Bus en trein in Enschede

Transcriptie

1 Bus en trein in Enschede Resultaten peiling EnschedePanel over openbaar vervoer Januari 2013

2 Colofon Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563, 7500 AN Enschede Rapportnummer 2013/002 Datum Januari 2013 Opdrachtgever Gemeente Enschede, Stedelijke Ontwikkeling Dhr. Rob van den Hof Auteurs Gijs Jan Visser Frank ten Doeschot Bestellingen Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.

3 Inhoudsopgave pag. Belangrijkste resultaten I 1. Inleiding Aanleiding Onderzoeksopzet en respons Leeswijzer 1 2. Gebruik van het openbaar vervoer Reizen met de bus Kennis van busvervoer in Enschede Reizen met de trein Gebruik van de regiotaxi Reismotieven Reisfrequentie met bus en trein De OV-chipkaart Gebruik van de OV-chipkaart De prijs van de OV-chipkaart Bekendheid kortingsacties Oordeel over het openbaar vervoer Stimuleren reizen met het OV Eindoordeel Verslag discussieplatform en EnschedePoll Evaluatievragen 37

4 Bijlage 1. Achtergrondgegevens 39 Bijlage 2. Beschrijving burgerschapsstijlen 40 Bijlage 3. Overige analysetabellen 41 Bijlage 4. Vragenlijst 48

5 Belangrijkste resultaten

6 Belangrijkste resultaten Gebruik van het openbaar vervoer Bijna de helft van de inwoners gaat wel eens met de bus. Voor de trein is dit percentage 70 procent. In de regel geldt dat vrouwen vaker met het openbaar vervoer gaan dan mannen en jongeren wat vaker dan ouderen. Busreizigers gaan vooral lopend naar de bushalte en doen hier gemiddeld vijf minuten over. Treinreizigers gaan vooral met de fiets, of lopend en zijn binnen 13 minuten op een van de Enschedese stations, of station Hengelo. Enschede Centraal wordt verreweg het vaakst gebruikt als vertrekstation. Voor zowel bus als trein geldt dat 18 procent van de reizigers aangeeft er nu minder vaak gebruik van te maken dan twee jaar geleden. Voor zowel de bus als de trein geldt dat een verandering in beschikbare vervoermiddelen (vaker een auto ter beschikking, of men fietst vaker) net iets vaker wordt genoemd als reden dan het financiële aspect (bus- of treinkaartje is duurder geworden). Ook de OV-chipkaart komt nog relatief vaak naar voren: men vindt deze moeilijk in gebruik. OV-chipkaart De helft van de inwoners heeft een OV-chipkaart. Men heeft vaker een persoonlijke dan een anonieme kaart. Op de persoonlijke kaart staan naast het reizen op saldo vooral NS-abonnementen, zoals het voordeelurenabonnement. De overgrote meerderheid schat het instaptarief in Enschede met een OV-chipkaart verkeerd in, of weet deze kosten niet. Dit geldt ook voor het bedrag per kilometer. In beide gevallen vindt vaker een over- dan een onderschatting plaats. Oordeel over het openbaar vervoer De bus als geheel krijgt van de reizigers het rapportcijfer 6,7. Men is het meest tevreden over de toegankelijkheid van de bus (7,3) en het minst over de prijs (5,5). Dit is ook het geval bij de trein. De algehele waardering van de trein is een 6,6. De toegankelijkheid van de trein wordt met een 7,1 beoordeeld. De prijs ligt met een 5,2 net onder de voldoendegrens. I

7 Hoofdstuk 1 Inleiding

8 Bus en trein in Enschede Inleiding 1. Inleiding 1.1 Aanleiding Het aantal passagiers in de stadsbussen van Enschede is de afgelopen twee jaar afgenomen, voornamelijk op de zaterdagen. Mede om die reden wil de gemeente inzicht in het aantal inwoners dat met de bus (en de trein) reist binnen Enschede of naar locaties buiten Enschede. Daarnaast is behoefte aan inzicht in de redenen om niet of juist wel met het openbaar vervoer te gaan, de kennis van en het gebruik van de OV-chipkaart en van het openbaar vervoer in en rond Enschede in het algemeen. Om deze en andere vragen te onderzoeken is een peiling uitgevoerd onder het EnschedePanel. Deze rapportage beschrijft de resultaten van dit onderzoek. 1.2 Onderzoeksopzet en respons In overleg met de gemeente Enschede is een vragenlijst ontwikkeld die ingaat op het gebruik van bus en trein in en rond Enschede. Deze is op de gebruikelijke manier uitgezet onder de circa leden van het EnschedePanel: op een donderdag (25 oktober) is een uitnodigingsmail verstuurd, met daarin een unieke link naar de vragenlijst. Een week later is een herinneringsmail verstuurd aan degenen die tot dan toe niet hadden deelgenomen. Uitnodigings- en herinneringsmail(s) worden bewust verstuurd op een donderdag of vrijdag, omdat dit vlak voor een weekeinde valt. In weekeinden is de respons doorgaans het hoogst. Een peiling staat doorgaans tien dagen waarvan twee volledige weekenden online. Deze peiling is afgesloten op maandag 5 november. Op dat moment hadden panelleden de vragenlijst volledig ingevuld. Dat is voldoende om betrouwbare uitspraken over inwoners van Enschede te kunnen doen. Het responspercentage bedraagt 35 procent. De resultaten zijn herwogen naar leeftijd, geslacht en woonservicegebied. Dit gebeurt standaard om de ondervertegenwoordiging van bepaalde groepen (waaronder jongeren) te corrigeren. Door de wegingprocedure zijn de resultaten op deze kenmerken toch representatief voor inwoners van Enschede. 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op het gebruik van bus en trein en de kennis van het busvervoer in Enschede. Hoofdstuk 3 is gewijd aan de OV-chipkaart: gebruik en kennis van (met name) de prijsstelling. In hoofdstuk 4 worden mogelijke stimuleringsmaatregelen en het oordeel van de panelleden over het openbaar vervoer besproken. Ook is in hoofdstuk 4 aandacht voor de poll en de discussie over dit onderwerp op de website van het EnschedePanel. Daar waar mogelijk en relevant zijn de resultaten uitgesplitst naar buurt, geslacht, leeftijd en burgerschapstijl. Een beschrijving van de vier burgerschapsstijlen is opgenomen in de bijlage. Net als een responsverantwoording, aanvullende analysetabellen en de vragenlijst. De gegeven antwoorden op de open vragen staan in een apart Excel-bestand. 1

9 Hoofdstuk 2 Gebruik van het openbaar vervoer 2

10 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer 2. Gebruik van het openbaar vervoer 2.1 Reizen met de bus Bijna de helft (47 procent) van de inwoners reist wel eens met de bus in Enschede(tabel 2.1). Vrouwen doen dit duidelijker vaker dan mannen. Naar leeftijdsgroep zijn de inwoners tot 24 jaar en 75-plussers de meest frequente gebruikers. Naar burgerschapsstijl 1 zijn geen grote verschillen aangetroffen. Dat is ook niet onverwacht aangezien deze stijlen ontwikkeld zijn voor de publieke sector. Onderliggend aan de vier burgerschapsstijlen is het mentality-model dat uit acht profielen bestaat. Naar mentalityprofiel maken zogenaamde opwaarts mobielen relatief weinig gebruik van de bus in Enschede en postmoderne hedonisten relatief veel. Mobiliteit en de keuzes die hierin worden gemaakt, zijn - voor zover bekend - echter geen onderdeel van de beschrijving van verschillen tussen de profielen. Verder is geconstateerd dat inwoners van stadsdeel Zuid het vaakst wel eens met de bus reizen (60 procent). In stadsdeel Centrum ligt dit percentage het laagst (32 procent). In de overige stadsdelen ligt het percentage busreizigers op of rond het gemiddelde: Noord (48 procent), Oost (47 procent) en West (44 procent). Tabel 2.1 Reist u wel eens met de bus in Enschede? (n=2.629) ja nee inwoners 47% 53% mannen 44% 56% vrouwen 52% 48% % 14% % 46% % 59% % 60% % 58% % 50% 75 e.o. 67% 33% plichtsgetrouwen 47% 53% pragmatici 46% 54% buitenstaanders 46% 54% verantwoordelijken 47% 53% 1 Zie bijlage 2 voor een beschrijving van de vier burgerschapsstijlen 3

11 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer De Enschedese busreiziger neemt vooral de bus om te gaan winkelen (56 procent, figuur 2.1). Op enige afstand volgen de motieven: bezoek van familie, vrienden en/of bekenden, reizen van en naar het werk en recreatief bezoek (bijvoorbeeld sporten, bezoek concert of evenement). Bijna een vijfde reist wel eens zakelijk met de bus. School wordt door minder dan één op de tien busreizigers in Enschede genoemd als reisdoel. Dit lijkt laag, maar hierbij moet worden bedacht dat het EnschedePanel vanaf 15 jaar is en dat dus jongeren in schoolgaande leeftijd jaar die met de bus naar school kunnen gaan, niet in het panel zitten. Verder zal een flink deel van de busreizigers naar school van buiten Enschede komen. In bijlagetabel B3.1 zijn de reisdoelen uitgesplitst naar leeftijd en burgerschapsstijl. Onder anders (14 procent) noemde meer dan helft (9 procent van alle busreizigers) dat ze met de bus naar het NS-station reizen, om daar met de trein verder te reizen. Van deze groep waar de bus het voorvervoer naar de trein is, is winkelen in een andere stad het belangrijkste reisdoel, gevolgd door recreatief bezoek. Andere antwoorden die onder anders genoemd werden, zijn uitgaan, vrijwilligers en op vakantie gaan (v.b. een touringcar die vanaf het station vertrekt). Ook werden antwoorden gegeven die beter te kenschetsen zijn als motief (v.b. slecht weer en fiets/auto kapot). Figuur 2.1 Wat zijn uw reisdoelen als u met de bus reist? (meerdere antwoorden mogelijk, n=1.240) 2 winkelen 56% bezoek vrienden/familie woon-werk recreatief bezoek medische voorzieningen 28% 25% 23% 19% zakelijke reis woon-school anders 10% 8% 14% 0% 25% 50% 75% 100% De onderstaande figuren splitsen de reisdoelen van busreizigers uit naar de frequentie doordeweeks en op zaterdag en zondag. In de bijlagetabellen B3.2 zijn de bijbehorende absolute waarden opgenomen. Tussen haakjes het aantal panelleden dat wel eens voor dit reisdoel met de bus reist. Doordeweeks reizen busreizigers met als reisdoel woon-school het meest frequent met de bus, maar dit gaat om een klein deel van de inwoners. Ook een deel woon-werkreizigers doet dat zeer frequent, maar de meerderheid maakt deze reis minder dan 1 dag per maand. Voor alle andere reisdoelen geldt dat er zeer weinig busreizigers zijn die voor het traject zeer frequent (dagelijks) de bus gebruiken. 2 In tabel B3.1 zijn de reisdoelen per leeftijdsgroep weergegeven 4

12 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Figuur 2.2 Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) met de bus? Doordeweeks (maandag t/m vrijdag) woon-werk (n=310) 57% 20% 7% 10% woon-school (n=97) 39% 22% 20% 9% 11% winkelen (n=689) 56% 26% 6% 9% recreatief bezoek (n=277) 72% 18% 3% 5% bezoek vrienden/familie (n=347) 57% 25% 9% 7% medische voorzieningen (n=236) 75% 19% 4% zakelijke reis (n=119) 76% 16% 0% 25% 50% 75% 100% minder dan 1 dag per maand 1-3 dagen per maand 1 dag per week 2-3 dagen per week 4-5 dagen per week nooit Op zaterdag woon-werk (n=310) 20% 3% 75% woon-school (n=97) 16% 2% 80% winkelen (n=689) 57% 18% 8% 14% recreatief bezoek (n=277) 63% 9% 5% 23% bezoek vrienden/familie (n=347) 55% 14% 6% 24% medische voorzieningen (n=236) 15% 83% zakelijke reis (n=119) 22% 3% 0% 25% 50% 75% 100% minder dan 1 zaterdag per maand 1 zaterdag per maand 2-3 zaterdagen per maand (bijna) elke zaterdag nooit 5

13 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Op zondag woon-werk (n=310) woon-school (n=97) 12% 11% 2% 88% 87% winkelen (n=689) 26% 4% 70% recreatief bezoek (n=277) 49% 9% 2% 39% bezoek vrienden/familie (n=347) 43% 12% 5% 37% medische voorzieningen (n=236) 10% 89% zakelijke reis (n=119) 17% 2% 81% 0% 25% 50% 75% 100% minder dan 1 zondag per maand 1 zondag per maand 2-3 zondagen per maand (bijna) elke zondag nooit Het overgrote deel van de busreizigers (93 procent) gaat lopend naar de bushalte (tabel 2.2). Een klein deel gaat op de fiets, of wordt met de auto gebracht. Bijna de helft van de reizigers (48 procent) is binnen vijf minuten bij de bushalte. De andere helft doet er vijf minuten of langer over om bij een bushalte te komen. Gemiddeld doet men er iets minder dan vijf minuten over om bij een bushalte te komen. In stadsdeel Centrum is dit gemiddeld zeven minuten en in stadsdeel Noord vier minuten. De andere stadsdelen zitten op het gemiddelde van vijf minuten. Tabel 2.2 Hoe lang doet u er gemiddeld over om de bushalte te bereiken (minuten)? 1-2 minuten 24% 3-4 minuten 24% 5 minuten 30% 6-10 minuten 20% 11 minuten of meer 4% gemiddeld 4;53 minuten n= Kennis van busvervoer in Enschede In de peiling zijn enkele kennisvragen over het busvervoer in Enschede gesteld. Deze worden in deze paragraaf besproken. De eerste vraag gaat over de beïnvloeding van verkeerslichten door de bus(chauffeur). Voorheen was het zo dat een bus (vrijwel) altijd voorrang had en direct door kon rijden op kruispunten, ongeacht de drukte op de wegen. Dit is aangepast: nu is het zo dat een bus alleen direct door kan rijden als de bus vertraging heeft. Uit figuur 2.3 blijkt dat het grootste deel van de inwoners nog denkt dat de bus altijd voorrang krijgt, slechts 17 procent gaf het juiste antwoord. 6

