Veerkracht en duurzaamheid voor mens en organisatie Opleidingsaanbod 2014-2015
Genderatwork cvba so The Conference House De Fiennesstraat 77, 1070 Brussel Gitte Beaupain, Barbara Brunisso & Katlijn Demuynck info@genderatwork.be Inhoud Overzicht opleidingsaanbod 3 6 redenen om bij ons een opleiding te volgen 4 Trainingsmethode 5 Opleidingsaanbod 6 2
Overzicht opleidingsaanbod Welzijn aan het werk De uitdagingen van Het Nieuwe Werken Emoties op het werk Omgaan met moeilijke situaties op het werk Stress management: van vijand tot bondgenoot Preventie van burn- out en bore- out Superdiversiteit Uitdagingen van het werken in een super diverse omgeving Teamdiversiteit: een uitdaging voor de manager Gelijke kansen en diversiteit in het lokale beleid Integratie van personen met een handicap Mijn leeftijd, mijn troef Interculturele communicatie 6 9 Gendergelijkheid Genderneutraal rekruteren Gendergelijkheid in de organisatie Roldoorbrekende beroepen voor vrouwen en mannen Gender mainstreaming Gender budgeting Train the trainer Interactieve trainingsmethodes en efficiënte volwasseneneducatie technieken 12 15 3
6 redenen om bij ons een opleiding te volgen 1. Verruim je blik op gelijkheid, diversiteit en inclusiviteit. Elke dag verschijnen er nieuwe onderzoeken over gender+ en diversiteits- thema s, denkkaders evolueren en doorkruisen elkaar. Bij ons leer je actief kruispunt- denken en omgaan met de nieuwe denkkaders. 2. Wordt actor van je eigen leerproces. Bij ons ben je meer dan een cursist, wij zijn je gids, maar je neemt ook zelf verantwoordelijkheid voor je leerproces. Wij creëren het kader waarbinnen jij actief op zoek kan gaan naar concrete antwoorden op jouw specifieke vragen. 3. Breid je kennis uit, test methodes & instrumenten en leer hoe je hier ook comfortabel mee kan zijn. Je krijgt bij ons een overzicht van de relevante theoretische kaders en via praktische toepassingen ga je actief met ze aan de slag. Maar bij ons leer je vooral ook hoe en wanneer deze effectief zijn en duurzame resultaten afleveren en welke cruciale rol onze houding daarin speelt. 4. Doe inspiratie op en inspireer anderen. Onze aanpak geeft jou de ruimte om naast van de trainer ook en wellicht vooral te leren van je collega- cursisten. Je leert van elkaars diverse realiteit, aanpak en houding en de oplossingen voor jouw vragen zullen slimmer zijn. 5. Ontdek hoe je authentiek, flexibel en creatief kan omgaan met gender + en diversiteit en verhoog zo de impact van je aanpak en activiteiten. In onze veilige leeromgeving zijn er geen taboes en ook geen ultieme one- size- fits- all recepten. We helpen je op weg om de juiste vragen te stellen en normatieve kaders te deconstrueren. Je overtuigingen zijn waardevol maar je moet ze ook leren loslaten. Je leert zo je eigen weerstanden kennen en je krijgt de kans om strategieën te ontwikkelen voor het omgaan met weerstanden van anderen. 6. Geniet van onze betaalbare prijzen. Je zal onze filosofie van werken aan gelijkheid en inclusie weerspiegeld vinden in onze prijzen die haalbaar zijn voor iedereen. 4
Trainingsmethode Evenwicht in de inhoud Onze opleidingen streven een evenwicht na tussen het verbreden van onze kennis, het versterken van ons kunnen en het bewust worden en leren omgaan met onze houding. Voor de inhoudelijke opbouw gebruiken we het principe van co- creatie waarbij de inhoud mee wordt bepaald door de specifieke noden van de deelnemersgroep. Evenwicht in de vorm We gaan in onze trainingen inductief te werk: we vertrekken vanuit de kennis en ervaring van de deelnemers en vervolledigen en structureren die kennis vervolgens en vullen die aan. We werken daarbij interactief en op een gevarieerde manier om de aandacht en deelname te stimuleren. We geven hierbij veel ruimte voor uitwisseling. Al deze technieken zijn instrumentaal voor het optimaliseren van het leerproces. Een divers aanbod We bieden drie soorten vormingen aan: onze workshops zijn korte en