HUIDIGE BEHANDELING VAN CHRONISCHE HEPATITIS-B-VIRUSINFECTIE VOLGENS DE RICHTLIJNEN

Vergelijkbare documenten
Hepatitis B.

Behandelproblematiek en laatste ontwikkelingen in Hepatitis B Nationale hepatitis dag 2017

HEPATITIS B. J.W. den Ouden-Muller internist Rotterdam

Het Hepatitis probleem in NL

Zwangerschap en HBV. Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht

Geïndividualiseerde behandeling van chronische hepatitis B-patiënten

HEPATITIS B EN ZWANGERSCHAP. Ann-Sophie Page & Gerbrich van den Bosch

Dr.L.C. Baak MDL OLVG Februari 2015

Telbivudine is geen middel van eerste keus voor de behandeling van

Richtlijn Behandeling van chronische hepatitis-b-virusinfectie Samenvatting

richtlijn Behandeling van chronische hepatitis-b-virusinfectie


Hepatitis B Richtsnoer

Inhoudsopgave Inleiding Voor wie is deze brochure? 1. Hepatitis 2. Behandeling medicijnen Alternatieve aanvullende behandelingen

Hepatitis, met de nadruk op hepatitis B en C

allemaal beestjes 2010 Hepatitis B en C ziektebeeld prognose het virus z n strategie behandelmogelijkheden counseling de patiënt Van Hattum MDL

Hepatitis C, een update. Vincent Rijckborst, Maag-Darm-Leverarts Milan J. Sonneveld, AIOS Maag-Darm-Leverziekten

Detectie van occulte Hepatitis B bij bloeddonoren

Voorwoord. L&W MasterClasses en Soa Aids Nederland wensen u veel succes en plezier tijdens het volgen van deze MC+ hepatitiden.

Virale hepatitis: diagnostiek en beleid bij de hematologische patiënt

Reactivatie van hepatitis B door glucocorticoïden

Screening van pasgeborenen

Hepatitis C: Update Nationale Hepatitis Dag 2017

Richtlijn behandeling van chronische hepatitis-b-virusinfectie. Nieuwe inzichten mdl. Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen

Focus wie ooit gediagnosticeerd moet nog behandeld worden. Prof. dr. Jan Hendrik Richardus Dr. Robine Hofman Abby Falla, MSc

Leverenzymstoornissen. Peter van Bommel, Dirk Bakkeren & Martijn ter Borg

Hepatitis 12 en 13 april Suzanne Marcelis, huisarts Ilse Overdevest, arts-microbioloog Anne-Marie Wensing, MDL-arts

Uw brief van Uw kenmerk Datum 6 juni 2007 Farmatec.P juli 2007

HBV-vaccinatieprogramma voor risicogroepen

BIJLAGE IV WETENSCHAPPELIJKE CONCLUSIES

Flaviviridae family Genus Hepacivirus Diameter 50 nm 11 genotypes (1-11), verschillende subtypes

Optimalisatie regionale hepatitiszorg regio Arnhem

Nieuwe therapie voor HCV. Einde van het virus? Prof.Dr.H.Van Vlierberghe Dienst Maag-, Darm- en Leverziekten UZ Gent Tel /

De cascade of care van hepatitis B en C in beeld. Irene Veldhuijzen

Het hepatitis B -virus is heel besmettelijk en wordt overgedragen door seksueel contact, door bloed-op-bloed contact of bij de geboorte.

Zorgmodel behandeling patiënten in Maastricht, samenwerking infectie-ziekten/ MDL, en de rol van de hepatitisverpleegkundige

HIV en hepatitis C. Dr K.D. Lettinga SLAZ jan 2014

Meer dan opsporen. Nationaal hepatitisplan: een strategie voor actie

NHG-Standaard Virushepatitis en andere leveraandoeningen

Disclosure belangen S.W. Schalm

Sessie V uur uur Epidemiologie van virale hepatitis in NL. Moderatie Jim van Steenbergen & Hans Zaaijer. Jim van Steenbergen, INZI RIVM

Uw brief van Uw kenmerk Datum 3 augustus 2006 Farmatec/P oktober 2006

Inhoudsopgave Inleiding Wat doet de lever Wat is een virus? Wat is hepatitis? Hepatitis C Hoe wordt hepatitis C overgebracht?


Hepatitis C behandeling in Nederland, hoe hebben wij dat in 2016 gedaan?

Bewustzijn identificatie behandeling hepatitis B en C

DRAAIBOEK INFECTIEZIEKTEN CLB. Hepatitis B

Inleiding. Werkgroepleden:

Bundeling van data over sterfte, identificatie en behandeling van hepatitis in Nederland, en het bewustzijn daarover

Hepatologie; naar een volwaardige discipline. Jeoffrey Schouten

DISCLOSURE BELANGEN SPREKER

Icterus na tropenbezoek. Sophie Willemse Maag-Darm-Leverarts Academisch Medisch Centrum

hepatitis B Beter voorkomen...

