Collegevoorstel Openbaar. Onderwerp 1e ronde subsidies compensatie AWBZ-pakketmaatregel. BW-nummer. Programma / Programmanummer Zorg & Welzijn / 9410

Transcriptie

1 Collegevoorstel Openbaar Onderwerp 1e ronde subsidies compensatie AWBZ-pakketmaatregel Programma / Programmanummer Zorg & Welzijn / 9410 BW-nummer Portefeuillehouder F. Tas Samenvatting In het Wmo-beleidsplan hebben we diverse bouwstenen benoemd als antwoord op de versobering van de AWBZ, zoals de organisatie van (extra) welzijnsactiviteiten op wijkniveau voor mensen met beperkingen en ouderen. Op al deze punten worden activiteiten voorbereid. Met dit voorstel geven we uitvoering aan enkele bouwstenen door (aanvullende) subsidie te verlenen aan MEE, het Inter-lokaal en de Hulpdienst voor projecten gericht op het vergroten van de zelfredzaamheid en vrijwillige inzet. Daarnaast geven we met dit voorstel uitvoering aan de raadsmotie d.d. 24 februari 2010, waarin is verzocht om het mogelijk te maken dat ouderen die de AWBZ-indicatie zijn kwijtgeraakt geheel 2010 nog terecht kunnen in de dagopvang van SWON. Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. L110, Leonie Braks, 2480 Datum ambtelijk voorstel 27 mei 2010 Registratienummer Ter besluitvorming door het college 1. MEE Gelderse Poort onder voorbehoud van goedkeuring van de raad van de stadsbegroting 2011 een budgetsubsidie te verlenen van voor 2011 ten behoeve van de toepassing van de methodiek Informele netwerkondersteuning bij 60 mensen en deze subsidie voor te dekken uit het deelproduct Ondersteuning Mantelzorgers (61082) en voor uit het deelproduct AWBZ-pakketmaatregel (61198). 2. SWON voor 2010 maximaal budgetsubsidie te verlenen op declaratiebasis voor de continuering van de dagopvang voor hoogstens 29 ouderen en deze subsidie te dekken uit het deelproduct AWBZ-pakketmaatregel (61198). 3. De Hulpdienst een budgetsubsidie te verlenen van voor 2010 voor het toepassen van de Cirkelmethode bij 15 cliënten per jaar, een boodschappenbus en het Theekransproject en deze subsidie te dekken uit het deelproduct AWBZ-pakketmaatregel (61198). Programmamanager C. ten Den Programmadirecteur M. Wetzels Paraaf akkoord Datum Aan de Raad voor te stellen 1. Het Inter-lokaal onder voorbehoud van goedkeuring van de raad van de stadsbegroting 2011 voor en voor Zie vervolgblad Ter besluitvorming door de Raad Besluit B&W d.d. 8 juni 2010 nummer: 3.3 Conform advies Aanhouden Anders, nl. Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Gemeentesecretaris (waarnemend) Portefeuillehouder Collegevoorstel pakketmaatregel 1e ronde 2010.doc

2 Collegevoorstel Vervolg beslispunten budgetsubsidie te verlenen voor Materiële dienstverlening voor kwetsbare cliënten met een verstandelijke of psychische beperking en deze subsidie te dekken uit het deelproduct AWBZ-pakketmaatregel (61198). Collegevoorstel pakketmaatregel 1e ronde 2010.doc

3 Collegevoorstel 1 Probleemstelling Zie inleiding raadsvoorstel. 2 Juridische aspecten De subsidieverlening geschiedt in het kader van de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (NKS). Het college is bevoegd voor de subsidiëring aan MEE, SWON (eenjarige subsidie) en de Hulpdienst. Aangezien het bij het Inter-lokaal gaat om een meerjarige subsidie van anderhalf jaar wordt de subsidieverstrekking aan deze organisatie voorgelegd aan de raad. 3 Doelstelling 4 Argumenten 5 Financiën 6 Communicatie 7 Uitvoering en evaluatie 8 Risico Bijlage(n): Subsidiebeschikkingen

