Advies en plan van aanpak om leren rondom patiëntveiligheid te borgen in het medisch en verpleegkundig onderwijs oktober 2011
|
|
- Cecilia Maes
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 N A A R E E N D O O R L O P E N D E L E E R L I J N PAT I Ë N T V E I L I G H E I D Advies en plan van aanpak om leren rondom patiëntveiligheid te borgen in het medisch en verpleegkundig onderwijs oktober 2011 MBOOA Zilvermos LB Houten Tel.: info@mbooa.nl
2 I N H O U D S O P G A V E Inhoudsopgave... 2 Samenvatting Inleiding Aanleiding Doelstelling en beoogd resultaat De opdracht Aanpak Vooraf: kaders van het project Huidige situatie Inleiding Organisatie van medisch en verpleegkundig opleiden Stand van zaken patiëntveiligheidsleren Onderwijsprogramma s, leermateriaal en leerinitiatieven: voorbeelden Conclusies: voorwaarden implementatie en borging Inleiding Onderwijskundige implementatievoorwaarden veiligheidsleren Ervaren succesfactoren voor implementatie Voorwaarden voor borging Ervaren knelpunten en belemmeringen: implementatierisico s Conclusies: behoeften en wensen Inleiding Behoeften en wensen patiëntveiligheidsleren Aanbevelingen: naar doorlopende leerlijn Inleiding Doelgroepen en contexten veiligheidsleren Verbinden van leren en leercontexten: doorlopende leerlijn(en) Kenmerken doorlopende leerlijn(en) patiëntveiligheid Vervolg: plan van aanpak Inleiding Actieplan Landelijk stimuleringsprogramma en ondersteuningsstructuur Opzet programma en structuur Rollen Discussie Bronnen Bijlage 1: Geraadpleegde personen en instanties Bijlage 2: Relevante conclusies/aanbevelingen uit bestaande rapporten, kort samengevat Bijlage 2: Relevante conclusies/aanbevelingen uit bestaande rapporten, kort samengevat Bijlage 3: Kansen en ideeën veiligheidsleren Borgen van leren rondom patiëntveiligheid in het medisch en verpleegkundig onderwijs 2
3 S A M E N V A T T I N G Aanleiding De NFU heeft van het VMS-programma de opdracht gekregen om het project borging van patiëntveiligheidsleren op zich te nemen en zich tot taak gesteld met aanbevelingen te komen en te stimuleren dat leren rondom patiëntveiligheid door relevante onderwijspartners kan worden geïmplementeerd in de onderwijspraktijk. Patiëntveiligheidsonderwijs dient gemeengoed te worden. Hiertoe is met input van relevante partijen in een korte tijd voorliggend implementatieplan ontwikkeld. Het uitgevoerde project dient bij te dragen aan de algemene doelstelling van het VMS-project: Het borgen van risicobewustzijn, patiëntveiligheidsdenken en handelen, kennis en instrumenten. In dit specifieke project betreffende leren wordt dit beoogd door: Het doen van aanbevelingen voor de implementatie van patiëntveiligheidsleren Het stimuleren van implementatie van patiëntveiligheid(sleren) in onderwijs & opleiding Huidige situatie met betrekking tot veiligheidsleren Het draagvlak en het enthousiasme om aan veiligheidsleren te werken is groot en er is een goed urgentiebesef ten aanzien van het thema. Er bestaan diverse goede voorbeelden van leerprogramma s en instrumenten. Het moment om aan verbetering van veiligheidsleren te werken is dus goed. Echter (nog) niet alle aanbevelingen uit de al uitgevoerde inventariserende studies naar onderwijs en opleiding rondom patiëntveiligheid (zie o.a. bijlage 2) zijn opgepakt. Er kan geconstateerd worden dat onderwijsinstanties vooral afzonderlijk bezig zijn met ontwikkelen van diverse leerprogramma s en middelen. Daarnaast kan geconcludeerd worden dat structuur en samenhang in het leren rondom patiëntveiligheid vooralsnog ontbreken. Het oogt fragmentarisch en er lijkt weinig opbouw en samenhang te zitten tussen de diverse programma s. Ook lijkt de regionale samenwerking met de OOR-, hbo- en mbo-partners vooralsnog afwezig en/of niet optimaal. Voor wat betreft medische vervolgopleidingen zijn wetenschappelijke verenigingen en OOR s druk doende met de invoering van hun gemoderniseerde curricula en zijn hebben hier hun handen vol aan. De invulling van de algemene competenties, waarin patiëntveiligheid een plek zou kunnen krijgen, verschilt per specialisme (eigen programma s of via het disciplineoverstijgend onderwijs in de OOR, al dan niet verplicht). Voor wat betreft de invulling en levenslang leren (activiteiten voor de zittende professie) verschilt het urgentiebesef en risicobewustzijn per specialisme. Diverse factoren kunnen bijdragen aan verhoogd risicobewustzijn, wat helpt bij de implementatie van veiligheidsleren. Diverse respondenten geven aan veel centraal opgelegd te krijgen en ervaren daardoor weinig ruimte voor eigen invulling. De gezamenlijke hbo-opleidingen verpleegkunde hebben patiëntveiligheid expliciet opgenomen als thema in de body of knowledge van de opleiding. De verdere invulling, inhoud, vormgeving en uitvoering ervan bepalen de hogescholen zelf. Zijn hier vooral afzonderlijke mee bezig. De situatie van de mbo-opleidingen verpleegkunde is onduidelijk. Een quickscan-onderzoek vanuit het VMS-veiligheidsprogramma (VMS Veiligheidsprogramma, 2011) toont aan dat vrijwel alle responderende ziekenhuizen hard aan de slag zijn met de tien thema s. Merendeel van de responderende ziekenhuizen geeft aan eind 2012 een VMS te hebben gerealiseerd (VMS, 2011). In veel ziekenhuizen vinden leer- en verbeteractiviteiten plaats rondom incidentmelding. Diverse afdelingen binnen ziekenhuizen voeren acties uit ten behoeve van kwaliteitsverbetering en patiëntveiligheid. Ten aanzien van beschikbare programma s, leerinitiatieven en materiaal kan geconcludeerd dat er voor alle leerfasen (basis-, vervolg-, verdiepingsopleiding en levenslang leren) goede ingrediënten om tot een samenhangend pakket voor veiligheidsleren te komen. Borgen van leren rondom patiëntveiligheid in het medisch en verpleegkundig onderwijs 3
