Brief m.b.t. actuele situatie Frisse Lucht in scholen

Transcriptie

1 Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Brief m.b.t. actuele situatie Frisse Lucht in scholen Programma Onderwijs Portefeuillehouder R. Helmer-Englebert Samenvatting Tijdens de kamerronde van 7 juni 2017 inzake brief monitor DDC onderwijshuisvesting 2016 is de toezegging gedaan dat de raad geïnformeerd wordt over de huidige stand van zaken m.b.t. de bevindingen van het onderzoek Frisse Lucht in scholen uit 2013 van de GGD. Met deze brief informeren wij de raad over de actuele situatie m.b.t. Frisse Lucht in scholen. BW-nummer Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. MO10, Mieke Verstappen, 9618 Datum ambtelijk voorstel 11 september 2017 Registratienummer Ter besluitvorming door het college 1. De GGD de opdracht te geven om voor de nietgedecentraliseerde scholen en voorzieningenharten een update te maken van het binnenklimaat in deze scholen. 2. De brief aan de Raad met betrekking tot de actuele situatie Frisse Lucht in scholen vast te stellen. Steller Mieke Verstappen Paraaf akkoord Datum Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad Besluit B&W d.d. 19 september 2017 X Conform advies Aanhouden Anders, nl. nummer: 4.2 Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Portefeuillehouder Cvs brief raad mbt update Frisse scholen (2)

2 Collegevoorstel 1 Probleemstelling Tijdens de kamerronde van 7 juni 2017 inzake brief monitor DDC onderwijshuisvesting 2016 is de toezegging gedaan dat de raad geïnformeerd wordt over de huidige stand van zaken m.b.t. de bevindingen van het onderzoek Frisse Lucht in scholen uit 2013 van de GGD. Met deze brief informeren wij de raad over de actuele situatie m.b.t. Frisse Lucht in scholen. 2 Juridische aspecten Dit voorstel heeft geen juridische aspecten. 3 Doelstelling Doelstelling van dit voorstel is vaststelling van bijgevoegde brief aan de Raad. 4 Argumenten Het project Frisse lucht is in Gelderland uitgevoerd van In werd dit project uitgevoerd door de Gelderse GGD-en en gesubsidieerd door de Provincie Gelderland en deelnemende Gelderse gemeenten. Vervolgens is in /2012 aangesloten bij de start van het landelijk project Frisse lucht, gefinancierd door het toenmalige ministerie van VROM. In de periode hebben 32 van de 47 basisscholen (68%) in de gemeente Nijmegen deelgenomen aan het Project Frisse Lucht in scholen. Vijftien scholen hebben niet deelgenomen aan het project. Deze scholen kwamen niet in aanmerking voor het project of hadden geen interesse in deelname. In de tussentijd hebben 13 scholen een nieuw schoolgebouw betrokken. Hiervan hadden 6 scholen deelgenomen aan het project Frisse Lucht. Voor deze scholen zijn de resultaten van het project Frisse Lucht niet meer relevant omdat zij in een nieuw gebouw zijn gehuisvest. Verder zijn er 9 scholen die niet hebben deelgenomen aan het project Frisse Lucht en geen nieuwbouw hebben betrokken. Voor 25 scholen geldt dat ze hebben deelgenomen aan het project Frisse scholen en nog in hetzelfde gebouw gehuisvest zijn. We weten dat op een aantal van de 25 overgebleven onderzochte scholen, zoals de Lindenhoeve, NSVII, de Wieken en Petrus Canisius, investeringen zijn gepleegd in isolatiemaatregelen (dubbel glas) en (mechanische) ventilatie. Investeringen hierin hebben invloed op het binnenmilieu (comfort, luchtkwaliteit). Deze investeringen zijn destijds bekostigd vanuit de Regeling Binnenklimaat PO-scholen van OCW inclusief co-financiering vanuit de schoolbesturen en vanuit de gemeente bij niet-ddc scholen 1,. Met name voor scholen die na het project Frisse Lucht ventilatiemaatregelen hebben genomen, is er een andere situatie dan tijdens het project Frisse Lucht is vastgesteld. Dat betekent dat in deze scholen de mogelijkheden voor ventilatie nu wellicht anders (beter) zijn dan destijds. Bij de gemeente én de GGD is echter geen compleet beeld van de genomen investeringen/maatregelen in het verbeteren van het binnenklimaat in scholen en het resultaat hiervan op het binnenklimaat. Ook na de regeling kunnen er nog investeringen in het binnenklimaat zijn uitgevoerd uit het onderhoudsbudget. Dit is namelijk sinds de 1 Van de 25 onderzochte scholen hebben 16 scholen (64%) gebruik gemaakt van de Regeling Binnenklimaat PO-scholen van OCW, geëindigd in 2011.