4 Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 30 juni 2010 / 95/2010 Fatale termijn: besluitvorming vóór: 1 juli 2010 Onderwerp 1e ronde subsidies compensatie AWBZ-pakketmaatregel Programma / Programmanummer Zorg & Welzijn / 9410 Portefeuillehouder F. Tas Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d. 8 juni 2010 Samenvatting In het Wmo-beleidsplan dat de raad op 24 februari 2010 heeft vastgesteld, hebben wij met name in hoofdstuk 4 aangegeven wat onze reactie is op de AWBZ-pakketmaatregel. Dit antwoord bestond uit diverse bouwstenen, zoals de organisatie van (extra) welzijnsactiviteiten op wijkniveau voor mensen met beperkingen en ouderen, het geschikt maken van de formulierenbrigade voor (ex-)awbz-cliënten en de doorontwikkeling van Buurthulp. Op al deze punten worden activiteiten voorbereid. Het college heeft besloten aan enkele bouwstenen vorm te geven door (aanvullende) subsidie te verlenen aan MEE voor de methodiek Informele ondersteuning en aan de Hulpdienst voor de inzet van de Cirkelmethode, een boodschappenbus en het Theekransproject voor ouderen. Wij stellen in dit kader aan de raad voor tevens subsidie te verlenen aan het Inter-lokaal voor het samenwerkingsproject Materiële dienstverlening (i.c. de formulierenbrigade) voor kwetsbare cliënten met een verstandelijke of psychische beperking. Genoemde projecten zijn er op gericht de zelfredzaamheid en vrijwillige inzet te vergroten. Daarnaast heeft het college uitvoering gegeven aan de raadsmotie d.d. 24 februari 2010, waarin is verzocht om het mogelijk te maken dat ouderen die de AWBZ-indicatie zijn kwijtgeraakt in geheel 2010 nog terecht kunnen in de dagopvang van SWON. Hiertoe heeft het college ter overbrugging subsidie verleend aan SWON. Bij SWON ligt de nadrukkelijke opdracht dat per 1 januari 2011 goedkopere alternatieven zijn ontwikkeld. Voorstel om te besluiten 1. Het Inter-lokaal voor en voor budgetsubsidie te verlenen voor Materiële dienstverlening voor kwetsbare cliënten met een verstandelijke of psychische beperking en deze subsidie te dekken uit het deelproduct AWBZ-pakketmaatregel (61198). Opgesteld door, telefoonnummer, Leonie Braks, 2480, l.braks@nijmegen.nl

