AD Vroegtijdige diagnostiek en Immunotherapie. F. Vanhee Neurologie AZG

Transcriptie

1 AD Vroegtijdige diagnostiek en Immunotherapie F. Vanhee Neurologie AZG

2 Epidemiologie Geschat aantal dementerenden 1990: : :

3 Epidemiologie 3

4 4

5 5

6 Economics 6

7 Neuropathologie Amyloïd APP β-amyloid protein Amyloïd plaques 7

8 Neuropathologie 8

9 Neuropathologie Tau fibrillen of Tangles 9

10 Neuropathologie Normaal gewicht: gram Tot 500 gram verlies bij pt met gevorderde Alzheimer dementie 10

11 Etiologie Risicofactoren: Leeftijd Familiale voorgeschiedenis APOE 4 genotype Obesitas Insuline resistentie en diabetes Vasculaire risicofactoren Depressie Inflammatoire status Down syndroom Traumatische hersenschade 11

12 Diagnose 1. Anamnese en hetero anamnese: PARTNER! FAMILIE! DSM V criteria 1. Ontstaan van meerdere cognitieve deficieten, vaak beginnend met korte termijn geheugenproblemen, problemen met oriëntatie in tijd en taalproblemen (woordvinding, benoemen ) 2. De beperkingen verstoren het normaal functioneren 3. Geleidelijk ontstaan en progressief 4. Afwezigheid van : Andere neurologische aandoeningen Bepaalde systemische aandoeningen Intoxicatie effecten (bv hoge dosissen slaapmedicatie ) 5. Symptomen zijn niet enkel aanwezig in een delirante fase

13 Diagnose 2. Klinisch neurologisch onderzoek 3. Eenvoudige cognitieve testen: MMSE Clock drawing test ADAS Cog

14 Diagnose 4. Paraklinisch onderzoek EEG CT of MR hersenen (Uitsluiten andere oorzaken) Bloedonderzoek Twee confirmerende testen: Amyloïd PET Biomerkerbepaling op lumbaalvocht 5. Neuropsychologisch onderzoek Bij twijfel of het om een psychiatrische aandoening of dementie gaat? Bij twijfel om welk soort dementie het gaat

15

16 Diagnose

17

18

19

20

21 Prognose: Alzheimer dementie: 8-9 jaar na diagnose 20 jaar na begin symptomen Frontotemporale dementie: Wisselend ts 2 en 10 jaar na stellen diagnose Slechtere prognose voor hen die ook bijkomende symptomen hebben (Motor neuron lijden, parkinson plus beelden) Vasculaire dementie: Gemiddeld acht jaar Gelijklopend met Alzheimer dementie Dementie met Lewy Bodies en Parkinson dementie: Gemiddeld 7 jaar Iets minder goed dan bij Alzheimer dementie

22 Cascade 22

23 Vroegdetectie Informeren pt en naasten Staat toe bepaalde belangrijke beslissingen tijdig te nemen Wilsbekwaamheid Zorgen voor een zo kwalitatief mogelijk leven Meer begrip bij omgeving voor bepaalde symptomen Behandeling: Sneller afremmende medicatie starten Nieuwe therapiën 23

24 Vroegdetectie: hoe? Neuropsychologisch onderzoek MR hersenen met volume berekening FDG PET Lumbaalpunctie met biomerker bepaling Amyloïd PET 24

25 MR 25

26 MR 26

27 FDG-PET 27

28 CSF biomerkers Biomarker diagnosis of AD Biomarker diagnosis of NONAD Total AD at autopsy NONAD at autopsy Total Accuracy of biomarker-based diagnosis: (35+8) / 52 = 83% Engelborghs et al, Neurobiol Aging 2008, 29(8):

29 CSF biomerkers Combination of CSF T-tau and Ab 1-42 : sensitivity of 95% specificity of 83% for detection of AD in patients with MCI Hansson et al. Lancet Neurol 2006, 5:

30 Amyloïd PET 30

31 Tau PET 31

32 Biomarker changes throughout the continuum of AD Sperling et al. Alzheimer s & Dementia 2011, 7:

33 Vroegtijdige behandeling 33

34 Nieuwe therapieën Passieve immunisatie tegen Amyloïd Actieve immunisatie Anti Tau Secretase inhibitoren 34

35 Passieve immunisatie EMERGE en CREAD trials MMSE boven de 22/30 Reeks CI: actieve kankerdiagnoses, bloedverdunning > aspirine Screening met NPO, MR hersenen en amyloïd PET Dubbelblind gerandomiseerd 70-80% geraakt niet door selectie Maandelijkse IV toediening van monoclonaal antilichaam tegen amyloïd. 35

36 36

37 37

38 38

39 39

40 Emerge 40

41 Take home message Dementie is meer dan AD maar AD is en blijft veruit de meest voorkomende vorm van dementering Leeftijd en ouder wordende populatie voornaamste risicofactor Tijdperk van vroegdiagnostiek aangebroken Reeks nieuwe behandeling in onderzoek: Pathofysiologisch gericht Auto-immuun Eerste resultaten hoopvol 41