Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 13 mei 2009 / 53/2009 Fatale termijn: besluitvorming vóór: eind april Onderwerp Project Op Jezelf voor risicojongeren in Dukenburg en Lindenholt Programma / Programmanummer Jeugd / 9420 Portefeuillehouder L. Scholten Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d. 17 maart 2009 Samenvatting In Dukenburg en Lindenholt worden grote problemen geconstateerd in verband met overlast van een groep oudere jongeren. Een deel van deze groep overlastgevende 18+ risicojongeren met diverse persoonlijke problemen dreigt zonder intensieve hulp af te glijden richting criminaliteit. Met het project Op Jezelf willen wij deze doelgroep een intensief traject aanbieden naar scholing, stages en naar werk. Het project Op Jezelf is een samenwerkingsproject van het Inter-Lokaal, Tandem en Iriszorg in de GSO-wijken van Dukenburg en Lindenholt. Het project wordt voor een substantieel deel gefinancierd uit provinciale GSO III-middelen. Jaarlijks worden 25 jongeren in traject genomen. Voorstel om te besluiten 1. Een budgetsubsidie te verlenen van 235.946 per jaar ten behoeve van het project Op Jezelf voor de periode 2009-2011 en de budgetsubsidie als volgt te verlenen aan de drie samenwerkende partners: 55.737 per jaar voor stichting Tandem, 82.895 per jaar voor stichting IrisZorg en 97.314 per jaar voor stichting Het Inter-Lokaal 2. De budgetsubsidie ten laste te brengen van het deelproduct Ambulant jongerenwerk op nummer 61119.D.44015. Opgesteld door, telefoonnummer, e-mail Henk Peereboom, 9216, h.peereboom@nijmegen.nl
Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1 Inleiding Afgelopen jaar kregen wij verschillende verontrustende signalen van jongerenwerkers, hulpverleners en politie in Dukenburg over de problemen van een groep overlastgevende 18 plus jongeren in Dukenburg. Deze jongeren zorgen voor overlast in de wijken en zonder gerichte hulpverlening dreigen zij af te glijden richting criminaliteit. Wij hebben drie instellingen gevraagd de problematiek van deze groep te analyseren en een plan te schrijven voor de aanpak van de problemen. Het gaat om Het Inter-Lokaal, Tandem en IrisZorg. Deze organisaties hebben via hun (jongeren)werkers contact met deze jongeren, die rondhangen op straten en pleinen en veel overlast veroorzaken. De werkers kennen de jongeren en hun achtergronden, maar zij hebben op dit moment onvoldoende middelen om de jongeren aan te spreken op hun gedrag en zij kunnen geen perspectief bieden om uit de straatcultuur te stappen. Veel jongeren uit de doelgroep gebruiken drugs. Iriszorg is als zorgverlener actief in Dukenburg. Het Inter-Lokaal kent veel jongeren in Meijhorst via het jongerencentrum De Horizon en Tandem verzorgt het ambulante jongerenwerk buiten de accommodaties. Het Inter-Lokaal, Tandem en IrisZorg maken deel uit van de verschillende netwerkoverleggen in Dukenburg en Lindenholt, waar de probleemjongeren worden besproken. Iedere partner kan op basis van zijn specifieke expertise een bijdrage leveren aan het project Op Jezelf. Uit de analyse blijkt dat het gaat om een groep van ruim 50 18+ jongeren in Dukenburg en Lindenholt met de volgende kenmerken: De groep bestaat voor een groot deel uit Nederlands-Marokkaans jongens. Vaak is er weinig perspectief op betaald werk in verband met het ontbreken van een startkwalificatie. Zij hebben hun opleiding niet afgemaakt, gaan niet naar school en hebben geen baan noch een zinvolle dagbesteding. Een groot deel van de jongeren doet geen beroep op een uitkering en moet op een andere wijze in zijn inkomen voorzien. De jongeren hebben te maken met diverse persoonlijke problemen; problemen met hun ouders/familie, psychische problematiek en schulden. Een deel van de jongeren woont nog thuis, maar een aantal heeft geen vaste woonplaats en soms geen postadres. Het Inter-Lokaal, Tandem en IrisZorg hebben in het voorjaar van 2008 een projectvoorstel ingediend. Omdat het project Op Jezelf voor een substantieel deel wordt gedekt uit provinciale middelen van GSO-III, wordt u dit subsidievoorstel aangeboden na de vaststelling van het GSO-verdelingsvoorstel door uw raad op 28 januari jl. In het verdelingsvoorstel wordt 160.000 per jaar beschikbaar gesteld voor het project Op Jezelf. Vooruitlopend op onderhavig subsidievoorstel hebben wij de samenwerkende partners in staat gesteld om een kwartiermaker aan te stellen. Deze kwartiermaker heeft het project zodanig voorbereid, dat het project Op Jezelf voortvarend kan starten.