5 Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1 Inleiding In het Wmo-beleidsplan dat de raad op 24 februari 2010 heeft vastgesteld, hebben wij met name in hoofdstuk 4 aangegeven wat onze reactie is op de AWBZpakketmaatregel. Dit antwoord bestond uit diverse bouwstenen, zoals de organisatie van (extra) welzijnsactiviteiten op wijkniveau voor mensen met beperkingen en ouderen, het geschikt maken van de formulierenbrigade voor (ex-)awbz-cliënten en de doorontwikkeling van Buurthulp. Op al deze punten worden activiteiten voorbereid. Het college heeft onlangs besloten aan enkele bouwstenen vorm te geven door (aanvullende) subsidie te verlenen aan MEE voor de methodiek Informele ondersteuning en aan de Hulpdienst voor de inzet van Cirkelmethode, een boodschappenbus en het Theekransproject voor ouderen. Wij stellen in dit kader aan de raad voor tevens subsidie te verlenen aan het Inter-lokaal voor het samenwerkingsproject Materiële dienstverlening (i.c. de formulierenbrigade) voor kwetsbare cliënten met een verstandelijke of psychische beperking. Genoemde projecten zijn er op gericht de zelfredzaamheid en vrijwillige inzet te vergroten. Daarnaast heeft het college uitvoering gegeven aan de raadsmotie d.d. 24 februari 2010, waarin is verzocht om het mogelijk te maken dat ouderen die de AWBZ-indicatie zijn kwijtgeraakt in geheel 2010 nog terecht kunnen in de dagopvang van SWON. Hiertoe heeft het college ter overbrugging subsidie verleend aan SWON. Bij SWON ligt de nadrukkelijke opdracht dat per 1 januari 2011 goedkopere alternatieven zijn ontwikkeld. Verderop in 2010 volgen voorstellen voor de andere bouwstenen, zoals voor een proefproject in Dukenburg en mogelijk ook Oud-West dat is gericht op integratie van mensen met beperkingen in de wijk. Ook komen er voorstellen om vrijwilligersorganisaties extra te ondersteunen en is een voorstel in voorbereiding van de Driestroom voor leerwerktrajecten voor jongeren. 1.1 Wettelijk- of beleidskader De subsidieverlening geschiedt in het kader van de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (NKS). Het college is bevoegd voor de subsidiëring aan MEE, SWON (eenjarige subsidie) en de Hulpdienst. Aangezien het bij het Inter-lokaal gaat om een meerjarige subsidie van anderhalf jaar wordt de subsidieverstrekking aan deze organisatie voorgelegd aan de raad. 1.2 Relatie met programma De subsidie voor het project voor materiële dienstvelening aan mensen met een verstandelijke of psychische beperkingen is deels bedoeld voor mensen die (potentieel) binnen het programma Maatschappelijke Opvang vallen. 2 Doelstelling Doelstelling van dit voorstel is om activiteiten te faciliteren die een alternatief zijn voor de wegvallende begeleiding vanuit de AWBZ. Het is financieel niet mogelijk de AWBZ-

6 2 bezuiniging één op één te compenseren, aangezien we in dit kader structureel van het rijk hebben ontvangen, terwijl de bezuiniging op de AWBZ in Nijmegen naar schatting circa 8 mln euro per jaar bedraagt. 3 Argumenten Inhoud pakketmaatregel De essentie van de AWBZ-pakketmaatregel houdt in dat de criteria om in aanmerking te komen voor Begeleiding (voorheen Ondersteunende of Activerende Begeleiding) vanuit de AWBZ zodanig zijn aangescherpt dat mensen met lichte beperkingen (verstandelijk, psychiatrisch, etc.) niet langer of minder recht hebben op Begeleiding. Het kan daarbij enerzijds gaan om ambulante begeleiding of (groepsgerichte) dagopvang. Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) stelt de indicaties voor de toegang voor AWBZ-functies en is ook verantwoordelijk geweest voor de herindicaties in het kader van de pakketmaatregel. De AWBZ-pakketmaatregel heeft 2 type gevolgen voor mensen met een lichte beperking (waaronder ouderen): 1. Door het wegvallen van ambulante begeleiding vanuit de AWBZ komt ten eerste de bestaanszekerheid van diverse doelgroepen (probleemhuishoudens, mensen met een psychiatrische achtergrond, verstandelijk gehandicapten en geïsoleerde ouderen) mogelijk in gevaar. De activerende en ondersteunende begeleiding bestond onder meer uit ondersteuning bij regie over het eigen leven, bijvoorbeeld via een 'vinger aan de pols' (week doornemen) en materiële ondersteuning (het bijhouden van de administratie, ondersteuning bij contacten met instanties). Hiermee werden financiële problematiek, uithuiszetting en verwaarlozing voorkomen of verminderd. 2. Sociale gevolgen die kunnen leiden tot vereenzaming en isolement, aangezien ondersteunende en activerende begeleiding ook gericht was op bevordering van participatie via zowel de dagbesteding voor in het bijzonder ouderen, psychiatrische patiënten en gehandicapten en de ambulante begeleiding. De ambulante begeleiding bestond niet alleen uit materiële ondersteuning, maar ook uit activeren (oefenen sociale vaardigheden, stimuleren om aan activiteiten deel te nemen). Inventarisatie gevolgen pakketmaatregel Om de kwantitatieve en kwalitatieve gevolgen van de pakketmaatregel in Nijmegen in kaart te brengen, hebben we diverse informatiebronnen geraadpleegd en diverse acties ondernomen: - Algemene rapportage CIZ voor Nijmegen; - Cliëntgegevens van het CIZ en actieve benadering door gemeente i.s.m. MEE van deze cliënten in een aantal wijken; - Bijeenkomsten met externe partners (cliëntenorganisaties, vrijwilligersorganisaties, instellingen) over de pakketmaatregel in 2009; - Knelpunteninventarisatie per mail onder zorginstellingen. Uit de laatste algemene kwartaalrapportage van het CIZ over het aantal mensen dat Begeleiding via de AWBZ heeft behouden of (deels) verloren (incl. natuurlijk verloop) blijkt voor Nijmegen het volgende (peildatum 1 januari 2010):