3 Collegevoorstel 2 doordecentralisatie onderwijshuisvesting in 2008 een verantwoordelijkheid van de afzonderlijke scholen en de schoolbesturen. Om deze reden hebben we ons in eerste instantie beperkt tot een actualisatie van het onderzoek. Hierin zijn de nieuwbouwplannen apart gezet met de aanname dat hier het binnenklimaat is verbeterd. Actualisatie van het onderzoek is verder alleen mogelijk middels het bevragen van de deelnemende scholen middels een vragenlijst en het opnieuw per lokaal onderzoeken van de ventilatiemogelijkheden en het effect op het binnenklimaat indien er maatregelen zijn genomen. 5 Financiën Actualisatie van de onderzoeken voor de niet-doorgedecentraliseerde scholen kunnen we dekken uit het budget zorgplicht onderwijshuisvesting, deelproduct onderwijshuisvesting niet-ddc. 6 Participatie en Communicatie Er heeft overleg plaatsgevonden met de GGD over de mogelijkheden m.b.t. update van het onderzoek Frisse Lucht in scholen uit Uitvoering en evaluatie Als vervolg op deze actualisatie geven wij de GGD opdracht om voor de nietdoorgedecentraliseerde scholen en voorzieningenharten een update te maken van het binnenklimaat in deze scholen. Tevens laten we de doorgedecentraliseerde scholen weten dat wij, voor de scholen waar de gemeente verantwoordelijk voor is, van plan zijn deze update uit te voeren. Wij vragen ze of zij willen aansluiten bij dit onderzoek met alle scholen óf een selectie van scholen. 8 Risico Dit voorstel kent geen risico s. Bijlage(n): Brief actuele situatie Frisse Lucht in scholen

4 Aan de Gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat PP Nijmegen Telefoon Telefax (024) gemeente@nijmegen.nl Postbus HG Nijmegen Verzenddatum 19 september 2017 Ons kenmerk MO10/ Contactpersoon Mieke Verstappen Onderwerp Actuele situatie Frisse Lucht in scholen Datum uw brief n.v.t. Doorkiesnummer (024) Geachte leden van de raad, Tijdens de kamerronde van 7 juni 2017 inzake brief monitor DDC onderwijshuisvesting 2016 is de toezegging gedaan dat de Raad geïnformeerd wordt over de huidige stand van zaken m.b.t. de bevindingen van het onderzoek Frisse Lucht in scholen uit 2013 van de GGD. Met deze brief informeren wij u over de actuele situatie m.b.t. Frisse Lucht in scholen. Project Frisse lucht Het project Frisse lucht is in Gelderland uitgevoerd van In werd dit project uitgevoerd door de Gelderse GGD-en en gesubsidieerd door de Provincie Gelderland en deelnemende Gelderse gemeenten. Vervolgens is in /2012 aangesloten bij de start van het landelijk project Frisse lucht, gefinancierd door het toenmalige ministerie van VROM. Het doel van het Frisse lucht op school -project was het verbeteren van het binnenklimaat op scholen, waardoor een gezonde leeromgeving ontstaat. Dit kan helpen om gezondheidsklachten en verminderd cognitief functioneren bij leerlingen en leerkrachten te voorkomen. Het project was gericht op basisscholen. Ook vestigingen van het Speciaal Onderwijs en Voortgezet Speciaal Onderwijs kwamen in aanmerking voor deelname. Het project was gericht op/ bedoeld voor scholen die lokalen hebben met natuurlijke ventilatie omdat daar leerkrachten zelf de ventilatie kunnen regelen. Scholen met zowel natuurlijke als mechanisch geventileerde lokalen konden ook deelnemen aan het project, maar alleen de lokalen met natuurlijke ventilatie maakten deel uit van het project. Ook scholen met een mechanisch ventilatiesysteem ervaren binnenmilieu-problemen, maar zij vielen buiten de doelgroep van dit project. Scholen met plannen voor grote renovaties of voor verhuizing naar een nieuwe accommodatie waren uitgesloten van deelname. Per lokaal is onderzocht wat de ventilatiemogelijkheden zijn. In een ventilatieadvies-op-maat zijn per lokaal concrete adviezen en tips gegeven voor een betere binnenluchtkwaliteit. In een presentatie aan het schoolteam zijn de adviezen en tips toegelicht. Daarnaast ontvingen de deelnemende scholen een schriftelijke rapportage, een CO2-signaalmeter en een subsidie van 1.500,- van het Ministerie van OCW voor het nemen van maatregelen op het gebied van binnenmilieu.

