differentiëren in de les.

Transcriptie

1 differentiëren in de les. Eerste orde organisatievraagstuk Didactiek, lesorganisatie, inclusief pedagogisch vakmanschap Actis 11 juni 2013 Otto de Loor, Pedagogisch vakmanschap Beelden verkennen t.b.v. de kijkwijzer 1

2 vraag Neem een collega (of jezelf) voor ogen waarvan jij zegt: hij/zij is een goeie leraar Denk even na noem een paar kenmerken van zijn/haar leraarschap Basisbehoeften leerling Relatie - met docent - met medeleerlingen - met leerstof Competentie - versterken van geloof en plezier in eigen kunnen - versterken van zelfvertrouwen ik ben goed in - aanspreken op niveau Autonomie - invloed op het leerproces - keuzemogelijkheden - eigenheid inzetten 2

3 Omgaan met verschillen: Differentiëren en creëren van een leergemeenschap Niet alleen differentiëren (didactiek) Ook pedagogische inzet van de leraar als persoon en zijn vermogen tot verbinding leergemeenschap: iedereen is welkom en zichtbaar, helpt elkaar, ondersteunt en is bereid samen te werken. In deze visiewordt de gehele groep leerlingen en docenten als onderling verbonden beschouwd. Ze zijn er voor elkaar. Ze leren met, van en over elkaar. Differentiëren Beelden verkennen t.b.v. de kijkwijzer 3

4 De mate waarinde docent in staatis omvia didactiek (werkvormen) en organisatie(klassemanagement) leerlingen zelfstandigtelaten werken, bepaaltin hoeverreerruimtekanwordengemaaktommet individuele leerlingen of groepjes te werken en af te stemmen op verschillen. Wat zijn de verschillen als het om leren gaat? Kijk naar jouw leerlingen 4

5 verschillen leeftijd, etnische-, sociaal economische herkomst, levensovertuiging intelligentie, persoonlijkheid, leerstijl prestatie, motivatie Doorstromers, wikkers en wegers, afbuigers Kenmerken van het onderwijs: inhoud programma,niveau, leertijd, pedagogisch-didactische benadering Vormen van interne differentiatie - Verschillen in instructie - Verschillen in begeleiding - Ongelijk tempo - Ongelijke leerstof/inhoud/opdrachten - Basis-, Herhaling-Verrijkingsstof (BHV) - Verschillen in niveau (OBIT) - Intelligenties - Werkhouding: dichtbij- in de buurt- op afstand - Jongens/meisjes - Leerstijlen (Kolb, Vermunt, Witteman ) 5

6 keuzes vormen tempo niveau convergent leerstijl interesse leerstoornis divergent Vráág niet om gewenst gedrag, maar organiseer gewenst gedrag 6

7 Maak ruimte voor verschillen docent actief 1 2 leerling actief 3 7

8 docent actief docent is verantwoordelijk vertellen, uitleggen verduidelijken demonstreren, illustreren schematiseren opdrachten geven onderwijsleergesprek 1 2 leerling actief 3 docent actief docent is verantwoordelijk vertellen, uitleggen verduidelijken demonstreren, illustreren schematiseren opdrachten geven onderwijsleergesprek 1 2 leerling actief 3 leerling is verantwoordelijk zelfstandig werken werken met werkschema s/planners samenwerken docent begeleidt op afstand, 8

9 docent actief docent is verantwoordelijk vertellen, uitleggen verduidelijken demonstreren, illustreren schematiseren opdrachten geven onderwijsleergesprek 1 gedeelde verantwoordelijkheid leren zichtbaar maken checken van leren denkvragen stellen onderwijsleergesprek samenwerkingsvormen rolwisselend onderwijzen 2 leerling actief 3 leerling is verantwoordelijk zelfstandig werken werken met werkschema s/planners samenwerken docent begeleidt op afstand, Bottom-up Hapklare brokken Stap voor stap Een nieuw onderdeel wanneer het voorgaande wordt beheerst Herhaling of compacten Toetje: Einddoel Top-down Einddoel = start Kader nodig om te kunnen concentreren Leren vanuit het geheel Leren zoals hoogbegaafden denken Onderliggende alleen aanvullen als het nodig is 9

10 De kijkwijzer 2 tools: - Differentiëren - Leergemeenschap maken (pedagogisch) In groepen: Vul de kijkwijzerin voor de situatie op de eigen school; wat zie je bij jouw op school? - hoe wordt er gedifferentieerd? - welke vormen m.b.t. differentiëren worden ingezet? - wat wordt er gedaan om een leergemeenschap te maken (leren van, met en over elkaar)? - (wat zijn de gevolgen voor de twee andere organisatievraagstukken?) 10