Onderwijs op het Cals College Nieuwegein

Transcriptie

1 Onderwijs op het Cals College Nieuwegein

2 Onze kernwaarden Ambities onderwijsvernieuwing We hebben vertrouwen in elkaars We streven een sfeer van openheid kunnen en bedoelingen. We hebben hoge verwachtingen en we gaan daarbij uit van kansen en mogelijkheden. na, we bezien onze omgeving met een open vizier en geven ruimte aan nieuwe ideeën en inzichten. We laten ons verwonderen en we nemen leerlingen hierin mee. Verbinding binnen- en buitenwereld We verstevigen de verbinding met de buitenwereld Op die manier bieden we leerlingen de mogelijkheid zich te ontwikkelen; cognitief, creatief en in hun begrip van deze wereld. We voelen ons verbonden met Zo creëren we een veilige omgeving om te leven en te leren. Op deze manier geven we invulling aan onze open katholieke identiteit. Kern/keuze curriculum We bieden een curriculum met een kern- en een keuzedeel voor leerlingen elkaar; zien en gezien worden vinden we daarom belangrijk. Verantwoordelijkheid voelen we zowel voor onszelf alsook voor elkaar. We staan open voor het anders zijn van de ander. Dat vraagt om verdraagzaamheid. We doen dit in dialoog en daarin gaan we uit van Begeleiding van leerlingen De leerlingen worden persoonlijk begeleid tijdens hun schoolloopbaan, zowel in de wijze waarop zij leren als bij de ontwikkeling van hun persoonlijkheid gelijkwaardigheid. Cals als gemeenschap We zijn een vitale gemeenschap 2 3

3 Naar een visie op leren In dit stuk wordt een aantal uitgangspunten beschreven die gezamenlijk een visie op leren vormen. We hebben hoge verwachtingen van leerlingen en we vertrouwen ze. Elke leerling op school wil succesvol zijn en baalt als dat niet lukt. We vertrouwen erop dat ze 3. Leren is checken Het leren vindt plaats in interactie. De docent is niet enkel de zender en de leerling niet enkel de ontvanger. De docent is bewust op zoek naar 1. Leren vindt plaats in verbondenheid Het contact tussen de docent en de leerling doet er toe. De docent heeft de grootste invloed op het leerrendement van de leerling en is dus onmisbaar. De docent is de professional met een hoofd vol vakkennis en een hart voor de leerlingen. Het leren vindt pas echt plaats als de docent vragen stelt en goede feedback geeft. We gunnen onze leerlingen succeservaringen, 2. Leren door vrijheid en vertrouwen Een van de drie ingrediënten voor motivatie is autonomie. Leerlingen raken gemotiveerd als ze zelf meer regie mogen en kunnen voeren over het leerproces. Een meer intrinsiek gemotiveerde leerling leert sneller en diepgaander, is gelukkiger en voelt zich beter. Daarom hebben we het mogelijk gemaakt dat leerlingen keuzes kunnen maken in bijvoorbeeld volgorde, moeilijkheid of tempo. Ze kunnen groeien en ons kunnen verbazen. We begeleiden ze in hun eigenaarschap. Dat betekent dat de docent niet meer alleen de inhoud, maar vooral het proces onder controle heeft. De docent laat het idee los dat elke leerling op hetzelfde moment hetzelfde moet leren. Elke leerling is ongelijk en dit erkennen we. signalen van de leerling om te kijken hoe het leerproces zich bij hem/haar ontwikkelt. Naast vragen stellen en het geven van feedback, is de docent actief op zoek naar tussenresultaten door formatieve toetsen. De resultaten van dat actief zoeken naar signalen dienen als evaluatie voor de docent: zitten de leerlingen op de goede route en zo niet, hoe zorg je dat de leerling daar komt? Leren zonder checken kan niet. zijn betrokken op wie ze zijn en bij hun ontwikkeling. We brengen leerlingen actief in contact met de actualiteit, maar ook met bedrijven en universiteiten. Hierdoor ontwikkelen ze een breed perspectief op hun positie en mogelijkheden in de maatschappij. kunnen zien welk deel van de lesstof of huiswerk voor hen het meest geschikt is. We helpen ze hierin goede keuzes te maken door in gesprek te blijven en te evalueren hoe het loopt. Door bijvoorbeeld formatief te toetsen en het stellen van de juiste vragen. De leerling ervaart hierbij ruimte én begeleiding om het zelf te kunnen doen. Ook een leerling moet kunnen checken waar hij staat. Hij moet weten waar hij vandaan komt en welke ontwikkeling hij al heeft doorgemaakt. Maar ook wat de volgende stap is en wat hij moet doen om die te kunnen nemen. Dit vraagt een focus op het hart van de school, namelijk het onderwijsproces zelf en alle instrumenten die we daarbij inzetten. 4 5