7 3 Absoluut Procentueel 0. Oud regime, nog geen herindicatie 71 2,7% 1. Indicatie of Begeleiding (BG) verlopen ,6% 2. BG gestopt/recht op intramurale zorg 240 9,3% 3. Meer of gelijk BG ,5% 4. Minder BG % 5. Wel andere AWBZ-zorg, geen BG meer 112 4,3% 6. Negatief besluit: geen BG meer % Totaal * De herindicatie van kinderen en jongeren was op 1 januari 2010 nog niet afgerond. Opvallend is dat de groep die meer of even veel BG heeft gekregen het grootste is. Opgeteld hebben in Nijmegen 668 mensen een indicatie met minder of geen Begeleiding gekregen. Veel mensen hebben hiertegen bezwaar ingediend en een aantal bezwarenprocedures lopen nog. Het gaat hier alleen om mensen die geherindiceerd zijn. Degenen die toestemming hebben gegeven cliëntgegevens te overhandigen aan de gemeente, zijn door ons in Oud- en Nieuw-West, Hatert en Dukenburg en Lindenholt tussen januari en mei 2010 in samenwerking met MEE Gelderse Poort telefonisch of per huisbezoek benaderd. Waar nodig is ondersteuning geboden bij activering of het vinden van aansluiting bij bestaande lokale welzijnsvoorzieningen. Het aantal hulpvragen bleek echter beperkt te zijn. Belangrijk is te beseffen dat vanaf 2009 ook mensen die voor het eerst een aanvraag indienen bij het CIZ te maken krijgen met strengere criteria. Zo blijkt uit landelijke cijfers van het kenniscentrum CIZ dat in 2009 het aantal nieuwe aanvragen voor de AWBZ met 18% is gedaald als gevolg van de pakketmaatregel. Aangezien de gevolgen voor de bestaande cliëntengroep minder groot lijken te zijn dan verwacht, lijken de nieuwe activiteiten en voorzieningen vooral van belang voor de nieuwe instroom. Het streven is afspraken te maken met het CIZ over doorverwijzing van deze groep, zodat zij gebruik kunnen maken van de nieuwe voorzieningen en het bestaande lokale welzijnsaanbod. In Nijmegen hebben voornamelijk de Driestroom en de SWON aangegeven dat hun doelgroep relatief zwaar is getroffen: circa 50 respectievelijk 100 verstandelijk gehandicapten zijn (vooralsnog) hun indicatie voor ambulante woonbegeleiding geheel of gedeeltelijk kwijt en ruim 50 ouderen hebben een negatief besluit ontvangen voor de dagopvang. Veel cliënten van de Driestroom en SWON hebben, vaak in samenwerking met de instelling, een bezwaar ingediend bij het CIZ. Van de ouderen heeft 21 inmiddels na bezwaar alsnog een toewijzing ontvangen. Overigens is er ook nog de mogelijkheid om in beroep te gaan tegen het bezwaar. Subsidieverzoeken SWON Voor de resterende 29 van de ruim 50 ouderen vraagt SWON nu subsidie aan, zodat zij in 2010 nog terecht kunnen bij de dagopvang, conform de motie van de VSP Dagopvang ook de tweede helft van 2010 continueren! die op 24 februari 2010 is ingediend. Het gaat hier om een maximaal bedrag van over de 1 e helft van 2010 en van over de 2 e helft van 2010 (inclusief het vervoer). Deze subsidie van in totaal wordt op declaratiebasis afgerekend aangezien de kosten mogelijk lager uitvallen als nog meer cliënten alsnog de AWBZ-indicatie gehonoreerd krijgen via het CIZ.

