sprekers Wilma Vriesman & Yvonne Roosen. Marjan Visser & Francoise Vooijs Basispresentatie Annemarie Oudshoorn kinderarts

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "sprekers Wilma Vriesman & Yvonne Roosen. Marjan Visser & Francoise Vooijs Basispresentatie Annemarie Oudshoorn kinderarts"

Transcriptie

1 sprekers Wilma Vriesman & Yvonne Roosen. Marjan Visser & Francoise Vooijs Basispresentatie Annemarie Oudshoorn kinderarts

2 Programma Deel 1 18:00 uur Basispresentatie : Bij welke jonge patiënten moet je alert zijn op voeding als veroorzaker van de klachten? 18:30 uur IN GESPREK De spreker/discussieleider gaat aan de hand van casuïstiek in gesprek met de deelnemers uur Samenvatting en leerpunten Deel uur Richtlijn Diagnostiek KMA binnen RIVAS 20:15 uur Wel thuis, hapje & drankje

3 Overzicht Begrippen en terminologie Prevalentie en perceptie van voedselallergie Definitie koemelkallergie Hoe stel je de juiste diagnose Klachten passend bij koemelkallergie Differentiaal diagnose

4 Begrippen en terminologie (1) overgevoeligheid: schadelijke reactie op een lichaamsvreemde stof die kwalitatief en/of kwantitatief te onderscheiden is van reacties op deze stof in de algehele populatie (cave engelse vertaling hypersensitivity die vaak als synoniem voor allergie wordt gebruikt) intolerantie: niet immunologische overgevoeligheid berustend op een enzymatisch/metabole eigenaardigheid die manifest wordt door interactie met een lichaamsvreemde stof

5 Begrippen en terminologie (2) atopie: sensibilisatie op een atopisch allergeen (dit is sterk familiair bepaald en geassocieerd met een verhoogd risico om de atopische ziektes te ontwikkelen allergeen: lichaamsvreemde stof waartegen een allergische reactie gericht kan zijn (dus niet alleen inducer van de allergische respons en niet alleen ligand van bijv. IgE)

6 Begrippen en terminologie (3) atopisch allergeen: een allergeen met significante cosensibilisatie met bekende (referentie) atopische allergenen zoals huisstofmijt, enz. (i.t.t. niet atopische allergenen zoals penicilline, TDI, enz.)

7 Begrippen en terminologie (4) sensibilisatie: vastgestelde doorgemaakte immunologische herkenning van een allergeen middels een test (huidtest, plakproef, basofiel activatie, RAST, precipiterende antistoffen, enz.) - kan symptomatisch (allergie) zijn of asymptomatisch allergie: uitsluitend schadelijke immunologisch gemedieerde reactie gericht tegen een lichaamsvreemde stof en optredend bij een deel van natuurlijk blootgestelde individuen

8 Begrippen en terminologie (5) Allergie Atopie Allergische niet-ige sensibilisatie Niet atopische-ige sensibilisatie

9 Prevalentie en perceptie De prevalentie van koemelkallergie (KMA) is 2-3 % in zuigelingen, doch 5-20% vd ouders denken dat hun kind een KMA of andere voedselallergie heeft.* Europrevall studie: prevalentie van 5% in NL. ** Waarom? De symptomen van KMA zijn weinig specifiek en vaak moeilijk te objectiveren. A.g.v. de lastige diagnose worden er 2-3 x teveel kinderen behandeld voor KMA * Kneepkens and Meijer, 2009, Eur J Pediatrics ** Sprikkelman, 2012, soon published data, Europrevall study

10 Perceptie van voedselallergie Steinke et al., Int Arch Allergy Immunolog 2007

11 Perceptie: Welke allergenen worden als verantwoordelijk gemeld?

12 Uitingen van allergie variëren per leeftijd Holgate, Church and Lichtenstein, Allergy 3rd edition, 2006

13 Europrevall studie geeft nederlandse data, doch alleen voor koemelk Nederlandse data - Europrevall studie: prevalentie KMA 5 % (unpublished data)

14 Definitie KMA Nadelige reacties op koemelk Koemelkallergie - immuun-aandoening - reactie op melkeiwitten Koemelk intolerantie - bv. lactose intolerantie - deficiëntie in de tr.dig. IgE-gemedieerde allergie - Allergene antilichamen - mestcellen en basofielen niet-igegemedieerde allergie - slecht begrepen mechanismen - mogelijk Th1-cel gemedieerd Geadapteerd van Crittendon et al, J AM Coll Nutrition, 2005

15 Hoe stel je de juiste diagnose? (1) Uitgebreide anamnese Opsporen van andere oorzaken dan KMA Symptomen > 2 uur na KM ingestie is geen KMA Wisselend wel/geen symptomen na ingestie van koemelk is geen KMA Andere symptomen van atopie (eczeem, wheezing, astma) verhogen de kans op KMA, doch zijn niet diagnostisch Positieve familie anamnese voor atopie is bijdragend

16 Hoe stel je de juiste diagnose? (2) Eliminatie Symptomen moeten na enkele dagen verdwijnen (i.g.v. eczeem duurt dit langer, nl. ca. 4 weken) Provocatie Open vs dubbelblind placebo controlled food challenge (DBPCFC)

17 Klachten (1) Gastro-intestinaal Frequente regurgitatie Braken Buikpijn/koliekpijn Diarree Obstipatie Rectaal bloedverlies Ijzergebreksanemie Kneepkens and Meijer, 2009, Eur J Pediatrics

18 Klachten (2) Huid Huiduitslag (rash) Eczeem (atopische dermatitis) Urticaria Angio-oedeem (gezwollen lippen of oogleden) Jeuk Kneepkens and Meijer, 2009, Eur J Pediatrics

19 Klachten (3) Respiratoir Rhinitis/loopneus Chronische hoest Conjunctivitis Heesheid Wheezing Algemeen Voedselweigering Failure to thrive Prikkelbaarheid/ onrustig slapen Apnoe/ALTE anaphylaxis Kneepkens and Meijer, 2009, Eur J Pediatrics

20 Uitgebreide Differentiaal Diagnose Gastro-Intestinaal GE reflux Anatomische afw tr.dig. Darmkrampen (fysiol.) GI en UW infectie Malabsorptie/cystic fibrosis Functionele obstipatie Fissura ani Huid Constitutioneel eczeem Infectieus Respiratoir Infectieus Bronchiale hyperreactiviteit Algemeen Probleem in ouder-kind interactie Overprikkelbare baby/ huilbaby infectieus

21 Behandeling koemelkallergie Intensief en zeer intensief gehydrolyseerde zuigelingenvoeding Worden gezien als eerste keuze Goed getolereerd bij koemelkallergie (ws. beter dan phf), reacties zeldzaam (bij zeer gevoeligen) als ooit NB. Aminozuurvoedingen worden vrijwel nooit initieel gegeven, eventueel bij onvoldoende verbetering, max. 3 maanden. NB. Zuigelingenvoeding o.b.v. soja heeft pas plaats na de leeftijd van 9 maanden.