2 De drie samenwerkende instellingen hebben medewerkers vrijgemaakt voor het project en de eerste kandidaten zijn geselecteerd voor het project. In september 2008 is een bestuurlijke maatregel genomen in de vorm van een tijdelijke verblijfsontzegging voor 56 jongeren in de wijk Meijhorst. Hoewel er een overlap bestaat tussen de doelgroep van het project Op Jezelf en de 56 jongeren, staat de aanleiding van het project Op Jezelf los van de bestuurlijke maatregel. De onrust onder Marokkanen over de bestuurlijke maatregel was voor ons wel aanleiding voortvarend aan de slag te gaan met de voorzieningen voor 18+ jongeren. 1.1 Wettelijk- of beleidskader De Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking 2008 (NKS) is van toepassing. 1.2 Relatie met programma Het beleidskader voor dit project ligt vast in het Risico- en probleemgericht jeugdbeleid van het programma Jeugd. 2 Doelstelling De hoofddoelstelling van het project Op Jezelf is ieder jaar 25 jongeren uit de doelgroep te laten instromen in een traject met een intensieve ondersteuning door Inter-Lokaal, Tandem en IrisZorg. In het project worden de jongeren maximaal 2 jaar begeleid in een traject met perspectief op scholing, werk, inkomen en huisvesting. Daarnaast beogen wij een substantiële vermindering van de overlast in Dukenburg en Lindenholt. Wij willen voorkomen dat een groep jongeren uit Dukenburg en Lindenholt afglijdt richting een crimineel bestaan. Het project Op Jezelf werkt met de volgende doelstellingen: De jongeren inzicht te verschaffen in hun eigen problemen en hun bereidheid om te werken aan deze problematiek. Veel jongeren moeten eerst sociale en communicatieve vaardigheden aanleren en afscheid nemen van ongeremd gedrag. De jongeren discipline aanleren om op tijd op afspraken te verschijnen met een dagen nachtritme via een passende dagbesteding en een werkervaringsproject. Uitstromen naar een duurzaam zelfstandig bestaan met eigen inkomen en huisvesting zonder risico van terugval. Een belangrijk onderdeel van het project is het traject naar scholing, werkervaring en werk. De jobcoach van het Inter-Lokaal werkt hierbij samen met het Jongerenloket, dat ervaring heeft in de begeleiding van Nederlands-Marokkaanse jongeren. 3 Argumenten Het project Op Jezelf is een aanvulling op het bestaande aanbod voor jongeren De drie samenwerkende instellingen hebben geconstateerd dat het huidige aanbod van jongerenvoorzieningen niet geschikt is voor de groep risicojongeren van 18 jaar en ouder. De problematiek van de doelgroep van Op Jezelf is dermate complex dat er binnen het reguliere
3 aanbod van Inter-Lokaal, Tandem en IrisZorg onvoldoende capaciteit is om de jongeren op te vangen en intensief te begeleiden. Evenals bij de algemene aanpak voor jongeren in andere projecten in Dukenburg is het project een combinatie van zoet en zuur. Via een intensieve aanpak wordt eerst in een aantal gesprekken het vertrouwen van de jongeren gewonnen, waarna zij gemotiveerd het traject vervolgen. Wanneer de jongere serieus deelneemt aan de georganiseerde activiteiten en meewerkt aan de aanpak van zijn individuele problemen, gaan de hulpverleners voor de deelnemers aan de slag om hun situatie te verbeteren: het gaat om een postadres, schuldhulpverlening, een uitkering, opleiding of werkervaringsplaatsen. Een belangrijk onderdeel van het traject naar zelfstandigheid is de huisvesting; woningcorporatie Vivare heeft 5 woningen beschikbaar om een aantal deelnemers van Op Jezelf te helpen aan zelfstandige huisvesting. Het project Op Jezelf is een vernieuwende aanpak voor de oudere risicojongeren. Daarom hebben wij samenwerking gezocht met de Radbouduniversiteit om het project te monitoren. Het terugdringen van de overlast van deze oudere risicojongeren De overlast van de 18+ jongeren was de directe aanleiding voor het project. De jongeren zonder dagbesteding en toekomstperspectief zijn zichtbaar aanwezig in de wijk. Vooral in de middag en avonduren worden de jongeren in groepsverband gesignaleerd. De oudere jongeren trekken vaak de leeftijdsgroep 14 tot 18 jarigen mee in hun overlastgevende activiteiten. Door de aanpak van de oudere jongeren in het kader van Op Jezelf willen wij het ongewenste voorbeeldgedrag terugdringen. In onze aanpak van de jongerenoverlast maken wij onderscheid in 3 categorieën op basis van de zwaarte van de problematiek. 