MEERTALIGHEID: EEN TROEF! MARS Studiedag VAC Gent 19 oktober 2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MEERTALIGHEID: EEN TROEF! MARS Studiedag VAC Gent 19 oktober 2016"

Transcriptie

1 MEERTALIGHEID: EEN TROEF! { MARS Studiedag VAC Gent 19 oktober 2016

2 Oefening: mijn gevoelens over taal! Wat roept een bepaalde taal bij jou op? Welke invloed heeft ze op jou? Hecht je er een emotionele waarde aan? Situeer jouw taal op je hoofd je hart je handen en motiveer je keuze!

3 Definitie meertaligheid? Een meertalig persoon is iemand die twee of meerdere talen begrijpt en (regelmatig) gebruikt (VDB). alle talen hoeven niet even sterk verworven te zijn!

4 Meertaligheid in de wereldcontext! Rond 7000 talen (O n z e T a a l NL ) 70 à 80% van de wereldbevolking is meertalig! Slechts 25% van alle landen (200) op de wereld erkent meer dan één officiële taal (Tucker, 1998) De meeste leerlingen in de wereld volgen les in een andere taal dan hun thuistaal.

5 Meertaligheid in Vlaanderen? 23,9% van de kinderen spreekt thuis een andere thuistaal dan het Nederlands (cijfers Kind & Gezin).

6 Twee gezichten van meertaligheid! ENGELS MAROKKAANS WIT Goede meertaligheid ZWART Slechte meertaligheid Standaardtaal Tussentaal Bron: Koen Van Gorp: Kleine kinderen, grote kansen, ppt,

7 Wetenschappelijk kader: Taalontwikkeling Alle kinderen beschikken over een aangeboren vermogen om een of meerdere talen te leren.

8 1. Voortalige fase: 0 tot 1 jaar 2. Vroegtalige fase: 1 tot 2,5 jaar EENTALIGE ONTWIKKELING 3. Differentiatiefase: 2,5 tot 5 jaar 4. Voltooiingsfase: vanaf 5 jaar

9 Meertalige ontwikkeling Simultaan: Doorlopen de 4 ontwikkelingsfases in elke taal apart van elkaar. Successief: Eerste taal ontwikkelt volgens de 4 fases Bij het ontwikkelen van de tweede taal worden de eerste fases overgeslagen => wordt verder opgebouwd op de taal die ze al kennen/moedertaal.

10 Fundamenten van taal Steiger -hypothese van Cummins! Boven water: Talen die we kennen Onder water: Gemeenschappelijke basis met hetzelfde mentale systeem Er worden taalstructuren van de ene taal naar de andere overgedragen. Eerste taal (moedertaal) speelt een bijzonder grote rol! =>Transfer

11 Wetenschappelijk onderzoek (Thuistaalproject Gent) Nulmeting: Sterk verband tussen goede ontwikkeling thuistaal en Nederlands Eindmeting: Wordt bevestigd in resultaten begrijpend lezen

12 Kenmerken meertalige ontwikkeling Tempo! De stille periode! => ontcijfering! Vermenging van talen! interferentiefouten - codeswitching, bv. mama morgen komt telegramstijl, vb. ik toilet Normale verschijnselen die spontaan zullen verdwijnen! Tijd en ruimte geven! Niet forceren, blijven praten Positief feedback - fouten verbeteren door correcte vorm te herhalen Niet te snel conclusie trekken!

13 Factoren die de (tweede)taalverwerving beïnvloeden! Persoonlijke factoren: leeftijd, karakter, taalaanleg, vermogen Omgevingsfactoren: veiligheid, motivatie, interactie

14 Taal op school bij meertalige kinderen Van contextgebonden alledaagse taalverwerving: 2 jaar intensief en regelmatig contact nodig! Naar gedecontextualiseerde, complexe schoolse taalverwerving: 5 à 9 jaar nodig! (Oefening % woordenschat)

15 Thuistaal schooltaal! Sommige kinderen ervaren een kloof tussen thuistaal en schooltaal. kinderen met een lage socio-economische status => gemiste kansen kinderen die thuis enkel tussentaal/dialect gebruiken anderstalige kinderen => gemiste kansen ook tot transfer moedertaal schoolse taalvaardigheid Nederlands = de eerste vorm van meertaligheid!

16 Wetenschappelijk onderzoek THUISTAALPROJECT GENT ( ) VALIDIV ( ) Thuistaal een positieve plaats geven: is niet nadelig voor schooltaal NL heeft vooral impact op zelfvertrouwen van leerlingen heeft een positieve impact op attitudes t.o.v. meertaligheid bij leerkrachten: bewustwording, waardering, zoekende houding...

17 Doel: positief omgaan met thuistaal Ontwikkelen van een positieve taalattitude t.a.v. alle talen én een positieve invloed op het welbevinden van alle kinderen. Het gaat over: Positief beeld Thuistaal als didactisch kapitaal, als steiger!

18 PEDAGOGISCH KADER: Positief omgaan met de thuistaal binnen een krachtige leeromgeving

19 Thuistaal als sociaalemotioneel factor Talensensibilisering 4 pijlers Thuistaal als steiger Thuistaal als communicatie met ouders Kijkwijzer thuistaal!

20 Thuistaal als sociaal-emotionele factor Welkom in de thuistaal Meertalige boeken Troostwoorden in verschillende talen Activiteiten die aansluiten bij de leefwereld van de kinderen

21 Thuistaal als sociaal-emotionele factor Filmpje: mijn talen en ik - lager

22 Thuistaal als steiger bij het leren Woordenboeken in de klas Coöperatieve werkvormen Pre-teaching in de thuistaal Kinderen als expert in de eigen taal Ondersteuning door native speakers Meertalige materialen in de klas Themawoorden in de thuistaal Themawoorden in verschillende talen!