22 Overzicht soorten zuigelingenvoeding Fabrikant Eiwitbron Mate van hydrolisatie moedermelk Nutrilon Standaard Friso Standaard Groeie Start Nutricia Friesland Nutrition Nestlé 40/60% caseïne/wei Intacte eiwitten Nutrilon HA* Omneo Friso HA* Groeie start HA* Nutrilon Pepti Pepti Junior Frisopep Nutramigen Pregestimil Friso Allergy Care Neocate Nutramigen AA Nutricia Nutricia Friesland Nutrition Nestlé Nutricia Nutricia Friesland Nutrition Mead Johnson Mead Johnson Friesland Nutrition Nutricia Mead Johnson 100% wei-eiwit Partieel gehydroliseerd 100% wei-eiwit Intensief /zeer intensief gehydroliseerd 100% caseïne eiwit Intensief /zeer intensief gehydroliseerd 100% Aminozuren Vrije aminozuren *hypoallergeen

23 Behandeling: Effect van verhitting Verhitte melk Sterk verhitte koemelk in producten, die in een oven gebakken worden (vb. cake) (180º, 30 min) 75% van de melkallergische kinderen zijn tolerant voor verhitte melk Tolerantie voor verhitte melk is een marker van voorbijgaande IgE-gemedieerde koemelkallergie Het gebruiken van verhitte melkproducten versnelt het optreden van tolerantie voor melk in vergelijking tot het vermijden van melk

24 Indicaties voor adrenalineautoinjector? Absolute indicaties eerder cardiovasculaire of respiratoire reactie op een voedselallergeen, insectensteek of latex (B) inspanningsgeïnduceerde anafylaxie (D) idiopathische anafylaxie (D) kind met voedselallergie in combinatie met persisterend astma (D) Relatieve indicaties een eerdere reactie op kleine hoeveelheden allergeen (D) een eerdere milde reactie op noten of pinda (D) voedselallergische reactie tijdens de adolescentie (D) grote afstand tot medische voorzieningen (D)

25 Wat zijn uw ervaringen met KMA? Waar loopt u tegenaan bij verdenking KMA?

26 Extra slides, naar eigen inzicht te gebruiken

27

28 GE reflux en koemelkeiwitallergie In ca. 50% v/d de zuigelingen is de GER geassocieerd met KMEA, groot deel zelfs geïnduceerd. Salvatore & Vandenplas, Pediatrics, 2002

29 Eczeem en KMEA Voedselallergie (meestal koemelk in zuigelingen < 1 jaar) speelt een rol in 10-20% van atopische dermatitis bij kk < 4 jaar (academische populatie). In geval van KMA en atopische dermatitis, is dit verdwenen bij 90% v/d kinderen op de leeftijd van 4 jaar. Niet-IgE gemedieerde KMA verdwijnt meestal voor de leeftijd van 1 jaar Oranje et al., Ann Allergy Asthma Immunol Hill et al., Pediatr Allergy Immunol. 2004

30 Rectaal bloedverlies en KMA 40 zuigelingen met rectaal bloedverlies 68% volledige BV 19 kk eliminatiedieet, 21 continueren eigen dieet 18% diagnose KMEA (colonoscopie - inflammatie met eosinofielen) Rest viraal, eci Arvola et al., Pediatrics, 2006 Conclusie: KMA in zuigelingen met rectaal bloedverlies is minder frequent, dan we voorheen dachten.

31 KMEA en alpha-1-antrypsine (AT) in de ontlasting als marker voor intestinale inflammatie bij 26 kk met voedselallergie en atopisch eczeem: 9 zuigelingen verhoogd A-1-AT ( mg/g) in de feces (p=0,024) - 9/9 positieve provocatietest met KM - 7/9 normalisatie van A-1-AT na 3 mnd eliminatiedieet - 6/16 pos.provocatietest bij normale A-1-AT Bij 208 zuigelingen bepaling van AT, ECP, IgA en KM specifieke IgA antilichamen in feces - Pre-challenge (na 3 wk eliminatiedieet) en post-challenge (na 4 dgn provocatiedieet) fecale monsters - hogere AT post-challenge (agv eiwitverlies bij intestinale inflammatie) Majamaa et al., Clin Exp Allergy, Saarinen et al., Pediatr Allergy Immunol, 2002 Arvola et al. Pediatrics, 2006

32 Chronische obstipatie en KMA Lacono G et al. J Pediatr, zuigelingen (gem.lft 20 mnd) met chronische obstipatie: - 21/27 geen obstipatie meer tijdens KM-vrij dieet, bij provocatie na uur weer obstipatie; - slechts 4/21 met andere symptomen welke KMEA deden vermoeden - 6/27 geen verbetering vd obstipatie Lacono G et al. NEJM 1998: 65 kk (11-72 mnd), dubbelblinde cross-over study met koemelk en sojamelk - 44/65 kk reageerde positief op sojamelk (11/44 tevens andere atopische huid en respiratoire klachten) El-Hodhod M et al. Pediatr Allergy Immunol. 2010: 30 zuigelingen met obstipatie en 30 controle ptn - 78% vd zuigelingen met obstipatie had KMEA; succesvolle reintroductie koemelk na 6 mnd bij22 % en na 12 mnd bij 89%

Tweede kindje Geboren AD Geboortegewicht 3575 gr Apgar 9/10 Voeding: kunstvoeding

Tweede kindje Geboren AD Geboortegewicht 3575 gr Apgar 9/10 Voeding: kunstvoeding Casus 2 Dex 1 Dex, Tweede kindje Geboren AD 38 +3 Geboortegewicht 3575 gr Apgar 9/10 Voeding: kunstvoeding 2 Dex Bij 1 maand: Krentenbaard in gezicht waarvoor AB zalf. Extra controle 2 wkn later ivm roodheid

Nadere informatie

Joep, en zijn vermoeide ouders

Joep, en zijn vermoeide ouders Casus 1 Joep 1 Joep, en zijn vermoeide ouders Joep is 3 maanden oud en komt met zijn jonge ouders op het spreekuur. Ouders zien er vermoeid en gespannen uit. Joep huilt veel en is moeilijk te troosten,

Nadere informatie

Diagnostiek van koemelkallergie bij kinderen in Nederland

Diagnostiek van koemelkallergie bij kinderen in Nederland Diagnostiek van koemelkallergie bij kinderen in Nederland (B. Vlieg e.a.) Onderwerpen Wat is nieuw DBPGVP (dubbel-blinde-placebo-gecontroleerde-voedsel-provocatie) Er nog nog een richtlijn! Voedselovergevoeligheid

Nadere informatie

Minisymposium voedselallergie. 28 april 2011 Chris Nieuwhof, internistallergologe/immunologe

