De jonge onderzoeker in het VWO
|
|
- Jonathan Meijer
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject regio Zuid vijfde bijeenkomst 1 maart 2016 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht
2 DE ACTUALITEIT
3
4
5
6
7
8
9 Hoofdvraag: Verklaar de verschillen tussen de wijze waarop Aeneas werd opgevangen met de wijze waarop de vluchtende mensen nu worden opgevangen Deelvragen: 1a. Welke redenen hadden de Trojanen om te vluchten 1b. Welke redenen hebben de Syriërs om te vluchten 2a. Hoe werd Aeneas ontvangen in de ander landen 2b. Hoe worden Syrische vluchtelingen ontvangen
10 PROGRAMMA
11 1. Leerlijn 2. Presentaties 3. Hypothese Programma vijfde keer 4. Literatuur 5. Waarderen en beoordelen 6. Beoordeling m.b.t. je leerling 7. Beoordeling m.b.t. jezelf (en de cursus) 8. Huiswerk
12 1 LEERLIJN
13 adhv huiswerk - Leerlijn Arjen/Rob Kon. Will. II College, Tilburg Marieke/Hans Sted. College Eindh. Harrie/Gerrie/Marion/Rebecca Het College Weert
14 In drie groepen uitwisselen Koning Willem II RSG 't Rijks (Tina, Hild, Oscar) Stedelijk College Eindhoven RSG 't Rijks (Jan, Marielle, Annemie) Het College Weert SonderVick
15 Bouwstenen voor een leerlijn leren onderzoeken 1. Variatie in typen onderzoek (keuzemenu) 2. Opbouw in onderzoekstaken van eenvoudig naar complex (schema taakcomplexiteit) 3. Opbouw in mate van zelfsturing (schema begeleidingsstrategieën)
16 Diagram typering onderzoek: keuzemenu Maak je eigen driehoek Observatie Beschrijvend: - puur beschrijvend - vergelijkend - definiërend - evaluerend Methode van data verzameling Interview / enquête Analyse tekst- of beeldmateriaal Verklarend: exploreren (komen tot theoretische vooronderstellin gen) Verklarend: toetsen (toetsen van verwachtingen) Functie van het onderzoek Literatuuronderzoek ( informatieve literatuur) Experimenteel onderzoek Soort onderzoek Veldonderzoek
17 Taakcomplexiteit Eenvoudig Complexer Complex Inhoudelijk Abstractie van het onderwerp Breedte van het onderwerp Aantal inhoudsdomeinen Toegepast: praktisch probleem Beperking tot één context of niveau Eén inhoudsdomein Toegepast: om maatschappelijk probleem Beperkt aantal contexten en niveaus Twee inhoudsdomeinen uit één of twee schoolvakken Fundamenteel: algemene theorievorming Meer dan twee verschillende contexten en niveaus Meer dan twee inhoudsdomeinen uit meerdere schoolvakken Onderzoeksmatig Aantal soorten onderzoek Aantal methoden van dataverzameling Complexiteit van de bronnen Eén soort Eén methode Bronnen aangereikt en eenduidig te interpreteren Twee soorten, bedoeld voor verschillend facet van vraagstruct. Twee of meer methoden, bij verschillend aspect vraagstruc Bronnen zelf zoeken en benaderen, lastig te vinden en te bereiken en/of multi-interpretabel Twee soorten, mede bedoeld om triangulatie te bereiken (conclusie steviger maken) Twee of meer methoden, mede bedoeld om triangulatie te bereiken (conclusie steviger maken) Bronnen zelf zoeken en benaderen, onduidelijke kans op vindbaarheid en bereikbaarheid en multiinterpretabel
18 Welke mate van sturing kies je in de begeleiding? Feedbackstrategie Aanreiken Uitleg geven Voorbeeld Een complete vraagstelling aanreiken Exemplarisch inhoudelijke correcties in schrijfproduct aanreiken Gedeelde sturing Hard-op denkend voordoen Hints geven Laten zien welke afwegingen jij als docent maakt Een enkele aanwijzing geven om leerlingen op ideeën te brengen Benoemen in hoeverre aan criteria is voldaan Probleem (her-) formuleren Bij een uitgewerkt werkplan geef je als feedback dat het activiteitenoverzicht compleet is (voldaan), maar dat de tijdsinschatting niet reëel is (niet voldaan). In andere woorden weergeven waar de leerlingen mee zitten. Docentsturing Leerlingsturing Leerlingen laten benoemen in hoeverre aan criteria is voldaan Leerlingen zelf laten evalueren (vragenderwijs). Leerlingen zelf initiatief laten nemen voor bespreking voortgang / producten Wat waren ook al weer de criteria voor een goed experiment en hoe verhoudt jullie plan zich tot die criteria? Open vraaggesprek: wat gaat goed? Wat gaat niet goed? Wat is het probleem? Wat is daarvan de oorzaak? Hoe zou je dat aanpakken? Alleen feedback op eigen verzoek. Leerlingen dragen wel agendapunten aan.
