Meertaligheid beken kleur! Houffalize November 2017 Iris Philips Katleen Koopmans
Doelen 1. Reflecteren over eigen visie m.b.t. meertaligheid 2. Visie aftoetsten aan recent wetenschappelijk inzicht 3. Praktijkvoorbeelden verkennen en koppelen aan ZILL 4. Vaardiger worden in het positief omgaan met talendiversiteit in het basisonderwijs 2
Verloop Beken kleur Lees de stelling Reflecteer individueel op de stelling Overleg met je collega Toon je antwoordkaart Verken een praktijkvoorbeeld en koppel het aan ZILL Wist je dat? Laat je inspireren door wetenschappelijke inzichten (4 keer) 3
Beken kleur! Stelling 1: uitstap 4
Praktijkvoorbeeld: taal in je lichaam Kleur de silhouet: Gebruik 1 kleur per taal Kies voor een plaats in je lichaam waar deze taal het meest aanwezig is ZILLIG? - Selecteer drie doelen - Licht je keuze toe 5
Wist je dat? To reject a child s language in the school is to reject the child. (Cummins) 6
Trust in Students 5,00 Wist je dat? 4,50 4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 1,00 1,50 2,00 2,50 3,00 3,50 4,00 4,50 5,00 Monolingualism 7
Tussendoortje Het gebruik van de moedertaal op de speelplaats toestaan, verhoogt de kans op kliekjes. Ga op de lijn staan! 8
Praktijkvoorbeeld COMMUNICATIE TRAPJE TOT LEREN SOLIDARITEIT IDENTITEIT OPENHEID 9 Afspraken maken!
ZILLIG? COMMUNICATIE TRAPJE TOT LEREN SOLIDARITEIT IDENTITEIT OPENHEID 10 Afspraken maken!
Beken kleur! Stelling 2: oudercontact 11
Praktijkvoorbeeld Hoe kijkt de ouder naar dit kind? Hoe kijkt de leerkracht naar dit kind? ZILLIG? Bij welke van de 5 krachtlijnen van ZILL sluit dit praktijkvoorbeeld aan? 12
Tussendoortje Naar de Nederlandstalige televisie kijken verhoogt de kennis van het Nederlands. Ga op de lijn staan! 13
Wist je dat? «Heel wat factoren waarvan leerkrachten vermoeden dat ze samenhangen met schoolprestaties, zoals TV kijken in het Nederlands, hebben weinig of geen impact op schoolresultaten.» MARS 14
Wist je dat? Mismatch in verwachtingen tussen school en ouders School Leraren en directeurs verwachten van ouders dat ze meer Nederlands gebruiken thuis. Parents Ouders verwachten van de school dat ze het Nederlands aanleren. 15
16 Basisstructuren van taal al geleerd bij het ontwikkelen van eerste taal Kennis en vaardigheden in de eerste taal worden gebruikt bij het verwerven van de tweede taal Makkelijker om een tweede taal te verwerven als de eerste taal beter ontwikkeld is
Thuistaal Schooltaal. Thuis School Gesprekspartners Vaak 2 gesprekspartners, evenwaardig aan elkaar. Het gesprek verloopt in het hieren-nu. Vaak grote groep, kinderen moeten meer luisteren. De onderwerpen Effect socio-economische achtergrond Onderwerpen sluiten nauw aan bij de belevingswereld. Nieuwe onderwerpen, weinig of geen kennis van de wereld om op terug te vallen. De talige eisen Weinig aandacht voor de wijze waarop wordt gecommuniceerd. Alle manieren zijn goed. Uitdrukkelijke verwoording en complexe/abstracte taal. Minder aandacht voor niet-talige ondersteuning. 17
Beken kleur! Stelling 3: groepswerk 18
19 Praktijkvoorbeeld
Tussendoortje De kans is groot dat leerlingen hun vrijheid misbruiken bij het spreken van de moedertaal in de klas. Leraren zijn bang om controle te verliezen. Ga op de lijn staan! 20
Wist je dat? Onderzoek in school in Genk : veel Turkse leerlingen - Gesprekken over de leerinhoud Nederlands > Turks - Gesprekken over de groepsorganisatie Nederlands = Turks - Gesprekken over wiskunde Nederlands > Turks - Gesprekken tijdens spel en competitie Nederlands < Turks Kathelijne Jordens 21
22 Wist je dat in ZILL?
Beken kleur! Stelling 4: voorlezen 23
24 Wat met?
Wist je dat? Welk(e) effect(en) bij leerlingen? Effecten TS Kennis over talen Leerlingen Taalvaardigheid Nederlands Taalvaardigheid thuistaal Taalvaardigheid vreemde taal Attitude t.o.v. taaldiversiteit Welbevinden 25
Wist je dat? Welk(e) effect(en) bij leerlingen? Effecten TS Kennis over talen Taalvaardigheid Nederlands Taalvaardigheid thuistaal Taalvaardigheid vreemde taal Attitude t.o.v. taaldiversiteit Leerlingen Positief effect Geen aantoonbaar effect Geen aantoonbaar effect Geen aantoonbaar effect Positief effect (vooral voor zwakke leerlingen) Welbevinden Grootste positief effect voor meertalige leerlingen, als talige identiteit in de klas (h)erkend wordt 26
Wist je dat? Welk(e) effect(en) bij leerkrachten? 27
28 Om over na te denken
Bronnen Cummins, 1979, 1991 OPRIT 14 project (Pulinx et al.), 2013 http://www.meertaligheid.be/projecten/onderzoeksproject- %E2%80%98meertaligheid-als-realiteit-op-school%E2%80%99-mars) http://www.steunpuntdiversiteitenleren.be/onderzoek/validiv Agentschap Integratie en Inburgering, Prisma Mechelen (DIABOLO) 29
30 Dank u!