Minisymposium voedselallergie. 28 april 2011 Chris Nieuwhof, internistallergologe/immunologe Minisymposium voedselallergie 28 april 2011 Chris Nieuwhof, internistallergologe/immunologe Verschillende noten Verschillende noten Voedsel allergie Wat is allergie? Allergie is een afweerreactie (van

Nadere informatie

VOEDSELPROVOCATIETESTEN BIJ KINDEREN

VOEDSELPROVOCATIETESTEN BIJ KINDEREN VOEDSELPROVOCATIETESTEN BIJ KINDEREN 17091 Inleiding Uw kind heeft verschijnselen die passen bij een allergie voor een voedingsmiddel, bijvoorbeeld het koemelkeiwit, kippe-eiwit of pinda. In deze folder

Nadere informatie

Introductie tot allergische reacties op voedsel. Immunopathogenese en klinische praktijk

Introductie tot allergische reacties op voedsel. Immunopathogenese en klinische praktijk Introductie tot allergische reacties op voedsel Immunopathogenese en klinische praktijk Allergieën zijn multisysteemaandoeningen Bovenste luchtwegen Onderste luchtwegen Huid GI-tractus 1 Allergiesymptomen

Nadere informatie

Voedselallergie; kliniek en diagnostiek

Voedselallergie; kliniek en diagnostiek Voedselallergie; kliniek en diagnostiek WDH allergie nascholing 5 oktober 2010 Annejet Plaisier, kinderarts Janneke Ruinemans-Koerts, klinisch chemicus Casus Dylano, ruim 2 ½ jaar oud Reden van komst:

Nadere informatie

Voedselallergie bij kinderen:

Voedselallergie bij kinderen: Voedselallergie bij kinderen: hoe begeleid ik ouders & kind en hoe ga ik om met mispercepties? Vlieg & Melse Diëtisten Praktijk voor Voedselovergevoeligheid Mw. Dr. B.J. Vlieg-Boerstra Mw. D.J. Luiten

Nadere informatie

Dermatologie. Constitutioneel eczeem en (voedsel)allergie

Dermatologie. Constitutioneel eczeem en (voedsel)allergie Dermatologie Constitutioneel eczeem en (voedsel)allergie Dermatologie Veel ouders van kinderen, en ook volwassenen, denken dat een allergie de oorzaak is van eczeem. Zij komen met de vraag bij de huisarts

Nadere informatie

Richtlijn Diagnostiek van Koemelkallergie bij Kinderen in Nederland

Richtlijn Diagnostiek van Koemelkallergie bij Kinderen in Nederland Richtlijn Diagnostiek van Koemelkallergie bij Kinderen in Nederland OVERZICHT VAN DE DOOR DE NVK GEAUTORISEERDE AANBEVELINGEN Uitgangsvraag 1 Bij welke symptomen, aanwijzingen uit de (voedings)anamnese

Nadere informatie

Allergie kind: Koemelkeiwittest aanvullende informatie (Kinderafdeling)

Allergie kind: Koemelkeiwittest aanvullende informatie (Kinderafdeling) Allergie kind: Koemelkeiwittest aanvullende informatie (Kinderafdeling) Algemeen Wat is een allergie? Verschijnselen van voedselallergie RAST-test Eliminatie-provocatieproef Aantonen van koemelkeiwitallergie

Nadere informatie

Allergie bij kinderen: peanuts?! DDr. Annemie Wijnants

Allergie bij kinderen: peanuts?! DDr. Annemie Wijnants Allergie bij kinderen: peanuts?! DDr. Annemie Wijnants Emma 14 jaar Op 6 jaar Symptomen: rhinitis conjunctivitis Huidtest op berk: 4+ Op 14 jaar Symptomen: lokale reactie op pinda Huidtest pinda: 4+ IgE

Nadere informatie

Onderzoek naar koemelkallergie

Onderzoek naar koemelkallergie Onderzoek naar koemelkallergie Uw kind heeft verschijnselen die wijzen op een allergie voor koemelk. In deze folder wordt uitgelegd wat een allergie voor koemelk bij jonge kinderen inhoudt. Ook krijgt

Nadere informatie

De brochure is een uitgave van de Stichting Voedselallergie, patiëntenorganisatie voor mensen met voedselovergevoeligheid.

De brochure is een uitgave van de Stichting Voedselallergie, patiëntenorganisatie voor mensen met voedselovergevoeligheid. koemelk allergie Als het vermoeden bestaat dat een kindje allergisch is voor melk, komen er heel wat vragen op de ouders af. Wat is een koemelkallergie? Hoe wordt de diagnose gesteld? Hoe zijn de klachten

Nadere informatie

Onderzoek naar koemelkallergie Informatie over koemelkallergie en over onderzoek met dubbelblind placebogecontroleerde voedselprovocatie (DBPGVP)

Onderzoek naar koemelkallergie Informatie over koemelkallergie en over onderzoek met dubbelblind placebogecontroleerde voedselprovocatie (DBPGVP) Kindergeneeskunde Onderzoek naar koemelkallergie Informatie over koemelkallergie en over onderzoek met dubbelblind placebogecontroleerde voedselprovocatie (DBPGVP) 1 Informatie voor ouders: koemelkallergie

Nadere informatie

Koemelkallergie. Test met voedselprovocatie. Allergie of intolerantie? Voedselprovocatie. Provocatie en eliminatie

Koemelkallergie. Test met voedselprovocatie. Allergie of intolerantie? Voedselprovocatie. Provocatie en eliminatie Koemelkallergie Test met voedselprovocatie Uw kind heeft verschijnselen die kunnen passen bij een allergie voor koemelk. In deze folder leggen we u het een en ander uit over allergie voor koemelk bij jonge

Nadere informatie

Onderzoek naar koemelkallergie

Onderzoek naar koemelkallergie Onderzoek naar koemelkallergie Uw kind heeft verschijnselen die wijzen op een allergie voor koemelk. In deze folder leest u wat een allergie voor koemelk bij jonge kinderen inhoudt. Ook leggen we in deze

Nadere informatie

Allergieën zijn multisysteemaandoeningen. Introductie tot allergische reacties op voedsel. Verloop atopische symptomen met leeftijd.

