Zorg op school binnen een nieuw leerzorgkader Gezins- en Orthopedagogiek Leerzorgkader één kader voor zorg in onderwijs 3 (+1) clusters in plaats van 8 types 4 (+1) zorgniveaus in plaats van 2 systemen (gewoon en buitengewoon) doelstellingen structureren van zorgaanbod in gewone scholen verbreden van buitengewoon onderwijs verwijspraktijk verbeteren K.U.Leuven 1
Clusters (en doelgroepen) 1. Geen beperkingen (bijv. gewone leerlingen / anderstaligen) 2. Beperkingen in het leren ernstige leerstoornissen licht verstandelijke beperking 3. Bredere functiebeperkingen matig en ernstig verstandelijke beperking fysieke beperking auditieve beperking visuele beperking 4. Beperkingen in de sociale interactie gedrags- en emotionele stoornis pervasieve ontwikkelingsstoornis Zorgniveaus Zorgniveau 1: gewoon onderwijs gemeenschappelijk curriculum preventie, differentiëren, remediëren financiering op basis van organisatie Zorgniveau 2: gewoon onderwijs gemeenschappelijk curriculum compenseren, dispenseren: gemotiveerd verslag financiering op basis van organisatie individuele financiering voor cluster 3 K.U.Leuven 2
Zorgniveaus Zorgniveau 3: gewoon en buitengewoon onderwijs attest individueel curriculum met individueel handelingsplan financiering op niveau van de leerling Zorgniveau 4: buitengewoon onderwijs attest individueel curriculum met individueel handelingsplan financiering op niveau van de leerling K.U.Leuven 3
Zorgbeleid: Uitgangspunten De school heeft bij problemen de eerste verantwoordelijkheid voor het zorgen voor hulp Zorg voor leerlingen met specifieke behoeften is integraal deel van de taak van elk teamlid (niet alleen van de taakleraar, de zorgcoördinator of het zorgteam) Als anderen (CLB, externe hulp) betrokken worden, behoudt de school ook haar verantwoordelijkheid Door kennis en ervaring bij specifieke gevallen vast te leggen, wordt expertise opgebouwd Problemen bij leerlingen beschouwen als afstemmingsproblemen Zorgbeleid: Uitgangspunten Problemen als afstemmingsproblemen Niet de schuldvraag stellen Wel de pedagogische vraag stellen Hoe kunnen we onze aanpak (pedagogisch / didactisch) zodanig aanpassen dat het gedrag verandert en/of het leren weer vorderingen maakt? Concreet oplossingsgericht Taakgericht Systematisch Consultatieve leerlingbegeleiding als ondersteuning Oorzaak en oplossing zijn niet altijd rechtstreeks verbonden Ook al ligt de oorzaak van problemen buiten de school, (deel)oplossingen zijn vaak binnen de school te vinden Ouders zijn bondgenoten en informanten K.U.Leuven 4
Zorgbeleid: Aandachtspunten Uitbouw van een continuüm van zorg Groepsgericht en individueel Preventief en remediërend / compenserend / dispenserend Klas-intern en klas-extern School-intern en school-extern Noodzaak van samenwerking Niet vanuit klassiek expert-leek model Maar vanuit participatief model Gebruik van consultatieve methoden Inbreng van ieders expertise Respect voor ieders verantwoordelijkheid Geen afschuiven van verantwoordelijkheid Uitdagingen positionering van leerlingen in de zorgmatrix classificerende diagnostiek (cluster) indicerende diagnostiek (zorgniveau) CLB moet afstemmen op het zorgbeleid en het basiszorgaanbod van de school afgrenzen van verantwoordelijkheden / coördinatie zorgactoren sterkte/zwakte-analyse van het zorgaanbod op school consensusmodel maatschappelijke discussie over de minimale verwachtingen ten aanzien van het zorgaanbod op school kwaliteitscriteria K.U.Leuven 5
Uitdagingen maatschappelijke discussie over afgrenzing van zorgniveaus ZN1 ZN2 ZN3 ZN4 spanningsveld toewijzingsfunctie en ondersteuningsfunctie van het CLB autonomie versus begeleidingscontract Kritische succesfactoren de visie en opvattingen van een schoolteam over hun opdracht en verantwoordelijkheid t.a.v. kinderen met specifieke noden curriculumdifferentiatie geïndividualiseerd werken aanpassingen op vlak van het didactisch handelen en het pedagogisch klimaat flexibeler klasorganisatie een systematische en planmatige aanpak van problemen teamwerk, multidisciplinair overleg, zorgcoördinatie K.U.Leuven 6