Wim van Vroonhoven Heleen Schoots-Wilke

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wim van Vroonhoven Heleen Schoots-Wilke"

Transcriptie

1 Wim van Vroonhoven Heleen Schoots-Wilke

2 Hersenen : wat weet ik er van? Teken de hersenen. Waar liggen? De grote hersenen De kleine hersenen De amygdala De hersenstam De prefrontale cortex Het corpus callosum

3 Hersenen : wat weet ik er van? Prefrontale cortex Grote hersenen Corpus callosum Amygdala Kleine hersenen Hersenstam

4 Neuromythen of niet? Waar of niet waar? We gebruiken slechts 10% van onze hersenen. Hersenen zijn ons hele leven plastisch, dat wil zeggen, delen van het brein veranderen voortdurend. Meertaligheid is schadelijk voor de moedertaalontwikkeling. Het geheugen werkt als een videocamera. De linker- en rechterhersenhelft werken gescheiden van elkaar.

5 De opbouw van de hersenen: drie soorten hersenen

6 De opbouw van de hersenen: de hersenkwabben Temporaalkwab: geluid, spraak, taal Pariëtaalkwab: beweging, oriëntatie, rekenen, herkenning Occipitaalkwab: zien Frontaalkwab: denken, ideeën, plannen

7 De werking van de hersenen Grijze en witte stof 1 1,5 kg; 1,6 liter Verbruiken 25% van je energie 100 miljard zenuwcellen (neuronen) die ieder weer verbonden zijn met 1000-den andere zenuwcellen 60 triljoen hersenverbindingen Bestaan uit grijze (rose) en witte stof Grijze stof bestaat uit axonen, neuronen en dendrieten De axonen zijn omgeven door myeline (= witte stof) Myeline beschermt axonen en zorgt voor electrische impuls voor informatieoverdracht Dendrites Neuron Axon

8 De werking van de hersenen Rust roest

9 De werking van de hersenen Hersenen zijn plastisch Combinatie van omgeving, gedrag en genen vormen je hersenen. genen gedrag omgeving

10 De werking van de hersenen Pruning (snoeien) Er komen verbindingen bij Er worden verbindingen weggesnoeid (als ze niet gebruikt worden) Er worden verbindingen sterker gemaakt

11 De werking van de hersenen Paadje wordt snelweg Paadje wordt snelweg

12 Het puberende brein 2. Het emotionele brein Risicovolle handelingen A: Volwassenen B: Jongeren (18 20) C: Pubers C B A Alleen Met een ander

13 Vier inzichten 1. Minder verbindingen tussen hersendelen 2. Risicovol gedrag behoefte aan kicks 3. De invloed van de peergroep wordt steeds groter 4. Periode van risico s en van kansen Multitasken kan niet

14 Tips voor het onderwijs Activeer de hersenen! Laat leerlingen hun voorkennis activeren, leg verbanden met eerder behandelde stof, met andere vakken Betrek de context van de leerlingen bij het leren! Besteed aandacht aan het klimaat in het leslokaal. Korte, fysieke activiteiten die afleiding en energie geven doen wonderen

15 Why Manage Emotional States? Positive states improves performance on many cognitive tasks (Ashby, et al. 1999) Young children's feelings about school improve and students felt more competent when engaged (Valeski & Stipek 2001) A wide body of evidence suggests that when students feel good about the teacher and learning, achievement rises.

16 Nutrition Can Support Better Cognition and Behavior Lean proteins Vitamin/Mineral supplements Complex carbohydrates Nibbling diets (manage glucose) Decrease simple sugars Colorful fruits/vegetables Increase plant fats Omega 3 oils Decrease animal fats Avoid high fructose corn syrup Source: Braverman, E. (2005)

17 Werkvormen voor toepassingsgerichte leerlingen Meer aandacht voor concretiseren: Voorbeelden Doe-activiteiten Beelden gebruiken Simulaties en rollenspelen Samenwerken Aansluiten bij de actualiteit Objecten gebruiken

18 Aandacht voor ongerichte leerlingen Meer aandacht voor studiebegeleiding: oorzaak ongerichtheid achterhalen weekplanningen maken achterstanden inhalen verbeteren leeropvatting ontwikkelen leeractiveiten aan motivatie werken

19 Werkvormen voor reproductiegerichte leerlingen Meer aandacht voor memoriseren: Uitleggen en herhalen Stap voor stap, alinea na alinea Stampen (ritme en muziek) Categoriseren Samenvatten Acroniemen (TVTAS)

20 Spiegelneuronen Imitatie is basaal voor leerprocessen Ze zorgen ervoor dat je een emotie bij een ander zélf kunt ervaren Belangrijk dat leerlingen van elkaar leren Juist in de puberteit

21 Wat blijft er hangen van wat we leren? 20 % 30 % 50 % 70 % 80 % 95% van wat we horen van wat we zien van wat we zien en horen van waar we over gediscussiëerd hebben met anderen van wat we persoonlijk ervaren hebben van wat we uitleggen aan anderen

22 `Herhaling

23 Feedback is the Breakfast of Champions to the Brain! Regelmatig (iedere 30 min) Geef zowel positieve als negatieve feedback Taakgericht (niet persoonlijk) Gerichte negatieve feedback is het meest effectief ( Nee niet.., Globale negatieve feedback is het minst effectief ( Je probeert het niet ) Positieve feedback zit in het midden; stimuleren werkt. Taakgerichte feedback is het meest effectief, meer dan persoonlijke (Peeck et al.1985 (Huang 2000) Top View Side View Leerling Feedback The cingulate cortex is activated during pain or error correction images courtesy Pierre Rainville

