Bijlage 2. Het ritme van het begeleidings- en beslissingsproces, vanuit één schoolcase Schooljaar 1 (verschillende schooljaren volgen elkaar in dit ritme op) (grijze arceringen = vragen, bedenkingen, tips) timing Instrument/ Wat? Doel? overlegmoment Stap 1 dec klasscreening Evaluatie van leerling Lk krijgt zicht op mogelijkheden moeilijkheden van leerling (ter voorbereiding van klassenraad) Stap 2 dec Klassenraad (voorheen orïentatie) Bespreking van klasscreening met klaslk, SES-lk, zorgco, brugfig, directie Lk wil zowel over harde evaluatie als zachte evaluatie spreken Stap 3 dec oudercontact Lk en ouder spreken over evaluatie van leerling en eventuele acties/maatregelen Tussenfase (enkel in laatste schooljaar/jaren) Dec-febr van laatste schooljaar Klasleerkracht vormt zich beeld van oriëntatiemogelijkheden voor elke lln (na bezoek aan SO, na beluisteren van ideeën van lln + infoavond SO) (eventueel hier extra klassenraad voor Lk legt evaluatie voor aan klassenraad mogelijke acties/maatregelen worden besproken Info voor ouders wordt voorbereid Informeren van ouders over mogelijkheden en moeilijkheden van hun kind, over te nemen acties/maatregelen, peilen naar hun reactie hierop Voorbereiding op oriëntering 1
schoolverlaters inplannen) Stap 4 Mei-juni klasscreening Evaluatie van leerling Lk krijgt zicht op mogelijkheden moeilijkheden van leerling (ter voorbereiding van klassenraad) Stap 5 juni klassenraad Bespreking van klasscreening met klaslk, SES-lk, zorgco, brugfig, directie Lk legt evaluatie voor aan klassenraad mogelijke acties/maatregelen worden besproken Info voor ouders wordt voorbereid, waaronder een advies over de doorstoom/uitstroom Stap 6 juni oudercontact Lk en ouder spreken over evaluatie van leerling, eventuele acties/maatregelen en een advies over doorstroom/uitstroom (let op: deze klassenraad komt te laat in schooljaar om dan pas ouders en leerlingen te informeren over uitstroom advies meeste lln zijn dan al ingeschreven in SO) Informeren van ouders over mogelijkheden en moeilijkheden van hun kind, over te nemen acties/maatregelen, advies over doorstroom/uitstroom, peilen naar hun reactie hierop Tussen stap 3 en 4 zit er mogelijk nog een klasscreening en oudercontact, maar dat vind ik niet terug in zorgkompas. 2
Is het 3e leerjaar een kritisch moment in het beslissingsproces? Juf B. : "Derde leerjaar is vaak een moment van veel overleg (intern, extern, CLB, ). " - Brugfig: 'beslissing wordt niet ineens in 5e leefgroep genomen!' Bij leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften zit er tussen elke stap mogelijk Een intern zorgoverleg Een extern zorgoverleg Aanmelding bij CLB - Intake door CLB onderzoek kindgesprek verslag bespreking verslag Tussenstap 1 timing Voorafbepaald zie kalender zorgoverleg Procedure en bronnen Intern zorgoverleg Wat? Doel? Taken en rollen Klaslk, SES-lk, directie, zorgco en brugfig bespreken bepaalde leerlingen Zorgco stuurt vooraf mail naar klaslk met vraag welke leerlingen besproken moeten worden Problematische afwezigheden worden besproken (criterium: wanneer wordt een leerling op zorgoverleg besproken cf. Verhoogde zorg en meer; wie meldt aan, wie beslist, welke info is er vooraf nodig)? (beeldvorming over leerling aftoetsen en uitbreiden (bv. met inbreng van brugfig, zorgco, ), SOB's bepalen, maatregelen/actie afspreken, evalueren en bijsturen; kan evaluatie een vaste startrubriek worden van elk zorgoverleg?) Voorbereiding? Aansturen? Beslissen? Verslaggeving? (wie bereidt er voor, lijkt niet altijd duidelijk, op welke manier wordt er voorbereid; verschillend van persoon tot persoon?); zorgco neemt hier nu veel taken op zich? (aansturen, moderen, verslaggeven, ) 3