intense modules die er vooral op gericht zijn om je een overzicht te geven van de belangrijkste theoretische kaders betreffende een bepaalde thematiek, gecombineerd met een inzicht in wat de concrete praktijk leert over de toepassingen van deze kaders; onze opleidingen zijn modules van twee of meerdere dagen waarin we dieper ingaan op diverse materies, waar je ruimte krijgt voor uitwisseling en waarin je via concrete toepassingen de brug kan slaan tussen de opleiding en jouw specifieke werkcontext; onze coaching- trajecten zijn trajecten van vijf à zes halve dagen die starten met een volledige dag die er specifiek op gericht is om van de deelnemersgroep een waarachtige lerende groep te maken. In deze coaching trajecten zal je onder de deskundige leiding van onze professionele coaches en met de waardevolle input van je peers, aan je eigen praktijk en houding kunnen werken. 5
Opleidingsaanbod Welzijn aan het werk De uitdagingen van Het Nieuwe Werken Werk was vroeger een welomschreven taak op een specifieke plek van dat tot dat uur. Dat is het voor steeds meer onder ons niet meer. Werkuren, werkplekken en ook takenpakketten zijn flexibeler en fluïder geworden. Grenzen trekken tussen work & life is veel moeilijker. Meer en meer ligt de nadruk op de resultaten van onze werkinspanning en minder op welke uren of plek we ertoe gekomen zijn. Glijdende werkuren, tele- working, remote desktop, gedeelde werkplekken, open- plan bureaus en de 24/7 bereikbaarheid via onze mobiele apparatuur hebben de notie werk grondig door elkaar geschud. Zoals altijd zijn er voor- en nadelen: we winnen aan flexibiliteit en vrijheid om ons eigen ritme en manier van werken in te vullen, dat is motiverend en stimulerend! Maar het is tegelijk veel moeilijker om los te komen van het werk en de broodnodige rust en herbronning in te bouwen. In deze nieuwe werkomgeving een goed evenwicht inden vergt zowel van de teamleden als van de leidinggevende een stevige mentale switch en veel discipline. De nieuwe werkorganisatie vormen van het Nieuwe Werken: hun voordelen, mogelijke risico s en hoe die te ondervangen Veel voorkomende problemen bij het nieuwe werken en hun praktische oplossingen Loskomen van oude mentale modellen over de notie werk en groeien naar een resultaatgerichte aanpak Managers, HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken diversiteit of gelijke kansen en iedereen die op organisatie niveau of op individueel vlak wil werken aan een gezond evenwicht tussen work & life Alle opleidingsmodules worden aangepast aan de specifieke context van jouw organisatie. Genderatwork heeft ervaring met: Europese instellingen, beleidsinstanties en lokale overheden Bedrijven uit de privésector en uit de sociale economie Europees Sociaal Fonds projecten Ontwikkelingssamenwerking Vakbonden Universiteiten, scholen en opleidingsinstellingen Europese onderzoeksprojecten 6
Welzijn aan het werk Stress management: van vijand tot bondgenoot Stress lijkt tegenwoordig dé grote boosdoener op het werk. We krijgen voortdurend te horen hoe slecht stress is voor ons lichaam en dat we stress zoveel mogelijk moeten vermijden. Wat we veel minder horen is dat stress ook een bondgenoot kan zijn afhankelijk van hoe je er als individu maar vooral ook als team mee omgaat. Want laat ons eerlijk zijn, een stress- loze werkomgeving is niet haalbaar en bovendien heeft het in eerste instantie een positieve stimulerende functie. Stress wordt maar negatief als we er niets mee doen. Wat stress precies is en hoe het ons lichaam en ons denken beïnvloedt Als individu en als groep constructief omgaan met stress, zowel op mentaal als organisatorisch vlak Iedereen Preventie van burn- out en bore- out Burn- out is hét typische ziektebeeld van deze tijd. Mensen branden op en doven uit, niemand lijkt 100% bestand tegen deze stressvolle tijden. De druk is té hoog en klagen mag niet. We rennen te hard en nemen te weinig tijd voor onszelf en onze