Behandeling van longkanker ontstaan door een genmutatie

Vergelijkbare documenten
Precisie geneeskunde in de longoncologie. Michel van den Heuvel, longarts

Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker. Judith Herder 2017

Kim Monkhorst Antoni van Leeuwenhoek Thoraxpatholoog

c-met amplificatie/ exon14 skippingpatiënt L. Hijmering/Harry J M Groen Longarts UMCG

Toepassing van circulerend, cel-vrij DNA in plasma als liquid biopsy voor solide tumoren

De nieuwste ontwikkelingen. Annemarie Becker, longarts Amsterdam UMC

Gebruik van nieuwe technieken in de moleculaire pathologie. John Hinrichs, klinisch moleculair bioloog

Het leveren van de juiste behandelingen, op het juiste moment, iedere keer, bij de juiste persoon

Gepersonaliseerde aanpak bij longkanker

Immunotherapie: nieuwe behandeloptie bij gemetastaseerd longkanker. Jeske Staal-van den Brekel, longarts

De moleculaire diagnostiek van longkanker. Histopathologie. Overleving in jaren. mbt de genmutatie-gerichte therapie

Masterclass Het thema is ongewijzigd: Trends in epidemiologie en incidentie longcarcinoom. Diagnostiek en behandeling gemetastaseerd longcarcinoom.

Behandeling op maat. Mammacarcinoom en targeted therapy 4 e mammacongres Harderwijk. Carolien P. Schröder, MD, PhD Internist oncoloog UMCG

Nieuwe doelgerichte behandelingen en immunotherapie bij longkanker

Thoracale oncologie anno

Anne-Marie C. Dingemans, longarts. Diagnostiek van longmaligniteiten Week van de pathologie 29 maart 2017

vrijdag 16 december 2016

Wat weten we: Geregistreerd voor longkanker EGFR-mutatie -erlotinib/gefitinib

Moleculaire Diagnostiek binnen een routine Pathologie Laboratorium

Nieuwe doelgerichte behandeling van longkanker

Resistance mechanisms in lung cancer patients with EGFR or ALK aberrations treated with kinase inhibitors van der Wekken, Anthonie

Diagnostiek bij immuno- en doelgerichte therapie

Bijwerkingen en kwaliteit van leven tijdens behandeling met Tyrosine Kinase Remmers en Immunotherapie

Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen

Rol van de pathologische anatomie in de oncologie. 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV

NEDERLANDSE SAMENVATTING

19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht. Longkanker. Nieuwe inzichten en aanpak. Annemieke Kreiter Nurse practitioner oncologie SKB Winterswijk

Translocatie Detectie Met Behulp Van Targeted Next Generation Sequencing In FFPE Weefsels. Tom van Wezel Pathologie LUMC

Immunotherapie bij ouderen: maakt lee4ijd uit?

gepersonaliseerde geneeskunde De rol van de pathologie in de Dienst Pathologie AZ Sint-Jan Jacques Van Huysse

IMMUNOTHERAPIE BIJ LONGTUMOREN

Ontwikkelingen longkanker en maligne mesothelioom

Moleculaire pathologie als leiddraad voor individuele kankerbehandeling

Microscopen door de eeuwen heen

Biologicals in de longziekten. Piet van Valenberg, longarts.

DRUP studie: nieuwe toepassing van bestaande medicijnen

Casuïstiek bespreking: EGFR mutaties. Jeske Staal-van den Brekel, longarts

Behandeling op maat: Wie reageert er wel en niet op therapie?

Gebruik van prognostische en predictieve factoren bij de behandeling van het colorectaal carcinoom GIOCA congres 2017

longtumoren stadia therapie prognose Els De Droogh Pneumologie ZNA Middelheim

Post-ASCO 2017 Molecular oncopathology

10 e Post O.N.S. Meeting. Ted Goossens Verpleegkundig specialist Oncologie SJG Weert

Longkanker: de detectie van mutaties in EGFR, KRAS, ALK. Genmutatie-gerichte therapie. Histopathologie. Overleving in jaren

Consultatiesessie leveranciers #1 Den Haag, 15 mei 2019

Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk

EGFR klinische relevantie bij longkanker

Breathing New Life Into Lung Cancer Screening programma Nieuwe behandelingen

Bij kanker veranderen de goede cellen in het lichaam. Dit worden slechte cellen. Deze slechte cellen blijven groeien. Het worden er steeds meer.

Niet-kleincellig Longkanker Sjaak Burgers

April e lijn centrale test voor FGFR-1

GIST: diagnostiek en behandeling nu en in de toekomst

14 Oktober 2014 Sint-Jans Colloquia Dr. Ivo Vanden Berghe Dienst Pathologie AZ Sint-Jan, Brugge

DRUP The Drug Rediscovery Protocol

Next Generation Sequencing: meer met minder

Voorjaar De NVALTstudies app is gratis beschikbaar voor ios en Android.