8 4 Het gaat om subsidie ter overbrugging. Voorwaarde voor de subsidie voor de dagopvang in 2010 is dat SWON in samenwerking met andere organisaties vanaf 2011 als alternatief goedkopere ontmoetingsactiviteiten (in de buurt) realiseert voor ouderen die geen recht hebben op dagopvang vanuit de AWBZ. Subsidieverzoek MEE Doel van het verzoek van MEE voor 2011 is vergroting van participatie en zelfredzaamheid van (ouders van) mensen met een beperking via de methodiek Informele netwerkondersteuning. Hierbij komt tijdelijk (4 uur per week) een HAN-student bij mensen thuis om de sociale vaardigheden en het eigen netwerk te verkennen en versterken. Vaak blijkt uit ervaringen met deze methodiek dat mensen uit de omgeving meer kunnen betekenen dan vantevoren gedacht. MEE Gelderse Poort kreeg al subsidie van gemeente Nijmegen voor inzet van de methodiek Informele netwerkondersteuning, maar verzoekt (mede door wegvallende AWBZ-financiering) om uitbreiding, zodat zij niet 30 maar 60 mensen kunnen helpen. Voorwaarde bij de honorering van dit subsidieverzoek is dat MEE zich voornamelijk richt op mensen die geraakt zijn door de versobering van de AWBZ. Subsidieverzoek het Inter-lokaal Het Inter-lokaal heeft het subsidieverzoek Materiële dienstverlening voor kwetsbare cliënten met een verstandelijke of psychische beperking ingediend om de reguliere formulierenbrigade die al bestaat in te kunnen zetten voor mensen met een psychische en/of verstandelijke beperking: de formulierenbrigade plus. Juist deze groep kampt relatief vaak met financiële problemen en heeft veel moeite met administratieve rompslomp, waarvoor ze vanwege de AWBZ-pakketmaatregel steeds minder vaak een beroep kunnen doen op ambulante professionele begeleiding. Het gaat om een samenwerkingsproject met in eerste instantie Dichterbij, RIBW, MEE en NIM, zodat de doelgroep bereikt wordt en waar nodig deskundigheidsbevordering kan plaats vinden over hoe om te gaan met (complex) gedrag van de doelgroep. De samenwerking zal uitgebreid worden met andere zorgaanbieders, woningcorporaties, vrijwilligers- en belangenorganisaties. Driestroom heeft hierbij prioriteit gezien het relatief grote aantal cliënten met een verstandelijke beperking van deze instellingen die de indicatie hebben verloren. De doelstelling is bij jaarlijks 200 mensen met een beperking de administratie op orde te brengen en de voorzieningencheck voor inkomensondersteunende maatregelen af te nemen. Het gaat dan om mensen die een zodanige gebruiksaanwijzing hebben vanwege de beperking dat professionele deskundig- en vaardigheid noodzakelijk is. Voorafgaand aan deze inzet van de formulierenbrigade plus zal een selectie plaats vinden of de hulp geboden kan worden door een vrijwilliger, de reguliere formulierenbrigade of dat de inzet van een professional via de formulierenbrigade plus gewenst is. De cliënten kunnen ook tussentijds terecht bij Inter-lokaal voor vragen over de administratie of het periodiek doornemen van de administratie en ook hierin werkt het Inter-lokaal in sanewerking met vrijwilligersorganisaties, zodat voor zover mogelijk gewerkt wordt met vrijwilligers. Inter-lokaal heeft het subsidieverzoek ingediend voor 2010 t/m 2013, maar het voorstel is de subsidie nu voor de periode van 1 juli 2010 tot eind 2011 te honoreren en op basis van een evaluatie te besluiten over het vervolg. Bij wijze van 0-meting houdt Inter-lokaal bij in hoeverre dankzij dit project het niet-gebruik bij de doelgroep is teruggedrongen. Eind 2010 vindt een tussenevaluatie plaats, zodat we het project indien nodig tijdig kunnen bijsturen.

