! "! " #)% Lichamelijke Klachten Lichamelijk Onverklaarde Klachten (LOK) Somatoforme stoornissen

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "! "! " #)% Lichamelijke Klachten Lichamelijk Onverklaarde Klachten (LOK) Somatoforme stoornissen"

Vincent de Winter
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Bert van Hemert psychiater Parnassia psycho-medisch centrum Leids Universitair Medisch Centrum L U M C Shakespeare Lichamelijke klachten Door de dokter niet verklaard door pathologische bevindingen Door de patiënt toegeschreven aan een ziekte Waarvoor medisch hulp voor gevraagd. Lipowski 1988 Lichamelijke klachten Suggestie van een lichamelijke aandoening Niet volledig verklaard door een lichamelijke aandoening of door een andere psychische stoornis (bijvoorbeeld een paniekstoornis) Duur criterium Functionele beperkingen Er is een verschil van inzicht tussen de dokter en de patient over de oorzaak van een lichamelijke klachtenpresentatie 1

Lipowski 1988 Lichamelijke klachten Suggestie van een lichamelijke aandoening Niet volledig verklaard door een lichamelijke aandoening of door een andere

2 !! Lichamelijke Klachten Lichamelijk Onverklaarde Klachten (LOK) Somatoforme stoornissen #$% #$)!$% #)% Lichamelijke Klachten Vragenlijst (LKV) 51 lichamelijke klachten in de afgelopen week Geen soms geregeld vaak Consulten bij de huisarts 30% &'!$' ( Interne Geneeskunde polikliniek 51% Mannen Vrouwen Mannen Vrouwen Specialistische poliklinieken 37%-66% Totaal 36 Totaal 51 C Nimnuan et al 2000 JHE Stakenburg 1999 AM van Hemert et al 1993 Lichamelijke klachten Geen lichamelijke ziekte Gedrag alsof er een ziekte is * +$' * -$ 120 Geen Ongedifferentieerd Pijnstoornis Hypochondrie stoornis./0 Conversie Lichaamsbeleving /0 MWM de Waal IA Arnold JAH Eekhof AM van Hemert. Somatoform 2

$' ( Interne Geneeskunde polikliniek 51% Mannen Vrouwen 25 43 Mannen Vrouwen 40 57 Specialistische poliklinieken 37%-66% Totaal 36 Totaal 51 C Nimnuan et al 2000 JHE

3 &'3' &'3' Somatoforme stoornis Ongedifferentieerde Somatoforme stoornis Pijnstoornis stoornis Hypochondrie Stoornis in de lichaamsbeleving Andere psychische stoornis Depressieve stoornis Angststoornis Obsessieve compulsieve stoornis Dissociatieve stoornis Psychotische stoornis Persoonlijkheidstoornis Conversiestoornis &'3' &'3' Ongedifferentieerde Somatoforme stoornis 25%-40% Depressieve of angststoornis OR: ± 35 Hypochondrie 30% Depressieve stoornis 20% Angststoornis? Obsessieve compul. stoornis stoornis 70% Depressieve stoornis? Psychotische stoornis 30% Angststoornis Conversiestoornis 15% Neurologische aandoening 65% Persoonlijkheidstoornis 30% Depressieve stoornis 20% Paniekstoornis ' ' ' None Panic Phobia GAD OCD PTSS MWM de Waal IA Arnold JAH Eekhof AM van Hemert. Somatoform 3

Depressieve of angststoornis OR: ± 35 Hypochondrie 30% Depressieve stoornis 20% Angststoornis? Obsessieve compul. stoornis stoornis 70% Depressieve stoornis?

4 ! 450 None MDD.60 Somatoform Mixed 20 Dysthimia Dysthymie Bipolar Anxiety/depression MWM de Waal IA Arnold JAH Eekhof AM van Hemert. Somatoform MWM de Waal IA Arnold JAH Eekhof AM van Hemert. Somatoform #$ $7 $3$ Cortex Interpretatie perceptie Gezond Ziek Stress Ziek en stress Limbisch systeem Hypothalamus MWM de Waal IA Arnold Spinhoven Ph JAH Eekhof AM van Hemert Specificty of physical symptoms for anxiety and depression signalen 8' Cortex Interpretatie perceptie Limbisch systeem Hypothalamus signalen 4

Somatoform MWM de Waal IA Arnold JAH Eekhof AM van Hemert.

5 8' 8' Stepped care: Spontaan herstel Behandeling in de eerste lijn Verwijzing Therapeutische relatie Activeren Ontspanningsoefeningen Cognitieve gedragstherapie Relatiemanagement Medicatie :'!'' Erkenning Adequaat medisch onderzoek Klachten nooit zonder goede gronden benoemen als psychisch Delen van de machteloosheid Reatributie model Gevolgen model * $9 ;!' ;!' [Oorzaak] [Oorzaak] Klachten Klachten Gevolgen Inaktiviteit Spierspanning Misinterpretaties Gevolgen Aktiveren Ontsp.oefening Cogitieve interv. 5

'' Erkenning Adequaat medisch onderzoek Klachten nooit zonder goede gronden benoemen als psychisch Delen van de machteloosheid

6 <' 3' stoornis Erkenning Vaste retourafspraken Alleen gericht onderzoek 50% reductie van kosten Ernst van de klachten; functionele belemmeringen; ruimte voor verbetering Co-morbide angst en/of depressie Irrationele ziekteangst Beperken van de gevolgen van klachten * =>: verwachting van herstel van klachten Smith GR Monson RA Ray DC. Psychiatric consultation in somatization disorder. A randomized controlled study. N Engl J Med 1986; 314: Van der Feltz-Cornelis C van der Horst H (red). Handboek somatisatie. Lichamelijk onverklaarde klachten in de eerste en tweede lijn. Utrecht: de Tijdstroom 2003 )?# )3$?! # Margot M.W. de Waal gz-wetenschap Ingrid A. Arnold huisarts Just A.H. Eekhof huisarts Albert M. van Hemert psychiater -)= Afd Huisartsgeneeskunde en Verpleeghuisgeneeskunde Afd Psychiatrie L U M C 6

A randomized controlled study. N Engl J Med 1986; 314: 1407-13 Van der Feltz-Cornelis C van der Horst H (red). Handboek somatisatie. Lichamelijk onverklaarde klachten in de eerste en tweede lijn.

Vergelijkbare documenten

Somatoforme stoornissen - diagnostiek en behandelprincipes -

Somatoforme stoornissen - diagnostiek en behandelprincipes - sen - diagnostiek en behandelprincipes - 1988 1994 Interne Geneeskunde Polikliniek Bert van Hemert psychiater epidemioloog 1998 2006 Huisartspraktijk 25 september 2007 Nascholing Opleidingscluster Psychiatrie