23 Geen uitsluiting taalafspraken! 5 goede manieren als mensen verschillende talen spreken: 1. Praten met elkaar, hou het gezellig! positief taalgebruik! 2. Welke taal je ook spreekt, iedereen hoort erbij! gemeenschappelijke taal, geen uitsluiting! 3. Mijn thuistaal kan me helpen bij het leren van de schooltaal! thuistaal als trapje 4. Ik voel me fijn als mijn thuistaal er mag zijn! gezonde persoonlijkheidsontwikkeling 5. Ik wil weten wie je bent! positieve taalattitude

24 Thuistaal als steiger bij het leren Filmpje: De woordenboom kleuter Meester Bart 2 (buddy).mp4

25 Talensensibilisering (Taal)spelletjes in verschillende talen Gedichten in verschillende talen Muziek en dans in verschillende talen

26 Talensensibilisering Filmpje: Talige diversiteit zichtbaar maken Rarara lager

27 Thuistaal als communicatie met ouders Informatie versterken Talige expertise van ouders benutten

28 Thuistaal als communicatie met ouders Ouders versterken in hun rol als opvoeder

29 Thuistaal als communicatie met ouders Filmpje: Meertalig koken - lager

30 Basisvoorwaarden tot succes! Op klasniveau: Gevoel van urgentie! Omgaan met gevoel van controleverlies en kliekjesvorming Een krachtige leeromgeving als voedingsbodem! => Bewust zijn van je eigen referentiekader rond (taal)diversiteit! => Positieve houding thuistaal en cultuur! => respect en als rijkdom zien! => (Talige) achtergrond van kinderen goed kennen => Bewust zijn van tweedetaalverwervingsprosessen => je aanpak/ aanbod hierop afstemmen Leerkracht maakt het verschil!

31 Schoolniveau: Gevoel van urgentie bij minstens 2/3 team! Gedragen visie Basisvoorwaarden tot succes! Procesbewaking/ondersteuning: Leiderschap/directie als sleutelrol Professionalisering Samenwerking en overleg Geïntegreerde aanpak Open meertalig beleid => Taaldiversiteit als didactisch kapitaal! Taal op alle domeinen Evalueren en verankeren Ook rollen ouders waarderen Getuigenis directie Werk maken van een talenbeleid.wmv

32 Basisvoorwaarden tot succes! Schoolniveau: Krachtig zorgbeleid Proces tweedetaalverwerving (Taal)achtergrondinformatie bij de inschrijving => anamnese meertalige kinderen Ondersteuning op maat => taalanalisten

33 Bedankt voor je aandacht! Vragen?

Meertaligheid: een troef! Intro: film Sint-Salvator

Meertaligheid: een troef! Intro: film Sint-Salvator Meertaligheid: een troef! Intro: film Sint-Salvator Doel taalonderwijs Taalvaardigheid is van belang voor het succes dat kinderen in het onderwijs zullen hebben. Kinderen dienen hun taalvaardigheid te

Nadere informatie

Hoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten

Hoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten Hoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten Enkele tips 1. Goed begonnen is half gewonnen! Zorg van bij het begin voor een zo open en positief mogelijke klassfeer

Nadere informatie

Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang

Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang Ronde 4 Ayse Isçi Onderwijscentrum, Gent Contact: ayse.isci@gent.be Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang Meertaligheid in het onderwijs en in de opvang

Nadere informatie

Taalstimulering voor kinderen en volwassenen. Taal en taalbeleid 3 februari 2014

Taalstimulering voor kinderen en volwassenen. Taal en taalbeleid 3 februari 2014 Taalstimulering voor kinderen en volwassenen Taal en taalbeleid 3 februari 2014 Enkele stellingen Taalontwikkeling 1. Voortalige fase: van 0 tot 1 jaar 2. Vroegtalige fase: van 1 tot 2,5 jaar Eentalige

Nadere informatie

TAAL EN WELBEVINDEN IN EEN DIVERSE SCHOOL EEN PRAKTIJKVERHAAL

TAAL EN WELBEVINDEN IN EEN DIVERSE SCHOOL EEN PRAKTIJKVERHAAL TAAL EN WELBEVINDEN IN EEN DIVERSE SCHOOL EEN PRAKTIJKVERHAAL FILMPJE TAMARA filmpje 1 tamara DE WERELDREIZIGER Leerlaboratorium Complex (kansarmoede, nationaliteiten, culturen, talen, verloop, constante

Nadere informatie

Workshop positief omgaan met meertaligheid op school

Workshop positief omgaan met meertaligheid op school Workshop positief omgaan met meertaligheid op school 25 september 2017 Sarah Slabbaert www.cteno.be Sarah Slabbaert De kracht van meertaligheid Nood aan inzicht in de kracht van meertaligheid: Meertaligheid,

Nadere informatie

Omgaan met. meer- en anderstaligheid. op school

Omgaan met. meer- en anderstaligheid. op school Omgaan met meer- en anderstaligheid op school Omgaan met meer- en anderstaligheid op school 1 Basisvoorwaarden Een school die goed weet om te gaan met meer-/anderstaligheid neemt een open houding aan tegenover

Nadere informatie

Voorlezen aan meertalige kinderen

Voorlezen aan meertalige kinderen TIPS Voorlezen aan meertalige kinderen Caroline Boudry, VBJK ONDERWIJSCENTRUM GENT DE VOORDELEN VAN VOORLEZEN In deze folder vind je als voorlezer tips die je kunt gebruiken bij het voorlezen aan (meertalige)

Nadere informatie

Voorbij het binaire. Hoe de meertalige realiteit op school en in de klas integreren met het leren van de schooltaal?