14 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Er is nauwelijks verschil in juiste antwoorden tussen mannen en vrouwen. Wel valt op dat mannen vaker dan vrouwen denken dat de bus altijd groen of wit licht krijgt (respectievelijk 61 en 55 procent). Naar leeftijd valt op dat hoe jonger men is hoe vaker het juiste antwoord wordt gegeven. Van de groep jarigen is dit bijvoorbeeld 30 procent, onder jarigen 18 procent en onder 75-plussers nog maar 6 procent. Inwoners die wel eens met de bus reizen, geven wat vaker het goede antwoord dan niet-busreizigers. Maar het verschil is niet groot (respectievelijk 19 procent en 16 procent). Figuur 2.3 Hoe is de beïnvloeding van bussen bij verkeerslichten volgens u geregeld? (n=2.629) krijgt altijd gelijk groen/wit licht 58% krijgt alleen direct groen/wit licht als deze achter loopt op de dienstregeling moet gewoon op de beurt wachten voor groen/wit licht. weet niet 10% 17% 14% 0% 25% 50% 75% 100% Drie op de tien weet niet welke bus(lijnen) door hun wijk lopen De inwoners is gevraagd of zij weten welke bussen door hun wijk rijden (figuur 2.4). Ruim een kwart zegt dit precies te weten, een relatief grote groep weet dit ongeveer. Drie op de tien inwoners heeft geen idee. In de wijk Glanerbrug is het percentage inwoners dat precies weet welke bussen de wijk doorkruizen het hoogst (46 procent). Door Glanerbrug loopt 1 buslijn (lijn 3). Ook in Enschede-Zuid is dit percentage relatief hoog (39 procent). In de wijk Binnensingelgebied waar de meeste bussen rijden is het kennisniveau van de inwoners het laagst: 10 procent van de inwoners weet precies hoe de bussen rijden, 41 procent ongeveer en bijna 50 procent zegt geen idee te hebben. Figuur 2.4 Weet u welke bussen er bij u door de wijk met welke bestemmingen rijden? (n=2.629) precies 27% ongeveer 44% geen idee 29% 0% 25% 50% 75% 100% 7

15 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Inwoners van Ribbelt/Stokhorst het best op de hoogte Vervolgens is aan de inwoners die (ongeveer) weten welke buslijnen er in de buurt rijden gevraagd naar de kennis van de frequentie (figuur 2.5). De meesten van deze groep hebben wel enig idee wanneer en met welke frequentie de bussen rijden. Maar er is maar een kleine groep die zelf aangeeft het precies te weten. Inwoners van Ribbelt/Stokhorst (24 procent precies ) en het landelijk gebied (18 procent) zijn naar eigen zeggen het beste op de hoogte. In de wijken Twekkelerveld (6 procent) en Glanerbrug (7 procent) is dit percentage het laagst. Dat is opvallend: inwoners van Glanerbrug weten het beste welke bus(sen) er door hun wijk rijden, maar zijn relatief slecht op de hoogte van de frequentie en de tijden waarop deze bus rijdt. Figuur 2.5 Weet u hoe vaak en op welke tijden de bussen bij u in of langs de wijk rijden? (n=1.878) precies 9% ongeveer 62% geen idee 29% 0% 25% 50% 75% 100% Bijlagetabel B3.4 laat per stadsdeel op wijkniveau zien welke bussen er volgens de inwoners van de betreffende wijk en die zeggen precies of ongeveer te weten welke bussen er rijden (figuur 2.4) - in of langs de wijk rijden. De bussen die feitelijk in of langs de wijk rijden zijn met groen gearceerd als zijnde juiste antwoorden. Kleinere wijken waarin geen respons op deze vraag is, zijn niet getoond. Verder is bij een deel van de wijken sprake van een beperkt aantal waarnemingen, waardoor de uitkomsten voorzichtig moeten worden geïnterpreteerd. Hieronder worden per stadsdeel een aantal opvallende zaken voor dat stadsdeel genoemd. Maar het trekken van conclusies is lastig voor wijken met meerdere buslijnen. Daarom wordt deze vraag nog nader geanalyseerd door de gemeente. Stadsdeel Centrum: In feite komt elke bus, met uitzondering van de buurtbus, in de City omdat daar het busstation ligt. De meeste bekendheid in de City genieten de buslijnen 1, 2 en 3. De tracés van buslijnen 6 en 7 lopen door veel wijken in het Centrum, maar de bekendheid is relatief laag. De buslijnen 3, 4 en 5 hebben wat meer bekendheid in de wijken om de City. Stadsdeel Noord: De meeste bekendheid in Stadsdeel Noord hebben de buslijnen 1 en 2. Opvallend is de lage bekendheid van buslijn 8 (rijdt alleen in de spits tussen Van Heekplein en Hengelo) in alle wijken waar deze doorheen loopt en lijn 6 in Tubantia. Stadsdeel Oost: De stadsbussen in stadsdeel Oost zijn redelijk bekend in de wijken die ze doorkruisen. Uitzonderingen zijn buslijn 7 in Velve-Lindenhof, lijn 4 in Varvik-Diekman en lijn 6 in t Stokhorst. De regiobussen 60, 61 en 62 rijden langs Schreurserve, maar deze hebben minder bekendheid dan de stadsbussen in deze wijk. 8

16 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Stadsdeel Zuid: De bussen in stadsdeel Zuid zijn redelijk bekend in de wijken die ze doorkruisen. Uitzonderingen zijn buslijn 1 in Het Brunink en lijn 7 in Wesselerbrink Noordwest en Helmerhoek- Noord. Dat de buurtbus door de wijk rijdt, is maar bij weinig inwoners bekend. Stadsdeel West: Dat buslijn 1 ook door Ruwenbos loopt is maar bij een beperkt deel van de wijkbewoners bekend. Lijn 7 loopt door meerdere wijken in West, maar de bekendheid is in een deel van deze wijken gering of zelfs nihil. Boekeloërs zijn redelijk goed op de hoogte van buslijn 6 die in het dorp rijdt. Vervolgens is de inwoners die het juiste antwoord hebben gegeven gevraagd om per lijn per richting de rijfrequentie in de spits op doordeweekse dagen en op zaterdagen te benoemen (tabel 2.3). Bij de buslijnen met een halfuursfrequentie is er veelal een lichte overschatting van het aantal bussen per uur per richting. Bij buslijnen met een hogere frequentie (4-6 per uur) is dat juist andersom. 9

17 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Tabel 2.3 Kunt u van elke buslijn aangeven hoe vaak deze volgens u per uur per richting rijdt doordeweeks in de spits en op zaterdagen? 3 ma t/m vrij in de spits zaterdag werkelijk panel werkelijk panel buslijn(en) minimum gemiddeld maximum n= minimum gemiddeld maximum n= , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,3 4 7 buurtbus 2 1 2, , Informatievoorziening vooral via internet en de bushalte zelf Tot slot van deze paragraaf is een vraag gesteld over informatievoorziening: weten inwoners waar zij informatie over de vertrektijden en haltes van bussen in Enschede kunnen vinden? Tweederde zegt van wel (figuur 2.6). Men kon de bronnen in een open vraag aangeven. Drie springen eruit: 9292ov.nl (via de website en de app voor smartphone/tablet), informatie op de borden bij de bushalte zelf en de website van Connexxion. 3 Hierbij zijn extreme waarden buiten beschouwing gelaten. Voor maandag t/m vrijdag in de spits gaat het om kleiner dan 1 en groter dan 15. Voor zaterdag alleen groter dan

18 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Figuur 2.6 Stel: u bent van plan binnen Enschede met de bus vanuit uw eigen wijk naar een andere wijk te reizen. Weet u hoe u dan aan informatie komt over buslijnen en bushaltes in uw wijk en de tijden waarop de bussen rijden? (n=2.629) 67% 33% 0% 25% 50% 75% 100% ja nee Gratis OV 70+ Mensen van 70 jaar en ouder kunnen gratis met de bus reizen. Dit is bij vrijwel iedere 70-plusser bekend. Slechts 9 procent heeft de pas ervoor nog niet aangevraagd. Drie op de tien heeft de pas wel, maar gebruikt deze niet. Tabel 2.4 Volgens onze gegevens bent u 70 jaar of ouder. Weet u dat u binnen de gemeentegrens gratis met de bus kunt reizen? relatief absoluut nee 2% 4 ja, maar ik heb de pas (nog) niet aangevraagd 7% 12 ja, en ik heb de pas hiervoor ook in bezit maar gebruik hem niet 30% 49 ja, en ik heb de pas hiervoor ook in bezit en reis er soms mee 35% 56 ja, en ik heb de pas hiervoor ook in bezit en reis er geregeld tot vaak mee 25% 41 totaal 100% Reizen met de trein Vrouwen nemen vaker de trein dan mannen Zeven op de tien inwoners van Enschede reist wel eens met de trein (tabel 2.5). Net zoals bij het reizen met de bus is ook hier zichtbaar dat vrouwen vaker met de trein reizen dan mannen. En jongeren (met name de groep van jaar) vaker dan ouderen. Naar burgerschapsstijl is meer variatie zichtbaar dan bij busreizigers (zie tabel 2.1). De verantwoordelijken en pragmatici nemen vaker de trein dan de buitenstaanders en de plichtsgetrouwen. 11

19 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Tabel 2.5 Reist u wel eens met de trein? (n=2.629) ja nee totaal 70% 30% man 67% 33% vrouw 74% 26% % 8% % 22% % 32% % 33% % 31% % 34% 75 e.o. 61% 39% plichtsgetrouwen 59% 41% pragmatici 75% 25% buitenstaanders 60% 40% verantwoordelijken 77% 23% Het bezoeken van concerten, evenementen en sport (recreatief bezoek) en bezoek van vrienden, familie en bekenden zijn de voornaamste reisdoelen van treinreizigers (figuur 2.7). Deze worden gevolgd door zakelijke reizen en om te winkelen (dit was het voornaamste motief van busreizigers). De treinreizigers gaan in een vijfde van de reizen met de trein van en naar het werk, of naar school. Onder anders (10 procent) worden nog onder meer reizen voor vakantie, naar Schiphol (ook veelal vakantie) en naar het stadion genoemd. In bijlagetabel B3.5 zijn de reisdoelen van treinreizigers uitgesplitst naar leeftijd en burgerschapsstijl. 12

20 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Figuur 2.7 Wat zijn uw reisdoelen als u met de trein reist? (n=1.848) recreatief bezoek bezoek vrienden/familie 49% 53% zakelijke reis winkelen 24% 30% woon-werk 14% woon-school medische voorzieningen anders 5% 3% 10% 0% 25% 50% 75% 100% De onderstaande figuren splitsen de reisdoelen van treinreizigers uit naar de frequentie doordeweeks en op zaterdag en zondag. In de bijlagetabellen B3.6 zijn de bijbehorende absolute waarden opgenomen. Tussen haakjes het aantal panelleden dat wel eens voor dit reisdoel met de trein reist. Doordeweeks reizen treinreizigers met als reisdoel woon-school het meest frequent met de bus, maar dit gaat om een klein deel van de inwoners. Ze worden in frequentie gevold door woon-werk. Voor alle andere reisdoelen geldt dat er weinig treinreizigers zijn die voor het traject zeer frequent (dagelijks) de trein gebruiken. Veelal gaat het om minder dan 1 dag per maand. 13

21 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Figuur 2.8 Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) met de bus? Doordeweeks (maandag t/m vrijdag) woon-werk (n=258) 43% 16% 10% 14% 18% woon-school (n=89) 23% 26% 17% 8% 26% winkelen (n=437) 79% 7% 14% recreatief bezoek (n=978) 76% 12% 11% bezoek vrienden/familie (n=898) 68% 20% 2% 9% medische voorzieningen (n=60) zakelijke reis (n=551) 70% 84% 25% 11% 4% 0% 25% 50% 75% 100% minder dan 1 dag per maand 1-3 dagen per maand 1 dag per week 2-3 dagen per week 4-5 dagen per week nooit Op zaterdag woon-werk (n=258) 18% 1% 78% woon-school (n=89) 7% 4% 5% 82% winkelen (n=437) 78% 5% 16% recreatief bezoek (n=978) 79% 7% 13% bezoek vrienden/familie (n=898) 72% 12% 4% 12% medische voorzieningen (n=60) zakelijke reis (n=551) 27% 26% 73% 72% 0% 25% 50% 75% 100% minder dan 1 zaterdag per maand 1 zaterdag per maand 2-3 zaterdagen per maand (bijna) elke zaterdag nooit 14

22 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Op zondag woon-werk (n=258) 14% 84% woon-school (n=89) 11% 7% 78% winkelen (n=437) 42% 56% recreatief bezoek (n=978) 65% 6% 27% bezoek vrienden/familie (n=898) 65% 11% 3% 19% medische voorzieningen (n=60) zakelijke reis (n=551) 17% 22% 83% 77% 0% 25% 50% 75% 100% minder dan 1 zondag per maand 1 zondag per maand 2-3 zondagen per maand (bijna) elke zondag nooit Negen van de tien treinreizigers vertrekt meestal van station Enschede Centraal, op enige afstand gevolgd door de stations van Hengelo, Enschede Drienerlo en Glanerbrug (allen 3 procent). Station De Eschmarke wordt het minst vaak gebruikt (afgerond 0 procent). Men gaat vooral met de fiets naar het station (42 procent), gevolgd door de bus (22 procent), lopend of met de auto (meestal gebracht). Tabel 2.6 Hoe gaat u meestal, als u met de trein reist, naar het treinstation? (n=1.848) met de fiets 42% bus 22% te voet 18% gebracht met auto 12% auto (bestuurder) 5% taxi 1% met bromfiets/snorfiets/scooter 0% regiotaxi 0% met scootmobiel/rollator/rolstoel 0% anders 1% 15