4 Implementatievoorwaarden Voor het implementeren en borgen van veiligheidsleren is een aantal voorwaarden te formuleren, waaronder: Onderwijskundige ontwerp- en uitvoeringscriteria: Eenduidige content, doelen, uitkomsten formuleren Zichtbaar maken, integreren in en voortbouwen op bestaande curricula Integraal, continu (herhaling) aanbieden in continuüm: eerst sensitizing (kennis en begrip) later toepassing Zorgdragen voor een veilige, ondersteunende, uitdagende omgeving Betrekken en scholen docenten, opleiders, werkvloer Contextgebonden dus: multidisciplinair en praktijkleren (direct toepassen) Ervaren succesfactoren: Leiderschap bij het management Doelen en plannen (Inspectie, VMS, NFU, Ziekenhuis) koppelen en verbinden aan onderwijs/opleiding: studenten laten deelnemen aan projecten en organisatieleren Bewerkstelligen van (verdere) verandering houding, gedrag, cultuur (onder andere: blamefree, gelijkheid, feilbaarheid, geen domeindenken). Patiënt echt centraal stellen: leren kennen, band krijgen, integrale blik op de patient Toetsen, beoordelen en certificeren Implementatierisico s Voorwaarden voor borging Formeel vastleggen van inhoud en doelen in raam- en opleidingsplannen Certificeren, toetsen en evalueren van veiligheidsleren Niet receptieve (ontbreken urgentiebesef, risicobewustzijn) docenten, opleiders en werkvloer (inclusief leidinggevenden). Vereiste cultuur is (nog) niet aanwezig. Initiëren en uitvoeren van praktisch haalbare activiteiten Relatie met context/werkpraktijk mist in de dagelijkse werkpraktijk. Integreren in visitaties Geen trekkers en rolmodellen in de organisatie Behoeften en wensen Onderstaande weergave van de meeste genoemde behoeften en wensen geeft aan hoe het werkveld zelf denkt over hoe de implementatie en het borgen het beste gerealiseerd kan worden. Het vormt tevens de basis voor een plan van aanpak hiervoor. Landelijk competenties patiëntveiligheid borgen in Docentenprofessionalisering content, eindtermen en opleidingsplannen (per Centraal ontwikkelen en ondersteunen teamtrainingen opleidingsfase/doelgroep) (CRM) (inclusief aandacht voor multiprofessionele Ontsluiten bestaande programma s, leermiddelen communicatie) Faciliteren, ondersteunen uitwisselen en samenwerking Toetsen en certificeren veiligheidsonderwijs (waaronder samen, landelijk leermateriaal en casuïstiek ontwikkelen Aanbeveling: naar doorlopende leerlijnen Om meer samenhang, structuur en continuïteit aan te brengen in patiëntveiligheidsleren, wordt aanbevolen veiligheidsleren in leerfasen en voor en door diverse doelgroepen met elkaar te verbinden. Er dient op verschillende fronten verbinding worden aangebracht: verbinden van veiligheidsleren dat nu fragmentarisch, in de verschillende opleidingsfasen, en niet in samenhang wordt aangeboden verbinden van formeel onderwijs/opleiding met organisatieleren en informeel werkplekleren verbinding tussen leerfasen: zorgen voor blijven leren, continue aandacht voor veiligheidsleren verbinden aan context en werkpraktijk verbinden aan reguliere, (medische) content, in de huidige opleidingen Borgen van leren rondom patiëntveiligheid in het medisch en verpleegkundig onderwijs 4
5 Verbinding kan worden bewerkstelligd door met betrokken partijen te werken aan de ontwikkeling van een doorlopende leerlijn patiëntveiligheid. De leerlijn kent een aantal specifieke kenmerken, waaronder: eenduidige basiscontent voor diverse opleidingsniveaus, -fasen en organisatieleren (als basis hiervoor kan de WHO-curriculumguide on patient safety worden gebruikt), integraal herhaaldelijk aanbieden, starten met kennis en bewustwording en vervolgens integreren in de praktijk). Om het veiligheidsleren goed te laten beklijven, dient ook de context van de werk(leer)praktijk parallel aan de ontwikkeling van de leerlijn te worden klaargemaakt voor veiligheidsleren. Plan van aanpak implementatie en borging van patiëntveiligheidsleren Het draagvlak en het enthousiasme om aan veiligheidsleren te werken is groot. Zaak is nu samenhang en structuur aan te brengen in de ingezette acties en het enthousiasme te gebruiken om met concrete acties, in de vorm van een actieplan, lijn aan te brengen in veiligheidsleren. Implementatie en borging van veiligheidsleren vraagt een integrale aanpak. Er dient gelijktijdig aan het formele onderwijs en cultuurontwikkeling op de werkvloer (organisatieleren en levenslang leren) gewerkt te worden. Om het gewenste resultaat te bereiken dient een aantal stappen te worden genomen. Deze zijn met bijbehorende suggesties in de vorm van een actieplan inclusief voorstel voor een ondersteuningsstructuur beschreven. Het actieplan kent de volgende thema s: (1) Formuleren eenduidige concrete minimumeis op landelijk niveau, (2) Kennisbundeling en digitale ontsluiting, (3) Onderwijs en opleiding: leerlijn, leer-/toetsmiddelen, professionalisering docenten/opleiders, (4) Organisatieleren: leerlijn patiëntveiligheid