Samen naar een toekomstbestendige arbeidsmarkt in de Achterhoek Het Platform Onderwijs Arbeidsmarkt (POA) is een essentiële partner binnen de Achterhoek Agenda 2020, waarin overheden, ondernemers en organisaties samen optrekken voor een vitale Achterhoek. Binnen de werkplaats Innovatieve Duurzame Economie maakt POA de knelpunten op de arbeidsmarkt transparant en fungeert als aanjager bij het oplossen hiervan. Kansrijk Platteland Speerpunten in het actieprogramma POA 2011-2013: Vitaliteit en inzetbaarheid Optimale arbeidsparticipatie Flexibilisering van de arbeidsmarkt Toekomstbestendig werven en opleiden
Vitaliteit en inzetbaarheid Quick Scan De arbeidsmarkt verschilt sterk per regio. Om een scherp beeld te hebben van de situatie in de regio Achterhoek wordt elke twee jaar een telefonische enquête gehouden onder alle werkgevers met 10 en meer werknemers. Er wordt gevraagd naar de ontwikkeling van het aantal arbeidsplaatsen, het aantal vacatures, eventuele wervingsproblemen, leerbanen, scholingsbehoefte en informatiebehoefte. Met behulp van onderzoeksresultaten worden werkzoekenden en onderwijsvolgenden beter geïnformeerd en geadviseerd. De resultaten van de Quick Scan zijn op een aantal branchebijeenkomsten (techniek, transport & logistiek, bouw en intermediairs) gedeeld met werkgevers, kenniscentra en onderwijsinstellingen. De bijeenkomsten hebben geleid tot een aantal concrete scholingsprojecten in de techniek en transport & logistiek. Intersectorale mobiliteit Het doel van dit project is dat werkgevers uit diverse bedrijfstakken met elkaar in contact komen om werknemers, die dreigen uit te vallen of boventallig te worden, te herplaatsen. Zo wordt voorkomen dat werknemers in een uitkeringssituatie belanden. Bovendien besparen werkgevers flink op de kosten van ziekteverzuim en ontslag. VNO-NCW Achterhoek gaat in nauwe samenwerking met het Werkgeversservicepunt Achterhoek (samenwerking UWV WERKbedrijf, gemeenten, SW-organisaties, onderwijsinstellingen en kenniscentra) bestaande netwerken van werkgevers met elkaar verbinden en in nauw overleg met werkgevers de behoefte vertalen in een concrete aanpak. Het adagium is voor en door werkgevers. In de bijeenkomst met de bouwsector werden o.m. de actuele problemen van de opleidingsbedrijven besproken. Deze discussie heeft uiteindelijk geleid tot een beroep op het Europees Globaliseringsfonds. De aanvraag is door Brussel gehonoreerd met een bijdrage van 2,9 miljoen Euro. Met deze middelen kunnen 500 werkloze bouwvakkers worden begeleid naar een nieuwe baan binnen of buiten de sector.
Optimale arbeidsparticipatie Toeleiding voortijdig schoolverlaters In de regio Achterhoek wordt al jaren fors geïnvesteerd in het voorkomen en bestrijden van voortijdig schoolverlaten; niet alleen door scholen, maar ook door de gemeenten met leerplichtambtenaren, RMC en JOUW Unit en in gezamenlijkheid met verschillende projecten, zoals Graafschap helpt scoren. De uitvalpercentages in VO en MBO in de regio Achterhoek lagen in het jaar 2005-2006 (dat door het Ministerie van OCW als peiljaar wordt gehanteerd) al lager dan het landelijk gemiddelde. De voorlopige cijfers over schooljaar 2010-2011 geven uitvalpercentages (t.o.v. het totaal aantal deelnemers) aan van 5,8% in het MBO en 1,4% in het VO. Op jaarbasis vallen momenteel 750 leerlingen zonder startkwalificatie uit bij de scholen. Via RMC en JOUW Unit lukt het om twee derde hiervan (jaarlijks ca. 500) te bereiken en te begeleiden. 