Herziening grondexploitaties per 1 januari 2011



Vergelijkbare documenten
Herziening grondexploitaties per 1 januari 2013

Herziening grondexploitaties per 1 januari 2010

Herziening grondexploitaties per 1 januari 2012

Over te gaan tot vervanging van de huidige reserve-tankautospuit en hiervoor een krediet van beschikbaar te stellen.

Tot op het bot. Een nieuwe speurtocht naar overtollige reserves. Versie 4.2

- 8. BIJLAGEN EN OVERZICHTEN

Egalisatiereserve Parkeervoorzieningen Dordrecht

Programmabegroting Versie:

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op:

Informatienota KENNISNEMEN VAN: Neerijnen

Nr.: 06-50a Diemen, 15 september 2006 Onderwerp: Voorjaarsnota 2006 (aanvullend voorstel) Op 11 september behandeld geweest in de auditcommissie

Nota Reserves en Voorzieningen

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp

Toegestane maximale onttrekking in enig jaar: Tot aan de minimumstand van 0,-

Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet IBAproject

In beweging voor u. Voorzieningen en reserves binnen het grondbedrijf VOORZIENINGEN EN RESERVES BINNEN HET GRONDBEDRIJF

BELEIDSBEGROTINGSWIJZIGING 2010 (Programma- en productniveau) Programmaniveau:

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen

Besluitenlijst gemeenteraad Hengelo Ov. Pag. 1

Programmabegroting

Herziening grondexploitaties per 1 januari 2009

Onderwerp : Afsluiting financieel kader Bijgesteld Ontwikkelingskader Stationsgebied en kredieten korte termijn ontwikkeling Stationsgebied

Aan de Gemeenteraad. Raad. Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet en wijze van financiering IBA-project. 5 maart Status.

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert

Nota van B&W. Onderwerp Afsluitend krediet woonrijpmaken Monacopad

Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.:

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves

2e wijziging programmabegroting

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014

Herziening grondexploitaties per 1 januari 2013

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel

Memo van het College van B&W

Nota Reserves en voorzieningen

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN

Onderwerp: De 10e wijziging van de begroting 2006 van de provincie Flevoland en de beschikbaarstelling

Herziening grondexploitaties per 1 januari 2011

2e BEGROTINGSWIJZIGING 2018: Actualisering begroting 2018

Hierbij bieden wij u de 7e wijziging op de provinciale programmabegroting voor 2007 ter vaststelling aan.

1.10 Programma 10 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

W. Hofman / J. Bekkink PF Mu

Gemeente Breda ~Q~ ~,,~ Registratienr: [ 40523] Raadsvoorstel

gemeente Eindhoven Raadsbijlage Voorstel over de besteding van de opbrengst van de verkoop aandelen Bouwfonds

Herziening grondexploitaties per 1 januari 2014

Besluitenlijst gemeenteraad Hengelo Ov. Pag. 1

Besluitenlijst gemeenteraad Hengelo Ov. Pag. 1

Managementrapportage 2017

Nota SLANK, GEZOND EN WEERBAAR. Nota Vet op de botten? herzien en aangevuld

Doorkiesnummer : (0495) Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE

Investeren in ontwikkelingen. De reserve ontwikkelingsinvesteringen nader beschouwd.

8 februari Begrotingswijziging

Tussentijdse rapportage 2015 Realisatie januari tot en met september Outlook Algemeen Bestuur

Nota reserve- en voorzieningenbeleid

Aan u wordt voorgesteld bijgevoegd verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan vast te stellen.

OPENBAAR tussentijds Meerjaren Programma Grondzaken 2017

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

BIEO Begroting in één oogopslag

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,

*) in dit bedrag zijn eveneens opgenomen "dubo" maatregelen als zijnde photovoltaïsche zonnepanelen (PV-cellen) en een sedum dakbedekking.

Erratum bij de rekening 2009

Commissie Bestuur, Middelen & Waterketen. 9 december Commissie Water & Wegen. Datum vergadering CHI. 16 december 2015

Nota Reserves en. Voorzieningen

categotie/ agendanr

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: 2015/84

Bestemming van het saldo van de rekening van baten en lasten 2001 en het instellen van een reserve en voorziening 0

Begroting Incidentele baten en lasten INCIDENTELE BATEN EN LASTEN. Incidentele baten en lasten per programma (x 1.000)

Adviesnota aan gemeenteraad

Gemeente fj Eergen op Zoom

Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015

Provinciale Staten van Overijssel,

Kostendekkingsplan Water & Riolering

Nota Reserves en voorzieningen

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Haarlem, 23 augustus Onderwerp: Begroting Bijlagen: ontwerpbesluit, begroting

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013

raadsvoorstel Aan de raad,

Wij stellen u voor te besluiten overeenkomstig bijgevoegd ontwerpbesluit.

Begrotingswijziging Jaarstukken 2010

Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 4. Bijlage(n): Najaarsrapportage 2016

Wijzigingen in Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014

Raadsvoorstel Raadsvoorstel Voorstelnummer: Houten, 29 september 2015

Actuele reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming

Wijzigingsbesluit herziening BBV. De vernieuwing van het BBV met betrekking tot gemeentelijke grondexploitaties nader toegelicht

RAADSVOORSTEL HERZIEN bij erratum 28 maart Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.: 12.

Datum raadsvergadering 19 december 2016

Simpelveld. Advies aan burgemeester en wethouders. Onderwerp: jaarstukken gemeente. Behandelend ambtenaar:

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB RV

Nota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014

Raadsinformatiebrief

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016

Toekomst Riegmeer: 3 e sessie werkgroep Raad 5 juli. 1. Inleiding

Nota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland

Begrotingsruimte primitieve begroting Subtotaal ( ) ( ) ( )

Datum Agendapunt Documentnummer. 20 september 2016 R10S005/z

Vervangingsinvesteringen op de lange termijn

Transcriptie:

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Herziening grondexploitaties per 1 januari 2011 Reserves en voorzieningen 8 april 2011 Sector Personeel en Financiën Herziening grondexploitaties 2011

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Inhoudsopgave Inleiding 5 Bestemmingsreserves 1. Reserve Bovenwijkse Voorzieningen 7 2. Reserve Bodemsanering 11 3. Reserve Volkshuisvesting 15 4. Reserve Verfraaiing woon- en werkomgeving 17 5. Reserve Mobiliteit 19 6. Reserve Duurzaam Veilig 21 Voorzieningen 7. Voorziening Stadsvernieuwing 23 8. Voorziening P1 Parking Hengelo Centre 25 9. Voorziening Rioolvervanging 27 Vooruit ontvangen rijks- en provinciale bijdragen: 10. Investeringsfonds Stedelijke Vernieuwing (I.S.V.) 29 11. Bijdragen herstructurering Berlflo Es Zuid en Veldwijk Zuid 33 Herziening grondexploitaties 2011