Heleen Schoots-Wilke

Heleen Schoots-Wilke Heleen Schoots-Wilke Principe 7 Principe 7 Leerlingen: Heb vertrouwen in je zelf Maak het jezelf niet te gemakkelijk Docenten: Geef vertrouwen Zorg voor voldoende uitdaging Stress. 100 biljoen neuronen

Nadere informatie

Talent voor excelleren

Talent voor excelleren Workshop 29 november 2012 Talent voor excelleren 7 principes voor een rijke leeromgeving als kans voor meer- en hoogbegaafde leerlingen Ieder kind telt Principe 1 Leren is state managing Om te leren moet

Nadere informatie

Ontwikkeling van het Puberbrein Wouter Camps

Ontwikkeling van het Puberbrein Wouter Camps Wat halen ze in hun hoofd? Ontwikkeling van het Puberbrein Wouter Camps Dit zijn ze nou.. 3 Fasen Vroege adolescentie Midden adolescentie Late adolescentie Doelstellingen Kennismaking met informatie over

Nadere informatie

Fijn, mijn kind heeft een puberbrein

Fijn, mijn kind heeft een puberbrein Fijn, mijn kind heeft een puberbrein drs. Anje de Vries Bureau Meesterschap Oosterhoutstraat 9a 9401 NA Assen Ontwikkeling Ontwikkelingsgebieden A. Lichamelijke ontwikkeling groei, zintuigen en de motoriek

Nadere informatie

H2 Bouw en functie. Alle neuronen hebben net als gewone cellen een gewone cellichaam.

H2 Bouw en functie. Alle neuronen hebben net als gewone cellen een gewone cellichaam. Soorten zenuw cellen Neuronen H2 Bouw en functie Alle neuronen hebben net als gewone cellen een gewone cellichaam. De informatie stroom kan maar in een richting vloeien, van dendriet naar het axon. Dendrieten

Nadere informatie

Fijn, mijn kind heeft een puberbrein

Fijn, mijn kind heeft een puberbrein Fijn, mijn kind heeft een puberbrein drs. Anje de Vries Bureau Meesterschap Oosterhoutstraat 9a 9401 NA Assen Ontwikkelingsgebieden Ontwikkeling A. Lichamelijke ontwikkeling groei, zintuigen en de motoriek

Nadere informatie

Aanvullende notities bij presentatie: Het Puberbrein, Gerda de Boer. Filmpje Emma ( Emma aan het woord ): https://www.youtube.com/watch?

Aanvullende notities bij presentatie: Het Puberbrein, Gerda de Boer. Filmpje Emma ( Emma aan het woord ): https://www.youtube.com/watch? Aanvullende notities bij presentatie: Het Puberbrein, Gerda de Boer Sheet 2 Filmpje Emma ( Emma aan het woord ): https://www.youtube.com/watch?v=ibdwlpspjru Sheet 4 Illustratie: Brein (Hersenstichting)

Nadere informatie

H G Z O - C O N G R E S L O E S S T R I J B O S C H & J O E S V. D. W I E L

H G Z O - C O N G R E S L O E S S T R I J B O S C H & J O E S V. D. W I E L Brein in het onderwijs Sprookjes bestaan niet... H G Z O - C O N G R E S L O E S S T R I J B O S C H & J O E S V. D. W I E L Of toch wel? Inhoud Anatomie 5 breinprincipes Brein-feiten en fabels Voorstellen

Nadere informatie

Veranderend onderwijs. Hersenontwikkeling in de adolescentie. Onderwijs en het brein. Onderwijs en het brein. Waar of niet waar? Waar of niet waar?

Veranderend onderwijs. Hersenontwikkeling in de adolescentie. Onderwijs en het brein. Onderwijs en het brein. Waar of niet waar? Waar of niet waar? Hersenontwikkeling in de adolescentie Dr. Linda van Leijenhorst www.brainandeducationlab.nl Veranderend onderwijs Onderwijs nu ziet er anders uit dan onderwijs in het verleden tegenwoordig 1915 1953 Onderwijs

Nadere informatie

het lerende puberbrein

het lerende puberbrein het lerende puberbrein MRI / fmri onbalans hersenstam of reptielenbrein automatische processen, reflexen, autonoom het limbisch systeem of zoogdierenbrein cortex emotie, gevoel, instinct, primaire behoeften

Nadere informatie

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Samenvatting van het artikel van Henry L. Roediger III, Mary A. Pyc (2012), Inexpensive techniques to improve education: Applying cognitive pgychology

Nadere informatie

Het Nieuw Leiderschap is het brein managen. Mini masterclass Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk

Het Nieuw Leiderschap is het brein managen. Mini masterclass Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk Het Nieuw Leiderschap is het brein managen Mini masterclass 7-12-2018 Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk Guido de Valk (1963) Wie ben ik? Trainer, schrijver, spreker Expert

Nadere informatie

Block 1: Basic emotions, Brain structures and Stress.

Block 1: Basic emotions, Brain structures and Stress. Block 1: Basic emotions, Brain structures and Stress. Vraag 1 (10 punten) A. Wat is het Circuit van Papez en welke hersenstructuren maken hier deel van uit? (5 punten) B. Welke extra hersenstructuren zijn

Nadere informatie

Het puberbrein een handleiding. Calibris dr. Aletta Smits

Het puberbrein een handleiding. Calibris dr. Aletta Smits Het puberbrein een handleiding Calibris dr. Aletta Smits Waar gaan we het over hebben? Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Hoe kunnen wij er mee omgaan? Wie zijn pubers? En wie zijn wij? Wie zei

Nadere informatie

Puberbrein, huiswerk en ouders..

Puberbrein, huiswerk en ouders.. Puberbrein, huiswerk en ouders.. Opbouw Introductie Deel 1: Het puberbrein Deel 2: Pubers, huiswerk en hun ouders Deel 3: Tips Introductie Wie Jongeren aan het woord Stellingen Deel 1: Het puberbrein Breinfeit

Nadere informatie

Test je kennis van het brein!

