COMPONENT GEORIENTEERDE ALLERGIE DIAGNOSTIEK Ervaring aan de Universiteit Antwerpen & Jan Palfijn AV Gent Didier EBO Correcte behandeling vergt juiste diagnose 1
Allergiediagnose (IgE) Anamnese Klinisch onderzoek Totaal en sige Huidtests Provocatietests Niet altijd beschikbaar Geen absoluut voorspellende waarde Allergiediagnose (IgE): nieuw Basofielenactiveringstests Component georiënteerde allergie diagnostiek - CRD (component resolved diagnosis) 2
ACB 2009 3
CRD Component georiënteerde diagnostiek - Component resolved diagnosis CRD Component georiënteerde diagnostiek Wat zijn componenten? Klassieke IgE diagnostiek Component georiënteerde diagnostiek 4
Ag 3 Ag 1 Ag 2 Ag 5 Ag 4 Allergeen Ag 6 Ag component 1, 3, 4 en 5: uniek Ag component 2 en 6: kruisreactief Ag 3 Ag 1 Ag 2 Ag 5 Ag 4 Ag 6 5
Ag 3 Ag 1 Ag 2 Ag 5 Ag 4 Ag 6 suikerdeterminant Ara h 1 Ara h 2 Ara h 3 Ara h 4 Ara h 5 Ara h 6 Ara h 7 Ara h 8 Ara h 9 Arachis hypogea (Ara h) Ara h 10 Ara h 11 6
S E N S I T I S T I O N Polyclonal / different Ag (epitopes) ELICITATION Sensibilisatieprofielen Ag 3 Ag 1 Ag 2 Ag 5 Ag 4 Ag 6 PT1 PT2 PT3 7
Componenten: conclusies Natuurlijk allergeen - Verzameling allergeencomponenten - Allergeencomponent = verzameling epitopen Componenten / epitopen - Uniek of kruisreactief - Relevant of irrelevant Cave!!! Niet alle componenten / determinanten zijn klinisch relevant!!! - Profiline - CCD (cross-reactive carbohydrate determinants) Onderscheid - Functioneel (FCM) - Component georiënteerde diagnostiek 8
CRD Component georiënteerde diagnostiek Wat zijn componenten? Klassieke IgE diagnostiek ~ natuurlijke allergeen extracten Component georiënteerde diagnostiek 9
Extracten afkomstig van allergenen bevatten allergene en niet allergene componenten en zijn moeilijk te standaardiseren. Panallergenen en CCD zijn aanwezig in tal van verschillende allergeenbronnen en veroorzaken (aanzienlijke) kruisreactiviteit tussen deze allergeenextracten. Unieke allergenen zijn merkers voor een echte sensibilisatie voor een allergeenbron. Uniek Kruisreactief Relevant Niet relevant - CCD - profiline 10
Niet alle IgE antistoffen zijn klinisch relevant!!! 11
CCD (rk202): prevalentie Gecombineerde pollinosis Gras pollinosis Hymenoptera allergie 20% 24% 18% Sensibilisatie CCD Klinisch irrelevante IgE antistoffen Ebo DG et al, Clin Exp All 2004 Profiline (rbet v 2): prevalentie Gecombineerde pollinosis 21% Sensibilisatie profiline Klinisch irrelevante IgE antistoffen Ebo DG et al, Clin Exp All 2004 12
Uniek Kruisreactief Relevant Niet relevant - CCD - profiline weetje Vermoeden van foutpositief IgE groente/fruit - Profiline (rbet v 2) - Bromelaïne 13
sige: nadelen Geen onderscheid klinisch relevant (TP) en irrelevant (FP) sige Geen informatie over ernst Geen informatie over uitgroei CRD Component georiënteerde diagnostiek Wat zijn componenten? Klassieke IgE diagnostiek Component georiënteerde diagnostiek 14
Componenten Gezuiverde - EVENTUEEL geglycosyleerd - Vrij van profiline Recombinanten (E coli) - NIET geglycosyleerd (vrij van CCD) - Vrij van profiline 2 technieken - CAP - Micro-array 15
CAP >> 100 componenten Nadeel - serumnood - kostprijs 16
Prepare serum Incubate sample Stain with SAb Wash Duration: 3 hours Scan biochip Analyse images Create report Wash Duration: 10 min. ImmunoCAP ISAC Allergen Components 17
Waarom CRD Correcte diagnostiek (echte allergenen) - discriminatie relevant >< irrelevant sige selectie immunotherapie dieetadvies Sensibilisatie profielen - Ernst - Uitgroei Correcte diagnostiek Specifiek - Gezonde controle individuen - Hoog totaal IgE - Kruisreactiviteit Gevoelig 18