4 Waar werken we aan de komende drie jaar? Kort gezegd en heel concreet: Toetsing ICT maatwerk, toetsing en het maximaal Als een leerling meer invloed krijgt Om dit alles mogelijk te maken is ict benutten van de voordelen van ict. op zijn manier van leren en daarin een handige partner zowel voor het keuzes kan maken, is het van groot leren zelf als voor het volgen van het Maatwerk belang dat docent en leerling kunnen zien hoe hij ervoor staat. Formatief leerproces. Om het enthousiast leren van Om maatwerk te kunnen toetsen is hier een goed instrument In schooljaar ligt er leerlingen optimaal te faciliteren is bieden, moet helder zijn wat het voor. In Bijlage 2 zie je een korte een goed uitgewerkt plan over wat het nodig om ze meer eigenaarschap kerncurriculum is en waarin uitleg over formatief toetsen. de school nodig heeft om vooruit te te geven, ze meer uit te dagen en keuzes te maken zijn. Ook moet kunnen op dit gebied. te laten ervaren wat ze moeten het programma (of de lessenreeks) Leerlingen worden op dit moment leren en op welke manieren ze dat helder beschreven staan, zodat een overladen met cijfers. Dat komt de Het advies komt op basis van actief kunnen doen. Om dit voor elkaar te leerling niet almaar afhankelijk is van motivatie niet ten goede: ze zijn experimenteren, onder andere met krijgen, is maatwerk nodig, ook wel de docent om te weten wat hij kan gericht op het cijfer en niet op het Chromebooks. differentiatie genoemd. Een leerling doen en wat hij moet leren. leren. We willen nadrukkelijk minder die hoogbegaafd is, heeft iets anders Het goed begeleiden van dat summatieve toetsen en cijfers. Het nodig om tot leren te komen dan een leerproces vraagt het nodige van leerproces staat centraal. leerling die graag praktisch aan de de docent. Die heeft hierin een slag wil of een leerling die onzeker is belangrijke rol. De ontwikkeling en lastig zelf aan het werk gaat. van een docent in het aanleren van eigenaarschap van leerlingen, is weergegeven in de rubric in Bijlage

5 Bijlage 1 Rubric eigenaarschap docenten EIGENAARSCHAP Leerdoelen formuleren De docent laat de doelen volgen De docent benoemt de De docent laat lln de leerdoelen formuleren en De docent laat lln de leerdoelen formuleren en uit de methode en benoemt deze leerdoelen expliciet en begeleidt hen hierin. waar nodig zelf aanpassen. niet expliciet. reflecteert hierop met lln. Bepalen hoe, waar, wanneer De docent bepaalt hoe, waar, De docent biedt lln soms een De docent laat lln zelf kiezen op welke manier zij het De docent heeft het onderwijs zo ingericht en met wie geleerd en/of wanneer en met wie de lln leert/ keuze in de manier waarop beste leren/werken en helpt daarbij. dat lln zelf kunnen kiezen en hun keuze leren gewerkt wordt. werkt. geleerd/gewerkt wordt. onderbouwen. Begeleiden van reflectie op De docent is te druk met het De docent plant iedere les De docent heeft ruimte gemaakt om met (groepjes) De docent heeft het onderwijs zo ingericht dat het leren. aanbieden van de stof om met lln klassikale reflectiemomenten lln in gesprek te gaan over hun leren en hun keuzes lln standaard reflecteren op hun leren en hun te reflecteren, in. daarin. program-ma daarop aanpassen. Feedback geven De docent stelt vooral gesloten De docent stelt soms een vraag De docent wisselt vragen naar inhoud, strategie en De docent stelt categorie 3 vragen over vragen (categorie 1) of geeft over inhoud, strategie of modus modus af (categorie 2). zelfregulatie en modus. zelf het antwoord als het te lang (categorie 2). duurt. Toetsing De docent geeft veel summatieve De docent geeft naast De docent geeft vooral formatieve toetsen zodat De docent zet formatieve toetsen in om lln te laten toetsen om te controleren of lln summatieve toetsen een aantal hij kan zien waar de lln staat in zijn leren en gaat zien waar zij staan en te laten bepalen hoe zij de stof kennen en gaat na de formatieve toetsen om te zien daarover met de lln in gesprek. verder moeten. toets verder met het volgende ow. waar de lln staat in zijn leren. Huiswerk geven De docent geeft iedere les De docent neemt aan het eind De docent laat leerlingen hun eigen planning maken De docent heeft het niet meer over huiswerk maar klassikaal huiswerk op en komt van de les de tijd om de lln te en daarin zelf het eventuele huiswerk opnemen. is met de lln in gesprek over zijn plannen om de daar soms wel, soms niet op laten bepalen wat het huiswerk leerdoelen te halen. terug. is gezien de lesdoelen. ICT inzet De docent is vaardig met het De docent zet ICT effectief in De docent differentieert mbv ICT en geeft lln hierdoor ICT maakt het leerlingen mogelijk eigen smartboard, zet ICT in voor voor communicatie met lln keuzemogelijkheden. leerroutes te ontwerpen die de docent via ICT kan presentaties en filmpjes. en experimenteert met ICT volgen. werkvormen. 8 9

