Puberbrein als Innovatiekans. Beschrijving van de 4 basiscompetenties

Transcriptie

1 Puberbrein als Innovatiekans Beschrijving van de 4 basiscompetenties Samenwerken Plannen en organiseren Omgaan met (onverwachte) veranderingen Reflecteren

2 Toelichting beschrijving van de basiscompetenties binnen het project Puberbrein Leeswijzer De basiscompetenties Samenwerken, Plannen en Organiseren, Omgaan met (onverwachte) veranderingen en Reflecteren, zijn op basis van de SHL-standaarden uitgewerkt in 6 niveaus. Per opleidingsfase kan een leerling/student per competentie een bepaald niveau bereiken afhankelijk van de situatie waarin geobserveerd kan worden. De hogere niveaus van de competenties kunnen alleen bereikt worden in complexere contexten. Om de competenties te kunnen beoordelen zal de leerling/student in situaties gebracht moeten worden waarin hij/zij de competenties kan laten zien. De docenten en opleidingsteams zullen dus onderwijs moeten ontwerpen waarbij leerlingen/studenten in die situaties geplaatst worden die vragen om bepaald gedrag. Het is belangrijk om bij het ontwikkelen van onderwijs vooraf te bepalen welke competenties geoefend en beoordeeld gaan worden. Bepaal op welk niveau je gedrag verwacht en kies de daarbij de juiste complexiteit van de context en de wijze van begeleiden. Houd daarbij rekening met het niveau van de groep en maak vooraf aan de groep bekend wat de criteria zijn waarop beoordeeld wordt. Binnen de groep kunnen grote verschillen in de beheersing van de competenties voorkomen. Ook kan de ene situatie beter passen bij de één dan bij de ander. Door meerdere beoordelingen in verschillende situaties en door verschillende personen te laten doen wordt de beoordeling betrouwbaarder. Ook peerbeoordelingen kunnen belangrijke informatie geven over het functioneren van de leerling of student. Laat bij de beoordeling leerling/student zelf uitleggen hoe hij aan bepaalde criteria heeft voldaan. Per niveau is een situatie aangegeven waarin de competentie geoefend en beoordeeld zou kunnen worden. Vanuit waarnemingen in een traditionele klassikale les is het lastig zo niet onmogelijk om bijvoorbeeld de competentie samenwerken te beoordelen.

3 Definities van de basiscompetenties volgens SHL Samenwerken raadpleegt en betrekt anderen bij het nemen van beslissingen, raadpleegt en betrekt anderen bij het uitvoeren van taken, overlegt tijdig en regelmatig met anderen en informeert hen voldoende, waardeert openlijk de bijdrage van anderen, past zich waar nodig aan de groep aan Plannen en organiseren formuleert voor het werk/activiteiten duidelijke, concrete en uitdagende doelen, stelt voor het werk duidelijke prioriteiten plant en organiseert activiteiten doelmatig en doeltreffend, regelt adequaat de benodigde mensen en middelen, bewaakt nauwgezet het halen van de gestelde doelen en deadlines Omgaan met (onverwachte) veranderingen past het eigen gedrag snel en op positieve wijze aan veranderende omstandigheden aan, staat welwillend tegenover nieuwe ideeën en plannen, accepteert dat zaken met een zekere regelmaat veranderen kan onzekere en onduidelijke situaties goed aan, kan goed omgaan met diversiteit tussen mensen Reflecteren zorgt ervoor eigen vakkennis en -vaardigheden bij te houden, onderneemt indien nodig stappen om deze verder te ontwikkelen, leert van fouten en feedback, vraagt en geeft feedback aan medeleerlingen of anderen evalueert het effect van het eigen gedrag