Test je kennis van het brein! 2 4 2015 Wat kun je als schoolpsycholoog met kennis over het brein? Dr. Sanne Dekker Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam & Het ABC Schoolpsychologencongres, 13 maart 2015 Over het brein

Nadere informatie

Breinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling

Breinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling Breinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling Platform Opleidingsprofessionals Waterschappen 12 juni 2018 Gertie Verreck, associate Mob: 06-81418171 Onze diensten TRAININGEN & OPLEIDINGEN OPEN

Nadere informatie

Jaardag NAC Leren van crisis? Gebruik je hersens!

Jaardag NAC Leren van crisis? Gebruik je hersens! Jaardag NAC Leren van crisis? Gebruik je hersens! Brainessentials en recepten bij crisis Breinprincipes voor leren Brigitte Spee en NS Leercentrum 29 september 2016 Kennismaken met het brein Opbouw en

Nadere informatie

Meer weten: Youngworks. Puberhersenen. Het puberbrein

Meer weten: Youngworks. Puberhersenen. Het puberbrein Workshop: Puberbrein Tips voor de praktijkbegeleider 1. Jongeren hebben een expert nodig die ze structuur en begeleiding biedt om hun eigen ideeën en initiatieven uit te voeren. En die op tijd kan loslaten.;

Nadere informatie

Inspiratie voor een breinvriendelijke werkomgeving

Inspiratie voor een breinvriendelijke werkomgeving Inspiratie voor een breinvriendelijke werkomgeving Brigitte Spee, NS Leercentrum 1 NS Next NS, Brein, en ik. Van managementtrainee tot breinexpert. Ik vind dat iedereen de gebruiksaanwijzing van zijn hersenen

Nadere informatie

Bijlage 11: Breinontwikkeling 1 bij adolescenten - Use it or lose it 2

Bijlage 11: Breinontwikkeling 1 bij adolescenten - Use it or lose it 2 Bijlage 11: Breinontwikkeling 1 bij adolescenten - Use it or lose it 2 De adolescentie 3 is een bijzondere, maar ook complexe periode. Heel wat van de veranderingen in het sociaal gedrag van adolescenten

Nadere informatie

Puberbrein in breed perspectief Wouter Camps

Puberbrein in breed perspectief Wouter Camps Wat halen ze in hun hoofd? Puberbrein in breed perspectief Wouter Camps Dit zijn ze nou.. 3 Fasen Vroege adolescentie Midden adolescentie Late adolescentie Doelstellingen Kennismaking met informatie over

Nadere informatie

Ik ben Pedro De Bruyckere!

Ik ben Pedro De Bruyckere! Hallo, Ik ben Pedro De Bruyckere! (@thebandb) Mythes! Blog www.theeconomyofmeaning.com En: Disclaimer: ik geloof in onderwijs! Disclaimer: ik geloof in docenten! Beter: we kennen belang van goede lesgevers!!

Nadere informatie

Het puberbrein een handleiding. Hoofdvaart College Ouderavond 20 oktober 2014 dr. Aletta Smits

Het puberbrein een handleiding. Hoofdvaart College Ouderavond 20 oktober 2014 dr. Aletta Smits Het puberbrein een handleiding Hoofdvaart College Ouderavond 20 oktober 2014 dr. Aletta Smits Waar gaan we het over hebben? Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Hoe kunnen wij er mee omgaan? Wie

Nadere informatie

Betrokken bij Buiten. Het puberbrein als basis. Welkom. 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl

Betrokken bij Buiten. Het puberbrein als basis. Welkom. 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl Betrokken bij Buiten Welkom Het puberbrein als basis 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl Pubers Welk (puber)gedrag valt jou het meest op? We zijn allemaal puber geweest Leef je in!

Nadere informatie

Hersenen in verbouwing

Hersenen in verbouwing Hersenen in verbouwing 23 april 2012 Sascha Roos, Gz-psycholoog / neuropsycholoog Cecile Gunning, Klinisch-psycholoog/ psychotherapeut Programma Breinfeiten Het ontwikkelende en lerende brein Het emotionele

Nadere informatie

VMBO-congres, 9 november 2009. Eveline Crone. Brain & Development lab Leiden : www.brainanddevelopmentlab.nl

VMBO-congres, 9 november 2009. Eveline Crone. Brain & Development lab Leiden : www.brainanddevelopmentlab.nl VMBO-congres, 9 november 2009 Ontwikkelende hersenen Eveline Crone Brain & Development lab Leiden : www.brainanddevelopmentlab.nl b l Brein en onderwijs Op welke leeftijd zijn scholieren in staat om keuzes

Nadere informatie

28/09/2012. Human Brain Development

28/09/2012. Human Brain Development Human Brain Development 1 Human Brain Development Ontwikkeling & toepassing bij de Nederlandse Spoorwegen Brigitte Spee Consultant NS Opleidingen & NS Academy Human Brain Development NS, Brein en ik Van

Nadere informatie

Het Nieuwe Leiderschap is het brein managen. Presentatie Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk. Wie ben ik?

