De jonge onderzoeker in het VWO

Transcriptie

1 De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject regio Zuid zesde bijeenkomst 16 maart 2016 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht

2 DE ACTUALITEIT

3

4

5

6

7

8 PROGRAMMA

9 1. Epiloog 2. Evaluatie invullen 3. Presentaties Programma zesde keer 4. Beoordeling mbt je leerling 5. Beoordeling mbt jezelf 6. Afronding

10 1 EPILOOG

11 het schoolklimaat Epiloog de leerling die pubert/worstelt en boven komt

12 Bouwstenen voor een leerlijn leren onderzoeken 1. Variatie in typen onderzoek (keuzemenu) 2. Opbouw in onderzoekstaken van eenvoudig naar complex (schema taakcomplexiteit) 3. Opbouw in mate van zelfsturing (schema begeleidingsstrategieën)

13 Diagram typering onderzoek: keuzemenu Maak je eigen driehoek Observatie Beschrijvend: - puur beschrijvend - vergelijkend - definiërend - evaluerend Methode van data verzameling Interview / enquête Analyse tekst- of beeldmateriaal Verklarend: exploreren (komen tot theoretische vooronderstellin gen) Verklarend: toetsen (toetsen van verwachtingen) Functie van het onderzoek Literatuuronderzoek ( informatieve literatuur) Experimenteel onderzoek Soort onderzoek Veldonderzoek

14 Taakcomplexiteit Eenvoudig Complexer Complex Inhoudelijk Abstractie van het onderwerp Breedte van het onderwerp Aantal inhoudsdomeinen Toegepast: praktisch probleem Beperking tot één context of niveau Eén inhoudsdomein Toegepast: om maatschappelijk probleem Beperkt aantal contexten en niveaus Twee inhoudsdomeinen uit één of twee schoolvakken Fundamenteel: algemene theorievorming Meer dan twee verschillende contexten en niveaus Meer dan twee inhoudsdomeinen uit meerdere schoolvakken Onderzoeksmatig Aantal soorten onderzoek Aantal methoden van dataverzameling Complexiteit van de bronnen Eén soort Eén methode Bronnen aangereikt en eenduidig te interpreteren Twee soorten, bedoeld voor verschillend facet van vraagstruct. Twee of meer methoden, bij verschillend aspect vraagstruc Bronnen zelf zoeken en benaderen, lastig te vinden en te bereiken en/of multi-interpretabel Twee soorten, mede bedoeld om triangulatie te bereiken (conclusie steviger maken) Twee of meer methoden, mede bedoeld om triangulatie te bereiken (conclusie steviger maken) Bronnen zelf zoeken en benaderen, onduidelijke kans op vindbaarheid en bereikbaarheid en multiinterpretabel

15 Welke mate van sturing kies je in de begeleiding? Feedbackstrategie Aanreiken Uitleg geven Voorbeeld Een complete vraagstelling aanreiken Exemplarisch inhoudelijke correcties in schrijfproduct aanreiken Gedeelde sturing Hard-op denkend voordoen Hints geven Laten zien welke afwegingen jij als docent maakt Een enkele aanwijzing geven om leerlingen op ideeën te brengen Benoemen in hoeverre aan criteria is voldaan Probleem (her-) formuleren Bij een uitgewerkt werkplan geef je als feedback dat het activiteitenoverzicht compleet is (voldaan), maar dat de tijdsinschatting niet reëel is (niet voldaan). In andere woorden weergeven waar de leerlingen mee zitten. Docentsturing Leerlingsturing Leerlingen laten benoemen in hoeverre aan criteria is voldaan Leerlingen zelf laten evalueren (vragenderwijs). Leerlingen zelf initiatief laten nemen voor bespreking voortgang / producten Wat waren ook al weer de criteria voor een goed experiment en hoe verhoudt jullie plan zich tot die criteria? Open vraaggesprek: wat gaat goed? Wat gaat niet goed? Wat is het probleem? Wat is daarvan de oorzaak? Hoe zou je dat aanpakken? Alleen feedback op eigen verzoek. Leerlingen dragen wel agendapunten aan.

16 De trend die alle trends overleeft

17

18 2 EVALUATIES INVULLEN

19 Aspecten leerrendement Onderzoekende houding Onderzoekskundige kennis/inzicht Denkvaardigheden Reflectief vermogen Samenwerkingsvaardigheden Uitvoerende vaardigheden Nog meer?

20 Evaluatie: is er iets geleerd Dank voor de persoonlijke reflecties En ook nog een standaardformulier: nu eerst maar even invullen.