Voorbij het binaire. Hoe de meertalige realiteit op school en in de klas integreren met het leren van de schooltaal? WELWIJS Schaarbeek 02 oktober 2018 Voorbij het binaire. Hoe de meertalige realiteit op school en in de klas integreren met het leren van de schooltaal? Piet Van Avermaet Antwoorden op sociale ongelijkheid

Nadere informatie

Module 4 Thema 2 Meertaligheid

Module 4 Thema 2 Meertaligheid Module 4 Thema 2 Meertaligheid Meertaligheid: een mythe In welke mate zijn de volgende talen maatschappelijk nuttig (0-10)? Meertaligheid: een mythe Bias wat betreft Europese talen. Bias naar SN Standaard

Nadere informatie

Netwerking kleuterleidsters SG Sint-Nicolaas BaO

Netwerking kleuterleidsters SG Sint-Nicolaas BaO Netwerking kleuterleidsters SG Sint-Nicolaas BaO Vooraf inschrijven bij : Sofie Talpe : tweedelijnsondersteuning kleuterparticipatie sofie.talpe@vsko.be 1. Omgaan met anderstaligheid bij peuters Kleuterleid(st)ers

Nadere informatie

De plaats van thuistalen

De plaats van thuistalen De plaats van thuistalen en andere taalvarianten in de klas en op onze school Kinderen leren het best in de taal waarmee ze opstaan en gaan slapen. Met andere woorden: in hun thuistaal/moedertaal. Dit

Nadere informatie

Voorstellen voor de geplande Talennota van de Vlaamse minister van Onderwijs

Voorstellen voor de geplande Talennota van de Vlaamse minister van Onderwijs Voorstellen voor de geplande Talennota van de Vlaamse minister van Onderwijs Januari 2011 1. Inleiding De voorbije jaren hebben de verschillende Vlaamse ministers van Onderwijs veel inspanningen gedaan

Nadere informatie

onze school kijkt positief naar thuistalen Basisschool Sint-Salvator Gent

onze school kijkt positief naar thuistalen Basisschool Sint-Salvator Gent onze school kijkt positief naar thuistalen Basisschool Sint-Salvator Gent Onze school Wijk Sluizeken-Ham-Muide 368 kinderen 20 klassen Leerlingenkenmerken SES 74% in KO en 80% in LO heeft een moeder met

Nadere informatie

VIRBO Directies GO Garderen, 13 maart Magda Deckers

VIRBO Directies GO Garderen, 13 maart Magda Deckers VIRBO Directies GO Garderen, 13 maart 2013 Magda Deckers TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS: Eenzelfde begrippenkader: - vaststellingen die leidden tot TVO - conclusies voor het onderwijs - TVO: conceptueel kader

Nadere informatie

18/09/2013 TALENSENSIBILISERING ZEGT EEN POOLSEKOE OOK BOE? Iris Philips Europese dag van de talen 27 september 2013.

18/09/2013 TALENSENSIBILISERING ZEGT EEN POOLSEKOE OOK BOE? Iris Philips Europese dag van de talen 27 september 2013. TALENSENSIBILISERING ZEGT EEN POOLSEKOE OOK BOE? Iris Philips Europese dag van de talen 27 september 2013 Een half uurtje Coach van een implementatietraject door Centrum voor Taal en Onderwijs (KU Leuven)

Nadere informatie

onze school kijkt positief naar thuistalen Basisschool Sint-Salvator Gent Onze school Wijk Sluizeken-Ham-Muide 442 kinderen 24 klassen

onze school kijkt positief naar thuistalen Basisschool Sint-Salvator Gent Onze school Wijk Sluizeken-Ham-Muide 442 kinderen 24 klassen onze school kijkt positief naar thuistalen Basisschool Sint-Salvator Gent Onze school Wijk Sluizeken-Ham-Muide 442 kinderen 24 klassen 1 Leerlingenkenmerken SES 74% in KO en 80% in LO heeft een moeder

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding. 1 Taal en taalonderwijs. 2 Taalverwerving

Inhoudsopgave. Inleiding. 1 Taal en taalonderwijs. 2 Taalverwerving Inhoudsopgave Inleiding 1 Taal en taalonderwijs 1.1 Achtergrondkennis: wat is taal? 1.1.1 Functies van taal 1.1.2 Betekenis van taal 1.1.3 Systeem van taal 1.1.4 Componenten van de kennis over taal 1.2

Nadere informatie

Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan

Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan De lat hoog voor talen in iedere school Goed voor de sterken, sterk voor de zwakken Inhoud THEORETISCH KADER Definitie Doelen Bronnen voor het bepalen van

Nadere informatie

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,

Nadere informatie

Kinderen en hun ouders ondersteunen in het proces van meertalige taalontwikkeling.

Kinderen en hun ouders ondersteunen in het proces van meertalige taalontwikkeling. Kinderen en hun ouders ondersteunen in het proces van meertalige taalontwikkeling www.talesathome.eu Advancements www.talesathome.eu MEERTALIGE GEZINNEN Thuistalen Integratietalen Ouders kinderen Ruimere

Nadere informatie

Meertaligheid Als Realiteit op School (MARS)

Meertaligheid Als Realiteit op School (MARS) Meertaligheid Als Realiteit op School (MARS) Studiedag 19 oktober 2016 Promotoren: Onderzoekers: Prof. Dr. Piet Van Avermaet (UGent) Prof. Dr. Mieke Van Houtte (UGent) Prof. Dr. Stef Slembrouck (UGent)

Nadere informatie

Onderwijs in een meertalige Brusselse omgeving Inhoud Stad en onderwijs: topdown bottom up

Onderwijs in een meertalige Brusselse omgeving Inhoud Stad en onderwijs: topdown bottom up Onderwijs in een meertalige Brusselse omgeving BEO-studiedag 16 maart 212 - Rudi Janssens Inhoud Stad en onderwijs Politiek-institutionele context Pedagogische context Demografisch-geografische context

Nadere informatie

WORKSHOP. Zegt een Poolse koe ook boe? Talensensibilisering

WORKSHOP. Zegt een Poolse koe ook boe? Talensensibilisering Welkom! WELKOM in de sessie Talensensibilisering! 1. Kies -los van je schoolgenoten- een tafel uit om aan te gaan zitten. 2. Stel jezelf/je school voor aan je tafelgenoten. 1 WORKSHOP Zegt een Poolse koe

Nadere informatie

Waarom? Doel. Verloop 26/02/2015. Talensensibilisering in de kleuterklas TALENSENSIBILISERING IN DE KLEUTERKLAS

Waarom? Doel. Verloop 26/02/2015. Talensensibilisering in de kleuterklas TALENSENSIBILISERING IN DE KLEUTERKLAS TALENSENSIBILISERING IN DE KLEUTERKLAS Begeleidingsprogramma voor kleuterleerkrachten en ouders van meertalige kinderen Ellen Vandewalle 26-02-2015 http://www.tolkinfo.nl/tolk2.php Waarom? Waarom? Doel

Nadere informatie

Meertaligheid kan meerwaarde hebben wat moeten we daarvoor doen?