Het Nieuwe Leiderschap is het brein managen. Presentatie Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk. Wie ben ik? Het Nieuwe Leiderschap is het brein managen Presentatie 7-12-2018 Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk Guido de Valk (1963) Wie ben ik? Trainer, schrijver, spreker Expert

Nadere informatie

Coach je kind bij het maken van studiekeuzes. Ouderavond over LOB

Coach je kind bij het maken van studiekeuzes. Ouderavond over LOB Coach je kind bij het maken van studiekeuzes Ouderavond over LOB Even voorstellen Wie ben ik? De NKO? 2 Programma Kennismaken met elkaar, het onderwerp Loopbaanoriëntatie en-begeleiding (LOB) Het puberende

Nadere informatie

6 e Nieuwsbrief EPISCA onderzoek maart 2015

6 e Nieuwsbrief EPISCA onderzoek maart 2015 6 e Nieuwsbrief EPISCA onderzoek maart 2015 Het is al weer lang geleden dat jullie iets van ons hebben gehoord en dat komt omdat er veel is gebeurd. We hebben namelijk heel veel analyses kunnen doen op

Nadere informatie

Puberhersenen onder de loep

Puberhersenen onder de loep Brein in beeld Puberhersenen onder de loep Hersenen stoppen niet zomaar met ontwikkelen. Tijdens je hele jeugd leert je brein er steeds meer bij. Sterker nog: pas rond je 25e levensjaar zijn de hersenen

Nadere informatie

VMBO congres 24 januari 2012. 24 januari 2012 Rity van der Avoort

VMBO congres 24 januari 2012. 24 januari 2012 Rity van der Avoort 24 januari 2012 Rity van der Avoort Een jongens-meisje Uit de jaren 50. Levensinstelling of beroepshouding? Margriet Sitskoorn Kennismaken Teamkennis in huis? Werking van het brein: korte masterclass Breinprincipes

Nadere informatie

Het zenuwstelsel. Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) en het perifere zenuwstelsel. Figuur 3.7 boek p. 68.

Het zenuwstelsel. Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) en het perifere zenuwstelsel. Figuur 3.7 boek p. 68. 1 Elke gedachte/ gevoel/ actie komt op de één of andere manier door het zenuwstelsel. Ze kunnen niet voorkomen zonder het zenuwstelsel. is een complexe combinatie van cellen (functie: zorgen dat organismen

Nadere informatie

HET DOVE BABYBREIN: HANS KLOK ONDER DE ILLUSIONISTEN

HET DOVE BABYBREIN: HANS KLOK ONDER DE ILLUSIONISTEN HET DOVE BABYBREIN: HANS KLOK ONDER DE ILLUSIONISTEN L E Z I N G T H E M A : H E T D O V E B A B Y B R E I N J O H N B O S, M S C N E U R O W E T E N S C H A P P E R N E U R O P S Y C H O L O O G D O C

Nadere informatie

Begeleiding van studievaardigheden in het Mentoraat. Frans Ottenhof

Begeleiding van studievaardigheden in het Mentoraat. Frans Ottenhof Begeleiding van studievaardigheden in het Mentoraat Frans Ottenhof De rol van de mentor * Wat is motiverend voor leerlingen? * Aan welke studievaardigheden kun je werken? Welke niet? * Wat heb je nodig

Nadere informatie

De#brug#naar#het#voortgezet#onderwijs#

De#brug#naar#het#voortgezet#onderwijs# De#brug#naar#het#voortgezet#onderwijs# Interac6e:# # Kun#jij#je#nog#herinneren#hoe#je#het#vond#om#naar# de#brugklas#te#gaan?# Zie#je#er#tegenop#dat#jouw#kind#naar#de## brugklas#gaat?# Was#jij#een#echte#puber?#

Nadere informatie

Sekseverschillen in breinontwikkeling

Sekseverschillen in breinontwikkeling Sekseverschillen in breinontwikkeling Hoewel verschillen in breinontwikkeling tussen jongens en meisjes tot nu toe beperkt aandacht hebben gekregen in neurologisch onderzoek is er evidentie dat de ontwikkeling

Nadere informatie

Brein Centraal leren. geheugentraining - bewegingsstrategieën

Brein Centraal leren. geheugentraining - bewegingsstrategieën Brein Centraal leren geheugentraining - bewegingsstrategieën Onze hersenen Opgebouwd uit zenuwcellen/neuronen (100mld) Neuronen verbinden via transmitters Meer onderlinge activiteit => sterkere verbindingen

Nadere informatie

Thema: hersenontwikkeling

Thema: hersenontwikkeling Thema: hersenontwikkeling stap 1: Ontwikkeling van de neurale buis Lengte: bv cortex, middenhersenen en hersenstam. Oppervlakte : bv visuele cortex, Diepte: verschillende lagen van een gebied Porblemen

Nadere informatie

Veilig gehechte kinderen ontwikkelen steeds rijkere verbindingen, krijgen meer integratie en adequate prefrontale functies

Veilig gehechte kinderen ontwikkelen steeds rijkere verbindingen, krijgen meer integratie en adequate prefrontale functies BLOK III LIEFDE Veilig gehechte kinderen ontwikkelen steeds rijkere verbindingen, krijgen meer integratie en adequate prefrontale functies Met opgroeien van veilige hechtingsrelaties ontwikkelen kinderen

Nadere informatie

Eerst even een testje

Eerst even een testje Frans Bleumer Frans Bleumer Eerst even een testje Een krant is beter dan een weekblad. Het strand is beter dan de straat. In het begin kun je beter rennen dan wandelen. Je zult het vaker moeten proberen.

Nadere informatie

Leren van crisis? Gebruik je hersens!

Leren van crisis? Gebruik je hersens! DNB Business Continuity en Crisis Management Seminar Leren van crisis? Gebruik je hersens! Brainessentials en recepten bij crisis Breinprincipes voor leren Brigitte Spee en NS Leercentrum 23 november 2016

Nadere informatie

Het puberbrein een handleiding. Breda Newmancollege 18 november 2014 dr. Aletta Smits

Het puberbrein een handleiding. Breda Newmancollege 18 november 2014 dr. Aletta Smits Het puberbrein een handleiding Breda Newmancollege 18 november 2014 dr. Aletta Smits Waar gaan we het over hebben? Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Hoe kunnen wij er mee omgaan? Wie zijn pubers?