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Inleiding Net als vorig jaar worden de aan het grondbedrijf gelieerde reserves en voorzieningen apart gepresenteerd. Het betreffen een zestal bestemmingsreserves en drie voorzieningen. Naast de verwerking van de rekeningcijfers van 2010 wordt per reserve/voorziening een meerjarenraming gepresenteerd, om de verwachte ontwikkeling in beeld te brengen. Herziening grondexploitaties 2011 5

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo 6 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting reserve Bovenwijkse Voorzieningen Inkomsten: De inkomsten van de reserve Bovenwijkse Voorzieningen bestaan uit bijdragen vanuit de grondexploitaties. In het verleden werd de reserve eveneens gevoed vanuit de algemene middelen. De hoogte van de bijdrage is gebaseerd op het programma, zoals deze in een grondexploitatie is opgenomen. De volgende tarieven zijn van toepassing: Rijenwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement Bedrijven Kantoren en winkels Garageboxen 1.600 per woning 2.100 per woning 2.800 per woning 1.400 per woning 10 Per m² uitgeefbaar terrein 10 Per m² b.v.o. 200 per garagebox In de vorige herziening was geraamd dat in 2010 vanuit de verschillende grondexploitaties circa 1,4 miljoen aan de reserve zou worden toegevoegd. In werkelijkheid is dat de helft geweest. Van deze niet ontvangen bijdragen wordt 600.000,- naar huidige inzichten op een later moment gerealiseerd en wordt 100.000,- niet gerealiseerd. Onttrekkingen: In 2010 zijn conform raming twee onttrekkingen gezamenlijk groot 1,1 miljoen gerealiseerd. Het betreffen onttrekkingen inzake de Berflo Es en Veldwijk. Hiervan is 242.600,- in 2010 ook als bijdrage gerealiseerd en blijft dus per saldo in de reserve bovenwijkse voorzieningen. Het restant bedrag is gedoteerd aan de reserve van het grondbedrijf (in verband met het BBV is het bedrag niet rechtstreeks ten gunste van de grondexploitatie gebracht) en is in die reserve in 2011 als onttrekking opgenomen. Het geld is beschikbaar voor de ontsluitingsweg in Veldwijk Zuid. Bij de herziening van vorig jaar werd verwacht dat nog twee onttrekkingen plaats zouden vinden. Een onttrekking inzake Huys Hengelo ( 0,3 miljoen) wordt naar huidige inzichten later gerealiseerd en een bijdrage aan de algemene dienst à 50.000,- is komen te vervallen. Nog beschikbaar: Bovenstaande mutaties hebben er toe geleid dat de reserve in 2010 met 0,3 miljoen meer is afgenomen dan vorig jaar werd geraamd. Het vrij besteedbare deel is per 01.01.2011 ruim 0,6 miljoen. Dit bedrag is reeds geoormerkt voor uitgaven die in 2011 gepland staan. Herziening grondexploitaties 2011 7

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Nieuwe WRO en Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Op 1 juli 2008 is de nieuwe wet op de Ruimtelijke Ordening in werking getreden. Hierin is vastgelegd hoe kostenverhaal met betrekking tot bovenwijkse voorzieningen moet worden geregeld. De bovenwijkse voorzieningen moeten worden genoemd in een structuurvisie. Deze structuurvisie moet gaan over (een deel van) het grondgebied van de gemeente Hengelo. Tevens moet in de reserve Bovenwijkse Voorzieningen worden aangegeven aan welke plannen de bovenwijkse voorziening is gelieerd en hoe de dekking van de bovenwijkse voorziening is geregeld. In de gemeente Hengelo is de Structuurvisie Hengelo 2030 vastgesteld. In het addendum bij deze structuurvisie wordt beschreven hoe met fondsvorming met betrekking tot Bovenwijkse Voorzieningen wordt omgegaan. De voeding van de Reserve Bovenwijkse Voorzieningen vindt plaats op de hierboven beschreven manier. In de structuurvisie worden op pagina 73 van de Structuurvisie ook Infrastructuurprojecten genoemd die voorzieningen betreffen die een bovenwijks karakter kunnen hebben, te weten: Aanleg verlengde Beneluxlaan; Herinrichting Oelerweg-Geerdinksweg; Voorstadshalte Gezondheidspark Ondertunneling spoor-amerikalaan; Voorstadshalte Westermaat; HOV-as naar Enschede en Haaksbergen; Aanpassing Enschedestraat, Kuipersdijk-Wolter ten Catestraat; Ondertunneling spoort Kuipersdijk; Herinrichting kruispunt Kuipersdijk-Enschedesestraat; Doortrekking Laan van Driene; Nieuwe aansluiting op RW35 nabij Twence. In ieder geval ten aanzien van deze projecten dient te worden vastgesteld of zo ja voor welke grondexploitaties deze projecten als bovenwijkse voorziening moeten worden aangemerkt. Bij uitwerking en van de haalbaarheid van de projecten dient kostenverhaal in het kader van bovenwijkse voorzieningen aan de orde te komen. Als dit element is vastgesteld zal verwerking in de Reserve Bovenwijkse Voorzieningen plaatsvinden bij de eerstvolgende herziening van de Reserve Bovenwijkse Voorzieningen. 8 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Meerjarenraming van de reserve Bovenwijkse Voorzieningen Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Saldo reserve per 1 januari 1.021.734 637.507 294.317 1.027.304 1.199.268 1.104.374 Dotaties Wongingbouw in exploitatie: 04. Lange Wemen 06. 't Rot 21. Exploitatieovereenkomsten *Reconstructie Bornsestraat/Achterhoeksemolenweg/Wilmink 20.500 *Dieselstraat 12.600 *Sterrenbuurt 68.800 *Waarbekenweg 99-107 21.000 * Oldenzaalsestraat Groothuis 3.280 * Tuindorp begoniastraat 19.600 * Berflo Es Zuid 129.533 * Veldwijk Zuid 86.478 * Deurningerstraat - Dr. Schaepmanstraat 16.000 * Smutsstraat 37.500 * Backenhagenlaan 60.200 * Van Alphenstraat 11a 2.800 * Zwavertsweg 11.700 36. Kristenbos 780.282 44. Veldwijk Noord 242.600 23.440 23.440 17.580 52. Dalmeden 18.224 17.867 36.184 34.339 44.943 37.009 54. Medaillon 66.704 77.729 65.356 15.322 5.923 6.116 69. Zuidelijke Spoorzone 70.000 70.000 79. Kievitstraat / Ziekenhuisstraat 11.200 19.600 5.600 102. Broek Oost 30.800 Wijkerslocatie Hemmelhorst Bedrijventerreinen in exploitatie: 16. Gezondheidspark 494.960 35. Bedrijventerrein 't Oosterveld 84. Revitalisering Twentekanaal: Zuidelijke Havenweg 249.187 98.863 Twente Mobiel: 92. De Veldkamp 100.000 33. Campus en Expres 87.500 16. Gezondheidspark/verbreding Deldenerstraat 50.000 Begrotingspost onderhoud Diamantstraat 62.500 Vervanging VRI's 22.500 Subtotaal dotaties (inclusief rente) 697.486 457.228 1.032.987 952.246 144.306 91.505 Onttrekkingen - Veldwijk Noord (via reserve grondbedrijf) 809.288 300.000 - Veldwijk Zuid en Berflo Es Zuid 272.424 - Kristenbos 780.282 - 't Rot 239.200 - Gezondheidspark (via reserve Grondbedrijf) 510.000 - Thiemsland / Huys Hengelo 290.419 - Totaal van de onttrekkingen en reserveringen 1.081.712 800.419 300.000 780.282 239.200 0 Mutatie saldo -384.227-343.191 732.987 171.964-94.894 91.505 Saldo reserve per 31 december 637.507 294.317 1.027.304 1.199.268 1.104.374 1.195.879 Herziening grondexploitaties 2011 9