23 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Treinreizigers zijn binnen het kwartier op het station De treinreizigers is gevraagd hoe lang zij erover doen om op het station te komen. In de meeste gevallen gaat het om station Enschede Centraal, maar ook andere stations werden genoemd. Gemiddeld doet men er 13 minuten over om op het station te komen. Een op de tien is er binnen 5 minuten, een vijfde doet er 20 minuten of langer over. Inwoners van stadsdeel Centrum zijn het snelst bij het station (gemiddeld 10 minuten), vanuit stadsdeel Zuid duurt dit 7 minuten langer. In Noord is men gemiddeld binnen 12 minuten bij een station en vanuit de stadsdelen Oost en West 14 minuten. Tabel 2.7 Hoe lang doet u erover om uw vertrekstation te bereiken? 1-5 minuten 10% 6-10 minuten 36% minuten 33% minuten 2% 20 minuten of meer 20% gemiddeld 13 minuten n= 1848 In tabel 2.8 is de gemiddelde reistijd tot aan het vertrekstation uitgesplitst naar voorvervoerwijze. Reizigers die zelf met de auto naar het vertrekstation rijden, zijn het langst onderweg vanaf huis, gevold door de bus. Vervoer via taxi en regiotaxi gaat het snelst, gevolgd door langzaam verkeer (voet/fiets). Tabel 2.8 Gemiddelde reistijd tot vertrekstation naar voorvervoerwijze voorvervoer tot aan treinstation van vertrek gemiddelde reistijd (in minuten) n= te voet met de fiets met bromfiets/snorfiets/ scooter 12 4 bus regiotaxi 9 2 taxi 9 9 auto (bestuurder) gebracht met auto anders, namelijk: met scootmobiel/rollator/ rolstoel 11 2 totaal

24 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer 2.4 Gebruik van de regiotaxi De regiotaxi is openbaar toegankelijk als aanvulling op het openbaar vervoer. Daarnaast dient de regiotaxi als aangepast vervoer voor groepen reizigers met een beperking. De bekendheid van de regiotaxi onder de inwoners is hoog: 92 procent kent deze. Vrouwen kennen de regiotaxi vaker dan mannen. Het is niet zo dat de regiotaxi onder jongeren minder vaak bekend is dan onder ouderen. De bekendheid is het laagst onder jarigen: van deze groep kent 90 procent de regiotaxi. Onder de oudste inwoners is dit 94 procent. Het gebruik van de regiotaxi ligt een stuk lager: de afgelopen twee jaar heeft 8 procent van de inwoners die de regiotaxi kennen, wel eens met de regiotaxi gereisd (figuur 2.9). Oudere inwoners (55-64 jaar) reisden het vaakst met de regiotaxi (11 procent). Onder jongeren (16-29 jaar) is dit percentage 4 procent. Verder valt op dat inwoners van stadsdeel Zuid het vaakst met de regiotaxi hebben gereisd (11 procent). In stadsdeel West is dit bijvoorbeeld 4 procent. Tot slot is nog gevraagd of de inwoners een regiotaxipas hebben. Dit is voor 6 procent het geval. Figuur 2.9 Heeft u in de afgelopen twee jaar wel eens met de regiotaxi gereisd? (n=2.420) 8% 92% 0% 25% 50% 75% 100% Ja Nee Waarom wordt er met de regiotaxi gereisd: figuur 2.10 geeft de antwoorden. Een vijfde van de regiotaxireizigers geeft aan dat men reist op tijdstippen dat er geen trein of bus rijdt, of naar bestemmingen waar geen bus of trein komt. Onder anders worden vooral beperkingen in de vorm van leeftijd, rolstoel, rollator en andere hulpmiddelen genoemd. 17

25 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Figuur 2.10 Waarom reist u wel eens met de regiotaxi? (n=184) Regiotaxi is goedkoper dan bus of trein 16% Regiotaxi is comfortabeler dan bus of trein Naar mijn bestemming gaat geen bus of trein Ik moet reizen op tijdstippen dat er geen bus of trein rijdt Door te grote afstand tot een bushalte/treinstation 18% 21% 21% 13% anders 42% 0% 25% 50% 75% 100% 2.5 Reismotieven Aan de inwoners die wel eens met bus en/of trein reizen is gevraagd naar de reden(en) hiervoor (tabel 2.9). Uit de spreiding van de antwoorden komt naar voren dat er geen reden(en) zijn die er echt bovenuit springen. De antwoorden vallen uiteen in twee hoofdgroepen: het openbaar vervoer biedt meer comfort en mogelijkheden om andere dingen te doen en de prijs; men vindt de prijs van benzine te hoog en (mede daarom) een reis met het openbaar vervoer goedkoper. Dit beeld komt ook naar voren uit de analyse van de antwoorden onder anders waar aanbiedingen (bijvoorbeeld vrij reizen in een bepaalde periode) vaak wordt genoemd. Milieu en duurzaamheid wordt relatief weinig als reden voor de keuze van het openbaar vervoer genoemd. Andere zaken die naast aanbiedingen vaak werden genoemd onder anders zijn: omdat het makkelijker is (eindbestemming ligt vlakbij het station), uitgaan (en de mogelijkheid om alcohol te kunnen drinken) en bij slecht weer (waarschijnlijk in plaats van de fiets). Er zijn doorgaans geen grote verschillen aangetroffen in de antwoorden tussen bus- en treinreizigers. Voor treinreizigers vormt de vergoeding van de werkgever vaker een reden om voor het OV te kiezen dan voor busreizigers (respectievelijk 9 en 1 procent). 18

26 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Tabel 2.9 Waarom kiest u bij een reis (wel eens) voor het openbaar vervoer? (meerdere antwoorden mogelijk, n=2.010) ik kan tijdens mijn ov-reis andere activiteiten doen 29% auto is door brandstof (+ parkeren) duurder 25% het openbaar vervoer is comfortabeler reizen 24% er is onvoldoende parkeerruimte op mijn bestemming 23% ik heb geen auto 16% het openbaar vervoer is goedkoper 16% het is duurzamer 15% het openbaar vervoer is sneller 14% omdat de werkgever het vergoedt 13% het is gezelliger 9% ik heb geen rijbewijs 7% anders 21% Vervolgens is het tegenovergestelde van de vorige vraag gesteld (redenen om juist niet met het openbaar vervoer te reizen, uitgesplitst naar de inwoners die niet of juist wel met het openbaar vervoer reizen). Tabel 2.10 geeft de resultaten. De meest genoemde redenen vallen uiteen in drie groepen: de snelheid en frequentie van het vervoer, de prijs (het openbaar vervoer is te duur) en het vervoer (men gaat lopend of met de fiets, of heeft de auto nodig voor het werk). De niet OV-reizigers hebben iets vaker een prijsmotief (het OV is te duur). De OV-reizigers geven vaker aan dat ze niet op hun locatie kunnen komen met het openbaar vervoer, of nemen juist de fiets. Tabel 2.10 Als u (een keer) niet met het openbaar vervoer reist waarom is dit? niet OVreizigers OV-reizigers het openbaar vervoer is te duur / duurder dan auto 39% 34% ik reis met de fiets of ga lopend 39% 39% het openbaar vervoer is te langzaam 23% 35% ik heb de auto nodig voor /tijdens mijn werk 23% 13% het openbaar vervoer is te oncomfortabel 20% 14% er gaat geen openbaar vervoer naar mijn bestemming(en) 14% 31% de frequentie is te laag 11% 18% ik voel me in het openbaar vervoer wel eens onveilig 7% 4% ik vervoer grote voorwerpen 3% 10% ik rijd met iemand mee/carpool 2% 12% anders 25% 16% n=

27 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer 2.6 Reisfrequentie met bus en trein Inwoners reizen iets minder vaak met de bus Een van de achterliggende redenen van deze peiling is dat het aantal busreizigers in Enschede de afgelopen twee jaar, met name op zaterdag, is afgenomen. Dit wordt bevestigd door de onderstaande figuur: voor zowel de doordeweekse dagen en op zaterdag geeft 18 procent van de inwoners aan, minder vaak met de bus te reizen. Dit is een hoger percentage dan inwoners die vaker met de bus zijn gaan reizen. In een kwart van de gevallen is het reisgedrag met de bus niet veranderd. Ongeveer de helft reist helemaal niet met de bus. Figuur 2.11 Reist u op onderstaande momenten in vergelijking met 2 jaar geleden vaker, even vaak of minder vaak met de bus? (n=2.629) 100% 75% 50% 25% 18% 18% 26% 25% 8% 5% 48% 51% minder vaak ongeveer even vaak nu vaker nu niet met de bus en 2 jaar geleden ook niet 0% doordeweeks zaterdag Waarom reist men vaker met de bus? Tabel 2.11 geeft de redenen. Een vijfde van de frequentere busreizigers geeft aan dat de busdienst beter is geworden. Ook de prijs van de bus (goedkoper geworden) en de prijs van de auto (juist duurder geworden) spelen een rol. Onder anders noemt men onder meer dat parkeren duurder en moeilijker is geworden, medische redenen en dat men voortaan als 70-plusser gratis reist. Wijzigingen in reisdoel, zoals een andere baan, of andere school, spelen geen grote rol. 20

28 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Tabel 2.11 Waarom reist u vaker met de bus? (meerdere antwoorden mogelijk) doordeweeks zaterdag de busdienst is beter geworden 20% 21% OV-chipkaart is eenvoudiger dan strippenkaart 20% 17% auto is duurder geworden 16% 14% bus is goedkoper geworden 14% 17% ik heb geen auto meer ter beschikking 13% 6% ik wil of kan niet meer fietsen 10% 8% duurzaamheid is voor mij belangrijker geworden 10% 7% ik reis vaker naar mijn bestemming(en) 10% 9% ik ben van baan veranderd 7% 2% ik ben van school/studie veranderd 7% 1% anders 30% 43% n= Inwoners die minder vaak met de bus gaan, fietsen vaker De meestgenoemde reden om in vergelijking met twee jaar geleden minder vaak met de bus te gaan, is dat men vaker de fiets neemt. Ook heeft men in veel gevallen vaker een auto ter beschikking. Zo vormt de beschikbaarheid/gebruik van andere vervoermiddelen een voorname reden om minder vaak met de bus te gaan. Drie op de tien inwoners noemt de toegenomen prijs en een vijfde de (invoering van de) OV-chipkaart. Andere redenen hebben vooral te maken met een verandering: bijvoorbeeld van baan of studie. Deze aandelen zijn gering. De OV-chipkaart heeft een even groot aandeel in de motieven om vaker, of juist minder vaak met de bus te gaan. Omdat de groep reizigers die minder vaak met de bus reist, veel groter is, is het effect van de OV-chipkaart op (de reismotieven van) busreizigers eerder negatief dan positief. Tabel 2.12 Waarom reist u minder vaak met de bus? (meerdere antwoorden mogelijk) doordeweeks zaterdag ik fiets vaker (gewone fiets) 38% 38% bus is duurder geworden 29% 29% ik heb nu (vaker) een auto ter beschikking 28% 22% OV-chipkaart is moeilijker dan strippenkaart 21% 20% ik reis minder vaak 15% 19% de busdienst is slechter geworden 13% 9% ik ben van baan veranderd 12% 1% ik heb een elektrische fiets aangeschaft 5% 6% ik ben van school/studie veranderd 4% 2% auto is goedkoper geworden 2% 2% anders 21% 16% n=

29 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Ook voor treinreizen geldt dat 18 procent van de inwoners minder vaak met de trein reist dan twee jaar geleden en dat dit een hoger percentage is dan inwoners die juist vaker reizen. Een derde reist helemaal niet met de trein (figuur 2.12). Figuur 2.12 Reist u op onderstaande momenten in vergelijking met 2 jaar geleden vaker, even vaak of minder vaak met de trein? (n=2.629) 100% 18% 18% 75% 50% 25% 41% 40% 8% 5% 32% 37% minder vaak ongeveer even vaak nu vaker nu niet met de trein en 2 jaar geleden ook niet 0% doordeweeks zaterdag Tabel 2.13 toont de redenen waarom men vaker met de trein reist. Verandering van vervoermiddel (geen auto meer, auto duurder) en verandering van baan/studie worden het vaakst genoemd. Onder anders worden onder meer goedkope treinabonnementen en medische redenen genoemd. Tabel 2.13 Waarom reist u vaker met de trein? (meerdere antwoorden mogelijk) doordeweeks zaterdag ik reis vaker naar mijn bestemmingen 23% 26% ik ben van baan veranderd 17% 4% auto is duurder geworden 14% 16% ik ben van school/studie veranderd 13% 5% ik heb geen auto meer ter beschikking 10% 10% duurzaamheid is voor mij belangrijker geworden 9% 7% reizen met de OV-chipkaart is goedkoper dan in de tijd zonder OV-chipkaart 8% 7% trein is goedkoper geworden 7% 13% de treindienst is beter geworden 6% 4% reizen met de OV-chipkaart is eenvoudiger dan in de tijd zonder OVchipkaart 5% 5% anders 30% 35% n=