4 Beschrijvingen van de basiscompetentie Samenwerken samenwerken Wat? Samenwerken raadpleegt en betrekt anderen bij het nemen van beslissingen, raadpleegt en betrekt anderen bij het uitvoeren van taken overlegt tijdig en regelmatig met anderen en informeert hen voldoende, waardeert openlijk de bijdrage van anderen, past zich waar nodig aan de groep aan. Ik werk in opdracht samen Als ik een opdracht krijg, Als ik een opdracht krijg met klasgenoten. betrek ik anderen erbij. betrek ik anderen erbij. Ik overleg in opdracht met een ander voor ik aan een opdracht begin. Ik kan rekening houden met één ander. Ik overleg met meerdere personen voor ik aan een opdracht begin. Ik overleg met de betrokken personen voor en tijdens de opdracht Ik kan rekening houden met de groep of meerdere klasgenoten. Ik overleg over de mogelijkheden van samenwerking. Ik werk aan een goede verstandhouding met klasgenoten en/of collega's. Ik overzie de consequenties van mijn eigen gedrag. Ik overleg over de mogelijkheden van samenwerking. Ik werk aan een goede verstandhouding met klasgenoten en/of collega's. Ik overzie de consequenties van mijn eigen gedrag en bespreek dit in de groep. Ik lever een bijdrage aan een goede sfeer in de groep. Ik zorg voor voldoende samenwerking en overleg met klasgenoten/collega's, opdrachtgevers en klanten. Ik bouw een goede (werk)relatie op met collega's, opdrachtgevers en klanten. Ik neem het initiatief om de onderlinge samenwerking in het team te bespreken. Ik ken de consequenties van mijn gedrag in de groep en kan mijn gedrag veranderen als de situatie daarom vraagt. Ik stimuleer en optimaliseer samenwerking en overleg met klasgenoten/collega's, opdrachtgevers en klanten. Ik bevorder een goede (werk)relatie met klasgenoten/collega's, opdrachtgevers en klanten. Ik signaleer zaken die een negatieve invloed hebben op het eindresultaat en op het team en doe er iets aan. Ik maak de onderlinge samenwerking bespreekbaar om deze te verbeteren. Voorbeeldsituaties Eenvoudige korte groepsopdrachten groepsgrootte 2 personen. Complexere opdrachten van 2 à 3 weken in groepen van ongeveer 2 à 3 personen. Leerling of student legt op bewijskaart uit hoe hij/zij dit heeft gedaan. Eenvoudige projecten met Complexe projecten met projecten met fictieve de uitkomst vooraf gedeeltelijk bepaald is. projecten met externe de uitkomst vooraf niet bekend is.

5 Beschrijvingen van de basiscompetentie Plannen en Organiseren Plannen en organiseren formuleert voor het werk/activiteiten duidelijke, concrete en uitdagende doelen, stelt voor het werk duidelijke prioriteiten plant en organiseert activiteiten doelmatig en doeltreffend, regelt adequaat de benodigde mensen en middelen, bewaakt nauwgezet het halen van de gestelde doelen en deadlines Plannen en organiseren Ik kan met hulp mijn werk Ik kan zelf een eenvoudige Ik plan zelfstandig mijn Ik plan en organiseer het plannen. werkplanning maken. werk van anderen. Ik kan met hulp prioriteiten stellen. Ik kan met hulp mijn tijd indelen. Ik overleg met anderen Ik stel bij het plannen de of een planning haalbaar is. juiste doelen. Ik overleg met anderen of ik de juiste prioriteiten heb gesteld. Ik stel bij het plannen de juiste prioriteiten. Ik help andere leerlingen bij het plannen van de Ik help andere leerlingen met het stellen van doelen en prioriteiten. Ik bewaak de voortgang van mijn eigen Ik help anderen bij het stellen van doelen en prioriteiten. Ik organiseer mijn eigen tijd en die van anderen op een effectieve en efficiënte manier. Ik bouw controles in om te zien of alles nog op schema verloopt. Ik zorg voor voldoende mensen en middelen om de werkzaamheden uit te kunnen voeren. Ik stel de middelen en mensen vast die nodig zijn om de werkzaamheden uit te voeren en zorg voor het regelen hiervan. Ik garandeer beschikbaarheid van essentiële middelen. Ik maak effectief en efficiënt gebruik van de aanwezige capaciteit. Ik doe voorstellen voor verbetering van de planning en organisatie. Voorbeeldsituaties Eenvoudige korte groepsopdrachten groepsgrootte 2 personen. Complexere opdrachten van 2 à 3 weken in groepen van ongeveer 2 à 3 personen. Leerling of student legt op bewijskaart uit hoe hij/zij dit heeft gedaan. Eenvoudige projecten met Complexe projecten met projecten met fictieve de uitkomst vooraf gedeeltelijk bepaald is. projecten met externe de uitkomst vooraf niet bekend is.