omgeving. Burn- out kan je preventief tegengaan door een constructieve en ondersteunende werkomgeving in te richten waar teams positief met stress omgaan en groeien in weerbaarheid en veerkracht. Bore- out is de andere kant van de medaille: mensen die te weinig uitdaging krijgen in hun werk en die te weinig hun talenten kunnen inzetten, haken af. Dat kan je voorkomen door teamleden zoveel mogelijk zelfbestemming te verlenen zodat ze in hun talenten worden uitgedaagd en verder blijven groeien. Burn- out en bore- out begrijpen en kunnen herkennen Preventief werken aan een stimulerende, constructieve en ondersteunende werkomgeving Stress bespreekbaar maken en delen met elkaar Niet hard maar slim werken In beweging blijven en je passies volgen HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken diversiteit of gelijke kansen, managers en iedereen die op organisatie niveau of op individueel vlak wil werken aan een stimulerend en ondersteunend werkklimaat 7
Welzijn aan het werk Emoties op het werk We maken graag onderscheid tussen het professionele en het persoonlijke. Gevoelens en emoties horen volgens onze cultuur thuis in het laatste domein. Maar gevoelens en emoties zijn een essentieel deel van het menselijk functioneren. Klopt het dat we ze dan zomaar ongestraft thuis kunnen laten? Neen dus, de gevoelens en emoties die we negeren en verdringen op het werk gaan ondergronds of worden in het persoonlijk domein een probleem. Op professioneel vlak kunnen ze hun functie niet vervullen en verworden ze maar al te vaak tot demotivators of zelfs saboteurs. Emotionele intelligentie is niet zomaar een persoonlijkheidstrek van charismatische leiders. We moeten allemaal leren omgaan met onze gevoelens die een integraal deel zijn van het intelligent menselijk functioneren en handelen in een goed functionerende veerkrachtige werkomgeving. Emoties en gevoelens kennen en begrijpen in hun functie voor het menselijk functioneren en handelen Veel voorkomende problemen met emoties en gevoelens op het werk en hoe er praktisch mee om te gaan Omgaan met moeilijke situaties op het werk Conflicten maken deel uit van het leven. We hebben de neiging om ze lastig te vinden en ze uit de weg te gaan. Maar conflicten kan je ook onderkennen als een poging van twee partijen om een oplossing te vinden voor een probleem. Waar we moeten voor zorgen is dat we op het juiste moment het conflict positief benoemen en het aangrijpen als een gelegenheid om een oplossing te vinden voor het onderliggende probleem. Theoretische kaders als Dual Concern Model en Trans- actionele analyse om de verschillen in communicatiestijl en in gedragspatronen te kunnen herkennen en er beter mee te leren omgaan Omgaan met uitdagend gedrag, conflicten leren herkennen en gebruiken als een positief leermoment om onderliggende problemen op te lossen HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken diversiteit of gelijke kansen, managers en iedereen die op organisatie niveau of op individueel vlak wil werken aan een veerkrachtige werkomgeving 8
Opleidingsaanbod Superdiversiteit Uitdagingen van het werken in een super diverse omgeving In het gemondialiseerde OneEurope evolueren de grote steden - en de bedrijven in hun kielzog - naar een Minority Majority realiteit: etnische minderheden vormen er samen de meerderheid. Voorbij het wij/zij denken verschijnt een samenleving en een economische ruimte waar iedereen op haar of zijn eigen manier divers is: taal, afkomst, sekse, leeftijd, persoonlijke levenskeuzes en communicatie stijlen; eigenlijk nemen we allemaal unieke posities in. Hoe kunnen we in deze super diverse omgeving doelgericht en doeltreffend communiceren en constructief samenwerken? Wat super- diversiteit is en welke impact het heeft op de werkomgeving Veel voorkomende problemen en hun praktische oplossing Bewustwording van onze eigen onbewuste voorkeuren, filters, biases en er constructief leren mee omgaan Verbindende