Meertaligheid kan meerwaarde hebben wat moeten we daarvoor doen? Meertaligheid kan meerwaarde hebben wat moeten we daarvoor doen? Paul Leseman 16 juni 2014 Nederlands of de eigen taal? Is meertaligheid goed of slecht? Wat moet je als ouders doen, als jezelf een andere

Nadere informatie

Hoe kun je meertalige ouders bereiken en ondersteunen? Tips voor schoolteams

Hoe kun je meertalige ouders bereiken en ondersteunen? Tips voor schoolteams Hoe kun je meertalige ouders bereiken en ondersteunen? Tips voor schoolteams Meertalige ouders bereiken Een goede communicatie tussen ouders en leerkrachten/begeleiders is belangrijk, zeker als er een

Nadere informatie

Meertaligheid beken kleur!

Meertaligheid beken kleur! Meertaligheid beken kleur! Houffalize November 2017 Iris Philips Katleen Koopmans Doelen 1. Reflecteren over eigen visie m.b.t. meertaligheid 2. Visie aftoetsten aan recent wetenschappelijk inzicht 3.

Nadere informatie

TWEEDETAALVERWERVING EN NT2-DIDACTIEK

TWEEDETAALVERWERVING EN NT2-DIDACTIEK TWEEDETAALVERWERVING EN NT2-DIDACTIEK AZC Dronten 2016-2017 Bijeenkomst 1 Lies.Alons@itta.uva.nl 1 ONDERWERPEN Scholing 2016-2017 De context van tweedetaalverwerving Didactiek in de NT2-les De praktijkopdracht

Nadere informatie

Startworkshop pilootproject Taalstimulering en meertaligheid

Startworkshop pilootproject Taalstimulering en meertaligheid KBS-project Aangepaste communicatie naar sociaal zwakke groepen Startworkshop pilootproject Taalstimulering en meertaligheid Tinne Rommens, stafmedewerker diversiteit KInd & Gezin Frank Van Swalm, communicatieambtenaar

Nadere informatie

Diverse school, diverse kansen

Diverse school, diverse kansen Diverse school, diverse kansen Stel je buur de volgende 3 vragen: 1. Hoe kom jij in aanraking met diversiteit in onderwijs? 2. Wat is het eerste gevoel dat jij hebt wanneer je denkt aan diversiteit? 3.

Nadere informatie

Meertaligheid Als Realiteit op School (MARS)

Meertaligheid Als Realiteit op School (MARS) Meertaligheid Als Realiteit op School (MARS) Commissie Onderwijs Vlaams Parlement 2 juni 2016 Promotoren: Prof. Dr. Piet Van Avermaet (UGent) Prof. Dr. Mieke Van Houtte (UGent) Prof. Dr. Stef Slembrouck

Nadere informatie

O Mundo WERKEN MET ANDERSTALIGE PRENTENBOEKEN IN DE KLAS

O Mundo WERKEN MET ANDERSTALIGE PRENTENBOEKEN IN DE KLAS O Mundo WERKEN MET ANDERSTALIGE PRENTENBOEKEN IN DE KLAS Vooraf: the danger of a single story http://www.ted.com/talks/chimamanda_adichie_the_danger_of_a_sin gle_story?language=nl Welkom Voorstelling Doel

Nadere informatie

MEERTALIGHEID IN ONDERWIJS

MEERTALIGHEID IN ONDERWIJS STEUNPUNT DIVERSITEIT & LEREN MEERTALIGHEID IN ONDERWIJS Fauve De Backer Dag van de Migrant 15 december 2016 3 1. Talige diversiteit in onderwijs: 4 assumpties 2. Meertalige realiteit 3. Conclusie: Omgaan

Nadere informatie

Dag van het kleuteronderwijs PN277BA/1415 Maandag 9 maart 2015

Dag van het kleuteronderwijs PN277BA/1415 Maandag 9 maart 2015 Vormingsinitiatief voor de kleuterleid(st)ers van de 2de en 3de kleuterklas. Een organisatie van PEDIC in samenwerking met de diocesane pedagogische begeleidingsdienst Gent. Illustratie: www.hildeschuurmans.be

Nadere informatie

Meertaligheid: Hoe werkt dat?

Meertaligheid: Hoe werkt dat? De Afûk, de organisatie die als doelstelling heeft om de kennis en het gebruik van de Friese taal en de belangstelling voor Friesland te bevorderen, heeft in 2007 Talen kleuren je leven uitgebracht. In

Nadere informatie

Inspiratiedag Brede School 29 april 2014 Bronks Talenkennis versterken van kinderen en jongeren in de Brede School

Inspiratiedag Brede School 29 april 2014 Bronks Talenkennis versterken van kinderen en jongeren in de Brede School Inspiratiedag Brede School 29 april 2014 Bronks Talenkennis versterken van kinderen en jongeren in de Brede School Piet Van Avermaet Inhoud Voorstelling SDL Kennismaking Stellingen Taal, taal leren, talige

Nadere informatie

Studiedag Meertaligheid op school WOENSDAG 19 OKTOBER 2016 FACULTATIEVE WORKSHOP

Studiedag Meertaligheid op school WOENSDAG 19 OKTOBER 2016 FACULTATIEVE WORKSHOP Studiedag Meertaligheid op school WOENSDAG 19 OKTOBER 2016 FACULTATIEVE WORKSHOP 1 Programma Inleiding Aan de slag Presentaties (ander) onderzoek rond meertaligheid/thuistaal Plenaire terugkoppeling 2