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo 10 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting reserve Bodemsanering In 2003 is middels het voorstel Herschikking bodemsaneringmiddelen door het college en de raad ingestemd met de instelling van een coördinatieteam Beheer Bodemsaneringgelden. Tevens is een meerjarenraming gepresenteerd van de inzet van de ISV-bodemsaneringgelden en van de Reserve Bodemsanering. Deze twee overzichten gelden als financieel kader waarbinnen uitgaven in het kader van bodemsanering dienen te worden getoetst. De bodemsaneringgelden die in het kader van het ISV worden ontvangen en besteed, zijn verwerkt in de meerjarenraming voor het ISV elders in dit boekwerk. Hierna volgt de meerjarenraming van de Reserve Bodemsanering. In deze meerjarenraming is aangesloten bij het financieel kader zoals dit bij bovengenoemd besluit is vastgesteld. Tevens zijn nog een aantal zaken uit het verleden, die nog moeten worden afgewikkeld, in het overzicht verwerkt. Uitgangspunt voor de meerjarenraming is een gemeentelijke bijdrage van 363.024,- in 2002, die na een jaarlijkse verlaging in 2005 uitkomt op 272.268,-. In het kader van de bezuinigingsronde in 2009 is de gemeentelijke bijdrage van af 2010 verlaagd met 100.000,- naar 172.268,- per jaar. Structureel is dit bedrag ook per jaar beschikbaar voor saneringsgevallen. In de reserve worden bodemsaneringuitgaven geraamd en verantwoord, waarvoor in het ISV geen ruimte beschikbaar is. Het gaat hierbij om reserveringen voor asbestsaneringen, onderzoek en calamiteiten. Na 2013 is bij ongewijzigd beleid dus 172.268,- per jaar uit gemeentelijke middelen beschikbaar voor bodemsaneringgevallen die niet uit het ISV kunnen worden betaald. In het kader van de jaarlijks te actualiseren meerjarenraming zal steeds worden bezien in hoever op basis van de dan geldende inzichten volstaan kan worden met de thans als noodzakelijk aangemerkte bijdrage vanuit de algemene middelen. Herziening grondexploitaties 2011 11

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Meerjarenraming reserve Bodemsanering 2011 Ontwikkeling van de reserve (t/m 2010 rekeningcijfers; daarna prognoses) Omschrijving 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Saldo op 1 januari 800.188 1.018.380 1.341.458 837.651 809.919 807.187 A. Stortingen Rente 2% vanaf 1997; 0% vanaf 2000 Bijdrage algemene middelen 272.268 272.268 272.268 272.268 272.268 272.268 Bezuinigingsvoorstel mei 2009-50.000-50.000-50.000-50.000-50.000-50.000 Bezuinigingsvoorstel juli 2009-50.000-50.000-50.000-50.000-50.000-50.000 Extra dotatie uit de algemene middelen 512.630 Landmansweg (bijdrage provincie) Bijdrage provincie Heideweg/Hasselo Bijdrage TOP Beckum Zomerfeesten Correctie Landmansweg Bijdrage provincie Humanitas Bijdrage alg. dienst Humanitas rek. saldo 1994 Afrekening wegens bijdrage HBV Humanitas met Fds grondexpl. Bijdrage van Schouwburg (bodemonderzoek) Rijksbijdragen 80.238 Subtotaal stortingen 222.268 765.136 172.268 172.268 172.268 172.268 B. Onttrekkingen B1. Subtotaal onttrekkingen kleinere projecten 4.076 183.864 493.075 200.000 175.000 175.000 (voor specificatie zie overzichten C en D) B2. Onttrekkingen Grote projecten Bornsestraat Heemafterrein Old Ruitenborg Gasfabriek Heideweg (2002 277.373,- [f 611.250,-] zie ISV) Bodemsanering ISV Onderzoek (reserve ISV) Asbestsaneringen na 2010 nihil 103.000 163.000 193.000 243.000 Bijraming asbestsanering na 2009 (juli 2009) 80.000 Gemeentelijk aandeel ISV(programma tot 2005) Proefreiniging HCH Reiniging HCH / Beckum Reiniging HCH / Beckum correctie balanspost '95 Kostenverhaal onrechtmatige verrijking (opgave Senter Novem) 258.193 Besteedbaar voor onverwachte saneringsgevallen Subtotaal grote projecten 0 258.193 183.000 0 0 0 C. Overige uitgaven Kapitaalrente 1991 Afschrijving 1991 Afboeking boekwaarde '91 B3. Subtotaal overige uitgaven 0 0 0 0 0 0 Totale inkomsten (inclusief rente) 222.268 765.136 172.268 172.268 172.268 172.268 Totale uitgaven 4.076 442.057 676.075 200.000 175.000 175.000 Saldo op 31 december 1.018.380 1.341.458 837.651 809.919 807.187 804.455 12 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Specificatie van de onttrekkingen per deelproject Omschrijving 2009 2010 2011 2012 2013 2014 gerealiseerd Specificatie onttrekkingen kleinere projecten Heerbaart 223.075 Diverse kleine projecten 4.076 Calamiteiten 10.338 25.000 50.000 25.000 25.000 Bodemvernontreiniging bij rioolrenovatie 50.000 50.000 50.000 50.000 Automatisering 15.000 Bodemsanering gemeentelijke eigendommen 173.526 180.000 100.000 100.000 100.000 Wv Grondwatersanering Thiemsland 160.907 130.400 65.200 65.200 65.200 Wv Overige bodemsanering gemeentelijke eigendommen 12.619 49.600 34.800 34.800 34.800 Eindtotaal 4.076 183.864 493.075 200.000 175.000 175.000 Omschrijving 2009 2010 2010 2011 2011 2011 gerealiseerd Grondwatersanering Thiemsland 160.907 130.400 65.200 65.200 65.200 NTP 107.800 53.900 53.900 53.900 Tebodin 18.400 9.200 9.200 9.200 ACMAA 4.200 2.100 2.100 2.100 Herziening grondexploitaties 2011 13