30 Bus en trein in Enschede Gebruik van het openbaar vervoer Tot slot van dit hoofdstuk is gevraagd waarom er minder vaak met de trein wordt gereisd (tabel 2.14). Ongeveer een derde heeft nu vaker een auto tot de beschikking. Ongeveer een kwart reist minder vaak naar bestemmingen per trein, of geeft aan dat de trein duurder is geworden. Een op de tien is van mening dat de treindienst slechter is geworden. Een op de zes zegt dat het reizen met de OV-chipkaart ingewikkelder is geworden. Ook voor de treinreizigers geldt dat de OV-chipkaart zowel wordt genoemd als een reden om vaker en om minder vaak met de trein te reizen. Omdat het aantal inwoners dat minder vaak met de trein reist groter is dan de groep die dat wel doet, lijkt ook hier de invoering van de OV-chipkaart per saldo een negatief effect te hebben op het treingebruik. Tabel 2.14 Waarom reist u minder vaak met de trein? (meerdere antwoorden mogelijk) doordeweeks zaterdag ik heb nu (vaker) een auto ter beschikking 31% 29% ik reis minder vaak naar mijn bestemmingen 28% 31% trein is duurder geworden 23% 25% ik ben van baan veranderd 15% 4% reizen door de OV-chipkaart invoering is ingewikkelder geworden 15% 13% ik fiets vaker (gewone fiets) 12% 12% de treindienst (frequenties, rijtijden, betrouwbaarheid, route) is slechter geworden 11% 11% reizen door de OV-chipkaart invoering is duurder geworden 10% 9% ik ben van school/studie veranderd 4% 1% auto is goedkoper geworden 4% 4% ik heb een elektrische fiets aangeschaft 3% 2% anders 19% 19% n=

31 Hoofdstuk 3 De OV-chipkaart 24

32 Bus en trein in Enschede De OV-chipkaart 3. De OV-chipkaart Dit hoofdstuk staat volledig in het teken van de OV-chipkaart. Deze is nu enige tijd officieel ingevoerd. Hoewel het in Twente nog wel mogelijk is om een kaartje bij de chauffeur te kopen, is het aannemelijk dat het aantal OV-chipkaarten zal toenemen. In dit hoofdstuk komen het gebruik (paragraaf 3.1), de prijs (3.2) en de bekendheid van enkele kortingsacties (3.3) aan bod. De meeste vragen zijn gesteld in de vorm van een quizvraag, waarbij achteraf het juiste antwoord is gegeven. Hierdoor is de peiling ook gebruikt voor informatieoverdracht. 3.1 Gebruik van de OV-chipkaart Krappe meerderheid heeft OV-chipkaart Het aantal OV-chipkaartbezitters ligt onder de inwoners van Enschede op 53 procent. Men heeft vaker een persoonlijke, dan een anonieme OV-chipkaart (tabel 3.1). Tabel 3.1 Bent u in het bezit van een OV-chipkaart? (n=2.629) persoonlijk anoniem geen totaal 38% 15% 47% OV-reizigers: bus+trein 61% 19% 20% OV-reizigers: bus 30% 18% 52% OV-reizigers: trein 35% 15% 51% niet OV-reizigers 5% 8% 87% man 37% 14% 49% vrouw 40% 16% 43% % 3% 16% % 16% 33% % 17% 55% % 21% 54% % 15% 49% % 5% 45% 75 e.o. 51% 6% 44% plichtsgetrouwen 34% 12% 54% pragmatici 40% 15% 45% buitenstaanders 24% 13% 62% verantwoordelijken 43% 16% 41% 25

33 Bus en trein in Enschede De OV-chipkaart OV-reizigers die zowel bus in Enschede als trein gebruiken, hebben in meerderheid een persoonlijke OV-chipkaart. Van de OV-reizigers die of wel eens met de bus of wel eens met de trein gaan, heeft ongeveer de helft een OV-chipkaart, waarvan de meeste een persoonlijk. Vrouwen hebben iets vaker een OV-chipkaart dan mannen. Naar leeftijd valt op dat de groep van jarigen het minst vaak een OV-chipkaart heeft (46 procent), onder de jongeren is dit percentage 84 procent. Verder is het opvallend dat het aantal OV-chipkaartbezitters in de stadsdelen Centrum en Noord duidelijk hoger ligt (59 en 58 procent) dan gemiddeld. In Zuid en Oost is dit percentage bijvoorbeeld 49 procent. In stadsdeel West heeft 54 procent van de inwoners een OV-chipkaart. OV-chipkaart veelal in combinatie met NS-producten Persoonlijke OV-chipkaartbezitters hebben vooral NS-voordeeluren en automatisch saldo opladen op hun kaart staan. Een OV-studentenkaart en leeftijdskorting producten worden beide door 10 procent genoemd. Ook het percentage busabonnementen in combinatie met een persoonlijke OV-chipkaart ligt relatief laag (5 procent). Onder anders worden nog onder meer een businesscard, OV-fiets en een NS-weekend vrij abonnement genoemd. Jongeren (16-24 jaar) maken op hun persoonlijke OV-chipkaart relatief weinig gebruik van automatisch saldo opladen, NS voordeeluren en andere producten, omdat ze in 80 procent van de gevallen over een OV-studentenkaart beschikken. Boven 25 jaar zijn de verschillen kleiner tussen de leeftijdsgroepen. Met uitzondering van de leeftijdskorting die alleen voor 55-plussers van toepassing is en de NS-trajectkaart die vooral wordt gebruikt door personen in de werkzame leeftijdsgroepen jaar. Figuur 3.1 Welke producten staan er op uw persoonlijke OV-chipkaart naast het gewone saldo? (meerdere antwoorden mogelijk; n=1.009)? NS voordeeluren automatisch saldo opladen 44% 50% OV-studentenkaart leeftijdskorting product dalkorting Oost-Nederland busabonnement NS trajectkaart ander product 10% 10% 6% 5% 2% 14% 0% 25% 50% 75% 100% 26

34 Bus en trein in Enschede De OV-chipkaart Meerdere gebruikers voornaamste reden voor aanschaf anonieme kaart De mogelijkheid om een kaart door meerdere mensen te gebruiken is de voornaamste reden om te kiezen voor een anonieme OV-chipkaart (figuur 3.2). Een kwart noemt de privacy of denkt dat de anonieme kaart makkelijker is in gebruik. Een kleine groep van 9 procent denkt (ten onrechte) dat een anonieme OV-chipkaart goedkoper is dan een persoonlijke kaart. Figuur 3.2 Waarom heeft u gekozen voor een anonieme OV-chipkaart en niet een persoonlijke? (meerdere antwoorden mogelijk; n=391) Omdat meerdere personen hem kunnen gebruiken Ik heb geen behoefte aan andere producten dan reizen op saldo Vanwege de privacy 28% 26% 54% Eenvoudiger in gebruik 25% Aanvragen persoonlijke kaart is te moeilijk/ingewikkeld Persoonlijke kaart is duurder in aanschaf 11% 9% anders 12% 0% 25% 50% 75% 100% Een derde vindt een papieren kaartje makkelijker Verreweg de meest genoemde reden om geen OV-chipkaart aan te schaffen, is dat men zelden of nooit reist met het openbaar vervoer (tabel 3.1). Daarnaast zegt een deel dat het aanschaffen van papieren kaartjes (bij automaat of chauffeur) makkelijker is, of dat de aanschaf en het gebruik van de OV-chipkaart te moeilijk wordt gevonden. Privacy wordt weinig genoemd (6 procent). Dit percentage is gelijk aan het aantal inwoners dat niet weet waar men een OV-chipkaart kan kopen. Tot slot noemt een deel van de inwoners die geen OV-chipkaart hebben, een prijsargument: de OV-chipkaart is te duur, of een ander kaartje is juist goedkoper. Naar leeftijd bezien zijn geen grote verschillen gevonden. 27

35 Bus en trein in Enschede De OV-chipkaart Tabel 3.1 Waarom heeft u geen OV-chipkaart? (meerdere antwoorden mogelijk; n=1.229) ik reis zelden tot nooit met het openbaar vervoer en daarom niet nodig 79% een buskaartje bij de chauffeur kopen is gemakkelijker 18% een papieren treinkaartje kopen is gemakkelijker 17% ik vind de aanschaf te duur 16% aanschaf OV-chipkaart is te moeilijk/ingewikkeld 11% gebruik OV-chipkaart is te moeilijk/ingewikkeld 9% vanwege privacy 6% ik weet niet waar ik een OV-chipkaart kan aanschaffen 6% een papieren treinkaartje kopen is goedkoper 3% een buskaartje bij de chauffeur kopen is goedkoper 1% anders 11% 3.2 De prijs van de OV-chipkaart Tweederde schat de prijs verkeerd in, of weet deze niet Een anonieme OV-chipkaart kost eenmalig 7,50. Dit bedrag wordt door 36 procent van de inwoners genoemd. Bijna 40 procent gaf aan de prijs niet te weten. Verder valt op dat bijna 10 procent denkt dat een anonieme OV-chipkaart gratis is. Het maakt daarbij niet uit of iemand wel eens met het OV reist of niet. Van de OV-reizigers wist 41 procent het juiste antwoord en onder niet OV-reizigers is dat 20 procent. Niet OV-reizigers maken vaker gebruik van de categorie weet niet. Figuur 3.2 Wat kost volgens u de aanschaf van een anonieme OV-chipkaart? (n=2.629) gratis in aanschaf 9% 2,50 2% 5,- 6% 7,50 36% 10,- 5% 12,50 15,- 25,- 1% 1% 1% weet niet 39% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 28

36 Bus en trein in Enschede De OV-chipkaart Een persoonlijke OV-chipkaart is even duur als een anonieme. Bijna een derde van de inwoners schatte dit juist in (figuur 3.3). Verder denken vrijwel gelijke groepen dat de kaart juist duurder of goedkoper is. Naar leeftijd valt op dat vooral inwoners tussen de 16 en 29 jaar denken dat een persoonlijke OV-chipkaart duurder is (27 procent). Van de OV-reizigers wist 34 procent het juiste antwoord en onder niet OV-reizigers is dat 19 procent. Niet OV-reizigers maken vaker gebruik van de categorie weet niet. Figuur 3.3 Een persoonlijke OV-chipkaart is ten opzichte van aanschaf van een anonieme OV-chipkaart (n=2.629) Goedkoper 17% Even duur 31% Duurder 19% Weet niet 34% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Minder dan 10 procent kent het opstaptarief Het opstaptarief voor reizen in de bus met de OV-chipkaart is in Enschede 83 eurocent. Dit wisten niet veel mensen: 58 procent vult bij voorbaat weet niet en 33 procent noemde een verkeerd bedrag. Het juiste bedrag wordt door 9 procent van de inwoners genoemd. Onder busreizigers is dat met 13 procent maar iets hoger. Figuur 3.4 Hoe hoog is volgens u het opstaptarief in Enschede voor reizen met de bus bij gebruik van de OV-chipkaart (zonder gebruik van kortingsproducten)? (n=2.629) 0,10 2% 0,27 0,52 0,83 8% 9% 9% 0,98 1,09 1,24 4% 4% 7% Weet niet 58% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 29

37 Bus en trein in Enschede De OV-chipkaart Ook kilometertarief is onbekend Naast een opstaptarief wordt er binnen de tariefstelling via de OV-chipkaart een tarief per kilometer gerekend. Dat is in Enschede 13 eurocent. Hoewel het kennisniveau hoger is dan bij het opstaptarief, kan ook in dit geval een minderheid het juiste bedrag noemen (12 procent) en is de bekendheid ook onder busreizigers met 16 procent vrij laag. Ook hier geldt dat veel inwoners weet niet invullen (54 procent). Van degenen die wel een bedrag noemden, denken de meeste inwoners (op 4 procent na) die een fout bedrag noemden, dat dit bedrag hoger is dan 13 cent per kilometer. Figuur 3.5 Wat is volgens u het tarief per gereisde kilometer in de bus bij reizen met de OV-chipkaart (zonder gebruik van kortingsproducten)? (n=2.629) 0,01 0% 0,08 4% 0,13 0,21 12% 14% 0,45 9% 0,66 6% 0,99 2% Weet niet 54% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Tot slot is gevraagd om een inschatting te geven van de kosten van een buskaartje voor een enkele rit van een wijk buiten de Singel naar het centrum. Gemiddeld is dit volgens de inwoners 7,21. Gecorrigeerd voor enkele extreme waarden van bijvoorbeeld 500 euro daalt dit bedrag naar 2,19. Het juiste antwoord is 2,20. Dat is 0,98 cent duurder dan reizen met de OV-chipkaart (zonder kortingsproduct). Het antwoord 2,19 is dus dicht in de buurt van de werkelijkheid. 3.3 Bekendheid kortingsacties Buiten de spits met 20 procent korting in de bus reizen, kan via het product Dalkorting Oost-Nederland. Dit product wordt door slechts 2 procent van de inwoners op dit moment gebruikt, nog eens 2 procent heeft hier gebruik van gemaakt en nu niet meer. De bekendheid ervan is ook laag: 83 procent zegt nog nooit van dit product gehoord te hebben. Onder busreizigers is dat met 78 procent maar iets minder. Van de busreizigers maakt 4 procent er gebruik van en heeft 4 procent er gebruik van gemaakt. 30

38 Bus en trein in Enschede De OV-chipkaart Figuur 3.6 Bekendheid Dalkorting Oost-Nederland (n=2.629) Ja, en ik maak er nu gebruik van 2% Ja, en ik heb er gebruik van gemaakt maar nu niet meer 2% Ja, ken ik maar geen gebruik van gemaakt 12% Nee, ken ik niet 83% 0% 25% 50% 75% 100% In juni/juli en september/oktober was er een actie waarbij mensen op zaterdag en zondag met het buskaartje heen & terug konden reizen en waarbij tegen inlevering van 5 of 10 buskaartjes goedkoop of gratis een anonieme OV-chipkaart kon worden verkregen. Deze actie is minder bekend dan de actie dalkorting Oost-Nederland (figuur 3.7). Ook het gebruik ervan is laag. De bekendheid onder busreizigers was met 15 procent iets groter dan gemiddeld onder alle inwoners. Figuur 3.7 Bekendheid actie met buskaartjes en inwisselen voor een anonieme OV-chipkaart (n=2.629) Ja, en ik heb er gebruik van gemaakt 1% Ja, was ik mee bekend maar geen gebruik van gemaakt en ik heb geen OV-chipkaart 3% Ja, was ik mee bekend maar geen gebruik van gemaakt omdat ik al een OV-chipkaart heb 6% Nee, ken ik niet 90% 0% 25% 50% 75% 100% 31