6 Beschrijvingen van de basiscompetentie Omgaan met (onverwachte) verandering Omgaan met (onverwachte) verandering Omgaan met (onverwachte) veranderingen past het eigen gedrag snel en op positieve wijze aan veranderende omstandigheden aan, staat welwillend tegenover nieuwe ideeën en plannen, accepteert dat zaken met een zekere regelmaat veranderen kan onzekere en onduidelijke situaties goed aan, kan goed omgaan met diversiteit tussen mensen Ik kan goed werken in een Ik kan met kleine Ik laat mensen die anders vaste structuur. veranderingen omgaan. zijn in hun waarde. Ik zie verschillen tussen mensen en kan daar op mijn manier mee omgaan. Ik heb een vaste manier van werken. Ik kan als dat nodig is van aanpak wisselen. Ik zie verschillen tussen mensen en kan daar op een goede manier mee omgaan. Ik toon er respect voor als iemand anders is. Ik ben bereid nieuwe methoden te leren. Ik pas me op een positieve manier aan als er veranderingen zijn. Ik pas me aan aan nieuwe mensen of een andere werkomgeving. Ik pas nieuwe methoden of andere veranderingen toe in mijn werk. Ik pas me snel en gemakkelijk aan aan veranderende omstandigheden. Ik bedenk zelf nieuwe ideeën of oplossingen om mijn werkzaamheden efficiënter uit te voeren. Ik kan onduidelijke of onzekere situaties aan. Ik blijf ook goed functioneren als duidelijke informatie of aanwijzingen ontbreken. Ik voorzie veranderende omstandigheden en onzekerheden en speel hier effectief op in. Ik kan uitstekend omgaan met de verschillen tussen mensen. Onder druk blijf ik de juiste afweging maken, gericht op het werk en op mijzelf. Ik heb regelmatig nieuwe ideeën en zie kansen, voor mijn werk of bedrijf. Voorbeeldsituaties Eenvoudige korte groepsopdrachten groepsgrootte 2 personen. Complexere opdrachten van 2 à 3 weken in groepen van ongeveer 2 à 3 personen. Leerling of student legt op bewijskaart uit hoe hij/zij dit heeft gedaan. Eenvoudige projecten met Complexe projecten met projecten met fictieve de uitkomst vooraf gedeeltelijk bepaald is. projecten met externe opdrachtgevers waarvan de uitkomst vooraf niet bekend is.