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo 14 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting reserve Volkshuisvesting De reserve ontvangt jaarlijks een inflatiecorrectie (2,5%) in plaats van een rentevergoeding. Het verschil tussen de rente en de inflatiecorrectie is de structurele bijdrage vanuit de reserve Volkshuisvesting aan de algemene dienst. Jaarlijks komt er in deze reserve alleen nog een inflatiecorrectie binnen en een bijdrage voor de ouderenhuisvesting. De bijdrage voor het inductiekoken in de Berflo-Es is gereed en wordt voorgesteld om deze regeling te beeindigen. In 2011 wordt een uitname gedaan van 225.000,- conform de door de Raad vastgestelde Realisatieovereenkomst Veldwijk Noord. De provincie Overijssel heeft ter uitvoering van de motie Antuma/Steinmetz over de kredietcrisis extra aanvullende maatregelen getroffen om de bouwsector 2009-2011 te stimuleren. Eén van de maatregelen is het beschikbaar stellen van financiën voor een gemeentelijke subsidieregeling voor bestaande woningbouw ( 500.000,-). Een van de voorwaarden van de provincie is dat de gemeente Hengelo voor een bedrag van 170.000,- bijdraagt. De subsidie van de provincie Overijssel moet nog definitief worden aangevraagd, maar maakt onderdeel uit van de Prestatieafspraken Wonen gemeente Hengelo 2010-2015. Het voorstel is om de subsidie in tranches uit te geven met het volgende subsidieplafond: 2011 270.000,- (provincie Overijssel 202.500,-, gemeente Hengelo 67.500,-) 2012 200.000,- (provincie Overijssel 150.000,-, gemeente Hengelo 50.000,-) 2013 200.000,- (provincie Overijssel 150.000,-, gemeente Hengelo 50.000,-) De cofinanciering moet komen uit de Volkshuisvestingsreserve. In de laatst vastgestelde herzieningen van 2010 zijn er voor deze cofinanciering niet voldoende middelen aanwezig in de reserve. Bij de vaststelling van de reserve volkshuisvesting van 2010 zat er in de reserve een post voor het inductiekoken voor de Berflo-Es a 87.500,-. Deze regeling is inmiddels komen te vervallen. Hierover is met belanghebbenden overleg gepleegd. Daardoor ontstaat er voldoende ruimte in de reserve Volkshuisvesting om uitvoering te kunnen geven aan deze regeling. Herziening grondexploitaties 2011 15

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Meerjarenraming Reserve Volkshuisvesting Tot en met 2010 rekeningcijfers, nadien prognoses in hoofdzaak bestaande uit aangegane verplichtingen Rentepercentage: 5,5% Omschrijving 2010 2011 2012 2013 Saldo per 1 januari 298.581 281.136 20.754 46.363 Stortingen Rente 1996 en volgende jaren 7.465 7.028 519 1.159 Rente 1995 (jaarschijf '96) in 2003 rentecorrectie 2002 Reservering Kasgeld Bijdrage Vossenbelt omzetting 40 woningen s.k. naar de marktsector Balanspost ouderenhuisvesting per 01.01.2001 Reguliere begrotingspost ouderenhuisvesting 75.090 75.090 75.090 75.090 Bijdrage provincie ouderenhuisvesting opplusprogramma Totale stortingen 82.555 82.118 75.609 76.249 Onttrekkingen Wozoco's: - O-kwadraat - Oelerweg/Tuindorpschool Rolstoelwoningen - uitleg Broek HBS Trivium/HBS Broek Oost Waterpark speelvoorziening Bijdrage ontsluiting WOZOCO Beckum 100.000 Bijdrage inductiekoken Berflo_Es (vervalt) Bijdrage aan duurzaamheidsfonds 117.500 50.000 Collectief Particulier Opdrachtgeverschap Berflo-Es Veldwijk Noord bijdrage ROK 225.000 Totale onttrekkingen 100.000 342.500 50.000 0 Saldo op 31 december 281.136 20.754 46.363 122.612 16 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting reserve Verfraaiing woon- en werkomgeving In het verleden is de afspraak gemaakt dat een bedrag ter hoogte van 1% van de civiele uitgaven in een grondexploitatie ten gunste wordt gebracht van deze reserve. Bijgevoegd is een overzicht waarin is weergegeven welke stortingen en uitgaven er tot en met 2010 gerealiseerd zijn en welke dotaties en onttrekkingen er per 01.01.2011 geraamd worden. De afgelopen vier jaar hebben geen onttrekkingen plaatsgevonden. In 2010 hebben eveneens geen stortingen plaatsgevonden, waardoor het saldo van de reserve ongewijzigd is. Per 01.01.2011 bedraagt het saldo afgerond 100.000,-. Hiervan is circa 50.000,- vrij besteedbaar. Herziening grondexploitaties 2011 17

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Meerjarenraming reserve Verfraaiing woon- en werkomgeving Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Saldo per 1 januari 101.767 101.767 51.767 51.767 51.767 51.767 Stortingen 06. 't Rot 36. Kristenbos 30.000 69. Zuidelijke Spoorzone 13.000 Totale stortingen 0 0 0 30.000 0 13.000 Onttrekkingen 36. Kristenbos 30.000 - Sokkelproject Lambertuskerk 10.000 - Waterkunstwerk ROC 40.000 Totale onttrekkingen 0 50.000 0 30.000 0 0 Saldo op 31 december 101.767 51.767 51.767 51.767 51.767 64.767 18 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting reserve Mobiliteit Inleiding Oorspronkelijk is de reserve mobiliteit in 1991 ingesteld voor de financiering van parkeervoorzieningen, en voor het treffen van flankerende maatregelen voor het parkeerbeleid. Het flankerend beleid is gericht op het verhogen van het gebruik van fiets en openbaar vervoer ten koste van de automobiliteit. Bijvoorbeeld de aanleg van snelle, veilige en comfortabele fietsroutes en verbetering van de fiets parkeerkwaliteit, alsmede onderzoeken en studies naar andere vormen van hoogwaardig openbaar vervoer. Inkomsten De inkomstenkant van de reserve bestaat uit een bijdrage uit de parkeeropbrengsten. De jaarlijkse bijdrage bedraagt 99.220,-. Conform de Hoofdlijnennotitie begrotingsproces (tussenbalans) 2005-2008 is vanaf 2005 de structureel lagere dotatie van 30.000,- aan de reserve verwerkt. Uitgaven In 2010 heeft een onttrekking plaatsgevonden van 50.000,- ter dekking van kosten voor de Pilot Spoorlijn Hengelo Bentheim. Te verwachten onttrekkingen De onttrekkingen die op dit moment worden geraamd kunnen na 1 januari 2011 als volgt worden gespecificeerd: WOZOCO Beckum 50.000,- Pilot Spoorlijn Hengelo Bentheim 100.000,- 150.000,- Resultaat Per 1 januari 2011 bedraagt het positieve saldo afgerond 144.000,-. Per 31 december 2014 wordt een eindsaldo verwacht van circa 270.000,-. Herziening grondexploitaties 2011 19

