Meertaligheid: feiten en fabels

Transcriptie

1 Meertaligheid: feiten en fabels 24 oktober uur NL tijd 26 oktober uur NL tijd Everdiene Geerling

2 Meertaligheid: feiten en fabels 1. Wie ben jij en wie ben ik? 2. Meertaligheid, wat heb je eraan? 3. Moedertaal, wat is dat? 4. Wat kan de school doen? 5. Wat kun je thuis doen? 2

3 2. Meertaligheid 3

4 2. Meertaligheid Voordelen Cognitieve voordelen Communicatie Kijk op de wereld Sociaal-emotionele voordelen 4

5 2. Meertaligheid BICS Dagelijks Algemeen Taalgebruik Dagelijks gebruikte communicatie (bijv. aankleden, eten, wassen, spelen) Vaardigheden voor informele gesprekken Vaardigheden die weinig kennis vereisen (bijv. voorwerpen en activiteiten benoemen, verwijzen, ontkennen) Cummins, J. (2000) 5

6 2. Meertaligheid CALP Cognitief Abstract Taalgebruik Duurt veel langer dan ontwikkelen DAT Nodig voor: geletterdheid en schoolsucces academische, analytische gesprekken en verwerven zelfstandig feitelijke informatie gebruik verkregen informatie en vinden relaties, maken gevolgtrekkingen en trekken conclusies Cummins, J. (2000) 6

7 2. Meertaligheid Persoonlijke conversatie IJsje kopen Mondelinge presentaties Aanwijzingen volgen BICS Contextrijk CALP Contextrijk Demonstraties, experimenten Basis rekenen Gezondheidsinstructies Telefoongesprek Memo op de ijskast Schriftelijke aanwijzingen Zonder diagrammen/illustraties BICS Contextarm CALP Contextarm Schoolboeken Gestandaardiseerde toetsen Uitleg nieuwe abstracte concepten

8 2. Meertaligheid 8

9 2. Meertaligheid Taalinput per week 3% 29% Thuis Dagschool 68% Moedertaalonderwijs 9

10 2. Meertaligheid vragen? 10

11 3. Moedertaal Wat is jouw definitie van moedertaal? 11

12 3. Moedertaal Criterium Oorsprong Definitie De taal die je het eerst geleerd hebt Identificatie Competentie De taal waarmee jij je identificeert of anderen jou mee identificeren De taal die je het beste kent Functie De taal die je het meest gebruikt Skutnabb-Kangas, T. & McCarty, T. (2008)

13 3. Moedertaal Family Language Policy Taalpraktijk Taalideologie Taalmanagement Schwartz, M. (2010) 13

14 3. Moedertaal Taalpraktijk Taalkeuze ouders Taalkeuze kinderen Tijd die ouders/verzorgers met kinderen doorbrengen 14

15 3. Moedertaal Taalideologie Acculturatie en etnische/culturele identificatie ouders Attitude ouders tegenover behoud moedertaal (en T1-T2- verschuiving) Attitude kinderen tegenover behoud moedertaal (en T1-T2- verschuiving) 15

16 3. Moedertaal Taalmanagement Reizen naar en van thuisland Onderwijs 16

17 3. Moedertaal vragen? 17

18 4. Wat kan de school doen? De moedertaal Verbieden Gebruiken Onderwijzen 18

19 4. Wat kan de school doen? Talen zichtbaar maken in de klas Hoeken Bibliotheek boeken, kranten, tijdschriften Internet video, film meertalige woordenboeken Gielen, S. & Isçi, A. (2015) 19

20 4. Wat kan de school doen? 20

21 4. Wat kan de school doen? 21

22 4. Wat kan de school doen? 22

23 4. Wat kan de school doen? Metrotaal: Mind the gap Activiteitenfiche: Basisbegrippen voor taal en rekenen 23

24 4. Wat kan de school doen? Metrotaal: Mind the gap Activiteitenfiche: Basisbegrippen voor taal en rekenen 24

25 4. Wat kan de school doen? Celic, C. & Seltzer, K. (2013) Celic, C. & Seltzer, K. (2013) 25

26 4. Wat kan de school doen? Thuistaal Discussieer / reflecteer / onderhandel Brainstorm Onderzoek Schooltaal Deel Schrijf het op Presenteer Schooltaal Lees Luister Thuistaal Bediscussieer Discussieer

27 5. Wat kun je thuis doen? Taalinput Praat, luister, lees, schrijf en kijk taal Spreek met je kinderen in de taal die je het best beheerst, en waarin je denkt en voelt. Lees boeken (voor) in het Nederlands en in de andere taal Discussieer, reflecteer, onderhandel, brainstorm, onderzoek en lees over wat er op school is geleerd in de thuistaal 27

28 5. Wat kun je thuis doen? Hoe herinner je jezelf aan het Nederlands spreken Maak je kinderen bewaker van het Nederlands Gebruik geheugensteuntjes op strategische plaatsen Zet je telefoon en computer in het Nederlands Begin de dag met het lezen van een tekst in het Nederlands 28

29 5. Wat kun je thuis doen? Hoe herinner je jezelf aan het Nederlands spreken Stem de radio af op een Nederlandse zender Maak speelgoed Nederlands Maak huisdieren eentalig in het Nederlands 29

30 Meertaligheid: feiten en fabels Terugblik Jij en ik Meertaligheid, wat heb je eraan? Moedertaal, wat is dat? Wat kan de school doen? Wat kun je thuis doen 30

31 Meer informatie? Everdiene Geerling Twitter: 31