NIEUWE SESSIE OF BESTAANDE SESSIE, ZONDER BEWAREN...

Inhoud Sessie 1 ALGEMEENHEDEN... 3 2 NIEUWE SESSIE... 4 2.1 VERTROUWELIJKE SESSIES... 6 3 BESTAANDE SESSIE... 6 3.1 CONTROLE OP GEDEACTIVEERDE SPECIFICATIES... 7 4 NIEUWE SESSIE OF BESTAANDE SESSIE, ZONDER BEWAREN... 7 5 SESSIES VERWIJDEREN... 7 6 CONTROLEPANEEL... 8 6.1 STANDAARD TABBLADEN... 9 6.2 TABBLAD «OVERZICHT (%)» IN HET CONTROLEPANEEL... 11 6.3 MOGELIJKHEID OM DE SESSIEKOST TE LATEN BEREKENEN EXCLUSIEF DE S-FORMULES... 13 6.4 SELECTIE VAN SPECIFICATIES EN GRONDSTOFFEN VOOR MINIMUM OPNAMES... 14 7 DETAILS GRONDSTOF... 16 7.1 TABBLAD FORMULES... 16 7.2 TABBLAD SYSTEMEN... 18 7.3 TABBLAD NUTRIËNTEN... 19 8 DETAIL FORMULE... 19 8.1 SCHERMGEDEELTE GRONDSTOFFEN... 21 8.2 SCHERMGEDEELTE BEKIJKEN DETAILS... 23 8.3 TONEN VAN DE PRIJZEN IN DE KOLOMHOOFDEN... 23 8.4 VERGELIJKEN VAN FORMULES... 24 8.5 PIJLTJES VOOR BINDENDE BEPERKINGEN... 24 9 DETAIL SYSTEMEN... 25 9.1 SCHERMGEDEELTE GRONDSTOFFEN... 25 10 LADEN VAN GEGEVENS... 26 10.1 ALGEMEEN... 26 10.2 GRONDSTOFGEGEVENS PER SYSTEEM... 26 11 BEWAREN GEGEVENS... 27 12 TRANSFER... 30 12.1 TRANSFER PRODUCTIE... 30 12.1.1 Opslaan gegevens... 30 12.1.2 Validatie etiketten... 30 12.1.3 Afdrukken... 31 12.1.4 Controle op gedeactiveerde specificaties... 31 12.2 PLANNING... 32 13 FABRIEKSBESTANDEN... 32 13.1 CONFIGURATIE VAN HET BESTAND FORMULES.DAT... 32 13.1.1 Exportbestand formules.dat per systeem... 35 13.2 CONFIGURATIE BESTAND PFO.CSV... 36 13.3 BESTANDEN AANMAKEN ZONDER TRANSFER PRODUCTIE... 36 14 INSTANT SESSIE VOOR SESSIES MET WEINIG FORMULES... 37

15 MINISESSIES MET 1 FORMULE... 39 16 BEWAAR OPTIMALISATIE-INSTELLINGEN... 44 17 BESCHIKBAARHEID VAN GRONDSTOFFEN... 46 17.1 BESCHIKBAARHEID WIJZIGEN IN EEN SESSIE... 49 18 WAARSCHUWING INDIEN GRONDSTOF ZONDER PRIJS... 51 19 WIJZIGEN VAN MATRIXWAARDEN TIJDENS EEN SESSIE... 52 20 VERWIJDEREN VAN GRONDSTOFFEN / NUTRIËNTEN / SPECIFICATIES... 54 21 GRONDSTOF AANWEZIG IN PRODUCTIEFORMULE EN NIET IN WERKFORMULE... 55 22 AFRONDEN VOLGENS MINIMUM OPNAME... 55 23 MARGINALE KOSTEN BIJ NIET-LINEAIRE PROBLEMEN... 56 24 VARIANTEN... 58 24.1 HUIDIGE VARIANTEN GEBRUIKEN (PRODUCTIEFORMULES, VERGELIJKING)... 58 24.2 HUIDIGE VARIANTEN BIJ INLADEN FORMULE... 58 25 HALFFABRICATEN: VERBRUIKEN EN PRIJS... 58 26 BEREKENING GEMIDDELDE GRONDSTOFPRIJZEN... 59 27 CONFIGURATIE VERBRUIKBEREKENING... 60

1 Algemeenheden Een sessie in Libra5 is een optimalisatiesessie. Men isoleert uit de database een geselecteerde hoeveelheid gegevens waarmee men gaat optimaliseren. Dit heeft als gevolg dat men niet rechtstreeks op de basisgegevens werkt, waardoor deze nooit zullen wijzigen tenzij men in een sessie expliciet de opdracht geeft de wijzigingen in de basisgegevens op te slaan. In een sessie zijn de verschillende types van optimalisatie beschikbaar zonder dat men vooraf moet bepalen wat men met de sessie wil doen. Een uitzondering hierop vormt de optimalisatie Aankoop en Logistiek. Start men een sessie met Aankoop en Logistiek, dan zijn wel al de andere optimalisatie types beschikbaar. In tegenstelling met Libra4 beschikt men nu over verschillende sessies die men kan bewaren. Deze worden bewaard in de database zodat deze sessies ook toegankelijk zijn voor de andere gebruikers. Men kan meerdere sessies met de mogelijkheid tot bewaren tegelijk openen maar een specificatie kan slechts in één sessie van de gelijktijdig geopende sessies voorkomen. In gelijktijdig geopende sessies zonder bewaren kan een specificatie wel meerdere sessies voorkomen. Vanuit één geopende libra5 kan men meerdere sessies gelijktijdig openen. Men heeft dus in tegenstelling met Libra4 slechts één opstarticoon voor Libra nodig. Dit is niet het geval voor instant sessies, omdat voor dit soort sessies geen nieuw programma gestart wordt, maar dit direct in Libra5 gebeurt. De titel van het scherm van de sessie geeft de volgende informatie: - juiste versie van Libra (vb Libra 5.2/7.39), - nummer en naam van de sessie (Sessie 5 demo pvh ), - database gebruiker (interessant voor hen die met meerdere databases werken). Database gebruiker is niet hetzelfde als Libra gebruiker. Meestal is er slechts één database gebruiker, in het voorbeeld RADEMO genaamd, waaronder de Libra data zich bevinden. Enkel wanneer men twee volledig gescheiden data van Libra heeft, worden deze in Oracle onder twee verschillende gebruikers aangemaakt. Er zijn momenteel 100 sessies gedefinieerd. Mocht dat niet volstaan, dan kunt u om het even welk sessienummer ingeven (bv. 250) wanneer u een nieuwe sessie start, zonder via de keuzelijst te gaan. Later, wanneer u een bestaande sessie wilt herstarten, zal sessie 250 in de keuzelijst van sessies verschijnen.

2 Nieuwe sessie Menu : Sessie/ nieuwe sessie Wanneer men een nieuwe sessie start zal Libra de laatst gebruikte prijslijst en tonnagelijst voorstellen. De specificaties die voorkomen in de tonnagelijst worden niet automatisch geselecteerd. Breng de code van de tonnagelijst opnieuw in om de specificatieselectie te activeren. Breng de tonnagelijstcode of het te weerhouden percentage opnieuw in om de selectie van specificaties te activeren. De volgende mogelijkheden zijn beschikbaar bij het starten van een nieuwe sessie:

Sessie : men kan meteen een sessienummer ingeven of een sessie kiezen uit de keuzelijst. In de keuzelijst heeft men keus uit verschillende, beschikbare sessies. Sessies die nog nooit gebruikt zijn hebben de naam <vrij>. De al in gebruik zijnde sessies hebben een bepaalde naam gekregen. Men kan hier ook een bestaande sessie hergebruiken, waardoor deze volledig overschreven zal worden. De creatiedatum wordt ook in de keuzelijst weergegeven wat de keuze kan vergemakkelijken. In de laatste kolom van de keuzelijst IN ziet men of een sessie in gebruik is door uzelf of een andere gebruiker. Zodra men een vrije sessie geselecteerd heeft moet men in het volgende veld een naam ingeven die men aan deze sessie geeft. Bij een al gebruikte sessie kan men de naam wijzigen. Er is voor de naam een veld van 30 karakters beschikbaar. Single/Multi : deze optie beperkt de keuzelijst van specificaties tot deze die voldoen aan deze optie, nl. single, Multi of beide(=alles). Systemen en Specificaties : In deze velden kan men een keuzelijst openen en daar de systemen en specificaties selecteren waarmee men wenst te werken. De selectie van systemen is niet verplicht maar verkleint de keuzelijst van specificaties. Tonnagelijst : Hier kan men een tonnagelijst ingeven of selecteren uit de keuzelijst. Zodra men een tonnagelijst geselecteerd heeft worden automatisch al de specificaties van deze keuzelijst geselecteerd, eventueel beperkt tot deze systemen die gekozen zijn. De naam van de tonnagelijst wordt getoond alsook het tonnage dat deze lijst vertegenwoordigt. Te weerhouden percentage: standaard wordt de ganse tonnagelijst geselecteerd. Wenst men echter zich te beperken tot de belangrijkste specificaties, dan kan men hier een percentage opgeven, bv. 80 %. De voornaamste specificaties worden weerhouden die ongeveer 80 % van de tonnage vertegenwoordigen. Hiermee kan men dus al de kleine formules eruit selecteren. Op de volgende lijn wordt vervolgens het weerhouden percentage en tonnage getoond. Deze selectie kan men nog aanpassen, specificaties weglaten of toevoegen in de keuzelijst van specificaties. Prijslijst : Hier kan men een prijslijst ingeven of selecteren uit de keuzelijst. Dit is de prijslijst waarmee geoptimaliseerd wordt. De naam van de prijslijst wordt getoond. Buffer actualiseren : enkel beschikbaar bij een instant sessie. Indien er wijzigingen zijn aangebracht in de matrix of in de omschrijvingen, dan is het soms raadzaam de buffer te actualiseren. Wanneer men een instant sessie afsluit blijven tal van gegevens in het geheugen aanwezig die hergebruikt worden zodra men een andere instant sessie start. (zie ook de beschrijving van instant sessie). Wanneer op OK gedrukt wordt zal Libra alle gegevens die nodig zijn in de sessie uit de database ophalen en inladen in tijdelijke bestanden.