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Meerjarenraming reserve Mobiliteit Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 Saldo per 01 januari 124.225 143.445 112.665 131.885 201.105 Dotaties: - Parkeergelden 99.220 99.220 99.220 99.220 99.220 - Hoofdlijnennotitie begrotingsproces (tussenbalans) 2005-2008 -30.000-30.000-30.000-30.000-30.000 Subtotaal dotaties 69.220 69.220 69.220 69.220 69.220 Onttrekkingen: - WoZoCo Beckum 3 50.000 - Pilot spoorlijn Hengelo-Bentheim 4 50.000 50.000 50.000 Subtotaal onttrekkingen 50.000 100.000 50.000 0 0 Saldo per 31 december 143.445 112.665 131.885 201.105 270.325 20 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting reserve Duurzaam Veilig In deze reserve zijn de uitgaven verantwoord die samenhangen met verkeersmaatregelen. De maatregelen kunnen worden onderscheiden naar: Verkeersveiligheid AVOC (Aanpak van Ongevallen en Concentratiepunten) Uitvoeringsnota fietsen Tot en met 2009 werden deze verkeersmaatregelen verantwoord in de grondexploitatie Verkeersmaatregelen (complex 42). Echter, omdat dit geen grondbedrijfactiviteiten betreffen is het complex per 31.12.2009 afgesloten. Om de gemeenteraad te blijven informeren over de financiële stand van zaken omtrent deze maatregelen, is de bestemmingsreserve opgenomen in dit deel van de herzieningen van de grondexploitaties. Per 1 januari 2011 is er circa 1,4 miljoen beschikbaar. Door de cluster Verkeer is globaal in beeld gebracht welke maatregelen er getroffen dienen te worden. In 2010 is bezuinigingsmaatregel M14 gerealiseerd. Vastgesteld is dat voor de Stadsfietsroute Driene 250.000,- minder aan gemeentelijke bijdrage nodig is, vanwege extra toegezegde subsidie. Hierdoor kan 250.000,- aan saldo uit de reserve vrijvallen. Dit bedrag is in 2010 ten gunste van de gemeentelijke functies gebracht. Daarnaast is in 2010 een deel van het eindsaldo van Winkelcentrum Hasselo ten laste van de reserve gebracht. Tenslotte wordt opgemerkt dat de reserve in de financiële administratie is terug te vinden als reserve fietspadenplan. Herziening grondexploitaties 2011 21

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Meerjarenraming reserve Duurzaam Veilig Omschrijving 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Saldo per 01 januari 1.480.948 1.662.690 1.388.630 632.614 507.614 482.614 Dotaties - Correcties boekwaarde complex 42 181.742 Subtotaal dotaties 181.742 0 0 0 0 0 Onttrekkingen - Correcties boekwaarde complex 42 24.061 Verkeersveiligheid: - Evaluatie Afrikaanderbuurt 10.000 - Beckum: 60 km 25.000-30 km. Sterrenbuurt / 't Rot 53.497-30 km. Evaluatie Groot Driene ** 75.000 - DSI matrixen 10.000 - Veilige schoolomgeving 50.000 - Haaksbergerstraat Beckum p.m. - Nog nader te specificeren 105.000 0 173.497 50.000 0 105.000 AVOC: - Mozartlaan / Haydenlaan * 80.000 - Deurningerstraat / Ma Ruyterlaan * 30.000 - Anninksweg / Kievitstraat / Bergweg * 20.000 - Geerdinksweg / Krabbenbosweg * 25.000 - Boerhaavelaan / Geerdinksweg * 25.000 - Hasselerbaan / Westelijke Esweg * 25.000 - Nog nader te specificeren 345.000 0 155.000 50.000 0 345.000 Uitvoeringsnota Fietsen: - Stadsfietsroute Driene inc M14 250.000 185.000 - F35 200.000 - Fietsprojecten divers 2003-2011, c.q. flankerende maatregelen 25.000 25.000 25.000 - Fietsparkeren Binnenstad 17.519 - Nog nader te specificeren 250.000 427.519 25.000 25.000 0 Subtotaal onttrekkingen 0 274.061 756.016 125.000 25.000 450.000 Saldo per 31 december 1.662.690 1.388.630 632.614 507.614 482.614 32.614 22 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting voorziening Stadsvernieuwing De gemeente heeft in 2001 voor het laatst een specifieke rijksbijdrage voor de Voorziening Stadsvernieuwing verkregen. Sinds 2001 zijn de bijdragen afkomstig uit het I.S.V. (Investeringsprogramma Stedelijke Vernieuwing). Jaarlijks vloeit 84.500,- uit de begroting naar de Voorziening Stadsvernieuwing. Hier staat tegenover dat 84.500,- afgedragen wordt voor structurele bijdragen in beleidsplannen. De subsidieregeling voor monumenten wordt inmiddels afgewikkeld via de gemeentelijke functie. De lopende verplichtingen in het jaar 2010 zijn niet uitgenomen en zijn doorgezet naar 2011. In 2010 zijn er geen bedragen uitgenomen voor het beheer en de herstructurering. Naar verwachting zijn deze bedragen volgend jaar weer nodig. Momenteel is een voorstel in voorbereiding om de voorziening Stadsvernieuwing op te heffen. De activiteiten kunnen ook via de gemeentelijke functies worden betaald. Het saldo per 1 januari 2011 is 426.875,-. De lopende verplichtingen zijn opnieuw beoordeeld. Voorgesteld wordt de volgende lopende verplichtingen nog te handhaven: Subsidies monumenten 78.683,- Herstructurering Binnenstedelijk gebied 2010 45.378,- Subtotaal lopende verplichtingen 124.061,- Daarom kan een bedrag van 302.814,- uit de voorziening vrijvallen ten gunste van de vrij besteedbare reserves. Tot op heden werd een bedrag van 84.500,- in de voorziening Stadsvernieuwing gestort. Voorgesteld wordt dit bedrag niet meer in de voorziening te storten. Voorgesteld wordt een bedrag op de gemeentelijke functie te ramen van 56.378,- te weten 11.000,- bijdragen Architectuurcentrum en 45.378,- bijdragen voor herstructurering Binnenstedelijke gebieden. Per saldo levert dit een vrijval op binnen de gemeentelijke functie van circa 28.000,-. Dit kan als volgt worden weergegeven. Structurele bijdrage uit algemene dienst 84.537,- Bijdrage aan Architectuurcentrum 11.000,- Herstructurering Binnenstedelijke gebieden 45.378,- Totaal uitgaven 56.378,- Vrijval in de algemene dienst 28.159,- Herziening grondexploitaties 2011 23