39 Hoofdstuk 4 Oordeel over het openbaar vervoer 32

40 Bus en trein in Enschede Oordeel over het openbaar vervoer 4. Oordeel over het openbaar vervoer 4.1 Stimuleren reizen met het OV Onder welke omstandigheden en in welke situaties overwegen inwoners om vaker met het openbaar vervoer te reizen, of de auto en/of fiets in te ruilen voor de bus of de trein? De inwoners is een aantal situaties voorgelegd. Hieruit komt naar voren dat een gratis bus het grootste effect heeft: de helft gaat dan zeker vaker met het openbaar vervoer en nog eens een kwart waarschijnlijk. Ook de andere relatief vaak genoemde veranderingen hebben vooral een financiële component: het kaartje in de bus dat goedkoper wordt, goedkopere kilometer tarieven op de OV-chipkaart, of het financieel stimuleren door de werkgever. Naast de financiële kant wordt belicht dat de bus of de trein vaker moet rijden, of dat er betere voorzieningen bij de halte en/of het station zijn. Het verbeteren van het comfort van bus of trein en de informatievoorziening, hebben een relatief laag effect op het reizen met het openbaar vervoer. Voor alle voorgelegde maatregelen geldt dat deze meer effect zullen hebben op het OV-gebruik onder inwoners die nu ook al wel eens met de bus of trein reizen. Tabel 4.1 Ik ga vaker met het openbaar vervoer reizen als (n=2.629) zeker wel misschien zeker niet weet niet de bus gratis wordt 51% 26% 16% 8% de bus vaker rijdt 18% 32% 37% 12% kaartje in de bus goedkoper wordt 16% 35% 36% 13% km-tarieven via OV-chipkaart goedkoper worden 15% 40% 32% 14% mijn werkgever OV-gebruik financieel stimuleert 14% 23% 42% 22% de trein vaker rijdt 13% 30% 43% 14% de OV-chipkaart goedkoper wordt in aanschaf 13% 27% 46% 14% de OV-chipkaart eenvoudiger verkrijgbaar wordt 13% 25% 47% 15% er betere/meer fietsstallingen bij treinstations komen 13% 25% 47% 15% de bushalte dichterbij is 12% 24% 53% 11% er meer drukte op de weg ontstaat (langere files, langer wachten bij stoplichten etc.) 12% 36% 39% 15% de Enschedese buslijnen omgevormd worden tot tramverbindingen 11% 21% 49% 18% er betere/meer fietsstallingen bij bushaltes komen 10% 22% 53% 15% parkeertarieven hoger worden 9% 25% 53% 13% ik door het reizen met het ov punten spaar die ik kan inwisselen voor korting op producten bij winkels/horeca etc. (soort air-miles) 9% 20% 58% 13% ik niet meer bij mijn werk kan parkeren (geen parkeerplek meer aanwezig/beschikbaar) 8% 21% 50% 22% de trein comfortabeler/luxer wordt 8% 28% 51% 14% ik betere persoonlijke reisinformatie over het openbaar vervoer zou krijgen 8% 21% 56% 15% de bus comfortabeler/luxer wordt 6% 26% 54% 14% 33

41 Bus en trein in Enschede Oordeel over het openbaar vervoer Meer openbaar vervoer is minder auto Wat voor effecten heeft een eventuele toename van het reizen met het openbaar vervoer voor bijvoorbeeld het reizen met de auto? Uit figuur 4.1 blijkt dat bijna 40 procent van de inwoners dan zeker minder vaak met de auto zou gaan. Nog eens 30 procent acht deze kans waarschijnlijk. Een op de zeven (16 procent) zou minder vaak met de fiets gaan. Bijna een op de tien inwoners (9 procent) zou vaker gaan reizen, als men vaker met het openbaar vervoer zou gaan reizen. Voor alle voorgelegde effecten geldt dat deze bij de huidige OV-reizigers sterker zullen optreden dan bij niet OV-reizigers. Figuur 4.1 Als ik vaker met het openbaar vervoer ga reizen ga ik (n=2.629).. vaker reizen 9% 33% 47% 11%.. minder vaak met de fiets 16% 28% 51% 6%.. minder vaak met de auto 38% 30% 25% 7% 0% 25% 50% 75% 100% zeker wel misschien zeker niet weet niet 4.2 Eindoordeel Busvervoer in Enschede krijgt een 6,7 De inwoners die wel eens met de bus reizen, is gevraagd om het busvervoer op een aantal aspecten te beoordelen. Het algehele oordeel is een 6,7. Een minderheid (13 procent) gaf een onvoldoende. Men is verder het meest positief over de toegankelijkheid van de bus (7,3) en het meest negatief over de prijs (5,5). Opvallend is het dat mannen op vrijwel alle aspecten positiever oordelen over de bus dan vrouwen (met uitzondering van het comfort). Het grootste verschil is te zien bij de prijs: mannen geven hier een 5,6 voor, bij vrouwen zakt het cijfer onder de voldoendegrens: 5,3. Naar stadsdeel valt op dat inwoners van stadsdeel Zuid het meest positief zijn over de dienstregeling (7,1). Opvallend is dat dit in Centrum waar vrijwel alle bussen langs of doorheen rijden) de waardering voor de dienstregeling het laagst is: gemiddeld een 6,6. Dat is gelijk aan het cijfer voor de dienstregeling in West. Naar burgerschapsstijl bezien, zijn geen grote verschillen aangetroffen in het gemiddelde rapportcijfer. Voor de meeste aspecten geldt dat het rapportcijfer toeneemt met het stijgen van de leeftijd. Met uitzondering van instapmogelijkheden en comfort die door jongeren ook relatief goed worden beoordeeld. 34

42 Bus en trein in Enschede Oordeel over het openbaar vervoer Men kon de gegeven oordelen toelichten. Een slechte beoordeling voor de dienstregeling heeft vooral met de aansluiting op de trein te maken. Die kan volgens meerdere respondenten beter. Ook wordt er vaak gezegd dat de bussen niet rijden op de gemelde tijdstippen (halte-informatie klopt niet). De bushaltes zijn vaak ver lopen. Veel mensen vinden de bus te duur. Parkeren in een parkeergarage is nog goedkoper. Figuur 4.2 Oordeel over aspecten van het busvervoer (rapportcijfer, nmin=1.312) totaaloordeel bus 6,7 toegankelijkheid bus dienstregeling comfort bus reisinformatie bus/halte 7,3 6,9 6,8 6,6 prijs 5, Waardering trein iets lager dan waardering ring bus Bij de waardering voor de trein is hetzelfde beeld zichtbaar: men is het meest positief over de toegankelijkheid en het minst positief over de prijs van een treinkaartje. De cijfers liggen net iets lager dan voor de bus: het algehele oordeel over de trein komt uit op een 6,6 (figuur 4.3). Een op de zeven inwoners (14 procent) gaf een onvoldoende. Het hoogste cijfer wordt gegeven voor de toegankelijkheid (7,1) en het laagste voor de prijs (5,2). Mannen oordelen doorgaans net iets positiever over de aspecten van de trein dan vrouwen, hoewel het eindoordeel voor beide groepen gelijk is. Naar burgerschapsstijl is te zien dat de buitenstaanders het meest kritisch zijn over de trein, gemiddeld geven zij een 6,4 als eindoordeel. De plichtsgetrouwen zitten op een cijfer van 6,6. De pragmatici en de verantwoordelijken geven een 6,7 voor het reizen met de trein. Bezien naar leeftijdsgroep is hetzelfde patroon zichtbaar als bij de bus. De rapportcijfers nemen toe met het stijgen van de leeftijd. Met uitzondering van instapmogelijkheden en comfort die door jongeren ook relatief goed worden beoordeeld. Men kon het oordeel toelichten. Er komt vaak naar voren dat de prijs van een treinkaartje te hoog wordt gevonden. Verder wordt er regelmatig aangegeven dat men de trein vanuit Enschede vies en onhygiënisch vindt. De informatievoorziening kan volgens sommige inwoners beter. Vertragingen vormen voor een aantal inwoners een bron van ergernis en een reden om vaker met de auto te gaan. 35

43 Bus en trein in Enschede Oordeel over het openbaar vervoer Figuur 4.3 Oordeel over aspecten van de trein (rapportcijfer, nmin=1.625) totaaloordeel trein toegankelijkheid trein comfort trein reisinformatie trein/station/perron dienstregeling 6,6 7,1 6,9 6,8 6,7 prijs 5, Verslag discussieplatform en EnschedePoll Uitleg Deze peiling was de eerste van in totaal drie peilingen waarbij een pilot draait met een discussieplatform en een poll. Na het invullen van de vragenlijst werden de respondenten naar dit platform op geleid. Hier kon worden gediscussieerd over de oorzaken van de afname van het busvervoer in Enschede: herkennen de panelleden de geconstateerde afname van het aantal passagiers? Wat zijn volgens hen hiervan de oorzaken? Discussie De discussie is beperkt gemodereerd. Dat wil zeggen, er is niet actief deelgenomen aan de discussie, maar gekeken of de reacties van fatsoenlijke aard bleven. Er is 1 reactie verwijderd. Een respondent gaf aan dat de bus altijd bomvol zit en dat hij zich niet in het beeld van de afname van het aantal passagiers herkent. Vervolgens ging de discussie vrij snel naar de kosten: men vond de bus veel te duur, de aanleg van de busbanen waren volgens meerdere panelleden de oorzaak van de toegenomen prijs. Nog wat verder ging men in op de OV-chipkaart: deze is te duur en ongemakkelijk in gebruik. Dit was de algemene mening van de deelnemers aan de discussie. Een volledig overzicht van alle bijdragen is terug te zien op de website van het EnschedePanel. EnschedePoll Ook kon men de volgende poll invullen: In Enschede krijgt de bus voorrang bij stoplichten als deze achterloopt op de dienstregeling. Wat vindt u daarvan? De verdeling van de antwoorden was: terecht, het openbaar vervoer moet altijd voorgaan (30 procent, 163 reacties); geen probleem, het duurt alleen voor auto s en fietsers soms wel erg lang (49 procent, 264 reacties); onnodig, de bus is toch leeg en er ontstaan lange files door (21 procent, 111 reacties). 36

44 Bus en trein in Enschede Oordeel over het openbaar vervoer 4.4 Evaluatievragen Elke peiling onder het EnschedePanel wordt afgesloten met vier korte evaluatievragen. In de onderstaande tabel de resultaten van deze peiling en de gemiddelde beoordeling van circa 20 voorgaande peilingen. Een derde van de respondenten vond de peiling te lang. Dat is meer dan gemiddeld. Tabel 4.2 Evaluatievragen (n=2.629) vraag ja nee te lang? deze peiling 32% 68% gemiddeld 8% 92% te kort? deze peiling 1% 99% gemiddeld 6% 94% inhoud interessant? deze peiling 73% 27% gemiddeld 83% 17% technische liep het goed? deze peiling 97% 3% gemiddeld 96% 4% 37

45 . bijlagen 38

46 Bijlage 1. Achtergrondgegevens Tabel B1.1 Verdeling respons naar geslacht relatief absoluut man 57% 1497 vrouw 43% 1128 totaal 100% 2625 Tabel B1.2 Verdeling respons naar leeftijd relatief absoluut % % % % % % e.o. 5% 132 totaal 100% 2621 Tabel B1.3 Verdeling respons naar woonservicegebied relatief absoluut Glanerbrug 9% 238 Wesselerbrink 9% 227 Stroinkslanden 9% 224 Helmerhoek 7% 177 Zuid-Oost 7% 193 Noord 11% 277 Centrum-West 9% 236 Centrum-Oost 9% 240 Zuid-West 9% 235 Boswinkel-Cromhoff 4% 95 Twekkelerveld-Tubantia 7% 175 Stokhorst_Ribbelt-Schreurserve 7% 192 Lonneker 2% 43 Boekelo-Usselo 3% 66 totaal 100%