Symposium Borstkanker bij jong en oud. Chemotherapie bij jonge patiënten K. Punie

Nieuwe patiëntenselectie met longcarcinoom als role model voor de medisch oncoloog Anne-Marie Dingemans POST ASCO NVMO 18 juni 2015

PD-L1 staining: een echte biomarker?

ontwikkelingen in de moleculaire pathologie. Ed Schuuring. therapie op maat. Classical pathology

Stage. Clin staging. Treatment. Prognosis. Diagnosis. Evaluation. Early Node. Tumour. Loc advanced Metastasis. Advanced. Surgery

Richtlijn verslaglegging moleculaire diagnostiek

Arash Bordbar, Patholoog, Symbiant, Alkmaar.

Patient tailored medicine: moleculaire biologie onontbeerlijk Moleculaire Pathologie in een veranderende wereld

Melanoom wordt onderverdeeld in 4 stadia

Scholing colorectaal carcinoom. Jeanine Roodhart, internist-oncoloog i.o. 9 april 2018

Molecular Pathology for Pathologists. Pr P. Pauwels

Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (NVVP) Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (NVVP)

Detectie van translocaties in NSCLC

Ontwikkelingen immuuntherapie. C. Steendam C. van der Leest

Update sarcomen inclusief GIST Jan Keizer symposium 2017

Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut

TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER. Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek. Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden

MSI/ KRAS/ NRAS consequenties behandeling? Hanneke Wilmink Internist-oncoloog AMC

Moleculaire revolutie in de pathologie: next generation sequencing

Longtumoren. Wordt longkanker een chronische ziekte?

Lage tractus digestivus. Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum

Genetica en borstkanker voor de patholoog

DISCLOSURE BELANGEN SPREKER

Belangrijke kenmerken van tumoren in het spijsverteringskanaal. Nicole van Grieken, patholoog Amsterdam UMC, locatie VUmc

Medische Publieksacademie 4 maart 2019

Het colorectaal carcinoom en immunotherapie; wat is de huidige stand van zaken en wat biedt de toekomst?

ontwikkelingen in de moleculaire pathologie

100 jaar Antoni van Leeuwenhoek

Moleculaire pathways/merkers/therapie. Wim Demey, medische oncologie

NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING

BRAF rondzending SKML 2012

Oligometastasen: Echt of wishfull thinking? Dirk De Ruysscher, MD, PhD Radiation Oncologist University Hospitals Leuven/ KU Leuven Leuven, Belgium

De rol van de pathologie in de diagnose en behandeling van maligniteiten

Nadia Haj Mohammad GIOCA congres 19 januari 2018 The Netherlands

Kankercellen in een kweekschaaltje. HeLa

Post-ASCO 2014 Nieuwe geneesmiddelen. Hans Gelderblom

ROS1 mnsclc. op de patiënt afgestemde sequentie van behandeling

Stichting PALGA Handleiding Protocol Long- & pleurabiopt Pagina 1 van 24. Landelijke PALGA Protocol: Long- & pleurabiopt

Niet-kleincellig Longkanker Willemijn Engelsman-Theelen

Is screening bij longkanker zinvol?

Ontwikkelingen en behandelmogelijkheden bij de patiënt met oesofagus- of maagcarcinoom dr. Marije Slingerland, internist-oncoloog

Pathologie in een veranderende wereld Thomas Demeyere VAP-dag, 7 november 2017

Nederlandstalige samenvatting

Transcriptie:

Behandeling van longkanker ontstaan door een genmutatie Joop de Langen, MD, PhD j.d.langen@nki.nl Netherlands Cancer Institute, Amsterdam, The Netherlands

Geen longkanker is hetzelfde = DNA gematchte medicijnen 1990 Lung cancer 2000 Non-small cell lung cancer Small-cell lung cancer 2008 Adenocarcinoma Large-cell carcinoma Squamous cell carcinoma Today Established targets EGFR ALK BRAF ROS1 Mutation negative/unknown Adenocarcinoma Adenocarcinoma and treatable oncogenic alterations Large cell carcinoma Small-cell lung cancer Squamous cell carcinoma

Doelgerichte therapie voor longkanker ontstaan door een genmutatie Naar welke mutaties moet worden gezocht? Hoe kunnen deze het beste worden behandeld? Waarom resistentie en hoe dit te behandelen? Welke ontwikkelingen komen er aan?

Naar welke mutaties moet worden gezocht? Gene Perc. Alteration Treatment EGFR 8% Mutation gefitinib, erlotinib, afatinib, osimertinib ALK 4% Translocation and mutation crizotinib, ceritinib, alectinib, brigatinib, lorlatinib ARAF 1% Mutation regorafenib BRAF 2% Mutation dabrafenib en trametinib ROS1 1% Translocation and mutation crizotinib, lorlatinib, entrectinib RET 1% Translocation BLU-667, LOXO-292 MET 4% Mutation and amplification crizotinib, cabozantinib, capmatinib, savolitinib NTRK <1% Fusion entrectinib, larotrectinib HER2 2% Mutation and amplification T-DM1, neratinib, DS-8201a MEK <1% Mutation trametinib PIK3CA 1% Mutation AZD5363 NRG-1 <1% Fusion afatinib, MCLA-128 KRAS 25% Mutation? NRAS <1% Mutation regorafenib

Waarom kan het zo goed werken?