6 Bijlage 2: Formatief toetsen Toetsing Toetsing kan twee functies hebben. Een toets kan gebruikt worden tijdens het leerproces het leren verder te helpen, om het leren te vormen. Of een toets kan gebruikt worden als afsluiting of als conclusie van het leren. De eerste noem je formatieve toetsen en de laatste summatieve toetsen. Zowel bij formatief als summatief toetsen is er sprake van feedback aan de leerling. Bij summatieve toetsen is er vaak feedback in de vorm van een cijfer. Dit is echter informatiearme feedback Voor de leerling is na het krijgen van een cijfer het leren meestal voorbij en is het leerrendement van korte duur. Formatief toetsen Het doel van formatief toetsen is de voortgang van het leerproces in kaart te brengen en feedback te genereren voor docent en leerlingen. Het is informeren over de mate waarin de leerstof beheerst wordt. De leerling komt erachter of hij de stof al begrijpt of beheerst en de docent ziet welke fouten er worden gemaakt en kan de leerlingen 10 passende feedback geven. Het is een check. Op basis van de resultaten van deze check kan worden besloten om het onderwijs aan een groep in de klas of de individuele leerling aan te passen. Het leren stopt dus niet na een formatieve toets, maar vormt het uitgangspunt voor het geven van feedback en het aanpassen van de instructie en de rest van de lessen. Formatief toetsen kan dus een mooi middel zijn als opstap voor differentiatie in de klas. Differentiëren door formatief te toetsen: wat is het? Een korte formatieve toets stelt mij in staat om zowel te diffentiëren in instructie als in het differentiëren naar (minimum)doel. Leerlingen die meer en/of andere instructie-behoefte hebben, worden geselecteerd en krijgen extra uitleg en oefening. Daarbij wordt het minimale lesdoel vooraf duidelijk gesteld. Willem-Jan, afdelingsleider van het Driestarcollege op Voorbeelden van formatief toetsen Er zijn verschillende vormen van formatief toetsen. Het geven van feedback en het stellen van effectieve vragen is bijvoorbeeld zo n vorm. Hierbij geef je geen cijfer, maar geef je een toelichting op bijvoorbeeld de inhoud, de strategie of modus. Dit kennen we uit het traject didactisch coachen. Het werken met beoordelingsrubrieken is vaak ook zo n check: waar staat de leerling nu, waar werkt hij naar toe en hoe komt hij naar de gewenste situatie? Elke formatieve toets draagt bij aan het verhelderen, begrijpen en delen van leerdoelen en criteria voor succes, het bewerkstelligen van activiteiten die bewijs leveren voor leren, het activeren van leerlingen als belangrijke informatiebronnen voor elkaar en het eigenaarschap over het eigen leren. Leestip: Sluijsmans, D., & Kneyber, R. (2016). Toetsrevolutie. Uitgeverij Phronese. Zie ook: Wat ben ik anders gaan doen? Elke leerling produceert een eigen antwoord Er is nadenktijd Zichtbaar maken/opschrijven (soms met hand / kaartje / opstaan) Discriminerende vragen stellen Snelle scan van antwoorden Bespreken waarom iets goed of fout is Sophie Faes op Toetsrevolutie Congres

7 12