Hepatitis B B Ziekte

Nationale Hepatitis Dag oktober Screening en Opsporing

In Nederland zijn ongeveer chronische

Hepatitis B besmetting

Hepatitis B bij de oncologische patiënt: casuïstiek, valkuilen en adviezen

Acute hepatitis-b-virusreactivatie na R-CHOP-behandeling: een potentieel levensgevaarlijke aandoening

Hepatitis B masterclass. Annelies Riezebos-Brilman, MD, PhD

Bevorderen van Hepatitis B screening in de Turkse gemeenschap in Rotterdam Ytje van der Veen Presentatie: Dr. Jan Hendrik Richardus

Clinical implications of immune recovery during antiretroviral treatment for HIV infection Kesselring, A.M.

Innovatieplatform Hepatotrope Pathogenen

Hepatitis B bij (adoptie)kinderen

Datum 26 april 2017 Betreft GVS beoordeling tenofovir alafenamide (Vemlidy ) Onze referentie

Toepasbaar voor België?

Citation for published version (APA): van den Berg, C. H. S. B. (2009). Hepatitis C virus : epidemiology and immunology

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen

Infectieziekten en werk: een blik op de toekomst. Jaap Maas Heijermanslezing 13 juni 2014

Reactivatie van het hepatitis B-virus bij patiënten met een hematologische maligniteit

hepatitis A en E: voorkomen, herkennen, behandelen

> Retouradres Postbus EJ Den Haag. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Chronische hepatitis B: een update

Influenza de cijfersop eenrij

Jaaroverzichten Incidentie van meldingen van acute hepatitis B in 2011 lager dan ooit

Regionaal organiseren van hepatitis zorg. Concept Nationaal Hepatitisplan

Een nationaal hepatitis plan voor Nederland

Screenen op hepatitis-b-virusinfectie voorafgaand aan start van immuunsuppressieve

Richtlijn behandeling van chronische hepatitis-b-virusinfectie nieuwe inzichten 2011

Behandeling van gestoorde levertesten. Prof.Dr.H.Van Vlierberghe Dienst Maag-, Darm- en Leverziekten UZ Gent

Nieuwe behandelingsopties HCV. Wie willen we bereiken? Sophie Willemse Maag-Darm-Leverarts Academisch Medisch Centrum Amsterdam

Vaccinatie tegen hepatitis B.

Beleid en behandeling bij zwangeren met hepatitis B

Nieuwsbrief van het Nationaal Hepatitis Centrum

HEPATITIS B. de feiten. U.Z. Gasthuisberg Leuven Dienst Hepatologie. Mevr. Els De Wit (verpleegkundig specialist) Prof. Dr. F. Nevens (Hepatoloog)

ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

Zwangerschap: wat willen we zien? Marleen Temmerman Verloskunde, UZGent

Herkennen van kans op mortaliteit en palliatieve zorgbehoeften bij dialyse patiënten d.m.v surprise question en 4 meter loop test


Prikaccidentenprotocol

Valkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC

Hepatitis B. Risico s, preventie en behandeling. Prof. dr. Stefan Zeuzem. European Liver Patients Association

Zeg nee! Tegen Hepatitis B. Hepatitis B-campagne voor en door Chinezen in Rotterdam e.o. Reinoud Wolter GGD Rotterdam-Rijnmond

Artikel Screening van migranten op hepatitis B langs de meetlat van Wilson en Jungner

Bijlage I Hepatitis B en zwangerschap

Hepatitis A. Masterclass Hepatitis 2019 Prof.dr. R.A. de Man, MDL arts

1. Doelen en aanpak van een Amsterdams actieplan voor optimale hepatitis B en C preventie en zorg

Dataverzameling en datakwaliteit. Karakteristieken van de geregistreerde populatie

Monitoringrapport. Humaan immuundeficiëntievirus (HIV) infectie in Nederland. Nederlandse samenvatting

Heropsporing regio Arnhem: wat hebben we bereikt? Kirsten Wevers arts infectieziektenbestrijding i.o. GGD Gelderland-Midden

Transcriptie:

HUIDIGE BEHANDELING VAN CHRONISCHE HEPATITIS-B-VIRUSINFECTIE VOLGENS DE RICHTLIJNEN Nederlandse richtlijn? (2008 en 2012) AASLD richtlijn? (2009) EASL richtlijn? (2012) Met dank aan Erik Buster en de overige leden van de werkgroep Richtlijnen hepatitis B

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker Voor deze bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven BMS ondersteunde investigator-initiated studie naar adherence bij entecavir therapie