1) Zwaar: jongeren, die als crimineel worden aangemerkt, gaan via politie en OM in een strafrechtelijk traject en vallen buiten de doelgroep van Op Jezelf. 2) Licht: de groep jongeren vanaf 16 jaar die rondhangt in of om het winkelcentrum Meijhorst en zorgt voor overlast. Deze oudere jongeren behoren niet meer tot de doelgroep van de jongerencentra, maar zij hebben behoefte aan een eigen ruimte voor ontmoeting en activiteiten. Voor deze groep - vooral Nederlands-Marokkaanse jongens - komt in jongerencentrum Staddijk ruimte beschikbaar voor ontmoeting en activiteiten. 3) De groep oudere overlastgevende risicojongeren, die dreigt af te glijden richting het criminele circuit. In verband met hun complexe individuele problematiek komen zij in aanmerking komen voor intensieve begeleiding en hulpverlening; dat is de doelgroep van het project Op Jezelf. 4 Risico s Het succes van het project is afhankelijk van de vraag of de jongeren niet afhaken tijdens het traject. Naast de inzet van de professionals is de persoonlijke motivering van de deelnemers doorslaggevend. Als zij de mogelijkheden van het project volledig benutten, vergroten zij hun kansen om een zelfstandig bestaan op te bouwen. De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt kunnen een belemmering vormen bij de zoektocht naar werk.
4 5 Financiën De budgetsubsidie voor het project Op Jezelf bedraagt 235.946 per jaar voor een periode van drie jaar. De subsidie is gebaseerd op de begroting, die door de gezamenlijke partners is ingediend. In de subsidie voor Het Inter-Lokaal worden de kosten van huisvesting en activiteiten meegenomen. Kosten van de inzet van de jongerenwerker van Tandem 55.737 Kosten van de inzet van de medewerkers van IrisZorg 82.895 Kosten van coördinatie en inzet jobcoach van Het Inter-Lokaal 82.314 inclusief kosten huisvesting, training en gezamenlijke activiteiten 15.000 Totaal begroting Op Jezelf 235.946 De budgetsubsidie voor 2010 en 2011 zal volgens de systematiek van de NKS worden geïndexeerd. De subsidie voor Op Jezelf kan geheel worden gedekt uit het product Risico- en probleemgericht jeugdbeleid op deelproduct 61119.D.44015. Hierna resteert er op dit deelproduct nog een bedrag van 111.060. 6 Communicatie Het project Op Jezelf wordt toegelicht bij alle partners die betrokken zijn bij de jongeren in Dukenburg en Lindenholt. Het gaat om de professionals en de vertegenwoordigers van bewonersorganisaties 7 Uitvoering en evaluatie De drie instellingen vormen één projectteam waarbinnen hun eigen medewerkers op basis van de eigen deskundigheid samenwerken. Het project Op Jezelf is aanvullend op het bestaande voorzieningenpakket, waarvoor de partners reeds subsidie ontvangen. Het projectteam krijgt één opdracht en Het Inter-Lokaal coördineert het geheel en levert de jobcoach. Voor Tandem ligt het accent op de werving van de jongeren en het organiseren van activiteiten en ontmoetingsmogelijkheden. IrisZorg verzorgt de hulpverlening op de verschillende leefgebieden en de motiverende gesprekstechnieken. De drie partners ontvangen ieder een eigen subsidiebeschikking voor de kosten van de professionele inzet van hun eigen organisatie. De partners rapporteren gezamenlijk 2 keer per jaar over de voortgang van het project: voor 1 september en bij het jaarverslag met de financiële verantwoording. In de voortgangsverslagen wordt gerapporteerd over de instroom en per deelnemer een omschrijving in welke fase van het traject hij verkeert en over de inzet van het verschillende instrumenten. Het project zal gemonitord worden in samenwerking met de Radbouduniversiteit. In oktober 2009 maken wij een eerste tussentijdse evaluatie. Op basis van deze evaluatie nemen wij een besluit over de wijze waarop het project kan worden voortgezet in 2010 en verder.
5 In de subsidiebeschikkingen worden bijzondere voorwaarden opgenomen, die door de provincie zijn gesteld aan de verantwoording van de GSO-gefinancierde projecten. Het college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Secretaris, mr. Th.C. de Graaf P. Eringa