Af en toe diëten, werkt dat?

Vergelijkbare documenten
ORALE GLUCOSE TOLERANTIE TEST FRANCISCUS GASTHUIS

Voeding in plaats van medicijnen? Jolanda Boer, RIVM

Koolhydraatbeperking S, M, L. Welke maat heeft je cliënt? Welkom Waarschuwing


Workshop voor apothekers en huisartsen. (on)juiste behandeling met orale bloedsuikerverlagende middelen bij

Bewegen en voeding als medicijn bij type 2 diabetes? de rol van fitnessprofessionals. Dr. Jan-Willem van Dijk

LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen

Diabetes Mellitus type 2 Aandacht voor leefstijl is nodig! Hanno Pijl

H Diabetespolikliniek

Diabetes en zwangerschap

Meten en weten. Focus op hypo s. Koen van Beers, arts-onderzoeker

Diabetes mellitus 2. Clara Peters, huisarts Mea de Vent, praktijkondersteuner

PATIËNTEN INFORMATIE. Zwangerschapsdiabetes

Dweilen met de kraan open

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek

Bij type 1 diabetes verbetert. Lichaamsbeweging draagt bij aan goede regulatie type 2 diabetes

Vaatrisico-polikliniek. screening/behandeling en begeleiding vaatziekten

Ketogeen dieettherapie als behandelmethode voor epilepsie Ketogeen dieet. Alle kennis. Alle aandacht.

Het programma. Weg met de koolhydraten bij diabetes? Even voorstellen: Vroeger en Nu. Vroeger en Nu Door: Anne Mesman-de Winter, Diëtist

Ketogeen dieet bij refractaire epilepsie. Liesbeth Rietveld Carly Jansen

PATIËNTEN INFORMATIE. Zwangerschapsdiabetes

Kwaliteitsindicatoren diabetes type 2 (fase 2)

Er gaat niets boven Groningen! 1. Rol van dieet en samenstelling voeding. Inhoud. Waarom afvallen

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes

Basaal Plus. Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011

Nascholing Synchroon 23 nov 2017

Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease

Nederlandse samenvatting

Ellen Govers. Waarom een dieet dat afwijkt van de RGV? Het dieet in 3 fasen Casussen Conclusies en aanbevelingen

Vaatrisico-polikliniek (behandeling van vaatziekten)

Diabetes en zwangerschap

3. Diagnostiek en risico-inventarisatie

Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga

19/10/2017. Overview. 1. Inleiding. 1. Inleiding 2. Zin en onzin van diëten 3. Voedingsinterventie 4. Casus Gust. Vele studies met zelfde besluit

Behandeling Type 1 diabetes. Diabetes mellitus in vogelvlucht. Nieuwe ontwikkelingen in de. Behandeling van diabetes. Chronische behandeling diabetes

Diagnose- en streefwaarden en behandelschema s diabetes mellitus

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel

Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2

Keer Diabetes2 Om Groepsprogramma. Eindrapportage Pilot

Zwangerschapsdiabetes

Suikerbelastingtest. Hoe ontstaat zwangerschapssuiker?

SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren.

Zorgplan vaatrisicopoli

Het wetenschappelijke bevolkingsonderzoek naar de vroege opsporing van hart- en vaatziekten.

Verwijzing door huisarts of POH bij (zie ook stroomschema volgende pagina):

Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht. Graag in samenwerking

CASUÏSTIEK BESPREKING OVER DIABETESZORG IN DE PALLIATIEVE FASE

Hartvriendelijke voeding

Diabetes 2 een halt toeroepen

Deelname aan medisch wetenschappelijk onderzoek

SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I. Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden.

Sporten en diabetes type 2 Van 15 minuten per dag bewegen tot de marathon, maar eerst een fietsproef. Sport is goed voor elk?

Houd je kennis op peil met de geaccrediteerde e-learningmodules van Voeding & Visie Educatief

Effectieve voeding en beweging bij overgewicht Esther van Etten Sportdietist

Dia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1

WBO: onderzoek naar online leefstijladvies om het risico op dementie te verlagen. Nr. 2018, Den Haag 12 juni Samenvatting

DIABETES GRAVIDARUM 13 APRIL 2011 I. VAN DER VEEN AIOS O&G UMCG

Diabetes Mellitus en Beweging

Diabeteszorg in uw ziekenhuis

Part A: Glycated hemoglobin A1c as a screening tool for detection of type 2 diabetes?

Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker-

GLUT1 deficientie syndroom. Drs. Willemijn Leen, neuroloog i.o. Prof. dr. Michèl Willemsen, kinderneuroloog

Dienst endocrinologie Diabetes mellitus. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie

Het PreventieConsult in de huisartsenpraktijk

Opportunistic targeted screening for for type type 2 2 diabetes in in primary care care

Mucoviscidose en diabetes. informatie voor patiënten


Overzicht. Laboratoriumonderzoek bij de. NHG-Standaard -1. NHG-Standaard - 2. NHG-Standaard - 4. NHG-Standaard - 3

Zwangerschapsdiabetes Interne Geneeskunde

Adipositas pandemie Obesidemie

VERANDERDE INZICHTEN: DIABETES TYPE 2 IS OMKEERBAAR

Glucose in beweging door beweging. Yvonne Krul internist in opleiding

Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker-

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies.