organisatieleren, leiderschap management, teamtrainingen/crm, veiligheidscultuur en (5) Levenslang leren: leerlijn zittende professie. Discussie In de conclusies wordt verwoord dat de verschillende doelgroepen in het veld een grote behoefte hebben aan ondersteuning, coördinatie en afstemming. Alleen op deze wijze kunnen ontwikkelingen in samenhang vervolgd worden en kan borging van het patiëntveiligheidsleren in de gehele keten worden gerealiseerd. Ten tijde van de start van het project was dit niet voorzien. Ook was niet voorzien dat het enthousiasme zo groot was bij de verschillende doelgroepen om patiëntveiligheid te borgen in het onderwijs. Een en ander heeft geleid tot een keuze uit twee opties voor het vervolg van het project (zie hoofdstuk 6 voor een meer uitgebreidere beschrijving): 1. Verder uitwerken van een implementatieplan op basis van de conclusies en aanbevelingen. Waarbij het vervolgens aan het beroepsveld over gelaten wordt om het verder gestalte te geven. 2. Tijdens de tweede fase een opzet te maken voor een meerjarenplan. Tijdens het meerjarenplan kan de ondersteuning, coördinatie en afstemming geboden worden zoals gewenst door de verschillende doelgroepen. Het is aan de opdrachtgevers op basis van het uitgevoerde project tot een keuze te komen die recht doet aan het realiseren van de implementatie en borging van leren rondom patiëntveiligheid. Borgen van leren rondom patiëntveiligheid in het medisch en verpleegkundig onderwijs 5
N A A R E E N D O O R L O P E N D E
N A A R E E N D O O R L O P E N D E L E E R L I J N PAT I Ë N T V E I L I G H E I D Advies en plan van aanpak om leren rondom patiëntveiligheid te borgen in het medisch en verpleegkundig onderwijs oktober
Nadere informatieDe zorg is onze passie, verbeteren ons vak. Productive Ward
Productive Ward Verbeter de kwaliteit, veiligheid en doelmatigheid van uw zorg door reductie van verspilling Brochure Productive Ward CBO 2012 CBO, Postbus 20064, 3502 LB UTRECHT Alle rechten voorbehouden.
Nadere informatievan onderwijs en onderwijsondersteuning binnen Directeur onderwijsinstituut
Opleidingsmanager Doel Ontwikkelen van programma( s) van wetenschappenlijk onderwijs en (laten) uitvoeren en organiseren van onderwijs en onderwijsondersteuning binnen de faculteit, uitgaande van een faculteitsplan
Nadere informatieNaar een betere Match. Inventarisatie knelpunten onderwijs arbeidsmarkt in Zorg en welzijn in Haaglanden Nieuwe Waterweg Noord
Samenvatting Naar een betere Match. Inventarisatie knelpunten en oplossingen bij de aansluiting onderwijs arbeidsmarkt in Zorg en welzijn in de regio Haaglanden Nieuwe Waterweg Noord 1 Samenvatting van:
Nadere informatieDe Veranderplanner. Vilans 2011 Michiel Rutjes, Carolien Gooiker, Marjolein van Vliet. Veranderplanner (Versie )
De Veranderplanner Wanneer een zorgorganisatie een verandering invoert zijn er veel factoren die het succes van deze verandering bepalen. Dit instrument, de veranderplanner, is gemaakt om voorafgaand aan
Nadere informatieOnderzoeken Werkplekleren
Onderzoeken Werkplekleren Leeromgeving Sapfabriek Competenties en professionaliseringsbehoeften Opzet presentatie Verbinding tussen de onderzoeken Aanleiding voor de onderzoeken Onderzoek Sapfabriek Respondenten
Nadere informatieKIPZ The Next Level Functiedifferentiatie: het veranderkundige vraagstuk?!
KIPZ The Next Level Functiedifferentiatie: het veranderkundige vraagstuk?! 9 november 2017 José Geerdink Elze Bent Bertien Molenaar Rhebergen Wat gaan we doen? Tijd Programma 11:10 Welkom! 11:10 11:20
Nadere informatieDe curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden:
Marco Snoek over de masteropleiding en de rollen van de LD Docenten De curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden: Het intended curriculum : welke doelen worden
Nadere informatieOp weg naar een integraal kindcentrum. Janny Reitsma
Op weg naar een integraal kindcentrum Janny Reitsma Programma: Verkenning van het integraal kindcentrum Leiderschap: mensen in beweging zetten Leiderschap: planmatig organiseren Leren als strategie voor
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING BELEIDSMEDEWERKER ONDERZOEKSINFRASTRUCTUUR
FUNCTIEBESCHRIJVING BELEIDSMEDEWERKER ONDERZOEKSINFRASTRUCTUUR A. DOEL VAN DE FUNCTIE: Het beleidsthema vanuit theoretische en praktische deskundigheid implementeren en uitbouwen teneinde toepassingen
Nadere informatieOp weg naar de (academische) opleidingsschool
Discussienota Nationalgeographic.nl Adviescommissie ADEF OidS Mei 2014 1 Inhoudsopgave Inleiding 1. Uitgangspunten Samen Opleiden 2. Ambities van (academische) opleidingsscholen 3. Concept Samen Opleiden
Nadere informatieFUNCTIEPROFIEL OPLEIDINGSMANAGER MARNIX ACADEMIE
FUNCTIEPROFIEL OPLEIDINGSMANAGER MARNIX ACADEMIE Inhoudsopgave 1 De Marnix Academie 3 De organisatie 3 De missie 3 Visie 3 De thema s 3 Organogram 4 2 Opleidingsmanager 5 Plaats in de organisatie 5 Taken
Nadere informatieZELFEVALUATIE VAN DE THEMA S HOOG RISICO MEDICATIE IDENTITOVIGILANTIE
COÖRDINATIE KWALITEIT EN PATIËNTVEILIGHEID TWEEDE MEERJARENPLAN 2013-2017 Contract 2013 ZELFEVALUATIE VAN DE THEMA S HOOG RISICO MEDICATIE IDENTITOVIGILANTIE Sp-ziekenhuizen 1 1. Inleiding Hierna volgt
Nadere informatieDe begeleidings- en beoordelingstrajecten zijn schriftelijk vastgelegd en te raadplegen door anderen. ILS en Radboud Docenten Academie.
