Mindmapping in het LO en BO Theoretische achtergronden en praktische toepassingen Empirisch onderzoek MM Bij mezelf Bij kdn gewoon onderwijs lager: 3de graad SO Hoger en universitair Bij kinderen BO J.N. 1
Verband evolutie en breinvorming >100 miljoen jaren geleden: > 200.000 jaar geleden > 100.000 jaar geleden J.N. 2
Leuke weetjes over het brein Grootte: kussensloop Gewicht : gem. 1,3 kg Aantal neuronen : 100 miljard Mogelijkheid tot contacteren per neuron: tot 10000 synaptische verbindingen Verbruik zuurstof : 20 % van totale energie Macro-onderzoek een instinctief brein (BRUIN), hersenstam een evenwichtsbrein (GROEN), kleine hersenen een emotioneel brein (ROOD), limbisch systeem de "denkende" cortex (GEEL), grote hersenen J.N. 3
Micro-onderzoek : Werking: een elektrisch+biochemisch proces!! J.N. 4
Voornaamste neurotransmitters Dopamine:belangrijk bij ervaren van genot blijdschap, welzijn, motor.act drugs+relatine: overstimulatie van dopaminebanen: euforisch gevoel. Adrenaline: komt vrij bij angst of stress verhoogt alertheid, meer E Serotine:zelfvertrouwen,slaap,emotie,sexuele activiteit, eetlust!! Medicatie speelt in op de neurotransmitters waardoor gedrag geremd of versterkt wordt. Gevolgen straffen en belonen Belonen: maakt endorfines vrij + dopamine opwekken van vreugdegevoel Straffen : vrijkomen van (nor)adrenaline verhindert denken, maakt lichaam klaar om te vechten/vluchten BVL-leersystemen geven zelfvertrouwen en laten kdn succes ervaren = 2 basisvoorwaarden bij het leren. J.N. 5
Biologische verschillen Meer hersencellen Kleinere hersenbalk : meer gericht denken Beter ruimtelijk inzicht + visualisatie Probleem oplossen: actie Minder hersencellen Grotere hersenbalk + limbisch systeem Beter vis. Geheugen (gezichten herkennen) Probleem oplossen communiceren Breinonderzoek Sperry : basis BVL Linkercortex * ver woord ing Lineair Getallen Woorden Serieel Detail Ernst Logica analyse concentratie Rechtercortex ver beeld ing Ruimtelijk Symbolen Beelden Kleur Verbanden Intuïtie: aanvoelen Fantasie Synthese ontspannen J.N. 6
Plasticiteit van het brein Synaptogenese: aangroei synapsen geboorte ; 2500/cel 3 jaar; 15000/cel pruning: wegsnoeien syn. Verbindingen 21j : helft weg. Neurogenese :aanmaak nieuwe neuronen op latere leeftijd Kracht synaps verandert door veelvuldig gebruik : LTP Plasticiteit in beeld J.N. 7
J.N. 8
Soorten MM Note taking Gedachten van anderen op papier zetten Verhaal: vast schema info-tekst: eigen aan tekst Note making Eigen gedachten op papier zetten brainstormen Eigen aan jouw idee Mindmapping Evenwichtiger gebruik van linker- en rechterhersenhelft. creatiever efficiënter sneller Your brain is a Brilliant Association Machine Use it or lose it! Tony Buzan J.N. 9
Hoeveel lln. weten een probleem creatief op te lossen? Kleuters 90-95 % Lagere school 70-75 % Secundaire school 40-50 % Hoger onderwijs 20-25 % volwassenen < 10 % Bron : klasse, feb. 07 Utah-onderzoek Klas Ann 10 lln T1 13 Mindmaps Tuin van Babbel uitslag procent GLENN N 42/46 91 JUSTIEN S 40,5/46 88 JOACHIM B 33/46 71 JORDAN P 42/46 91 DHANYA V 39/46 85 NIELS S 40/46 87 FRANKY G 42,5/46 92 MIKE S 39,5/46 86 ELIE G 46/46 100 ANDY L 37,5/46 81,5 klasgemiddelde 87 J.N. 10
Klas Dave 8 lln T8 juni 2006 13 Mindmaps Taalsignaal uitslag procent Mickey 32,5/40 81 Ruben 36/40 90 Geoffrey 34/40 85 Steven 35/40 85 Ismaël 34,5/40 86 Chris 37/40 93 Cedric 38/40 95 Gert 32/40 80 klasgemiddelde 34,8/40 85/100 1. Zien 2. Horen 3. Doen MM versus leerstijlen Succes van Mindmapping : 1. Hersenintegratie L + R 2. Genoeg herhalen (LT-geheugen) 3. toepassen van de 3 leerstijlen J.N. 11
Kennen onthouden Kringlopen van succes! breintechnieken Leren = makkelijk Positief gevoel Zelfvertrouwen stijgt Geen breintechnieken Leren = moeizaam Negatief gevoel Zelfvertrouwen daalt,onzeker ontspannen Aangenamer, rustiger conflictsituaties Opvliegend, lastig J.N. 12
Waarom zou ik MM in BO? BO- kind probleem met lineaire verwerking (l-hersenhelft). ADD-kind is meer rechtsgeoriënteerd (beelddenker) Plasticiteit: i-brain gericht op beeldcultuur Het hele brein is actief MM activeert de 3 leerstijlen: V-A-K Ha-gevoel: basis voor succes bij leren. Mindmappen op PC www.leerhof.be klik op EDU Klik op bovenstaand logo en volg de uitvoerprocedure. J.N. 13
Hoe beginnen? Blad A4 en liggend Titel midden Lees tekst 1 X geheel Lees tekst per alinea + markeer sleutelwoorden Hoofdtakken aanduiden Hoofdtakken verder uitbouwen Kleur lijnen + tekening (of zoek prenten) Belangrijk: 1. samen met lln 2. begeleid proces door vraagstelling Toepassingen MM analyseren Taal: spelling: au of ou leeslessen analyseren: zie schriften Rekenen: meten en meetkunde : zie MM WO of thema:van MM tot PP J.N. 14
Ondersteunende lectuur Het maakbare brein Margriet sitskoorn,uitg Bert Bakker, ISBN 90-351-3036-7 Het puberende brein Eveline Crone,Prometheus uitgeverij, ISBN 978-90-351-3269-6 Leuker leren Lernout en Provost, standaard uitgeverij, ISBN 90-455-0916-4 S.O.S Brein Lernout en Provost, standaard uitgeverij, ISBN 978-90-02-22358-7 Gebruik je hersens Jan-Willem Van den Brandhof, academic service, ISBN 978-90-5261-614-8 Psyche en Brein,eos magazine J.N. 15