47 Bijlage 2. Beschrijving burgerschapsstijlen Doelgroepen van beleid en communicatie worden doorgaans onderscheiden op basis van 'harde', socio-demografische kenmerken zoals leeftijd, opleiding en geslacht. Burgers verschillen echter ook meer algemeen in de manier waarop zij in het leven staan. Vaak zijn deze 'softe' kenmerken van burgers zelfs het meest bepalend voor hun opvattingen, attitudes en gedrag. Mentality biedt een segmentatiemodel dat juist met name gericht is op deze subjectieve beleving van burgers. Mentality is de naam van het onderzoeksprogramma waarmee waarden en leefstijlen in de Nederlandse bevolking evenals trends in het sociaal-culturele klimaat in kaart worden gebracht. Dit heeft tot een segmentatiemodel geleid waarin acht sociale milieus kunnen worden onderscheiden met een eigen kijk op het leven. Elk sociaal milieu heeft specifieke opvattingen over doelen die de moeite waard zijn om na te streven in het leven, opvattingen over werken, over sociale relaties, vrije tijd en consumeren. Ook de manier waarop sociale milieus aankijken tegen de overheid en de maatschappij, en de rol die men daarin wil spelen, verschilt. Daarmee heeft elk sociaal milieu een eigen burgerschapsstijl. Er worden vier burgerschapsstijlen onderscheiden: Plichtsgetrouwen Burgers met deze burgerschapsstijl zijn sterk maatschappelijk betrokken, met name bij de directe leefomgeving en de lokale overheid. Zij worden gedreven door hun plichtsbesef en gezagsgetrouwheid en zijn dus in principe bereid zich te schikken naar het overheidsbeleid. Ze zien in de overheid een autoriteit die zij respecteren en die weet wat goed is voor de burger. Verantwoordelijken De verantwoordelijken worden gedreven door maatschappelijke betrokkenheid en de publieke zaak. Zij voelen zichzelf hiervoor in hoge mate verantwoordelijk. Zij zien de overheid als een belangrijk instrument om die publieke zaak te dienen en nemen een coöperatieve, maar kritische houding aan ten aanzien van de overheid. Vaak werken verantwoordelijken zelf ook bij de overheid, of bijvoorbeeld in charitatieve instellingen en de journalistiek. Men is doorgaans ook goed geïnformeerd over overheidsbeleid. Pragmatici De pragmatici zijn utilitaire individualisten met een sterke materialistische gedrevenheid. Niet de publieke zaak, maar het eigen belang staat voorop en dit uit zich in selectieve interesse voor overheidsbeleid. Men filtert informatie van de overheid op relevantie voor hun eigen positie. Als het niet relevant is, wordt er verder geen aandacht aan besteed. Men is dus op onderdelen betrokken bij de overheid en geïnformeerd over overheidsbeleid. Over het algemeen is deze groep minder negatief over de overheid dan de buitenstaanders, ook al is men zeker niet volgzaam (zoals de plichtsgetrouwen) en is men het zeker niet altijd eens met de overheid. Buitenstaanders Burgers met deze burgerschapsstijl zijn weinig maatschappelijk betrokken, maar worden wel veelal gedreven door een behoefte aan maatschappelijke erkenning. Men voelt zich echter meestal niet erkend door de overheid, men voelt zich buitengesloten. Hiermee hangt samen dat men over het algemeen weinig vertrouwen heeft in de overheid, weinig interesse heeft voor het overheidsbeleid en negatief staat tegenover maatschappelijke verplichtingen. 40

48 Bijlage 3. Overige analysetabellen % 58% 41% 41% 57% 15% 3% 13% % 9% 53% 22% 33% 12% 13% 10% % 3% 55% 24% 26% 9% 13% 11% % 1% 57% 13% 16% 18% 13% 14% % 2% 58% 18% 22% 19% 8% 19% % 0% 58% 31% 34% 36% 5% 18% 75 e.o. 3% 0% 77% 19% 23% 48% 0% 13% totaal 25% 8% 56% 23% 28% 19% 10% 14% plichtsgetrouwen 21% 4% 59% 15% 31% 25% 2% 14% pragmatici 23% 12% 47% 24% 28% 15% 16% 14% buitenstaanders 15% 6% 73% 13% 19% 21% 6% 9% verantwoordelijken 21% 6% 51% 26% 29% 20% 15% 17% totaal 25% 8% 56% 23% 28% 19% 10% 14% anders anders minder dan 1 dag per maand dagen per maand dag per week dagen per week dagen per week zakelijke reis nooit totaal Tabel B3.1a Wat zijn uw reisdoelen als u met de bus reist? (per leeftijdsgroep; meerdere antwoorden mogelijk; n=1.240) woon-werk woonschool winkelen recreatief bezoek bezoek vrienden/familie medische voorzieningen zakelijke reis Tabel B3.1b Wat zijn uw reisdoelen als u met de bus reist? (per leeftijdsgroep; meerdere antwoorden mogelijk; n=746) woon-werk woonschool winkelen recreatief bezoek bezoek vrienden/familie medische voorzieningen zakelijke reis Tabel B3.2a Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) doordeweeks (maandag t/m vrijdag) met de bus? (absolute aantallen) woon-werk woonschool winkelen recreatief bezoek bezoek vrienden/familie medische voorzieningen Tabel B3.2b Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) op zaterdag met de bus? (absolute aantallen) woon-werk woonschool winkelen recreatief bezoek bezoek vrienden/familie medische voorzieningen minder dan 1 zaterdag per maand zaterdag per maand zaterdagen per maand (bijna) elke zaterdag nooit zakelijke reis n=

49 Tabel B3.2b Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) op zondag met de bus? (absolute aantallen) woon-werk woonschool winkelen recreatief bezoek bezoek vrienden/familie medische voorzieningen minder dan 1 zondag per maand zondag per maand zondagen per maand (bijna) elke zondag nooit n= zakelijke reis Tabel B3.4 Welke bussen rijden er volgens u in of langs uw wijk (waarop u kunt in- en uitstappen, n=1.879) Stadsdeel Centrum wijk buslijnen City Lasonder, t Zeggelt Laares de Bothoven Hogeland-Noord t Getfert Veldkamp, Getfert- West Horstlanden, Stadsweide geen 0% 0% 0% 4% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 1 75% 43% 0% 18% 8% 51% 10% 11% 22% 29% 2 68% 57% 7% 14% 21% 32% 14% 2% 61% 26% 3 68% 17% 3% 39% 36% 32% 0% 9% 44% 30% 4 55% 17% 0% 16% 3% 60% 69% 29% 31% 32% 5 52% 17% 6% 15% 14% 43% 83% 40% 22% 32% 6 53% 24% 60% 36% 6% 23% 0% 0% 22% 27% 7 57% 13% 14% 29% 12% 18% 10% 32% 22% 25% 8 42% 17% 0% 12% 0% 13% 0% 0% 22% 12% 9 44% 17% 0% 16% 0% 15% 0% 0% 22% 14% 15 26% 17% 0% 11% 0% 9% 0% 0% 22% 9% 16 26% 17% 0% 8% 0% 9% 0% 0% 22% 8% 20 45% 22% 0% 8% 3% 13% 73% 6% 22% 18% 60 42% 64% 3% 12% 0% 13% 4% 0% 44% 16% 61 34% 47% 0% 15% 0% 13% 0% 0% 22% 13% 62 42% 66% 0% 14% 0% 9% 0% 0% 44% 15% 73 35% 17% 0% 8% 4% 18% 10% 0% 22% 12% 74 44% 17% 0% 8% 4% 20% 10% 6% 22% 14% buurtbus 8% 13% 4% 4% 0% 0% 0% 0% 0% 3% weet niet 4% 0% 21% 10% 20% 19% 14% 26% 9% 14% n= Boddenkamp Totaal SD Centrum 42

50 Stadsdeel Noord wijk buslijnen Tubantia, Toekomst Twekkelerveld Walhof, Roessingh Bolhaar Roombeek, Roomveldje geen 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1 76% 89% 4% 9% 2% 9% 5% 15% 88% 5% 9% 37% 2 2% 6% 41% 79% 60% 85% 90% 38% 0% 0% 25% 40% 3 6% 0% 2% 2% 0% 0% 1% 0% 0% 0% 0% 2% 4 1% 0% 2% 0% 6% 3% 4% 0% 0% 0% 0% 2% 5 4% 0% 2% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 6 3% 0% 0% 5% 12% 0% 0% 10% 5% 0% 0% 3% 7 6% 0% 23% 29% 6% 21% 54% 24% 0% 0% 0% 18% 8 12% 14% 21% 0% 0% 0% 0% 0% 22% 0% 0% 7% 9 33% 46% 30% 2% 4% 9% 0% 0% 69% 5% 0% 20% 15 3% 12% 12% 0% 0% 0% 0% 10% 64% 0% 0% 7% 16 2% 8% 5% 0% 0% 0% 0% 0% 66% 0% 0% 6% 20 0% 4% 0% 1% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 60 0% 2% 7% 2% 45% 25% 1% 58% 0% 54% 57% 12% 61 2% 2% 11% 1% 58% 25% 4% 58% 0% 28% 31% 13% 62 0% 0% 7% 0% 52% 25% 4% 52% 0% 58% 9% 12% 73 2% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 74 5% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% buurtbus 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% weet niet 14% 2% 18% 12% 12% 0% 5% 5% 5% 13% 9% 9% n= Mekkelholt Deppenbroek Voortman, Amelink Drienerveld, U.T. Dorp Lonneker Lonneker-West Totaal SD Noord 43

51 wijk buslijnen Stadsdeel Oost Velve-Lindenhof Wooldrik Hogeland-Zuid Varvik, Diekman Sleutelkamp Schreurserve t Ribbelt, Ribbelerbrink Park Stokhorst geen 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 2% 0% 1% 1 5% 5% 2% 6% 0% 0% 9% 0% 0% 0% 8% 0% 0% 2% 0% 6% 50% 3% 2 6% 5% 0% 3% 0% 7% 0% 5% 0% 0% 9% 0% 0% 3% 0% 7% 0% 4% 3 66% 57% 7% 10% 67% 0% 0% 3% 6% 54% 60% 87% 88% 91% 87% 73% 0% 49% 4 0% 0% 4% 24% 12% 0% 5% 2% 6% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 3% 5 0% 5% 53% 69% 15% 8% 5% 7% 33% 12% 3% 0% 0% 2% 0% 3% 50% 14% 6 13% 0% 16% 10% 0% 50% 68% 63% 33% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 15% 7 21% 0% 2% 2% 0% 50% 50% 57% 45% 0% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 0% 13% 8 0% 0% 2% 0% 0% 0% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 9 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 3% 0% 1% 15 0% 9% 0% 0% 0% 0% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 16 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 20 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 60 0% 0% 0% 0% 0% 21% 9% 5% 12% 0% 4% 0% 0% 0% 0% 5% 0% 3% 61 8% 5% 0% 0% 0% 14% 9% 2% 11% 0% 4% 3% 0% 0% 0% 3% 0% 3% 62 0% 0% 0% 0% 0% 22% 9% 5% 12% 0% 4% 0% 0% 0% 5% 3% 0% 3% 73 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 74 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 5% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% buurtbus 4% 5% 5% 6% 0% 0% 0% 0% 0% 9% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 2% weet niet 9% 25% 19% 4% 6% 14% 5% 14% 22% 26% 12% 11% 12% 2% 8% 5% 50% 10% n= t Stokhorst Glanerveld Bentveld, Bultserve Schipholt, Glanermaten de Eekmaat Oikos, Beekveld Eilermarke Eekmaat-West Zuid-Esmarke Totaal SD Oost 44

52 Stadsdeel Zuid wijk buslijnen Stroinkslanden N.O. Stroinkslanden Zuid Stroinkslanden N.W. Wesselerbrink N.O. Wesselerbrink Z.O. geen 0% 0% 0% 0% 0% 1% 0% 0% 0% 12% 21% 1% 1 8% 4% 13% 80% 72% 53% 75% 14% 6% 38% 7% 29% 2 5% 23% 46% 48% 85% 89% 37% 72% 95% 50% 4% 55% 3 3% 6% 0% 2% 2% 3% 0% 0% 0% 38% 0% 2% 4 72% 80% 72% 12% 12% 0% 5% 6% 4% 0% 19% 29% 5 7% 8% 5% 2% 0% 0% 7% 3% 0% 0% 9% 4% 6 0% 0% 3% 0% 4% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 7 5% 5% 3% 42% 45% 64% 26% 36% 44% 0% 0% 28% 8 1% 1% 1% 0% 0% 0% 2% 3% 0% 0% 0% 1% 9 3% 0% 0% 0% 0% 4% 2% 0% 0% 0% 9% 1% 15 0% 0% 1% 0% 1% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 16 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 0% 0% 0% 20 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 3% 0% 0% 16% 1% 60 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 12% 0% 0% 61 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 12% 0% 0% 62 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 0% 0% 0% 73 1% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 1% 0% 0% 0% 74 1% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 0% 0% 0% 0% buurtbus 14% 25% 20% 30% 34% 16% 8% 1% 0% 12% 4% 14% weet niet 6% 4% 10% 0% 2% 0% 3% 7% 1% 0% 29% 5% n= Wesselerbrink Z.W. Wesselerbrink N.W. Helmerhoek-Noord Helmerhoek-Zuid Het Brunink Broekheurne Zuid 45

53 Stadsdeel West wijk buslijnen Cromhoffsbleek, Kotman Boswinkel, De Braker Pathmos Stevenfenne Stadsveld-Zuid Elferink, Heuwkamp Stadsveld-Noord, Bruggert geen 0% 0% 0% 0% 0% 0% 2% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1 71% 59% 14% 4% 0% 18% 8% 2% 17% 16% 0% 0% 18% 2 24% 24% 0% 3% 0% 4% 8% 7% 0% 0% 0% 0% 7% 3 0% 0% 9% 0% 0% 0% 0% 1% 0% 0% 0% 0% 1% 4 0% 16% 64% 72% 93% 64% 62% 67% 5% 0% 0% 0% 45% 5 0% 18% 74% 85% 97% 68% 62% 76% 13% 0% 0% 0% 50% 6 0% 0% 5% 0% 0% 20% 0% 1% 0% 65% 0% 17% 10% 7 47% 30% 0% 23% 55% 21% 16% 36% 0% 4% 0% 0% 23% 8 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 0% 0% 0% 17% 0% 9 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 8% 0% 0% 1% 15 0% 0% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 16 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 20 6% 28% 33% 40% 35% 0% 8% 8% 80% 4% 0% 50% 23% 60 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 5% 2% 0% 0% 1% 61 0% 0% 0% 0% 0% 0% 2% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 62 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 73 0% 7% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 0% 4% 0% 0% 2% 74 6% 4% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% buurtbus 0% 0% 0% 3% 0% 4% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% weet niet 24% 22% 3% 6% 0% 10% 13% 5% 7% 4% 100% 33% 10% n= Tabel B3.5a B Wat zijn uw reisdoelen als u met de trein reist? (per leeftijdsgroep; meerdere antwoorden mogelijk; n=1.849) woon-werk woonschool winkelen recreatief bezoek bezoek vrienden/familie medische voorzieningen zakelijke reis % 41% 37% 59% 80% 3% 12% 4% % 7% 23% 54% 56% 2% 37% 7% % 2% 22% 52% 44% 3% 36% 8% % 3% 28% 47% 36% 4% 37% 10% % 1% 22% 53% 44% 3% 29% 12% % 0% 16% 64% 56% 4% 11% 15% 75 e.o. 2% 0% 11% 45% 64% 4% 7% 12% totaal 14% 5% 24% 53% 49% 3% 30% 10% t Zwering Ruwenbos Dorp Boekelo Usselo Goorseveld West anders 46

