Onze zorgboom staat symbool voor groei en ontwikkeling. We willen onze boompjes zo goed mogelijk verzorgen zodat ze verder kunnen groeien en

Transcriptie

1 ZORGVISIE

2 Onze zorgboom staat symbool voor groei en ontwikkeling. We willen onze boompjes zo goed mogelijk verzorgen zodat ze verder kunnen groeien en ontwikkelen. Zo groeien we samen naar een mooie toekomst!

3 Zorgvisie Ten Parke Om gelijke groeikansen te krijgen om en de draagkracht van het schoolteam. zich naar hun mogelijkheden Bij de zorg voor leerlingen en talenten te ontplooien, met specifieke noden maakt de school hebben kinderen recht een onderscheid tussen enerzijds op een ongelijke behandeling in die leerlingen voor wie haar extra zorg opvoeding en onderwijs! voldoende specifiek is en waarbij ( uit Handelingsgericht werken de draagkracht van het team in de klas, de lkr doet ertoe! Blz.19) voldoende groot is (aandachtsleerlingen) We houden echter steeds rekening en anderzijds die leerlingen voor wie met het kunnen, de socio- emotionele ze de hulp van het CLB en externe ontwikkeling van het kind partners inroept (risicoleerlingen). Als leidraad voor onze zorgvisie maken we gebruik van het vademecum zorg uit het katholiek basisonderwijs. Zoals de figuur Jezus Christus ons heeft voorgeleefd, vinden we het als school belangrijk dat een kind nieuwe kansen krijgt, dit om te kunnen groeien binnen zijn of haar ontwikkeling We opteren voor een goede samenwerking en overleg tussen leerling(en), ouders, school, clb en andere externe partners. Collegialiteit is zeker één van onze grootste zorgtroeven, we communiceren onderling om zo goed mogelijk zorg te bieden. De zorgindeling gebeurt op basis van de zorgnoden. Op zorggebied doen we aan kwaliteitszorg met behulp van de kwaliteitscirkel, al dan niet met een actieonderzoek, met als doel de kinderen tot leren te brengen. De zorgnoden worden ook opgenomen in ons prioriteitenplan en wanneer een zorgkracht verankerd is, wordt dit opgenomen in ons schoolwerkplan. De school heeft een nascholingsplan om individueel en als team de draagkracht van leerkrachten en van de school te vergroten. Om ons zorgbeleid gestructureerd te laten verlopen gebruiken we het zorgcontinuüm als algemeen kader. Collegialiteit is zeker één van onze grootste zorgtroeven, we communiceren onderling om zo goed mogelijk zorg te bieden. 2 3

4 Faso 0 Zorg begint bij een goede preventieve basiszorg. Op schoolniveau betekent dit dat de school de ontwikkeling stimuleert van alle leerlingen en zo mogelijke problemen probeert te voorkomen. Om dit te verwezenlijken bouwt de school een haalbaar en gedegen programma uit voor haar leerlingen. De school zorgt ook voor effectieve doelen en effectieve feedback. Dit houdt in dat een leerling op regelmatige basis feedback krijgt over specifieke doelen, kennis of vaardigheden. Om dit te verwezenlijken volgt de klasleraar systematisch alle leerlingen door middel van onder andere klaseigen toetsen, LVS, observaties, enz Er wordt gestreefd naar een veilige en ordelijke omgeving. Onder het motto gelukkig zijn door grenzen te stellen creëren schoolafspraken en procedures orde en een gevoel van veiligheid voor leraren en leerlingen. De regie van preventieve acties ligt op schoolniveau, die hierbij een beroep kan doen op haar eerst aangewezen ondersteuner en de pedagogische begeleiding. Ouders betrekken is een belangrijke pijler binnen de preventieve basiszorg. Ouders worden gezien als ervaringsdeskundigen die een belangrijke inbreng hebben bij het onderwijsproces van hun kind. Binnen de preventieve basiszorg spreken we van volwaardig partnerschap. Partnerschap tussen school en ouders is te omschrijven als een wederzijdse betrokkenheid, met als doel optimale omstandigheden voor de ontwikkeling en het leren van kinderen thuis en op school te realiseren. Van de klasleraar wordt verwacht dat hij een goed klasmanagement voert. Binnen een goed klasmanagement maakt de leraar gebruik van manieren waarop hij het leergedrag van leerlingen positief kan beïnvloeden. We denken hierbij vooral aan routines en regels in de klas, omgaan met ongewenst gedrag en de betrokken relatie leraar-leerling. De klasleraar geeft antwoord op de gewone zorgvragen. Een veilige, maar ook krachtige leeromgeving, leerlingen begeleiden door middel van effectieve instructie en coöperatief leren zijn hiervan mooie voorbeelden. In elke klas leeft de noodzaak van differentiatie. Dit zowel op niveau van tempo als op niveau van lesinhoud, als op niveau van sociale vaardigheden en leren leren. Verantwoordelijkheid voor de regie en voor de uitvoering van preventieve acties op klasniveau ligt bij de klasleraar. Het professionaliseren van leraren kan een aanmoediging en een steun zijn om binnen de klaspraktijk nieuwe onderwijsstrategieën uit te proberen. 4 5