Rapportageformat Instrument Keurmerk HAN ILS en samenwerkingsscholen Versie VO, oktober 2014 Standaard 1. De samenwerkingsschool in relatie tot de kwaliteit van de leerwerkomgeving van de lerende Deze
Nadere informatieDocenten- en studentendialoog. Petra Szczerba Consultant kwaliteitsmanagement en IR Dienst Onderwijs en Onderzoek
Docenten- en studentendialoog Petra Szczerba Consultant kwaliteitsmanagement en IR Dienst Onderwijs en Onderzoek Bespreekpunten Introductie Context Fontys Illustratie filmpje dialoog met docenten Dialoog
Nadere informatieFunctieprofiel: Docent Functiecode: 0104
Functieprofiel: Docent Functiecode: 0104 Doel Voorbereiden en uitvoeren van ontwikkelde onderwijsonderdelen en participeren in uitvoering van onderwijsevaluaties en ontwikkeling en/of onder begeleiding
Nadere informatieImplementatie van richtlijnen. Dr. Hester Vermeulen Afdeling Chirurgie, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Amsterdam School of Health Professions
Implementatie van richtlijnen Dr. Hester Vermeulen Afdeling Chirurgie, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Amsterdam School of Health Professions Even voorstellen Dr. Hester Vermeulen Verpleegkundige
Nadere informatiePROJECTPLAN Vroege herkenning en behandeling ondervoeding in revalidatiecentra
PROJECTPLAN Vroege herkenning en behandeling in revalidatiecentra Voorbeeldversie A. Inleiding en deelnemende afdelingen Inleiding Ondervoeding is sinds 2010 een prestatie indicator voor de revalidatiecentra.
Nadere informatieActiviteitenplan 2010-2013. Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant
Activiteitenplan - 2013 Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant Werkplan - 2013 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Aansluitend op de doelstellingen van het beleidsplan van het netwerk staan
Nadere informatieHandleiding Veiligheidsrondes
Utrecht, maart 2006 Handleiding Veiligheidsrondes Project Veiligheidsmanagement Bouwen aan Veiligheid in de Zorg Auteurs: drs. I. van der Veeken, drs B. Heemskerk, E. Nap Inleiding Niet alleen de Raad
Nadere informatieCurriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron. Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019
Curriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019 Vraag Pitch Wij horen graag hoe het staat met Curriculum.nu en verder". Inhoud pitch Ontwikkelingen curriculum.nu
Nadere informatieWorkshop Veiligheidscultuur
Universiteit Hasselt Onderzoeksgroep Patiëntveiligheid Faculteit Geneeskunde en Levenswetenschappen Faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen Annemie Vlayen annemie.vlayen@uhasselt.be Workshop Veiligheidscultuur
Nadere informatieMedewerker onderwijsontwikkeling
Medewerker onderwijsontwikkeling Doel Ontwikkelen van en adviseren over het onderwijsbeleid en ondersteunen bij de implementatie en toepassing ervan, uitgaande van de geformuleerde strategie van de instelling/faculteit
Nadere informatieVisie Registerplein. Kwaliteit van sociale professionals. (goedgekeurd door de Raad van Toezicht op 8 juli 2014) Pagina 1 van 6
Visie Registerplein Kwaliteit van sociale professionals (goedgekeurd door de Raad van Toezicht op 8 juli 2014) Pagina 1 van 6 Onze Missie Registerplein draagt bij aan de borging en verbetering van de kwaliteit
Nadere informatieJaarplan Palliatieve Zorg Laurens
Gezamenlijk werken aan kwaliteit palliatieve zorg in heel Laurens INHOUD 1 INLEIDING 2 2 ROL REGIO, LPZ EN I&O 2 3 OVERLEGSTRUCTUUR 2 4 DOELEN 2013 3 4.1 Laurensbrede visie 3 4.2 Eenduidig kwaliteitsniveau
Nadere informatieEen lerarenopleiding en studenten in kansarmoede: de krachten gebundeld! Ann Van Hooste en Liesbeth Spanjers UC Leuven Groep Lerarenopleiding
Een lerarenopleiding en studenten in kansarmoede: de krachten gebundeld! Ann Van Hooste en Liesbeth Spanjers UC Leuven Groep Lerarenopleiding Een student in kansarmoede vertelt Het was heel fijn om deel
Nadere informatiePLAN VAN AANPAK MEDICATIEVERIFICATIE BIJ OPNAME EN ONTSLAG
aan PLAN VAN AANPAK MEDICATIEVERIFICATIE BIJ OPNAME EN ONTSLAG Ziekenhuis Themawerkgroep Titel thema Opdrachtgever Begin- en einddatum Opgesteld op Ingevuld door TEAMSAMENSTELLING 1. Wat is de samenstelling
Nadere informatieMeten van veiligheidscultuur in de Belgische ziekenhuizen 7de Limburgse Patiëntveiligheidssymposium 15 november, Atrium Heerlen
Meten van veiligheidscultuur in de Belgische ziekenhuizen 7de Limburgse Patiëntveiligheidssymposium 15 november, Atrium Heerlen Annemie Vlayen annemie.vlayen@uhasselt.be UHasselt Patient Safety Group Inhoud
Nadere informatieSAMENVATTING Het ontwikkelen van een solide studie design met bijbehorende instrumenten om een CRM training te evalueren
SAMENVATTING Op de Intensive Care (IC) worden fouten gemaakt, sommige met ernstige gevolgen voor de patiënt. Er is steeds meer bewijs dat deze fouten kunnen worden vermeden, of de gevolgen er van af te
Nadere informatieIntegrated Audit in het Erasmus MC
Integrated Audit in het Erasmus MC NFU Symposium Mind the gap! Effectieve inzet van interne audits 29 mei 215 Freek Wegerif Sector Audit Succesfactoren Uitdagingen 2 Integrated audit - uitvoering EXPERTS
Nadere informatieEEN MEERJARIG BELEIDSPLAN MET SMART DOELSTELLINGEN
VOORBEELD VEILIGHEIDSPLAN EEN MEERJARIG BELEIDSPLAN MET SMART DOELSTELLINGEN Hieronder ziet u de hoofdstukken en paragrafen van het veiligheidsplan. Per paragraaf ziet u welke informatie u moet geven.