47% keert alsnog terug naar school; 22% gaat aan het werk; 22% komt terecht in een ander hulp- of begeleidingstraject; 9% raakt buiten beeld (met name door verhuizing). Degenen die aan het werk gaan worden gevolgd en op termijn opnieuw verleid tot het alsnog volgen van een opleiding. De afgelopen 4 jaar is dit voor 380 jongeren gelukt; 84 hebben inmiddels hun startkwalificatie behaald, 26 jongeren zijn gestopt en 270 jongeren zijn nog bezig met de opleiding. Sluitende aanpak scholing en werk In de Achterhoek is intensieve samenwerking tussen partijen noodzakelijk vanwege de sterke krimp van de potentiële beroepsbevolking en landelijke bezuinigingen op het terrein van arbeidstoeleiding. Het project sluitende aanpak scholing en werk moet ertoe leiden dat schooluitval wordt beperkt, studenten beter worden voorbereid op hun stap naar de arbeidsmarkt en werkzoekenden sneller, al dan niet via scholing, worden toegeleid naar werk. Het project kent een aantal deelprojecten, namelijk: Versterken samenwerking en afstemming tussen het Loopbaanplein en het Werkplein, waardoor trajecten kunnen worden verkort, op elkaar afgestemd en budgetten effectiever kunnen worden besteed; Ontwikkelen en uitvoeren van bijzondere concepten van onderwijs voor die doelgroepen die via het reguliere onderwijs de eindstreep niet halen. Ontwikkelen en uitvoeren van verschillende activiteiten voor die doelgroepen die weliswaar geschoold dienen te worden, maar dit om allerlei redenen (nog) niet kunnen, zoals Graafschap helpt scoren en het Transferium in Winterswijk. Het Graafschap College is trekker van dit project, waarbij nauw wordt samengewerkt met het brede veld van onderwijs en arbeidstoeleiding.
Flexibilisering van de arbeidsmarkt Jong Ondernemerschap De arbeidsmarkt in de regio verandert naar een flexibele arbeidsmarkt met meer tijdelijke dienstverbanden en inzet van ZP ers. Daarom stimuleert het POA het startende en jonge ondernemerschap van jongeren, werkenden en werkzoekenden in de regio. De Kamer van Koophandel vervult daarin vaak een voortrekkersrol. In het huidige actieprogramma is specifiek aandacht voor de thema s ondernemendheid en ondernemerschap van studenten, docenten en onderzoekers. Een voorbeeld is het project ONO Groen Ondernemerschap. Vanuit dit project wordt de leergang ondernemen in de multifunctionele landbouw (MFL) georganiseerd. De MFL heeft de laatste jaren een enorme groei doorgemaakt. Een ondernemer in de MFL heeft naast zijn boerenbedrijf ook andere activiteiten, zoals zorg, agrarisch natuurbeheer, horeca, productie van kaas- en of wijnbouw. Om de MFL ondernemer te ondersteunen in de uitbreiding of ontwikkeling van zijn organisatie is in samenwerking met verschillende partijen de leergang ontwikkeld. Alle aspecten van het ondernemerschap komen aan bod. Zo kan de ondernemer een goed onderbouwd businessplan schrijven en zijn competenties beter benutten. Pr8Werk Het project Pr8Werk wil voorzien in een betere inzetbaarheid en match tussen zelfstandig professionals uit de regio en vragen vanuit werkgevers ten behoeve van economische groei in de regio. Er is een website gelanceerd onder de naam: www.pr8werk.nl alsmede een twitteraccount @pr8werk. Er zijn een tweetal ontbijtsessies georganiseerd rondom de O van Overheid waarbij inkopers van de gemeenten in de Achterhoek hebben aangegeven hoe de aanbestedingsprocedures werken en welke regels belangrijk zijn voor zp ers om mee te kunnen dingen. Belangrijk was de wederzijdse kennismaking. De inkopers waren positief verrast over de kunde en kennis van de zgn. flexibele arbeidsschil. Het project Pr8werk richt zich op de 3 O s en ook specifiek op vraagstukken die spelen bij ondernemers en maatschappelijke organisaties. In het najaar van 2012 staat een dergelijke opzet in de steigers voor de O van ondernemers en richten we ons op de Zorgsector. Inmiddels hebben naast ONZ Achterhoek, de penvoerder van het project, ook de andere netwerken voor ZP ers binnen de Achterhoek zich aangesloten bij Pr8Werk waarmee het draagvlak maximaal is. Het project wordt vormgegeven door de KvK, Gemeente Oude IJsselstreek, ONZ Achterhoek en POA Achterhoek.