5 Faso 1 Sommige lln. hebben nood aan afstemming van haar aanbod verhoogde zorg ( aandachtsleerlingen) op de specifieke onderwijsbehoeften In de klas wordt basiszorg uitgebouwd van bepaalde leerlingen. voor iedereen en verhoogde De klasleraar staat hier centraal. zorg voor leerlingen Hij neemt de verantwoordelijkheid met specifieke onderwijsbehoeften. op voor kwalitatief goed en zorgzaam In het handelingsplan van de klas staat onderwijs. Daarnaast beschikken we wie verhoogde zorg nodig heeft over middelen uren uit en waarvoor. Daarom voorziet het lestijdenpakket het schoolteam voor hen extra zorg. waarmee specifieke zorgtaken Ook extra zorg gebeurt bij voorkeur worden opgenomen die planmatig zijn door de leerkracht zoveel mogelijk vastgelegd. Het zorgteam is hiervoor binnen de normale klascontext. de draaischijf. Zij kunnen de klasleraar Opvolgen, signaleren, differentiëren, eventueel ondersteunen bij het treffen remediëren, stimuleren, compenseren, van preventieve maatregelen dispenseren en een planmatige voor bepaalde leerlingen, aanpak van de klasgroep differentiëren volgens en van de leerlingen met specifieke de onderwijsbehoeften of bij onderwijsbehoeften vinden hier plaats. het groeperen van bepaalde leerlingen In deze fase blijft het schoolteam met gelijkaardige onderwijsbehoeften. werken binnen de ruimte Leerlingbespreking is een essentieel van het eigen zorgbeleid. onderdeel van de werking De zorgkracht van het schoolteam van het zorgteam. Specifieke is in deze fase voldoende specifiek zorgvragen rond leerlingen komen hier om hen de nodige ontwikkelingskansen aan bod. De diverse partijen (leraar, en stimulansen te bieden. ouders, kind) kunnen aanmelden. De school werkt aan een goede De zorgcoördinator ziet erop toe dat de aanmelding en de hulpvraag helder geformuleerd is en in het kader van transparantie, dat alle partijen op de hoogte zijn. Indien het een meerwaarde is moeten sommige leerlingen mee betrokken worden in wat er rond zorg met hen gebeurt, dit kan aan de hand van een kindgesprek. Ook hun ouders worden als ervaringsdeskundigen nauw bij de verhoogde zorg betrokken. Zij kunnen participeren door het doorgeven van gegevens ter ondersteuning, opvolging of oplossing van een probleem en worden aangemoedigd om waar nodig actief mee te werken. Dit alles gebeurt vooral met de bedoeling om de constructieve samenwerking te stimuleren. In overleg met ouders (en eventueel de leerling) meldt het schoolteam de verhoogde aandacht voor een leerling met specifieke onderwijsbehoeften aan het clb. Tevens kan het clb-team leerkrachten, schoolteamleden en ouders coachen en ondersteunen bij het bieden van deze zorg. De verantwoordelijkheid voor de regie en voor de uitvoering van de verhoogde zorg aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften is in handen van de klasleraar en de zorgcoördinator. Bij de uitbouw en de invulling van dit zorgniveau kan de school eveneens een beroep doen op de pedagogische begeleiding. Leerlingenbespreking is een essentieel onderdeel van de werking. 6 7

