Shared decision making bij ouderen en hun persoonlijke netwerk

Transcriptie

1 Shared decision making bij ouderen en hun persoonlijke netwerk Carolien Smits en Leontine Groen van de Ven, Lectoraat Innoveren met Ouderen Docentenmiddag Boom Nursing 2020, 24 november 2016

2 Basis van dit verhaal Promotieonderzoek (Raak PRO project) naar gezamenlijke besluitvorming in zorgnetwerken van mensen met dementie Analyse van interviews met 117 personen uit 23 zorgnetwerken (285 interviews in totaal) Vertaling van deze resultaten in training voor casemanagers dementie

3 Wat is gezamenlijke besluitvorming?

4 Waarom gezamenlijke besluitvorming?

5 Gezamenlijke besluitvorming Gericht op kiezen tussen gelijke alternatieven Gaat over de gelijkwaardige relatie tussen hulpverlener en cliënt De gouden standaard voor het betrekken van cliënten in de medische context Essentiele elementen (Stacey et al, 2010) : Herkennen van de noodzaak van een beslissing Informatie uitwisselen Overleggen over gelijkwaardige opties Aansluiten bij waarden en voorkeuren Nemen van beslissingen en het uitvoeren ervan

6 Gezamenlijke besluitvorming bij complexe problemen verloopt anders Simpele problemen Gecompliceerde problemen Complexe problemen Weinig kennis nodig Expertise van belang Vraagt om wijsheid en zelfbewustzijn Standaardisatie mogelijk Een goede werkwijze geeft altijd resultaat Bron: Epstein et al, 2013 Richtlijnen en protocollen nodig Grote mate van zekerheid over uitkomsten Richtlijnen zijn van beperkte waarde Onzekerheid over uitkomsten

7 Kenmerken van gedeelde besluitvorming in de care 1. Situaties kunnen erg veranderlijk zijn 2. Het gaat om andere beslissingen 3. Focus op Leven met in plaats de focus op genezing 4. Mantelzorgers hebben een grote rol in de besluitvorming 5. Besluitvorming vindt plaats in netwerken 6. Opties zijn niet altijd op voorhand duidelijk 7. Afwegen omvat meer dan het delen van informatie

8 Welke basishouding is nodig? Open en nieuwsgierige houding Reflectief: bewust van eigen invloed Oog voor het unieke karakter van het zorgnetwerk Compassie hebben voor de ander: Aandacht Actief luisteren Benoemen van verlies Betrokkenheid Aanwezigheid Begrip W i n d e s h e i m m a k e s k n o w l e d g e w o r k

9 Wat zijn de benodigde competenties? Plannen van besluitvorming Wederzijdse informatieuitwisseling faciliteren Autonomie van zowel cliënt als mantelzorger bevorderen Delen van verantwoordelijkheid Stap voor stap toewerken naar beslissingen W i n d e s h e i m m a k e s k n o w l e d g e w o r k

10 Situatieschets Wat is er aan de hand? /accepteren-van-risicos-bij-dementie

11 Wat is het nu?

12 Gezamenlijke besluitvorming bij dementie Stappen Gaat over Uitkomst Probleem (h)erkenning en definiëring Opties ontwikkelen Afwegen en uitproberen Wat is er aan de hand? Waar willen we naartoe? Wat zijn mogelijkheden? Wat zijn de voor en nadelen van opties? Overeenstemming over het probleem Helderheid over doel en opties Inzicht in de voor en nadelen van opties Voorkeuren ontwikkelen Wat wil iedereen? Duidelijkheid over ieders voorkeur Wegen van verschillende belangen Wat gaan we doen? Overeenstemming over wat we gaan doen Evaluatie Beslissing en beslisproces Zo nodig aangepaste beslissingen

13

14 Wat is voor u belangrijk? Open het papier dat u bij binnenkomst heeft ontvangen en lees de tekst Bedenk wat voor de betrokken persoon van belang is Geef antwoord op de vraag: Wat is voor u belangrijk?

15 Wat voor mogelijkheden ziet u?

16 Kernboodschap 1. Maak een goede start! Bespreek en definieer wat het probleem is dat om een beslissing vraagt 2. Betrek het netwerk in de besluitvorming Samen weet je meer van de situatie en zo weet iedereen van elkaar wat men weet, voelt en vindt 3. Neem de tijd Stem het tempo af op degene die meer tijd nodig heeft W i n d e s h e i m m a k e s k n o w l e d g e w o r k

17 Afsluiten Wat neem je mee in je onderwijs morgen? Laat je top en tip voor ons achter op de geeltjes

18 Meer weten? Tel