Niet-aangeboren hersenaandoeningen



Vergelijkbare documenten
Traumatisch hersenletsel: Dr. Gerard M Ribbers Rijndam revalidatiecentrum & Erasmus MC Rotterdam

Ethische dilemma s in de neurorevalidatie. Prof. Gerard Ribbers revalidatiearts

Niet-Aangeboren Hersenletsel (NAH) De Wielingen, Lindenhof en Reigerbos

De (on)zichtbare gevolgen van hersenletsel. 13 november 2018

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 107

coping en emotionele aanpassing na NAH

Cognitieve Revalidatie. Dr S. Rasquin 17 september 2015

Verbeteren van gezondheidsvaardigheden van ouderen in Europa EU-FP7-IROHLA. NCVGZ April 2013 Andrea de Winter. Jaap Koot & Menno Reijneveld

Palliatieve zorg en (centraal) neurologische aandoeningen. Palliatief netwerk

Nederlandse samenvatting

OPEN THERAPEUTICUM LEUVEN HEET JE VAN HARTE WELKOM!

Zorggebruik en zorgbehoefte bij chronische CVA patiënten. Henk Arwert Revalidatiearts Sophia Revalidatie en Haaglanden MC - Den Haag

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 137

Hersenletselcentrum: een brug van zorg naar welzijn. Projectteam Hersenletselcentra Zuidoost Brabant

Traumatisch Hersenletsel Inleiding (1)

Betaalbare en gepersonaliseerde zorg. Page 1 Smaling 2012 Siemens Healthcare

BA Gezondheidswetenschappen Faculteit der Gezondheidswetenschappen

Ervaringskennis van ouders en hun kracht

Gezondheidsklachten bij conservatorium studenten

Hersenletselcentrum: een brug van zorg naar welzijn

HersenletselCongres

Stap voor stap weer aan het werk

KINDEREN & JONGEREN MET NAH. Werkbezoek regio Hart van Brabant 28 maart 2017

Terugvalpreventie bij anorexia nervosa

Waarom stijgen de uitgaven? Prijs- en volume. Vergrijzing als kostenbom. Kostenontwikkeling Bron: Zorg voor euro s-2

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 161

Janus de Koekoekskip. Een nieuw sprookje voor de gezondheidszorg. Johan Polder. TRANZO / BMS Den Bosch, 15 december 2010

Chronische pijn, een benadering vanuit de neurowetenschappen

Patient-Reported Outcome Measures in de fysiotherapiepraktijk. De presentatie op hoofdlijnen. Patiënt Reported Outcome (PRO) Het wat en hoe

Tekst: Rianne Gijzen & Eric Hermans

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 164

Dr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST

Determinanten van therapie-ontrouw bij Indonesische vrouwen met borstkanker

Kwalitei van (over)leven na een reanimatie 1

Het behandelprogramma Vroege Intensieve Neurostimulatie

Een gezondheidscheck via het werk: wat vinden werknemers ervan?

De rol van de revalidatieverpleegkundige in het interdisciplinaire team

Welkom. Wietske van de Geer Peeters. Revalidatiearts. Klimmendaal locatie Zutphen Gelre. ziekenhuizen Zutphen

Werkhervatting na CVA / NAH

ZELFMANAGEMENTONDERSTEUNING IN DE CHRONISCHE ZORG COMPETENTIES BIJ (STUDENT)VERPLEEGKUNDIGEN

PSYCHOSOCIALE REVALIDATIE

De therapeutische relatie,cognitieve stoornissen en recovery: Wat moet de professional daar nu mee?

Paramedisch OnderzoekCentrum

Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences. Giny Norder NVAB kring Noord 14 april 2016

Stijgende zorg om stijgende kosten

Indringers op de kwaliteitsmarkt

Beroepsziekten te lijf met de RI&E!

Begeleiding individueel (laag)

Interventie aan de keukentafel

Zeldzame zieken in Registratie Net Huisartspraktijken Professor Jean Muris Hoofd Vakgroep Huisartsgeneeskunde Universiteit Maastricht

Palliatieve zorg en dementie zorg Stellingen

Behandeling voor patiënten met niet-aangeboren hersenletsel

VALUE ENGINEERING: THE H E G A G ME! E

Iedereen is anders: de invloed van persoonlijke factoren na hersenletsel Caroline van Heugten

Zorgstandaard licht traumatisch hersenletsel

Poliklinische Revalidatie voor kinderen en jongeren met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Revalidatiecentrum Breda

NAH, HOE VERDER? Kies de hulp die bij je past

Inhoud Deel I Algemeen

Niet aangeboren hersenletsel Van patiënt naar werknemer. Ageeth Bruinsma Revalidatie arts MCA

Even voorstellen: Vanaf 2015 is Pauwer onderdeel van de Amarant Groep

Leven met een hersenletsel: home sweet home?

Angst en de ziekte van Parkinson. te veel of te weinig controle. Annelien Duits Harriët Smeding.