19
20 In drie groepen uitwisselen Koning Willem II RSG 't Rijks (Tina, Hild, Oscar) Stedelijk College Eindhoven RSG 't Rijks (Jan, Marielle, Annemie) Het College Weert SonderVick
21 2 PRESENTATIES
22 Presentaties Onderzoek Marion Sk Vitamine C Patrick Bio Div. onderzoekjes Arjen Gs Schoolgeschiedenis Marielle Gs 17 e eeuw, VOC Werkvormen Jan En Hild Ne Tina Du
23 3 HYPOTHESE
24 Hypothese Een hypothese is een veronderstelling die statistisch kan worden getoetst. Een hypothese is een beredeneerd vermoeden (> bestaande theorie, eerder gedaan onderzoek en/of ervaringswaarnemingen), te toetsen door experimenteel en/of vergelijkend veldonderzoek HW, JvV Een hypothese is een veronderstelling waarmee je een waarneming of gebeurtenis probeert te verklaren. Het is geen wilde voorspelling maar een beredeneerde uitspraak gebaseerd op kennis en ervaring over de theorie achter je experiment. Het kan ook een vermoeden zijn over de relatie tussen variabelen, bijvoorbeeld de voorspelling over de invloed van een bepaalde verandering op een proces. Of in onderzoekstermen geformuleerd: het effect van de onafhankelijke op de afhankelijke variabele. Een hypothese moet experimenteel getoetst kunnen worden. Je waarnemingen en resultaten kunnen de hypothese bevestigen of verwerpen. Woordenboek Leren Onderzoeken Universiteit Twente (online) Nb 1: zeg nooit: verzin een hypothese, altijd beredeneer Nb 2: hypothese moet zinvol zijn als start voor onderzoek.
25 Hypothese verklaren verwachten/voorspellen experimenteel toetsen Hypothese is een beredeneerd vermoeden zeg dus nooit verzin een hypothese, maar altijd: beredeneer de hypothese die je kunt afleiden uit theorie. of waarnemingen.. en komt voort uit een eerder gevonden verklaring voor, of wetmatigheid bij een fenomeen (uit bestaande theorie: de condities waaronder suiker oplost; uit ervaring: het humeur van docenten vrijdag laatste uur; uit eerder onderzoek: waardoor een bepaalde groep mensen reclamemelodietjes onthield). Hypothese leidt tot een voorspelling die je afleidt uit die verklaring of waarneming (aannemend dat de waarneming of theoretische uitspraak klopt dan zal situatie S gevolg G hebben. Bv: aannemende dat de waarneming klopt dat alle docenten vrijdag het laatste uur altijd heel opgewekt zijn dan zal de vanouds wat knorrige docent A vrijdags het laatste uur opgewekter zijn dan in al zijn lessen op andere momenten). Om de eerder gevonden verklaring te toetsen ontwikkel je een experiment (bv: gedurende een bepaalde periode tellen van glimlachjes in alle lessen van docent A) Resultaat: de eerder gevonden verklaring / wetmatigheid wordt door de meetgegevens wel / niet bevestigd.
26 Hypothese in alledaags en wetenschappelijk taalgebruik Alledaags taalgebruik > groot woordenboek Van Dale Een hypothese is een veronderstelling. in VO vaak gebruikt bij taal- en zaakvakken als manier om een op- of /onderzoeks-proces te richten, in te perken / te kaderen. Bv: onderzoeksvraag : Waarom is de naam van een persoon uit het verleden als naam voor onze school gekozen? hypothese : De schoolleiding ziet overeenkomsten tussen de levensovertuiging van die historische figuur en de levensovertuiging van onze school Maar wat de lln in feite gaan onderzoeken (gezien hun deelvragen), dus de echte onderzoeksvraag is: Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen de levensovertuiging van persoon X en de uitgangspunten van de visie van onze school? Nb: dit richtinggevend kaderen gebeurt logischer en beter doordacht door het ontwikkelen van een passende vraagstructuur, m.b.v. FSMd Wetenschappelijk taalgebruik > woordenboek Leren Onderzoeken UTTwente Een hypothese is een veronderstelling waarmee je een waarneming of gebeurtenis probeert te verklaren. Het is geen wilde voorspelling maar een beredeneerde uitspraak gebaseerd op [ervaring en theorie]
27 Een passende plek voor hypothese-toetsend onderzoek 1. Binnen exacte vakken en sociale wetenschappen 2. Binnen de meer exacte onderdelen van zaakvakken en talen Linguïstiek: bv de invloed van twittertaal op aantal spelfouten in ander schriftelijk taalgebruik als de verklaring uit onderzoek X hierover klopt dan zullen er in brieven van een groep mensen die veel twitteren méér spelfouten staan dan in brieven van een vergelijkbare groep mensen die niet twitteren) Biologie: bv: als de verklaring uit onderzoek Y klopt dat in grote steden steeds minder goede broedplaatsen voor mussen zijn dan zal het aantal mussen in grote steden de komende tien jaar steeds kleiner zijn. Kunstgeschiedenis: bv: als de nieuwe manier van het dateren van schilderijen klopt dan zal toepassing van die analysemethode van schilderij X van Da Vinci, waarvan we uit andere bronnen met zekerheid weten wanneer dat gemaakt is, precies de goede datering opleveren.
