Gericht Werken als bril om naar het zorgbeleid te kijken zorg Handelings- Leerlingenbegeleiding fase 0 fase 1 HGW HGW Leren & studeren Studieloopbaanbegeleiding Socioemotioneel fase 2 fase 3 HGW HGW centrale rol van de leraar globale aanpak op schoolniveau ZORGBELEID 1
visie en doelgerichtheid hoge betrokkenheid personeelsleden samenwerking responsief vermogen reflecterend vermogen BELEIDSVOEREND VERMOGEN zorg voor het vernieuwingsproces professionalisering verantwoordelijkheden afbakenen en leiding leren van de leerlingen bevorderen BELEIDSVOEREND VERMOGEN Onderwijsbehoeften van de leerling 2
De onderwijsbehoeften staan centraal: Wat heeft deze leerling nodig? (i.p.v. Wat heeft deze leerling?) Stellen we de juiste vragen: Wat heeft deze leerling nodig om een bepaald doel te bereiken? Welk onderwijsaanbod past hierbij? Vertalen we het beeld van de leerling steeds in de gewenste aanpak die we toepassen in onze lessen. Onderwijsbehoeften van de leerling Indien we ondersteuningsbehoeften hebben maken we die dan bekend in het team. Afstemming en wisselwerking Het gaat over deze leerling, in deze klas, bij die leerkracht, op deze school en van deze ouder(s). Collega s praten met elkaar over de aanpak van deze leerling(en): wat gaat daarin goed, wat lukt, wat kan misschien anders? We observeren onze leerlingen in de klas, in groep, buiten de klas, Afstemming en wisselwerking We observeren wat goed gaat, wat stimulerend werkt, 3
De leraar doet ertoe! Door mijn aanpak kan het beter gaan met deze leerling in mijn klas. Leerkrachten trachten meester te worden in het stimuleren, sturen en steunen van hun leerlingen in hun klassen. Leerkrachten zijn zich bewust van hun cruciale bijdrage aan de positieve ontwikkeling van al hun leerlingen. De leraar doet ertoe! Leerkrachten vragen collega s om feedback (collegiale consultatie) Leerkrachten durven hun eigen ondersteuningsbehoeften te verwoorden. Positieve benadering 4
Leerkrachten zoeken naar krachten en kansen van hun leerlingen, de ouder(s), de school en collega s en trachten hiermee oplossingsgericht te werken. Leerkrachten kunnen pos. punten en sterktes benoemen/omschrijven van hun leerlingen. Leerkrachten noteren ook het positieve in verslagen, agenda s, rapporten, Positieve benadering Leerkrachten durven het positieve uit te spreken tegen hun leerlingen, de ouders, hun collega s, Leerkrachten benutten de positieve aspecten in hun aanpak. Er is een open, positieve en veilige sfeer in het team. Constructieve samenwerking We betrekken alle partijen van bij de inschrijving of vanaf het eerste contact. We praten met onze leerlingen, hun ouders, onze collega s, de directieleden en niet over hen. Leerkrachten zien hulpvragen, ideeën en wensen van hun leerlingen, hun ouders en collega s als een uitgangspunt. Constructieve samenwerking Bij de analyse van de situatie betrekken we de betrokken leerling(en) en hun ouders. Samen met de leerling en zijn ouder(s) denken we na over mogelijke doelen en oplossingen. Samen bouwen we een plan van aanpak uit. In gesprekken met leerlingen en ouders gaan we uit van constructieve communicatie. 5
Doelgerichtheid Waar willen wij naar toe met deze leerling, wat is ons doel met deze leerling? De doelen zijn sturend en worden gebruikt bij het geven van gerichte feedback. Doelen worden systematisch geëvalueerd. Doelgerichtheid Wij formuleren (samen) ambitieuze maar haalbare doelen. Voor sommige leerlingen formuleren wij aangepaste doelen. In geval van klassenraad: We streven naar haalbare adviezen waar alle betrokkenen achter staan. Systematisch en transparant 6
Ik zeg wat ik doe en ik doe wat ik zeg. We werken met stappenplannen, we structureren overleg en communiceren. Systematiek in observatie en begeleiding door duidelijke formulieren en checklists bij de uitbouw van een goede zorgstructuur leiden tot systematiek in begeleiding. Ik maak steeds duidelijk waarom ik iets wel/niet doe. Systematisch en transparant Als team werken we met een duidelijk stappenplan in de zorgstructuur: het is duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is en we nemen die verantwoordelijkheid op. We werken met eigen formulieren, evalueren ze en stellen ze in overleg met betrokkenen bij. We geven aan wat we wel en wat we niet kunnen bieden. Kiezen voor HGW Een schoolteam kan ervoor kiezen om volgens deze uitgangspunten te werken! We spreken pas van een succesvolle implementatie van HGW als álle uitgangspunten werkelijk tot hun recht komen. Past HGW bij onze waarden en opvattingen? Het gaat hierbij om reflecteren en keuzes maken: wat doen we al handelingsgericht, wat zouden we handelingsgerichter willen doen en waarom? Hoe kunnen we met HGW ons onderwijs en de begeleiding voor alle leerlingen verder ontwikkelen? Op welke wijze kan HGW ons helpen bij het realiseren van onze visie en missie? Het is belangrijk dat de leidinggevende samen met het team een bewuste keuze voor HGW maakt, passend bij de schoolvisie en andere ontwikkelingen in de school. 7
Gesprekken met leerlingen zijn belangrijk. Het stellen van uitdagende doelen geldt voor alle leerlingen. Een kind ontwikkelt zich in interactie met zijn omgeving. Leerkrachten passen overigens al veel van deze uitgangspunten toe. In die zin is HGW niet iets geheel nieuws! 8