Tussenstap 2 Kalender zorgoverleg Extern zorgoverleg Tussenstap 3? Aanmeldingsformulier CLB Klaslk, SES-lk, direct, zorgco, brugfig en CLB bespreken bepaalde leerlingen Ook problematische afwezigheden worden besproken (criterium: wanneer wordt een leerling op zorgoverleg besproken, cf. Uitbreiding van zorg en meer?) Klasleerkracht (?) vult in --> wie komt er in aanmerking voor een aanmelding? (uitbreiding van zorg) (Wat gaat er goed? Wat gaat er moeilijk? Wat heeft deze leerling nodig? Welke maatregelen werden al toegepast met welk effect? Wat is de vraag/doel voor aanmelding? --> intake samen voorbereiden?) Tussenstap 4? Onderzoek door CLB PI dictee, rekenonderzoek, LVS-test, IQ-onderzoek, kindgesprek,? (beeldvorming over leerling aftoetsen en uitbreiden met inbreng van CLB, SOB's bepalen, maatregelen/actie afspreken, evalueren en bijsturen voor fase van uitbreiding van zorg? (CLB krijgt helder overzicht van beeldvorming, SOB's, genomen maatregelen en hulpvraag schoolteam, leerling en ouders krijgen perspectief op ondersteuning vanuit CLB) Grondig en diepgaand inzicht verwerven in wat leerling nodig heeft om vandaaruit advies te kunnen geven over maatregelen/acties (indien nodig via inzicht in wat leerling heeft?) Voorbereiding? Aansturen? Beslissen? Verslaggeving? Wie vult in? Wie volgt op? Vervolgstap? (Wat kan er allemaal mogelijk volgen op een aanmelding?) CLB 4
Tussenstap 5 Verslag + rapportage van CLB-onderzoek (zie extern zorgteam) CLB brengt verslag uit van onderzoek Op basis van inzicht in SOB vervolg acties/maatregelen uitdenken en uitvoeren Schoolteam neemt hier weer actieve rol op in de opvolging van...(wie concreet?) Wat is er al: ritme op basis van vooraf bepaalde kalender, vaste regelmaat, elke klas heeft 2-wekelijks een zorgteam relevante betrokkenen zijn aanwezig, er wordt verslag genomen Zorg is een echt team gebeuren De actoren worden blij van goede prestaties van leerlingen zijn nieuwsgierig voor bepaalde leerlingen gunnen hen echt een mooi resultaat Wat kan er nog groeien in de 'organisatie' van het zorgoverleg/beslissingsproces: Marathon van 8.00 tot 13.30 (voor directie, brugfig, zorg en SES eigenlijk aan één stuk door) ongezond lang, intens, kan concentratie en efficiëntie niet ten goede komen, mensen zijn 'op' na zo'n klassenraadinspanning; warme lokaal helpt niet expliciteren van het doel van elk overleg, + taken en rollen van deelnemers (voorbereiding, aanleveren van info, verslag nemen, gesprek aansturen, perspectief van ouders inbrengen, perspectief van de leerling inbrengen); uit observaties blijkt bv dat niet elke actor de manier van rapporteren kent, de nodige voorbereidingen kan treffen, ; ook bij eindklassenraad blijkt er af en toe onduidelijkheid onder de actoren over procedure (welke domeinen bespreken, welke % (dagelijks werk, eindtoetsen, OVSG-toetsen) Ook directie beaamt dit: Het overzicht zou nog meer moeten gestructureerd worden, nog meer opvolgen; er gebeuren veel dingen maar het is nog niet gestructureerd, er zou soms ook nog wat meer diepgang in mogen komen; waar gaan we juist aan werken, hoe gaan we dat opvolgen? Zin van draaiboek of plan met stappen in het beslissingsproces om alle betrokkenen te informeren over hun rol, taak, de vooruitgang van het proces... (cf. Klassenraad van juni komt te laat om pas dan te communiceren naar ouders en leerlingen toe! Informele klassenraad in maart gehouden voor schoolverlaters) Belang van het expliciteren van de periodes van summatieve evaluatie (niet meer dan 2 keer per jaar, mooie combinatie van harde en zachte evaluatieinstrumenten) versus formatieve evaluatie (cf. zorgoverleg) (cf. KathondVla, MLR038) 5
Wie houdt het overzicht op de summatieve evaluatie, wanneer gebruiken we welke harde evaluatieinstrumenten? Met welke zachte evaluatieinstrumenten gebruiken we die? (cf. KathondVla, MLR038) zie ook toolkit gevalideerde toetsen http://onderwijs.vlaanderen.be/nl/toolkitgevalideerde-toetsen-basisonderwijs Er wordt bij heel wat leerlingen getwijfeld over schoolkeuze SO (waar ze nu effectief ingeschreven zijn) --> indien dit zo belangrijk is voor klassenraad, best lijst bij houden Afspraken maken rond wie wanneer welke leerling aanmeldt voor een zorgoverleg Na of voor elk oudercontact ook telkens een kindcontact? 6