28 4 LITERATUUR
29 Wat heet literatuur 1 1. alledaags: literaire werken (proza en poëzie). 2. In onderzoekersland: a. handboeken waarin het algemeen aanvaarde weten, de theorie over/van een bepaald onderwerp weergegeven wordt b. onderzoeksverslagen waarin dat algemeen aanvaarde weten uitgebreid wordt (nieuwe kennis of kritische toetsing van bestaande kennis): theorievormend 3. Voor letterkundigen is de combinatie van 1 en 2 onhandig; zij onderscheiden daarom primaire en secundaire literatuur. a. Primair: het literaire werk b. Secundair: de theoretische beschouwing van het literaire werk 4. Historici hanteren een vergelijkbaar-maar-net-weer-iets-ander-onderscheid tussen primaire en secundaire bronnen en theorie : a. Primaire bronnen zijn gemaakt door mensen die direct bij een kwestie betrokken zijn geweest, i. primaire bronnen kunnen geschreven zijn (dagboek, notariële acte, rekening, journalistiek verslag) ii. Maar ook ongeschreven: schilderijen, gebouwen, foto s, tv-interviews) b. secundaire bronnen zijn gemaakt door mensen die niet direct bij de kwestie betrokken zijn geweest. Deze bronnen zijn vaak in een andere tijd gemaakt. c. Theoretische literatuur als in punt 2 hierboven: de vastgelegde wetenschappelijke historische kennis
30 Wat heet literatuur 2 De term literatuur wordt op school vaak gebruikt voor alles wat geschreven is. Bijvoorbeeld: een vergelijking tussen drie verschillende journalistieke verslagen over een en dezelfde gebeurtenis wordt literatuuronderzoek genoemd, > het gegeven dat lln en onrechte denken dat alles wat geschreven is literatuur genoemd wordt. De term literatuur wordt in het boek Eureka gebruikt zoals in onderzoekersland: geschreven wetenschappelijk aanvaarde theorie (bv in handboeken) en theorievormend werk (bv in onderzoeksverslagen)
31 5 WAARDEREN EN BEOORDELEN
32 Aspecten leerrendement Onderzoekende houding Onderzoekskundige kennis/inzicht Denkvaardigheden Reflectief vermogen Samenwerkingsvaardigheden Uitvoerende vaardigheden Nog meer?
33 Rol docent Leer-/groei bevorderend Denk-/werkproces ondersteunend Product (= deel leerresultaat) beoordelend
34 Kwaliteitskenmerken onderzoeksverslag Interne geldigheid Past onderzoeksopzet bij onderzoeksvraag Relatie deelvragen en onderzoeksvraag Externe geldigheid Geen eenzijdig beeld door eenzijdige keuze van objecten van onderzoek Betrouwbaarheid Nauwkeurige metingen, herhaalbaar onderzoek Transparantie controleerbaar Aanvaardbaarheid Geen schade/lijden toebrengen Toegankelijkheid Helder weergegeven verslaglegging/presentatie
35 In groepjes Nu zoveel mogelijk per 'vakcluster' Wat gebruik je als beoordeling? Hoe ga je om met: Onderzoekende houding Denkvaardigheden Reflectief vermogen Samenwerkingsvaardigheden Uitvoerende vaardigheden...
36 6 BEOORDELING MBT DE LEERLING
37 Vuistregels leerzame feedback De feedbackgever 1. Weet dat (specifieke, realistische en oprechte) positieve feedback motivatie en leerrendement bevordert en gedraagt zich daarnaar 2. Weet heel goed aan welke eisen een taak moet voldoen, zowel inhoudelijk als onderzoekskundig, en geeft aandacht aan beide aspecten. 3. Zorgt ervoor dat de feedback specifiek en doelgericht is 4. Zorgt ervoor dat feedback leerling- en leeftijdsadequaat is 5. Neemt de leerling als informatiebron serieus 6. Vraagt leerling naar, en benoemt zelf voortgang (ook zijwegen) en sterke kanten van lerende die die voortgang bevorderden 7. Onderzoekt samen met de leerlingen wat de volgende stap is en hoe die eruit ziet 8. Zorgt dat de feedback aansluit bij het niveau van de leerling, maar hem/haar ook uitdaagt (zie volgende dia) 9. Weet dat (specifieke, realistische en oprechte) positieve feedback motivatie en leerrendement bevordert en gedraagt zich daarnaar
38 Feedback VANUIT de zone van naaste ontwikkeling Meedenken, suggereren, vragen op zo n manier dat je het denken ontlokt dat grensverleggend is voor de leerling. Niet de bekende weg wijzen, maar b.w.v.s. een lokroep vanuit de verte laten horen, als het ware piketpaaltjes slaat in de z.v.n.o. en dan vanuit die verte de leerling uitnodigt / uitdaagt om naar dat piketpaaltje op weg te gaan
39 7 BEOORDELING MBT JEZELF (EN DE CURSUS)
40 Beoordeling mbt jezelf (en de cursus) Heb je iets aan deze cursus gehad? (antwoord mag ook nee zijn). Leg uit Wat ga je zelf 'anders doen'?
41 8 HUISWERK
42 Huiswerk laatste keer Lezen a. Epiloog van Eureka b. Alles wat voor jou nog zinvol is om (weer) te lezen Maken/bijstellen 1. A4tje Beoordeling mbt je leerling 2. A4tje Beoordeling mbt jezelf (en de cursus won) 3. Wat je zelf nog wilt maken/doen: maak er een huiswerkopdracht van (stuur mij de opdracht en doe het huiswerk) 4. Eventueel kanttekeningen bij Eureka Opsturen 1,2 en evt. 3,4: uiterlijk 13 maart aan
De jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject regio Zuid 2015-2016 zesde bijeenkomst 16 maart 2016 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject Randstad 2016-2017 zesde bijeenkomst 23 februari 2017 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT
Nadere informatieWON. vakgerichte onderzoeksdidactiek. regio Midden-Randstad. Bijeenkomst 6 11 april Monica Wijers
WON vakgerichte onderzoeksdidactiek regio Midden-Randstad Bijeenkomst 6 11 april 2017 Monica Wijers / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT PROGRAMMA Programma 1. Pitches ll-onderzoek
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject regio Zuid 2015-2016 vierde bijeenkomst 5 januari 2016 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject regio Randstad 2016-2017 vierde bijeenkomst 8 december 2016 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek 2016-2017 WON-traject Randstad-Midden derde bijeenkomst Monica Wijers / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT PROGRAMMA
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject regio Zuid 2015-2016 derde bijeenkomst Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT PROGRAMMA
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject regio Zuid 2015-2016 derde bijeenkomst Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT PROGRAMMA
Nadere informatieAOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen 9/21/ Rian Aarts & Kitty Leuverink
Bron: Baarda, B. (2014) Dit is onderzoek! AOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen Rian Aarts & Kitty Leuverink 1 Inhoud bijeenkomst 2 Praktijkprobleem bespreken Onderzoeksdoel formuleren
Nadere informatieAOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen
AOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen Rian Aarts & Kitty Leuverink Bron: Baarda, B. (2014) Dit is onderzoek! Inhoud bijeenkomst 2 Praktijkprobleem bespreken Onderzoeksdoel formuleren
Nadere informatieBeoordelingsmodel bij een PWS binnen het natuurprofiel
Beoordelingsmodel bij een PWS binnen het natuurprofiel Beoordelingsmoment 1 Oriënteren GO / NO GO Motivatie Onvoldoende: No go Voldoende 15 Goed 20 Zeer goed 25 Willen de leerlingen door in de huidige
Nadere informatieAOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen Rian Aarts & Kitty Leuverink. Waar moet je rekening mee houden?