Kwaliteitsindicatoren Patientveiligheid. Dr Chris Bervoets

Leerbaarheid. Le ren. Overzicht. HersenletselCongres A5 Leerbaarheid: veel besproken, weinig onderzocht

Doelmatige Zorg. Drs R.H.A.M. Simons, MBA-MBI, apotheker. Pharos conferentie, Amsterdam, 7 maart

Wat doet NAH met je hersenen? En wat te doen na signalering? Els Peeters kinderneuroloog

Wat is niet aangeboren hersenletsel?

7/11/2016. HersenletselCongres B7 - Iedereen is anders: aandacht voor de persoonlijke factoren na hersenletsel. Succes Marlou van Rhijn?

Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth

Dagelijkse zorg rond ALS

Niet reanimeren beleid. Grande Conference Verona, september 2012 Lodewijk Keeris, internist-intensivist

Niet alleen, wel eenzaam

BACK TO NORMAL OF BACK TO LIFE? Sub-acute en chronische individuele zorg na NAH

Developmental Coordination Disorder. Miriam Verstegen Kinderrevalidatiearts

Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel

Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het. Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met. een Psychotische Stoornis.

Cognitieve beperkingen & delier

Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc.

Hoe is het revalidatie zorggebied op dit moment vormgegeven. Innovaties in de revalidatiezorg. Nieuwe vormen van revalidatie.

Psychosociale belasting en bevlogenheid

Workshop onbegrepen- en probleemgedrag bij ouderen

Patiëntenparticipatie in

Het Centrum voor Neuropsychiatrie

Figuur overgenomen uit Value Based Healthcare prijsinschrijvingsdocumentatie van The Decision institute die hier ook opleidingen voor aanbieden.

Arbeid & Gezondheid Ernst Jurgens, bedrijfsarts & bestuurslid NVAB

SeCZ TaLK: wie gaat het bordspel toepassen?

Advance Care Planning toepassen in de ouderenzorg. Prof dr J.J.M. van Delden Julius Centrum, afd medical humanities UMC Utrecht

Intercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit

THUIS AAN DE SLAG DAISY TEEUWEN EN JOS BERENDS

Kinderrevalidatie: het bereiken van een optimale autonomie en participatie voor kinderen met beperkingen

Thuis wonen met ondersteuning Sterker in de samenleving.

Behandeling na hersenletsel

Moderne dementiezorg

NAH-poli Heliomare en E-mental health. Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli

GEDRAGSVERANDERING. Wilma Otten, Hilde van Keulen, Pepijn van Empelen TNO. SHINE North Sea Region Program

Richtlijn IC. Over het toevoegen van waarde voor de patiënt. PHJ van der Voort. Prof. Health Care; intensivist OLVG Topics in IC 2015

Implementatie PersoonsGebondenDossier

Parkinson's disease - psychological determinants of quality of life Dubayova, Tatiana

En plots lig je op de stroke Wat nu?

De oudere patiënt met comorbiditeit

Transcriptie:

Niet-aangeboren hersenaandoeningen Prof. dr. Gerard M. Ribbers

Niet-aangeboren hersenaandoeningen Hersenletsel ontstaan ten gevolge van welke oorzaak dan ook, anders dan rond of vanwege de geboorte, leidend tot een onomkeerbare breuk in levenslijn en tot het aangewezen zijn op hulpverlening

NAH: een ingrijpend probleem Phineas Gage 1823-1860

De onfortuinlijke Phineas Gage 1823-1860 John M Harlow Henri J Bigelow

De onfortuinlijke Phineas Gage 1823-1860 John M Harlow Henri J Bigelow

De onfortuinlijke Phineas Cage 1823-1860 Reproduced from the Phineas Gage Information Page at http://www.uakron.edu/gage

Revalidatiegeneeskunde ziekte / aandoening Lichaam gevolgen

Neurorevalidatie Niet-aangeboren hersenletsel Motoriek Cognitie Taal Belastbaarheid Stemming.

Neurorevalidatie Niet-aangeboren hersenletsel Neurologisch: 56% Gastrointestinaal: 50% Genitourinaal: 45% Respiratoir: 34% Cardiovasculair: 32% Dermatologisch: 21% Musculoskeletaal: 21% Endocrien: 50% Anderzins: Sepsis: 5% Anemia: 2% Traumatic Brain Injury Fact Sheet. Available at: http://www.cdc.gov/migrated_content/fact_sheet/freeform_fact_she et_(general)/traumatic_brain_injury_updated_may_2004.pdf.

Patients (%) Cognitieve stoornissen na THL 70 60 50 Moderate (n=43) Severe (n=53) 40 30 20 10 0 Brain Inj. 2001;15:175.

Neurorevalidatie Niet-aangeboren hersenletsel

Neurorevalidatie Niet-aangeboren hersenletsel Motoriek Cognitie Taal Belastbaarheid Stemming. Lopen Dagstructuur Communiceren Zelfverzorging..

