Zorginnovatiecentrum in de ouderenzorg Vivian Stark Anne Moerman Marjolein van Wijk
Opening Initiatief Zorgpartners MH HBO-V in de ouderenzorg Bijdrage aan beeldvorming
Aanleiding start ZIC Toename complexiteit Leren op de werkvloer Kritisch en reflectief handelen Snoeren, Dekker-van Doorn, 2007 Lambregts et al. 2015
Uitgangspunten Lerende organisatie, waar evalueren, reflecteren en verbeteren van eigen handelen centraal staan. Zorgdragen voor hoogwaardige kwalitatieve en veilige zorg voor cliënten en hun mantelzorgers/systeem. Aantrekken van HBO verpleegkundige in de ouderenzorg en continuïteit in het aanbieden van stageplaatsen. Continue cyclus van onderzoek implementatie innovatie.
Zorginnovatiecentrum Een ZIC is een afdeling waar medewerkers en een relatief grote groep studenten samenwerken, met als doel om zorgverlening, opleiden, leren, innoveren en onderzoeken te combineren 1 1 (Frost en Snoeren, 2010)
Het zorginnovatiecentrum in Gouda Twee locaties: de Hanepraij en Prinsenhof Afdelingen: somatische zorg, jonge mensen met dementie Op iedere afdeling/etage, 4 studenten voor een half jaar of jaar (combi met onderzoek). Totaal 8 studenten. Gezamenlijke lesdagen, wisselend op beide locaties. Workshops samen met medewerkers: moreel beraad, klinische les, klinisch redeneren, intervisie, journal club
Betrokkenen Studenten 4 e jaars HBO-V HBO Verpleegkundigen Verzorgenden IG, woonondersteuners MBO Verpleegkundigen Praktijkopleiders Managers wonen Docenten, lecturer practitioners Incidenteel: bewoners, mantelzorgers, (para)medici
Klinische les ZIC vrijdagen Intervisie Stage Stageopdrachten Afdeling /AVK Klinisch redeneren Incident analyse Moreel beraad
Aanloop ZIC Afspraken + Keuze hogeschool Samenwerking stuurgroep Officiële kick-off met samenwerkingsovereenkomst 1 e visie bijeenkomst 2 e visie bijeenkomst Start kwantitatieve evaluatie Vragenlijst werkplekleren feb. sep. 2016 nov. feb. 2017 nov. mrt. 2018 juni jan. 2019 Start Pilot ZIC: eerste groep studenten + ZIC vrijdagen met medewerkers Symposium: Ouderenzorg een prachtig vak! Afsluiting Pilot binnen Stuurgroep
Voorbeelden van ZIC projecten
Belemmeringen Lastig om studenten vooraf te enthousiasmeren voor de ouderenzorg. Turnover van het team en inzet van flex-medewerkers. Risico dat het ZIC aan individuen hangt. Kansen en belemmeringen Kansen Toepassen van projectvaardigheden en leiderschap. Daadwerkelijk samen verbeteren op de werkvloer. Mogen leren.
Rogers, 1983 Leermomenten Cultuuromslag vergt tijd studenten en HBO-V werkbegeleiders zijn pioniers en informele leiders. Focus op de etage/afdeling, delen van ervaringen/kennis/projecten in het gehele huis. Groot leervermogen bij studenten, aanvragen van honoursster Opzetten onderzoekslijn nog in kinderschoenen koppeling lectoraat
Het zorginnovatiecentrum Claims Concerns Issues Claims: wat zijn overwinningen, winst, voordelen van een ZIC? Concerns: wat zijn zorgen, belemmeringen, beren op de weg? Issues: welke vraag/vragen zijn er nog?
Uitkomsten Claims Selectie van claims uit deze workshop: Draagt bij aan professionalisering en kwaliteitsbewustzijn Het hele bedrijf in beweging en lerend i.p.v. alleen student Innovatie onderzoek ebp kwaliteitsverbetering leven staat centraal Kan goed zijn voor het leerklimaat op de afdeling Enthousiaste leerlingen vasthouden en hun ideeën serieus nemen Innoveren komt meer op de werkvloer Uit routine komen (geldt voor zorgmedewerkers) Samenwerking vergroot
Uitkomsten Concerns Selectie van Concerns uit deze workshop: Geen HBO-ers werkzaam om de studenten te begeleiden Werkdruk, vinden alle medewerkers het leuk? Studenten kunnen als bedreigend ervaren worden, want gelijkwaardig Onvoldoende HBO-V studenten, hoe lang subsidie? Continuiteit zic afhankelijk van visie, management (belemmering voor landelijk uitrollen). De bekostiging van de extra uren die ze krijgen. Hoe borg je deze ook in tijden van minder personeel en financien Te weinig voorbeeldrollen Onderdeel van het kwaliteitsplan van de organisatie/locatie Het vraagt veel van de medewerkers. Vraagt om omslag Werknemers kijken op tegen HBO-Vers waardoor er geen veilig leerklimaat is. Komt leren in de knel door werkdrukte
Uitkomsten Issues Selectie van issues in deze workshop met een kort antwoord: In hoeverre kun je blijven voldoen aan boventalligheid? In tijden van crisis is meehelpen noodzakelijk, maar boventalligheid voert wel de boventoon en er wordt alles aangedaan om dit te waarborgen. Zullen afgestudeerde HBO-Ver als eenling het in een team met niveau 3 redden of verbeteren, daarna toch uit de ouderenzorg? Wij zien dat het enorm belangrijk is dat HBO=Vers kunnen blijven sparren met elkaar. Geen eenlingen, maar faciliteren dat HBO=Vers elkaar blijven zien, ondanks dat ze op een andere locatie werkzaam zijn. Extra financiering om medewerkers mee te laten participeren? Bij navraag bij directeur/opleidingshoofd blijkt dat financiering geen onderdeel is van subsidie, maar drukt op het budget van de locatie. Bewuste keuze om te investeren op leervermogen en kwaliteitsverbetering via het ZIC. Welke tips hebben jullie om hogeschool en studenten aan te trekken Kom met een gedegen plan hoe jullie het graag zien. Houd rekening met wat voor Hogescholen van belang is (waarborgen kwaliteit van stagebegeleiding en continuïteit van het aanbieden van stageplekken).
Frost, D., Snoeren, M. (2010) Het ontwikkelen en integreren van diverse vormen van kennis: de rol van de lecturer practitioner. Vakblad voor opleiders in de gezondheidszorgonderwijs. Literatuur Lambregts, J., Grotendorst, A., & Merwijk, C, van (red.). (2015). Bachelor Nursing 2020. Een toekomstbestendig opleidingsprofiel 4.0. Munten, G., Legius, M., Niessen, T., Snoeren, M., Jukema, J., Harps-Timmermans, A. (2012) Practice development - naar duurzame verandering van zorg- en onderwijspraktijken. Boom Lemma Uitgevers, Den Haag. Schuurmans, M. (2012). Beroepsprofiel verpleegkundige. In: Leren van de toekomst, Verpleegkundigen en verzorgenden 2020. Onder redactie van: Lambregts, J & Grotendorst, A. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Snoeren MWC, Dekker-van Doorn CM. (2007) Leren = veranderen: een kwalitatief onderzoek naar de relatie tussen veranderingsprocessen en de leerstrategie van lageropgeleide medewerkers, Verpleegkunde, 22(2): 86-97.