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Meerjarenraming voorziening Stadsvernieuwing Omschrijving 2010 2011 Saldo per 1 januari 352.955 426.875 Dotaties Stelposten begroting 135.462 Vastgestelde bijdrage Algemene Dienst 118.890 Dekking Beleidsplan 2002-2005 niet structureel Werkzaamheden monumentencommissie -9.240 Structurele bijdrage beleidsplan 2002-2005 -54.454 Extra structurele bijdrage miv 2006-60.000 Correctie voor monumenten (nu via functie) -45.738 Subtotaal dotaties inclusief rente 84.920 Onttrekkingen Uitgaven per hoofdactiviteit: (1991 t/m 2002 werkelijk; nadien raming) Beheer Versterking stedelijke structuur Verbetering woonomgeving 11.000 Monumenten Herstructurering Binnenstedelijke gebieden (MUPS) Subtotaal Hoofdactiviteiten 11.000 0 Lopende verplichtingen: Verplaatsing kiosken Enschedese straat Wonen boven winkels Bijdrage stadhuis Fietspadenplan Bekenplan uitvoering Subsidies monumenten 78.683 Herstructurering Binnenstedelijk gebied 2010 45.378 Subtotaal lopende verplichtingen 0 124.061 Totaal vastgestelde onttrekkingen 11.000 124.061 Saldo per 31 december 426.875 302.814 24 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting voorziening P1 Parking Hengelo Centre Deze voorziening is ingesteld om de nadelige exploitatieresultaten van de parkeergarage aan de B.P Hofstedestraat af te kunnen dekken zonder een beroep te hoeven doen op de algemene middelen. Tot en met 2010 zijn de rekeningcijfers verwerkt. In 2003 is de prognose voor het exploitatieresultaat opgesteld op basis van een lineaire afschrijving. Dit was ook de basis voor de huurovereenkomst tussen de gemeente en de exploitant PMN. De gemeente krijgt op basis van dat contract vaste geïndexeerde opbrengsten. Vallen de resultaten tegen dan staat de gemeente garant voor 90% van de gecorrigeerde raming. Vallen de resultaten mee dan krijgt de gemeente 50% van de extra opbrengsten boven de 410.000,-. Omdat de bezettingsresultaten meer tegenvallen dan verwacht, heeft er een verrekening over de jaren 2003 t/m 2008 plaatsgevonden, waardoor er nog twee ton extra ten laste van de voorziening is gebracht. Daardoor is het te verwachten dat in 2011 de voorziening geen saldo meer heeft en de tekorten t.l.v. de begroting dienen te worden gebracht. In 2010 is voor het laatst het exploitatiesaldo ten laste van de voorziening gebracht. De voorziening is hiermee uitgeput. In de meerjarenbegroting wordt vanaf 2011 tot en met 2014 een jaarlijks geraamd negatief exploitatieresultaat van 310.000,- ten laste van functie 214.1 Parkeren. De voorziening wordt hiermee opgeheven. Herziening grondexploitaties 2011 25

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Voorziening parkeergarage B.P. Hofstedestraat Omschrijving 2009 2010 2011 2012 2013 Saldo op 1 januari 600.545 216.288 0 0 0 Stortingen Uitkomst functie parkeren in 2000 thans via F.G.I. (rekeningresultaat 2000) Uitstel investeringen uit nota autoparkeren (uitstel met 2 jaar) (uitstel van ondermeer parkeerverwijssysteem en afsluiting parkeerterreinen) - netto besparing kapitaallasten en onderhoud in 2001 - netto besparing kapitaallasten en onderhoud in 2002 - netto besparing kapitaallasten en onderhoud in 2003 Subtotaal functie parkeren en uitstel investeringen 0 0 0 Bijdrage uit reserve Grondbedrijf Bijdrage uit Fonds Grote Investeringen Bijdrage uit Algemene Dienst wegens vervallen rentetoevoeging 60.000 Subtotaal stortingen (exclusief rente) 60.000 0 0 0 0 Onttrekkingen Exploitatieresultaat parkeergarage 444.257 Afboeking Saldo 216.288 Subtotaal onttrekkingen 444.257 216.288 0 0 0 Saldo op 31 december 216.288 0 0 0 0 26 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting voorziening Rioolvervanging De gemeente is wettelijk verplicht te zorgen voor een goede afvoer van het afvalwater binnen haar gemeentegrenzen. De gemeente mag daarvoor een heffing aan haar burgers in rekening brengen. Met de opbrengsten van deze heffing mag de gemeente uitgaven dekken voor maatregelen ten aanzien van het rioolstelsel en voor bredere zorgtaken voor beheer van zowel de waterkwaliteit als voorkoming van wateroverlast. Naast uitgaven mag de gemeente ook sparen voor investeringen voor het vervangen van delen van het rioolstelsel. Hiervoor mag de gemeente een voorziening in het leven roepen: de Voorziening Rioolvervanging. Vervangingsinvesteringen en de voorziening rioolvervanging Omdat de werkzaamheden voor onderhoud rechtstreeks ten laste van de exploitatie worden gebracht, wordt de voorziening Rioolvervanging geacht te zijn gevormd om enkel en alleen rioolvervanging te dekken en dient ertoe om als egalisatievoorziening te dienen om fluctuaties in de vervangingsinvesteringen op te vangen en zo het tarief van het rioolrecht door de jaren heen te egaliseren. Uitbreidingsinvesteringen De uitbreidingsinvesteringen worden geactiveerd en afgeschreven in 30 jaar en komen niet ten laste van de Voorziening Rioolvervanging. De kapitaallast die voorvloeit uit het activeren en afschrijven komen rechtstreeks ten laste van de Rioolheffing. In het GRP wordt rekening gehouden met de volgende uitbreidingsinvesteringen: Maatregelen VGRP - Grondwatermaatregelen Waterplan Maatregelen BRP - Afkoppelingmaatregelen; - Rioolaanpassingen. Klimaatmaatregelen - Maatregelen om te voldoen aan afvoer van extra grote buien in verband met klimaatverandering. Herziening grondexploitaties 2011 27