6 Faso 2 Uitbreiding van zorg voor enkele de inspanningen van ouders leerlingen ( risicoleerlingen) en leerling niet het gewenste resultaat Voor een kleiner aantal leerlingen opleveren. Het schoolteam volstaat de extra zorg niet. De huidige en de ouders/leerling besluiten begeleiding van de leerling loopt vast. om het clb-team te betrekken De belasting van het schoolteam bij deze individuele probleemsituatie. wordt groter. Er is nood aan Het clb richt zich op de onderwijsbijkomende inzichten en opvoedingsbehoeften in de onderwijsleersituaties. van de leerkracht(en) en ouders. Het schoolteam voelt dat Hierbij is handelingsgerichte zijn inspanningen en tevens diagnostiek nodig. Schoolteam, ouders, leerling en clb gaan samen op zoek naar oplossingen. Het schoolteam coördineert en realiseert schoolinterne zorg. Het werkt hierbij planmatig en stelt een handelingsplan op. Er wordt nauw en constructief samengewerkt met de ouders en de leerling als ervaringsdeskundigen. Alle betrokken actoren werken actief mee. Handelingsgerichte diagnostiek verloopt systematisch volgens vijf fasen van toepassing: intake, strategie, onderzoek, indicering en advisering. Niet voor elk kind zijn alle fasen van toepassing: kortere trajecten zijn goed mogelijk. Dit model inspireert om breed te kijken, niet te snel te beslissen en zorgvuldig te werken. De zorgcoördinator is samen met het clb de bewaker van het traject, van intake tot advies. Zij nemen samen de regie waar voor het verloop van het traject, voor de keuze van de interventies en voor de conclusies. Er kan een individueel handelingsplan of sticordiplan opgesteld worden. In een aantal gevallen is samenwerking met BuO aangewezen (gon) Tevens wordt gezorgd dat inbreng van externen maximaal kan afgestemd worden op de leer- en leefcontext van de leerling. Er wordt nauw en constructief samengewerkt met de ouders en de leerling als ervaringsdeskundigen. Alle betrokken actoren werken actief mee. 8 9

7 Enkele leerlingen hebben nood aan een school op maat Voor een heel groot aantal leerlingen zal het hierboven beschreven proces van ondersteuning en begeleiding volstaan. Toch zijn er een klein aantal leerlingen voor wie alle investeringen in het zoeken naar afstemming van het aanbod op de onderwijsbehoeften niet resulteren in een verbeterde participatie van de leerling aan het klas- en schoolgebeuren. Wanneer de zorgvraag de draagkracht van de school overstijgt, kan een overstap naar een school met een meer specifiek aanbod een zinvol alternatief zijn. Wanneer de fase van de uitbreiding van de zorg ten einde loopt en het duidelijk wordt dat een nieuwe fase zich opdringt, blijft het schoolteam de leerling actief helpen en open communiceren met de betrokken partners. Tevens zullen zij naast het clb-team steun bieden bij het zoeken naar een nieuwe school op maat. Van zodra duidelijk is welke school op maat past voor de leerling, Fase 3 zal het schoolteam rechtstreeks met deze school contact opnemen en in samenspraak met de ouders relevante handelingsgerichte praktijkinformatie ter beschikking stellen. Handelingsgericht werken Handelingsgericht werken is een systematische manier van werken en krijgt een plaats binnen het zorgcontinuüm. Wanneer we allemaal werken vanuit eenzelfde referentiekader bevordert dit de onderlinge communicatie tussen school, clb, ouders en leerling. Op die manier komen we tot een constructieve samenwerking tussen de betrokken partners. De zeven uitgangspunten van het handelingsgericht werken gebruiken we als kader om onze zorgwerking te versterken: Onderwijsbehoeften van leerlingen staan centraal Aan de basis van het werken met onderwijsbehoeften staat het accepteren dat kinderen verschillen. De centrale vraag is: Wat vraagt het kind aan ons? Welke aanpak heeft het kind nodig om het vooropgestelde doel te bereiken? Daarnaast richten we ons ook op de ondersteuningsbehoeften van de leerkracht of de ouders: Wat zijn hun vragen en waaraan hebben zij behoefte? Wat hebben zij nodig om een kind goed te begrijpen en te ondersteunen? Het gaat om afstemming en wisselwerking Tussen de persoon en zijn omgeving is voortdurend een wederzijdse beïnvloeding. Daarom spreken we van afstemming en wisselwerking. Waar men te maken krijgt met de vraag waarom een kind leer- of gedragsproblemen heeft en hoe deze aan te pakken zijn, herformuleren we deze vraag vanuit een transactioneel kader tot: Waarom heeft dit kind uit dit gezin in deze school met deze leerkracht en deze medeleerlingen de gesignaleerde problemen en hoe kunnen we deze goed aanpakken? 10 11