7 Beschrijvingen van de basiscompetentie Reflecteren Reflecteren zorgt ervoor eigen vakkennis en -vaardigheden bij te houden, onderneemt indien nodig stappen om deze verder te ontwikkelen, leert van fouten en feedback, vraagt en geeft feedback aan medeleerlingen of anderen evalueert het effect van het eigen gedrag. Reflecteren Voorbeeldsituaties Ik accepteer feedback die Ik vraag zelf om feedback Ik weet herhaling van ik krijg over mijn functioneren. fouten te voorkomen. Als ik iets niet begrijp dan vraag ik het aan mijn docent. Ik weet wat ik anders moet aanpakken door de feedback die ik krijg. Ik accepteer kleine aanwijzingen/wijzigingen die over de uitvoering van de opdracht gaan. Eenvoudige korte groepsopdrachten groepsgrootte 2 personen. Ik heb door de feedback die ik krijg inzicht in hoe ik mijn werk kan verbeteren. Ik kan met ondersteuning mijn aanpak veranderen en mijn werk verbeteren. Complexere opdrachten van 2 à 3 weken in groepen van ongeveer 2 à 3 personen. Ik kom zelf tot een plan van aanpak om mijn werk te verbeteren. Ik laat op tijd controleren of mijn (leer)resultaten voldoende zijn. Ik weet wat mijn sterke en minder sterke kanten zijn. Ik denk na over mijn eigen functioneren en ben bereid hier iets mee te doen. Ik controleer op tijd of mijn (leer)resultaten voldoende zijn. Leerling of student legt op bewijskaart uit hoe hij/zij dit heeft gedaan. Eenvoudige projecten met Complexe projecten met Ik ken mijn eigen valkuilen en heb strategieën ontwikkeld om hier mee om te gaan. Ik ben in staat om zelfsturend te werken. Ik onderneem de juiste actie als mijn (leer)resultaten niet voldoende zijn projecten met fictieve de uitkomst vooraf gedeeltelijk bepaald is. Ik blijf mezelf ontwikkelen in mijn vak en in mijn privéleven. Ik ken mijn kwaliteiten en weet hier optimaal gebruik van te maken. Ik ben in staat om zelfsturend te werken en stimuleer anderen om zichzelf te verbeteren onder andere door het goede voorbeeld te geven. projecten met externe de uitkomst vooraf niet bekend is.