Neurorevalidatie Niet-aangeboren hersenletsel Motoriek Cognitie Taal Belastbaarheid Stemming. volledig zelfstandig leven (CVA) na 6 maanden: 45% na 3 jaar: 51% na 5 jaar: 58%

Neurorevalidatie Niet-aangeboren hersenletsel Motoriek Cognitie Taal Belastbaarheid Stemming.

Neurorevalidatie Niet-aangeboren hersenletsel Motoriek Cognitie Taal Belastbaarheid Stemming. Lopen Dagstructuur Communiceren Zelfverzorging.. Partner / ouder Werknemer Sociale activiteiten.

Participatie na NAH THL 1 jaar p.o. 75% beperkt in psychosociale activiteiten 72% beperkt in werk CVA 1 jaar p.o. 90% cognitieve and emotionele veranderingen 40% ontevreden met geboden geondheidszorg 3 jaar p.o. 33% tenminste 1 onvervulde hulpvraag 91% lage Quality of Life 3 jaar p.o. 60% klaagt over lange termijn gevolgen op participatie 20% onvervulde hulpvraag

Neurorevalidatie Niet-aangeboren hersenletsel Motoriek Cognitie Taal Belastbaarheid Stemming. Lopen Dagstructuur Communiceren Zelfverzorging.. Partner / ouder Werknemer Sociale activiteiten. externe factoren persoonlijke factoren

Prognosestelling Dosis respons relatie Verschillende determinanten voorspellen uitkomst >1 jaar en minder dan 6 maanden >1 jaar : sociodemographische determinanten 6 maanden: neurologische en andere medische determinanten

NAH: een veelkoppig monster We are all aware of the problem; our descriptions vary with the direction of the approach. A.E. Hirsch, 1966

Neurorevalidatie Niet-aangeboren hersenletsel Kan Doet Blijft doen Motoriek Cognitie Taal Belastbaarheid Stemming. Lopen Dagstructuur Communiceren Zelfverzorging.. Partner / ouder Werknemer Sociale activiteiten. externe factoren persoonlijke factoren

Behandeluitgangspunten Intensiteit Timing Herhaling Deskundigheid Specificiteit Leeftijd Use It and Improve It Use It or Lose It Uitgangspunten Transferentie Interferentie

Wat werkt voor wie? Performance enhancement Phenotyping Timing, frequency, Intensity, feedback

Over de naald en de hooiberg.

NAH: een groot probleem Eur J of Neurol 2005; 12: 1-27

Hersenaandoeningen: prevalentie in Europa in 2004 Eur J of Neurol 2005; 12: 1-27

Hersenaandoeningen: kosten in Europa in 2010 800 700 600 500 400 Brain disorders 300 200 100 0 Direct healthcare costs Direct Nonmedical Indirect costs Total Neurological brain disorders Eur J of Neurol 2011; 19: 155-162

Hersenaandoeningen: kosten in Europa in 2010 800 700 600 30 miljard 500 400 Brain disorders 300 200 100 0 Direct healthcare costs Direct Nonmedical Indirect costs Total Neurological brain disorders Eur J of Neurol 2011; 19: 155-162 10 miljard

Hersenaandoeningen in Nederland incidentie 140000 dikke darm 120000 kanker 100000 borstkanker 80000 Aids 60000 heupfractuur 40000 20000 NAH 0 www.nationaalkompas.nl

Hersenaandoeningen in Nederland incidentie 140000 dikke darm 120000 kanker 100000 borstkanker 80000 Aids 60000 heupfractuur 40000 20000 NAH 0 www.nationaalkompas.nl

Hersenaandoeningen in Nederland Kosten (miljard) 140000 dikke darm 120000 kanker 100000 borstkanker 80000 Aids 60000 heupfractuur 40000 20000 NAH 0 www.nationaalkompas.nl 0,3 1,0 0,3 1,0 0,1 0,3 0,3 1,0 3,5 4

Distribution of total cost of brain disorders in Europe by specialty Direct health care hospital, drugs, outpatient Direct non-medical community care, transportation adaptations informal care Indirect costs lost workdays production

NAH en veroudering + 140% + 60%

CVA en veroudering 27%

Ontwikkeling zorgkosten

Knelpunten neurorevalidatie Signalering Deskundigheid Integrale benadering Maatwerk Aandacht voor autonomie, juridische beschermingsvormen Aandacht voor cliëntsysteem Continuïteit van zorg Structuur Beschikbaarheid Toegankelijkheid Prismant: Op hoofdlijnen verbonden 2004

NAH ketenmangement Een gecoordineerd proces waarin niet de gezondheidszorgaanbieders, organisaties of verzekereraars centraal staan, maar de individuele patient en zijn omgeving en dat zo lang als nodig.

Adviezen 1) Definieer de doelen (accountability) 2) Definieer de kernproblemen (wat los je op) 3) Definieer de visie en strategie 4) Organiseer financiële en politieke steun 5) Kies een leider

Adviezen 6) Benchmark je prestaties (praktijkvariatie) 7) Zorg voor een leeromgeving / netwerk 8) Zorg voor financiële stimuli 9) Communiceer

Voor nu.

Voor straks. Rijd voorzichtig!