5 1 In de periode hebben 32 van de 47 basisscholen (68%) in de gemeente Nijmegen deelgenomen aan het project. Vijftien scholen hebben niet deelgenomen aan het project. Deze scholen kwamen niet in aanmerking voor het project of hadden geen interesse in deelname. Update 2017 Inmiddels zijn er 13 scholen die een nieuw schoolgebouw hebben betrokken. Hiervan hadden zes scholen deelgenomen aan het project Frisse lucht. Voor deze scholen zijn de resultaten van het project Frisse lucht niet meer relevant omdat zij in een nieuw gebouw gehuisvest zijn. Verder zijn er negen scholen die niet hebben deelgenomen aan het project Frisse lucht en geen nieuwbouw hebben betrokken. Voor 25 scholen geldt dat ze hebben deelgenomen aan het project Frisse lucht en nog in hetzelfde gebouw gehuisvest zijn. In tabel 1 en grafiek 1 staat een overzicht. Tabel 1: update 2017 Aantal scholen Deelname project frisse lucht Deelname project frisse lucht Nieuwbouw 13 Geen deelname aan het project 9 47 Grafiek 1: update 2017 Voor een samenvatting van de resultaten van de overgebleven 25 onderzochte scholen tussen verwijzen we naar de bijlage van deze brief.

6 2 Genomen acties/maatregelen op basis van het advies Frisse Lucht in scholen We weten dat op een aantal van de 25 overgebleven onderzochte scholen, zoals de Lindenhoeve, NSVII, de Wieken en Petrus Canisius, investeringen zijn gepleegd in isolatiemaatregelen (dubbel glas) en (mechanische) ventilatie. Investeringen hierin hebben invloed op het binnenmilieu (comfort, luchtkwaliteit). Deze investeringen zijn destijds bekostigd vanuit de Regeling Binnenklimaat PO-scholen van OCW inclusief co-financiering vanuit de schoolbesturen en vanuit de gemeente bij niet-ddc scholen 1,. Met name voor scholen die na het project Frisse Lucht ventilatiemaatregelen hebben genomen, is er een andere situatie dan tijdens het project Frisse Lucht is vastgesteld. Dat betekent dat in deze scholen de mogelijkheden voor ventilatie nu wellicht anders (beter) zijn dan destijds. Bij de gemeente én de GGD is echter geen compleet beeld van de genomen investeringen/maatregelen in het verbeteren van het binnenklimaat in scholen en het resultaat hiervan op het binnenklimaat. Ook na de regeling kunnen er nog investeringen in het binnenklimaat zijn uitgevoerd uit het onderhoudsbudget. Dit is namelijk sinds de doordecentralisatie onderwijshuisvesting in 2008 een verantwoordelijkheid van de afzonderlijke scholen en schoolbesturen. Om deze reden hebben we ons in eerste instantie beperkt tot een actualisatie van het onderzoek. Hierin zijn de nieuwbouwplannen apart gezet met de aanname dat hier het binnenklimaat is verbeterd. Actualisatie van het onderzoek is verder alleen mogelijk middels het bevragen van de deelnemende scholen middels een vragenlijst en het opnieuw per lokaal onderzoeken van de ventilatiemogelijkheden en het effect op het binnenklimaat indien er maatregelen zijn genomen. Als vervolg op deze actualisatie geven wij de GGD opdracht om voor de nietdoorgedecentraliseerde scholen en voorzieningenharten een update te maken van het binnenklimaat in deze scholen. Tevens laten we de doorgedecentraliseerde scholen weten dat wij, voor de scholen waar de gemeente verantwoordelijk voor is, van plan zijn deze update uit te voeren. Wij vragen ze of zij willen aansluiten bij dit onderzoek met alle scholen óf een selectie van scholen. Hoogachtend, College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, drs. H.M.F. Bruls mr. drs. A.H. van Hout 1 Van de 25 onderzochte scholen hebben 16 scholen (64%) gebruik gemaakt van de Regeling Binnenklimaat PO-scholen van OCW, geëindigd in Aantal bijlagen:

7 3 BIJLAGE: Resultaten (overgebleven) 25 onderzochte scholen De schoolbezoeken in het kader van het project Frisse lucht leverden informatie op over de ventilatiemogelijkheden en hiermee de kwaliteit van het binnenmilieu van basisscholen. In lokalen met natuurlijke ventilatie kan men alleen ventileren door het openen van ramen, roosters of deuren. Bij veel van deze lokalen is voldoende ventilatiecapaciteit aanwezig om in de zomer goed te ventileren. In de winterperiode is er meer kans op tocht en koude. Ramen en roosters die op minder dan 1,80 meter hoogte zitten zijn daardoor in de winter over het algemeen niet bruikbaar. In de winter zijn dus de ventilatiemogelijkheden beperkter. Hieronder staan de ventilatiemogelijkheden weergegeven van de 25 scholen die hebben deelgenomen aan het project Frisse lucht en nog in hetzelfde gebouw zijn gehuisvest. Er is onderscheid gemaakt tussen de scholen die in zijn bezocht en die in de overige jaren zijn bezocht. In zijn de lokalen beoordeeld op voldoende of onvoldoende ventilatiemogelijkheden. In de andere jaren was er ook een categorie matige ventilatieventilatiemogelijkheden. Deze categorie viel in onder de categorie voldoende ventilatiemogelijkheden. Hieronder staan de resultaten in tabel en grafiekvorm weergegeven. Tabel 2: resultaten (7 scholen) Ventilatiemogelijkheden Aantal lokalen Wintersituatie voldoende 61 Wintersituatie onvoldoende 27 Zomer- en wintersituatie onvoldoende 2 90 Tabel 3: resultaten (18 scholen) Ventilatiemogelijkheden Aantal lokalen Wintersituatie voldoende 44 Wintersituatie matig 31 Wintersituatie onvoldoende 81 Zomer- en wintersituatie onvoldoende Tabel 4: resultaten (25 scholen) Ventilatiemogelijkheden Aantal lokalen Wintersituatie voldoende 136 Wintersituatie onvoldoende 108 Zomer- en wintersituatie onvoldoende 5 249

8 4 Grafiek 2: resultaten PO scholen (90 lokalen) onderzocht in % Winter situatie voldoende ventilatie 30% 68% Winter situatie onvoldoende ventilatie zomer- en winter situatie onvoldoende ventilatie Grafiek 3: resultaten PO scholen (159 lokalen) onderzocht in % winter situatie lokalen voldoende 28% winter situatie lokalen matig 51% winter situatie lokalen onvoldoende 19% zomer- en winter situatie lokalen onvoldoende

9 5 Grafiek 4: resultaten totaal Concluderend is uit de inspecties gebleken dat in 45% van alle onderzochte lokalen onvoldoende geventileerd kan worden in de winter. Dit is het meest urgent voor de 2% van de onderzochte lokalen die zowel in de zomer als in de winter niet voldoende mogelijkheden hebben om te ventileren. Noot: Er zijn scholen die de laatste jaren geïnvesteerd hebben in isolatiemaatregelen (dubbel glas) en (mechanische) ventilatie. Investeringen hierin hebben invloed op het binnenmilieu (comfort, luchtkwaliteit). Met name voor scholen die na het project Frisse Lucht ventilatiemaatregelen hebben genomen, is er een andere situatie dan tijdens het project Frisse Lucht is vastgesteld. Dat betekent dat in deze scholen de mogelijkheden voor ventilatie nu wellicht anders (beter) zijn dan destijds.