Hepatitis B virus infectie in Nederland Prevalentie: 1 0,2% HBsAg positiviteit 2,1% anti-hbc positiviteit Incidentie: 2 1772 nieuwe HBV infecties in 2006-14% acute hepatitis B - 84% chronische hepatitis B - 2% onbekend 1 Veldhuijzen, Infectieziekten Bulletin 1999; 2 Koedijk, Infectieziekten Bulletin 2007

Outcome of Acute HBV infection ACUTE INFECTION Subclinical Hepatitis Acute Hepatitis Fulminant Hepatitis Chronic Infection Recovery DEATH * Risk of chronicity is related to age at infection Outcome Neonates Children Adults Chronic infection 90% 30% < 5% Recovery 10% 70% > 95% Juszczyk J. Vaccine. 2000;18(suppl 1):S23-S25.

Phases of chronic hepatitis B infection HBsAg HBeAg Anti-HBe Anti HBc HBV DNA ALT Immunotolerant phase Immuno-active phase Immune control phase HBeAg-negative Chronic Hepatitis (perinatal infection) (adult infection or progression of perinatal infecton) ( hepatitis B carrier ) (end stage)

Waarop is de beslissing tot behandeling gebaseerd? Hoogte HBV DNA (>2x10 4 IU/mL in HBeAg positieve patienten, (>2x10 3 IU/mL in HBeAg negatieve patienten) Mate van ALT verhoging Duur van ALT verhoging (minstens 3-6 maanden) Aanwezigheid van leverschade

Indicaties voor behandeling Geen cirrose ALT ten minste 3 6 maanden verhoogd, vooral bij HBeAg positieven

Indicaties voor behandeling Cirrose Nederlandse en AASLD richtlijn: Antivirale therapie, ongeacht ALAT maar afhankelijk van hoogte HBV DNA EASL richtlijn 2012: Antivirale therapie ongeacht ALT Bij gecompenseerde cirrose indien detecteerbaar HBV DNA Bij gedecompenseerde cirrose altijd

Treatment Options Immuno-modulators Peg IFN Nx cytokines Vaccine therapy CD8+ HBV Nucleos(t)ide analogs entecavir Tenofovir Treatment combinations

Keuze van antivirale behandeling Patiënteigenschappen Peginterferon Nucleos(t)ide analoog HBeAg status HBeAg positief HBeAg negatief HBV genotype A of B C of D HBV DNA 2,0 x 10 8 IU/ml >2,0 x 10 8 IU/ml ALAT Ernst van de leverziekte >2-10 maal de bovenlimiet van normaal Gecompenseerd 1-2 of >10 maal de bovenlimiet van normaal Gecompenseerd of gedecompenseerd Bovengenoemde patiënteigenschappen kunnen helpen bij het maken van een keuze tussen de beschikbare antivirale middelen, maar geven geen strikte aanbevelingen.

Antiviral Therapy for Chronic HBV (Peg)interferon (48 weeks) Nucleos(t)ide analogues (entecavir, tenofovir, long term) 10% 90%

Immunisatie en verticale transmissie Beleid bij kinderen van HBsAg-positieve moeders: - HBIg binnen 2 uur na de geboorte - Hepatitis B vaccin binnen 48 uur na de geboorte - Vervolgvaccinaties na 2, 4 en 11 maanden Risico chronische infectie na immunisatie: - Overall risico 5%, maar 32% indien HBV DNA van moeder >1 x 10 9 kopieën/ml 1 1 Del Canho, Vaccine 1997

Surveillance op hepatocellulair carcinoom Echografie van de lever a 6 maanden bij: - hepatitis B met cirrose - hepatitis B zonder cirrose met verhoogd risico: oost aziatische man > 40 jaar oost aziatische vrouw > 50 jaar sub-sahara afrikaan >20 jaar hepatocellulair carcinoom in de familie

Behandeling ter preventie van reactivatie Reactivatie van HBV infectie tijdens chemotherapie/immuun suppressie: Treedt op bij 20-60% van HBsAg positieven Kan ook optreden bij anti-hbc positieven Is geassocieerd met sterfte bij 4-60% Leidt tot voortijdig afbreken van chemotherapie tot 30% 1 Kohrt, AP&T 2006; 2 Yeo, J Clin Oncol 2004 1log 10 stijging HBV DNA of HBV DNA >10 9 kopieën/ml

Entecavir is highly effective to prevent HBV reactivation American Gastroentrerological Association Guidelines: Gastroenterology 2015;148:221 244

American Gastroentrerological Association Guidelines: Gastroenterology 2015;148:220 2015;148:220

Hepatitis B behandelaar in jaren 90

Hepatitis B behandelaar in 2015