21 vraag 6 Vraag 6 werd per ongeluk dezelfde vraag als 5. 6 moet zijn: "Ik zie mogelijkheden om samen met collega's die in dezelfde jaarlaag lesgeven te overleggen over ieders bijdrage aan de leerlijn 'onderzoeken."

22 3 PRESENTATIES

23 Presentaties onderzoek Gerrie Ne standaardtaal Rebecca En schrijfvaardigheid Annemie En huidige aanpak Sorinela Gs multiculti Marieke Wi pythagoras Oscar Lo... Harrie Fr -...

24 4 WAARDEREN EN BEOORDELEN

25 3 rubrics Waarderen en beoordelen

26 gerrie

27 hild

28 patrick

29

30 Rol docent Leer-/groei bevorderend Denk-/werkproces ondersteunend Product (= deel leerresultaat) beoordelend

31 Kwaliteitskenmerken onderzoeksverslag Interne geldigheid Past onderzoeksopzet bij onderzoeksvraag Relatie deelvragen en onderzoeksvraag Externe geldigheid Geen eenzijdig beeld door eenzijdige keuze van objecten van onderzoek Betrouwbaarheid Nauwkeurige metingen, herhaalbaar onderzoek Transparantie controleerbaar Aanvaardbaarheid Geen schade/lijden toebrengen Toegankelijkheid Helder weergegeven verslaglegging/presentatie

32 In groepjes Nu zoveel mogelijk per 'vakcluster' Wat gebruik je als beoordeling? Hoe ga je om met: Onderzoekende houding Denkvaardigheden Reflectief vermogen Samenwerkingsvaardigheden Uitvoerende vaardigheden...

33 Vuistregels leerzame feedback De feedbackgever 1. Weet dat (specifieke, realistische en oprechte) positieve feedback motivatie en leerrendement bevordert en gedraagt zich daarnaar 2. Weet heel goed aan welke eisen een taak moet voldoen, zowel inhoudelijk als onderzoekskundig, en geeft aandacht aan beide aspecten. 3. Zorgt ervoor dat de feedback specifiek en doelgericht is 4. Zorgt ervoor dat feedback leerling- en leeftijdsadequaat is 5. Neemt de leerling als informatiebron serieus 6. Vraagt leerling naar, en benoemt zelf voortgang (ook zijwegen) en sterke kanten van lerende die die voortgang bevorderden 7. Onderzoekt samen met de leerlingen wat de volgende stap is en hoe die eruit ziet 8. Zorgt dat de feedback aansluit bij het niveau van de leerling, maar hem/haar ook uitdaagt (zie volgende dia) 9. Weet dat (specifieke, realistische en oprechte) positieve feedback motivatie en leerrendement bevordert en gedraagt zich daarnaar

34 Feedback VANUIT de zone van naaste ontwikkeling Meedenken, suggereren, vragen op zo n manier dat je het denken ontlokt dat grensverleggend is voor de leerling. Niet de bekende weg wijzen, maar b.w.v.s. een lokroep vanuit de verte laten horen, als het ware piketpaaltjes slaat in de z.v.n.o. en dan vanuit die verte de leerling uitnodigt / uitdaagt om naar dat piketpaaltje op weg te gaan

35 5 BEOORDELING MBT JEZELF (EN DE CURSUS)

36 Beoordeling mbt jezelf (en de cursus) Jullie zijn allemaal heel eerlijk geweest Hier enkele quotes uit de verschillende documenten

37 "Het succes van een onderzoeksopdracht hangt toch sterk samen met de inhoud ervan "

38 "Ik denk dat de leerlingen die opgegroeid zijn met WON over een aantal jaren een andere houding laten zien dan de leerlingen die nu in vwo5 zitten." (minder achteroverleunend)

39 "binnen ieder vak leerlingen leren om te onderzoeken hoe de inhouden in elkaar zitten"

40 "dat de 'w' van vwo binnen de dagelijkse lespraktijk tot zijn recht kan komen "

41 je eigen vakinhoud won-lessen brugklas 6 vwo Als je eigen verwondering niet aan de basis staat van (de didactiek van) een 'onderzoekende houding' dan verwordt (pre-)academische vorming tot een 'lege doos' en haalt weinig tot niets uit.

42

43 6 AFRONDING

44 Afronding Website blijft voorlopig nog even Dropbox, had het zin? Boek, er zijn plannen voor uitgave bij uitgever Train de Trainer (Jan, Tina, Gerrie) Certificaten (wellicht gezamenlijke bijeenkomst, nog slechts idee) Plezier!