Inhoud bijeenkomst 2 AOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen Rian Aarts & Kitty Leuverink Onderzoeksdoel formuleren Onderzoeksvragen (hoofdvraag met deelvragen) formuleren Bron: Baarda,
Nadere informatieIntroductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.
Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject regio Zuid 2015-2016 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht Groep Annemie Arntz, en Oscar van den Bulk,
Nadere informatiePWS - Fase 1 - Plan van aanpak Behaald 0 van de 25 punten
PWS - Fase 1 - Plan van aanpak Behaald 0 van de 25 punten Beoordeling Te behalen Behaald 1. Past het onderwerp/ontwerp bij het vak/de vakken? 1 Herkenbaarheid van het vak of de vakken. Past het onderwerp
Nadere informatieEen visie op het natuurkundig practicum
Een visie op het natuurkundig practicum Martijn Koops, Peter Duifhuis en Floor Pull ter Gunne; vakgroep Nastec, FE, HU Inleiding Practicum is belangrijk bij het vak natuurkunde. Het kan de theorie ondersteunen
Nadere informatieOnderzoek op het Da Vinci College
Onderzoek op het Da Vinci College Toekomstgericht Onderwijs (NRO) Mira Regensburg William Vletter Docent-onderzoekers (met coördinerende taak) Plan Do Check - Act M We volgen bovenstaande cyclus om verslag
Nadere informatieInleiding 15 Waarom deze methode? 15 Voor de student 16 Legenda gebruikte icoontjes 18 Personages: wie is wie? 18. In de startblokken 19
Inleiding 15 Waarom deze methode? 15 Voor de student 16 Legenda gebruikte icoontjes 18 Personages: wie is wie? 18 In de startblokken 19 STAP 1 Van interesse tot brainstormen over het onderwerp 29 Beschrijvende
Nadere informatieDeelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek
Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek In deze deelopdracht ga je het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek onderzoeken. Geerts en van Kralingen (2011) definiëren onderwijsconcept
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject regio Zuid 2015-2016 bijeenkomst 2 Vincent Jonker Centrum voor Onderwijs en Leren / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht
Nadere informatieSecundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen
Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke
Nadere informatieBijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1
Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1 Bijlage 1: Het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs: Stadium van het instructie model Oriëntatiefase
Nadere informatieOntwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO
Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde
Nadere informatieHoe voer ik een onderzoek uit? Een stappenplan om te helpen een onderzoek uit te voeren.
Hoe voer ik een onderzoek uit? Een stappenplan om te helpen een onderzoek uit te voeren. Bij het doen van onderzoek onderscheid je vier fasen: 1 De fase van voorbereiding 2 De fase van uitvoering 3 De
Nadere informatieMODEL B: Beoordelingsmodel PWS Binasvakken ( vernieuwde Tweede Fase ) De voorbereidingsfase: Zijn de leerlingen op zelfstandige wijze gekomen tot:
MODEL B: Beoordelingsmodel PWS Binasvakken ( vernieuwde Tweede Fase ) Bij de beoordeling van het PWS wordt uitgegaan van vier verschillende fasen, te weten: 1. De voorbereidingsfase 2. De onderzoeksfase
Nadere informatieWorkshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data
Workshop Dataverzameling Van onderzoeksvraag naar data Even voorstellen: Suzanne van de Groep 24 jaar Promovendus (PhD-kandidaat) Universiteit Leiden Hoe gaan jongeren met andere mensen om? Hoe werkt dat
Nadere informatieEducatief arrangeren rond LOB
Educatief arrangeren rond LOB Vorige week Contact met de docent deze week NAW-gegevens via CF Afspraken met begeleider Maken van het Werkplan Voorbereiden van het interview Vragen naar aanleiding van vorig
Nadere informatieDe DOELSTELLING van de kunstbv-opdrachten & De BEOORDELING:
beeldende vorming De DOELSTELLING van de -opdrachten & De BEOORDELING: Doelstellingen van de opdrachten. Leren: Thematisch + procesmatig te werken Bestuderen van het thema: met een open houding Verzamelen
Nadere informatieFormatief evalueren HET GEVEN VAN FEEDBACK
Formatief evalueren HET GEVEN VAN FEEDBACK Verwachtingen voor vandaag Wat kom je halen? Denken individueel Delen in duo s Uitwisselen post-it s Feedback Feedback: het geven van informatie over het leren,
Nadere informatieONDERZOEK DOEN. HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl. Naam Datum
ONDERZOEK DOEN HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl Naam Datum Onderzoeksvragen; uw keuze voor deze workshop Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen onderzoek doen en gedocumenteerd schrijven? Welke
Nadere informatieHOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren
HOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren 1. Inleiding Aan de hand van een concept cartoon verdiepen leerlingen zich in de vraag hoe het komt dat een meisje een meisje is. Een concept cartoon is een visuele