Gezonde controles N = 26 (3-56 jaar) 2678 analyses 15 FP resultaten (0.006%) 19
AG Klin. Signif. Kruisreact Hev b 1 +++? Hev b 2 + ++ Hev b 3 +++? Hev b 4?? Hev b 5 +++? Hev b 6.01 +++ +++ Hev b 6.02 +++ +++ Hev b 6.03 +++ +++ Hev b 7.01 +/++? Hev b 7.02 ++? Hev b 8 + (profiline) +++ Hev b 9 + + Hev b 10 + + Hev b 11 + +++ Hev b 12 + ++ Hev b 13 +++? Hev b 1: rubber elongating factor Hev b 3: small rubber prorein Hev b 5: acidic latex protein Hev b 6: hevein Hev b: Hevea brasiliensis (latex tree) Hev b 2: β-1,3 glucanase Hev b 5: acidic latex protein Hev b 6: hevein 20
21
CRD NRL populatie Groep N Anamnese sige Huidtest Gezonde controles (ctrls) 26 - - - Patiënten (TP) 22 + + + Gesensibiliseerd (fout positief sige: FP) 20 - + - Latex Ebo DG et al, Clin Exp All (accepted) 22
Ebo DG et al, Clin Exp All (Epub) Ebo DG et al, Clin Exp All (accepted) 23
CRD NRL conclusie 26 gezonde controles (3-56 jaar) - 2678 analyses, 15 FP resultaten (0.006%) Diagnostisch - Uitbreiden spectrum Relevant >< irrelevant - Hev b 8, CCD Risico latex-fruit syndroom - Hev b 5, Hev b 6 OAS Bet v 1 connection ~ 50% OAS 24
OAS Bet v 1 connection >80% sige ~ 50% OAS 25
CRD OAS populatie Groep N Anamnese Gezonde controles 8 - OAS+ 20 + OAS- (gesensibiliseerd) 17 - Ebo DG et al, Clin Exp All (Epub) 26
Ebo DG et al, Clin Exp All (Epub) Ebo DG et al, Clin Exp All (Epub) 27
Andere Bet v 1 homologen? 100 90 rcor a 8 rcor a9 rcor a 1.0401 rbet v 1 80 70 60 50 40 30 20 10 0 <7 yr 7-18 yr >18 yr <7 yr 7-18 yr >18 yr > 18 yr controles HZN+ HZN+ Spanje <7 yr 7-18 yr >18 yr HZN- BP+ <1 yr 1-6 yr AD 28
CRD OAS conclusie CRD maakt geen onderscheid relevante en irrelevant sensibilisatie voor Bet v 1 homologen - Mal d 1 (appel), Cor a 1 (hazelnoot) OAS+ en OAS-: ander sensibilisatie profiel (klassieke inhalatie allergenen) Sensibilisatie profielen: ernst 29
THE KISS OF DEATH Pediatric allergist Karen Sigman says if peanuts are still on the tongue or the lips, they can still cause a reaction. A Quebec teenager with a peanut allergy has died after kissing her boyfriend who had eaten a peanut butter sandwich hours earlier. Fifteen-year-old Christina Desforges died Monday. She went into anaphylactic shock and in spite of being given an adrenalin shot, could not be revived. Parents of children with nut and peanut allergies have the added pressure of constantly watching what their offspring are eating. Updated: Sat. Nov. 26 2005 4:53 PM ET Pinda allergie: feiten Meest ernstige voedselallergie - US: 1.700.000 ptn; 150 overlijdens/jaar - Sporen (0.1 mg) Pinda allergenen - Ara h 2 is een belangrijk pinda allergen Koppelman S et al. Clin Exp All 2004 - Co-sensitibilisatie voor Ara h 2 en 1 en/of 3 is voorspellend voor ernstiger reacties Astier C et al. J All Clin Imm 2006 - Ara h 8 (Bet v 1 homoloog) meestal geassocieerd met OAS (soms ook SR) Mittag D et al. J All Clin Imm 2004 30
Cross-reactive Carbohydrate Determinants >>> niet relevant Arachis hypogea (Ara h) Ara h 1 Ara h 2 Ara h 3 Ara h 4 Ara h 5 Ara h 6 Ara h 7 Ara h 8 Ara h 9 Ara h 10 Ara h 11 Prolamines Compleet Sensibilisatie: oraal Stabiel Bet v 2 homoloog (berk) Profiline Sensibilisatie: inhalatie >> klinisch niet relevant Bet v 1 homoloog (berk) Incompleet Sensibilisatie: inhalatie Labiel Vermoeden pinda-allergie Pinda IgE Ara h 2 Pinda IgE + Ara h 2 Pinda IgE + Ara h 2 + Laag risico pinda-allergie Potentieel risico milde / ernstige pinda-allergie Hoog risico ernstige pinda-allergie Ara h 2: 2S albumin Bijkomende tests Ara h 1 Ara h 3 Ara h 9 Ara h 8 rk202, ro214 (CCD) Risico ernstige pinda allergie 31