Allergieën zijn multisysteemaandoeningen. Introductie tot allergische reacties op voedsel. Verloop atopische symptomen met leeftijd. Allergieën zijn multisysteemaandoeningen Introductie tot allergische reacties op voedsel Immunopathogenese en klinische praktijk Bovenste luchtwegen Onderste luchtwegen Huid GI-tractus 1 Allergiesymptomen

Nadere informatie

Voedselallergie. Drs. Y. Meijer. Symptomen

Voedselallergie. Drs. Y. Meijer. Symptomen Voedselallergie Drs. Y. Meijer De prevalentie van voedselovergevoeligheid (voedselallergie plus voedselintolerantie) in de algemene populatie wordt ge - schat tussen de 1% en 3%; bij kinderen liggen de

Nadere informatie

Voedselallergieonderzoek met de DBPGVP

Voedselallergieonderzoek met de DBPGVP Voedselallergieonderzoek met de DBPGVP Afspraak U wordt verwacht voor de 1e testdag op de kinderafdeling Vervolgafspraken U wordt voor de 2e testdag verwacht op de kinderafdeling Voor het bespreken van

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen 1. Toelichting op dit onderwijsmateriaal Deze verdiepingsmodule is gebaseerd op de NHG-Standaard M47 van oktober 2010. Voedselallergie wordt veel vaker vermoed dan dat het feitelijk voorkomt. Daarnaast

Nadere informatie

Tolerantie inductie bij kippenei-allergie. Jasmine Leus kinderarts Pentalfa

Tolerantie inductie bij kippenei-allergie. Jasmine Leus kinderarts Pentalfa Tolerantie inductie bij kippenei-allergie Jasmine Leus kinderarts Pentalfa 17-01-2019 Voedselallergie Weinig te bieden qua behandeling: Gevaarlijke allergenen vermijden Gebruik van medicatie bij accidentele

Nadere informatie

Franciscus nascholing. Welkom!

Franciscus nascholing. Welkom! Franciscus nascholing Praktische Kindergeneeskunde Donderdag 22 november 2018 Welkom! Disclosure-slide Disclosure belangen sprekers (Potentiële) Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijke relevante

Nadere informatie

Voedselallergie: Veel gestelde vragen

Voedselallergie: Veel gestelde vragen Thema: Allergie Voedselallergie: Veel gestelde vragen Naam van spreker A.E.J. Dubois 22-11-2013 2 veel gestelde vragen over voedselallergie: 1. wat is het? welke voedingsmiddelen? welke klachten? 2. zit

Nadere informatie

1/23/2013. Index. Index. Nieuwe strategieën om kinderen met KMA sneller te laten herstellen. Orale tolerantie: Concept. Vriend of vijand?

1/23/2013. Index. Index. Nieuwe strategieën om kinderen met KMA sneller te laten herstellen. Orale tolerantie: Concept. Vriend of vijand? //0 Nieuwe strategieën om kinderen met KMA sneller te laten herstellen. Orale tolerantie: Concept Tolerantie wordt gedefinieerd als de actieve non-respons van het immuunsysteem op een antigeen dat via

Nadere informatie

IgE gemedieerde voedselallergie: indeling. Voedselallergie wordt veroorzaakt door IgE tegen eiwitstructuren

IgE gemedieerde voedselallergie: indeling. Voedselallergie wordt veroorzaakt door IgE tegen eiwitstructuren Voedselallergie bij volwassenen A.-M. Kochuyt Allergie-Klinische Immunologie 09-10-2014 IgE gemedieerde voedselallergie: indeling Voedselallergie wordt veroorzaakt door IgE tegen eiwitstructuren Primaire

Nadere informatie

Reflux en allergie: wat met de borstvoeding? Waar of niet waar? 21/02/2019. dr. Rolinde Demeyer diëtist/lactatiekundige. 1. Allergie en borstvoeding

Reflux en allergie: wat met de borstvoeding? Waar of niet waar? 21/02/2019. dr. Rolinde Demeyer diëtist/lactatiekundige. 1. Allergie en borstvoeding Reflux en allergie: wat met de borstvoeding? dr. Rolinde Demeyer diëtist/lactatiekundige Waar of niet waar? Een baby zonder eczeem heeft geen allergie. 6 maanden exclusief bv is voorbij gestreefd met de

Nadere informatie

Diëtetiek. Voedingsadvies bij koemelkallergie. Afdeling: Onderwerp:

Diëtetiek. Voedingsadvies bij koemelkallergie. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek Wat is een koemelkallergie? Een koemelkallergie is een ongewenste reactie op het eiwit in de koemelk. De oorzaak hiervan is een abnormale reactie van het natuurlijke afweermechanisme

Nadere informatie

Diagnostiek van voedselallergie

Diagnostiek van voedselallergie Diagnostiek van voedselallergie Auteur Trefwoorden A.E.J. Dubois allergie, dubbelblinde voedselprovocaties, diagnostiek, voedselallergie Samenvatting Bij de diagnostiek van een vermeende voedselovergevoeligheid

Nadere informatie

Voedselallergie en voedselprovocatietest bij kinderen

Voedselallergie en voedselprovocatietest bij kinderen Voedselallergie en voedselprovocatietest bij kinderen Albert Schweitzer ziekenhuis Oktober 2012 pavo 0596 Inleiding Uw kind heeft mogelijk een allergie voor een voedingsmiddel. Bijvoorbeeld voor melk,

Nadere informatie

Koemelkallergie provocatietest Patiënten informatie

Koemelkallergie provocatietest Patiënten informatie Koemelkallergie provocatietest Patiënten informatie 2 Uw kind heeft klachten gehad die na het stoppen van koemelkvoeding zijn verdwenen. Daarom denkt de arts aan een koemelkeiwit allergie. Om dit te kunnen

Nadere informatie

Richtlijn diagnostiek van koemelkallergie bij kinderen in Nederland

Richtlijn diagnostiek van koemelkallergie bij kinderen in Nederland Richtlijn diagnostiek van koemelkallergie bij kinderen in Nederland Guideline for the diagnosis of cow s milk allergy in children in the Netherlands dr. B.J. Vlieg-Boerstra 1, dr. A.B. Sprikkelman 2 Samenvatting

Nadere informatie

Vroeger: huidtesten en bloedonderzoek

Vroeger: huidtesten en bloedonderzoek Aspecifieke symptomen Krampjes, luchtweginfecties, moeizame ontlasting, eczeem, huilen, slecht slapen, gastrooesofageale reflux, enzovoorts. Met dit soort klachten kunnen ouders bij een professional komen

Nadere informatie

Allergie bij zuigelingen

Allergie bij zuigelingen Dit infobulletin is bedoeld voor alle zorgverleners die te maken hebben met borstvoeding. Voor vragen over de bulletins kun je terecht bij de voorzitter van de werkgroep. Annet Mulder: ann.mulder@zgt.nl

Nadere informatie

Centrumlocatie. Voedselprovocatie. Afdeling Allergologie

Centrumlocatie. Voedselprovocatie. Afdeling Allergologie Centrumlocatie Voedselprovocatie Afdeling Allergologie Met u is afgesproken dat u een voedselprovocatie zult doen. Dit is tot op heden de enige test waarin nagegaan kan worden of u een echte reactie krijgt

Nadere informatie

Koemelkallergie? De eliminatie-provocatietest

Koemelkallergie? De eliminatie-provocatietest Koemelkallergie? De eliminatie-provocatietest Informatie voor ouders Afdeling allergologie / kindergeneeskunde Inhoudsopgave Inleiding 2 De eliminatiefase 3 Flesvoeding 3 Borstvoeding en/of vaste voeding

Nadere informatie

Naam... Geboortedatum... Uitvoerende JGZ-professional Naam... Verantwoordelijke arts Naam...

