Kansen voor een transferium Haven-Zuid

Transcriptie

1 Gemeente Alblasserdam Kansen voor een transferium Haven-Zuid Concept Utrecht, 25 april 2017

2

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Het werelderfgoed Kinderdijk Aantallen, vervoerwijze en bezoekmomenten In de toekomst groei en bezoekersmanagement 8 3. Klanteisen voor Gele poorten Omvang van de doelgroep Doelgroepen en hun klanteisen Kansen voor een Transferium Haven-Zuid Kansen voor Alblasserdam Conclusies en aanbevelingen 25 Kansen voor een transferium Haven-Zuid 3

4 1. Inleiding Groeiend bezoek aan het Werelderfgoed Kinderdijk Het Werelderfgoed Kinderdijk ligt op de grens van de gemeentes Alblasserdam en Molenwaard. De molens van Kinderdijk zijn een bekende toeristische attractie en trekken jaarlijks bezoekers. De groeiende stroom bezoekers heeft echter ook negatieve kanten: het verkeer genereert overlast en onveiligheid, en er is te weinig parkeerruimte. De Stichting Werelderfgoed Kinderdijk (SWEK), de beheerder, heeft in overleg met de gemeentes Alblasserdam en Molenwaard een gebiedsvisie opgesteld om de toekomst van het werelderfgoed te verzekeren en het beheer te professionaliseren. Op termijn zal het bezoekersaantal groeien tot in Figuur 1: De molens, het werelderfgoed Kinderdijk (bron Google) De gebiedsvisie gaat uit van een verbeterd management van de verschillende bezoekersstromen. Door het inrichten van Poorten op een zekere afstand van het entreegebied kunnen de bezoekers beter worden gefaciliteerd. Eén van deze poorten is Haven-Zuid in Alblasserdam. Dit terrein zou een overstaplocatie (transferium) moeten worden waar bezoekers hun auto kunnen parkeren om vervolgens via een andere manier bij de molens te komen. Bestuurlijke wens: toeristen binden aan Alblasserdam Naast het kanaliseren van de stroom bezoekers wil de gemeente Alblasserdam graag meer toeristen in het dorp houden en deze ook meer bieden. Bureau Vrijetijdszaken heeft een studie verricht waarin de k soort en grootte van mogelijk aan het dorp te binden toeristische doelgroepen is bepaald. Ook wil de gemeente de omgeving van Haven-Zuid herontwikkelen. Het doel van deze herontwikkeling is om een verbinding te leggen met en een impuls te geven aan het historische centrum van Alblasserdam. Een transferium op Haven-Zuid kan mogelijk helpen om deze herontwikkeling gestalte te geven. De vraag is alleen hoe dit transferium optimaal benut kan worden. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 4

5 De onderzoeksvraag voor deze studie De vraag is of een transferiumfunctie op Haven-Zuid Alblasserdam kan helpen bij het kanaliseren van de bezoekstromen en het binden van toeristen aan het dorp. Vervolgvragen zijn dan op welke plek dat dan moet komen, welke functionaliteit er nodig is (wat is het programma van het transferium), onder welke voorwaarden kan het opereren en hoe dit transferium optimaal benut kan worden. Het doel van deze studie is dus tweeledig: 1. Het duiden van de bijdrage van een transferium voor de bestuurlijke wens om toeristen en recreanten aan het dorp te binden. 2. Het definiëren van deze bijdrage in kansen, programma en voorwaarden voor een succesvolle poort van het werelderfgoed op de locatie Haven-Zuid in Alblasserdam. Onderzoeksopzet en leeswijzer Om antwoord te geven op de onderzoeksvragen hebben we de volgende onderzoeksopzet gehanteerd: Stap 1: Bepalen bezoekersprofiel Werelderfgoed (hoofdstuk2) Het bezoekersprofiel beschrijft de aantallen bezoekers, de verdeling over de vervoerwijzen, aankomst- en vertrektijden (dagen van de week en verdeling over het seizoen) maar ook de kwalificatie van deze bezoekersstromen: wie zijn ze, wat doen ze en welke attracties bezoeken ze. Stap 1 is uitgevoerd in de vorm van een analyse van al beschikbaar onderzoeksmateriaal. Stap 2: Bepalen benodigde serviceconcepten (hoofdstuk 3) Uit het bezoekersprofiel worden groepen geselecteerd die kansrijk zijn om via transferium Haven- Zuid te bedienen, en stellen we vast wat hun specifieke eisen en wensen zijn. Denk daarbij aan zaken zoals parkeerplaatsen, toegangswegen, bewegwijzering, informatie en service. Ook voor deze stap is literatuur beschikbaar uit diverse andere studies. Stap 3: Kansen voor een transferium Haven-Zuid (hoofdstuk 4) Stap 2 levert de noodzakelijke en wenselijke serviceconcepten voor het transferium Haven-Zuid op: het eisen- en wensenlijstje. In stap 3 wordt bepaald in hoeverre een transferium in Haven-Zuid hierin kan voorzien. Onderzocht wordt wat er mogelijk en wenselijk is op de locatie (ruimtelijk, maar ook in het aanbieden van de noodzakelijke serviceconcepten). Maar ook wat de concurrenten zijn en wat de mogelijkheden zijn om Haven-Zuid beter te laten functioneren. Deze stap vindt plaats door een interactieve werksessie met alle betrokkenen: de gemeente, de Stichting Werelderfgoed, Oosterman Advies en XTNT. Stap 4: Kansen voor Alblasserdam (hoofdstuk 5) De laatste stap betreft het onderzoeken van de meerwaarde van een transferium voor Alblasserdam. De grote stroom bezoekers van het Werelderfgoed Kinderdijk kan mogelijk een aanvullende betekenis hebben voor Alblasserdam. Wat is daarvoor nodig en hoe groot is deze potentie. Dat wordt bepaald aan de hand van onderzoeken naar de toeristische attractiviteit en een discussie met de opsteller van dit onderzoek en de gemeente. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 5

