LES 9 MICRO-ORGANISMEN A: BACTERIËN Wraps maken

Transcriptie

1 VERWERKING van AGRARISCHE PRODUCTEN LES 9 MICRO-ORGANISMEN A: BACTERIËN Wraps maken INLEIDING De komende lessen gaan over micro-organismen. In deze les gaan we in op bacteriën. De lessen hierna kijken we ook naar gisten en schimmels. Micro-organismen zijn erg belangrijk voor de mens. Je kunt er ziek van worden en zelfs dood aan gaan. Toch heb je micro-organismen ook weer nodig. Bijvoorbeeld als je luchtig brood wilt bakken, geniet van een lekker Frans schimmelkaasje of een lekker koud pilsje drinkt. Micro-organismen zijn hele kleine levende wezens. Ze zijn zo klein, dat je ze niet met het blote oog kunt zien. Om micro-organismen te bestuderen heb je een microscoop nodig. Een microscoop is een apparaat dat een voorwerp vele malen vergroot. De Nederlander Anthonius van Leeuwenhoek ( ) was de eerste die een soort microscoop maakte. Hij had zelf lenzen geslepen en kon daarmee dingen zien die je met het blote oog niet kon zien. Van leeuwenhoek vergrootte met zijn microscoop 500 keer. Met de elektronenmicroscopen van tegenwoordig kun je tot meer dan keer vergroten!

2 3 SOORTEN MICRO-ORGANISMEN Er bestaan drie soorten micro-organismen: 1. Bacteriën (Micro-organismen les A en B) 2. Gisten (Micro-organismen les C) 3. Schimmels (Micro-organismen les C) Bacteriën, gisten en schimmels behoren alle drie tot het plantenrijk. Een virus is géén micro-organisme! Een micro-organisme kan namelijk op eigen kracht leven maar een virus heeft een eiwit nodig om te kunnen bestaan. Een virus leeft dus niet op eigen kracht. BACTERIËN Bacteriën komen overal voor: op de huid, in de lucht en op alle voorwerpen om ons heen. Ook in bijna alle voedingsmiddelen. Zolang in voeding niet teveel bacteriën voorkomen kan er geen bederf of ziekte ontstaan. Wat heeft een bacterie nodig om zich te vermeerderen? 1. Een aangename temperatuur (10-40 C) 2. Genoeg voedsel 3. Vocht 4. Zuurstof 5. Gunstige zuurgraad (ph) 6. Geen remmende (suiker, zout) of giftige stoffen Een bacterie vermeerdert zich door zich in tweeën te delen. Deze twee nieuwe bacteriën delen zich ook weer. Zo ontstaan er dan weer vier. Een bacterie kan hij zich bijvoorbeeld elke 20 minuten delen. Er kunnen zo na verloop van tijd uit één bacterie, miljoenen bacteriën zijn ontstaan.

3 TEMPERATUUR Bacteriën houden niet van hitte. Dus door eten goed door en door te verhitten (koken, bakken en braden), gaan de meeste bacteriën dood. Bacteriën houden ook niet van kou. Ze vermeerderen zich dan minder snel. Bewaar eten dat kan bederven daarom in de koelkast. Het moet in de koelkast kouder zijn dan 7 C. In de vriezer is het nog kouder. Bij zo'n lage temperatuur vermeerderen bacteriën zich helemaal niet meer. Maar ze gaan ook niet dood. Opdracht 1 1. Noem drie soorten micro-organismen. [1] [2] [3] 2. Noem drie dingen die een bacterie nodig heeft om zich te vermeerderen. [1] [2] [3] 3. Noem een belangrijke manier om bacteriën te bestrijden?

4 Op Opdracht 2 In drie dagen kan een bacterie die zich lekker voelt heel veel nakomelingen produceren Sommige bacteriën kunnen zich elke twintig of dertig minuten delen. Eerst zijn het er twee, daarna vier, dan acht en zo voort. Vul in onderstaande tabel in hoeveel bacteriën je na 10 uur hebt. TIJD per AANTAL TIJD per AANTAL TIJD per AANTAL 5. Teken dit in onderstaande tabel: Aan tal

5 PRAKTIJKOPDRACHT: WRAPS MAKEN MATERIALEN INGREDIËNTEN Vergiet 2 tomaten Koekenpan ijsbergsla Houten spatel 80 gram rundergehakt 2 mesjes 1 eetlepel tomatenpuree 1 theelepel 1 klein ui (of een half groot ui) 2 eetlepels Gedroogde peterselie Glazen kom olijfolie 1 schoteltje peper 1 bord zout cocktailprikkers Kruiden naar smaak 2 miniwraps knoflooksaus Taakverdeling: NOTEER BIJ ELK CIJFER VAN DE BEREIDING HIERONDER ÉÉN VAN JULLIE NAMEN. ALS JE DIT HEBT GEDAAN VRAAG JE DE DOCENT OF JE MAG BEGINNEN MET HET BEREIDEN VAN DE WRAP Bereiding: 1. Verwarm een scheutje olijfolie in de koekenpan (niet laten verbranden!!) 2. Bak het gehakt rul in de pan en laat het daarna afkoelen. Hoe losser en kleiner het gehakt, hoe beter de wrap zal smaken! 3. Verwarm de oven(s) voor op 180. Was en snij de tomaten in kleine blokjes en bewaar ze in een glazen kommetje. 4. Was en snij de ijsbergsla klein en laat deze uitlekken in de vergiet. 5. Pel de ui en snipper deze zéér fijn! 6. Leg de wraps op de (schone!) werkbank en bestrijk ze met het gehaktmengsel 7. Verwarm de met gehakt bestreken wraps vier minuten in de oven 8. Haal de wraps uit de oven en smeer ze in met een klein beetje sambal 9. Verdeel de tomaat, ui en sla over de wraps en bestrijk deze met een klein beetje knoflooksaus. 10. Rol de wrap nu strak op, steek deze vast met prikkers en serveer op een bord. Eet smakelijk!