communicatie inzetten in een multiculturele werkomgeving HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken diversiteit of gelijke kansen, managers en iedereen die op organisatie niveau of op individueel vlak wil werken aan cultuur- sensitieve werkomgeving Teamdiversiteit: een uitdaging voor de manager Diverse teams hebben potentieel een grote toegevoegde waarde. Maar een team met een hoge graad van diversiteit is ook een grote uitdaging voor de manager. We hebben allemaal in onze contacten (onbewust) een voorkeur voor mensen die op ons lijken en creëren al snel een in- groep. Als manager kan je dit systeem doorbeken en iedereen optimaal met iedereen doeltreffend en constructief laten communiceren. Rol van de manager bij het uitbouwen van een inclusieve werkomgeving waar iedereen zich erkend en gesteund voelt Veel voorkomende problemen met teamdiversiteit en hoe je ze best kan aanpakken Bewust leren omgaan met je eigen voorkeuren Doelbewust en verbindend communiceren met respect voor verschillen Managers en teamleaders 9
Superdiversiteit Gelijke kansen en diversiteit in het lokale beleid Als lokaal bestuur heb je meer dan ooit een belangrijke rol om iedereen in je gemeente en in het bestuur van je gemeente - gelijke kansen te bieden. Dat gaat verder dan respect, waardigheid en niet discrimineren. Dat gaat ook over het actief creëren van dezelfde mogelijkheden om deel te nemen aan het samen leven, en dat voor iedereen, zonder onderscheid van afkomst, gender, leeftijd, handicap, seksuele geaardheid en religieuze overtuiging. op gemeentelijk vlak een efficiënt gelijke kansen beleid uitbouwen op maat van de gemeente een diversiteitsplan opstellen Project Cycle Management (PCM) gebruiken om gelijke kansen projecten te ontwerpen, uit te voeren en te beheren het kruispuntdenken (het samen denken van verschillende diversiteitsparameters zoals gender, leeftijd, handicap, etniciteit, enz.) als een concrete meerwaarde voor je gelijke kansen beleid. Verantwoordelijken gelijke kansen, diversiteit en gender mainstreaming, gelijke kansen ambtenaren en mandatarissen en iedereen die vanuit een professionele of persoonlijke interesse meer wil weten over gelijke kansen en diversiteit Integratie van personen met een handicap Personen met een handicap integreren in je organisatie is in een ideale wereld geen punt: een intelligente inclusiveness for all design zowel van de infrastructuur als de werkorganisatie maakt dat alle mogelijk profielen welkom zijn en hun specifieke bijdrage kunnen leveren aan het eindresultaat. Maar zover zijn we nog niet: onze gebouwen en onze mentaliteiten zijn nog niet uitgerust met dit inclusieve uitgangspunt en dus moeten we hier heel bewust mee leren omgaan. Wat is een handicap precies: zichtbare en onzichtbare hinderpalen bij het menselijk functioneren Veel voorkomende problemen bij het integreren van personen met een handicap en hun praktische oplossingen Bijstellen van onze mentale modellen over mensen met een handicap en aanpassen van de werkorganisatie Verantwoordelijken gelijke kansen, diversiteit en gender mainstreaming, gelijke kansen ambtenaren en mandatarissen en iedereen die vanuit een professionele of persoonlijke interesse meer wil weten over gelijke kansen en diversiteit 10
Superdiversiteit Mijn leeftijd, mijn troef Op de arbeidsmarkt gooien heel wat stereotypen roet in het eten, ook wat betreft leeftijd: je bent te jong voor zus, te oud voor zo. Echter ook diversiteit qua leeftijd is een toegevoegde waarde voor teams als je intergenerationele samenwerking kan uitbouwen. Je blijft immers als persoon altijd groeien ongeacht je leeftijd. Teamleden stimuleren om te blijven groeien en samen te werken ongeacht hun leeftijd Veel voorkomende problemen wat betreft leeftijdsdiversiteit in een team en hun praktische oplossing Onze mentale modellen wat betreft leeftijd analyseren en aanpassen waar nodig Stimuleren van intergenerationele samenwerking in teams en