Nadere informatieArbeidsmarktregio Groningen
Arbeidsmarktregio Groningen Eindverantwoording Screening en matching vergunninghouders 2018 December 2019 Ingrid Veldscholten - Regiocoördinator 1. Schets van de regio De arbeidsmarktregio De afgelopen
Nadere informatieWorkshop: ROC als bedrijfsopleider Wel.. Of niet?
Workshop: ROC als bedrijfsopleider Wel.. Of niet? Margriet Snellen Beleidsadviseur Opleidingen ActiZ 6 november 2014 Welkom Wie ben ik? Wie bent u? De workshop? Wanneer ben je een bedrijfsopleider? Doelgroep:
Nadere informatieWerkend leren in de jeugdhulpverlening
Werkend leren in de jeugdhulpverlening en welzijnssector Nulmeting Samenvatting Een onderzoek in opdracht van Sectorfonds Welzijn Bernadette Holmes-Wijnker Jaap Bouwmeester B2796 Leiden, 1 oktober 2003
Nadere informatieVersterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo
Stimuleringsproject LOB in het mbo Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo De actoren in een doorlopende leerlijn LOB LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo gaat onder andere over het
Nadere informatieINTRAPROFESSIONEEL LEREN MET ARTS-ASSISTENTEN BINNEN DE KINDZORG ONTWIKKELING VAN EEN TOOLBOX
INTRAPROFESSIONEEL LEREN MET ARTS-ASSISTENTEN BINNEN DE KINDZORG ONTWIKKELING VAN EEN TOOLBOX O. PROJECTOPZET Algemene gegevens Instelling: Radboudumc Amalia Kinderziekenhuis Titel initiatief: Intraprofessioneel
Nadere informatieBeïnvloedende factoren vanuit EBNN die de implementatie van innovaties op verpleegafdelingen bevorderen
Associatiedag Katrin Gillis, Krista Turnhout Heeren 12 en september Hilde Lahaye 2011 Beïnvloedende factoren vanuit EBNN die de implementatie van innovaties op verpleegafdelingen bevorderen 1 De EBNN bijdragen
Nadere informatieZorginnovatiecentrum in de ouderenzorg. Vivian Stark Anne Moerman Marjolein van Wijk
Zorginnovatiecentrum in de ouderenzorg Vivian Stark Anne Moerman Marjolein van Wijk Opening Initiatief Zorgpartners MH HBO-V in de ouderenzorg Bijdrage aan beeldvorming Aanleiding start ZIC Toename complexiteit
Nadere informatieEvaluatie bijdrageregeling Regionale samenwerking -samenvatting-
WODC Evaluatie bijdrageregeling Regionale samenwerking -samenvatting- Hoofddorp, 8 mei 2003 Projectnummer: 3863 KPMG Bureau voor Economische Argumentatie Postbus 559 2130 AN Hoofddorp Tel. 023-5547700
Nadere informatieThema 5: Implementeren
Thema 5: Implementeren Passende implementatiemethodieken voor ICT-hulpmiddelen Suzan Ramakers Orthopedagoog, projectleider en docent bij Lexima Bovenschoolse Implementatietrajecten Bovenschoolse overeenkomst
Nadere informatieWorkshop Up to date agressiebeleid
1 Workshop Up to date agressiebeleid Van beleid naar praktijk 27 mei 2015 William Bertrand w.bertrand@radarvertige.nl Programma Introductie Feiten en cijfers enquête Knelpunten uit de praktijk Kijk op
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE 7 1 INLEIDING EN VRAAGSTELLING 13
Inhoudsopgave 7 1 INLEIDING EN VRAAGSTELLING 13 1.1. Inleiding 13 1.1.1 De Vreedzame School 13 1.1.2 De pedagogische opdracht van de school 15 1.1.3 Burgerschapsvorming in het onderwijs 16 1.1.4 Wat vermag
Nadere informatieProfessionele werkplaatsen: een model voor leren en onderzoekend samenwerken
Professionele werkplaatsen: een model voor leren en onderzoekend samenwerken Wat gaan we doen? 1. Waarom, wat en hoe - Professionele Werkplaatsen (PW) - WIN project 2. WIN uitkomst fase 1 definitie en
Nadere informatieKwaliteit van opleiding
Bedoeling Card 1 Kwaliteit van opleiding De kwaliteit van de opleiding is ons primaire doel en een noodzakelijk onderdeel van onze professie. Aios hebben voldoende mogelijkheden nodig voor werkplekleren
Nadere informatieHelp ik ben geslaagd, wat nu? Thijs van der Heijden
Help ik ben geslaagd, wat nu? Thijs van der Heijden Kwetsbare doelgroep. Extra verantwoordelijkheid. Welke extra vaardigheden zijn nodig om de kansen te vergroten? Niet alleen studievaardigheden, ook sociale
Nadere informatieToekomstbestendige verpleegkundige zorg en de rol van de leidinggevenden. Tineke Holwerda 20-11-2015
Toekomstbestendige verpleegkundige zorg en de rol van de leidinggevenden Tineke Holwerda 20-11-2015 Waarom deze ontwikkeling? Omdat de patiëntenzorg er om vraagt Omdat uit onderzoek blijkt dat de functiemix
Nadere informatieParticipatie van cliënten laat nog te wensen over. Dit geldt ook voor de eenduidige voorlichting aan (aanstaande) zwangeren en hun partners.