Peanut Ara h 1 Ara h 2 Ara h 3 Ara h 8 32
Plantaardige voedselallergenen Prolamines Cupines Bet v 1 homologen Profilines nsltp Mal d 3 (apple) Pyr c 3 (pear) Pru av 3 (cherry) Pru p 3 (peach) Cor a 8 (hazelnut) Ara h 9 (peanut) Aspa o 1 (asparagus) Jug r 3 (walnut) Tri a 14 (wheat) Cit s 3 (citrus fruits) α-amylase/ trypsine inh 2S albumines Ara h 2,6 (peanut) Gly m Bd (soy) Ana o 1 (Cashew) Pis v 3 (Pistachio) Cor a 11 (hazelnut) Ses i 1,2 (sesame) Sin a 1, Bra j 1 (mustard) Jug n 1, Jug r 1 (walnut) 7S vicilines Ara h 1 (peanut) Gly m 2S (soy) Lup a vicilin (lupine) Cor a 11 (hazelnut) Ber e 1 (Brazil nut) Ana o 3 (Cashew) Pis v 1 (Pistachio) Pru du 2S (almond) Ses i 3 (sesame) Jug n 1, Jug r 1 (walnut) 11S legumines Ara h 3, 4 (peanut) Gly m glycinin (soy) Lupin a legumin (lupine) Cor a 9 (hazelnut) Ber e 2 (Brazil nut) Ana o 2 (Cashew) Pis v 2,5 (Pistachio) Pru du amandin (almond) Ses i 6,7 (sesame) Jug r 4 (walnut) Mal d 1 (apple) Pyr c 1 pear) Pru av 1 (cherry) Pru p 1 (peach) Cor a 1 (hazelnut) Ara h 8 (peanut) Gly m 4 (soy) Api g 1 (celery) Dau c 1 (carrot) Pet c 1 (parsley) Cuc m 3 (melon) Ebo DG et al. TvG 2009 Mal d 4 (apple) Pyr c 4 (pear) Pru av 4 (cherry) Ara h 5 (peanut) Gly m 3 (soy) Api g 4 (celery) Dau c 4 (carrot) Pet c 2 (parsley) Cuc m 2 (melon) Mus xp 1 (banana) Tri a 12 (wheat) Kruisreactieve suikers (CCD) Ana c 2 (bromelaïne; ananas) 33
Sensibilisatie profielen: uitgroei Vermoeden koemelkallergie IgE: KM Caseïne IgE: KM + Caseïne - IgE: KM + Caseïne + Laag risico KM allergie >> mild Uitgroei: vroeg, groot Bijkomende tests Lactalbumine Lactoglobuline >> ernstig Uitgroei: minder Caseïne: Bos d 8 34
Vermoeden ei-eiwitallergie IgE: eiwit ovomucoïd IgE: eiwit + ovomucoïd - IgE: eiwit + ovomucoïd + Laag risico ei allergie >> mild Uitgroei: vroeg, groot Bijkomende tests Ovalbumine Lysozyme >> ernstig Uitgroei: minder Ovomucoïd: Gal d 1 35
Atopische Dermatitis groep type N < 1 jr 1-6 jr 1-6 jr 7-18 jr > 18 jr HC 27 5 (5jr) 13 (9jr) 9 (30jr) 20 14 31 HZN+BP+/BP- 65 HZN- BP+ 32 (2 jr) 10 (4jr) (10 jr) 12 (12jr) (30jr) 12 (28jr) HZN+(Spanje) BP - 10 10 AD (IgE HZN+) 20 20 AD (IgE HZN-) 9 9 AD geen allergie 5 5 controles HZN+ BP+ HZN+ BP- HZ+ Spanje 36
37
Hazelnootallergie Cor a 1: Bet v 1 homologen Volwassenen Inhalatie (berk) Milde reacties (OAS) Cor a 8: ns lipid transfer proteïnen Volwassenen, kinderen? > Oraal < inhalatie (grassen, onkruiden) Ernstige reacties Hazelnootallergie Cor a 1: Bet v 1 homologen Volwassenen Inhalatie (berk) Cor a 9: legumine Milde reacties (OAS) Kinderen Route sensibilisatie? Ernstige reacties Cor a 8: ns lipid transfer proteïnen Volwassenen, kinderen? > Oraal < inhalatie (grassen, onkruiden) Ernstige reacties 38
Cor a 1 Cor a 8 en Cor a 9 39
Atopische dermatitis 40
CRD hazelnoot conclusie De ene hazelnootallergie is de andere niet - Geografische en leeftijdsverschillen Cor a 1: mild Cor a 8 en 9: ernstig Cor a 9 en atopische dermatitis - Klinische betekenis - Longitudinale opvolging In afwachting microarray: ImmunoCAP Genuine componenten - Bet v 1, Phl p 1, Art v 1 - Ara h 1, Ara h 2, Ara h 3, Ara h 9 - Cor a 1, Cor a 8 (Pru p 3) - Hev b 6, 5, 3 en 1 Kruisreactieve componenten - Bromelaïne (CCD) - Bet v 2 (profiline) 41
Met dank aan Wim Stevens Margo Hagendorens Marjoke Verweij Julie Leysen Chris Bridts Christel Mertens Info Universiteit Antwerpen - 03/8213526 - immuno@ua.ac.be of didier.ebo@ua.ac.be - margo.hagendorens@ua.ac.be AZ Jan Palfijn Gent - 09/2247111 - didier.ebo@janpalfijngent.be 42
43