Nadere informatie

Samenwerking over lerarenopleidingen heen:

Samenwerking over lerarenopleidingen heen: Samenwerking over lerarenopleidingen heen: Hoe aspirant-leraren voorbereiden op inclusief lesgeven? Debbie De Neve, Ellen Vandervieren Overzicht Context Doel van het inclusietraject Verloop van het inclusietraject

Nadere informatie

Taal stimuleren in de vrije tijd: hoe doe je dat? Tips voor monitoren

Taal stimuleren in de vrije tijd: hoe doe je dat? Tips voor monitoren Taal stimuleren in de vrije tijd: hoe doe je dat? Tips voor monitoren Cruciaal voor taalstimulering in de vrije tijd zijn talensensibilisering en een positieve omgang met meertaligheid. Talensensibilisering

Nadere informatie

Meertalig opvoeden. Veronique de Vries Psychologe

Meertalig opvoeden. Veronique de Vries Psychologe Meertalig opvoeden Veronique de Vries Psychologe Wat: Opvoeders van kinderen tussen 0 en 12 jaar ondersteunen. Hoe: Adviesgesprekken, infomomenten, thuisbegeleiding, ouder- en kindtrainingen, dag- en/of

Nadere informatie

Om de school te helpen bij het voeren van een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid

Om de school te helpen bij het voeren van een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid Een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid Leidraad bij het stappenplan Sinds 1 september 2012 is elke school verplicht een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid te voeren. Dit

Nadere informatie

Van misverstand tot meertaligheid Gelder, Fiona van; Visser, Saskia

Van misverstand tot meertaligheid Gelder, Fiona van; Visser, Saskia Van misverstand tot meertaligheid Gelder, Fiona van; Visser, Saskia IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document

Nadere informatie

TA AL & 9 / 1 1 / R O E S E L A R E

TA AL & 9 / 1 1 / R O E S E L A R E TA AL & DIVERSITEIT 9 / 1 1 / 2 0 1 8 R O E S E L A R E KOEN MATTHEEUWS Trainer sedert 1999 Bij SDL sinds 2013 2013-2018 Differentiëren, Breed evalueren, M-decreet, Meertaligheid 2018-2019 Transfair (ESF-AMIF)

Nadere informatie

Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004

Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004 Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004 Meertaligheid: ballast of rijkdom? Kristien Coussement Kaat Delrue Marjon Goethals Machteld Verhelst Lieve Verheyden Meertaligheid:

Nadere informatie

Werkproces 1: Interpersoonlijk competent: De leerkracht is zich bewust van zijn houding en gedrag en de invloed daarvan op de groep.

Werkproces 1: Interpersoonlijk competent: De leerkracht is zich bewust van zijn houding en gedrag en de invloed daarvan op de groep. Werkproces 1: Interpersoonlijk competent: De leerkracht is zich bewust van zijn houding en gedrag en de invloed daarvan op de groep. Competentie 1.1: Stimuleert een respectvolle omgang binnen de groep.

Nadere informatie

Placemat : 3 schoolsituaties taalbeleid

Placemat : 3 schoolsituaties taalbeleid R T-begeleiders 7de colloquium Houffalize Jan Wynants Annemie Vanhassel Ingrid Schoofs Antonio Cristiano Greet Verbeken Marleens Sanders Rik Vanderhauwaert Gerda Geenens Wim De Brauwere Programma Werkterreinen

Nadere informatie

Meertaligheid: misverstanden en vooroordelen

Meertaligheid: misverstanden en vooroordelen MEERTALIGHEID: DEFINITIES MEERTALIGHEID: MISVERSTANDEN EN VOOROORDELEN WEERLEGD Team Taal en meertaligheid Perfecte beheersing van de verschillende talen Het afwisselend kunnen gebruiken van meer dan één

Nadere informatie

Taal laten groeien Taaldidactiek voor de kleuterklas

Taal laten groeien Taaldidactiek voor de kleuterklas Taal laten groeien Taaldidactiek voor de kleuterklas Sabien Verkinderen Plantyn Voorwoord Bij jonge kinderen lijkt taal leren van-zelf-sprekend. Het lijkt alsof ze het vanzelf doen, een beetje zoals ze

Nadere informatie

Anderstalige nieuwkomers

Anderstalige nieuwkomers Anderstalige nieuwkomers Zijn overal aanwezig..soms even niet en dan weer wel Ze moeten zoveel leren: onze taal, onze gewoontes? Wat doen we ermee? Hoe beginnen we eraan? Hoe breng ik taal aan? Wat met

Nadere informatie

Op welke manier spelen jullie in op de interesses van de leerlingen? Hoe komen afspraken en regels bij jullie in de klas en de school tot stand?

Op welke manier spelen jullie in op de interesses van de leerlingen? Hoe komen afspraken en regels bij jullie in de klas en de school tot stand? Vraag Afspraken maken Beter samen leven in de klas en in de school. Samen leven en samen leren kan niet zonder de nodige afspraken en regels. Ook hier zijn er tal van mogelijkheden om leerlingen inspraak

Nadere informatie

Taalontwikkelend Lesgeven

Taalontwikkelend Lesgeven Taalontwikkelend Lesgeven Een didactische methode voor álle docenten Conferentie Thema Leren van elkaar 15 maart 2018 Ria Chin-Kon-Sung Matti Gortemaker (Hogeschool Rotterdam) Kennismaken Inclusief onderwijs

Nadere informatie

Ik zeg mummi en vaari. Hoe zeg jij oma en opa? Een project rond talensensibilisering in de school Rozenberg

Ik zeg mummi en vaari. Hoe zeg jij oma en opa? Een project rond talensensibilisering in de school Rozenberg Ronde 1 Jo Knaeps & Greet Van Mello VVKBaO Contact: Jo.knaeps@vsko.be greet.vanmello@vsko.be Ik zeg mummi en vaari. Hoe zeg jij oma en opa? Een project rond talensensibilisering in de school Rozenberg