VSV s op koers 83% van de VSV s heeft een gezamenlijke visie opgesteld, waarbij moeder en kind centraal staan. Dat blijkt uit een inventarisatie die het CPZ samen met ActiZ heeft laten doen. Centrale vraagstelling
Nadere informatieSamenvatting. Het antwoord op vraag 4 is niet in deze samenvatting opgenomen. We verwijzen naar bijlage 3 van dit rapport.
Samenvatting Aanleiding en doelstelling van het onderzoek Het ministerie van Justitie heeft in het voorjaar van 2003 kenbaar gemaakt behoefte te hebben aan een implementatie-evaluatie van het Keurmerk
Nadere informatieFIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media. draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging
FIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging Via het Klavertje 4 Model zet u sociale media en ICT breed in Didactische
Nadere informatieWERKVELDCONFERENTIE BACHELOR NURSING 2020
WERKVELDCONFERENTIE BACHELOR NURSING 2020 Over Beroepsprofiel. Opleidingsprofiel. en Functieprofiel van Verpleegkundigen 13 oktober 2015 Johan Lambregts, projectleider BN 2020 Bureau Lambregts WERKVELDCONFERENTIE
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder
Doel van de functiefamilie Het beleidsthema vanuit theoretische en praktische deskundigheid implementeren en uitbouwen teneinde toepassingen omtrent het thema te initiëren, te stimuleren en te bewaken
Nadere informatieRRBOUWRAPPORT 144. Aan de slag met BIM; gewoon doen! Handreiking, Virtueel Bouwen
RRBOUWRAPPORT 144 Aan de slag met BIM; gewoon doen! Handreiking, Virtueel Bouwen 2 Handreiking Virtueel Bouwen Aan de slag met BIM, Gewoon doen! Jan Straatman en Willem Pel, Balance & Result Organisatie
Nadere informatieOntwikkelingsperspectief in regulier basisonderwijs. Suzanne Beek en Linda Sontag ORD 2013
Ontwikkelingsperspectief in regulier basisonderwijs Suzanne Beek en Linda Sontag ORD 2013 Perspectief op de ontwikkeling van kinderen.. als kijken in een glazen bol? Wat is het ontwikkelingsperspectief?
Nadere informatieDoel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE ONDERWIJS- & ONDERZOEKSONDERSTEUNING VAARDIGHEIDSDOCENT VERSIE 3 APRIL 2017
Vaardigheidsdocent Doel Ontwikkelen en verzorgen van buiten de kaders van de wetenschappelijke onderwijsonderdelen maar binnen de kaders van het beleid van de instelling, faculteit, opleidingsinstituut,
Nadere informatieV&VN Geriatrie. Jaarplan 2014-2015. Inleiding. Missie
V&VN Geriatrie Jaarplan 2014-2015 Inleiding Dit jaarplan beschrijft de activiteiten die de afdeling V&VN Geriatrie voornemens is uit te voeren in 2014 en 2015. Deze activiteiten zijn gebaseerd op de missie
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Postbus EA..DEN HAAG
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Hoger Onderwijs en Studiefinanciering Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375
Nadere informatieDe Toetsing Getoetst in definities
De Toetsing Getoetst in definities Kenniscentrum Kwaliteit van Leren Tamara van Schilt-Mol 2016 Extra definities Kwaliteitscriteria Bij het vaststellen van kwaliteitscriteria gaat over de vraag welke visie
Nadere informatiePilot Gastvrij Contact. WGV Zorg en Welzijn 1
Pilot Gastvrij Contact 1 2 Start pilot 1 april 2013 mbo met Graafschap College 1 oktober 2013 hbo met Saxion met zorg- en welzijnsinstellingen; Sensire, Slingeland Ziekenhuis, Mediant, Livio in samenwerking
Nadere informatieTabel Competenties docentopleiders/-trainers
Tabel Competenties docentopleiders/-trainers In deze tabel zijn de competenties van de docentopleider/trainer (1) opgenomen. Deze zijn verder geconcretiseerd in bekwaamheidseisen of indicatoren en uitgewerkt
Nadere informatieICT-VAARDIGHEDEN DOCENTEN HO
ICT-VAARDIGHEDEN DOCENTEN HO Masterclass ICT-docentprofessionalisering 12 september 2011 Anna Tomson, Erwin Faasse, Peter J. Dekker 1 OPZET 1. Startpunt: HvA-beleid vanaf 2007 Peter 2. Inhoud: Voorbeeld
Nadere informatieKeuzedeel mbo. Voorbereiding hbo. behorend bij één of meerdere kwalificatiedossiers mbo. Geldig vanaf 1 augustus 2013. Crebonr.
Keuzedeel mbo Voorbereiding hbo behorend bij één of meerdere kwalificatiedossiers mbo Geldig vanaf 1 augustus 2013 Crebonr. Vastgesteld Penvoerder: Ontwikkeld door: 2 van 7 1. Algemene informatie D1: Voorbereiding
Nadere informatieDocent. Doel. College van van Bestuur. Decaan. Voorzitter Capaciteitsgroep. Dir. Dir. Onderzoeksinstituut. Hoogleraar UHD UD UD. Onderzoeker.