54 plichtsgetrouwen 8% 5% 28% 45% 49% 3% 7% 15% pragmatici 19% 6% 22% 57% 44% 3% 37% 8% buitenstaanders 9% 4% 27% 44% 32% 2% 21% 12% verantwoordelijken 13% 4% 17% 55% 53% 3% 36% 10% minder dan 1 dag per maand dagen per maand dag per week dagen per week dagen per week nooit n= minder dan 1 zaterdag per maand zaterdag per maand zaterdagen per maand (bijna) elke zaterdag nooit n= Tabel l B3.5 B 3.5b Wat zijn uw reisdoelen als u met de trein reist? (per leeftijdsgroep; meerdere antwoorden mogelijk; n=1.129) woon-werk woonschool winkelen recreatief bezoek bezoek vrienden/familie medische voorzieningen zakelijke reis totaal 14% 5% 24% 53% 49% 3% 30% 10% Tabel B3.6a Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) doordeweeks (maandag t/m vrijdag) met de trein? (absolute aantallen) woon-werk woonschool winkelen recreatief bezoek bezoek vrienden/familie medische voorzieningen zakelijke reis Tabel B3.6b Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) op zaterdag met de trein? (absolute aantallen) woon-werk woonschool winkelen recreatief bezoek bezoek vrienden/familie medische voorzieningen Tabel B3.6c Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) op zondag met de trein? (absolute aantallen) woon-werk woonschool winkelen recreatief bezoek bezoek vrienden/familie medische voorzieningen minder dan 1 zondag per maand zondag per maand zondagen per maand (bijna) elke zondag nooit n= anders zakelijke reis zakelijke reis 47

55 Bijlage 4. Vragenlijst Hartelijk welkom bij de peiling over vervoer in Enschede. Voordat we u de eerste vraag stellen, verzoeken we u onderstaande uitleg bij het invullen van de vragenlijst door te lezen. Vink één antwoord per vraag aan. Bij sommige vragen kunt u meerdere antwoorden aankruisen. Dat staat er dan bij vermeld. Vergeet niet een vinkje te plaatsen als u een antwoord met een tekstvak kiest. Als u geen vinkje zet,, krijgt u een foutmelding. Ook als u een vraag niet op de juiste manier invult, krijgt u een foutmelding. U wordt automatisch door de vragenlijst geleid. Het kan dus zijn dat u hierdoor vragen overslaat. Met de knoppen onderaan kunt u vooruit en terug in de vragenlijst. U kunt dus nog wijzigingen aanbrengen. Bij een aantal vragen kan dat niet! Het gaat om vragen waarin we uw kennis testen en achteraf het juiste antwoord geven. Gebruik voor het vooruit- en teruggaan alleen de knoppen onderaan de vragenlijst en niet de knoppen van uw browser, om te voorkomen dat uw antwoorden verloren gaan. Vul de enquête in één keer in. Als u toch even iets anders moet doen, sluit dan de enquête af en log na minimaal 10 minuten opnieuw in. U kunt dan verder vanaf de vraag waar ar u gebleven was. Klik op Volgende om naar de eerste vraag te gaan. We beginnen met een aantal vragen over uw gebruik van de bus. Met bus bedoelen we stads- en streekbussen van Twents (Connexxion), Syntus en Arriva Reist u wel eens met de d e bus in Enschede? (al dan niet als voortransport naar de trein) Ja Nee Wat zijn uw reisdoelen als u met de bus reist? (Meerdere antwoorden mogelijk) Woon-werk Woon-school Winkelen Recreatief bezoek (v.b. sport, museum, concert, pretpark) Bij iemand op bezoek gaan (v.b. vrienden, familie) Medische voorzieningen Zakelijke reis Anders, namelijk: 48

56 Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) doordeweeks (maandag t/m vrijdag) met de bus? nooit minder dan 1 dag per maand 1-3 dagen per maand 1 dag per week 2-3 dagen per week 4-5 dagen per week Woon-werk Woon-school Winkelen Recreatief bezoek (v.b. sport, museum, concert, pretpark) Bij iemand op bezoek gaan (v.b. vrienden, familie) Medische voorzieningen Zakelijke reis V2 anders, namelijk Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) op zaterdag met de bus? nooit minder dan 1 zaterdag per maand 1 zaterdag per maand 2-3 zaterdagen per maand (bijna) elke zaterdag Woon-werk Woon-school Winkelen Recreatief bezoek (v.b. sport, museum, concert, pretpark) Bij iemand op bezoek gaan (v.b. vrienden, familie) Medische voorzieningen Zakelijke reis V2 anders, namelijk Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) op zondag met de bus? nooit minder dan 1 zondag per maand 1 zondag per maand 2-3 zondagen per maand (bijna) elke zondag Woon-werk Woon-school Winkelen Recreatief bezoek (v.b. sport, museum, concert, pretpark) Bij iemand op bezoek gaan (v.b. vrienden, familie) Medische voorzieningen Zakelijke reis V2 anders, namelijk 49

57 Hoe gaat u meestal, als u met de bus reist, naar de bushalte? Te voet Rolstoel Met de fiets Met bromfiets/snorfiets/scooter Gebracht met auto Anders, namelijk: En hoe lang doet u er gemiddeld over om de bushalte te bereiken? (dus exclusief de wachttijd na het bereiken van de halte) 1-99 Reist u wel eens met de trein? Ja Nee Wat zijn uw reisdoelen als u met de trein reist? (Meerdere antwoorden mogelijk) Woon-werk Woon-school Winkelen Recreatief bezoek (v.b. sport, museum, concert, pretpark) Bij iemand op bezoek gaan (v.b. vrienden, familie) Medische voorzieningen Zakelijke reis Anders, namelijk: Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) doordeweeks (maandag t/m vrijdag) met de trein? nooit minder dan 1 dag per maand 1-3 dagen per maand 1 dag per week 2-3 dagen per week 4-5 dagen per week Woon-werk Woon-school Winkelen Recreatief bezoek (v.b. sport, museum, concert, pretpark) Bij iemand op bezoek gaan (v.b. vrienden, familie) Medische voorzieningen Zakelijke reis V8 anders namelijk. 50

58 Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) op zaterdag met de trein? nooit minder dan 1 zaterdag per maand 1 zaterdag per maand 2-3 zaterdagen per maand (bijna) elke zaterdag Woon-werk Woon-school Winkelen Recreatief bezoek (v.b. sport, museum, concert, pretpark) Bij iemand op bezoek gaan (v.b. vrienden, familie) Medische voorzieningen Zakelijke reis V8 anders namelijk. Hoe vaak reist u voor onderstaand(e) reisdoel(en) op zondag met de trein? nooit minder dan 1 zondag per maand 1 zondag per maand 2-3 zondagen per maand (bijna) elke zondag Woon-werk Woon-school Winkelen Recreatief bezoek (v.b. sport, museum, concert, pretpark) Bij iemand op bezoek gaan (v.b. vrienden, familie) Medische voorzieningen Zakelijke reis V8 anders namelijk. Welk treinstation gebruikt u meestal als vertrekpunt voor uw treinreis? Enschede-Centraal Drienerlo Glanerbrug De Eschmarke Hengelo-Centraal Anders, namelijk: 51

59 Hoe gaat u meestal, als u met de trein reist, naar het treinstation? Te voet Met de fiets Met bromfiets/snorfiets/scooter Met scootmobiel/rollator/rolstoel Bus Regiotaxi Taxi Auto (bestuurder) Gebracht met auto Anders, namelijk: En hoe lang doet u er gemiddeld over om het station te bereiken? (dus exclusief de wachttijd na het bereiken van het station) 1-99 Waarom kiest u bij een reis voor het openbaar vervoer? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik heb geen auto Ik heb geen rijbewijs Er is onvoldoende parkeerruimte op mijn bestemming Het openbaar vervoer is sneller Het openbaar vervoer is goedkoper Omdat de werkgever het vergoedt Auto is door brandstof (+ parkeren) duurder Het openbaar vervoer is comfortabeler reizen Het is gezelliger Het is duurzamer Ik kan tijdens mijn ov-reis andere activiteiten doen Anders, namelijk: 52

60 Als u niet met het openbaar vervoer reist waarom is dit? (Meerdere antwoorden mogelijk) Het openbaar vervoer is te langzaam Het openbaar vervoer is te duur / duurder dan auto Het openbaar vervoer is te oncomfortabel Ik heb de auto nodig voor /tijdens mijn werk Ik rijd met iemand mee/carpool Ik voel me in het openbaar vervoer wel eens onveilig Er gaat geen openbaar vervoer naar mijn bestemming(en) De frequentie is te laag Ik reis met de fiets of ga lopend Ik vervoer grote voorwerpen Anders, namelijk: Reist u op onderstaande momenten in vergelijking met 2 jaar geleden vaker, even vaak of minder vaak met de bus? Ik reis nu niet met de bus en 2 jaar geleden ook niet Ik reis vaker met de bus Ik reis ongeveer even vaak met de bus Ik reis minder vaak met de bus Doordeweeks (maandag t/m vrijdag) Zaterdag Waarom reist u doordeweeks d (maandag t/m vrijdag) vaker met de bus? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik heb geen auto meer ter beschikking Ik wil of kan niet meer fietsen Ik ben van baan veranderd Ik ben van school/studie veranderd Bus is goedkoper geworden Auto is duurder geworden De busdienst (frequenties, rijtijden, betrouwbaarheid, route) is beter geworden Duurzaamheid is voor mij belangrijker geworden Reizen met de OV-chipkaart is eenvoudiger dan in de tijd zonder OV-chipkaart Ik reis vaker naar mijn bestemming(en) Anders, namelijk: 53

61 Waarom reist u op zaterdag vaker met de bus? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik heb geen auto meer ter beschikking Ik wil of kan niet meer fietsen Ik ben van baan veranderd Ik ben van school/studie veranderd Bus is goedkoper geworden Auto is duurder geworden De busdienst (frequenties, rijtijden, betrouwbaarheid, route) is beter geworden Duurzaamheid is voor mij belangrijker geworden Reizen met de OV-chipkaart is eenvoudiger dan in de tijd zonder OV-chipkaart Ik reis vaker naar mijn bestemming(en) Anders, namelijk: Waarom reist u doordeweeks deweeks (maandag t/m vrijdag) minder vaak met de bus? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik heb nu (vaker) een auto ter beschikking Ik fiets vaker (gewone fiets) Ik heb een elektrische fiets aangeschaft Ik ben van baan veranderd Ik ben van school/studie veranderd Bus is duurder geworden Auto is goedkoper geworden De busdienst (frequenties, rijtijden, betrouwbaarheid, route) is slechter geworden Reizen is met OV-chipkaart is moeilijker dan voorheen met strippenkaart Ik reis minder vaak Anders, namelijk: Waarom reist u op zaterdag minder vaak met de bus? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik heb nu (vaker) een auto ter beschikking Ik fiets vaker (gewone fiets) Ik heb een elektrische fiets aangeschaft Ik ben van baan veranderd Ik ben van school/studie veranderd Bus is duurder geworden Auto is goedkoper geworden De busdienst (frequenties, rijtijden, betrouwbaarheid, route) is slechter geworden Reizen is met OV-chipkaart is moeilijker dan voorheen met strippenkaart Ik reis minder vaak Anders, namelijk: 54

62 Reist u op onderstaande momenten in vergelijking met m 2 jaar geleden vaker, even vaak of minder vaak met de trein? Ik reis nu niet met de trein en 2 jaar geleden ook niet Ik reis vaker met de trein Ik reis ongeveer even vaak met de trein Ik reis minder vaak met de trein Doordeweeks (maandag t/m vrijdag) Zaterdag Waarom reist u doordeweeks (maandag t/m vrijdag) vaker met de trein? (Meerdere erdere antwoorden mogelijk) Ik heb geen auto meer ter beschikking Ik ben van baan veranderd Ik ben van school/studie veranderd Trein is goedkoper geworden Auto is duurder geworden De treindienst (frequenties, rijtijden, betrouwbaarheid, route) is beter geworden Duurzaamheid is voor mij belangrijker geworden Reizen met de OV-chipkaart is goedkoper dan in de tijd zonder OV-chipkaart Reizen met de OV-chipkaart is eenvoudiger dan in de tijd zonder OV-chipkaart Ik reis vaker naar mijn bestemmingen Anders, namelijk: Waarom reist u op zaterdag vaker met de trein? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik heb geen auto meer ter beschikking Ik ben van baan veranderd Ik ben van school/studie veranderd Trein is goedkoper geworden Auto is duurder geworden De treindienst (frequenties, rijtijden, betrouwbaarheid, route) is beter geworden Duurzaamheid is voor mij belangrijker geworden Reizen met de OV-chipkaart is goedkoper dan in de tijd zonder OV-chipkaart Reizen met de OV-chipkaart is eenvoudiger dan in de tijd zonder OV-chipkaart Ik reis vaker naar mijn bestemmingen Anders, namelijk: 55