Nadere informatie

Oude hersenen en een verliefd brein

Oude hersenen en een verliefd brein Brein in beeld Oude hersenen en een verliefd brein Ouderdom komt met gebreken, dat geldt ook voor de hersenen. Oudere mensen zijn niet meer zo flexibel en vlug als vroeger en ze onthouden dingen op den

Nadere informatie

Breinprincipes... 3 De werking van de hersenen en de invloed op het leren... 3 De breinprincipes zijn:... 3 Focus... 4 Wat houdt het breinprincipe

Breinprincipes... 3 De werking van de hersenen en de invloed op het leren... 3 De breinprincipes zijn:... 3 Focus... 4 Wat houdt het breinprincipe 1 Breinprincipes... 3 De werking van de hersenen en de invloed op het leren... 3 De breinprincipes zijn:... 3 Focus... 4 Wat houdt het breinprincipe Focus in.... 4 Hoe beïnvloedt Focus het proces in de

Nadere informatie

Carol Dweck en andere knappe koppen

Carol Dweck en andere knappe koppen Carol Dweck en andere knappe koppen in de (plus)klas 2011 www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com 2 http://hoogbegaafdheid.slo.nl/hoogbegaafdheid/ theorie/heller/ 3 http://www.youtube.com/watch?v=dg5lamqotok

Nadere informatie

De jeugd van tegenwoordig

De jeugd van tegenwoordig De jeugd van tegenwoordig Alphen aan den Rijn 22 juni 2011 Aletta Smits Agenda Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Ervaringen Wetenschap Hoe kunnen wij er mee omgaan? Dilemma: aansluiten of hard

Nadere informatie

Brein. Basisinformatie Brain Training. Brain Gymmer

Brein. Basisinformatie Brain Training. Brain Gymmer Brein Basisinformatie Brain raining Brain Gymmer nhoudsopgave Hoe doe je de dingen die je doet? 3 nderzoek 6 Het geheugen 9 ekenen & ellen 12 Hemisferen 14 Woordenlijst 16 2 Hoe doe je de dingen die je

Nadere informatie

BreinCentraal Leren : BCL

BreinCentraal Leren : BCL BreinCentraal Leren : BCL Uitgangspunten voor meer leerrendement (Aangepaste tekst september 2008 op basis van Artikel in Leren in Organisaties, november 2005). Hoe werkt leren nu eigenlijk in het brein?

Nadere informatie

Nog Slimmer! De Cirkel van Leersucces. Mirjam Pol. FACTA, 5 februari 2015

Nog Slimmer! De Cirkel van Leersucces. Mirjam Pol. FACTA, 5 februari 2015 Nog Slimmer! De Cirkel van Leersucces Mirjam Pol FACTA, 5 februari 2015 Belangrijkste bewezen principes over leren 1. Leren is het aanleggen van nieuwe patronen van samenwerkende zenuwcellen. 2. Het brein

Nadere informatie

Is GOED goed GENOEG?

Is GOED goed GENOEG? Dominique Roos dd. 03 JUNI 2016 Zijn kinderen en jongeren kwetsbaarder voor prestatiedruk dan volwassenen? Kinderen en jongeren Emotioneel gekleurd en vermijdend copinggedrag. Volwassenen Cognitief gekleurd

Nadere informatie

Coaching als je puber moet kiezen

Coaching als je puber moet kiezen Coaching als je puber moet kiezen De verschillende keuzestijlen Het College Weert 8 april 2013 Programma Kennismaken met elkaar, het onderwerp Het puberende brein en LOB Kiezen en keuzestijlen De ouder

Nadere informatie

OUDERAVOND METAMEER PUBERBREIN. Metameer Boxmeer 27 maart Yvon Dieks Medewerker gezondheidsbevordering

OUDERAVOND METAMEER PUBERBREIN. Metameer Boxmeer 27 maart Yvon Dieks Medewerker gezondheidsbevordering METAMEER OUDERAVOND PUBERBREIN Metameer Boxmeer 27 maart 2017 Yvon Dieks Medewerker gezondheidsbevordering Programma Heldertheater Het puberbrein Seksualiteit en media Zelfbeeld Social media Verschillende

Nadere informatie

Aan de slag met breinkennis! Breinkennis? Hoezo, breinkennis 12-5-2011. Leerlingen

Aan de slag met breinkennis! Breinkennis? Hoezo, breinkennis 12-5-2011. Leerlingen Leerlingen Aan de slag met breinkennis! Schoolleiders Basisschool leerkrachten Onderzoekers Ouders Docenten Beleidsmakers Hulpverleners Dr. Jan Jaap Wietsma Breinkennis? Hoezo, breinkennis medische biologie

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Executieve Functies

Wat gaan we doen? Executieve Functies Executieve Functies SCHOOLJAAR: 2014-2015 Anita Bieleman & Silke Polman Wat zijn executieve functies (EF) Belang van het ontwikkelen van EF Eigen EF ervaren Theorie & praktijkvoorbeelden Wat gaan we doen?

Nadere informatie

4 H4.Het puberende brein. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

4 H4.Het puberende brein. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur Its Academy Laatst gewijzigd Licentie Webadres 24 November 2014 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/51194 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Autisme, wat weten we?

Autisme, wat weten we? Autisme, wat weten we? Matt van der Reijden, kinder- en jeugdpsychiater & geneesheer directeur Dr Leo Kannerhuis, Oosterbeek 1 autisme agenda autisme autisme en het brein: wat weten we? een beeld van autisme:

Nadere informatie

MACHEVO & BULK vereniging Algemene ledenvergadering Jaarbeurs Utrecht 7 december 2015

MACHEVO & BULK vereniging Algemene ledenvergadering Jaarbeurs Utrecht 7 december 2015 Ik wil iets van jou, jij wilt iets van mij: Beïnvloedt de hersenen om te bereiken wat je wilt MACHEVO & BULK vereniging Algemene ledenvergadering Jaarbeurs Utrecht 7 december 2015 Prof. Dr. Margriet Sitskoorn

Nadere informatie

Lenneke opening. Welkom!! Hoeveel uur per dag bewegen jóuw kinderen?