8 samenwerken Plannen en Organiseren Ik werk in opdracht samen met klasgenoten. Ik overleg in opdracht met een ander voor ik aan een opdracht begin. Ik kan rekening houden met één ander. Ik overleg met meerdere Als ik een opdracht krijg, Als ik een opdracht krijg personen voor ik aan een betrek ik anderen erbij. betrek ik anderen erbij. opdracht begin. Ik kan met hulp mijn werk plannen. Ik kan met hulp prioriteiten stellen. Ik kan met hulp mijn tijd indelen. Ik overleg met de betrokken personen voor en tijdens de opdracht Ik kan rekening houden met de groep of meerdere klasgenoten. Ik kan zelf een eenvoudige werkplanning maken. Ik overleg met anderen of een planning haalbaar is. Ik overleg met anderen of ik de juiste prioriteiten heb gesteld. Ik overleg over de mogelijkheden van samenwerking. Ik werk aan een goede verstandhouding met klasgenoten en/of collega's. Ik overzie de consequenties van mijn eigen gedrag. Ik plan zelfstandig mijn Ik stel bij het plannen de juiste doelen. Ik stel bij het plannen de juiste prioriteiten. Ik overleg over de mogelijkheden van samenwerking. Ik werk aan een goede verstandhouding met klasgenoten en/of collega's. Ik overzie de consequenties van mijn eigen gedrag en bespreek dit in de groep. Ik lever een bijdrage aan een goede sfeer in de groep. Ik help andere leerlingen bij het plannen van de Ik help andere leerlingen met het stellen van doelen en prioriteiten. Ik bewaak de voortgang van mijn eigen Ik zorg voor voldoende samenwerking en overleg met klasgenoten/collega's, opdrachtgevers en klanten. Ik bouw een goede (werk)relatie op met collega's, opdrachtgevers en klanten. Ik neem het initiatief om de onderlinge samenwerking in het team te bespreken. Ik ken de consequenties van mijn gedrag in de groep en kan mijn gedrag veranderen als de situatie daarom vraagt. Ik plan en organiseer het werk van anderen. Ik help anderen bij het stellen van doelen en prioriteiten. Ik organiseer mijn eigen tijd en die van anderen op een effectieve en efficiënte manier. Ik bouw controles in om te zien of alles nog op schema verloopt. Ik zorg voor voldoende mensen en middelen om de werkzaamheden uit te kunnen voeren. Ik stimuleer en optimaliseer samenwerking en overleg met klasgenoten/collega's, opdrachtgevers en klanten. Ik bevorder een goede (werk)relatie met klasgenoten/collega's, opdrachtgevers en klanten. Ik signaleer zaken die een negatieve invloed hebben op het eindresultaat en op het team en doe er iets aan. Ik maak de onderlinge samenwerking bespreekbaar om deze te Ik stel de middelen en mensen vast die nodig zijn om de werkzaamheden uit te voeren en zorg voor het regelen hiervan. Ik garandeer beschikbaarheid van essentiële middelen. Ik maak effectief en efficiënt gebruik van de aanwezige capaciteit. Ik doe voorstellen voor verbetering van de planning en organisatie. Omgaan met onverwachte veranderingen Ik kan goed werken in een vaste structuur. Ik zie verschillen tussen mensen en kan daar op mijn manier mee omgaan. Ik heb een vaste manier van werken. Ik kan met kleine veranderingen omgaan. Ik kan als dat nodig is van aanpak wisselen. Ik zie verschillen tussen mensen en kan daar op een goede manier mee omgaan. Ik laat mensen die anders zijn in hun waarde. Ik toon er respect voor als iemand anders is. Ik ben bereid nieuwe methoden te leren. Ik pas me op een positieve manier aan als er veranderingen zijn. Ik pas me aan aan nieuwe mensen of een andere werkomgeving. Ik pas nieuwe methoden of andere veranderingen toe in mijn werk. Ik pas me snel en gemakkelijk aan aan veranderende omstandigheden. Ik bedenk zelf nieuwe ideeën of oplossingen om mijn werkzaamheden efficiënter uit te voeren. Ik kan onduidelijke of onzekere situaties aan. Ik blijf ook goed functioneren als duidelijke informatie of aanwijzingen ontbreken. Ik voorzie veranderende omstandigheden en onzekerheden en speel hier effectief op in. Ik kan uitstekend omgaan met de verschillen tussen mensen. Onder druk blijf ik de juiste afweging maken, gericht op het werk en op mijzelf. Ik heb regelmatig nieuwe ideeën en zie kansen, voor mijn werk of bedrijf. reflecteren Als ik iets niet begrijp dan vraag ik het aan mijn docent. Ik weet wat ik anders moet aanpakken door de feedback die ik krijg. Ik accepteer kleine aanwijzingen/wijzigingen die over de uitvoering van de opdracht gaan. Ik accepteer feedback die ik krijg Ik heb door de feedback die ik krijg inzicht in hoe ik mijn werk kan verbeteren. Ik kan met ondersteuning mijn aanpak veranderen en mijn werk verbeteren. Ik vraag zelf om feedback over mijn functioneren. Ik kom zelf tot een plan van aanpak om mijn werk te verbeteren. Ik laat op tijd controleren of mijn (leer)resultaten voldoende zijn. Ik weet herhaling van fouten te voorkomen. Ik weet wat mijn sterke en minder sterke kanten zijn. Ik denk na over mijn eigen functioneren en ben bereid hier iets mee te doen. Ik controleer op tijd of mijn (leer)resultaten voldoende zijn. Ik ken mijn eigen valkuilen en heb strategieën ontwikkeld om hier mee om te gaan. Ik ben in staat om zelfsturend te werken. Ik onderneem de juiste actie als mijn (leer)resultaten niet voldoende zijn Ik blijf mezelf ontwikkelen in mijn vak en in mijn privéleven. Ik ken mijn kwaliteiten en weet hier optimaal gebruik van te maken. Ik ben in staat om zelfsturend te werken en stimuleer anderen om zichzelf te verbeteren onder andere door het goede voorbeeld te geven.