Nadere informatie

Onderwijskundige doelen

Onderwijskundige doelen Onderwijskundige doelen Het materiaal van Dit Ben Ik in Brussel beoogt vooral het positief omgaan met diversiteit. Daarom is het ook logisch dat heel wat doelen van het Gelijke Onderwijskansenbeleid aan

Nadere informatie

VAARDIGHEIDSTRAINING 3

VAARDIGHEIDSTRAINING 3 VAARDIGHEIDSTRAINING 3 Taalbeleid, meer dan het plan Sophie Stroobants Programma 1. Acties uitwerken Een blik op de inhoudelijke en praktische aanpak Het belang van samen leren Ondersteuning door partners

Nadere informatie

Metrotaal: Trainers. Vicky Verley Leerkracht lager (1991) SDL Vorming, begeleiding en materiaalontwikkeling

Metrotaal: Trainers. Vicky Verley Leerkracht lager (1991) SDL Vorming, begeleiding en materiaalontwikkeling Intro Oktober 2016 Metrotaal: Trainers Vicky Verley Leerkracht lager (1991) SDL 2003 2015 Vorming, begeleiding en materiaalontwikkeling Koen Mattheeuws Trainer ( 1999) Sedert 2013 SDL Vorming, begeleiding

Nadere informatie

Studiedag Welwijs Oktober 2018

Studiedag Welwijs Oktober 2018 Studiedag Welwijs Oktober 2018 KOEN MATTHEEUWS Trainer sedert 1999 Bij SDL sinds 2013 2014-2015 PN Breed evalueren 2015-2018 PN M-decreet 2018-2019 Transfair (ESF-AMIF) Vorming, Trajectbegeleiding, Coaching,

Nadere informatie

Evaluatieonderzoek Thuistaal in onderwijs Eindrapportering

Evaluatieonderzoek Thuistaal in onderwijs Eindrapportering Evaluatieonderzoek Thuistaal in onderwijs Eindrapportering 6 maart 2013 Vlaamse studiedag Stedelijke meertaligheid en onderwijs Onderzoekers: Griet Ramaut, Sven Sierens Onderzoeksleiders: Piet Van Avermaet,

Nadere informatie

ANders in de klas. Zorgtweedaagse Januari Iris Philips Katleen Koopmans

ANders in de klas. Zorgtweedaagse Januari Iris Philips Katleen Koopmans ANders in de klas Zorgtweedaagse Januari 2018 Iris Philips Katleen Koopmans 2 For the birds Planning Regelgeving Onthaal van AN Taalontwikkeling Taken en differentiatiemogelijkheden 3 Regelgeving LS AN

Nadere informatie

EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER. Rudi Janssens

EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER. Rudi Janssens EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER Rudi Janssens 1. De Rand als onderzoeksobject 1.1. BRIO-onderzoek en de Vlaamse Rand 1993 Frans/Nederlandse codewisseling

Nadere informatie

TAALDREMPELS OP SCHOOL

TAALDREMPELS OP SCHOOL REGIO OOST-VLAANDEREN Marialand 31 9000 GENT +32 9 223 11 25 www.katholiekonderwijs.vlaanderen TAALDREMPELS OP SCHOOL Themagroep taal voor leraren zaak- en praktijkvakken, leraren talen, coördinatoren,

Nadere informatie

De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK

De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK Krachtige leeromgeving Inbreken in de klas Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het lager onderwijs Diversiteit KVS

Nadere informatie

HANDLEIDING : VORMING INTRODUCTIE TAALBELEID VOOR VAKLEERKRACHTEN

HANDLEIDING : VORMING INTRODUCTIE TAALBELEID VOOR VAKLEERKRACHTEN HANDLEIDING : VORMING INTRODUCTIE TAALBELEID VOOR VAKLEERKRACHTEN Doelgroep : alle vakleerkrachten CVO TKO Mechelen (niet enkel van de opleiding kantoor) Datum : 30 juni 2011 Duur : 3 u Lokaal : aan de

Nadere informatie

KIJKWIJZER: THUISTAAL IN EEN KRACHTIGE LEEROMGEVING BASISONDERWIJS

KIJKWIJZER: THUISTAAL IN EEN KRACHTIGE LEEROMGEVING BASISONDERWIJS VEILIG KLASKLIMAAT KIJKWIJZER: THUISTAAL IN EEN KRACHTIGE LEEROMGEVING BASISONDERWIJS Klasinrichting/ klasopstelling 1. Ik zorg ervoor dat de thuiscultuur en de thuistaal zichtbaar aanwezig zijn in de

Nadere informatie

Reflectieverslag. Materiaal zie Validiv Bagage (Lager: p. 61-98 ; Kleuter: p. 50-87). In bruine kast leraarskamer. Waar te vinden Activiteit

Reflectieverslag. Materiaal zie Validiv Bagage (Lager: p. 61-98 ; Kleuter: p. 50-87). In bruine kast leraarskamer. Waar te vinden Activiteit Reflectieverslag Materiaal zie Validiv Bagage (Lager: p. 61-98 ; Kleuter: p. 50-87). In bruine kast leraarskamer Waar te vinden Activiteit Doel Deze activiteiten eventueel linken met gedichtendag/poëzieweek

Nadere informatie

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen

Nadere informatie

LEERLABO VLUCHTELINGEN 5

LEERLABO VLUCHTELINGEN 5 LEERLABO VLUCHTELINGEN 5! مرحبا Goeiedag, bonjour en Positief omgaan met meertaligheid Pandora Versteden WWW.CTENO.BE OP HET PROGRAMMA 1. Reflectie meertaligheid Wat denk jij? Hoe gaan jullie er op school

Nadere informatie

Opleiding Sterk. als Vakleerkracht

Opleiding Sterk. als Vakleerkracht Opleiding Sterk als Vakleerkracht HCO Bezoekadres: Zandvoortselaan 146, Den Haag Postadres: Postbus 53509, 2505 AM Den Haag Telefoon: 070 448 28 28 info@hco.nl www.hco.nl Samenstelling en tekst: HCO Inhoud