Lenneke opening. Welkom!! Hoeveel uur per dag bewegen jóuw kinderen? Lenneke opening Welkom!! Hoeveel uur per dag bewegen jóuw kinderen? 1 In het nieuws PET, MEG en MRI 2 Waarom bewegend door het leven? Maakt nieuwe neuronen aan (pas in 1998!!..) Communicatie tussen hersenhelften

Nadere informatie

Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers

Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers Ziekenhuis Gelderse Vallei Alcohol drinken is een onderdeel van het sociale leven geworden. De Nederlandse jongeren behoren tot de grootste drinkers van Europa.

Nadere informatie

1 Een kind was niet altijd een kind

1 Een kind was niet altijd een kind 1 Een kind was niet altijd een kind Kind zijn? Levensgevaarlijk! Er is nog nooit zo veel aandacht voor kinderen geweest als in de afgelopen vijftig jaar. Al die aandacht is nieuw, want vroeger deden kinderen

Nadere informatie

YOUNGWORKS OVER ON PB & MOTIVATIE BINNENSTEBUITEN YOUNGWORKS. Sander van 4 FEB 2016 FORMAAT

YOUNGWORKS OVER ON PB & MOTIVATIE BINNENSTEBUITEN YOUNGWORKS. Sander van 4 FEB 2016 FORMAAT YOUNGWORKS OVER ON PB & MOTIVATIE BINNENSTEBUITEN 4 FEB 2016 FORMAAT YOUNGWORKS Sander van Duijn @youngworksnl YOUNGWORKS OVER ON YOUNGWORKS OVER ON Reclame Onderzoek Lezingen DEEL 2 PUBERBREIN IN ONTWIKKELIN

Nadere informatie

Het maakbare brein in de onderwijspraktijk

Het maakbare brein in de onderwijspraktijk Het maakbare brein in de onderwijspraktijk Landelijke netwerkdag voor begaafdheids-coordinatoren en begeleiders voor primair en voortgezet onderwijs 28-11-2013 Prof. dr. Margriet Sitskoorn Professor of

Nadere informatie

W E L K O M. BreinLink voor ouders: BreinLink voor ouders 31 oktober 2012. BCL Instituut - Hulda Möller 1

W E L K O M. BreinLink voor ouders: BreinLink voor ouders 31 oktober 2012. BCL Instituut - Hulda Möller 1 W E L K O M BreinLink voor ouders: Beter Begeleiden door Breinkennis? Hulda Möller BreinCentraal Leren Instituut De Werkplaats 31 oktober 2012 www.breinlink.nl www.bclinstituut.nl IQ van tieners niet stabiel,

Nadere informatie

De professionele leergemeenschap met een onderzoekende cultuur. Masterclass 3

De professionele leergemeenschap met een onderzoekende cultuur. Masterclass 3 De professionele leergemeenschap met een onderzoekende cultuur Masterclass 3 De professionele leergemeenschap met een onderzoekende cultuur Thomas Friedman (2005) The world is flat Onderwijs is zeer traag

Nadere informatie

De jeugd van tegenwoordig. Apeldoorn 18 mei 2011 Aletta Smits

De jeugd van tegenwoordig. Apeldoorn 18 mei 2011 Aletta Smits De jeugd van tegenwoordig Apeldoorn 18 mei 2011 Aletta Smits Agenda Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Ervaringen Wetenschap Hoe kunnen wij er mee omgaan? Dilemma: aansluiten of hard zijn? Wie

Nadere informatie

REIN LUURING. specialisatie UX

REIN LUURING. specialisatie UX REIN LUURING specialisatie UX REIN LUURING specialisatie UX PROBLEEM PUBLIEK ARTIEST PUBLIEK & ARTIEST Op welke manier maak je het publiek onderdeel van een dansconcert zodat er saamhorigheid ontstaat?

Nadere informatie

Wat is puberteit? Het Puberbrein; Brein, leefstijl en leren. Definities. Definities. Wat gaan we doen? Definities. Dr.

Wat is puberteit? Het Puberbrein; Brein, leefstijl en leren. Definities. Definities. Wat gaan we doen? Definities. Dr. Het Puberbrein; Brein, leefstijl en leren Wat is puberteit? Dr. Renate de Groot" Centre for Learning Sciences and Technologies" (CELSTEC)" Open Universiteit Weekend van de Wetenschap 2012 Definities Definities

Nadere informatie

Regie over eigen leerproces? In het nieuws. Hersenweetjes. PET, MEG en MRI. Ouderavond Mariscollege d.d. 27 maart 2017

Regie over eigen leerproces? In het nieuws. Hersenweetjes. PET, MEG en MRI. Ouderavond Mariscollege d.d. 27 maart 2017 Introductie brein Voorwaarden voor leren Tips om het leren te ondersteunen Ouderavond Mariscollege d.d. 27 maart 2017 Workshops: Gameverslaving Alcohol/drugs Social media Praten met je puber Invloed van

Nadere informatie

Het puberbrein. Struikelblok of uitdaging bij de vormgeving van CGO en het begeleiden van de studenten?