6 2. Het werelderfgoed Kinderdijk Dit hoofdstuk beschrijft het bezoekersprofiel van het Werelderfgoed, nu en in de toekomst. Hoeveel bezoekers zijn er, wanneer en op welke manier komen ze naar het werelderfgoed, hoe groeit dat in de toekomst en op welke manier wordt de groei gestuurd en geleid? 2.1 Aantallen, vervoerwijze en bezoekmomenten Het Werelderfgoed bestaat uit een aantal molengangen. Een serie molens die trapsgewijs het water uit de polders in de rivier pompen. De molens en met name het uitzicht vormen de belangrijkste reden voor het bezoek. In latere tijden is de functie van de molens overgenomen door gemalen, die inmiddels ook onderdeel uitmaken van het park. Ook is het mogelijk om een rondvaart langs de molens te maken en door de polder over het riviertje de Alblas. In 2016 werd het Werelderfgoed Kinderdijk door circa bezoekers bezocht bezoekers kochten een kaartje voor de bezoekersmolens en/of de rondvaartboot om het Werelderfgoed te kunnen bekijken. De overige bezoekers liepen of fietsten op eigen gelegenheid over de dijk die langs de molens loopt. De meeste bezoeken vinden plaats in de maanden april tot en met augustus. In de herfst en wintermaanden is het rustig. In een topmaand in het hoogseizoen gaat het om bezoekers en in het laagseizoen om bezoekers per maand. Figuur 2: Verdeling over de maanden van het jaar (verdeling afgeleid uit vergelijkbare attracties: Zaanse Schans) en parkeercijfers werelderfgoed De weekenddagen en met name de zondag zijn veel drukker dan de doordeweekse dagen: op zondag zijn er in het hoogseizoen circa bezoekers aanwezig. In het laagseizoen zijn dit bezoekers. De weekenddagen zijn ongeveer 2 keer zo druk als maandag-donderdag, de vrijdag 1,5 keer zo druk. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 6

7 De bezoekers komen op de volgende manieren naar het werelderfgoed: Personenauto: veelal de individuele incidentele bezoeker, maar ook de lokale bezoeker. Openbaar vervoer: veelal de waterbus uit Rotterdam/Dordrecht, deels lokale bezoekers, en deels ook (inter)nationale toeristen uit Rotterdam. Touringcar: de groepsreizen, soms bijvoorbeeld gekoppeld aan de zeecruises die in Rotterdam afmeren. Zij hebben dikwijls maar 2 of 3 uur de tijd voor een bezoek aan het Werelderfgoed Kinderdijk. Georganiseerde riviercruise: ook vaak in groepsverband reizende toeristen, met meestal een beperkt tijdvenster. Het riviercruiseseizoen loopt van maart tot en met december, in de herfst en winter is het minder druk dan in de lente en zomer. Campers: rondreizende individuele toeristen. Fietsend en lopend: vaak lokaal, maar ook toeristen van wat verder weg die een rondje Alblasserwaard doen. In het laagseizoen varen er nagenoeg geen riviercruises tussen december en maart. In de periode november maart is ook het aantal georganiseerde groepsreizen per touringcar lager dan in het hoogseizoen. Voor de campers is op het terrein Haven-zuid in Alblasserdam een speciale camperplaats ingericht die momenteel 44 plaatsen heeft. Terrein IHC Parkeerplaat- sen en entree Toegangsroute via dijklint Haven- Zuid Figuur 3: Ligging en toegankelijkheid Werelderfgoed Kinderdijk Kansen voor een transferium Haven-Zuid 7