Naam... Geboortedatum... Uitvoerende JGZ-professional Naam... Verantwoordelijke arts Naam... Protocollen voor JGZ-professionals Bijlage 2a: Dubbelblinde placebogecontroleerde koemelkprovocatie Datum... Kind Naam... Geboortedatum... Uitvoerende JGZ-professional Naam... Verantwoordelijke arts Naam...

Nadere informatie

SCEM t Kinderspreekuur Groningen, 17 april 2018

SCEM t Kinderspreekuur Groningen, 17 april 2018 Voedselallergie: onderwerpen Preventie van voedselallergie Eet maar raak, anders ben je de Sjaak! Dr Aline Sprikkelman kinderarts-allergoloog I. Hoe ontstaat voedselallergie? Komt de pinda via de huid,

Nadere informatie

Bijlage 14A. SYMPTOOMSCOREFORMULIER DUBBELBLINDE PLACEBOGECONTROLEERDEKOEMELK PROVOCATIE 2 E EN 3 E LIJN

Bijlage 14A. SYMPTOOMSCOREFORMULIER DUBBELBLINDE PLACEBOGECONTROLEERDEKOEMELK PROVOCATIE 2 E EN 3 E LIJN Bijlage 14A. SYMPTOOMSCOREFORMULIER DUBBELBLINDE PLACEBOGECONTROLEERDEKOEMELK PROVOCATIE 2 E EN 3 E LIJN Betreft 0 TEST DAG 1 (Voor zowel TEST DAG 1 en TEST DAG 2 wordt dit formulier ingevuld) 0 TESTDAG

Nadere informatie

Welke patient kunt u verwijzen naar de polikliniek allergologie?

Welke patient kunt u verwijzen naar de polikliniek allergologie? Welke patient kunt u verwijzen naar de polikliniek allergologie? Allergologie: er is meer dan antihistaminica Huub Willems 1-2-2011 Rhinitis +- astma Urticaria Angio-oedeem Voedingsallergieën Medicatiereacties

Nadere informatie

Voedselprovocatietest bij kinderen

Voedselprovocatietest bij kinderen Patiënteninformatie Voedselprovocatietest bij kinderen Informatie voor ouders bij verdenking op een voedselallergie bij hun kind 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Aantonen voedselallergie

Nadere informatie

Voedselallergie en -intolerantie

Voedselallergie en -intolerantie Algemene informatiefolder Voedselallergie en -intolerantie Stichting Voedsel Aller Allergie Patiëntenorganisatie voor voedselallergie en voedselintolerantie Inleiding Deze folder geeft antwoord op de meest

Nadere informatie

Richtlijn JGZ-richtlijn Voedselovergevoeligheid

Richtlijn JGZ-richtlijn Voedselovergevoeligheid Richtlijn JGZ-richtlijn Voedselovergevoeligheid Onderbouwing Uitgangsvragen Welke kunstvoeding (op basis van wei-eiwit, caseïne, aminozuren of soja) is het meest geschikt in de diagnostische fase? Wat

Nadere informatie

Allergie- en astmacentrum voor kinderen

Allergie- en astmacentrum voor kinderen Patiënteninformatie Allergie- en astmacentrum voor kinderen Informatie over het allergie- en astmacentrum van Tergooi Allergie- en astmacentrum voor kinderen Informatie over het allergie- en astmacentrum

Nadere informatie

Wat kan het Martini Allergie Centrum voor Kinderen voor u betekenen?? Irene Herpertz kinderdiëtist i.herpertz@mzh.nl

Wat kan het Martini Allergie Centrum voor Kinderen voor u betekenen?? Irene Herpertz kinderdiëtist i.herpertz@mzh.nl Wat kan het Martini Allergie Centrum voor Kinderen voor u betekenen?? Irene Herpertz kinderdiëtist i.herpertz@mzh.nl Inhoud Inleiding Diagnostische fase Casuïstiek Behandelfase Nazorg Het team van het

Nadere informatie

Leerdoelen? Opbouw workshop. De verschillende soorten voedselallergie Diagnostiek Behandeling en begeleiding. Breng je eigen casus in!

Leerdoelen? Opbouw workshop. De verschillende soorten voedselallergie Diagnostiek Behandeling en begeleiding. Breng je eigen casus in! Trends 2018 Gerbrich van der Meulen, kinderarts-allergoloog Eva Koffeman, fellow kinderallergologie Leerdoelen? Opbouw workshop De verschillende soorten voedselallergie Diagnostiek Behandeling en begeleiding

Nadere informatie

Subcutane immuno therapie. Sublinguale immuno therapie. Skin prick test.

Subcutane immuno therapie. Sublinguale immuno therapie. Skin prick test. Allergie A DEEL I: DIAGNOSTIEK 1e druk 2007 2e druk 2012 Samengesteld door kinderartsen, dermatologen, longartsen, KNO artsen, en laboratorium van de Isala Klinieken, en huisartsen Zwolle en omgeving.

Nadere informatie

Opbouw workshop. Leerdoelen? Aan de hand van casuïstiek De verschillende soorten voedselallergie Diagnostiek Behandeling en begeleiding

Opbouw workshop. Leerdoelen? Aan de hand van casuïstiek De verschillende soorten voedselallergie Diagnostiek Behandeling en begeleiding Trends 2018 Gerbrich van der Meulen, kinderarts-allergoloog Eva Koffeman, fellow kinderallergologie Opbouw workshop Aan de hand van casuïstiek De verschillende soorten voedselallergie Diagnostiek Behandeling

Nadere informatie

Voedingsadvies bij koemelkallergie. Diëtetiek

Voedingsadvies bij koemelkallergie. Diëtetiek Voedingsadvies bij koemelkallergie Diëtetiek Beter voor elkaar Voedingsadvies bij koemelkallergie Wat is een koemelkallergie? Een koemelkallergie is een ongewenste reactie op het eiwit in de koemelk. De

Nadere informatie

Allergieteam. Geïntegreerde allergiezorg. 050/45 96 96 allergieteam@azsintjan.be

Allergieteam. Geïntegreerde allergiezorg. 050/45 96 96 allergieteam@azsintjan.be Allergieteam Geïntegreerde allergiezorg 050/45 96 96 allergieteam@azsintjan.be Multidisciplinair: Kindergeneeskunde Huidziekten Neus-Keel-Oorziekten Longziekten Maag-Darm-Leverziekten Laboratorium Spoedgevallen

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Voedselallergie. Polikliniek Allergologie