Nadere informatie

1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs

1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs 1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs Het Vlaams parlement legde de basiscompetenties die nagestreefd en gerealiseerd moeten worden tijdens de opleiding vast. Basiscompetenties zijn een

Nadere informatie

Vragenlijstresultaat

Vragenlijstresultaat 17/04/2017 18:24 Organisatiemanagement Huisvesting en voorzieningen Kinderen vinden hun lokaal gezellig. Kinderen vinden dat de school er gezellig uit ziet. Kinderen vinden dat de gangen en de wc s netjes

Nadere informatie

TAALBELEID ZAVENTEM. Waarom een taalbeleid? Taalvisie (SC 8/2/2016) Infobundel voor het personeel oktober 2017

TAALBELEID ZAVENTEM. Waarom een taalbeleid? Taalvisie (SC 8/2/2016) Infobundel voor het personeel oktober 2017 TAALBELEID ZAVENTEM Infobundel voor het personeel oktober 2017 Waarom een taalbeleid? - De diensten van de gemeente Zaventem worden dagdagelijks geconfronteerd met mensen die de Nederlandse taal onvoldoende

Nadere informatie

Taalontwikkeling van het meertalige kind 24/09/2013

Taalontwikkeling van het meertalige kind 24/09/2013 EXPERTISEGEBIEDEN Code slaat de brug tussen wetenschappelijk onderzoek en hulp- en dienstverlening op het vlak van: TAALONTWIKKELING VAN HET MEERTALIGE KIND Lezen, spellen en dyslexie Rekenen en dyscalculie

Nadere informatie

Centrum voor Taal en Onderwijs KU Leuven_Pandora Versteden. Inzichten in taalverwervingsprocessen

Centrum voor Taal en Onderwijs KU Leuven_Pandora Versteden. Inzichten in taalverwervingsprocessen Centrum voor Taal en Onderwijs KU Leuven_Pandora Versteden Inzichten in taalverwervingsprocessen Wie zijn we? Multidisciplinair expertisecentrum rond taal, onderwijs en samenleving (verbonden aan de faculteit

Nadere informatie

Als docent werk je vanuit een positie van autoriteit, als trainer vanuit een positie van gelijkwaardigheid

Als docent werk je vanuit een positie van autoriteit, als trainer vanuit een positie van gelijkwaardigheid JOUW ROL ALS TRAINER Het klinkt misschien overbodig om het te hebben over de rol die je hebt bij het beïnvloeden van het denken en doen van anderen in groepssituaties. Iedereen weet toch wel wat die rol

Nadere informatie

3. Hoe vertalen we dit een visie op ouderbetrokkenheid?

3. Hoe vertalen we dit een visie op ouderbetrokkenheid? 3. Hoe vertalen we dit een visie op ouderbetrokkenheid? OCB VBB Lange historiek op vlak van ouderbetrokkenheid Visie = resultaat van Wetenschappelijke inzichten Ervaringsdeskundigheid Vertaling naar de

Nadere informatie

TALENSENSIBILISERING. Zegt een Poolse koe ook boe? Karen Torfs 28 april 2016

TALENSENSIBILISERING. Zegt een Poolse koe ook boe? Karen Torfs 28 april 2016 Welkom! WELKOM in de sessie Talensensibilisering! 1. Kies -los van je schoolgenoten- een tafel uit om aan te gaan zitten. 2. Stel jezelf/je school voor aan je tafelgenoten. 1 TALENSENSIBILISERING Zegt

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van. Prinsstraat Antwerpen

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van. Prinsstraat Antwerpen Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Leerling- tevredenheidspeiling. Basisschool Pius X februari 2015

Leerling- tevredenheidspeiling. Basisschool Pius X februari 2015 Leerling- tevredenheidspeiling Basisschool Pius X februari 2015 1. Onderwijsleerproces 2. Schoolcultuur 3. Organisatiemanagement 4. Imago Aantal respondenten: 37/40 1. Onderwijsleerproces 1.1 Leefklimaat

Nadere informatie

Onze parel van obs de Meent uit Maarn De gouden weken

Onze parel van obs de Meent uit Maarn De gouden weken Onze parel van obs de Meent uit Maarn De gouden weken De Gouden Weken zijn de eerste weken van ons schooljaar. Ze zijn bij uitstek geschikt om een fundament neer te zetten voor een goede groepsvorming

Nadere informatie

O N D E R W I J S - E N O N D E R S T E U N I N G S - B E H O E F T E N. TOV Juni 2015 Oss. Visie op meertaligheid

O N D E R W I J S - E N O N D E R S T E U N I N G S - B E H O E F T E N. TOV Juni 2015 Oss. Visie op meertaligheid MEERTALIGHEID O N D E R W I J S - E N O N D E R S T E U N I N G S - B E H O E F T E N TOV Juni 2015 Oss Visie op meertaligheid 1 Om een kind goed te kunnen begeleiden is het nodig te weten wat meertaligheid

Nadere informatie

Peerlearning/ schrijfsessie

Peerlearning/ schrijfsessie Peerlearning/ schrijfsessie Internationalisering Meer dan ERASMUS +! online samenwerking (e- Twinning) Buitenlandse leerkracht voor de klas Buitenlandse reizen 1 Beleid op alle niveaus: Bv. klas leerkracht

Nadere informatie

VVE protocol. IKC Juliana. Weth. Rebellaan KA Barneveld

VVE protocol. IKC Juliana. Weth. Rebellaan KA Barneveld VVE protocol IKC Juliana Weth. Rebellaan 142 3771 KA Barneveld 0342-412165 Inhoud Overstap van peuteropvang naar kleutergroep 2 Wat is VVE? 3 Doorstroming naar de 3 De warme overdracht 3 Aanbod van de