8 Op dit moment rijden de bezoekers van het Werelderfgoed Kinderdijk die met de auto of met een camper komen over het smalle dijklint tussen Nieuw Lekkerland en Kinderdijk en vooral tussen Alblasserdam en Kinderdijk. Via het dijklint rijden zij naar de parkeerplaatsen op de kop van de molengang. De wegen kunnen de drukte niet goed aan en de parkeerplaatsen zelf hebben maar een zeer beperkte capaciteit. Op zaterdag en zondag kan men ook gebruik maken van het parkeerterrein van het nabijgelegen IHC. Autobezoekers kunnen ook op het al bestaande P+R-terrein in Ridderkerk parkeren. Hier kan men overstappen op de Waterbus en het Driekhoeksveer richting het Werelderfgoed Kinderdijk. Touringcars volgen ook de routes over de dijk en parkeren op het terrein. In sommige gevallen rijden ze naar het parkeerterrein Haven-zuid in Alblasserdam waar een uitsplitsing wordt gemaakt voor bezoek aan de molens en aan de kaasboerderij. 2.2 In de toekomst groei en bezoekersmanagement Autonome groei en bezoekersmanagement leiden tot groei Door onder andere een betere positionering, het toevoegen van activiteiten en de herontwikkeling van de entreezone zal naar verwachting het aantal bezoekers groeien naar per jaar in de Daarvan zijn er dan circa betalende bezoekers. De toegang en bereikbaarheid zullen door een serie maatregelen worden verbeterd, samen te vatten onder de term bezoekersmanagement. Essentieel onderdeel van het bezoekersmanagement is het sturen en geleiden van de bezoekstromen. Een eerste stap bestaat uit het weren van de campers uit de directe omgeving. Voor touringcars wordt een STOP&GO -faciliteit ingericht waar maximaal 5 touringcars tegelijk passagiers kunnen laten in- en uitstappen. Ze parkeren dan gedurende het bezoek elders, aan de westrand van Nieuw Lekkerland. Binnen enkele jaren zal ook het parkeren op en in de omgeving van de toegang verdwijnen. Tegelijk wil de gemeente Alblasserdam de verkeersveiligheid en de leefbaarheid van het dijklint verbeteren. Essentieel voor de leefbaarheid van de dijk in Alblasserdam is het kanaliseren van een verdere groei van deze bezoekersstroom. Poorten en transferiumfunctie Er wordt nu gezocht naar mogelijkheden om deze doelen te bereiken en tegelijk de bereikbaarheid van het Werelderfgoed te verbeteren. Dit kan door auto-bezoekers naar zogenaamde poorten te leiden. Als de poorten verder weg van het Werelderfgoed zijn gelegen wordt een vorm van natransport aangeboden. De poorten fungeren dan niet alleen als verder weggelegen ingang, maar ook als een transferium. Een transferium is een locatie waar bezoekers van vervoermiddel wisselen. Bekende vormen van een transferium zijn die aan de rand van steden. Bezoekers van het centrum van de stad stappen dan over van de auto op openbaar vervoer en vermijden daardoor congestie en hoge parkeertarieven. Ook in het bezoekersmanagement vervullen transferia een belangrijke rol. Immers bij het Werelderfgoed is geen parkeerruimte en is een keuze gemaakt om juist de autobezoeker een andere mogelijkheid te bieden om het Werelderfgoed te bereiken. Deze mogelijkheid zal aantrekkelijk worden door het aanbieden van servicearrangementen. Een voorbeeld van een Kansen voor een transferium Haven-Zuid 8