8 Het transactioneel kader vindt en hoe dit voor haar/hem Ons handelen is doelgericht stapsgewijs gewerkt. Ons digitaal van een kind kan men in kaart brengen haalbaar te maken is. Elke handeling, elke stap moet nodig volgsysteem is een handig hulpmiddel door gesprekken met ouders, het kind zelf, de medeleerlingen Positieve aspecten zijn van groot belang en nuttig zijn in functie van het afgesproken doel. om de nodige gegevens te verzamelen. In functie van de transparantie en eventueel betrokken externen. We nemen de problemen die ouders, Wie handelingsgericht werkt, moet de werkwijze voor iedereen Ook observaties in de klas, kind of leerkracht ervaren serieus. onderzoekt alleen wat strikt duidelijk zijn. Dit komt ook de sfeer, op de speelplaats, kunnen Toch moeten we behoedzaam zijn noodzakelijk is om een vraag de relatie en het proces van acceptatie interessante info verschaffen. dat we ons niet te sterk focussen van de leerkracht, de ouders ten goede. De leerkracht doet ertoe! op datgene wat niet goed gaat. Aandacht schenken aan wat wel werkt, of het kind te beantwoorden of om een beslissing te nemen. Onderzoek heeft immers aangetoond aan datgene wat wel goed gaat, Het is de bedoeling tot een aanpak dat de leerkracht wel degelijk een verschil kan maken. Leerkrachten worden uitgedaagd om hun ondersteuningsbehoeften kenbaar te maken. Deze betreffen zaken als pedagogische aanpak, instructie, feedback en het klassenmanagement: Wat heb ik nodig om dit kind of dit groepje de aanpak te bieden m.a.w. aan het positieve, verbetert de samenwerking, verhoogt het gevoel van competentie van de leerling, leraar en ouders, motiveert en biedt aangrijpingspunten om te handelen. Het positieve versterken leidt tot betere resultaten dan het negatieve ombuigen. We werken constructief samen te komen waar allen achter staan. De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant. Eerst denken, dan doen is de rode draad doorheen ons zorgverhaal. Nauwkeurigheid en volledigheid in het verzamelen van relevante informatie verhogen de kans op een goed advies. Er wordt Eerst denken, dan doen is de rode draad doorheen ons zorgverhaal. Nauwkeurigheid en volledigheid in het verzamelen van relevante informatie verhogen de kans op goed advies. die het nodig heeft. Wat doe (kan) Leerkrachten, ouders, clb en kind ik al, waarbij heb ik ondersteuning zijn volwaardige partners. nodig en hoe zou ik dat graag willen? Ze participeren elk vanuit hun eigen Een leerkracht die haar/zijn eigen deskundigheid. Er wordt gestreefd ondersteuningsbehoeften formuleert, naar een transparante communicatie laat hiermee zien dat zij/hij de regie waarin de belangen van het kind over haar/zijn onderwijs heeft. centraal staan. Alle vragen, zorgen Zij/hij is en blijft verantwoordelijk en verwachtingen worden serieus voor het onderwijs aan haar/zijn genomen en gerespecteerd. leerlingen. Alleen de leerkracht kan aangeven wat zij/hij wenselijk 12 13

9 Fase 4 Zorg is een onderdeel van het dagelijks opvoedings- en onderwijsgebeuren. Als school hebben wij de taak een klimaat van zorgzaamheid te creëren voor alle leerlingen. De principes van handelingsgericht werken binnen het zorgcontinuüm kunnen handvatten bieden om deze taak zo goed mogelijk te vervullen. Wij zijn ervan overtuigd dat deze benadering een goede stam vormt voor de zorgbrede praktijk binnen de school. Onze zorgboom staat symbool voor groei en ontwikkeling. We willen onze boompjes zo goed mogelijk verzorgen zodat ze verder kunnen groeien en ontwikkelen. Zo groeien we samen naar een mooie toekomst! Onze zorgboom staat symbool voor groei en ontwikkeling. We willen onze boompjes zo goed mogelijk verzorgen zodat ze verder kunnen groeien en ontwikkelen 14

10