organisaties HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken diversiteit of gelijke kansen, managers en iedereen die op organisatie niveau of op individueel vlak wil werken aan gelijkheid Interculturele communicatie In het gemondialiseerde OneEurope is communicatie dé grote uitdaging. Taalverschillen maar vooral ook cultuurverschillen maken elkaar echt begrijpen essentiëler dan ooit. Communiceren over de begrenzingen heen van diverse talen en culturen doe je vanuit een levende en interactieve visie op cultuur. Culturen zijn dynamische: ze evolueren en staan nooit stil. Interculturele communicatie baseert zich op basisschema s die de grote culturele tendensen identificeren zonder deze verschillen te beschouwen als vastgelegd of voorgeschreven. Ze maken het mogelijk om onze complexe super- diverse wereld op een intelligente manier te navigeren. Wat super- diversiteit is en welke impact het heeft op de werkomgeving De grote culturele oriëntaties herkennen en kunnen toepassen Veel voorkomende problemen bij interculturele communicatie en hoe te op te lossen Het instrumentarium voor verbindende communicatie toepassen in een interculturele context: aandachtig luisteren, empathie, geweldloze communicatie HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken diversiteit of gelijke kansen, managers en iedereen die op organisatie niveau of op individueel vlak wil werken aan gelijkheid 11
Opleidingsaanbod Gendergelijkheid Genderneutraal rekruteren Genderneutraal rekruteren dat kan, maar je moet er wel bewust aan werken! Onbewuste mechanismen zorgen in de meeste organisaties voor filters waardoor heel wat rekruteringsprocedures in zeker mate genderstereotiep verlopen. het begrijpen van gender bias (onbewuste genderfilters) en wat je eraan kan doen genderneutrale profielbeschrijvingen rekruteringsprocedures waar vrouwen en mannen echte gelijke kansen krijgen coaching van het inlooptraject van de nieuwe werknemer en teamgenoot HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken gelijke kansen en diversiteit en managers Gendergelijkheid in de organisatie Gemotiveerde medewerkers weten dat ze naar waarde geschat worden ongeacht hun sekse. Stereotypen over vrouwen en mannen strooien jammer genoeg op subtiele manieren nog steeds roet in het eten waardoor mannen meer doorgroeikansen krijgen dan vrouwen. Gendergelijkheid kan je duurzaam verankeren in je organisatie door te werken aan je HRM beleid en je organisatiecultuur. Het begrijpen van het glazen plafond, klif en labyrint en wat je eraan kan doen Genderneutrale functiebenamingen en - beschrijvingen Work/life balance en een flexibele arbeidsorganisatie: een meerwaarde voor alle medewerkers én de organisatie als geheel Respectvol communiceren op de werkvloer Coachen voor meer gendergelijkheid HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken gelijke kansen en diversiteit, managers en alle medewerkers die actief willen meewerken aan meer gendergelijkheid 12
Gendergelijkheid Roldoorbrekende beroepen voor vrouwen en mannen Meer mannen in de zorg en meer vrouwen in technische beroepen? De arbeidsmarkt is alvast vragende partij! Gemengde teams zijn niet alleen aangenamer, ze werken ook efficiënter en produceren kwalitatief betere resultaten. Vrouwen en mannen kunnen eindelijk genderneutrale opleiding- en beroepskeuzes maken en hun passies en competenties valoriseren. informeren en sensibliseren van scholieren en werkzoekenden het beroep aantrekkelijk maken voor de andere sekse en de andere sekse aantrekkelijk maken voor het beroep Aantrekken Toegang geven toeleiders sensibiliseren gemengde opleidingen organiseren en/of de opleidingen mengen de werkomgeving aanpassen (infrastructuur en cultuur) de integratie van pioniers ondersteunen Aanpassen Projectverantwoordelijken, HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken diversiteit of gelijke kansen, managers en iedereen die op organisatie niveau of op individueel vlak wil werken aan m/v evenwicht in opleidingen en beroepen Alle opleidingsmodules worden aangepast aan de specifieke context van jouw organisatie. Genderatwork heeft ervaring met: Europese instellingen, beleidsinstanties en lokale overheden Bedrijven uit de privésector en uit de sociale economie Europees Sociaal Fonds projecten Ontwikkelingssamenwerking Vakbonden Universiteiten, scholen en opleidingsinstellingen Europese onderzoeksprojecten 13