PATIËNTEN INFORMATIE. Voedselallergie. Polikliniek Allergologie PATIËNTEN INFORMATIE Voedselallergie Polikliniek Allergologie Wat is voedselovergevoeligheid? Voedselovergevoeligheid is een overdreven lichamelijke reactie op het eten, inademen of aanraken van bepaalde

Nadere informatie

Sophia Kinderziekenhuis. Voedselprovocatie. Test op voedselallergie

Sophia Kinderziekenhuis. Voedselprovocatie. Test op voedselallergie Sophia Kinderziekenhuis Voedselprovocatie Test op voedselallergie Bij een voedselprovocatie onderzoeken wij of uw kind allergisch is voor bepaalde voedingsmiddelen. In deze folder leest u meer over het

Nadere informatie

Voedselallergie en voedselintolerantie

Voedselallergie en voedselintolerantie DC 29 Voedselallergie en voedselintolerantie 1 Inleiding Bij voedselallergie of voedselintolerantie is er sprake van overgevoelige reacties op voedsel of bepaalde bestanddelen in voedsel. De informatie

Nadere informatie

Workshop diagnostiek voedselallergie

Workshop diagnostiek voedselallergie Workshop diagnostiek voedselallergie Symposium Kinderallergologie 29-5-2015 Rob Klemans & Francine van Erp Het belang van goede diagnostiek VS. Leerdoelen workshop Aandachtspunten diagnostiek voedselallergie

Nadere informatie

Koemelkallergietest. Informatie voor ouders / verzorgers. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Koemelkallergietest. Informatie voor ouders / verzorgers. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Koemelkallergietest Informatie voor ouders / verzorgers F0894-1250 oktober 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

VOEDSELOVERGEVOELIGHEID BIJ HONDEN EN KATTEN

VOEDSELOVERGEVOELIGHEID BIJ HONDEN EN KATTEN VOEDSELOVERGEVOELIGHEID BIJ HONDEN EN KATTEN Dr. Esther Hagen-Plantinga, DVM PhD 13 november 2013 Inhoud Wat is voedselovergevoeligheid Hoe vaak komt het voor Veel voorkomende allergenen in honden en katten

Nadere informatie

1 richtlijn voor diagnostiek van koemelkallergie

1 richtlijn voor diagnostiek van koemelkallergie Richtlijnen 1 richtlijn voor diagnostiek van koemelkallergie Voor de eerste, tweede en derde lijn in Nederland Berber J. Vlieg-Boerstra, Carry L. Wensing, C.M.F. (Frank) Kneepkens, Yolanda Meijer, Esther

Nadere informatie

Bij een voedselallergie is het immuunsysteem rechtstreeks betrokken. Hierbij spelen allergenen een rol.

Bij een voedselallergie is het immuunsysteem rechtstreeks betrokken. Hierbij spelen allergenen een rol. Borstvoeding en (voedsel)overgevoeligheid door Andrea Gnoth Als voedsel niet goed verdragen wordt noemen we dat tegenwoordig een voedselovergevoeligheid. De afgelopen jaren hebben de wetenschap en de medische

Nadere informatie

Preventie van voedselallergie

Preventie van voedselallergie Voedselallergie: onderwerpen Preventie van voedselallergie I. Hoe ontstaat voedselallergie? Eet maar raak, anders ben je de Sjaak! II. Preventie van voedselallergie Eet maar raak, anders ben je de Sjaak!

Nadere informatie

Vertaling richtlijn Diag nostiek van koemelkallergie naar de praktijk

Vertaling richtlijn Diag nostiek van koemelkallergie naar de praktijk Vertaling richtlijn Diag nostiek van koemelkallergie naar de praktijk Gerbrich van der Meulen, Rienus Doedens en Irene Herpertz Drs. G. van der Meulen, kinderarts-allergoloog, Martini Ziekenhuis Groningen,

Nadere informatie

Voedselovergevoeligheid

Voedselovergevoeligheid Voedselovergevoeligheid Dit document gaat in op voedselovergevoeligheid. Het eerste hoofdstuk beschrijft de verschillende vormen van voedselovergevoeligheid, het tweede hoofdstuk de allergenen en ten slotte

Nadere informatie

Voedselprovocatie. Havenziekenhuis. april 2012

Voedselprovocatie. Havenziekenhuis. april 2012 Voedselprovocatie april 2012 Een allergie is een reactie van het afweersysteem van het lichaam gericht tegen niet schadelijke stoffen als stuifmeel, huidschilfers of voedingsmiddelen met allergische klachten

Nadere informatie

Citation for published version (APA): van Thuijl, A. O. J. (2012). Exploring immunological mechanisms in cow s milk allergy

Citation for published version (APA): van Thuijl, A. O. J. (2012). Exploring immunological mechanisms in cow s milk allergy UvA-DARE (Digital Academic Repository) Exploring immunological mechanisms in cow s milk allergy van Thuijl, A.O.J. Link to publication Citation for published version (APA): van Thuijl, A. O. J. (2012).

Nadere informatie

Koemelkallergie. IgE en niet IgE gemedieerde manifestaties. Dr Katrien Coppens

Koemelkallergie. IgE en niet IgE gemedieerde manifestaties. Dr Katrien Coppens Koemelkallergie IgE en niet IgE gemedieerde manifestaties Dr Katrien Coppens Inhoud Overzicht van allergische reacties tov koemelk Manifestaties van KMA: IgE en niet IgE gemedieerd Diagnose & behandeling

Nadere informatie

Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op?

Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op? Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op? Programma 19.30 Welkom Gerbrich van der Meulen, kinderarts-allergoloog 19.40 Algemene inleiding in voedselallergie Gerbrich van der Meulen, kinderarts-allergoloog

Nadere informatie

Koemelkallergie provocatietest

Koemelkallergie provocatietest Patiënteninformatie Koemelkallergie provocatietest rkz.nl kinderwebsite.rkz.nl Inleiding Uw kind heeft klachten gehad die na het stoppen van koemelkvoeding zijn verdwenen. Daarom denkt de arts aan een

Nadere informatie

Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op?

Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op? Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op? Programma 19.30 uur Welkom Algemene inleiding in voedselallergie Rienus Doedens, kinderarts-immunoloog 20.20 uur Speciale aandachtspunten voor scholen

Nadere informatie

Lessen uit de EuroPrevall studie. Aline Sprikkelman, kinderarts-pulmonoloog Yvonne Duijvestijn, kinderarts-allergologisch expert

Lessen uit de EuroPrevall studie. Aline Sprikkelman, kinderarts-pulmonoloog Yvonne Duijvestijn, kinderarts-allergologisch expert Lessen uit de EuroPrevall studie Aline Sprikkelman, kinderarts-pulmonoloog Yvonne Duijvestijn, kinderarts-allergologisch expert Aanleiding EuroPrevall studie Discrepantie prevalentie voedselallergie zelf

Nadere informatie

1/31/2013. Orale tolerantie: Concept. Nieuwe strategieën om kinderen met KMA sneller te laten herstellen. Index. Index

1/31/2013. Orale tolerantie: Concept. Nieuwe strategieën om kinderen met KMA sneller te laten herstellen. Index. Index //0 Orale tolerantie: Concept Nieuwe strategieën om kinderen met KMA sneller te laten herstellen. Tolerantie wordt gedefinieerd als de actieve non-respons van het immuunsysteem op een antigeen dat via

Nadere informatie

Voedsel- of geneesmiddelenallergie Eliminatie-provocatietest

Voedsel- of geneesmiddelenallergie Eliminatie-provocatietest Voedsel- of geneesmiddelenallergie Eliminatie-provocatietest Informatie voor ouders Afdeling kindergeneeskunde Inhoudsopgave Inleiding 2 De eliminatiefase 4 Voedingsmiddelen 4 Geneesmiddelen 4 De klinische

Nadere informatie

Afdeling Kind&Jeugd (B5) DUBBELBLINDE KOEMELKEIWITPROVOCATIETEST

Afdeling Kind&Jeugd (B5) DUBBELBLINDE KOEMELKEIWITPROVOCATIETEST Afdeling Kind&Jeugd (B5) DUBBELBLINDE KOEMELKEIWITPROVOCATIETEST PROVOCATIE 1 Dag en datum Tijd Waar Afdeling B5, Kind & Jeugd PROVOCATIE 2 Dag en datum Tijd Waar Afdeling B5, Kind & Jeugd BELAFSPRAAK

Nadere informatie

Diagnostiek van voedselallergie in de praktijk

Diagnostiek van voedselallergie in de praktijk o v e r z i c h t s a r t i k e l e n Huisartseneditie Diagnostiek van voedselallergie in de praktijk Auteurs Trefwoorden P.A. Kentie, M.O. Hoekstra en Y. Meijer anafylaxie, dubbelblinde placebogecontroleerde

Nadere informatie

Praktische tips en trucs over eczeem en voedselallergie. Petra Kentie Verpleegkundig specialist kinderallergie en eczeem Perone Gerritz diëtiste

Praktische tips en trucs over eczeem en voedselallergie. Petra Kentie Verpleegkundig specialist kinderallergie en eczeem Perone Gerritz diëtiste Praktische tips en trucs over eczeem en voedselallergie Petra Kentie Verpleegkundig specialist kinderallergie en eczeem Perone Gerritz diëtiste Het kinderallergie team: KNO- arts Kinderallergoloog Dermatoloog

Nadere informatie

Voedselallergie. April 2011 Nederlandse Vereniging voor Allergologie

Voedselallergie. April 2011 Nederlandse Vereniging voor Allergologie Voedselallergie Wat is voedselovergevoeligheid? Voedselovergevoeligheid is een overdreven lichamelijke reactie op het eten, inademen of aanraken van bepaalde voedingsmiddelen. Er zijn twee typen overgevoeligheid:

Nadere informatie

1 de Concept. Richtlijn Voedselovergevoeligheid voor de Jeugdgezondheidszorg

1 de Concept. Richtlijn Voedselovergevoeligheid voor de Jeugdgezondheidszorg 1 de Concept Richtlijn Voedselovergevoeligheid voor de Jeugdgezondheidszorg 15-5-2012 IN SAMENWERKING MET: Actiz Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland GGD Nederland Koninklijke Nederlandse Organisatie

Nadere informatie

Dermatologie. Voedselallergie. Afdeling: Onderwerp:

Dermatologie. Voedselallergie. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Dermatologie 1 : Steeds meer mensen hebben er last van Huiduitslag, buikpijn, diarree, benauwdheid, een ellendig moe gevoel: deze verschijnselen komen u vast en zeker bekend voor.

Nadere informatie

Allergie. Voedingsallergie en atopie bij hond en kat. Afweer. Afweer 28-5-2014. Eiwitten (15-40 kda) Glycoproteïne (10-70 kda)

Allergie. Voedingsallergie en atopie bij hond en kat. Afweer. Afweer 28-5-2014. Eiwitten (15-40 kda) Glycoproteïne (10-70 kda) Allergie Voedingsallergie en atopie bij hond en kat Drs. Stijn Peters info@dzeh.nl Tel. 040-3040054 Allergie Overdreven reactie op een stof/indringer Allergeen Sensitisatie Antigeen Allergeen Stoffen die

Nadere informatie

Allergisch aangelegd: (n)iets aan te doen?

Allergisch aangelegd: (n)iets aan te doen? Allergisch aangelegd: (n)iets aan te doen? Mijke Breukels, kinderartsallergologisch expert 7 maart 2017, kindercarrousel Allergieën zijn multisysteemaandoeningen Bovenste luchtwegen Onderste luchtwegen

Nadere informatie

Welkom op de polikliniek voor kinderen met allergische klachten

Welkom op de polikliniek voor kinderen met allergische klachten Welkom op de polikliniek voor kinderen met allergische klachten Albert Schweitzer ziekenhuis augustus 2012 pavo 0916 Inleiding U bent door uw arts verwezen naar de polikliniek voor kinderen met allergische

Nadere informatie

Het formulier voor zowel testdag 1 als testdag 2 invullen. Naam kind... Geboortedatum... Testdatum... Type testvoeding... Symptoomregistratie

Het formulier voor zowel testdag 1 als testdag 2 invullen. Naam kind... Geboortedatum... Testdatum... Type testvoeding... Symptoomregistratie Bijlage 2b: Beoordelingsformulier dubbelblinde placebogecontroleerde koemelkprovocatie Het formulier voor zowel testdag 1 als testdag 2 invullen. TESTDAG 1 TESTDAG 2 Naam kind... Geboortedatum.... Testdatum...

Nadere informatie

Kinderen met eczeem: wanneer denken aan voedselallergie en hoe te diagnosticeren/behandelen? Jasmine Leus kinderarts 10 september 2016

Kinderen met eczeem: wanneer denken aan voedselallergie en hoe te diagnosticeren/behandelen? Jasmine Leus kinderarts 10 september 2016 Kinderen met eczeem: wanneer denken aan voedselallergie en hoe te diagnosticeren/behandelen? Jasmine Leus kinderarts 10 september 2016 Etiologie van atopische dermatitis Interactie tussen: genetische predispositie

Nadere informatie

Dermatologie. Atopisch eczeem en voeding

Dermatologie. Atopisch eczeem en voeding Dermatologie Atopisch eczeem en voeding Atopisch eczeem en voeding Belangrijke telefoonnummers Algemeen nummer UMCG (050) 361 61 61 vragen naar verpleegkundig consulent atopisch eczeem Coördinatiecentrum

Nadere informatie

Landelijke standaard voedselallergie bij zuigelingen

Landelijke standaard voedselallergie bij zuigelingen o v e r z i c h t s a r t i k e l e n Huisartseneditie Landelijke standaard voedselallergie bij zuigelingen Auteurs Trefwoorden C.M.F. Kneepkens en K.I. van Drongelen allergiepreventie, consultatiebureau,