Mutatie positief longkanker heeft een lage mutatie-load en is afhankelijk van de genmutatie voor tumorgroei

Gangbaar longkanker heeft een hoge mutatie-load en heeft een groot aantal groeifactoren

Doelgerichte behandeling voor longkanker met een genmutatie werkt 68 year old women. 30 PY Stage IV BRAF V600E mutation positive NSCLC.

Doelgerichte behandeling voor longkanker met een genmutatie werkt beter dan andere behandelingen 28 year old man. Stage IV NSCLC, adenocarcinoma Molecular analysis negative, PD-L1 80%.

De genmutatie vinden maakt een (groot) verschil 66 year old man. Never smoker. Molecular analysis negative, PD-L1 60%. 2015-02 lobectomie RBK en adjuvante chemotherapie. 2017-04 recidief rechts wv ccrt. 2017-11 nieuwe laesie ROK wv SRS 2018-07 groei van lymfeklieren wv pembrolizumab 2018-09 hersenmetastase. Naar huis met BSC.

De genmutatie vinden maakt een (groot) verschil Ter revisie ontvangen, lobectomie rechter bovenkwab: conform, adenocarcinoom. Therapiekeuzetest longadenocarcinoom: -KRAS: niet aangetoond -EGFR: niet aangetoond -BRAF: niet aangetoond -HER2: niet aangetoond -Overige genen: niet aangetoond -ALK fusie: immunohistochemisch (clone 5A4): negatief -ROS1 fusie: immunohistochemisch (clone D4D6): deels positief, score 1+. FISH: WEL een ROS1 translocatie aangetoond -TRKpan fusie: immunohistochemisch (clone A7H6R): negatief -RET fusie:vervalt -MET exon 14 skipping: RT-PCR: niet aangetoond -PD-L1 immunohistochemie (clone 22C3 LDT): In dit materiaal (membraneus) positief in 55% van de tumorcellen Aanvulling d.d. 18.12.2018: Archer Fusieanalyse: ROS1 fusie aangetoond: LRIG3 - ROS1.

De genmutatie vinden maakt een (groot) verschil

Waarom leidt doelgerichte behandeling niet tot genezing? Hanahan D and Weinberg RA. Cell 2011

Resistentie treedt altijd op en is divers

Volledige resistentie-analyse = biopt en bloed analyse PROS High sensitivity (when successful) High specificity CONS Not always possible Long turn-around time Only info on biopsied lesions PROS High specificity Short turn-around time Info on all lesions CONS Lower sensitivity

Behandeling van TKI resistentie werkt - EGFR 54 year old women with stage IV EGFRm positive NSCLC. 10-2014: Erlotinib. Best response: PR 03-2016: PD. T790M+. Osimertinib. Best response: PR 12-2016: PD.

Osimertinib en Trastuzumab behandeling

Behandeling van TKI resistentie werkt - ALK 46 year old man with stage IV ALK tramslocation positive NSCLC. 09-2013: lobectomy RUL for early stage NSCLC. 06-2017: stage IV NSCLC. Hartmann procedure. ALK+. 07-2017: crizotinib. Diarrhea++ 08-2017: switch to alectinib. Best response: PR. 09-2018: PD with right adrenal gland metastasis.

Behandeling van TKI resistentie werkt - ALK Analyse resistentie mechanismen ALK (therapiekeuzetest): ALK IHC en FISH positief. TP53 exon 6: c.610g>t (p.glu204*) - frequentie 16.63% ALK exon 22: c.3512t>a (p.ile1171asn) - frequentie 10.20% PD-L1 (22C3): 100% van de tumorcellen membraneus positief.

Immunotherapie weinig effectief bij longkanker veroorzaakt door een genmutatie ook niet als PD-L1 sterk positief is.

Immunotherapie weinig effectief bij longkanker veroorzaakt door een genmutatie ook niet als PD-L1 sterk positief is. Lisberg A, et al. JTO 2018

Immunotherapie weinig effectief bij longkanker veroorzaakt door een genmutatie ook niet als PD-L1 sterk positief is. Lisberg A, et al. JTO 2018

Gerookt of niet maakt wel een verschil Garassino MC, et al. JTO 2018.

Combinatie immuno-chemotherapie kan wel werken Socinski MA, et al. NEJM 2018.

Nieuwe ontwikkelingen Diepte van respons groter maken = langere respons.

Nieuwe ontwikkelingen

Nieuwe ontwikkelingen: TATIN - Track and treat in EGFRm positive NSCLC ctdna guided recistance monitoring during osimertinib treatment Early treatment of MET amplification Centra: - NKI-AVL - EMC

Conclusies Volledige genetische analyse van longtumor is essentieel. Start met TKI behandeling als genmutatie is gevonden. Bij progressie op TKI volledige resistentie-analyse. Chemotherapie is een goede behandeling. Geen immuno-monotherapie. Mee doen aan behandeling in studieverband helpt

Dank voor uw aandacht Vragen?