Gendergelijkheid Gender mainstreaming Gender mainstreaming houdt in dat je op een consequente en geïntegreerde manier rekening houdt met gendergelijkheid. Dat kan gaan over WIE (evenwicht m/v in je organisatie, team en/of hiërarchie) en over WAT (beleid, producten en diensten leveren die rekening houden met mannen en vrouwen). Gendergelijkheid in de beleidsinhoud Gendergevoelige communicatie Gendergelijkheid als vereiste in projectoproepen en subsidies Gendergelijkheid in overheidsopdrachten Genderindicatoren en sekse- gesegregeerde statistieken Projectverantwoordelijken, HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken diversiteit of gelijke kansen, managers en iedereen die op organisatie niveau of op individueel vlak wil werken aan gendergelijkheid Gender = concept Gender mainstreaming = strategie Gendergelijkheid = doel Op vraag kan deze opleiding specifiek worden gericht op ontwikkelingssamenwerking, Europees Sociaal Fonds projecten, specifieke beleidsdomeinen of bedrijfssectoren. Gender budgeting Gender budgeting is een praktisch instrument uit het gender mainstreaming arsenaal. Het laat je toe om via een budgetaire analyse na te gaan in welke mate de manier waarop jullie budgetten worden gebruikt, al dan niet bijdraagt tot meer gelijkheid tussen vrouwen en mannen. Verschillende modellen van gender budgeting, waaronder het unieke Belgische model Het categoriseren van een budget volgens de gender categorieën: neutraal, specifiek, algemeen Link met gender indicatoren en statistieken Zinvolle acties formuleren op basis van een gender budgeting oefening Projectverantwoordelijken, HRM verantwoordelijken, verantwoordelijken diversiteit of gelijke kansen, managers en iedereen die op organisatie niveau of op individueel vlak wil werken aan gendergelijkheid 14
Opleidingsaanbod Train the trainer Interactieve trainingsmethodes en efficiënte volwasseneneducatie technieken Ben je een trainer of wil je er een worden en vraag je je af hoe je je deelnemers nog meer en nog beter kan betrekken bij je cursussen? In de opleiding Train the Trainer leer je efficiënte volwasseneducatie technieken kennen, kan je hun effect aan den lijve ondervinden en krijg je de kans om ze ook zelf in de vingers te krijgen. Onze trainers hebben 20 jaar ervaring in het uitwerken en animeren van opleidingen, coaching- trajecten en workshops. We gaan in onze trainingen inductief te werk: we vertrekken vanuit de kennis en ervaring van de deelnemers en vervolledigen en structureren die kennis vervolgens. We werken daarbij interactief en op een gevarieerde manier om de aandacht en deelname te stimuleren. We geven veel ruimte voor uitwisseling. Al deze technieken zijn instrumentaal voor het optimaliseren van het leerproces. Voor de inhoudelijke opbouw gebruiken we het principe van co- creatie: de inhoud wordt aangepast in functie van de specifieke noden van de deelnemersgroep. het duidelijk formuleren van je boodschap en het kiezen van een gepaste manier om die boodschap over te brengen het ontwikkelen van competenties in het gebruik van interactieve trainingsmethodes een constructieve attitude opbouwen als trainer die je toestaat om op een open en authentieke manier in interactie te treden met allerlei soorten publieken Voor trainers in spé, trainers en opleiders die verder willen gaan dan technische kennisoverdracht. Wanneer? 12, 13 en 19 Januari 2015 in Antwerpen (NL) Brussel (NL en FR) en Luik (FR) 330 (btw inbegrepen) inschrijvingen: info@genderatwork.be 15