Nadere informatiePWS project VWO t/m 31 maart Naam:
VWO 5 PWS project 27 t/m 31 maart 2017 Naam: Het profielwerkstuk: een goede start in V5! De komende week maken jullie een start met het PWS. In groepjes van drie of vier leerlingen kiezen jullie een CE-vak
Nadere informatieBeoordelingsmodel bij een PWS binnen de maatschappijvakken
Beoordelingsmodel bij een PWS binnen de maatschappijvakken Beoordelingsmoment 1 Beoordeling: Proces tot het komen van een onderwerp. Motivatie Onvoldoende: No go Voldoende 15 Goed 20 Zeer goed 25 Beoordelingsmoment
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VO
De jonge onderzoeker in het VO WON-groep Randstad-Midden 2016-2017 bijeenkomst 2 Monica Wijers m.wijers@uu.nl TV: het instituut Deze afbeelding Testosteron voorbeelden Discriminatie http://www.npo.nl/het-instituut/27-10-
Nadere informatieONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015
ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015 DET VAN GILS d.vangils@aps.nl Naam Datum Verschillen havo/vwo (bron: SLO) Havo Vwo Kennis moet relevant zijn Kennis is middel Ondernemen Organiseren
Nadere informatieToetsing Let op! Belangrijke data:
Toetsing De toetsing voor dit leerarrangement Praktijkgericht Onderzoek LA5-jaar 1, bestaat uit twee onderdelen: 1. Een (schriftelijke) onderzoeksopzet; 2. Een (mondelinge) presentatie van (de kern van)
Nadere informatieRubrics onderzoeksopzet
Eindbeoordeling LA51 Praktijkgericht onderzoek 2012-2013 Naam: J. Rietjens Cijfer: 7.3 De beoordeling van de verschillende onderdelen zijn geel gemarkeerd. Door Eline Ossevoort en Hanneke Koopmans Feedback
Nadere informatieMaak de leerling actief
Maak de leerling actief Diep leren en zelfsturing in het voortgezet onderwijs Dr. Maaike Koopman Eindhoven School of Education NRO kortlopend praktijkgericht onderwijsonderzoek Dossiernummer 405-16-505
Nadere informatieDidactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16?
Didactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16? Ontwikkeling van een module en boek voor de 2 e graads lerarenopleiding wiskunde. Informatieverwerking en Statistiek Gerard van
Nadere informatieHET 6E-MODEL EN HET HOOFDSTUK OPPERVLAKTE Hoe kun je leerlingen zelf de leerstof laten ontdekken? Ward Perenboom
HET 6E-MODEL EN HET HOOFDSTUK OPPERVLAKTE Hoe kun je leerlingen zelf de leerstof laten ontdekken? Ward Perenboom Inhoud Mijn onderzoek Aanleiding Het 6E-model (Windels, 2012) Mijn eigen ontwerp oppervlakte
Nadere informatieBeoordelingsmodel Profielwerkstuk Lyceum Elst Deel 1: onderzoeksvoorstel (havo/vwo)
Beoordelingsmodel Profielwerkstuk Lyceum Elst 2016-2017. Deel 1: onderzoeksvoorstel (havo/vwo) Afspraken Om te worden beoordeeld, moet worden voldaan aan de volgende voorwaarden: 1) Het onderzoeksvoorstel
Nadere informatieWorkshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data
Workshop Dataverzameling Van onderzoeksvraag naar data Even voorstellen: Suzanne van de Groep 23 jaar Promovendus (PhD-kandidaat) Universiteit Leiden Hoe komt het dat sommige mensen aardiger zijn dan anderen?
Nadere informatieHandleiding voor de leerling
Handleiding voor de leerling Inhoudopgave Inleiding blz. 3 Hoe pak je het aan? blz. 4 Taken blz. 5 t/m 9 Invulblad taak 1 blz. 10 Invulblad hoofd- en deelvragen blz. 11 Plan van aanpak blz. 12 Logboek
Nadere informatieWetenschap & Technologie en zaakvakonderwijs. [naam trainer]
Wetenschap & Technologie en zaakvakonderwijs [naam trainer] Inhoud Startactiviteit Ideeën genereren voor onderzoeksvragen / ontwerp problemen Intervisie / mini-les aan de hand van uitgevoerde les / lesontwerp
Nadere informatieZo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren
Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren 1. Inleiding Een mobiele telefoon; niet meer weg te denken uit de broekzak van elke scholier. In deze opdracht kijken de leerlingen naar een
Nadere informatieEen innovatieve en ambitieuze toetscommissie. Porta Mosana College Maastricht
Een innovatieve en ambitieuze toetscommissie Porta Mosana College Maastricht Nationaal Toetscongres - 10 november 2017 Programma 1. Beginsituatie 2. Uitgangspunten 3. BKT Traject 4. Vervolg 5. Uitdagingen
Nadere informatieDocentonderzoek binnen de AOS Bijeenkomst 6 Feedbackformulier voor onderzoeksplan. A. De inleiding. Van: Voor:
Docentonderzoek binnen de AOS Bijeenkomst 6 Feedbackformulier voor onderzoeksplan Van: Voor: A. De inleiding Wordt de aanleiding van het onderzoek duidelijk beschreven? Wordt er een beschrijving gemaakt
Nadere informatieMethodologie & Profielwerkstukken
Methodologie & Profielwerkstukken Erik Heijmans, WUR Arjen Nawijn, STOAS Sander Poort, CLV September 2014 Christelijk Lyceum Veenendaal, 2014 1. Onderzoeksprojecten soorten en doelen Twee soorten onderzoeksprojecten:
Nadere informatieHET PROFIELWERKSTUK. 5 HAVO en 6 VWO STELLA MARISCOLLEGE MEERSSEN
HET PROFIELWERKSTUK 5 HAVO en 6 VWO STELLA MARISCOLLEGE MEERSSEN Schooljaar 2013-2014 1 Het profielwerkstuk. Inleiding. Een van de verplichte onderdelen van het schoolexamen is het maken van een profielwerkstuk.