Het PreventieConsult cardiometabool

Zwangerschapsdiabetes

3 Persoonlijke gegevens

Sportief bewegen en diabetes mellitus. Het effect van bewegen bij diabetes. Insulinegevoeligheid. Inactiviteit bevolking

De fysiologie van koolhydraten Hoe complex is het eigenlijk?

18/06/2014 GROEPSVOORLICHTING DIABETES INHOUD WAAROM INFO OVER DIABETES? Info diabetes Prevalentie Types

Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus

Informatiebrochure. Engelse titel:

Samen diabetes de baas

Diabetescarrousel. Afdeling Interne geneeskunde

Het Congres Morbide Obesitas wordt mede mogelijk gemaakt door:

HypoBewust: een educatief groepsprogramma met internet voor diabetespatiënten met hypoproblematiek. Een studie naar de kosteneffectiviteit.

de huisartsenpraktijk

Onderzoek bij kinderen met Tubereuze Sclerose:

H Diabetespolikliniek

FoodSteps - diabetes in beweging 28/10/2013

Zwangerschapsdiabetes

Ketenzorg Friesland. Zorgproducten 1e lijns Keten DBC Diabetes Mellitus type 2 Diëtist

Gezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

zwangerschapsdiabetes

Medicatievoorschrijfbevoegdheid Vraag en antwoord. Nicole la Croix

Suikerbelastingtest (OGTT) bij zwangerschapssuikerziekte

DE COACH METHODE BIJ MENSEN MET DIABETES TYPE 2

Transcriptie:

Af en toe diëten, werkt dat? Fasting In Diabetes Treatment studie Elske van den Burg and Marjolein Schoonakker Petra van Peet Elske van den Akker van Marle Ingrid Jazet Ko Willems van Dijk Hildo Lamb Mattijs Numans Hanno Pijl

Inhoud Waarom is onderzoek naar diabetes mellitus type II nodig? Pathofysiologie Behandeling Vasten en intermitterend vasten Vasten nabootsen FIT studie 2 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Mevrouw Jansen, 57 jaar Echtgenoot heeft diabetes 6 maanden geleden diagnose diabetes Leefstijl aanpassingen met hulp van diëtiste Na 3 maanden metformine gestart, maar heeft last van bijwerkingen Zijn er alternatieven voor metformine? 3 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Waarom onderzoek naar diabetes? (www.volksgezondheidenzorg.info) 4 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Behandeling Diabetes Mellitus Geen genezing Leefstijl 5 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Reversibiliteit Diabetes Mellitus Type II (Lean et al, 2017) 6 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Pathofysiologie 7 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Vasten/Periodiek vasten Voordelen Lager serum glucose vermindering glycogen in lever Vet wordt omgezet in ketonen en vrije vetzuren als energiebron Vermindering ectopische vetopslag Vermindering van insuline en IGF-1 Nadelen Alleen water of <200 kcal/dag Periodiek vasten 8 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Dieet dat vasten nabootst (Fasting mimicking diet) Effect door Geen suikers Weinig koolhydraten Weinig eiwitten Veel gezonde vetten (uit planten) Repen, soepen, tussendoortjes Per dag 725-1090 kcal 9 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Dieet dat vasten nabootst maar dan periodiek 100 gezonde personen 3 maanden, 5 dagen per maand dieet (Wei et al, 2017) 10 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Dieet dat vasten nabootst maar dan periodiek (Wei et al, 2017) 11 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Dieet dat vasten nabootst maar dan periodiek (Wei et al, 2017) 12 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Dieet dat vasten nabootst maar dan periodiek (Wei et al, 2017) 13 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

FIT studie Primaire uitkomstmaten HbA1c Dosering bloedglucoseverlagende middelen Studiepopulatie Type 2 diabetes mellitus BMI 27 Leeftijd > 18 en < 75 jaar Behandeld met alleen leefstijladvies en een HbA1c > 48 OF Behandeld met leefstijladviezen en metformine 14 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

FIT studie Na randomisatie Controle groep: Dieet Groep: Normale diabeteszorg bij huisarts/poh 5 dagen dieet + normale diabeteszorg bij huisarts/poh Op dagen van het dieet wordt metformine tijdelijk gestopt! T0 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 Metingen verpleegkundige X X X X X X X X X Vragenlijsten X X X X X Kosten vragenlijst X X X X Bloed afname X X X X X X X Vingerprik ketonen X X X X X OGTT X X X MRI X X X Feces X X X 15 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Patiënten werving Werven huisartspraktijk Selectie patiënten in de praktijk Informatiefolder naar patiënten Onderzoekers nodigen patiënten uit voor screening Huisartspraktijk neemt contact op met onderzoekers Patiënt wil deelnemen Werven van 100 patiënten 16 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Mevrouw Jansen Kandidaat voor deelname aan de FIT studie Mogelijke voordelen Verbetering HbA1c en nuchter glucose Uitstellen/verminderen metforminegebruik Verbetering andere cardiovasculaire parameters Dieet dat voor mevrouw mogelijk wel vol te houden is Mogelijke nadelen Tijdsintensief door veel controlemomenten in het LUMC Dieet inpassen in dagelijks leven 17 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

Contactgegevens Elske van den Burg & Marjolein Schoonakker Onderzoekers FIT studie Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) Afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde P: Postzone V0-P Postbus 9600 2300 RC Leiden T: +31 (0)6-83691091 E: fit@lumc.nl 18 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland