Krijgen politieambtenaren minder loonsverhoging dan Rijksambtenaren? Meerdere media hebben gemeld dat het basisinkomen van de Rijksambtenaren door hun nieuwe CAO in anderhalf jaar tijd met 7 procent verhoogd wordt. Daarbij is dus de tijd genomen tussen de eerste salarisverhoging (1 juli 2018) en de derde (1 januari 2020). Dat is niet onjuist, maar heeft wel een misverstand in het leven geroepen. De looptijd van de CAO Rijk is namelijk niet 1,5 jaar, maar 2,5 jaar: van 1 januari 2018 tot 1 juli 2020. De looptijd van de beoogde politie-cao is 3 jaar en de afgesproken loonsverhoging 8,03 procent. We hebben dus te maken met een inkomensverbetering van 7 procent over een periode van 2,5 jaar tegenover een inkomensverbetering van 8,03 procent over 3 jaar. Als de media het nieuws over de politie op dezelfde manier hadden gebracht als het nieuws over de Rijksambtenaren had het bericht dus geluid: de onderhandelaars hebben afgesproken dat het basisinkomen van politiemedewerkers in twee jaar tijd (tussen 1 juli 2018 en 1 juli 2020) met 8,03 procent verhoogd wordt. Rijk Politie 1 juli 2018 3 procent 1 januari 2018 400 eenmalig 1 jan 2019 450 eenmalig 1 juli 2018 3 procent 1 juli 2019 2 procent 1 januari 2019 400 eenmalig 1 jan 2020 2 procent 1 juli 2019 2 procent Eindejaarsuitkering 0,33 procent hoger 1 juli 2020 2,7 procent Vooralsnog zijn de politiemensen zeker niet slechter af dan de Rijksambtenaren. Misschien uiteindelijk zelfs wel beter. Dat geldt zeker voor de eenmalige uitkeringen: 800 twee keer 400 respectievelijk 450. Een volledige vergelijking is pas te maken als we weten welke CAO er voor de Rijksambtenaren wordt afgesproken voor de periode vanaf 1 juli 2020. Ook in vergelijking met de beloningsafspraken in de CAO s voor andere overheidssectoren scoort het onderhandelingsresultaat van de politiebonden prima. 2018 2019 2020 eenmalig eindejaars Totaal% Looptijd Politie 3% 2% 2,7% 800 euro + 0,33% 8,03% 3 jaar Defensie 2,5% 1,5% 1,4% 600 euro + 1,93% 7,53% 2,5 jaar Rijk 3% 2% 2% 450 euro - 7% 2,5 jaar VO 2,35% 2,15% - 1% - 4,5% 1,25 jaar MBO 2,6% 2,3% - 3,15% - 4,9% 1,75 jaar OV 2,5% 3,5% 1,5% 650 euro - 7,5% 2,5 jaar
Wat houd je van een eenmalige uitkering van 400 netto over? In eerste instantie blijft van een eenmalige uitkering ongeveer de helft over, aangezien de werkgever verplicht is het hogere belastingtarief voor bijzondere beloningen toe te passen. In tweede instantie wordt te veel betaalde belasting het jaar daarop door de Belastingdienst verrekend bij het vaststellen van het bedrag dat je aan inkomstenbelasting verschuldigd bent. Het is daarom van belang jaarlijks aangifte te doen. Het bijzondere belastingtarief voor bijzondere beloningen hangt af van je jaarloon in het voorafgaande fiscale jaar. Voor 2018 geldt de volgende tabel. Jaarloon (fiscale loon 2017) Bijzonder tarief 400 na aftrek 6.511 --- 10.225 34,79 procent 261 10.226 --- 18.936 8,49 procent 366 18.937 --- 20.142 36,55 procent 254 20.143 --- 33.112 45,53 procent 218 33.113 --- 68.507 49,13 procent 203 8.508 --- 133.231 55,55 procent 178 Meer dan 133.231 51,95 procent 192 Jaarloon (fiscale loon 2017) Normaal tarief 400 na aftrek Minder dan 20.142 36,55 procent 254 20.143 --- 68.507 40,85 procent 237 Meer dan 133.231 51,95 procent 192 Met andere woorden: het verschil tussen het gewone belastingtarief en het bijzondere belastingtarief is relatief klein (geworden). Uiteindelijk houden collega s met een inkomen tussen 20.143 en 68.507 van hun eenmalige uitkering van 400 een bedrag van 237 over als ze in 2019 belastingaangifte doen.
Zijn de eenmalige uitkeringen genoeg om zes maanden zonder loonsverhoging in 2018 te compenseren? We hebben het over de salarisverhoging van 3 procent die vanaf 1 juli 2018 van kracht wordt. Nemen we het maximumbedrag in schaal 6, dan betekent dat een salarisstijging van 88 per maand. Over de eerste zes maanden van 2018 kom je dan op 527. Nemen we het maximumbedrag in schaal 7, dan is de salarisstijging 95,23 per maand. Over de eerste zes maanden van 2018 kom je dan op 571. Nemen we het maximumbedrag in schaal 8, dan is de salarisstijging 105,80 per maand. Over de eerste zes maanden van 2018 kom je dan op 635. Politiemedewerkers met een inkomen tussen 20.143 en 68.507 houden van een eenmalige uitkering van 400 een bedrag van 237 netto over. In eerste instantie is de werkgever verplicht is het hogere belastingtarief voor bijzondere beloningen toe te passen. In tweede instantie wordt te veel betaalde belasting het jaar daarop door de Belastingdienst verrekend bij het vaststellen van het bedrag dat je aan inkomstenbelasting verschuldigd bent. Het is daarom van belang jaarlijks aangifte te doen. Van twee keer dit bedrag houd je dus 474 netto over. Dat is inderdaad niet genoeg om zes maanden loonsverhoging met 3 procent in 2018 helemaal te compenseren, maar je komt toch een heel eind. Schaal 6: compensatie van 90 procent Schaal 7: compensatie van 83 procent Schaal 8: compensatie van 75 procent ----------------------------
Is afgesproken dat vanaf 2020 dienstreizen gaan plaatsvinden in eigen tijd? Nee, alleen bij dienstreizen met eigen vervoer van en naar de eigen woning wordt de reistijd vanaf 2020 beschouwd als eigen tijd in plaats van werktijd. Daar staat tegenover dat voor zo n reis de gebruikelijke kilometervergoeding voor een dienstreis (28 cent per km) wordt aangevuld met 50 cent voor elke meerkilometer bovenop de reisafstand naar de gebruikelijke werkplek. Voor alle andere dienstreizen bijvoorbeeld als je besluit met dienstvervoer of openbaar vervoer te reizen, of als je reist vanaf je gebruikelijke werkplek in plaats van je woonadres verandert er niets. De reistijd blijft dan werktijd en ook blijven in dat geval de gebruikelijke vergoedingen van kracht. -------------------------------------
Waarom is er geen uitstroomregeling voor 60-plussers afgesproken? Tijdens de onderhandelingen hebben de bonden een uitgewerkt voorstel op tafel gelegd voor een uitstroomregeling voor 60-plussers. Het ging om een variant van de 18 maanden-regeling uit het Sociaal Statuut. De werkgever kon niet anders dan dit voorstel afwijzen, aangezien het kabinet Rutte III een embargo heeft afgekondigd tegen collectieve regelingen die overheidspersoneel de mogelijkheid geven om eerder met werken te stoppen. Aan het afspreken van dergelijke regelingen weigert de huidige regeringscoalitie mee te werken (zie ook de vraag over de vervroegde uittreding bij de brandweer en de ambulancediensten). In deze CAO-ronde bleek het maximaal haalbare (dan ook) de afspraak dat oudere politiemedewerkers in hun laatste werkfase volop de ruimte krijgen om lichter werk naar keuze te doen indien mogelijk binnen hun LFNP-functie en met behoud van hun salaris. Dit kan ook weer naar eigen keuze - gecombineerd worden met deeltijdpensioen. De opzet van het LFNP biedt daar mogelijkheden voor, bijvoorbeeld door het individueel afspreken van een samenstel van werkzaamheden waar iemand zich voornamelijk nog mee bezighoudt (bijvoorbeeld het coachen van jongeren of het optreden als HOvJ). Ook hebben de bonden met de werkgever afgesproken dat vanaf 1 juli 2019 medewerkers van 55 jaar en ouder (peildatum 1/7/2018) worden vrijgesteld van de CAO-afspraak uit 2005 om 1 procent langer te werken. Dat scheelt, bij een werkweek van 36 uur, 18 uur per jaar. (Eén procent langer werken was de tegenprestatie van de werknemers voor een enorme investering van de werkgever in het overeind houden van de toenmalige vroegpensioenregelingen binnen de politiesector, onder andere door het verstrekken van een levenslooptoelage van 0,75 procent van het salaris.) CAO-afspraken over een politiespecifieke (vervroegde) uitstroomregeling zijn pas weer mogelijk als er een eind komt aan de politieke blokkade op dat gebied en aan het fiscale ontmoedigingsbeleid dat de overheid als een stok achter de deur klaar heeft staan. De politiebonden zullen daar ook na deze CAO-ronde actie voor blijven voeren in samenwerking met andere bonden voor mensen met zware beroepen voor wie het afspreken van een betaalbare vroegpensioenregeling sociaal en rechtvaardig is.
Waarom heeft brandweer- en ambulancepersoneel een betere vroegpensioenregeling dan de politie? Het is een hardnekkig misverstand dat de brandweer nog altijd een collectieve regeling voor vervroegde uittreding kent. Sinds 1 januari 2006 is het functioneel leeftijdsontslag (FLO) ook in die overheidssector definitief afgeschaft. Tot 2006 hadden veel brandweer- en ambulancemedewerkers op 55-jarige leeftijd recht op FLO: een vervroegde uittreding met behoud van inkomen. De eerste vijf jaar kregen ze dan een FLO-uitkering van 80 procent van hun salaris. Hadden ze dertig of meer dienstjaren dan was de uitkering zelfs nog iets hoger. De tweede vijf jaar was de uitkering 70 procent. Op 65- jarige leeftijd ging de medewerker met pensioen. Per 1 januari 2006 werd dit FLO afgeschaft, met name doordat de politiek de oorlog had verklaard aan het fenomeen vroegpensioen zeker als dat gefinancierd werd met belastinggeld. Nederlanders moesten langer blijven werken en dat werd vanuit Den Haag aangemoedigd door ingrijpende fiscale maatregelen om uitkeringen voor vroegpensioen te ontmoedigen. Vanaf 2006 kregen werkgevers over dit soort uitkeringen een fiscale boete van 26 procent opgelegd; vanaf 2011 werd die boete verhoogd tot 52 procent. Voor brandweer- en ambulancemedewerkers die op 1 januari 2006 al in dienst waren (en al FLO-rechten hadden opgebouwd) werd een FLO-overgangsrecht afgesproken. Misleidend genoeg zijn er de afgelopen jaren berichten in de media verschenen over aangepaste regelingen voor de brandweer en het ambulancepersoneel die blijven voorzien in betaald stoppen met werken vanaf 59 jaar. In feite gaat het dan alleen maar over die groep medewerkers met oude FLO-rechten en noodzakelijke ingrepen om die overeind te houden tegen nieuwe aanvallen vanuit de politiek (afschaffen van het levensloopsparen en het geleidelijk verhogen van de AOW-gerechtigde leeftijd bijvoorbeeld). Voor de overige brandweer- en ambulancemedewerkers in fysiek en/of psychisch zware functies is sinds 2006 geen FLO-voorziening meer beschikbaar. De werkgever en de bonden hebben afgesproken ervoor te gaan zorgen dat zo n uitstroommogelijkheid in de toekomst niet meer nodig is. Het is de bedoeling dat medewerkers voortaan hooguit twintig jaar worden ingezet in een bezwarende functie en daarna overstappen naar een lichtere functie, binnen of buiten de brandweer. Bij het voorbereiden van deze loopbaanstap worden brandweermensen die sinds 2006 in dienst zijn gekomen door de werkgever ondersteund. Dat wil zeggen: in het eerste dienstjaar van de medewerker stellen ze samen een loopbaanplan vast, gericht op een tweede loopbaan. Dat loopbaanplan wordt iedere drie jaar opnieuw besproken en eventueel bijgesteld. Volledigheidshalve: de politiebonden wisten in 2005 een vervroegde uittreding voor alle politiemensen te behouden door het afdwingen van de vroegpensioen/levensloopregeling. De daarvoor door de werkgever beschikbaar gestelde bedragen (levenslooptoelage, TBF, i-tbf) zijn sindsdien door ruim tachtig procent van de politiemedewerkers niet geïnvesteerd in hun vroegpensioen maar gebruikt om andere zaken te (kunnen) betalen. -------------------------
Is 8 procent loonsverhoging voldoende voor koopkrachtbehoud (inflatiecorrectie)? De loonsverhogingen die in een CAO worden afgesproken zijn vooral bedoeld om de koopkracht van het salaris op peil te houden. Zij dienen dus met name ter correctie van de inflatie: de waardedaling van het geld door prijsstijgingen. Afgaande op de consumentprijsindex van het Centraal Bureau voor de Statistiek komt inflatie voor 2018 uit op 2,3 procent. Met een salarisstijging van 3 procent zit je dan dus goed en houd je zelfs 0,7 procent over als voorschot op de inflatie in de jaren daarna. Wat de inflatie in de afgelopen jaren betreft: volgens de Consumentenprijsindex was die achtereenvolgens Inflatie Loonstijging CAO 2015 0,6 procent 1,25 procent 2016 0,3 procent 4 procent 2017 1,4 procent 1,25 procent 2018 2,3 procent 3 procent Met andere woorden: de loonsverhogingen bij de politie zijn de afgelopen jaren voldoende geweest om de inflatie te corrigeren EN een deel van de opgelopen achterstand tijdens de vier jaar op de nullijn (2011 tot en met 2014) te compenseren. Hoe dan ook moet je een loonsverhoging niet verwarren met een hogere functiewaardering. Meer betaald krijgen voor hetzelfde werk is niet iets dat vakbonden zomaar kunnen claimen. Werkgevers verwachten daarvoor stevige inhoudelijke (werkgerelateerde) argumenten zeker als het gaat om overheidspersoneel. In 2008 hebben de politiebonden een herziening van de functiewaardering weten af te dwingen door een extra beloning te vragen voor tien ondergewaardeerde aspecten van het politiewerk: de zogenaamde onvermijdelijk verzwarende werkomstandigheden (OVW). Dit heeft in 2012 geleid tot een aanpassing van het collectieve beloningsbeleid, die veel politiemedewerkers uitzicht heeft gegeven op automatische doorstroming naar een hogere salarisschaal. Voor veel collega s zal dit op enig moment de resterende inflatieschade door de vier jaar op de nullijn ruimschoots goedmaken. -------------------------------------
Gelden de afgesproken loonsverhogingen ook voor aspiranten? De afgesproken loonsverhogingen gelden voor alle aspiranten vanaf het tweede jaar en voor de aspiranten die ook in het eerste jaar al een salaris krijgen op basis van eerdere werkervaring. Zoals bekend krijgen de meeste aspiranten in het eerste schooljaar geen salaris maar een maandelijkse tegemoetkoming in hun studiekosten. Dit bedrag wordt jaarlijks verhoogd op basis van de door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen gehanteerde systematiek voor de OCW-beurs. ---------------------------- Welke gevolgen hebben de CAO-afspraken voor collega s met levensloopverlof? De beloningsafspraken hebben geen gevolgen voor medewerkers die vervroegd met werken gestopt zijn op basis van hun levenslooptegoed. Levensloop is immers een vorm van buitengewoon verlof zonder dat je nog loon van de werkgever krijgt. Zo n collega is nog wel in dienst, dus mocht hij tijdens zijn levensloop-periode zijn 45 dienstjaren volmaken, dan krijgt hij wel de extra gratificatie (half maandsalaris bruto) die de onderhandelaars hebben afgesproken. ----------------------------- Wordt met het afschaffen van de fitnessbijdrage de RAP bedoeld? Nee, de optie om op basis van de Regeling ruilmogelijkheden arbeidsvoorwaarden politie (RAP) belastingvrij gebruik te maken van bedrijfsfitness blijft bestaan. Wel komt een einde aan de extra vergoeding die in sommige eenheden wordt verstrekt voor fitness-activiteiten een overblijfsel uit het tijdperk van de regiokorpsen. Over de besteding van het geld dat daardoor vanaf 2021 beschikbaar komt worden nog nadere afspraken gemaakt..