0 17-5-2011 SZW-TNO Duurzame inzetbaarheid van kwetsbare groepen JOB ENGINEERING Phonebloks 1
JOB ENGINEERING Modulaire aanpak van banen Repararen van taken wanneer nodig Het laten aansluiten van werk bij behoeftes/sterktes Het verduurzamen van banen er dan het duurzaam Inzetbaar maken van mensen [ Job Carving ] + [ Job Crafting ] JOB ENGINEERING Multi-jobbing: Het koppelen/combineren van werkactiviteiten bij verschillende werkgevers In een combinatiebaan 2
COMBINATIEBANEN Multi-jobbing: Arbeidsmarktgedrag waarbij werknemers er 2 of meerdere (betaalde) banen op nahouden. Dit kan in een combinatiebaan (loondienst/loondienst) of in een hybride baan (loondienst/zzp) De samenstelling kan veel verschillende vormen aannemen (bv. 2 inhoudelijk soortgelijke banen of 2 totaal verschillende banen) Motieven kunnen ook variëren (bv. financieel versus de behoefte aan afwisseling of werkzekerheid) 3
Combinatiebanen: diverse doelen In combinatiebanen worden gelijktijdig of volgtijdig taken/opdrachten uit meerdere banen in evt. één nieuwe baan vermengd met als mogelijk doel: Meer uitdaging/werkplezier De ene baan verrijken met uitdagende taken uit de andere baan Betere gezondheid Zware taken in de ene baan compenseren met lichte taken uit de andere baan Ontwikkelmogelijkheden De ene baan aanvullen met leerrijke taken uit een andere baan Geleidelijke mobiliteit De ene baan laten over gaan in een andere baan door geleidelijk taken toe te voegen Werk/inkomenszekerheid Dalende (of flexibele) aanbod van taken in de ene baan compenseren met stijgende (of zekere) aanbod van taken in de andere baan Inkomen verhogen Taken /opdrachten naast je reguliere baan uitvoeren voor (extra) aanvulling inkomen (Werk-prive) Flexibiliteit (zonder inleveren werkuren) Flexibiliteit in werkuren inbouwen door 2 halve banen op maat te nemen TNO-onderzoek naar wie er 2 of meer banen combineren en waarom: Hoeveel? 8,5% van de NL beroepsbevolking (+/- 700.000 wn) Wie? Jongeren, flexkrachten, parttimers in de hoofdbaan (vaker loondienst / loondienst) Maar: Hoogopgeleiden en 45+ vaker in hybride banen (loondienst / zzp) Dorenbosch, L., Boneschansker, O., Sanders, J. & Koppes, L. (2013). Redenen voor het combineren van meerdere banen. Economisch Statistische Berichten (ESB), 98 (4666), p 480-482 Waarom? Extra inkomen belangrijkste reden (1 op de 3) Financieel rondkomen voor 1 op de 5 (vooral bij 25-45 jaar en parttimers) Afwisseling bij 1 op de 5 belangrijkste motief (vooral voor 45+ en hoogopgeleiden) 4
En zo komt dat in de krant. Combinatiebanen / hybride banen in eigen interview-studie onder 45+ jaar multi-jobbers: Treinsteward / Winkelier Treinmanager / Masseur Postsorteerder / Klassenassistent Postbezorger / Catering / Schoonmaker Postbezorger / Postbezorger Kok / Activiteitenbegeleider zorg Verkoper electrozaak / Software ontwikkelaar Ambtenaar / Barkeeper Verkoper winkel / Psychosociale hulpverlener Apothekersassistent / Dementieconsulent Financieel adviseur / Gewichtsconsulent 5
Vandaag: de combinatiebaan als HR instrument Multi-jobbing in de vorm van combinatiebanen vanuit het idee dat: Het combineren van banen een (nieuw?) interessant HR concept is dat inspeelt op arbeidsmarktontwikkelingen (nieuwe werkwensen van werknemers) en bedrijfseconomische noodzaak (gedeeltelijke boventalligheid; geen voltijdsbanen kunnen bieden). Het voor werknemers ook voordelen en kansen kan bieden die er bij het hebben van één baan niet zijn. De voordelen en kansen kunnen opwegen tegen de nadelen en bedreigingen van combinatiebanen (mits dat de combinatiebaan aan bepaalde ontwerpeisen voldoet). Maar: Wat zijn de ontwerpeisen van een duurzame combinatiebaan? Allereerst: zouden werknemers dit willen? (Bereidheid tot accepteren combinatiebaan) Niet iedereen! Gem. 28% SZW issuemonitor DI (2013) Twee verschillende banen naast elkaar te doen in deeltijd (zodat u bijvoorbeeld meer afwisseling in taken heeft, fysiek of geestelijk zwaar werk kan afwisselen met minder belastend werk, uw huidige werk kan combineren met nieuwe taken) 6
TNO Proef met combibanen / multi-jobbing Hoofdvraag van de proef met 3 werkgevers luidt: Wat zijn de ontwerpeisen van een duurzame combinatiebaan? Doel: Het in kaart krijgen van kansen en belemmeringen van 3 verschillende combinatiebanen d.m.v. het daadwerkelijk laten werken van mensen in combinatiebanen. Aanpak: Proef met deelnemers die vanuit verschillende aanvliegroutes in een combinatiebaan komen. Hiermee elke combinatiebaan door verschillende ogen monitoren en evalueren (looptijd 3-6 maanden / ntb) Opbrengst: Een kwalitatief sterke proef waaruit aanbevelingen komen over het wel/niet doorpakken van een type combinatiebaan en voor welke doelgroep deze het meest geschikt zou zijn. Dank! Meer info? MAIL luc.dorenbosch@tno.nl WWW (klik hieronder) http://www.jobcrafting.nl/ http://www.nsvp.nl/buiten-de-gepade-banen 7