Nadere informatie

Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven

Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven Wilma van der Westen Project Docenten aan zet bij taal in alle vakken Utrecht 7 november 2012 Even voorstellen: Bestuurslid Het Schoolvak Nederlands HSN

Nadere informatie

ID bijdrage: Logo talenwebsite: wel niet

ID bijdrage: Logo talenwebsite: wel niet ID bijdrage: 15501 Logo talenwebsite: wel niet Indien je uitgaat van gevoelig maken voor talen en op een positieve manier omgaan met een diversiteit aan talen als invulling van talensensibilisering kan

Nadere informatie

De uitdagingen van etnische diversiteit in het onderwijs. Prof. dr. Orhan Agirdag

De uitdagingen van etnische diversiteit in het onderwijs. Prof. dr. Orhan Agirdag De uitdagingen van etnische diversiteit in het onderwijs Prof. dr. Orhan Agirdag Uitdagingen Ongelijkheid Schoolsegregatie Multicultureel onderwijs Meertaligheid Uitdagingen Ongelijkheid Schoolsegregatie

Nadere informatie

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt: Achtergrond Basisschool De Regenboog staat in de wijk Zuid-west in Boekel en valt onder het bestuur van Zicht PO. Evenals de andere scholen onder dit bestuur gaan wij de komende periode vorm geven aan

Nadere informatie

Taal. Rubrieksindeling Provinciaal Documentatiecentrum Atlas

Taal. Rubrieksindeling Provinciaal Documentatiecentrum Atlas Taal 1. TAAL KLEUTERONDERWIJS 1.1 Taalonderwijs en didactiek 1.1.1 Ideeënboeken 1.2 Lesmethodes 1.2.1 Algemeen 1.2.2 Anderstalige nieuwkomers 1.3 Woordenschat 1.3.1 Ideeënboeken 1.3.2 Lesmateriaal 1.4

Nadere informatie

a. Zorg is een opdracht van het hele team: zorgtaken

a. Zorg is een opdracht van het hele team: zorgtaken a. Zorg is een opdracht van het hele team: zorgtaken De coördinatie van het zorgbeleid ligt in handen van de zorgcoördinator, in overleg en samenwerking met de directie. De verantwoordelijkheid voor de

Nadere informatie

Inleiding Cognitiewetenschap: Taalverwerving

Inleiding Cognitiewetenschap: Taalverwerving Inleiding Cognitiewetenschap: Taalverwerving Centrale vraag: Hoe leren kinderen hun moedertaal? Mogelijke antwoorden: Empiricisme: Neuro-constructivisme: Nativisme: algemeen leermechanisme interactie tussen

Nadere informatie

Binnenklasdifferentiatie in de lessen wereldoriëntatie: training tools

Binnenklasdifferentiatie in de lessen wereldoriëntatie: training tools Donderdag 12 oktober 2017 Studiedag VLOR (krachtig basisonderwijs) Yves Van Hoof (Erasmushogeschool Brussel) Binnenklasdifferentiatie in de lessen wereldoriëntatie: training tools Praktijkgids / Checklists

Nadere informatie

COMPETENTIEPROFIEL ANIMATOR

COMPETENTIEPROFIEL ANIMATOR COMPETENTIEPROFIEL ANIMATOR VOOR ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS Een goede spelbegeleider biedt ruimte en tijd om te spelen, maakt een weldoordachte keuze in het aanbod, biedt kansen om te exploreren, toont interesse,

Nadere informatie

Ontmoetingsdag HGW. HGW en gedrag: een uitdaging? 15 september 2011 te Gent Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog

Ontmoetingsdag HGW. HGW en gedrag: een uitdaging? 15 september 2011 te Gent Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog Ontmoetingsdag HGW HGW en gedrag: een uitdaging? 15 september 2011 te Gent Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog 1 Doel en werkvormen Hoe is HGW toe te passen bij gedrag? doen we al Nu ook nog Theorie met

Nadere informatie

Vormingen. Aanbod in West-Vlaanderen

Vormingen. Aanbod in West-Vlaanderen Vormingen Aanbod in West-Vlaanderen 1 JANUARI 2017 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Het Agentschap Integratie

Nadere informatie

Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool

Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool Stellingen Het begrip Talent zegt vooral iets over de capaciteiten van een leerling. Sommige leerlingen hebben meer talent dan anderen.

Nadere informatie

Pedagogisch beleid in Brede School de Waterlelie, Prinsenhof te Leidschendam

Pedagogisch beleid in Brede School de Waterlelie, Prinsenhof te Leidschendam Pedagogisch beleid in Brede School de Waterlelie, Prinsenhof te Leidschendam Inleiding: ATB de Springplank, een algemeen toegankelijke basisschool en Vlietkinderen, maatwerk in kinderopvang, beiden gehuisvest

Nadere informatie

Wij gaan met plezier naar school.

Wij gaan met plezier naar school. www.schoolbranst.be Wij gaan met plezier naar school. 3...onze visie Onze school is een landelijk gelegen dorpsschool, een groene school, waar we leven in verbondenheid met de natuur en met elkaar en handelen

Nadere informatie

De angst voor de meertalige homo sapiens

De angst voor de meertalige homo sapiens Gent, 25/02/2011 De angst voor de meertalige homo sapiens Piet Van Avermaet Universiteit Gent Sint-Pietersnieuwstraat 49 9000 Gent Integratie/inburgering en meertaligheid Onderwijs en meertaligheid Integratie/inburgering

Nadere informatie

Je spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind!

Je spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind! Je spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind! Tips om je kind op te voeden in verschillende talen Heb je vragen over hoe je je kind kan opvoeden in verschillende talen? In deze folder

Nadere informatie

Netwerkdag VIRBO 3 februari Talenbeleid

Netwerkdag VIRBO 3 februari Talenbeleid Netwerkdag VIRBO 3 februari 2015 Talenbeleid Verwachtingen overheid en GO! inzake talenbeleid. Aanbevelingen PBD : Waarop inzetten binnen talenbeleid in de komende jaren? Waarom de aandacht voor talenbeleid?

Nadere informatie