Het puberbrein. Struikelblok of uitdaging bij de vormgeving van CGO en het begeleiden van de studenten? Het puberbrein. Struikelblok of uitdaging bij de vormgeving van CGO en het begeleiden van de studenten? Auteur: Marjo Lam Januari 2010 Ga voor meer artikelen en uittreksels over Leren Ontwikkelen Organiseren

Nadere informatie

W E L K O M Een rugzak vol breingeheimen voor de begeleiding van pubers

W E L K O M Een rugzak vol breingeheimen voor de begeleiding van pubers W E L K O M Een rugzak vol breingeheimen voor de begeleiding van pubers 3 vragen 3-tallen 3 minuten 1. Waar ben je nieuwsgierig naar? 2. Wat zou vandaag jou kunnen opleveren in de begeleiding? Monique

Nadere informatie

Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten

Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten Difference in Perception about Parenting between Parents and Adolescents and Alcohol Use of Adolescents

Nadere informatie

FESTIVAL MEETING OF MINDS FOR YOUTH

FESTIVAL MEETING OF MINDS FOR YOUTH BREINWIJZER VZW presenteert FESTIVAL MEETING OF MINDS FOR YOUTH 14 MAART 2017 Laten we ons brein activeren! Let s do Brain Gym! Helpt je LINKER en je RECHTER hersenhelft samenwerken Brain gym = wondermiddel?

Nadere informatie

Samenvatting door Hidde 506 woorden 31 maart keer beoordeeld. Biologie Hoofdstuk 14: Zenuwstelsel Centraal zenuwstelsel

Samenvatting door Hidde 506 woorden 31 maart keer beoordeeld. Biologie Hoofdstuk 14: Zenuwstelsel Centraal zenuwstelsel Samenvatting door Hidde 506 woorden 31 maart 2017 0 keer beoordeeld Vak Biologie Biologie Hoofdstuk 14: Zenuwstelsel 14.1 Centraal zenuwstelsel Zenuwstelsel bestaat uit 2 delen: - centraal zenuwstelsel

Nadere informatie

Samenvatting en Conclusies

Samenvatting en Conclusies Samenvatting en Conclusies De adolescentie is een fascinerende levensfase. In een relatief korte periode, ongeveer tussen het tiende en twintigste levensjaar, veranderen kinderen langzaam maar zeker in

Nadere informatie

Leer als een speer. Jan-Willem van den Brandhof

Leer als een speer. Jan-Willem van den Brandhof Leer als een speer Jan-Willem van den Brandhof Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Inleiding 07 1.1 Doel 07 1.2 Overzicht boek 07 Hoe lees je dit boek handig? 08 1.3 Hersenen 09 Samenvattende mind map 16/17 Hoofdstuk

Nadere informatie

Wapen je tegen neuro- mythen in het onderwijs

Wapen je tegen neuro- mythen in het onderwijs Wapen je tegen neuro- mythen in het onderwijs Wat hersenonderzoek wel en niet kan bijdragen aan het onderwijs Dr. Sandra van Aalderen Vrije Universiteit Amsterdam/ Universiteit Twente Stellingen Je gebruikt

Nadere informatie

Puberende Hersenen. Wat is er met de puber aan de hand?

Puberende Hersenen. Wat is er met de puber aan de hand? Alumni Lezing UvA, 7 november 2009 Puberende Hersenen Eveline Crone Afdeling Ontwikkelingspsychologie Leiden Institute for Brain and Cognition Wat is er met de puber aan de hand? Jeugd van tegenwoordig:

Nadere informatie

Machinaal leren, neurale netwerken, en deep learning

Machinaal leren, neurale netwerken, en deep learning Machinaal leren, neurale netwerken, en deep learning Prof. dr. Tom Heskes KNAW-symposium Go en machinale intelligentie 11 oktober, 2016 Inhoud Inleiding - Supervised, reinforcement, unsupervised leren

Nadere informatie

Breinvriendelijke ICT-tools voor het geheugen. Geert Buijtenweg & Liesbeth Neeskens

Breinvriendelijke ICT-tools voor het geheugen. Geert Buijtenweg & Liesbeth Neeskens Breinvriendelijke ICT-tools voor het geheugen Geert Buijtenweg & Liesbeth Neeskens Welkom bij deze geheugenworkshop Je mag meteen beginnen met de lesstof van deze workshop uit je hoofd te leren.* Bestudeer

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/45136 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Werff, S.J.A. van der Title: The stressed brain - discovering the neural pathways

Nadere informatie

Ontwikkeling van het brein gedurende de levensloop. Wouter Staal, kinder- en jeugdpsychiater, Radboud Universiteit en Karakter

Ontwikkeling van het brein gedurende de levensloop. Wouter Staal, kinder- en jeugdpsychiater, Radboud Universiteit en Karakter Ontwikkeling van het brein gedurende de levensloop Wouter Staal, kinder- en jeugdpsychiater, Radboud Universiteit en Karakter 200.000 jaar jager-verzamelaar 12:000 landbouw industrie sinds 200 jaar Hoever

Nadere informatie

Karin Nijman & Inge Verstraete. CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën

Karin Nijman & Inge Verstraete. CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën Karin Nijman & Inge Verstraete CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën masterclass Deel I/ theorie De basis van leren (leren is-zintuigenkennishaakjes-wg-zelfregulatie & metacognitie) Regie

Nadere informatie

Hoogbegaafdheid en prikkelverwerking

Hoogbegaafdheid en prikkelverwerking Hoogbegaafdheid en prikkelverwerking dr. M.C. Coppens Inhoud Vaststellen van het begrip (hoog)begaafdheid. Informatieverwerking Sensorische prikkelverwerking Leerbehoeften van hoogbegaafde kinderen en

Nadere informatie

Effectieve strategieën voor zelfgereguleerd leren

Effectieve strategieën voor zelfgereguleerd leren Effectieve strategieën voor zelfgereguleerd leren NWO Onderzoek van Hester de Boer, Anouk S. Donker-Bergstra, Danny D.N.M. Kostons (2012, GION) Samengevat door Irma van der Neut (IVA Onderwijs) Zelf gereguleerd