Nadere informatieBEGRIP VAN BEWIJS. vrije Universiteit amsterdam. Instituut voor Didactiek en Onderwijspraktijk. Vragenlijst. Herman Schalk
Instituut voor Didactiek en Onderwijspraktijk BEGRIP VAN BEWIJS Herman Schalk Vragenlijst Toelichting bij de vragenlijst p. 3 Vragen bij de elementen van begrip van bewijs p. 4 vrije Universiteit amsterdam
Nadere informatieDATATEAMS VOOR ONDERWIJSVERBETERING. SOK studiedag, 6 juni 2014 Kim Schildkamp: k.schildkamp@utwente.nl
DATATEAMS VOOR ONDERWIJSVERBETERING SOK studiedag, 6 juni 2014 Kim Schildkamp: k.schildkamp@utwente.nl Programma Opbrengstgericht werken Wat is het en waarom belangrijk? Datateam methode Resultaten onderzoek
Nadere informatiePersoonlijk ontwikkelingsplan (POP)
O 4 Portfolio-opdracht 1 3 Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) De Handelsroute Uitgeverij Sarphati Niveau Keuzedeel Kwalificatie Dossierdatum 3-4 Ondernemend Gedrag Alle niveau 3- en 4-dossiers Kerntaak
Nadere informatieVoorlichting 4-HAVO. Profielwerkstuk. 7 april 2016
Voorlichting 4-HAVO Profielwerkstuk 7 april 2016 Onderwerpen voorlichtingsbijeenkomst Wat is een profielwerkstuk (pws)? Het belang van het pws Alleen of samen? Onderwerpen van het pws Welke vorm heeft
Nadere informatieop (afnemende) sturing Een interventie gericht op docenten bij het opleiden en begeleiden van studenten naar zelfstandig beroepsbeoefenaars.
op (afnemende) sturing Een interventie gericht op docenten bij het opleiden en begeleiden van studenten naar zelfstandig beroepsbeoefenaars. Auteur: Anneke Lucassen Zelfevaluatie begeleiden bij zelfstandig
Nadere informatieOnderzoeksrapport Onderzoek in de opleiding
Onderzoeksrapport Onderzoek in de opleiding Helmond, 4april 2017 Yvette Thielen Master Onderwijswetenschappen Radboud Universiteit Nijmegen Begeleiding Monique van der Heijden Jeannette Geldens Kempelonderzoekscentrum
Nadere informatieEINDTERMEN Bosbiotoopstudie
EINDTERMEN Bosbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde De mens en het landschap Het landelijk landschap 22 milieueffecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject Randstad 2016-2017 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht Groep Clemens Bentlage, ec Manon Bontje,
Nadere informatiePlek onderzoeksvraag. Aanleiding handelingsprobleem/verlegenheidssituatie. Literatuur. Onderzoeksvraag. Onderzoeksopzet
De Onderzoeksvraag Plek onderzoeksvraag Aanleiding handelingsprobleem/verlegenheidssituatie Probleemanalyse probleemstelling Literatuur Onderzoeksvraag Onderzoeksopzet De onderzoeksvraag Goed onderzoek
Nadere informatieWORKSHOP. Simulatie werken met de datateam methode. Themabijeenkomst DTT Woensdag 9 december Wilma Kippers en Hanadie Leusink
WORKSHOP Simulatie werken met de datateam methode Themabijeenkomst DTT Woensdag 9 december 2015 Wilma Kippers en Hanadie Leusink Opbrengstgericht werken Gebruik maken van data, zoals toetsen en examencijfers,
Nadere informatiePuberbrein als Innovatiekans. Beschrijving van de 4 basiscompetenties
Puberbrein als Innovatiekans Beschrijving van de 4 basiscompetenties Samenwerken Plannen en organiseren Omgaan met (onverwachte) veranderingen Reflecteren Toelichting beschrijving van de basiscompetenties
Nadere informatieDocentenhandleiding veldwerk
Docentenhandleiding veldwerk Inhoudsopgave 2 Les 1 3 Les 2 5 Veldwerk 7 Les 3 Les 4 ~ 1 ~ In deze docentenhandleiding kun je een aantal zaken vinden die over de lessen gaan. Zo kun je steeds een vast aantal
Nadere informatieProfielwerkstukken β. Onderzoek doen is een vak. maandag 25 juni 2012 08:10:34 Midden-Europese zomertijd
Profielwerkstukken β Onderzoek doen is een vak 25 juni 2012 Profielwerkstukken 2012/2013 Onderzoekende houding Aarsen en Van der Valk (2008). NVOX 33(8), 354-356. Wees nieuwsgierig Wees kribsch Wees deel
Nadere informatiePersoonlijk ontwikkelingsplan (POP)
Portfolio-opdracht 1 O 2 Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) De Handelsroute Uitgeverij Sarphati Niveau Keuzedeel Kwalificatie Dossierdatum 2 Ondernemend gedrag Niveau 2-dossiers Kerntaak en werkproces
Nadere informatieVaardigheden - Enquête vmbo-kg12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/61729
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 augustus 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/61729 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieZelfgestuurd leren met Acadin
Zelfgestuurd leren met Acadin 1. Wat is zelfgestuurd leren? Zelfgestuurd leren wordt opgevat als leren waarbij men zelfstandig en met zin voor verantwoordelijkheid de sturing voor de eigen leerprocessen
Nadere informatieHoorcollege 1: Onderzoeksmethoden 06-01-13!!