63 Waarom reist u doordeweeks (maandag t/m vrijdag) minder vaak met de trein? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik heb nu (vaker) een auto ter beschikking Ik fiets vaker (gewone fiets) Ik gebruik nu een elektrische fiets Ik ben van baan veranderd Ik ben van school/studie veranderd Trein is duurder geworden Auto is goedkoper geworden De treindienst (frequenties, rijtijden, betrouwbaarheid, route) is slechter geworden Reizen door de OV-chipkaart invoering is duurder geworden Reizen door de OV-chipkaart invoering is ingewikkelder geworden Ik reis minder vaak naar mijn bestemmingen Anders, namelijk: Waarom reist u op zaterdag minder vaak met de trein? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik heb nu (vaker) een auto ter beschikking Ik fiets vaker (gewone fiets) Ik gebruik nu een elektrische fiets Ik ben van baan veranderd Ik ben van school/studie veranderd Trein is duurder geworden Auto is goedkoper geworden De treindienst (frequenties, rijtijden, betrouwbaarheid, route) is slechter geworden Reizen door de OV-chipkaart invoering is duurder geworden Reizen door de OV-chipkaart invoering is ingewikkelder geworden Ik reis minder vaak naar mijn bestemmingen Anders, namelijk: Kent u de Regiotaxi, al is het maar van naam? Ja Nee Heeft u een Regiotaxipas? Ja Nee Heeft u in de afgelopen a 2 jaar wel eens met de Regiotaxi gereisd? Ja Nee 56

64 Waarom reist u met de regiotaxi in plaats van met de bus of trein? (Meerdere antwoorden mogelijk) Door te grote afstand tot een bushalte/treinstation Ik moet reizen op tijdstippen dat er geen bus of trein rijdt Naar mijn bestemming gaat geen bus of trein Regiotaxi is comfortabeler dan bus of trein Regiotaxi is goedkoper dan bus of trein Anders, namelijk: Volgens onze gegevens bent u 70 jaar of ouder. Weet u dat u binnen de gemeentegrens gratis met de bus kunt reizen? Nee Ja, maar ik heb de pas (nog) niet aangevraagd Ja, en ik heb de pas hiervoor ook in bezit maar gebruik hem niet Ja, en ik heb de pas hiervoor ook in bezit en reis er soms mee Ja, en ik heb de pas hiervoor ook in bezit en reis er geregeld tot vaak mee Ik ben niet ouder dan 70 jaar Bent u in het bezit van een OV-chipkaart? Indien u meerdere kaarten heeft, beantwoord de vraag dan voor de kaart waar u het meest mee reist. Ja, een persoonlijke OV-chipkaart Ja, een anonieme OV-chipkaart Nee De persoonlijke OV-chipkaart is handig voor mensen die frequent met het openbaar vervoer reizen. Er staat een geldsaldo op en er kunnen verschillende reisproducten tegelijk op worden gezet en ook kan gebruik gemaakt worden van n persoonsgebonden abonnementen (v.b. trajectkaart en maandabonnement) en leeftijdskorting. Op een persoonlijke OV-chipkaart staat een pasfoto. De anonieme kaart is niet aan een persoon verbonden. Er kunnen geen abonnementen op de kaart, alleen reissaldo. De anonieme kaart kunt u wel met meer mensen gebruiken, alleen niet tegelijkertijd. Op een anonieme OV-chipkaart staat geen pasfoto. Welke producten staan er op uw persoonlijke OV-chipkaart (naast het gewone saldo)? (Meerdere antwoorden n mogelijk) Automatisch saldo opladen Dalkorting Oost-Nederland Leeftijdskorting product Busabonnement NS voordeelurenabonnement NS trajectkaart OV-studentenkaart Ander product, namelijk: 57

65 Waarom heeft u gekozen voor een anonieme OV-chipkaart en niet een persoonlijke? (Meerdere antwoorden mogelijk) Vanwege de privacy Eenvoudiger in gebruik Aanvragen persoonlijke kaart is te moeilijk/ingewikkeld Persoonlijke kaart is duurder in aanschaf Omdat meerdere personen hem kunnen gebruiken Ik heb geen behoefte aan andere producten dan reizen op saldo Anders, namelijk: Waarom heeft u geen OV-chipkaar chipkaart? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik reis zelden tot nooit met het openbaar vervoer en daarom niet nodig Ik vind de aanschaf te duur Vanwege privacy Een buskaartje bij de chauffeur kopen is gemakkelijker Een buskaartje bij de chauffeur kopen is goedkoper Een papieren treinkaartje kopen is gemakkelijker Een papieren treinkaartje kopen is goedkoper Ik weet niet waar ik een OV-chipkaart kan aanschaffen Aanschaf OV-chipkaart is te moeilijk/ingewikkeld Gebruik OV-chipkaart is te moeilijk/ingewikkeld Anders, namelijk: Weet niet In de volgende vragen testen we uw kennis van de OV-chipkaart. Na elke vragen volgt het juiste antwoord. U kunt dan niet meer terug in de vragenlijst. Wat kost volgens u de aanschaf van een anonieme OV-chipkaart? 2,50 5,- 7,50 10,- 12,50 15,- 25,- Weet niet Is gratis in aanschaf Een anonieme OV-chipkaart kost 7,50. Klik op Volgende om naar de volgende vraag te gaan. 58

66 Een persoonlijke OV-chipkaart is ten opzichte van aanschaf van een anonieme OV-chipkaart... Duurder Even duur Goedkoper Weet niet Een persoonlijke kaart is even duur in aanschaf als een anonieme kaart. Ook een persoonlijke OV-chipkaart kost 7,50. Klik op Volgende om naar de volgende vraag te gaan. Hoe hoog is volgens u het opstaptarief in Enschede voor reizen met de bus bij gebruik van de OV-chipkaart (zonder gebruik van kortingsproducten)? 0,10 0,27 0,52 0,83 0,98 1,09 1,24 Weet niet Het opstaptarief in Enschede voor reizen met de bus bij gebruik van OV-chipkaart bedraagt (zonder gebruik van kortingsproducten) 0,83. Klik op Volgende om naar de volgende vraag te gaan. Wat is volgens u het tarief per gereisde kilometer in de bus bij reizen met de OV-chipkaart (zonder gebruik van kortingsproducten). 0,01 0,08 0,13 0,21 0,45 0,66 0,99 Weet niet 59

67 Het tarief t per gereisde kilometer in de bus bij reizen met de OV-chipkaart bedraagt (zonder gebruik van kortingsproducten) 0,13 per km. Een enkele rit van een wijk buiten de Singel naar het centrum van Enschede van 3 km met de bus bij reizen met de OV-chipka chipkaart art kost dan 1,22 (= 0, x 0,13). Hoeveel kost volgens u een kaartje bij de buschauffeur voor een enkele rit van een wijk buiten de Singel naar het centrum? 0-255, Een enkele rit van een wijk buiten de Singel naar het centrum van 3 km met de bus bij kaartje kopen bij buschauffeur kost 2,20. Een kaartje bij de buschauffeur kopen is dus 0,98 duurder dan reizen met OV-chipkaart. De volgende vragen gaan an over uw bekendheid met kortingsacties in het openbaar vervoer. De eerste is Dalkorting Oost Nederland op de (persoonlijke) OV-chipkaart. De aanschafprijs van dit product is 7,50. Hiervoor krijgt u in de bus en regionale treinen (exclusief NS) in heel Oost Nederland 20% korting op het opstaptarief èn de prijs per km, op werkdagen na 09:00 en andere dagen altijd. Kent u dit kortingsabonnement? Nee, ken ik niet Ja, ken ik maar geen gebruik van gemaakt Ja, en ik heb er gebruik van gemaakt maar nu niet meer Ja, en ik maak er nu gebruik van In juni/juli en september/oktober was er een actie waarbij u op zaterdag en zondag met het buskaartje heen & terug kon reizen, en waarbij u tegen inlevering van 5 of 10 buskaartjes goedkoop of gratis een anonieme OV-chipkaart kon krijgen. Kent u deze actie? Nee, ken ik niet Ja, was ik mee bekend maar geen gebruik van gemaakt omdat ik al een OV-chipkaart heb Ja, was ik mee bekend maar geen gebruik van gemaakt en ik heb geen OV-chipkaart Ja, en ik heb er gebruik van gemaakt In de volgende vragen testen we uw kennis van het busvervoer in Enschede. Na sommige vragen volgt het juiste antwoord. U kunt dan niet meer terug in de vragenlijst. Hoe is de beïnvloeding van bussen bij verkeerslichten volgens u geregeld? Een aankomende bus krijgt altijd gelijk groen/wit licht Een aankomende bus krijgt alleen direct groen/wit licht als deze achter loopt op de dienstregeling Een aankomende bus moet gewoon op de beurt wachten voor groen/wit licht. Ik weet niet hoe dat geregeld is 60

68 Het juiste antwoord is dat een aankomende bus alleen direct groen/wit licht krijgt als hij achter loopt op zijn dienstregeling. Tot enkele jaren geleden was het zo dat een aankomende bus altijd gelijk groen/wit licht kreeg. Om de doorstroming van het overige verkeer te bevorderen is dit aangepast. Klik op Volgende om naar de volgende vraag te gaan. Weet u welke buslijnen er in of langs uw wijk rijden? Nee, geen idee Ja, ongeveer Ja, precies Weet u hoe vaak en op welke tijden de buslijnen bij u in of langs de wijk rijden? Nee, geen idee Ja, ongeveer Ja, precies Welke buslijnen rijden volgens u bij u in of langs de wijk (waarop u zou kunnen in/uitstappen)? (Meerdere antwoorden mogelijk) Geen Buurtbus Weet niet 61

69 Hieronder staan de buslijnen die u heeft aangekruist. Kunt van elke buslijn aangeven hoe vaak deze volgens u per richting rijdt doordeweeks in de spits*? *(de spitstijden zijn uur en uur) Per uur per richting: doordeweeks in de spits Geen Buurtbus Weet niet 62

70 Hieronder staan nogmaals de buslijnen die u heeft aangekruist. Kunt van elke buslijn aangeven hoe vaak deze volgens v u per richting rijdt op zaterdag? Per uur per richting: op zaterdag Geen Buurtbus Weet niet Hieronder vindt t u een overzichtskaart van de buslijnen in Enschede en andere Twentse steden. Klik op Volgende om naar de volgende vraag te gaan. 63

71 Stel: u bent van plan binnen Enschede met de bus vanuit uw eigen wijk naar een andere wijk te reizen. Weet u hoe u dan aan informatie komt over buslijnen en bushaltes in uw wijk en de tijden waarop de bussen rijden? Ja, namelijk: Nee Voor informatie over buslijnen/bushaltes en tijden kunt u terecht bij: app (voor smartphone / tablet) busboekje Connexxion Klik op Volgende om naar de volgende vraag te gaan. 64

72 Er zijn verschillende maatregelen te bedenken waardoor mensen wel of vaker met het openbaar vervoer gaan reizen. Wilt u van elk van onderstaande maatregelen aangeven of u hierdoor persoonlijk vaker met het openbaar vervoer gaat reizen. Vinkt u a.u.b. maatregelen aan waarvan u verwacht dat die uw gedrag echt zullen veranderen als dit wordt ingevoerd. Ik ga vaker met het openbaar vervoer reizen als ja, zeker misschien nee, zeker niet weet niet het tarief per kilometer via OV-chipkaart lager wordt het kaartje in de bus goedkoper wordt...de bus gratis wordt de bus vaker rijdt de trein vaker rijdt de bushalte dichterbij is de parkeertarieven hoger worden mijn werkgever ov-gebruik financieel stimuleert de OV-chipkaart goedkoper wordt in aanschaf de OV-chipkaart eenvoudiger verkrijgbaar wordt ik niet meer bij mijn werk kan parkeren (geen parkeerplek meer aanwezig/beschikbaar) de bus comfortabeler/luxer wordt de trein comfortabeler/luxer wordt er betere/meer fietsstallingen bij bushaltes komen er betere/meer fietsstallingen bij treinstations komen er meer drukte op de weg ontstaat (langere files, langer wachten bij verkeerslichten etc.) de Enschedese buslijnen omgevormd worden tot tramverbindingen ik betere persoonlijke reisinformatie over het openbaar vervoer zou krijgen ik door het reizen met het ov punten spaar die ik kan inwisselen voor korting op producten bij winkels/horeca etc. (soort air-miles) Ruimte voor toelichting: 65

73 Stel: door de bovengenoemde maatregelen gaat u vaker met het openbaar vervoer reizen. Welke gevolgen heeft dat dan voor uw reisgedrag? Als ik vaker met het openbaar vervoer ga reizen ja, zeker misschien nee, zeker niet weet niet ga ik minder vaak met de auto ga ik minder vaak met de fiets ga ik vaker reizen (zonder dat ik minder vaak met de auto of fiets ga) Welk cijfer zou u geven voor het openbaar vervoer in Enschede (1-10) 10) op het gebied van busvervoer? Dienstregeling (routes, frequenties, reistijden) Comfort bus Instapmogelijkheden om in de bus te komen (toegankelijkheid) Prijs Reisinformatie (in de bus, bij/rondom halte, thuis) Totaaloordeel bus Weet niet Wilt u hieronder toelichten waarom u op onderdelen een onvoldoende heeft gegeven? Welk cijfer zou z u geven voor het openbaar vervoer in Enschede (1-10) 10) op het gebied van treinvervoer? Dienstregeling (routes, frequenties, reistijden) Comfort trein Instapmogelijkheden om in de trein te komen (toegankelijkheid) Prijs Reisinformatie (in de trein, op/rondom station, thuis) Totaaloordeel trein Weet niet 66

74 Wilt u hieronder toelichten ten waarom u op onderdelen een onvoldoende heeft gegeven? Tot slot kunt u hieronder tips kwijt om het openbaar vervoer in, rondom en van/naar Enschede te verbeteren. Wat vond u van deze peiling? Te lang Te kort Inhoud interessant Technisch liep het goed ja nee Wat liep er technisch niet goed? Hartelijk dank voor uw deelname. Als u nog éénmaal doorklikt, komt u op het nieuwe discussieplatform voor leden van het EnschedePanel. Hier kunt u verder discussiëren met andere Enschedeërs over het openbaar vervoer in de gemeente. Ook kunt u via de EnschedePoll zien wat andere Enschedeërs vinden. 67