Nadere informatie

Slimmer leren met plezier

Slimmer leren met plezier Linda Luchtman Slimmer leren met plezier VenVN congres, 31 januari 2013 Centrale vraag Wat kun jij doen om studenten te helpen om slimmer te leren en met meer plezier Slimmer leren Met meer plezier Hoe

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting HET BEGRIJPEN VAN COGNITIEVE ACHTERUITGANG BIJ MULTIPLE SCLEROSE Met focus op de thalamus, de hippocampus en de dorsolaterale prefrontale cortex Wereldwijd lijden ongeveer 2.3

Nadere informatie

<titel slide gecentreerd plaatsen>

<titel slide gecentreerd plaatsen> BEWUST OMGAAN MET PUBERS OUDERAVOND CALSCOLLEGE NIEUWEGEIN 2019 VITRAS ALGEMEEN MAATSCHAPPELIJK WERK MARIET FERGUSON PROGRAMMA - Welkom, voorstellen - Puber quiz - De

Nadere informatie

PUBERTEIT & SOCIAL MEDIA

PUBERTEIT & SOCIAL MEDIA PUBERTEIT & SOCIAL MEDIA PUBERTEIT JE VOET IS DE KLUTS KWIJT Deze oefening laat zien dat je niet altijd de baas bent over jouw brein. Wat is er aan de hand? Ledematen aan dezelfde kant van je lichaam zijn

Nadere informatie

Workshop Gedrag in de klas

Workshop Gedrag in de klas Workshop Gedrag in de klas Annemieke Kornblum 17 maart 2016 Programma Opening: Welkom Kern: 1. Welke leiderschapsstijl heb je en wat betekent dit voor de dagelijkse praktijk? 2. Wat zijn executieve functies?

Nadere informatie

Rekenen: ook in de andere vmbo vakken

Rekenen: ook in de andere vmbo vakken Rekenen: ook in de andere vmbo vakken verdiepingsconferenties Freudenthal Instituut Korte inhoud werkgroep Het onderhouden en uitbreiden van rekenvaardigheden is een belangrijk thema in klas 3 en 4 van

Nadere informatie

9/13/2012. Wat gebeurt er in dat hoofdje? De geheimen van het babybrein. De wereld door de ogen van een baby. De wereld door de ogen van een baby

9/13/2012. Wat gebeurt er in dat hoofdje? De geheimen van het babybrein. De wereld door de ogen van een baby. De wereld door de ogen van een baby De wereld door de ogen van een baby Boekstart Inspiratiedag 13 september 2012 Wat gebeurt er in dat hoofdje? De geheimen van het babybrein Sabine Hunnius De wereld door de ogen van een baby Hoe neemt een

Nadere informatie

Pubers kunnen niet plannen Rijden zonder helm. Definities. Het Puberbrein: Brein, leefstijl en leren. Definities. Definities.

Pubers kunnen niet plannen Rijden zonder helm. Definities. Het Puberbrein: Brein, leefstijl en leren. Definities. Definities. Het Puberbrein: Brein, leefstijl en leren Dr. Renate de Groot Welten Institute Research Centre for Learning, Teaching and Technologies Open Universiteit Adolescentie overgangsperiode tussen puberteit en

Nadere informatie

hoeveel % van jouw tijd op het werk heb je een gevoel dat je kan doen wat je graag doet en waar je goed in bent?

hoeveel % van jouw tijd op het werk heb je een gevoel dat je kan doen wat je graag doet en waar je goed in bent? Maak je team competent, zet in op talent hoeveel % van jouw tijd op het werk heb je een gevoel dat je kan doen wat je graag doet en waar je goed in bent? Mensen die hun talenten inzetten... Zijn productiever

Nadere informatie

We kunnen het zenuwstelsel daarom onderverdelen in de controlekamer: het centrale zenuwstelsel en informatiewegen: het perifere zenuwstelsel.

We kunnen het zenuwstelsel daarom onderverdelen in de controlekamer: het centrale zenuwstelsel en informatiewegen: het perifere zenuwstelsel. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 Het zenuwstelsel De hersenen, het ruggenmerg en de zenuwen in je lichaam vormen samen het zenuwstelsel.

Nadere informatie

Breincentraal leren: van hersenonderzoek naar klaslokaal. Lucia M. Talamini UvA

Breincentraal leren: van hersenonderzoek naar klaslokaal. Lucia M. Talamini UvA Breincentraal leren: van hersenonderzoek naar klaslokaal Lucia M. Talamini UvA Onderwerpen 1. Intro Geheugen en het brein 2. Factoren die leren en geheugen bevorderen 3. Multimodaal leren 4. Aansluiten

Nadere informatie

Het puberbrein een handleiding. Eindhoven Bisschop Bekkers Lyceum 15 april 2015 dr. Aletta Smits

Het puberbrein een handleiding. Eindhoven Bisschop Bekkers Lyceum 15 april 2015 dr. Aletta Smits Het puberbrein een handleiding Eindhoven Bisschop Bekkers Lyceum 15 april 2015 dr. Aletta Smits Waar gaan we het over hebben? Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Hoe kunnen wij er mee omgaan? Wie

Nadere informatie

QUIZ. oungworks. De klas van 2018 PUBERBREIN BINNENSTEBUITEN

QUIZ. oungworks. De klas van 2018 PUBERBREIN BINNENSTEBUITEN PUBERBREIN BINNENSTEBUITEN oungworks MARK VAN RIJN ADVISEUR / TRAINER De klas van 2018 09 OKT 2018 - STL ONTBIJTSESSIE - HOLTEN lezingen Het geheim achter gemotiveerde pubers, leerlingen en werknemers

Nadere informatie