9 servicearrangement is een combinatie van parkeren + vervoer via boot of paardentram + entree Werelderfgoed Kinderdijk. Er zijn verschillende soorten poorten waarvan sommigen een transferiumfunctie hebben. Zie ook de figuur op de volgende pagina. 1. Gele poorten : Dit zijn poorten die specifieke zijn gericht voor de individuele auto-/ camperbezoeker. De gele poorten zijn: a. Haven-Zuid (P&R met waterbushalte en vanaf april 2017 langzaam attractief vervoer met boot en paardentram, dicht gelegen bij dorpscentrum). b. Het P&R-terrein De Schans in Ridderkerk (met waterbus, Driehoeksveer en restaurant). c. Mogelijk: de Grote Beer bij het toekomstige HOV-knooppunt. d. Mogelijk: De Veerweg in Nieuw Lekkerland. 2. Blauwe poorten : poorten specifiek gericht op de bezoekers die via het water komen. De riviercruises en de bezoekers die met de waterbus en het veer komen. Deze hebben geen transferiumfunctie. Blauwe poorten zijn: a. De steigers bij het Werelderfgoed zelf (riviercruise, waterbus, veerpont Krimpen aan den Lek, driehoeksveer) b. Mogelijk: Mercon Kloos: hier wordt een bouwplan ontwikkeld, er komt mogelijk een waterbushalte, de locatie ligt op korte afstand van het Werelderfgoed en kan mogelijk als tweede entree gaan fungeren. 3. Paarse poorten : poorten waar idealiter alleen langzaam verkeer en openbaar vervoer doorheen komt. Deze hebben eveneens geen transferiumfunctie. a. De veerpont in Krimpen aan de Lek. Dit is een autoveer, maar in de directe omgeving is geen parkeerruimte. De poort fungeert daarmee alleen voor fietsers en voetgangers als poort en kent geen extra voorzieningen. b. Het waterbusplein in Hendrik-Ido-Ambacht. Hier ontwikkelt de gemeente een leisure programma gericht op de eigen inwoners. Het waterbusplein vervult daarmee ook alleen een functie als poort voor de lokale voetgangers en fietsers die via de waterbus het Werelderfgoed bezoeken. c. De Grote Beer bij het toekomstige HOV-knooppunt, als daar niet wordt gekozen voor de combinatie met een gele (auto)-poort. 4. Lichtgroene poorten : poorten die specifiek zijn gericht op de camperaars, en kunnen daardoor eveneens een beperkte transferiumfunctie hebben. Locaties voor lichtgroene poorten zijn: a. Souburgh/Vinkenwaard: dit is mogelijk de toekomstige camperplaats voor Alblasserdam met restaurant en kanoverhuur, mogelijke extra halte paardentram en boot over de Alblas. b. Haven-Zuid: daar zijn momenteel 44 camperplaatsen, in 2018 zullen deze verdwijnen 5. Groene poorten : poorten die naast een overstapfunctie ook een extra programma in de vorm van leisure hebben. Vaak liggen deze verder van het Werelderfgoed en is (kortdurend) bezoek aan het Werelderfgoed niet het enige en belangrijkste doel van de bezoekers. De transferiumfunctie kan daardoor beperkt zijn. Functie, programma en doelgroep van deze poorten moeten nog verder uit kristalliseren. Locaties zijn: Kansen voor een transferium Haven-Zuid 9

10 a. De Veerweg in Nieuw Lekkerland. De eigenaar wil daar een nader te bepalen leisure programma realiseren met waterbushalte. Mogelijk kan dit een combinatie worden met een gele poort, gericht op autobezoekers. b. Het waterbusplein in hendrik Ido Abacht, in combinatie met de daar aanwezige langzaam verkeerspoort In de onderstaande figuur is aangegeven waar de poorten liggen. Figuur 4: Geleiding van het verkeer via negen mogelijke poorten De Westrand in Nieuw-Lekkerland is een parkeerterrein voor touringcars, maar fungeert niet als poort. In deze studie richten we ons met name op de Gele Poorten. Gele poorten zijn ingericht voor en gericht op de groep individuele bezoekers die per auto komen. Dat is met name de groep die enerzijds een meerwaarde kan betekenen voor Alblasserdam en anderzijds de doelgroep waarvoor de locatie Haven-Zuid geschikt is. De overige poorten zijn met name ingericht voor (veelal georganiseerd) vervoer over water en over land of zijn gericht op een lokale doelgroep en zullen daardoor beperkt meerwaarde voor Alblasserdam bieden. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 10