Docent Doel College van van Bestuur Ontwikkelen en verzorgen van toegewezen wetenschappelijke, uitgaande van het facultaire, teneinde de leerdoelen behorende bij de eindtermen van de ten aanzien van kennis,
Nadere informatieHandleiding Kwaliteitszorg Medische Vervolgopleidingen
Handleiding Kwaliteitszorg Medische Vervolgopleidingen Martini Ziekenhuis Groningen/Van Swieten Instituut Ziekenhuisgroep Twente locatie Almelo en Hengelo/ZGT Academie 2013 1 Inleiding Ter bewaking van
Nadere informatieImplementatieplan Indicatoren ambulancezorg
Implementatieplan Indicatoren ambulancezorg definitieve versie maart 2015 1 1. Inleiding In oktober 2014 heeft het bestuur van Ambulancezorg Nederland de indicatorenset ambulancezorg vastgesteld. Hiermee
Nadere informatie21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO
21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs Maaike Rodenboog, SLO m.rodenboog@slo.nl SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Onafhankelijke, niet-commerciële positie als
Nadere informatieVeilige toepassing van medische technologie. Lessons (to be) learned
Veilige toepassing van medische technologie Lessons (to be) learned Inhoud 1. Belangrijkste resultaten 2. Op welke wijze kunnen ziekenhuizen een verbeterslag maken? Tabel 1: Nederlandse documenten veilig
Nadere informatieVMS veiligheidseisen voor het ZKN-Keurmerk Een vertaling van de NTA8009:2011 naar de situatie van de zelfstandige klinieken
VMS veiligheidseisen voor het ZKN-Keurmerk Een vertaling van de NTA8009:2011 naar de situatie van de zelfstandige klinieken Leiderschap 1. De directie heeft vastgelegd en is eindverantwoordelijk voor het
Nadere informatieQuickscan reken- en wiskundeonderwijs
Quickscan reken- en wiskundeonderwijs Gegevens school Naam school Adres school Plaats Telefoon e-mail Datum invulling Ingevuld door Functie invuller directie IB-er RT-er taal/leescoördinator leerkracht
Nadere informatieNFU projectgroep Interne Audits. Gezamenlijk verbeteren
NFU projectgroep Interne Audits Gezamenlijk verbeteren Jan Camps Jan Lindemans Freek Wegerif Nathalie Cruz Anita Huis Marieke Zegers Marianne de Visser Jan Noord Silvia Brilstra Karel Leunissen Peter de
Nadere informatieHandreiking zelfevaluatie palliatieve zorg. September 2018
Handreiking zelfevaluatie palliatieve zorg September 2018 Handreiking zelfevaluatie palliatieve zorg Auteur Mirjam Jansen-Segers, senior adviseur palliatieve zorg IKNL Marieke Giesen, adviseur palliatieve
Nadere informatieZORGEN VOOR DE PATIËNT DOE JE SAMEN
ZORGEN VOOR DE PATIËNT DOE JE SAMEN 0. PROJECTOPZET Algemene gegevens Instelling: Radboudumc Titel initiatief: Zorgen voor de patiënt doe je samen Contactpersoon: Dr. N. Scherpbier- de Haan (Nynke.Scherpbier-deHaan@radboudumc.nl)
Nadere informatieOpbrengst vsv cafe 3 april talentontwikkeling Pagina 1
Opbrengst van de werkgroepen tijdens het VSV Cafe 3 april met als Thema talentontwikkeling Stelling 1 Talentontwikkeling is de benadering om tot een positieve leerattitude te komen. Centraal staat de erkenning
Nadere informatieSuccesvol implementeren
Succesvol implementeren Waarom begeleiding bij implementeren? Idealiter wordt een verandering op een school ingezet vanuit de onderwijsvisie. Deze veranderingen zijn veelal geformuleerd in het schoolplan
Nadere informatieUw brief van Ons kenmerk Contactpersoon Zoetermeer HBO/AS/2002/4056
OC enw De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen Europaweg 4 Postbus 25000 2700 LZ Zoetermeer Telefoon (079)
Nadere informatieOpleiding Heelkunde 2012. De worsteling met de implementatie van de modernisering
Opleiding Heelkunde 2012 De worsteling met de implementatie van de modernisering Herziene opleiding: van huidig naar nieuw Huidig Vage criteria leiden tot globale feedback onvoldoende (zelf)sturing van
Nadere informatieZorgarbeidsinnovatie. Deelproject overdracht. Roos Nieweg, Marjan Groenhuis
Zorgarbeidsinnovatie Deelproject overdracht Roos Nieweg, Marjan Groenhuis SIA RAAK-project: Zorgarbeidsinnovatie Deelproject overdracht It is in inadequate handoffs that safety often fails first (IOM,
Nadere informatieSlim beleggen Studeren met een functiebeperking: van beleid tot implementatie
Slim beleggen Studeren met een functiebeperking: van beleid tot implementatie Slim beleggen is niet eenvoudig! Hoe krijg je studeren met een functiebeperking hoger op de beleidsagenda van de onderwijsinstelling?
Nadere informatieKwaliteit en toezicht
Kwaliteit en toezicht H.ROBLES DE MEDINA. M S C N Kwaliteit van onderwijs Kwaliteitssysteem Interne controle Externe controle Het begrip kwaliteit van onderwijs Kwaliteit is het leveren van producten die
Nadere informatieDrechtsteden Alliantie. De laatste stand van zaken Juli 2016
Drechtsteden Alliantie De laatste stand van zaken Juli 2016 Visie en doel Voor en met de inwoners van de Drechtsteden werken we van 2016 tot 2020 samen aan het realiseren van de volgende doelstellingen:
Nadere informatieSamenvatting Beleidsplan Kwaliteit 2015-2017
Samenvatting Beleidsplan Kwaliteit 2015-2017 Inleiding De Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU) heeft als doel kwaliteitsverbetering te bewerkstelligen bij iedere uroloog ten gunste van iedere patiënt.