Toekomstbestendig werven en opleiden Beroepsbeeldvorming Zorg en Welzijn Basisonderwijs WGV Zorg en Welzijn heeft, ondersteund door de provincie Gelderland en het POA, een beroepsbeeldvormingsprogramma ontwikkeld in samenwerking met Edu-Plus, basisscholen en zorg- en welzijnsinstellingen gericht op groep 7 en 8 van het basisonderwijs. WGV Zorg en Welzijn wil zorgen voor een evenwichtige, toekomstbestendige arbeidsmarkt en adequate personeelsvoorziening. Zij investeert daarom in een goede voorlichting aan scholieren over werken in de zorg- en welzijnssector. Dit gebeurde tot nu toe vooral in het voortgezet en het beroepsonderwijs. Met beroepsbeeldvorming op het basisonderwijs ontstaat een doorlopende lijn van voorlichting die al voor de pubertijd begint en doorloopt totdat de jongere een beroepskeuze maakt. Er is een website ontwikkeld waarbij het accent ligt op: denken, doen, opdracht, vaardigheid en toets. Aansluitend kan een instelling bezocht en/of gastles gegeven worden door getrainde zorg- en welzijnsmedewerkers dan wel door ervaringsdeskundigen of cliënten. Vervolgens worden deze bezoeken verwerkt in opdrachten op onder andere de website. Hierdoor wordt betekenis gegeven aan de ervaring en vindt er een evalatie plaats. In het afgelopen schooljaar (2011-2012) is de site uitvoerig getest binnen een aantal basisscholen in de Achterhoek. Komend schooljaar zal de uitrol over de gehele Achterhoek plaats gaan vinden. Verbreding, professionalisering en borging technieklokalen basisonderwijs In de Achterhoek zijn technieklokalen voor het basisonderwijs in Aalten, Dinxperlo, Lichtenvoorde, Borculo, Winterswijk, Ulft en Doetinchem. Vrijwel alle basisscholen in de Achterhoek maken er gebruik van. Daarbij gaat het om zo n 8000 leerlingen per jaar, met name uit groep 7 en 8. Deze gezamenlijke techniekscholen staan als een huis. Ze werken met hetzelfde programma, worden geholpen door vele vrijwilligers met een technische achtergrond en zijn prima ingebed in het basisonderwijs. Gemeenten, industriële kringen, opleidingsbedrijven en scholen voor voortgezet onderwijs dragen bij om iedere dag honderden leerlingen techniek te laten beleven. De technieklokalen hebben een grote maatschappelijke betekenis, zeker in onze regio waarin veel technische bedrijven zijn gevestigd. We hopen dat zo jonge leerlingen het juiste gevoel krijgen bij techniek in onze samenleving. Met de toegekende regiogelden worden een aantal gezamenlijke activiteiten uitgevoerd: geven aan ouders over technische beroepen en opleidingen. van vrijwilligers en docenten basisonderwijs. een systeem van kwaliteitszorg.
Actuele Arbeidsmarktinformatie Aantal werkzame personen 2006-2017 Bronnen: PWE 2006-2011 en UWV prognoses 2012-2017. 142000 141000 140000 139000 138000 137000 136000 135000 134000 133000 132000 131000 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012/13 2014/17 Bron: K.v.K. Centraal Gelderland
Jeugdwerkloosheid in % naar regio Bron: UWV WERKbedrijf Bron: Graafschap College
Het Platform Onderwijs Arbeidsmarkt - signaleert witte vlekken op de regionale arbeidsmarkt die aangepakt moeten worden, - adviseert partijen bij het opzetten van projecten, - monitort de voortgang van deze projecten, - initieert verbindingen tussen partijen. Het zijn de partijen in de Achterhoek die concreet uitvoering geven aan de projecten en daarmee aan het realiseren van een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Platform Onderwijs Arbeidsmarkt Achterhoek Dr. Huber Noodtstraat 105 7001 DV Doetinchem info@poa-achterhoek.nl www.poa-achterhoek.nl Secretaris: Mw. drs. Liesbeth Laman Trip Tel. 0314-353427 of 06-51810356 l.lamantrip@poa-achterhoek.nl Projectmedewerker: Mw. Marianne te Linde Tel. 0314-353428 of 06-10369385 m.telinde@poa-achterhoek.nl