Hoorcollege 1: Onderzoeksmethoden 06-01-13 Stof hoorcollege Hennie Boeije, Harm t Hart, Joop Hox (2009). Onderzoeksmethoden, Boom onderwijs, achtste geheel herziene druk, ISBN 978-90-473-0111-0. Hoofdstuk
Nadere informatiePROFIELWERKSTUKDAG 4HAVO & 5VWO
PROFIELWERKSTUKDAG 4HAVO & 5VWO DINSDAG 10 JUNI 2014 Tijdpad PWS Fase Omschrijving Tijd (in uur) Inleveren 1 Oriëntatie (keuze onderwerp) en opstellen onderzoeksvraag, deelvragen en hypothese 10 Document
Nadere informatieOefenen op deelaspecten van onderzoek doen
Handboek natuurkundedidactiek hoofdstuk 5: Vaardigheidsontwikkeling 5.3 Onderzoeken Lesmaterialen Oefenen op deelaspecten van onderzoek doen Inleiding De volgende lesactiviteiten zijn bruikbaar om leerlingen
Nadere informatieBeoordelingsmodel Profielwerkstuk HAVO/ VWO
Beoordelingsmodel Profielwerkstuk HAVO/ VWO 201-201 Begeleider: Naam: Examennummer: Profielvak: Het profielwerkstuk is een onderdeel van het examendossier en wordt beoordeeld met een cijfer. Het is een
Nadere informatieTitelpagina ONDERZOEKSVERSLAG. Namen: Klas/groep: Cursusjaar: Begeleider: Beoordelaar:
Titelpagina ONDERZOEKSVERSLAG Namen: Klas/groep: Cursusjaar: Plaats en datum: Begeleider: Beoordelaar: Amsterdam, mei 15 Inhoud INHOUD... 2 VOORWOORD... 3 1. INLEIDING... 4 PROBLEEMSTELLING... 4 ONDERZOEKSVRAGEN...
Nadere informatieBijlage 1: Methode. Respondenten en instrumenten
Bijlage 1: Methode In deze bijlage doen wij verslag van het tot stand komen van onze onderzoeksinstrumenten: de enquête en de interviews. Daarnaast beschrijven wij op welke manier wij de enquête hebben
Nadere informatieBijlage 3. Beoordelingscriteria onderzoeksplan
Bijlage 3. Beoordelingscriteria onderzoeksplan Naam student: Joost den Hollander Naam afstudeerbegeleider: Ceciel Zandee Naam tweede beoordelaar: Winifred paulis Datum: 9-0-05 Voorlopige titel onderzoek
Nadere informatieAANDACHT VOOR JOUW TALENT! INFO VOOR HET VWO EN HOOGBEGAAFDE LEERLINGEN
AANDACHT VOOR JOUW TALENT! INFO VOOR HET VWO EN HOOGBEGAAFDE LEERLINGEN ATHENEUM EN GYMNASIUM OP HET RIJSWIJKS LYCEUM MET AANDACHT VOOR HOOGBEGAAFDE LEERLINGEN Onze school is een afspiegeling van de bevolking
Nadere informatieHet gaat niet om de verpakking, maar om wat er in zit!
