65 Gediagnosticeerd astma bij kinderen in de huisartspraktijk: hoe zeker is de diagnose? Marinka Pouwelse, Victor van der Meer, Maria van den Boogaard. Cindy Hugen, Peter Merkus, Lisette Van Den Bemt Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen Geen financiering
65 Introductie Prevalentie astma 5 jarige: % Overdiagnostiek versus onderdiagnostiek Transient wheezers Doel Bepalen van de validiteit van de diagnose astma bij kinderen van 6 t/m 6 jaar in de huisartspraktijk op basis van informatie uit het medisch dossier.
65 Methoden Crosssectioneel 7 huisartsenpraktijken Start zorgprogramma 66 jarigen (totale populatie.3) Code R96 Gestructureerde review van het medisch dossier Algoritme waarschijnlijkheid astma Methoden (algoritme) Categorie A: Zeer sterk positief geassocieerd met astma Reversibiliteit bij spirometrie (verbetering van het geforceerde expiratoire volume in seconde (FEV) van 9% t.o.v. voorspeld of % t.o.v. de prewaarde) Exacerbaties en/of recidiverende episoden () van piepen en/of dyspneu boven de leeftijd van jaar Diagnose astma volgens een kinder(long)arts Categorie B: Sterk positief geassocieerd met astma Anamnestische verbetering op inhalatiecorticosteroïden Eczeem Allergische rhinitis en/of conjunctivitis Familieanamnese (eerstegraads) positief voor astma Histamineprovocatietest positief (histaminedrempel 8 mg/ml) Allergietest (IgEbloedtesten, huidpriktest) positief Categorie B: Sterk positief geassocieerd met astma Anamnestische verbetering op inhalatiecorticosteroïden() Eczeem() Allergische rhinitis en/of conjunctivitis() Familieanamnese (eerstegraads) positief voor astma() Histamineprovocatietest positief (histaminedrempel 8 mg/ml)(3, ) Allergietest (IgEbloedtesten, huidpriktest) positief() Categorie C: Positief geassocieerd met astma Luchtwegmedicatiegebruik * in het afgelopen jaar Indien exacerbaties en/of recidiverende episoden () van piepen en/of dyspneu boven de leeftijd van jaar positief: oanamnestische hyperreactiviteit overlengd piepend expirium bij auscultatie oanamnestische benauwdheid en/of kortademigheid oanamnestisch hoesten of episoden van piepen en/of dyspneu boven de leeftijd van jaar Voedselallergische klachten Familieanamnese (eerstegraads) positief voor andere atopische klachten Reversibiliteit bij piekstroommeting (piekflowverbetering van 5% t.o.v. de prewaarde) Stikstofmonoxidetest positief (fractie stikstofmonoxide in de uitgeademde lucht 5 ppb) Categorie D: Negatief geassocieerd met astma Kinder(long)arts twijfelt aan de diagnose astma Huisarts twijfelt aan de diagnose astma Geen (recidiverende) episode(n) van piepen en/of dyspneu en/of exacerbaties boven de leeftijd van jaar Geen eczeem Geen allergische rhinitis en conjunctivitis Geen voedselallergische klachten Familieanamnese (eerstegraads) negatief voor astma Familieanamnese (eerstegraads) negatief voor andere atopische klachten Geen anamnestische verbetering op inhalatiecorticosteroïden Geen luchtwegmedicatiegebruik a in het afgelopen jaar Geen reversibiliteit bij spirometrie (FEVverbetering van < 9% t.o.v. voorspeld of < % t.o.v. de prewaarde) Geen reversibiliteit bij piekstroommeting (piekflowverbetering van < 5% t.o.v. de prewaarde) Histamineprovocatietest negatief (histaminedrempel > 8 mg/ml) Allergietest (IgEbloedtesten, huidpriktest) negatief Stikstofmonoxidetest negatief (fractie stikstofmonoxide in de uitgeademde lucht < 5 ppb) Categorie E: Sterk negatief geassocieerd met astma Diagnose astma verworpen door een kinder(long)arts of een alternatieve diagnose gesteld Indicaties voor astma Astma onwaarschijnlijk Te weinig informatie Categorie A Categorie B categorie D of een in categorie E : Astma onwaarschijnlijk Categorie C 3 3
65 Resultaten Prevalentie van 9,%, Astma prevalentie in 6 6 jarigen 9 8 5,, 9 5, 5, 3 5 6 7 totaal praktijknummer Resultaten (n = 8) % 9% 8% 7% 6% 5% % 3% % % % 5 9 8 9 3 5 6 7 totaal praktijknummer te weinig informatie astma onwaarschijnlijk Indicaties voor astma
65 Resultaten (n = 8) Astma kenmerk in medisch dossier geregistreerd n (%) Positief n (%) Episodes van piepen/kortademigheid na de levensjaar 5 (67) episodes van piepen/kortademigheid na de jaar 5 () Eczeem 98 (5) 9 () Allergische rinitis of conjunctivititis 5 (5) 5 () Familie anamnese astma positief 58 (7) (9) Gebruik van luchtwegmedicatie in het afgelopen jaar (7) Reversibiliteit (spirometrie) 55 (5) () Histamine provocatie test ( ) ( ) Allergietest (5) 76 (35) Diagnose astma door kinderarts 57 (6) 7 () Resultaten: leeftijd van diagnose 6,5% diagnose gesteld voor het zesde levensjaar Diagnose < 6 jaar = vaker geen aanwijzingen voor astma in dossier (3, versus 5,8) 5
65 Discussie Algoritme = standaardisering (arbitrair) Hoge prevalenties Grote verschillen tussen praktijken Nieuwe NHGstandaard Gebrek aan registratie of astma? Conclusie De registratie van astma bij kinderen in de huisartsenpraktijk kan beter! 6
65 Dank u wel voor uw aandacht Onze dank gaat uit aan alle medewerkers van de deelnemende huisartsenpraktijken. Voor meer informatie: Lisette.vandenbemt@radboudumc.nl 7