Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie.
Psychogeriatrie : geneeskunde cognitieve beperkingen
Gerontopsychiatrie psychiatrische ziekenhuizen - curatief
Bedenkingen Binnen gerontopsychiatrie goede balans vinden tss. psychiatrische zorgverlening & somatische hulpverlening. Indien somatische zorg overheerst = psychogeriatrie Verschillende factoren verantwoordelijk voor verhoogd zorgprofiel: Verantwoordelijkheidsgevoel hulpverlener Onbekendheid gerontopsychiatrie Norm voor personeelsbestaffing
Verpleegkundige vaardigheden: herkennen van en omgaan met Depressie Dementie Psychose Probleemgedrag
Depressie
Depressie herkennen Observatie Criteria van een depressie Moeilijkheden om depressie te herkennen bij ouderen
Omgaan met ouderen met depressie Uitgangspunt : afhankelijkheid zware draaglast laag zelfbeeld risico op depressiviteit Hoe? - Autonomie/zelfrespect bevorderen: zorg aanvaarden om autonoom te blijven - Evenwicht draaglast/draagkracht: zinvol leven in alle omstandigheden
Dementie
Dementie herkennen Via onderzoek: Anamnese Neurologisch onderzoek, EEG Bloedonderzoek Beeldvormend onderzoek, CT-hersenen Duplexonderzoek v/d halsvaten Psychologisch testonderzoek ONO-test./..
Via ziektebeeld: Criteria van dementie Evolutie van dementie Vormen van dementie dementie van het Alzheimer type vasculaire dementie ziekte van Pick
Omgaan met ouderen met dementie Uitgangspunt: competenties ontwikkelen Hoe? Geruisloos corrigeren Geheugenproblemen Communiceren met een persoon met dementie Reageren op iets dat de persoon verkeerd doet Tips bij omgaan met dementerenden met moeilijk hanteerbaar gedrag. Wij moeten ons aanpassen, dementerende kan niet meer leren!
Verschil dementie en depressie (./..) Begin Verloop DEMENTIE Meestal onduidelijk Langzaam, chronisch progressief DEPRESSIE Dikwijls duidelijk aanwijsbaar Soms snel, progressief Bewustzijn Meestal goed Helder Geheugen & Oriëntatie Globaal amnestisch Syndroom Meestal goed bewaard doch erg vertraagd
Cognitie Emotionele expressie Verschil dementie en depressie DEMENTIE Afasie, apraxie & agnosie Labiel, soms zeer wisselend DEPRESSIE Goed bewaard, performantie zeer wisselend Constant bedrukt Ziektegevoel, -inzicht Meestal afwezig Duidelijk besef Lichamelijke veranderingen Etiologie Komen voor, staan zelden op voorgrond Enkelvoudig (organiciteit) Typisch: verminderde eetlust, slaapstoornissen, constipatie Psychische, sociale en/of lichamelijk uitlokkende factoren Prognose Niet reversiebel Behandelbaar
Psychose
Psychose herkennen Achterdocht Hallucinaties Diagnose via amnestisch onderzoek & observatie Beroep doen op andere hulpdiensten (vb. politie) Weinig vertrouwen t.o.v. professionele hulpverleners Achtervolgings-, vergiftigings- of jaloersheidswaan
Omgaan met ouderen met psychose Uitgangspunt: - ouderen = jongeren - negatieve / positieve symptomen Hoe? - Medicamenteuze behandeling - Prikkelarme omgeving - Behandeling van waan - Werken met doelgedrag - Richtlijnen voor afdelingswerking
Probleemgedrag
Probleemgedrag herkennen 1. Algemeen. Vanuit rusthuis naar psychiatrische afdeling. Ontstaan van probleemgedrag kunnen we begrijpen: - individuele factoren - omgevingsfactoren - lichamelijke factoren - psychische factoren./..
2. Definitie - moeilijk gedrag communicatie - agressie uiting 3. Verschillende oorzaken & verschillende vormen: consumentisme claimend gedrag agressie
Omgaan met ouderen met probleemgedrag Algemeen. - Kernwoorden: bevestiging, begrenzing, positieve aandacht. - Grondhouding: nieuwsgierigheid. - Eénzelfde aanpak voor het team.
Tips voor een gesprek: - Vriendelijke houding - Bespreek het gedrag - Evenwicht bewaren tussen + & - opmerkingen - Duidelijk je grenzen aangeven - Herhaal in jouw woorden wat de ander jou verteld heeft - Gebruik IK-boodschappen
Claimend gedrag Kennis verwerven over en in kaart brengen van betekenis/factoren van claimend gedrag Bieden van houvast en structuur Versterken van zelfvertrouwen Gevaar: motivatie en plezier in het werk kunnen afnemen + grotere werkdruk
Tips bij omgaan met actieve & passieve agressie. Frustratie-agressie = door het lint gaan : eerst laten uitrazen, zoeken naar de oorzaak. Instrumentele agressie = actief: veiligheid; preventie; inhoudelijk niet in discussie treden Passieve agressie: stilstaan bij frustratie van oudere, reden achterhalen; motiveren, stimuleren. Agressie blijft onaanvaardbaar!