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Voorziening Rioolvervanging Jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Saldo per 1 januari 21.019.093 24.435.856 26.053.421 25.998.452 11.884.389 10.728.349 8.846.123 6.916.728 4.535.631 Storting uit spaarbedragen Rioolvervanging 3.416.763 2.624.774 1.995.541 1.508.949 1.511.744 1.424.506 1.234.969 1.025.588 1.059.513 Onttrekkingen Onttrekkingen volgens vervangingsplan GRP: Johannaweg 853.320 Johannaweg en gedeelte Tuindorpstraat 500.000 Wilbertstraat 1.489.952 Hart van Zuid 994.608 Hart van Zuid: Hegemansweg;Roelofstr;Langelermaatweg 500.000 Boortorenweg 1.229.043 Zwaluwstr;Kotmanswg;Kwartelstr 604.000 Willem de Clerqstraat 768.522 Mannenbuurt (gemeente) 255.581 255.581 255.581 255.581 255.581 Mannenbuurt (gemeente): Nicolaasstr;Bernhardstr;Lodwijkstr;Berlflopl 449.064 Mannenbuurt (Berflo Es) 1.019.592 Mannenbuurt (Berflo Es): Alexanderstraat 254.899 Spoorzone Zuid Bornsestraat Deldenerstraat 400.000 400.000 400.000 1.000.000 1.000.000 De Grundel 80.276 80.276 80.276 80.276 80.276 De Grundel: Enschedesstraat;HOV-midden 308.973 880.644 Binnenstad 0 85.000 200.000 200.000 Binnenstad: Van Lennepstraat 315.000 Binnenstad: Enschedestr;W.tenCatestr;HOV-midden 897.890 Bijdrage HOV-midden 400.000 Tuindorp 424.000 463.638 463.638 463.638 463.638 463.638 Tuindorp: Nachtegaalpad/Ainsworthstraat 200.000 Elsbeek 244.776 244.776 244.776 244.776 244.776 Weidedorp Timmersveld 328.136 328.136 328.136 328.136 328.136 Woolde Klein Driene 54.000 1.144.782 426.594 426.594 372.594 Mozartlaan Haydenlaan 135.000 Veldwijk Zuid 337.883 100.000 100.000 175.767 De Noork Mussenstraat 198.236 Totaal vervangingen cf vervangingsplan 0 507.209 1.271.586 12.121.194 2.043.420 2.614.001 2.405.768 2.572.407 2.572.407 Verwerking kredieten na GRP: Dekking concept kredietaanvraag Diamantstraat (TOPPER II) 500.000 Castorweg 265.989 Aanvullend krediet Berfloweg 340.000 Nicolaasstraat 830.000-493.238) Troelstrastraat 1.123.736 Oelerweg/Julianalaan 1.463.005 totaal kredietaanvragen na vaststelling GRP 0 500.000 265.989 2.926.741 0 0 0 0 0 Overige onttrekkingen: Vervanging obv inspectie 224.500 224.500 224.500 224.500 224.500 224.500 224.500 Overige vervangingen 110.666 110.666 110.666 110.666 110.666 110.666 110.666 Indexering 177.770 239.911 289.197 357.565 423.429 499.112 567.246 Totaal overige onttrekkingen 0 0 512.936 575.077 624.363 692.731 758.595 834.278 902.412 Totaal onttrekkingen 0 1.007.209 2.050.511 15.623.012 2.667.783 3.306.732 3.164.363 3.406.685 3.474.819 Mutatie saldo 3.416.763 1.617.565-54.970-14.114.063-1.156.039-1.882.226-1.929.394-2.381.097-2.415.306 Saldo per 31 december 24.435.856 26.053.421 25.998.452 11.884.389 10.728.349 8.846.123 6.916.728 4.535.631 2.120.325 28 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting I.S.V. De gemeente Hengelo komt in aanmerking voor subsidie in het kader van GSB en ISV. De subsidies komen van het Rijk van de ministeries VROM en Economische Zaken en de Provincie Overijssel heeft ook subsidie verleend als cofinanciering. De verschillende subsidiestromen worden verantwoord als Balansposten Vooruitontvangen bedragen die worden vermeerderd met de ontvangen voorschotten en die worden verminderd met de onttrekkingen die worden gedaan ter dekking van uitgaven. Eindsaldi per 31 december 2010 en nog te verwachten kosten na 2010 Balansposten Stand per Na 2010 Eindsaldo 31.12.2010 GSB/ISV 2000-2004 2.431.354-2.343.359 87.995 BDU 2005-2009 2.269.306-2.269.289 17 Totaal fysiek 2000-2009 4.700.660-4.612.648 88.012 BDU economie 2005-2009 nihil nihil nihil Provinciaal GSB 2005-2009 523.546-457.262 66.284 Nog te verwachten kosten en opbrengsten na 2010 GSB/ISV fysiek van het Rijk Met betrekking tot de middelen die van het Rijk worden ontvangen in het kader van GSB/ISV worden na 2010 nog de volgende bedragen verwacht: Restant bijdrage Impuls voor Berflobeek 163.984,- Uitgaven voor ISV Bodem 2.175.369,- Uitgaven voor Berflobeek 331.974,- Totaal uitgaven 2.507.343,- Totaal mutatie van het saldo 2.343.359,- Provinciaal GSB 2005-2009 Nog te verwachten bijdragen Provincie Onttrekkingen voor Revitalisering Twentekanaal 457.262,- Totaal onttrekkingen 457.262,- Totaal mutatie van het saldo 457.262,- Herziening grondexploitaties 2011 29