9 5 Het definitieve subsidiebedrag wordt vastgesteld op grond van de verantwoording. Indien het eerste jaar minder dan 200 cliënten zijn geholpen, wordt het subsidiebedrag naar rato naar beneden bijgesteld. Subsidieverzoek de Hulpdienst Het subsidieverzoek van de Hulpdienst bestaat uit 3 projecten voor ouderen: de Cirkelmethode, een boodschappenbus voor ouderen en het zogenaamde Theekransproject. De Cirkelmethode is een beproefde methodiek die inhoudt dat eerst de behoeften en mogelijkheden van de oudere én zijn of haar netwerk in kaart worden gebracht. Vervolgens worden mensen uit het netwerk benaderd om (extra) activiteiten te ondernemen met de oudere. Het gaat om gemiddeld 15 cliënten per jaar. Met de boodschappenbus kunnen 4 tot 6 ouderen per keer samen boodschappen gaan doen. De bus heeft zo zowel een sociale als ondersteunende functie. Via het Theekransproject stelt een vrijwilliger circa 10x per jaar haar of zijn woning ter beschikking om een groepje ouderen te onvangen. 4 Risico s Geen. 5 Financiën Voor 2010 zijn door het rijk 2 budgetten beschikbaar gesteld voor de compensatie van de AWBZ-pakketmaatregel: een incidenteel bedrag van en een bedrag van , in totaal Voor 2011 is beschikbaar voor het opvangen van de pakketmaatregel. De reguliere subsidie aan MEE ter hoogte van voor de informele netwerkondersteuning wordt gecontinueerd. Voor de uitbreiding van de inzet van deze methodiek heeft MEE het subsidieverzoek verhoogd met Inter-lokaal biedt met haar subsidie ter hoogte van in 2010 en in 2011 materiële dienstverlening (voorzieningencheck, bijhouden administratie) aan 200 cliënten op jaarbasis; de kosten per cliënt zijn 550.

10 6 Aanvraag 2010 Voorstel 2010 Aanvraag 2011 Voorstel 2011 Dekking Beschikbaar budget AWBZpakketmaatregel (61198.D) Collegebesluit Informele netwerkondersteuning MEE aan 60 cliënten Ondersteuning Mantelzorgers (61082.S2724) AWBZpakketmaatregel (61198.D). Dagopvang 29 ouderen SWON Hulpdienst - Cirkelmethode - Boodschappenbus - Theekransproject Raadsvoorstel Materiële dienstverlening Interlokaal 200 cliënten (max.) AWBZpakketmaatregel (61198.D) AWBZpakketmaatregel (61198.D) (vanaf 1 mei) (vanaf 1 juli) AWBZpakketmaatregel (61198.D). Totale uitgaven Restantbudget AWBZpakketmaatregel Met de honorering van bovenstaande subsidievoorstellen resteert voor de voorstellen voor de overige bouwstenen ter compensatie van de AWBZ-pakketmaatregel voor en voor Communicatie In het voortraject hebben diverse interactieve (werkgroep)bijeenkomsten met cliëntorganisaties en partners plaats gevonden, die de basis hebben gevormd voor het Wmobeleidsplan en meer in het bijzonder het hoofdstuk over de AWBZ-pakketmaatregel. 7 Uitvoering en evaluatie In de subsidiebeschikking zijn afspraken gemaakt over de uitvoering en evaluatie van de activiteiten. Bijlage(n):

11 7 College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De waarnemend Secretaris, mr. Th.C. de Graaf drs. R.J.M. van Wuijtswinkel MPA Bijlage(n): Subsidiebeschikking het Inter-lokaal