2.1 Vertrouwelijke sessies Een vertrouwelijke sessie is een sessie die enkel kan aangewend worden door de gebruiker die de sessie gecreëerd heeft, of de super user van Libra, ofwel gebruikers die een speciale autorisatie hebben om vertrouwelijke sessies te mogen beheren. In het controlepaneel van een sessie is er nu een nieuw vinkje om sessies vertrouwelijk te maken of niet. Eens een sessie vertrouwelijk gemaakt is kan een andere gebruiker deze sessie niet meer bekijken noch wijzigen. Er is geen speciale autorisatie nodig om een sessie vertrouwelijk te maken. De super-user van Libra mag altijd vertrouwelijke sessies beheren. Men kan aan gewone gebruikers ook de autorisatie toekennen om vertrouwelijke sessies van andere gebruikers te mogen gebruiken: Vertrouwelijke sessies hebben ook gevolgen voor het schrappen van bepaalde gegevens zoals grondstoffen en specificaties. Zo zal een gebruiker een grondstof of een specificatie niet kunnen schrappen wanneer deze grondstof of specificatie in een vertrouwelijke sessie aanwezig is en de gebruiker in kwestie hiervoor geen toegang heeft. 3 Bestaande sessie Menu : Sessie/ bestaande sessie Bij het opstarten bekomt men een selectiescherm :

Dit selectiescherm bevat al de bestaande sessies waaruit men de gewenste sessie kan selecteren door ofwel dubbel te klikken op de sessie ofwel te selecteren en vervolgens ok te drukken. Een sessie die in gebruik is kan men niet nogmaals openen. Doet men het toch, dan krijgt men een boodschap dat deze al in gebruik is en keert men terug naar de keuzelijst. 3.1 Controle op gedeactiveerde specificaties Bij het starten van een sessie waarin een gedeactiveerde specificatie zit, krijgt men de volgende melding (dient als waarschuwing): 4 Nieuwe sessie of bestaande sessie, zonder bewaren De werkwijze is identiek aan een sessie met bewaren. Een bestaande sessie die geopend is geweest met bewaren kan men nu openen zonder bewaren. Ook een sessie die nieuw aangemaakt is zonder bewaren kan men achteraf heropenen met de optie van wel bewaren. 5 Sessies verwijderen Menu : Sessie Verwijderen sessie

Selecteer de te verwijderen sessies en druk op OK. Deze operatie verwijdert volledig de geselecteerde sessies die vervolgens opnieuw beschikbaar komen in de keuzelijst wanneer een nieuwe sessie gecreëerd wordt. Dit vermijdt ook problemen bij het verwijderen van prijslijsten en andere elementen omdat ze nog aanwezig zijn in oude sessies. 6 Controlepaneel Het hoofdscherm van de sessie is het controlepaneel waarin men een overzicht heeft over alle formules in de sessie alsook over de grondstofverbruiken, systeeminstellingen en een overzicht van de aanwezige nutriënten. Ook heeft men hier de mogelijkheid de keuze van de te gebruiken lijsten te wijzigen, te bepalen hoe met toleranties moet gewerkt worden en de instellingen voor de silo-optimalisatie te bepalen. Links boven heeft men steeds een zicht op de kostprijs van de ganse sessie. Naast de 4 standaard tabbladen bestaat er ook nog een 5 e tabblad dat via de configuratie beschikbaar gesteld kan worden. Dit tabblad wordt apart beschreven.

6.1 Standaard tabbladen De mogelijke kolommen worden getoond in volgende figuren. De volgorde van deze kolommen kan ook door de gebruiker ingesteld worden. Formules:

Grondstoffen: Gebruikt : Hierin zijn deze grondstoffen aangevinkt die minstens in één formule als basisgrondstof voorkomen. Is een grondstof in deze kolom niet aangevinkt, dan betekent dit dat deze grondstof enkel gebruikt wordt als variant, of dat zij verwijderd is uit de sessie. In dit laatste geval zal het tabblad met de formules in het scherm «detail grondstoffen» leeg zijn.

Systemen: Nutriënten: 6.2 Tabblad «overzicht (%)» in het Controlepaneel In het controlepaneel van een sessie is er een 4 e tabblad «overzicht (%)» beschikbaar dat ongeveer overeen komt met het opstartscherm van een sessie in Libra 4. Horizontaal ziet men alle grondstoffen van de sessie, vertikaal ziet men de formules.

Om zich te verplaatsen in dit tabblad kan men gebruik maken van de schuifbalken (met de muis) of de pijltjes op het toetsenbord of met de toetsen Page Up en Page Down (pagina per pagina naar boven of naar onder) of met de toetsen Ctrl-Home / Ctrl-End (de eerste cel linksboven of de laatste cel rechts onder). Instellen van de presentatie van het scherm: De keuze van de kolommen voor de formule-informatie wordt zoals gewoonlijk gemaakt (Profielen Wijzigen of Ctrl-F2). Ook de sortering van de formules gebeurt zoals gebruikelijk (ofwel in het profiel ofwel door rechts te klikken op de kolomhoofding van de kolom waarvan men de gegevens wilt sorteren). De kolombreedte stelt men zoals gebruikelijk in behalve voor de kolommen die de aandelen van de grondstoffen weergeven. Als de breedte voor één grondstof gewijzigd wordt, zal de breedte van alle grondstofkolommen automatisch mee gewijzigd worden, identiek aan de kolom die men wijzigt. Wil men ooit slechts één kolombreedte wijzigen dan kan dit door met de muis de kolombreedte aan te passen terwijl men de SHIFT-toets ingedrukt houdt. Een dergelijke wijziging is slechts tijdelijk en wordt nooit opgeslagen in het profiel. Voor volgende instellingen moet men de sessie verlaten en naar het menu Extra Opties gaan en vervolgens kiezen voor de categorie «Sessie» (SE). De volgende parameters met betrekking tot het tabblad Overzicht zijn beschikbaar: Controlepaneel: actief tabblad bij opstarten. Standaard staat hier de waarde 1. Dit betekent dat bij het starten van een sessie het actieve tabblad deze van de formules is. Men kan deze waarde wijzigen in 2 of 3 als men liever het tabblad van de grondstoffen of het tabblad met het overzicht heeft bij het starten van een sessie. Controlepaneel: tabblad met overzichtsscherm tonen indien het aantal formules hoogstens. Standaard staat de waarde op 30. Dit betekent dat dit tabblad getoond wordt zolang het aantal specificaties in de sessie kleiner of gelijk is aan 30. In een sessie met meer dan 30 specificaties wordt dit tabblad niet meer getoond. Wil men dit tabblad altijd zichtbaar hebben, dan vult men de waarde 99999 in. Wil men dit tabblad verbergen dan vult men de waarde 0 in. Men zal ieder voor zich de meest optimale waarde experimenteel moeten zoeken. Wanneer het inladen van de gegevens in dit scherm te veel tijd vraagt en

men dit scherm niet echt nodig heeft, zal men best een kleinere waarde ingeven. Een te hoog ingesteld aantal formules vertraagt sterk de werking van Libra. Tableau de bord : montrer l onglet avec l aperçu quand le nombre de formules est au maximum. Par défaut, la valeur sera 30. Ca veut dire que cet onglet sera visible si long vous n avez plus que 30 spécifications dans la session. Si vous voulez désactiver cet onglet, il faut entrer la valeur 0. Si cet onglet doit toujours être visible, vous entrez ici la valeur 99999. Il faut un peu chercher la valeur optimale, si la mise à jour des informations sur cet onglet prend trop de temps, il faut diminuer la valeur ici. Overzichtsscherm: volgorde van de grondstoffen. De volgorde van de grondstoffen kan men niet op het overzichtsscherm zelf wijzigen zoals voor de formules. Dat moet men hier in dit optiescherm instellen. Men geeft hier het nummer in dat overeen komt met de gewenste sortering: 1 : code 2 : naam 3 : Omschrijving + code 4 : artikelnummer + code 5 : sequentiecode + code 11 : Verbruik+ code 12 : Verbruik+ nom 13 : Verbruik + omschrijving + code 14 : Verbruik + artikelnummer + code 15 : Verbruik + sequentiecode + code Overzichtsscherm: grondstofverbruiken tonen. Men kan geen lijnen zichtbaar maken of verbergen in de hoofding van de grondstoffen zoals voor de formules (via profiel). In dit optiescherm moet men aangeven welke lijnen men wenst te zien. Men kan dit instellen voor de volgende lijnen: verbruiken, vorige verbruiken, productieverbruiken, naam, omschrijving, sequentiecode, artikelnummer, prijs, globaal minimum en maximum, marginale kosten, verkoopprijs en aankoopprijs. Overzichtsscherm met percentages (zoniet tonnages). Als deze optie uitgevinkt wordt krijgt men in het overzichtsscherm het verbruik in tonnen van iedere grondstof in plaats van in percentages. Opmerking: als bepaalde opties gewijzigd worden, is het mogelijk dat men Libra opnieuw moet opstarten om de wijzigingen zichtbaar te maken. 6.3 Mogelijkheid om de sessiekost te laten berekenen exclusief de S- formules Een S-formule ( S van single) is een specificatie waarmee geoptimaliseerd wordt maar die niet opgenomen wordt in multiformulatie. In het controlepaneel hangt dit af van de vinkjes in de kolommen Optimaliseer en Multiformulatie in het controlepaneel: S-formules M-formules ( M van multi)

Standaard wordt de sessiekost berekend aan de hand van alle formules die opgenomen zijn in de optimalisatie (zowel S- als M-formules). Om enkel de M-formules te gebruiken voor de berekening van de sessiekost, dan vinkt men de optie Sessiekost berekenen zonder S- formules aan. Deze optie vindt men onder Extra Opties categorie SE (sessie). 6.4 Selectie van specificaties en grondstoffen voor minimum opnames Module: Minimum opname Standaard wordt bij een optimalisatie met minimum opname rekening gehouden met alle specificaties en alle grondstoffen waarop een minimum opname gedefinieerd is. Nu is er een mogelijkheid toegevoegd om aan te geven voor welke specificaties en grondstoffen de minimum opname in rekening gebracht moet worden. Bij multiperiode sessies is dit per specificatie en per periode. Deze selectie vind je terug in het linkergedeelte van het controlepaneel van een sessie onder de titel Min. Opname (kg). Bij een nieuwe sessie zijn standaard alle formules en grondstoffen geselecteerd. Als een grondstof of formule niet geselecteerd is, wordt er geen rekening gehouden met de ingestelde minimum opname voor deze formule (= grondstoffen in deze formule) of grondstof.

Na de optimalisatie controleert Libra wel of er voldaan is aan de minimum opname eis voor alle formules en grondstoffen en zal in de kolom Doseringsfout met een D aangeven indien er niet voldaan is aan de minimum opname. Wordt er geoptimaliseerd zonder dat de optie optimalisatie op minimum opname aanstaat, dan wordt er met geen enkele minimum opname rekening gehouden, ook al zijn deze in de selectie geselecteerd. In het scherm detail formule op de kolom "minimum opname" wordt aangeduid op welke minimum opname er effectief geoptimaliseerd werd, namelijk door niet gebruikte in het grijs te zetten. Als er geoptimaliseerd wordt zonder minimum opname, dan staan alle minimum opnames in het grijs. Deze grijs-zetting gebeurt telkens na een optimalisatie. Voorbeeld hieronder: erwten en maïs Frankrijk zijn niet geselecteerd voor minimum opname en staan in het grijs. Ook het carbonaat meel is niet geselecteerd, waardoor deze in het rood verschijnt omdat er niet aan voldaan wordt. Algemene opties: categorie SOLV Met betrekking tot de aanvullende voeders is er een algemene optie bijgekomen waarin bepaald wordt hoe de minimum opname voor de externe grondstoffen uitgedrukt wordt. De mogelijke waarden zijn: - 1 (= standaard waarde) = in % - 2 = niet gebruiken - 3 = in kg t.o.v. het batchgewicht van de KERN

7 Details grondstof 7.1 Tabblad Formules De volgende kolommen zijn beschikbaar:

7.2 Tabblad Systemen De volgende kolommen zijn beschikbaar:

7.3 Tabblad Nutriënten De volgende kolommen zijn beschikbaar: 8 Detail formule In het scherm Detail formule, de commentaartekst verschijnt tussen haakjes in de kopbalk van het scherm. Net zoals bij het wijzigen van specificaties ziet men in het scherm met het detail van een formule een knop memo. Met deze knop opent men een memo-bestand waar men allerlei commentaren kan ingeven. Dit bestand is gekoppeld aan de specificatie, niet aan de formule. Indien er effectief al een bestand bestaat, wordt de knop in vetjes getoond. Opdat deze knop beschikbaar zou zijn is het nodig dat er een map memo bestaat in de map \libra\data op de server. Men vindt hier drie opties om kleuraanduidingen en/of waarschuwingen te geven wanneer een afgerond percentage (grondstoffen) of aandeel (nutriënten) te ver onder zijn minimum of maximum gaat:

Volgens bovenstaande parametrisatie zal - een afgerond aandeel of percentage: o in het oranje staan wanneer dit meer dan 2% afwijkt van de beperking o in het rood staan wanneer dit meer dan 10% afwijkt van de beperking - er bij transfer productie een waarschuwing op het scherm komen vanaf afwijkingen boven de 10% Bijvoorbeeld: - het afgerond aandeel voor eiwit = 18.835 en dit is kleiner dan de getolereerde afwijking op het minimum voor de rode kleur (10 % van 21 = 2,1 getolereerd minimum is 18,9) - het afgerond aandeel voor calcium = 1,207 en dit is groter dan de getolereerde afwijking op het maximum voor de oranje kleur (maar toch nog binnen de tolerantie voor de rode kleur)

Bij transfer productie van bovenstaande formule, zal Libra een waarschuwing tonen: De gebruiker moet bevestigen indien de formule toch naar productie gestuurd mag worden. Indien op Nee geklikt wordt, wordt de formule niet naar productie gestuurd en kan de formule verder bewerkt worden. 8.1 Schermgedeelte Grondstoffen Kolom «Grondstof gebruikt» dient enkel om te sorteren. Grondstoffen gebruikt in de productieformule en/of optimale formule krijgen hier een waarde van 1. Terwijl grondstoffen die helemaal niet gebruikt worden een waarde van 0 krijgen. Kolom «Enkel in de productie formule gebruikt» dient enkel om te sorteren. Hier krijgen enkel de grondstoffen die gebruikt worden in de productieformele een waarde van 1. Dus niet in de optimale formule. Kolom Prijs In de kolom prijs zag men tot nu toe altijd de prijs volgens de sessieprijslijst. Als men echter optimaliseert met een verschillende prijslijst per systeem, is dit niet zo nuttig. De prijs per systeem kon men wel zien in de kolom optimalisatieprijs, maar deze kan men niet wijzigen. Nu heeft men 3 mogelijkheden voor de prijs die men wil zien in de kolom prijs. Dit kan ingesteld worden via menu Extra Opties, categorie SE (Sessie) : Standaard heeft deze parameter de waarde 1, dit is de huidige werkwijze. Vul hier 2 in als je de systeemprijzen wil zien. Vul 3 in om de formuleprijzen te tonen. Dit zijn de prijzen volgens de prijslijst die per specificatie ingesteld wordt. Deze keuze is enkel zinvol indien men bij het optimaliseren ook de optie prijslijst per formule aanvinkt. Opgelet : Deze optie geldt voor alle gebruikers. Indien men kiest voor de formuleprijzen, zullen de prijzen in deze kolom niet wijzigbaar zijn. Dit komt omdat er van de formuleprijzen geen kopie genomen

wordt in de sessie. Men moet dus de prijslijst buiten de sessie om wijzigen, en dan de prijslijsten opnieuw inladen (Bestand Laden Prijslijsten Alle). Kolommen met nutriëntwaardes Men kan op het grondstofpaneel een aantal kolommen visualiseren met de matrixwaardes van bepaalde nutriënten : Om dit in te stellen moet men als volgt te werk gaan : 1. Richt een preselectie in die de nutriënten bevat die men op deze manier wil visualiseren (Gegevens Preselecties Creëer). 2. Ga naar menu Extra Opties, en kies categorie SE ( Sessie ). Vul de het nummer van deze preselectie in bij de optie "Detail formule : preselectie met nutriënten waarvoor de matrixwaardes per grondstof getoond moeten worden. 3. In het profiel van het scherm detail formule, voor het gedeelte grondstoffen, is nu een nieuwe kolom beschikbaar voor elk van deze nutriënten. Opmerkingen : De matrixwaardes van alle nutriënten uit de preselectie worden telkens opgehaald, ook al staat de overeenkomstige kolom verborgen. Selecteer dus niet meer nutriënten dan nodig, om verrtaging in de schermopbouw te vermijden. Voor wie de module multimatrix heeft : de getoonde waardes komen uit de matrix waarmee de formule geoptimaliseerd werd. Indien de formule nog niet geoptimaliseerd werd (bij het begin van een sessie), wordt de sessiematrix gebruikt. Dit is de matrix die links in het controlepaneel geselecteerd werd.

Men kan deze matrixwaardes wijzigen via de functietoets Ctrl-E ( Edit ) of door rechts te klikken in het veld en dan Wijzig analysewaarde te kiezen. De wijziging is ofwel definitief ofwel enkel geldig tot men de sessie sluit. In dat geval wordt de wijziging niet opgeslagen met de sessie en zal dus verloren zijn wanneer de sessie later terug opgeroepen wordt. 8.2 Schermgedeelte bekijken details Scherm «detail formule» in een sessie, schermgedeelte met de details van een nutriënt. In dit schermgedeelte zijn enkel nieuwe kolommen beschikbaar die standaard verborgen zijn. Deze kolommen zijn: - Voor gewone formules: absolute aanbreng (= analysewaarde x % grondstof in formule / totaal % van formule (=100). - Aanvullende voeders: % volledige formule (= samenstelling volledige formule), relatieve aanbreng (volledig) en absolute aanbreng (volledig) 8.3 tonen van de prijzen in de kolomhoofden Menu Extra Opties, categorie «SE (Sessie)». Als deze optie geactiveerd is, worden er 2 extra lijnen getoond bovenin het scherm van detail formule. De eerste lijn komt overeen met de optimalisatieprijslijst, de 2 e lijn (niet beschikbaar in de minisessie) komt overeen met de alternatieve prijslijst.

Bepaalde gegevens die normaal in het linker schermgedeelte zichtbaar waren, worden nu in de kolomhoofding getoond : - De prijs van de optimale, vorige, afgeronde, in productie zijnde en vergelijkingsformule: boven de kolommen met de betreffende aandelen. - Idem voor de prijsverschillen tussen de optimale prijs en de vorige optimalisatieprijs, de productieformuleprijs, - Reële chargegrootte: boven de kolom met de gewichten van de grondstoffen. - De marginale kost op het gewicht (formulebeperking 100%): boven de kolom met de marginale kosten. - Nummer en naam van de optimalisatieprijslijst en alternatieve prijslijst/ boven de kolommen met de nummers en omschrijvingen van de grondstoffen. Deze 2 lijnen worden ook getoond indien men het scherm met de nutriënten zichtbaar maakt. 8.4 Vergelijken van formules Men 2 formules met elkaar vergelijken. Dit kunnen ook 2 formules van verschillende specificaties zijn. Men kan selecteren op specificatie en versie. Indien men beschikt over de module Multimatrix kan men ook een andere matrix te kiezen. Hier een tweede matrix selecteren om te vergelijken. 8.5 Pijltjes voor bindende beperkingen In het scherm detail formule kunnen de bindende beperkingen die een oranje achtergrondkleur hebben, ook gevisualiseerd worden in een extra kolom met pijltjes die aangeven in welke richting de beperking limiteert. Standaard is deze kolom verborgen.

Deze kolom is zowel beschikbaar voor grondstoffen als voor nutriënten. 9 Detail systemen 9.1 Schermgedeelte grondstoffen Beschikbare kolommen:

10 Laden van gegevens 10.1 Algemeen Ofwel kunnen alle gegevens ingeladen worden of je kunt heel selectief te werk gaan. 10.2 grondstofgegevens per systeem Bestand Laden Grondstoffen (systeem) Er zijn een aantal basisgegevens die men kan laden in een bestaande sessie:

Afrondingsregels Minimale opname Administratieve code Beschikbaarheid Deze optie wordt gebruikt, wanneer gegevens buiten de sessie gewijzigd worden, om deze dan in te laden in de sessie (zonder die weer opnieuw te moeten opstarten). 11 Bewaren gegevens Bestand Bewaren gegevens Alle wijzigingen die men aanbrengt in een sessie worden enkel uitgevoerd in deze sessie en nergens anders, ook niet in de basisgegevens. Wil men deze wijzigingen ook beschikbaar stellen voor andere sessies, dan moeten deze opgeslagen worden in de basisgegevens. Men kan nu heel selectief te werk gaan om bepaalde wijzigingen op te slaan en andere niet. Of me nkiests voor de specifieke opties die rechtstreeks voorhanden zijn vanuit het menu Bestand Bewaren gegevens. Op die manier gaat het hem steeds om exacte kopieën. Bijvoorbeeld, nieuwe grondstoffen in de specificaties, prijslijsten, etc. en de oude worden gewist. Heeft men meer opties nodig, dan kan men gaan naar Gevorderd. Een optie per soort gegevens. Voor meer opties: gevorderde opties: het dialoogvenster gevorderde opties verschijnt.

Gebruik deze knoppen om van selectiescherm te verspringen (of gebruik functietoetsen F7 en F8). De volgende selectieopties zijn beschikbaar: - Resultaten: zie hierboven - Specificaties: - Prijslijsten:

- Voorraadlijsten: De configuratie, dit zijn de vinkjes alsook het nummer van de gemiddelde prijslijst, wordt bewaard in het schermprofiel. De nummers van de andere prijslijsten alsook van tonnagelijst

en voorraadlijsten worden op het niveau van de gebruiker gewaard en verschijnen automatisch in het scherm. Om snel alle wijzigingen te bewaren kan men een profiel maken met alle vinkjes aan. Dan volstaat het om "bewaren gegevens" te kiezen en dan F10. 12 Transfer 12.1 Transfer productie 12.1.1 Opslaan gegevens Bij een transfer productie worden automatisch de formules die men naar productie stuurt, opgeslagen. In het configuratiescherm bestaat er bovendien nog een optie: «Specificaties bewaren?». Als deze optie geactiveerd is zullen alle wijzigingen aan de specificaties tijdens de sessie opgeslagen worden in de originele specificatie voor de transfer productie. Als men deze keuze standaard geactiveerd wil hebben, dan kan men de gewenste opties activeren en deze instelling bewaren in een profiel (knop Profielen, linksonder in het scherm). 12.1.2 Validatie etiketten Tijdens een transfer productie had men al de keuze om automatisch of manueel de etiketten te valideren of ze niet te valideren. Wanneer men een automatische validatie uitvoert zijn er nu 2 bijkomende opties beschikbaar: Automatische validatie met afdruk van de default etiketten (de etiketten die in Etiketten Versies Wijzig als default versie en taal aangevinkt zijn. Automatisch validatie met afdruk van alle etiketten. In dit geval krijgt men een keuzelijst waarin men de gewenste etiketten voor afdruk kan selecteren.

12.1.3 Afdrukken Bij de transfer van formules naar productie heeft men de mogelijkheid om direct een afdruk van formules te starten. 3 afdrukken zijn beschikbaar: detail, overzicht en overzicht in kolommen, allen van de formules. De gemaakte selectie in bovenstaand scherm wordt opgeslagen in het profiel. Zodra de formules doorgestuurd zijn verschijnen één voor één de selectievensters van deze afdrukken. 12.1.4 Controle op gedeactiveerde specificaties Indien in de sessie een gedeactiveerde specificatie aanwezig is krijgt men bij transfer productie een melding en er wordt gevraagd om door te gaan.

12.2 Planning Menu: Transfer Planning In een sessie kan men geoptimaliseerde formules aanduiden als gepland voor een periode in de toekomst. Zo kan men voor verschillende periodes rekening houden met verschillende verwachte grondstofprijzen. Wanneer een nieuw geplande formule overlapt met een bestaande geplande formule, zal de bestaande formule gewist worden, of zal de begindatum aangepast worden om overlapping te vermijden. De huidige productieformule blijft altijd geldig gedurende een in te stellen periode (bvb de lopende maand). Hier wordt rekening mee gehouden bij het in productie nemen van formules en bij het plannen van formules. Geplande formules worden o.m. gebruikt door ons pakket Operra (beheer aankoopcontracten) voor het bepalen van verwachte kostprijzen. Via de afdruk Formules Overzicht recente versies kan men een overzicht opvragen van alle geplande formules. 13 Fabrieksbestanden 13.1 Configuratie van het bestand formules.dat De lay-out van het bestand «formules.dat» is volledig te configureren. Het parameterscherm is te vinden onder Extra Opties, parameter «Export Libra» (EXP_LA):

Zodra de parameter een waarde >0 krijgt zal dit gegeven opgenomen worden in het bestand. De optie maximaal aantal grondstoffen vormt hierop een uitzondering. Als hier de waarde 0 ingegeven wordt, zullen enkel de grondstoffen met een aandeel in de formule in het bestand verschijnen. Hierdoor zal het aantal grondstoffen per formule in het bestand voor iedere formule anders zijn. De waarde van de parameter lengte geeft het aantal posities, dat voor dit gegeven beschikbaar zijn, aan. De waarde van de parameter positie geeft de volgorde weer waarin de gegevens in het bestand weggeschreven worden. Voor de percentages geeft het getal voor de punt het aantal posities aan, inclusief het decimaal teken, en het getal na de punt geeft het aantal decimaalcijfers aan. Zo betekent 7.3 dat er 7 posities beschikbaar zijn voor de weergave van het percentage en dat er 3 cijfers na het decimaalteken staan, bv. 10.125 of 100.000 maar niet 52.13 (=parameter 5.2) of 1250.20 (= param 7.2). Aanduiding einde formule : hier wordt de informatie opgegeven die als laatste lijn van de formule in het bestand geschreven wordt waardoor de lezer van dit bestand duidelijk kan zien waar het einde van de huidige formule is en waar een nieuwe formule begint. Een mogelijke waarde voor dit veld kan zijn : ########### of ============= Men kan nu de wegernummers alsook de wegeromschrijving toevoegen. Men kan de sortering van de grondstoffen bepalen. Voor de sortering van de grondstoffen moet men een waarde opgeven. Bijvoorbeeld een waarde van 5 betekent een sortering op sequentiecode. Voegt men een 10 toe aan deze

waarde, dan zal de sortering gebeuren op percentage. Voegt men een 20 toe, dan zal de sortering op wegernummer gebeuren. Een waarde van 15 betekent bijgevolg: sorteren op percentage en vervolgens (indien 2 grondstoffen hetzelfde aandeel hebben) op sequentiecode. Een waarde van 25 betekent: sorteren op wegernummer en vervolgens op sequentiecode. Een waarde van 35 betekent: sorteren op wegernummer, vervolgens op percentage en vervolgens op sequentiecode. De gebruiker kan nu o.a. zelf bepalen of hij de administratieve code of de Libra code wegschrijft, en dit zowel voor de specificatie als voor de grondstoffen. OPGELET: de administratieve code wordt rechts gelinieerd. Indien als lengte 6 opgegeven wordt en de code is slechts 3 karakters lang, zullen er 3 spaties voor de code in het bestand geplaatst worden. Men kan de code toch op de eerste positie laten beginnen door in Libra 3 spaties achter de code te plaatsen. Wanneer men gebruik maakt van administratieve codes van specificaties en het veld administratieve code is leeg bij de basisgegevens van de specificatie, zal LIBRA bij transfer productie een waarschuwing tonen en de transfer noch bestandscreatie gaan door. Bijvoorbeeld : Extra Opties keuzelijst EXP_LA > 0 De specificatie heeft geen administratieve code. Hierdoor verschijnt het volgende bericht en de formule wordt niet naar productie gezonden: Om dit uit te schakelen zijn er twee mogelijkheden: Lengte voor administratieve specificatie code op 0 zetten Bij basisgegevens systeem: onderaan Transfer naar fabriek bestand formules.dat aanmaken? uitvinken Naast de lay-out kan ook de naam van het bestand gewijzigd worden. Door in het scherm systemen/wijzig niet alleen het adres (mapnaam) op te geven maar ook de gewenste bestandsnaam, zal Libra bij elke transfer productie het gevraagde bestand in deze map wegschrijven, bv c:\radar\transfer\formule.dat (zonder s op het einde). Geeft men geen naam op, dan zal Libra standaard formules.dat aanmaken. Belangrijk is hier dat men op het einde geen backslash plaatst! Geeft men ook geen map op, dan gebruikt Libra de standaard asciimap, zoals deze gedefinieerd is in de configuratie.

13.1.1 Exportbestand formules.dat per systeem Men kan nu de exportbestanden formules.dat per systeem configureren. Dit kan men doen via Gegevens Systeem Wijzig en dan links onderaan in het gedeelte Export Libra formules.dat. Men kan toch nog altijd de globale opmaak toepassen (configureerbaar via Extra Opties Categorie EXP_LA Libra Export ): in het schermgedeelte transfer naar fabriek vinkt men Export Libra globale opmaak aan.

13.2 Configuratie bestand pfo.csv In het zelfde configuratiescherm als voor het bestand formules.dat kunnen een aantal opties ingesteld worden voor het bestand pfo.csv. Controleer de parameters die beginnen met «Pfo.csv». Dit zijn: o de grondstoffen met aandeel 0 in de formule niet op te nemen in dit bestand. o Grondstofgroepen in het bestand op te nemen. o Het aantal decimalen voor de percentages te bepalen. o De nutriënten niet op te nemen in dit bestand. o Het kolom-scheidingsteken te kiezen (komma, puntkomma, spatie, ). Indien geen teken gekozen werd, zal Libra het scheidingsteken dat in Windows opgegeven is, gebruiken. OPGELET: als men dit bestand gebruikt, controleer dan goed het scheidingsteken. Het is niet uitgesloten dat de vorige release een ander scheidingsteken gebruikte! 13.3 Bestanden aanmaken zonder transfer productie De situatie kan ooit bestaan dat men tekstbestanden van bepaalde formules wil aanmaken zonder deze formules naar productie te sturen. Hiervoor is een nieuwe optie «Bestanden fabriek» aan het menu binnen de sessie «Transfer» toegevoegd. Deze optie lijkt heel sterk op de transfer productie, maar zij genereert enkel de tekstbestanden die gebruikelijk aangemaakt worden tijdens de transfer productie. Met deze optie: - Valideert men geen etiketten. - Stuurt men geen formules naar productie. - Stuurt men geen formules naar Libra QC of Integra. De bestanden die aangemaakt worden zijn deze die men geactiveerd heeft bij de systemen (via menu Gegevens Systemen Wijzig, buiten de sessie). Als men deze optie uitvoert krijgt men de volgende waarschuwing:

14 Instant sessie voor sessies met weinig formules Om een optimalisatiesessie te starten, starten wij een programma «sessie» gescheiden van Libra. Deze werkwijze laat toe om zoveel gelijktijdige sessies te openen als u wenst (en het interne geheugen van uw werkstation toelaat). Als men snel een kleine sessie met 2 of 3 formules wil starten is deze werkwijze zwaar en tijdrovend. Daarom hebben wij een «instant sessie» voorzien die geïntegreerd is in Libra en die veel sneller opstart dan de normale sessie. Om een instant sessie te starten gaat u naar het menu «sessie instant sessie», en u kiest vervolgens een optie zoals bij een gewone sessie. Deze sessie zal vlugger gestart zijn omdat er geen ander programma moet gestart worden (en ingeladen worden in het interne geheugen). Bovendien zal Libra tijdens de sessie bepaalde gegevens als de matrix in het geheugen bewaren om te voorkomen dat deze telkens opnieuw moeten ingeladen worden. Met een instant sessie blijven deze gegevens in het geheugen over meerdere sessies heen. Dit veroorzaakt een tijdwinst vanaf de 2 e opstart van een instant sessie. Het kan voorkomen dat u toch de huidige matrix opnieuw wilt inlezen. Hiervoor bestaan er meerdere mogelijkheden : Voor het lanceren van uw instant sessie kunt u kiezen voor de optie «Actualiseren van de sessie buffer» in het menu «instant sessie». Deze optie zal de buffer die de gegevens bevat die niet zijn opgeslagen met de sessie, leegmaken. Dit zijn de matrix, de namen van de grondstoffen, enz Zodra Libra behoefte heeft aan deze gegevens worden deze opnieuw ingeladen. De gegevens die u kunt wijzigen tijdens een sessie (beperkingen, optimalisatieprijs, ) worden samen met de sessie opgeslagen en worden niet opnieuw ingeladen met deze optie. E ris ook in hetzelfde menu een tweede optie die enkel de matrix herinlaadt. De namen van de grondstoffen blijven in het geheugen. Wanneer u een nieuwe instant sessie start bestaat de mogelijkheid om de optie «buffer actualiseren» aan te vinken :

Uiteindelijk kunt u ook de buffer leegmaken en terug inladen tijdens een sessie (normale of instant sessie) via het menu Bestand Laden, en vervolgens «Matrix» of «Buffer» : Wanneer u tijdens een instant sessie toegang wilt hebben tot het menu buiten de sessie van libra, kunt u klikken op de optie «Libra» (of de toetsencombinatie «Alt-L») die zich helemaal links op de menubalk bevindt: Deze optie is niet beschikbaar in een gewone sessie. Hierdoor kunt u zien of u in een gewone dan wel in een instant sessie actief bent. De instant sessie blijft in het geheugen en zodra uw werk buiten de sessie gedaan is kunt u terugkeren naar de instant sessie door het drukken op de optie «Huidige sessie» (of de toetsencombinatie Alt-C) die zich geheel links in de menubalk bevindt : Deze optie heeft geen gevolg als er geen instant sessie open staat. Om uw instant sessie te beeindigen zijn er meerdere mogelijkheden: Ofwel kiest u voor «Afsluiten sessie» in het menu «Bestand». De sessie wordt opgeslagen en afgesloten. Deze sessie is nu niet meer beschikbaar via de optie «Huidige sessie». U kunt deze sessie wel nog oproepen door een bestaande sessie ter starten. Ofwel kiest u voor «Afsluiten sessie zonder bewaren». Deze actie is gelijkaardig aan de vorige, behalve dat hier de sessie niet bewaard wordt in de database. U kunt deze

sessie later terug starten door een bestaande sessie te starten, maar deze zal dan opgestart worden zoals u ze de vorige maal gestart heeft (= zonder optimalisatie, wijzigingen, ). Ofwel kiest u voor «Afsluiten». Opgelet: hiermee slaat u niet alleen de sessie op en sluit ze af, maar hiermee sluit u ook de volledige Libra af. Gebruik deze optie voorlopig niet. Zoals al eerder beschreven kunt u vanuit de instant sessie naar het menu buiten de sessie van Libra gaan via de optie «Libra». Als u nadien een nieuwe instant sessie start zonder de lopende instant sessie eerst af te sluiten, zal deze laatste automatisch opgeslagen en afgesloten worden. 15 Minisessies met 1 formule Het is nu mogelijk op een snelle manier één specificatie te optimaliseren. Dit kan op 2 manieren: via het menu Specificaties Optimaliseer (in de keuzelijst de gewenste specificatie selecteren) in het scherm van specificatie wijzigen of creëren op de knop «OK + Formule» drukken. Libra opent vervolgens een minisessie en optimaliseert meteen de formule. Men ziet enkel het scherm Detail formule. In dit scherm is geen optimalisatiemenu beschikbaar zoals in een gewone sessie. De verschillende opties zijn toegankelijk via knoppen onderaan het scherm.

Om een opgeslagen versie in te laden kan men de keuzelijst openen van de versies. Deze knop van de keuzelijst heeft een groene kleur wat betekent dat hier ook de keuzelijst van de lange termijn historiek beschikbaar is. (Indien men de module Historiek bezit). Door deze keuzelijst te openen met F9 of met de muis krijgt men de korte termijn historiek, de laatste 5 opgeslagen versies. Doet men deze handeling in combinatie met de toets Alt (Alt+F9 of Alt + muisklik), dan krijgt men de keuzelijst van de lange termijn historiek. Korte termijn historiek : Lange termijn historiek:

Gebruikte prijslijst en matrix: Er wordt gekeken naar de opties "matrix per specificatie", "prijslijst per systeem" en "prijslijst per specificatie" zoals men die ingesteld en opgeslagen heeft in zijn laatste sessie. Indien matrix per specificatie aan stond, wordt in de minisessie de matrix van de specificatie ingeladen, zoniet wordt de matrix van de laatste sessie ingeladen. Als je in de minisessie een andere matrix kiest wordt die bewaard als laatst gebruikte matrix indien de optie "matrix per specificatie" niet aan stond. Indien prijslijst per specificatie aan stond, wordt in de minisessie de prijslijst van de specificatie ingeladen. Indien niet, en indien de optie "prijslijst per systeem" aan stond, wordt in de minisessie de prijslijst van het overeenkomstige systeem ingeladen. Zoniet wordt de prijslijst van de laatste sessie ingeladen. Als je in de minisessie een andere prijslijst kiest wordt die bewaard als laatst gebruikte prijslijst indien de opties "prijslijst per specificatie" en "prijslijst per systeem" niet aan stonden. Om dit gedrag te wijzigen moet men de optimalisatieopties wijzigen en opslaan.

Knoppen: Geeft toegang tot optimalisatieopties: Start de optimalisatie (toets F5 is beschikbaar) Druk hier om de ingestelde opties te bewaren. Start de afdruk met het afdrukprofiel dat hier gekozen wordt. Geeft toegang tot het menu van de schermprofielen Openen of creëren van een memo bestand Geeft toegang tot het bewaren van wijzigingen en het naar productie sturen van de formule vooraleer het scherm te verlaten: De optie-instellingen kunnen in een profiel bewaard worden.

Opent selectiescherm om grondstoffen en nutriënten te verwijderen of toe te voegen. Formule naar productie sturen. De ingestelde opties kunnen in een profiel bewaard worden. Diversen: Vergelijken: er is slechts één specificatie in de minisessie. Men kan bijgevolg niet vergelijken met een andere specificatie, enkel met een andere formuleversie van dezelfde specificatie. Als een minisessie open staat kan men geen instant sessie starten, wel een gewone sessie. Men kan wel meerdere minisessies starten, maar dan wel elk met een verschillende specificatie. In het menu Sessie Instant sessie heeft men wel toegang tot bijwerken van sessie buffer, matrix en programma beperkingen. De nieuwe waarden worden zichtbaar nadat men opnieuw geoptimaliseerd heeft, uitgezonderd de omschrijvingen van nutriënten, grondstoffen en specificatie. Het scherm wordt niet opnieuw opgebouwd en bijgevolg worden de omschrijvingen niet vernieuwd in het scherm. Staat een instant sessie open, dan kan men wel minisessies starten. Wil men een minisessie starten met een specificatie die al in gebruik is in een andere sessie, dan

krijgt men een verwittiging en kan men eventueel verdergaan in een minisessie zonder bewaren. Wanneer een minisessie gestart wordt zonder transfer productie (in het geval de te optimaliseren specificatie reeds gebruikt wordt in een andere sessie), was het voor de R16 niet mogelijk je wijzigingen in je specificatie op te slaan. Vanaf de R16 kan men dit nu wel. Drukt men op OK na een minisessie zonder transfer productie, dan kan men aanvinken of de specificatie bewaard moet worden. De specificatie kan niet opnieuw ingeladen worden in een minisessie. Men moet afsluiten en de minisessie opnieuw starten. Afdrukprofielen kunnen hier enkel gekozen worden. Wil men wijzigingen in afdrukprofielen aanbrengen, dan moet men dat eerst doen hetzij buiten de sessie, hetzij in een gewone sessie. Er wordt een afzonderlijk schermprofiel bijgehouden voor gewone formules, manuele formules (zie verder), aangevulde formules en brijvoeders. De lijst van profielen voor gewone formules is bevat de zelfde profielen als het voor scherm detail formule in een gewone sessie. Net zoals een instant sessie gebruikt ook een minisessie een aantal gegevens die in het geheugen gebufferd worden, om de snelheid te verbeteren. Dit is o.m. het geval voor de matrixwaardes en de basisgegevens voor het berekenen van etiketten. Als je deze gegevens wijzigt en wil gebruiken in een mini- of instantsessie, moet je eerst de buffer opnieuw inladen (Sessie Instant sessie Bijwerken van de sessiebuffer). Libra verlaten en opnieuw starten heeft het zelfde effect. De prijslijst en specificatie die in een minisessie gebruikt worden, zijn altijd de recenste en komen niet uit de buffer. 16 Bewaar optimalisatie-instellingen

In het scherm Optimalisatie opties: de knop «Bewaar instellingen» laat toe de verschillende instellingen per optimalisatietype te bewaren alsook de lay-out van dit scherm. Dit laat bijvoorbeeld toe standaard het schermgedeelte «geavanceerde opties» te verbergen, alsook de positie van dit scherm vaste te leggen,.

17 Beschikbaarheid van grondstoffen Men kan per systeem de beschikbare grondstoffen aanduiden. Beschikt men niet over de module Systemen van LIBRA, dan wordt de beschikbaarheid per grondstof uitgedrukt. Deze functionaliteit laat toe de tijdelijk niet beschikbare grondstoffen aan te duiden zonder dat die uit de specificaties gewist moeten worden waardoor alle beperkingen verloren zouden gaan. Op systeemniveau, in het raster van de grondstoffen, kan men in de kolom Beschikbaar aanduiden of dat een grondstof aanwezig is in het systeem. Niet aangevinkte grondstoffen worden aanzien als niet beschikbaar. Aangevinkt? Beschikbaar op systeemniveau Via Extra opties, categorie SE (Sessie) kan men 2 parameters instellen i.v.m. beschikbaarheid van grondstoffen: Rekening houden met beschikbaarheid van grondstoffen standaard aan geeft aan of een nieuwe sessie standaard rekening moet houden met het al dan niet beschikbaar zijn van een grondstof. Dit gedrag kan voor elke nieuwe sessie nog gewijzigd worden. "Minimumeisen op niet-beschikbare grondstoffen negeren?" geeft aan of een niet beschikbare grondstof volledig genegeerd moet worden. Standaard staat deze optie uit.

minima op onbeschikbare grondstoffen negeren geactiveerd: Bij het starten van een nieuwe sessie ziet men 2 opties: Rekening houden met grondstofbeschikbaarheid: indien dit uit staat, worden alle grondstoffen als beschikbaar aanschouwd en als dusdanig meegerekend. Indien het aan staat wordt er per systeem nagegaan welke grondstoffen beschikbaar zijn. Beperkingen op niet beschikbare grondstoffen worden genegeerd, ook minima. Niet beschikbare grondstoffen ook opnemen in de sessie: indien dit vinkje uit staat, zijn niet beschikbare grondstoffen niet zichtbaar in de sessie. Eventuele minima worden genegeerd. Indien men het vinkje aan zet, zijn de beschikbare grondstoffen wél zichtbaar. Hun omschrijving staat in het grijs. Hun beperkingen worden nog altijd genegeerd, maar men kan de beschikbaarheid binnen de sessie wijzigen, bvb om na te gaan of de grondstof interessant zou kunnen zijn. Optie niet geactiveerd: rekening houden met minima op onbeschikbare grondstoffen Bij het starten van een nieuwe sessie ziet men enkel nog de optie Rekening houden met grondstofbeschikbaarheid. Als deze optie uit staat, worden alle grondstoffen als beschikbaar aanschouwd en als dusdanig meegerekend. Als deze optie aan staat, worden alle niet beschikbare grondstoffen ook opgenomen in de sessie. Ze zijn te herkennen doordat hun omschrijving in het grijs staat. Wanneer er een minimum eis ligt op een niet-beschikbare grondstof, dan zal de formule altijd onoplosbaar zijn. Ofwel moet men de minimum eis weghalen, ofwel moet men de grondstof als beschikbaar aanduiden, zodat ze opgenomen kan worden. Het kan voorkomen dat een niet beschikbare grondstof nog aanwezig is in de huidige productieformule. In dat geval zal de grondstof in het blauw getoond worden en ze zal niet wijzigbaar zijn, alsof ze er niet meer is in de specificatie.

Bijvoorbeeld: maïs, geel Frankrijk en maïs, geel USA zijn niet meer beschikbaar in het systeem In de sessie: maïs, geel Frankrijk wordt in het blauw afgebeeld omdat die niet meer aanwezig is in het systeem maar toch nog in de productieformule geformuleerd zit.

Wanneer men tijdens een sessie een grondstof wil toevoegen, en die grondstof is niet beschikbaar op systeemniveau, dan zal de grondstof zonder waarschuwing niet toegevoegd worden. Wanneer men een specificatie bewaart tijdens de sessie, dan zullen de niet beschikbare grondstoffen noch veranderd noch gewist worden uit de specificaties. Tot nu toe kon men niet beschikbare grondstoffen simuleren door de optie Moet een globaal maximum van 0 alle lokale minima opheffen? aan te vinken bij de optimalisatieopties wanneer een voorraadlijst voorhanden is. Deze optie zal vanaf release 15 verdwijnen. 17.1 Beschikbaarheid wijzigen in een sessie Wanneer een sessie gestart wordt, rekening houdend met de beschikbaarheid van de grondstoffen, dan worden enkel de beschikbare grondstoffen ingeladen. De grondstoffen die niet beschikbaar zijn maar voorkomen in de productieformules, worden in een blauwe achtergrondkleur getoond. Er worden geen marginale kosten berekend voor deze grondstoffen. Alleen beschikbare grondstoffen kunnen aan de sessie toegevoegd worden.

Als je wilt nagaan wanneer een niet-beschikbare grondstof interessant wordt, dan moet je de mogelijkheid hebben om deze grondstof toe te voegen aan een sessie en ermee te optimaliseren. Om dit toe te laten moet je de optie niet beschikbare grondstoffen ook opnemen in de sessie activeren wanneer je een nieuwe sessie start. De toegevoegde, niet-beschikbare grondstoffen worden in een grijs lettertype getoond. Nu kun je deze grondstoffen ook activeren, beschikbaar maken in het scherm Details grondstof / Systemen. De geactiveerde optie krijgt een oranje achtergrondkleur. Deze grondstoffen kunnen nu opgenomen worden bij de optimalisatie:

De oranje achtergrondkleur blijft zichtbaar. Wanneer je deze formule naar productie wilt sturen, krijg je de volgende boodschap: 18 Waarschuwing indien grondstof zonder prijs Wanneer een grondstof geen prijs heeft en deze toch opgenomen wordt in een formule, zal Libra de volgende boodschap geven:

19 Wijzigen van matrixwaarden tijdens een sessie Binnen een sessie kan men matrixwaarden wijzigen en met de gewijzigde waarden optimaliseren. Om een matrixwaarde te wijzigen gaat men naar het scherm «Detail grondstoffen», tabblad «Nutriënten». Men zet de cursor op het nutriënt waarvan men de waarde wenst te wijzigen. Vervolgens gaat men ofwel naar het hoofdmenu thema Nutriënten en selecteert er wijzig analysewaarden ofwel klikt men met de rechtermuisknop op een willekeurig nutriënt waardoor men hetzelfde menu krijgt, ofwel drukt men de toetsencombinatie Ctrl+E. In dit scherm is de waarde voor het gewenste nutriënt te zien in de matrix waarmee in de sessie gewerkt wordt. Wenst men ook de matrixwaarden van andere grondstoffen en/of nutriënten te wijzigen, dan kan men dat meteen in hetzelfde scherm doen. Druk op de functietoets F6 om een lijn toe te voegen en kies de grondstof en het nutriënt in de betreffende keuzelijsten of breng de

code direct in. Zodra een grondstof ingebracht is, stelt Libra hetzelfde nutriënt van de vorige lijn voor. Bij het valideren van de wijzigingen (OK) toont Libra nog een bevestigingsscherm. Hier heeft men de keuze om de gewijzigde waarden enkel op te slaan in het geheugen van de computer, waardoor deze waarden enkel beschikbaar zijn voor de optimalisatie, maar bij het verlaten van Libra verdwijnen deze waarden uit het geheugen. Of men kan kiezen om deze wijzigingen ook op te slaan in de matrix waardoor deze wijzigingen definitief worden. Opgelet: Gewijzigde matrixwaarden in de buffer worden niet in de sessie opgeslagen, wanneer deze afgesloten wordt. De rekenregels worden niet uitgevoerd als een waarde van een nutriënt die in rekenregels voorkomt, gewijzigd wordt, ook niet bij het bewaren in de matrix. Indien dit nutriënt voorkomt in een rekenregel, zal men een extra verwittiging krijgen bij het valideren: Wanneer een matrixwaarde gewijzigd wordt, worden automatisch de nutriëntwaarden in de afgeronde formules en in de productieformules herberekend. De optimale waarden worden niet herberekend, deze blijven altijd de waarden behouden zoals ze geoptimaliseerd zijn.

20 Verwijderen van grondstoffen / Nutriënten / Specificaties Het is mogeliujk om grondstoffen, nutriënten en specificaties in een sessie te verwijderen. grondstoffen / Nutriënten In de sessie, menu Bestand Verwijderen Grondstoffen / nutriënten Selectie van de systemen en specificaties waarin het verwijderen moet gebeuren. Selectie van de te verwijderen grondstoffen en nutriënten. Wanneer men een grondstof verwijdert, dan worden de verbruiken automatisch opnieuw berekend. De verwijderde grondstoffen blijven steeds zichtbaar in het controlepaneel maar ze worden niet meer gebruikt in de optimalisatie. Indien een verwijderde grondstof aanwezig is in één of meerdere productieformules, dan is het detailscherm voor deze grondstof leeg. In het controlepaneel, tabblad van de grondstoffen, is er een extra kolom beschikbaar, Gebruikt genaamd, waar men kan zien of een grondstof volledig verwijderd is of nog gebruikt wordt in minstens één formule. Specificaties In de sessie, menu Bestand Verwijderen Specificaties In het verkregen scherm kan men systemen selecteren om de keuzelijst van specificaties te beperken, en vervolgens de te verwijderen specificaties.

21 Grondstof aanwezig in productieformule en niet in werkformule Als een grondstof aanwezig is in de productieformule, maar niet meer geselecteerd is in de werkformule, dan zal deze grondstofcode, naam en omschrijving met een blauwe achtergrond zichtbaar zijn. Het is niet mogelijk beperkingen op deze grondstof in te stellen omdat ze niet echt in de werkformule zit. Hetzelfde verschijnsel heeft men als men twee formules met elkaar vergelijkt en de grondstof enkel in de vergelijkingsformule aanwezig is. Dan verschijnt deze grondstof op een groene achtergrond. In het voorbeeld:: Mais, geel, Frankrijk en Tarwe56 zet pellets en premix parelhoen zijn niet aanwezig in de werkformule. Mais is wel aanwezig in de productieformule en tarwe en premix zijn enkel aanwezig in de vergelijkingsformule. Haver is wel nog aanwezig maar wordt niet meer opgenomen. 22 Afronden volgens minimum opname Indien men niet op de minimum opnames optimaliseert, kan men er door een automatische afronding voor zorgen dat de formule toch aan de minimum opnames voldoet. Stel dat een grondstof een minimum opname heeft van 10 kg en een formule bevat 4.9 kg van die grondstof, dan kan deze grondstof automatisch op 0 gezet worden (of op 10kg indien er 5 kg of meer in de formule zat). Als je deze automatische afronding wil toepassen, moet de overeenkomstige optie in categorie GS (grondstoffen) aangezet worden:

Deze optie staat standaard niet aan. OPGELET: het aanzetten van deze optie kan leiden tot het volledig verdwijnen van bepaalde grondstoffen met gevolgen op de nutritionele inhoud van de formule. Verifieer goed de nutriëntwaardes van de afgeronde formule 23 Marginale kosten bij niet-lineaire problemen Wiskundig gezien is het niet mogelijk de marginale kosten te berekenen bij niet-lineaire problemen (optimalisatie met minimale opname). Een klein voorbeeld toont waarom. Veronderstel een formule waarin u tarwe en soja aanbiedt, beide met een minimale opname van 10 kg per charge. In dit geval moet men 4 berekeningen uitvoeren. De eerste heeft een minimum van 10 kg voor zowel tarwe als soja. De tweede heeft een minimum van 10 kg voor tarwe en een maximum van 0 kg voor soja. De derde heeft een maximum van 0 kg voor tarwe en een minimum van 10 kg voor soja. De vierde heeft een maximum van 0 kg voor zowel tarwe als soja. De optimalisatie zal berekenen welk van deze 4 situaties de goedkoopste is en zal deze laatste weerhouden. De berekende marginale kosten zijn enkel geldig indien men in de weerhouden situatie blijft (bijvoorbeeld min. 10 kg tarwe en max. 0 kg soja). Echter, wanneer men beperkingen wijzigt is het mogelijk dat men een betere oplossing krijgt die in een andere situatie valt (bijvoorbeeld min. 10 kg tarwe en soja). Libra zal deze oplossing vinden bij heroptimalisatie maar de marginale kosten van de eerste oplossing zullen niet meer overeenkomen met het resultaat. Maar over het algemeen zijn deze marginale kosten toch zeer benaderend. Om de marginale kosten voor een niet-lineair probleem te berekenen moet men de optie «Benaderende marginale kosten voor binaire problemen» in het scherm van de optimalisatie opties aanvinken. Opgelet : er bestaat ook een optie «bereken marginale kosten», die u over het algemeen zult aanvinken tenzij u een weinig tijd wilt winnen. Afhankelijk van de rekenmotor die bij u geïnstalleerd is, is het mogelijk dat u beschikt over de optie «IP» bij de geavanceerde opties. IP betekent «Interior Point». Dit is een andere rekenwijze die sneller is voor zeer grote problemen (sessies). Het nadeel van deze optie is dat

er geen marginale kosten berekend worden. Wanneer u geen marginale kosten krijgt, controleer of deze optie uit staat. Over het algemeen kiest u minstens één van beide opties. Over het algemeen zult u deze optie niet activeren. Bemerk dat u uw selecties met betrekking tot de optimalisatie, wat aangevinkt is en wat niet aangevinkt is, kunt bewaren in een profiel. Hiervoor moet u de knop «Sessie data profiel» in het linker schermgedeelte van het algemene sessiescherm gebruiken zoals hieronder aangegeven is. OPGELET : met dit profiel bewaart of laadt u niet alleen alle opties voor de optimalisatie in (per type optimalisatie : single, multiformulatie, interbedrijf, aankoop en logistiek), maar u bewaart of laadt ook alle geselecteerde lijsten in het linker venstergedeelte van het globale sessiescherm in (tonnagelijst, prijslijst, matrix, enz.).

24 Varianten 24.1 Huidige varianten gebruiken (productieformules, vergelijking) Menu «Extra Opties, categorie «Sessie» : «Huidige varianten gebruiken (productieformules, vergelijking)». Als deze optie geactiveerd is zullen de analysewaarden van de productieformules en van de formules die men vergelijkt, berekend worden met de huidige varianten. Wanneer een variant gewijzigd wordt tijdens de sessie, zal men meteen het effect ervan zien op de afgeronde formule, op de productieformule en op de formule waarmee men vergelijkt. Op de optimale formule ziet men het effect van deze wijziging slechts na een optimalisatie. Deze optie is geldig voor alle sessies en voor alle gebruikers! Voor de afdruk «detail formule» echter is er een aparte optie. Men kan afdrukken met de oude varianten en intussen in de sessie met de huidige varianten werken, of omgekeerd. Lees ook de uitleg bij de afdruk «detail formule» voor meer informatie. 24.2 Huidige varianten bij inladen formule Menu Extra Opties, Categorie «Sessie» (SE): «Huidige varianten gebruiken bij inladen van een formule»: Is dit geactiveerd, dan zullen de huidige varianten in de specificatie gebruikt worden wanneer men een oude formule in de sessie laadt. Standaard staat deze optie niet aan. 25 Halffabricaten: verbruiken en prijs Wanneer men in de grondstofverbruiken (in de sessie) ook rekening wil houden met de verbruiken van de grondstoffen in de halffabricaten, ga dan naar het menu Berekeningen Configuratie verbruiken. Men ziet een tabblad per type verbruik: o Totaal verbruik: dit is het verbruik in de gele kolom. Dezelfde parameters worden gebruikt voor de groene kolom (vorig verbruik). o Verbruik productie: dit is de blauwe kolom, de verbruiken volgens de huidige formules in productie. o Verbruik single: dit is het verbruik van de formules die niet geoptimaliseerd zijn in multiformulatie. Deze kolom kan zichtbaar gemaakt worden in het controlepaneel, maar is standaard niet zichtbaar. o Verbruik parametrisatie: dit is het verbruik dat men ziet tijdens de parametrisatie. Voor ieder type verbruik kunnen een aantal parameters ingegeven worden, zo ook «Decompositie van grondstoffen». Deze parameter wordt bewaard bij de huidige, actieve gebruiker op het ogenblik van het bewaren van de sessie. Als men deze parameters wijzigt, moet men vervolgens de verbruiken herberekenen via het menu «Berekeningen Bereken verbruiken Bereken verbruiken». Opgelet: bepaalde wijzigingen kunnen een slecht functioneren van Libra veroorzaken. Vraag na bij Radar als men twijfelt. Als men de prijzen van een halffabricaat wil actualiseren nadat zijn samenstelling is gewijzigd, volgt men de volgende procedure: o Voeg het halffabricaat toe aan de prijslijsten waarvoor men de prijs wenst te berekenen. o Ga naar menu «Extra Opties», Categorie «SP» (Specificaties) en activeer optie «Kostprijs halffabricaten bewaren in prijslijsten bij transfer productie».

o Stuur het halffabricaat naar productie. Libra zal de kostprijs van het halffabricaat berekenen en bewaren in elke prijslijst die dit halffabricaat bevat. 26 Berekening gemiddelde grondstofprijzen Vroeger werd er geen rekening gehouden bij de singleblend met de globale maxima en minima als met de aankoop- en verkoopprijzen. Nu bestaat de mogelijkheid om er toch in zekere mate rekening mee te houden. D.w.z. dat de optimalisatie ongewijzigd blijft gebeuren met de geselecteerde prijslijst, maar dat na de optimalisatie de mogelijkheid bestaat om een gemiddelde grondstofprijs te berekenen op basis van de globale beperkingen en de aankoop- en verkoopprijzen. De kostprijs van de afgeronde formules (werkformule en productieformule) kan vervolgens berekend worden met deze gemiddelde grondstofprijs. Hierdoor kan men gemakkelijker vergelijken met het resultaat van een multiformulatie. Opgelet: De prijzen van de optimale formules worden nooit berekend met de gemiddelde grondstofprijzen maar altijd met de prijslijst waarmee ze geoptimaliseerd zijn. Bij de singleblend optimalisatie kan Libra dus rekening houden met de aankoopprijs als het verbruik hoger ligt dan het globale maximum. Libra berekent dan een gemiddelde prijs voor deze grondstoffen. Als er geen aankoopprijs ingegeven is, zal er ook geen gemiddelde prijs zijn en bijgevolg ook geen afgeronde formulekostprijs. Of er al of niet rekening moet gehouden worden met de globale beperkingen en de aankoopen verkoopprijzen is instelbaar bij de globale opties: Menu: Extra -> Opties -> categorie SE (Sessie): Is deze optie geactiveerd, dan is de werkwijze zoals voorheen, er wordt geen rekening gehouden met de globale maxima en aankoopprijzen voor de berekening van de gemiddelde grondstofprijs. Is deze optie niet aangevinkt, dan zal de hoeveelheid tussen totaal verbruik en globaal maximum gerekend worden aan de aankoopprijs. Het verschil tussen singleblend en multiblend is dat de multiblend ook nog rekening houdt met de aankoop- en verkoopprijs. In de singleblend wordt enkel met de sessieprijs