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Specificatie Balanspost "Vooruitontvangen bedragen GSB/ISV planperiode 2000-2004" Omschrijving 2007 2008 2009 2010 2011 1. Saldo per 1 januari 0 3.170.359 1.536.859 1.517.716 3.454.161 2.431.354 Overboekingen saldi naar vooruitontvangen bedrageng GSB Fysiek -1.324.993 GSB Provincie -168.553 GSB Economie 69.360 Correcties Saldo -1.424.186 1. Saldo na correcties 1.746.173 1.536.859 1.517.716 3.454.161 2.431.354 2. Bijdragen 7.165.437 163.984 Overzicht onttrekkingen per programma Onttrekkingen bodemsanering 0 0 158.000 848.843 2.175.369 4. Programma 1 4.1 Onttrekkingen t.g.v. grondexploitaties 0 0 4.2 Ontrekkingen t.g.v. gemeentelijke functies 0 18.246 0 Subtotaal programma 1 0 18.246 0 0 0 0 5. Programma 6 6. Programma 7: Hart van Zuid 0 0 0 0 0 7. Programma 8: Stadscentrum 0 0 136.555 40.099 331.974 8. Programma 9: Wonen 0 0 0 0 9. Programma 11: Geluidssanering en veiligheid 0 0 133.865 0 10. Onttrekkingen wegens Hengelo 2030 0 0 0 0 0 0 191.068-138.857-73.000 Totaal onttrekkingen 0 209.314 19.143 63.555 1.022.807 2.507.343 Mutatie saldo 7.165.437-209.314-19.143-63.555-1.022.807-2.343.359 Saldo per 31 december 7.165.437 1.536.859 1.517.716 1.454.161 2.431.354 87.995 Correcties saldo 2.000.000 Saldo per 31 december na correcties 1.536.859 1.517.716 3.454.161 2.431.354 87.995 Balanspost "Vooruitontvangen bedragen BDU Economie planperiode 2005-2009" Omschrijving 2007 2008 2009 2010 2011 1. Saldo per 1 januari 338.085 486.799 563.356 15.149-0 Correcties saldo -69.360 Saldo na correcties 268.725 486.799 563.356 15.149-0 2. Bijdragen BDU economische zaken 310.280 310.280 310.518 Totaal bijdragen 310.280 310.280 310.518 0 0 3. Onttrekkingen 3.2 Onttrekkingen BDU economische zaken: Herstructurering Twentekanaal noord (4) 37.774 110.620 785.629 Vergroten breedbandaansluitingen (4) 52.293 Verbeteren gemeentelijke dienstverlening (4) 54.432 123.103 116.126 Verbeteren innovatief vermogen (4) -95.324 15.150 Totaal onttrekkingen BDU economische zaken 92.206 233.723 858.724 15.150 0 Totaal onttrekkingen 92.206 233.723 858.724 15.150 0 Saldo per 31 december 486.799 563.356 15.149-0 -0 Correcties saldo Saldo per 31 december na correcties 486.799 563.356 15.149-0 -0 30 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Balanspost "Vooruitontvangen bedragen BDU fysiek planperiode 2005-2009" Omschrijving 2007 2008 2009 2010 2011 1. Saldo per 1 januari 324.990 2.047.873 2.529.433 1.089.694 2.269.306 Correcties saldo 1.324.993 Saldo na correcties 1.649.983 2.047.873 2.529.433 1.089.694 2.269.306 2. Bijdragen BDU fysiek 1.684.495 2.212.031 2.034.360 1.640.397 Totaal bijdragen 1.684.495 2.212.031 2.034.360 1.640.397 0 3. Onttrekkingen 3.1 Ontrekkingen BDU fysiek: 1.406.397 Overhead (9) 33.000 Vitaliteitsfonds naar BD Wonen Boven Winkels (5) 650.000 Binnenstad(9) Binnenstad(9) 69.373 209.003 Planvorming/herstruct. Berflo Es (9) raadsbesl. 1-2-2005 351.000 Geluid (7) 11.097 150.018 149.786 63.098 Bodem (7) 217.232 549.833 568.098 234.000 876.792 Bodem(7) aansluiting Hart van Zuid naar FGI 1.000.000 609.539 tlv andere kostendragers 72.983 76.999-76.999 Onttrekkingen BDU fysiek 1.286.605 1.730.472 1.474.100 460.785 2.269.288 Totaal onttrekkingen 1.286.605 1.730.472 1.474.100 460.785 2.269.288 Saldo per 31 december 2.047.873 2.529.433 3.089.694 2.269.306 17 Correcties saldo -2.000.000 Saldo per 31 december na correcties 2.047.873 2.529.433 1.089.694 2.269.306 17 Balanspost "Vooruitontvangen bedragen Provinciaal GSB planperiode 2005-2009" Omschrijving 2007 2008 2009 2010 2011 1. Saldo per 1 januari 231.447 400.769 577.435 523.546 523.546 Correcties saldo 168.553 Saldo na correcties 400.000 400.769 577.435 523.546 523.546 2. Bijdragen GSB Provinciaal 600.000 600.000 600.000 Totaal bijdragen 600.000 600.000 600.000 0 0 3. Onttrekkingen 3.3 Onttrekkingen Provinciaal GSB: Revitalisering Twentekanaal (4) 8.497 457.262 Uitstraling Binnenstad (4) 199.231 23.334 1.018 Correctie bijdragen binnenstad 244.374 Hart van Zuid (9) 400.000 400.000 400.000 Totaal onttrekkingen provinciaal GSB 599.231 423.334 653.890 0 457.262 Totaal onttrekkingen 599.231 423.334 653.890 0 457.262 Saldo per 31 december 400.769 577.435 523.546 523.546 66.284 Correcties saldo Saldo per 31 december na correcties 400.769 577.435 523.546 523.546 66.284 Herziening grondexploitaties 2011 31

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo 32 Herziening grondexploitaties 2011

Gemeente Hengelo Deel Ib Reserves en voorzieningen Toelichting bijdragen herstructurering Berflo Es Zuid en Veldwijk Zuid In 2005 heeft de gemeente met Welbions een Samenwerkingsovereenkomst afgesloten over de herstructurering in Berflo Es en Veldwijk. In 2007 en 2009 zijn realisatieovereenkomsten afgesloten over de herstructurering van Berflo Es en de eerste fase van Veldwijk Zuid. In het kader daarvan zijn gemeentelijke bijdragen overeengekomen in de tekorten van de exploitaties. In bijgaande overzichten zijn dekkingsplannen weergegeven voor deze bijdragen. Herziening grondexploitaties 2011 33

Deel Ib Reserves en voorzieningen Gemeente Hengelo Herstructurering Berflo Es Zuid Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal Boekwaarde per 1 januari 0 300.000-57.913-61.098-64.459-68.004 Fase 1 SOK bijdragen - Algemene dienst 1.300.000 1.300.000 - Volkshuisvestings / St Joseph 810.064 810.064 Nieuwe bijdragen Rioolvervanging Berflo-Es Zuid 1.274.491 1.274.491 Bouwimpuls provincie Overijssel 300.000 300.000 Afkoppelsubsidie gemeente Berflo-Es Zuid 236.165 Uitnames Uitname Berflo-Es Zuid -3.995.133-3.995.133 Subtotaal bijdragen 300.000-374.413 0 0 0 0-310.578 Boekwaarde 300.000-74.413-57.913-61.098-64.459-68.004 Rente over boekwaarde 0 16.500-3.185-3.360-3.545-3.740 2.669 Boekwaarde 31/12 300.000-57.913-61.098-64.459-68.004-71.744 Herstructurering Veldwijk Zuid eerste fase Omschrijving 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal Boekwaarde per 1 januari 0 0-92.562-97.653-103.024-108.690 Fase 1 SOK bijdragen - Algemene Dienst 67.000 67.000 - Reserve Grondbedrijf 328.000 328.000 Nieuwe bijdragen Rioolvervanging Veldwijk Zuid fase 1 237.883 237.883 Afkoppelsubsidie gemeente Veldwijk Zuid 63.060 126.116 Uitnames Uitname Veldwijk Zuid fase 1-788.505-788.505 Subtotaal bijdragen 0-92.562 0 0 0 126.116-155.622 Boekwaarde 0-92.562-92.562-97.653-103.024 17.426 Rente over boekwaarde 0 0-5.091-5.371-5.666-5.978-22.106 Boekwaarde 31/12 0-92.562-97.653-103.024-108.690 11.448 34 Herziening grondexploitaties 2011