Bijzonder Begaafd. Doelen workshop. Eigen casus. Juni Passende ondersteuning voor 'dubbel bijzondere' leerlingen

Transcriptie

1 Bijzonder Begaafd SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Passende ondersteuning voor dubbel bijzondere leerlingen /thema/dubbel-bijzonder Doelen workshop Je weet... wat de term dubbel bijzonder betekent vanuit welke visie begeleiding effectief vormgegeven kan worden wat de uitgangspunten zijn bij het signaleren en begeleiden van ( dubbel bijzondere ) leerlingen welke cyclische, transparante (hgw) werkwijze gehanteerd kan worden Je kunt... anderen uitleggen hoe de aangereikte hulpmiddelen ingezet kunnen worden de placemat, website en andere hulpmiddelen (leren) toepassen in jouw eigen praktijksituatie effectiever communiceren met ouders, leerlingen en andere betrokkenen doelgerichter dubbel bijzondere leerlingen signaleren en begeleiden Eigen casus Beschrijf (in zinnen of steekwoorden) of schets (in beelden) de situatie van een kind Welke vragen of zorg / aandachtspunten heb je hierbij? Talentontwikkeling (SLO) 1

2 Twice exceptional? Vier subgroepen 1. Begaafdheid én leer en/of gedragsproblemen zijn opgemerkt; 2. Begaafdheid opgemerkt; leer en/of gedragsproblemen niet; 3. Leer en/of gedragsproblemen opgemerkt; begaafdheid niet; 4. Begaafdheid én leer en/of gedragsproblemen niet opgemerkt. Misdiagnosis and dual diagnosis (Webb, 2005) Begaafde leerlingen zónder leer en/of gedragsproblemen, waarbij de begaafdheid niet is opgemerkt, maar waarbij kenmerken van begaafdheid onterecht gelabeld zijn als kenmerken van een leer of gedragsprobleem... Dubbel Bijzonder Leerlingen met kenmerken van begaafdheid én leer en/of gedragsproblemen productief Dabrowski: overexcitabilities gevoelig Dweck: FIXED vs growth mindset intens scherpe waarneming plezier in creëren origineel snel opvallend gevoel voor humor rijke fantasie veel ideeën Ken Robinson omgaan met ambiguïteit ontwikkelingspotentieel probleem oplossing brede interesse nieuwsgierig specifieke, diepgaande interesses gedrevenheid (hoog)begaafdheid rijk en levendig voorstellingsvermogen meerdere invalshoeken leergierig problemen herkennen meerdere oplossingen kennishonger creërend (denk)vermogen Csikszentmihalyi flow zelf ontdekkend actief zet door veel energie intrinsiek gemotiveerd veel willend veeleisend perfectionistisch gefocust procesgericht enthousiast voor passies eigengereid autonoom zelfsturend Deci & flexibel Ryan reflecterend Luc Stevens zoekend naar betekenis initiatiefrijk kritisch ondernemend eigen wijsheid nonconformistisch sterk rechtvaardigheidsgevoel Talentontwikkeling (SLO) 2

3 Systematische, transparante werkwijze Aansluitend op o.a. HGW principes (Handelingsgericht werken): 1. Onderwijsbehoeften van de leerling centraal stellen 2. Afstemming en wisselwerking tussen kind en zijn omgeving 3. De leerkracht doet er toe 4. Positieve aspecten zijn van groot belang 5. Constructieve samenwerking tussen ouders en school 6. Doelgericht werken 7. Werkwijze is systematisch en transparant Afstemmen = communiceren Gezin Leerling Vrienden School Kind in context! centraal Talentontwikkeling (SLO) 3

4 Aandachtsgebieden Emotionele ontwikkeling Sociale ontwikkeling Werkhouding Zintuiglijke verwerking Spraak- en/of taalproblemen Lees- en/of spellingsproblemen Rekenproblemen Thema Dubbel bijzonder REKENEN EMOTIONELE WERKHOUDING LEZEN EN/OF SPELLEN SPRAAK EN/OF TAAL SOCIALE ZINTUIGEN Talentontwikkeling (SLO) 4

5 Enkele voorbeelden van vraagstukken Peuters die motorisch erg voorzichtig zijn en achter lopen in hun motoriek en al wel school rijp lijken. Ze hebben vaak al heel erg zin in school, maar zijn dan teleurgesteld als ze naar school gaan, waarbij hun motoriek een beperkende factor is. Kleuters die versnellen op school, maar dat met schrijven niet bij kunnen houden. Nu lossen we dat vaak op door extra te oefenen met schrijven maar ook met de leerkracht te overleggen over werk aanpassen d.m.v. vergroten, minder werk etc. Drukke kinderen die overal op of onder zitten en waarbij er door leerkrachten en/ of artsen aangestuurd wordt op prikkelverwerkingsproblematiek. Hoe zijn dubbel bijzondere kinderen daarin te onderscheiden? Op verschillende ontwikkelingsgebieden verschillende behoeften! Emotionele ontwikkeling Sociale ontwikkeling Motorische otnwikkeling Cogntief (domein y) Cogntief (domein x) Terug naar de eigen casus Verkennen van (on)mogelijkheden Oplossingsgericht én doelgericht Randvoorwaarden creëren Uitgaan van behoeften Grenzen (h)erkennen Samen onderzoeken Durven vertrouwen Talentontwikkeling (SLO) 5

6 Tips voor teamoverleg Opdracht voor drie of viertallen: 1. Kies een leerling om gezamenlijk te bespreken 2. Vul eerst ieder voor zich een eigen formulier De leerling zien, horen, begrijpen en ondersteunen in 3. Verken de verschillen en overeenkomsten om het beeld van de leerling aan te scherpen 4. Vul gezamenlijk een nieuwe versie van het formulier in en neem daarin de gedeelde inzichten op placemat methode Wat herken jij in de profielen van begaafde leerlingen? Aan welk(e) kind(eren) denk je bij één of meerdere profielen? Kies hiervan één kind en beantwoord de vragen 1. Wat zie je? 2. Wat heeft de leerling nodig? 3. Wat ga je doen? 4. Hoe ga je het realiseren? Talentontwikkeling (SLO) 6

7 REKENEN LEZEN EN/OF SPELLEN SPRAAK EN/OF TAAL EMOTIONELE SOCIALE WERKHOUDING ZINTUIGEN WAT HEEFT DEZE LEERLING NODIG? Wat levert dit proces op? Leerling ontwikkelt meer (zelf)inzicht in eigen functioneren; versterkt zelfregulerend vermogen Ouders zijn betrokken; voelen zich gezien en gehoord Leerkracht krijgt meer inzicht in de situatie en in wie de leerling is; kan handelingsrepertoire uitbreiden Blijft maatwerk! Meer informatie in het thema 'Dubbel bijzonder' op Talentontwikkeling (SLO) 7