Het gaat niet om de verpakking, maar om wat er in zit! U-talent opdracht Wiskunde Havo 3 (eventueel vwo 3) Inleiding Het verpakken en vervoeren van producten is een belangrijk onderwerp in de commerciële
Nadere informatiePre-Academisch Onderwijs. Overzicht modules leerjaar 2 en planning modules leerjaar 1 t/m 3
Pre-Academisch Onderwijs Overzicht modules leerjaar 2 en planning modules leerjaar 1 t/m 3 OVERZICHT MODULES LEERJAAR 2 Wetenschapsfilosofie In deze module zul je naast de kennis over wetenschapsfilosofie,
Nadere informatieEvalueren en Beoordelen in het Leerproces Ellen Klatter - Cees Appel
Evalueren en Beoordelen in het Leerproces Ellen Klatter - Cees Appel Scholingsdag woensdag 14 juni 2006 Stichting Consortium PGO Evalueren/beoordelen Leerproces Competentiegericht onderwijs moet zijn ingevoerd
Nadere informatieOpleiding rekenen mbo
Opleiding rekenen mbo Fokke Munk, Rinske Stelwagen, Monica Wijers, Vincent Jonker 22-1-2015, 13:00-14:15 Inhoud 1. De opleiding c.q. nascholing 2. Waarom praktijkonderzoek? 3. Discussie 1 Wat is een goede
Nadere informatieHandleiding bij het maken van een profielwerkstuk. april 2012
Handleiding bij het maken van een profielwerkstuk april 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. De tijdlijn 3. De verschillende fasen 4. Onderwerp zoeken 5. Informatie zoeken 6. Nog 10 tips 7. De beoordeling
Nadere informatieEerste graad A-stroom
EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Vijverbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde Het natuurlijk milieu Reliëf 16* De leerlingen leren respect opbrengen voor de waarde van
Nadere informatieCultuureducatie met Kwaliteit
ontwerp fourpack Cultuureducatie met Kwaliteit Onze ambities 1 2 3 Stappenplan Het kwadrant Drie domeinen 1 Intake 5 Scholingsactiviteiten VERBREDEN 2 Assessment 6 Meerjarenvisie In huis 3 Ambitiegesprek
Nadere informatieinformatie profielwerkstuk havo avondlyceum CAL handleiding H5 2015-2016
informatie profielwerkstuk havo avondlyceum CAL handleiding H5 2015-2016 Inhoud: Inleiding 2 Tijdsplanning 3 Logboek 4 Voorbeeld logboek 5 Verslag 6 Bronvermelding 7 Weging/ eindcijfer 8 pws-informatieboekje
Nadere informatieHandleiding profielwerkstuk. Mavo 4
Handleiding profielwerkstuk Mavo 4 2018 2019 Inleiding: Je gaat dit jaar een profielwerkstuk maken. Het doel van het profielwerkstuk is dat je leert op een zelfstandige manier onderzoek te doen. Daarnaast
Nadere informatie6 7 NORM= het niveau waarop het vak volgens de doelstelling van het onderwijsprogramma wordt afgesloten 8 9 Excellent
Bachelor Opleiding Sociale Geografie & Planologie Beoordelingsprotocollen Wetenschappelijk Rapporteren en Presenteren, Groepsonderzoekproject & Bachelorproject De Beoordelingsprotocollen van Wetenschappelijk
Nadere informatieRESEARCH & DESIGN. keuzeonderzoeken. Verwondering: het begin van wetenschap. klas 1 havo/atheneum 2013-2014, periodeboek 1A:
RESEARCH & DESIGN klas 1 havo/atheneum 2013-2014, periodeboek 1A: Verwondering: het begin van wetenschap keuzeonderzoeken locatie Mariënburg, Leeuwarden Research & Design Project: Verwondering: het begin
Nadere informatie11/20/2017. AOS docentonderzoek bijeenkomst 5 Methode van onderzoek Rian Aarts & Kitty Leuverink.
AOS docentonderzoek bijeenkomst 5 Methode van onderzoek Rian Aarts & Kitty Leuverink 1 De methode = (onderzoeks)aanpak In de methode ook wel onderzoeksaanpak genoemd - beschrijf je hoe je een antwoord
Nadere informatieRealiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren
Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Welke afspraken worden gemaakt om geschiedenis te studeren? Wordt dit opgevolgd per graad en van graad tot graad? Leren leren blijft
Nadere informatieAfdeling VAVO. Praktische opdracht HAVO/VWO. Handleiding
Afdeling VAVO Praktische opdracht HAVO/VWO Handleiding Inleiding Voor verschillende vakken dient u een praktische opdracht te maken. In deze handleiding staan instructies voor het maken van een praktische
Nadere informatieWerkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen?
Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie Wat hebben onze leerlingen nodig om uit te groeien tot volwassenen die bijdragen aan de samenleving, economisch zelfstandig zijn én met zelfvertrouwen in het leven staan?
Nadere informatieLaag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten
Blooms taxonomie Laag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten Evalueren Evalueren = de vaardigheid om de waarde van iets (literatuur, onderzoeksrapport, presentatie etc) te kunnen beoordelen
Nadere informatieVoorbeeld REFLECTIEVERSLAG
KEUZEDEEL ORIENTATIE op ONDERNEMERSCHAP K0080 Voorbeeld REFLECTIEVERSLAG DOEL Het doel van jouw reflectieverslag is dat je, met de documenten die je hebt verzameld, kunt bewijzen dat je hebt voldaan aan
Nadere informatieWerkplan vakverdieping kunstvakken
Werkplan vakverdieping kunstvakken 2012-2013 algemene gegevens Naam: Klas: Nanda ten Have VR3C Gekozen vakverdieping: Beeldend onderwijs Persoonlijke leerdoel gekoppeld aan de vakcompetenties of gericht
Nadere informatieWORKSHOP ONDERZOEKSMETHODEN
WORKSHOP ONDERZOEKSMETHODEN INHOUD Kwantitatieve onderzoeksmethoden Algemene kenmerken Enquête Experiment Kwalitatieve onderzoeksmethoden Algemene kenmerken Observatie Interview Kwaliteit van het onderzoek
Nadere informatieOren en ogen om jaloers op te zijn! Opdracht: analyseren
Oren en ogen om jaloers op te zijn! Opdracht: analyseren 1. Inleiding Deze opdracht over zintuigen is bedoeld als een hogere denkvaardigheidsopdracht ter vervanging van de lesstof over zintuigen uit de
Nadere informatieHandleiding profielwerkstuk. Mavo 4
Handleiding profielwerkstuk Mavo 4 2019 2020 Inleiding: Je gaat dit jaar een profielwerkstuk maken. Het doel van het profielwerkstuk is dat je leert op een zelfstandige manier onderzoek te doen. Daarnaast
Nadere informatieOnderzoeksvraag Uitkomst
Hoe doe je onderzoek? Hoewel er veel leuke boeken zijn geschreven over het doen van onderzoek (zie voor een lijstje de pdf op deze site) leer je onderzoeken niet uit een boekje! Als je onderzoek wilt doen
Nadere informatieSectorwerkstuk 2010-2011
Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------
Nadere informatie