Nadere informatieHandleiding Veiligheidsrondes
Utrecht, maart 2006 Handleiding Veiligheidsrondes Project Veiligheidsmanagement Bouwen aan Veiligheid in de Zorg Auteurs: drs. I. van der Veeken, drs B. Heemskerk, E. Nap Inleiding Niet alleen de Raad
Nadere informatieOp EPA-gebaseerde opleidingen Van theoretisch kader tot toepassing in de praktijk
Op EPA-gebaseerde opleidingen Van theoretisch kader tot toepassing in de praktijk Inge Pool, beleidsadviseur Onderwijscentrum UMC Utrecht Marieke van der Horst, onderwijskundige Programma 1. Wat zijn EPA
Nadere informatieFunctieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303
Functieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303 Doel (Mede)zorgdragen voor de vormgeving en door het geven van adviezen bijdragen aan de uitvoering van het beleid binnen de Hogeschool Utrecht kaders en de ter
Nadere informatieDe ontwikkelcirkel 1/6
1/6 3D www.leren en organiseren.nl De ontwikkelcirkel voor (school)organisaties De ontwikkelcirkel Een 'Opleiden in de school'-traject kan vanuit de eigen organisatie geïnitieerd worden, maar kan ook gebeuren
Nadere informatiePeer-review: gezamenlijke kennis nationaal benutten;
Peer-review: gezamenlijke kennis nationaal benutten; Vakdocenten onderzoeken elkaars curriculum Velov/Veloncongres, Brussel, 4 februari 2016 Henk Fuchs en Gitte Hoogland Inhoud 1. 10voordeleraar 2. Peer-review
Nadere informatieInformatiemanager. Doel. Context
Informatiemanager Doel Ontwikkelen, in stand houden, evalueren, aanpassen en regisseren van het informatiemanagement, de digitale informatievoorziening en de ICT-facilitering van de instelling en/of de
Nadere informatieBeleid en implementatie aanpak ouderenmishandeling.
Beleid en implementatie aanpak ouderenmishandeling. 1. Sociaal beleid in breder verband Ontwikkelen beleid: een complex proces Het ontwikkelen en implementeren van beleid voor preventie en aanpak van grensoverschrijdend
Nadere informatieFunctieprofiel: Senior Managementassistent Functiecode: 0305
Functieprofiel: Senior Managementassistent Functiecode: 0305 Doel Het verrichten van werkzaamheden voor een eenheid op beleidsuitvoerend en ondersteunend gebied, van administratieve, uitvoerende en secretariële
Nadere informatieTime-out en gedeelde besluitvorming bij mensen met borstkanker. Welkom
Welkom Programma vandaag 17:00 Welkom 17:10 Teams aan het woord over implementatie en ambities o herinrichten zorgproces? o keuze-instrument/keuzehulp? o Andere acties en vraag aan de andere teams? 18:30
Nadere informatieBox 2: Vaststellen beginsituatie Handelingsgericht werken op PABO s en lerarenopleidingen VO
Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 2: Vaststellen beginsituatie Handelingsgericht werken op PABO s en lerarenopleidingen VO Doel
Nadere informatieNFU-master. Kwaliteit en Veiligheid in de Patiëntenzorg
NFU-master Kwaliteit en Veiligheid in de Patiëntenzorg 2016-2018 De master Kwaliteit en Veiligheid in de Patiëntenzorg De zorg heeft initiatiefnemers en leiders in kwaliteit en veiligheid van zorg nodig.
Nadere informatieStrategisch HRM in het voortgezet onderwijs. Peter Leisink
Strategisch HRM in het voortgezet onderwijs Peter Leisink Opzet van deze leergang Introductie Strategisch HRM in het voortgezet onderwijs: inhoudelijke verkenning Programma en docenten leergang strategisch
Nadere informatieToetsprogramma binnen LLL. Michel Spijkerman
Toetsprogramma binnen LLL Michel Spijkerman Het ontwikkelen van een toetsprogramma voor een doorlopende leerlijn, van leerling tot expert, is onderwerp van dit cocreatie project: Aantoonbaar bekwaam Door:
Nadere informatieToets uw eigen continuïteitsplan
Inspectiebericht Inspectie Openbare Orde en Veiligheid Jaargang 6, nummer 1 (maart 2010) 9 Toets uw eigen continuïteitsplan Deze vragenlijst is een gecomprimeerde en op onderdelen aangepaste versie van
Nadere informatieSAMENWERKEN IN DE PALLIATIEVE ZORG IN DE EERSTELIJN
SAMENWERKEN IN DE PALLIATIEVE ZORG IN DE EERSTELIJN een onderzoek naar de ontwikkeling en implementatie van het Zorgprogramma Palliatieve Eerstelijnszorg in de deelgemeente Rotterdam Kralingen - Crooswijk
Nadere informatieLeiding geven aan een duurzaam netwerklerende organisatie. Dr. Femke Nijland
Leiding geven aan een duurzaam netwerklerende organisatie Dr. Femke Nijland 1. Wat is netwerkleren? Dit is netwerkleren 2. Het nut van netwerkleren Directe waarde (immediate value) Nuttige bronnen (potential
Nadere informatieVerklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5
Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5 (uit: Model Kwaliteitshandboek; Polderman, J en Sirre, W., uitgave Q*Primair) A Accountability Verantwoording
Nadere informatieINDIVIDUELE PROFILERING
INDIVIDUELE PROFILERING EN ACTUELE THEMA S IN DE MEDISCHE VERVOLGOPLEIDING Op weg naar de specialist van de toekomst Inhoudsopgave 2 1. Inleiding 4 1.1 Gezondheidszorg in verandering 4 1.2 Vakoverstijgende
Nadere informatieMARKETEER RESULTAATGEBIEDEN. Wat kan ik doen om de doelen te bereiken? (Activiteiten) Wat moet ik bereiken? (Doelen)
Waarvoor ben ik aangenomen? (Doel) Het ontwikkelen, coördineren en realiseren van campagnes en acties binnen een team en/of thema met als doel het bereiken, benaderen en activeren van de doelgroepen. Welke
Nadere informatieMedewerker mobiliteit
Medewerker mobiliteit Doel (Mede)ontwikkelen van mobiliteitsbeleid, uitvoeren van mobiliteitstrajecten en geven van individueel loopbaanadvies, uitgaande van het mobiliteits-/ personeelsbeleid op instellings-
Nadere informatie