Nadere informatie

Symposium kindergeneeskunde GZA 7 maart 2015. Ann Vander Auwera

Symposium kindergeneeskunde GZA 7 maart 2015. Ann Vander Auwera Is melk goed voor elk? Symposium kindergeneeskunde GZA 7 maart 2015 Ann Vander Auwera Mijn kind heeft koemelkallergie en volgt een lactosevrij dieet Mijn kind heeft geen koemelkallergie want de bloedtest

Nadere informatie

Patiëntenvoorlichting Urticaria en Angio-oedeem

Patiëntenvoorlichting Urticaria en Angio-oedeem Patiëntenvoorlichting Urticaria en Angio-oedeem Wat zijn urticaria en angio-oedeem? Urticaria Urticaria zijn hevig jeukende verheven rode vlekken op de huid met een centrale bleke opheldering. Is er sprake

Nadere informatie

Allergie bij het schoolgaande kind: preventie en aanpak van acute allergische reacties

Allergie bij het schoolgaande kind: preventie en aanpak van acute allergische reacties Allergie bij het schoolgaande kind: preventie en aanpak van acute allergische reacties Kinderallergologie Dr. Liliane De Swert 65 8 Preventie en aanpak van acute allergische reacties In onze westerse landen

Nadere informatie

Allergische rhinitis bij kinderen

Allergische rhinitis bij kinderen Allergische rhinitis bij kinderen Dr. Jurjan R. de Boer KNO heelkunde Martini Ziekenhuis Epidemiologie Prevalentie allergische en niet allergische rhinitis in Nederland: 150 200 per 1000 personen/jaar

Nadere informatie

Standaard voor de diagnose, behandeling en preventie van voedselallergie bij zuigelingen op het consultatiebureau

Standaard voor de diagnose, behandeling en preventie van voedselallergie bij zuigelingen op het consultatiebureau Landelijke Standaard 2005 10-09-2007 13:43 Pagina 1 Landelijke standaard voedselallergie bij zuigelingen Standaard voor de diagnose, behandeling en preventie van voedselallergie bij zuigelingen op het

Nadere informatie

Allergenen. Nancy Josten

Allergenen. Nancy Josten Allergenen Voedselallergieën en voedselintoleranties Allergenen Naar aanleiding van de informatieplicht over allergenen in de maaltijden stellen wij een brochure voor. Deze brochure is aangeboden door

Nadere informatie

(Verdenking) koemelkallergie. Afdeling Kindergeneeskunde

(Verdenking) koemelkallergie. Afdeling Kindergeneeskunde (Verdenking) koemelkallergie Afdeling Kindergeneeskunde Inhoudsopgave Inleiding 4 Algemene informatie 4 Wat betekent koemelkallergie? 4 Waarom komt het vaak voor bij baby s? 4 Mogelijke symptomen 4 Hoe

Nadere informatie

Introduceren versus provoceren als onderdeel van de diagnostiek bij verdenking van voedselallergie

Introduceren versus provoceren als onderdeel van de diagnostiek bij verdenking van voedselallergie Introduceren versus provoceren als onderdeel van de diagnostiek bij verdenking van voedselallergie Irene Herpertz kinderdiëtist i.herpertz@mzh.nl www.martiniziekenhuis.nl/mack Martini Ziekenhuis Groningen

Nadere informatie

Onderzoek naar koemelkeiwitallergie

Onderzoek naar koemelkeiwitallergie Onderzoek naar koemelkeiwitallergie Uw kind wordt verdacht van een koemelkallergie. In deze brochure informeren wij u over de werkwijze die wij hanteren in Zuyderland Medisch Centrum om een allergie voor

Nadere informatie

Allergie. A27/ Allergie bij kinderen

Allergie. A27/ Allergie bij kinderen Allergie Wat is een allergie? Een allergie is een overdreven reactie (overgevoeligheidsreactie) van het afweersysteem op, in het algemeen niet-schadelijke stoffen, zoals: stuifmeel, huidschilfers van huisdieren,

Nadere informatie

Koemelkallergie bij zuigelingen: nieuwe inzichten

Koemelkallergie bij zuigelingen: nieuwe inzichten Stand van zaken Koemelkallergie bij zuigelingen: nieuwe inzichten Paul L.P. Brand en Hanneke Rijk-van Gent Verschijnselen van koemelkallergie zijn aspecifiek, zodat vermeende koemelkallergie veel vaker

Nadere informatie

Voedselprovocatietest: Pinda, kippeneiwit, open koemelk en overige

Voedselprovocatietest: Pinda, kippeneiwit, open koemelk en overige Kindergeneeskunde Voedselprovocatietest: Pinda, kippeneiwit, open koemelk en overige www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KIN037 / Voedselprovocatietest:

Nadere informatie

Voedselallergie en voedselintolerantie

Voedselallergie en voedselintolerantie Klinisch Laboratorium Termote Declerck Motestraat 35 B 8850 Ardooie tel. 051/74.73.61 fax 051/74 55 26 Datum : 01-02-2011 Auteur : Els Deylgat Rubriek : Chemie Pagina s : 5 Voedselallergie en voedselintolerantie

Nadere informatie

Koemelkallergie: een passe-partout voor huilbaby s?

Koemelkallergie: een passe-partout voor huilbaby s? Koemelkallergie: een passe-partout voor huilbaby s? Dr. Caroline Bervoets (KU Leuven) Promotor: prof. dr. Patrik Vankrunkelsven (KU Leuven) Co-promotor: dr. Luigi Genevrois (WGC De Ridderbuurt) Master

Nadere informatie

Help? Wat met de melk? Over intolerantie, allergie en bijvoeding Annick Mariën, kinderarts AZ Herentals

Help? Wat met de melk? Over intolerantie, allergie en bijvoeding Annick Mariën, kinderarts AZ Herentals Help? Wat met de melk? Over intolerantie, allergie en bijvoeding Annick Mariën, kinderarts AZ Herentals Lactose-intolerantie Koemelkeiwitallergie Introductie vaste voeding: wat weten we nu? Wat is nu weer

Nadere informatie

Onderzoek naar allergie voor koemelk

Onderzoek naar allergie voor koemelk 1/5 Kindergeneeskunde Onderzoek naar allergie voor koemelk Inleiding Uw kind heeft verschijnselen die kunnen wijzen op een allergie voor koemelk. In deze folder leest u meer over deze allergie en over

Nadere informatie

Urticaria en angio-oedeem

Urticaria en angio-oedeem Urticaria en angio-oedeem URTICARIA EN ANGIO-OEDEEM Urticaria Urticaria zijn hevig jeukende verheven rode vlekken op de huid met een centrale bleke opheldering. Is er sprake van één bult of vlek dan spreekt

Nadere informatie