11 3. Klanteisen voor Gele poorten In dit hoofdstuk gaan we specifiek in op de Gele poorten en meer in het bijzonder op de potentiële gebruikers daarvan. Dit is de groep die specifiek van het transferium Haven-Zuid gebruik kan maken. Allereerst bepalen we de omvang van de doelgroep, en vervolgens gaan we dieper in op de eisen en wensen die de doelgroep heeft. 3.1 Omvang van de doelgroep De bezoekers van het Werelderfgoed Kinderdijk komen op diverse manieren naar hun bestemming. De groep individuele toeristen, en met name de groep automobilisten, is de doelgroep die van een van de Gele poorten gebruik kan maken. De verdeling over de groepen is bekend uit de bezoekerscijfers en kaartverkoop en de studie Visitormanagement Werelderfgoed. Door deze te extrapoleren naar een totaal verwacht bezoekersaantal van in 2025 is de toekomstige grootte van deze groep te bepalen. Tabel 1: Verwacht aantal bezoekers en aantal auto s in augustus 2025 aantal bezoekers augustus dagen van de week ma di woe do vr za zo week % van weektotaal 10% 12% 12% 12% 14% 19% 21% 100% verdeling per dag aantal auto's Tabel 2: Verwacht aantal bezoekers en aantal auto s in december 2025 aantal bezoekers december 5250 dagen van de week ma di woe do vr za zo week % van weektotaal 10% 12% 12% 12% 14% 19% 21% 100% verdeling per dag aantal auto's Uit tabel 1 en 2 blijkt dat, als het bezoekersaantal stijgt naar per jaar, er op zondag tussen de 100 (laagseizoen) en 340 (hoogseizoen) automobilisten worden verwacht. Op de vier doordeweekse dagen (ma-do) is het aantal bezoekers de helft minder, de vrijdag is iets drukker en zaterdag is iets minder druk dan zondag. In het laagseizoen is het aantal bezoekers lager en varieert sterk vanwege het vaarseizoen van de riviercruises. Deze zorgen voor grote aantallen bezoekers maar liggen van december tot maart stil. Omdat de bezoekers niet de gehele dag blijven en verspreid aankomen zullen de auto s niet tegelijk aanwezig zijn op het parkeerterrein of transferium. Bij een gemiddelde verblijfsduur van 3 uur parkeren maximaal 180 auto s tegelijk op het parkeerterrein. Op zondagen in december zijn dit 60 auto s. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 11

12 3.2 Doelgroepen en hun klanteisen Voor Alblasserdam en de ontwikkeling van het transferium Haven-Zuid is met name de doelgroep individuele autobezoekers van belang. Maar ook deze doelgroep is zeer divers en is voor wat betreft haar behoeften en wensen in te delen in subgroepen. In deze paragraaf geven we een beschrijving van de klanteisen en -wennen van de verschillende subdoelgroepen van autoreizigers. We doen dit door persona s te beschrijven: een typische vertegenwoordiger van de betreffende subgroep met al zijn eigenschappen en behoeften. Bij de beschrijving is een aantal zaken onderstreept. Dat zijn de onderdelen die de klanteisen en wensen beschrijven en die uiteindelijk de basis zijn voor het serviceconcept dat moet worden aangeboden. Daaruit leiden we in hoofdstuk 4 het programma van eisen van het transferium af. Spontane bezoekers Doelgroep: Individuele bezoekers Werelderfgoed.. Persona: De heer en mevrouw Janssen uit Utrecht. Beiden gepensioneerd en besluiten spontaan om een dagje uit te plannen naar de molens van Kinderdijk. Ze zoeken op internet hoe ze bij het Werelderfgoed kunnen komen en worden gewezen op komt u met de auto?: rij dan naar Alblasserdam, van daar af kunt u op verschillende manieren naar de molens. Ze rijden om een uur of 11 via A27 en A15 naar Alblasserdam, zien d e duidelijke bewegwijzering naar Haven-Zuid en worden het parkeerterrein op geleid. Bij de Ticketoffice kopen ze een combikaartje voor parkeren, boot heen, museummolenbezoek en pendelbus terug. Dit laatste omdat deze Molenbus wel elk kwartier gaat en ze niet gebonden willen zijn aan een verplichte vertrektijd. In Alblasserdam lopen ze nog even het dorp in om een terrasje te pakken en vertrekken om half 6 weer richting Utrecht. Hun uitrijkaart hebben ze de ochtend al gekocht. Gepland bezoek in groepsverband Doelgroep: Geplande bezoekers die een dag uit willen. Persona: Familie de Vries uit Dordrecht. De familie De Vries organiseert hun jaarlijkse familie-uitje en besluiten een grand tour Werelderfgoed te organiseren op zaterdag. Ze vinden en boeken deze tour via internet: de site van Werelderfgoed biedt een combinatie aan die bestaat uit: kopje koffie bij de haven in Alblasserdam, boottocht heen, museumbezoek, lunch, per paardentram terug en rondrit door de Alblasserwaard. In Alblasserdam reserveren ze een restaurant, op loopafstand van Haven-Zuid en verlaten Haven-Zuid tussen en uur. Internationale Holland - toeristen Doelgroep: Internationale toeristen, die tijdens hun vakantie een dag Kinderdijk bezoeken. Persona: Mr. en mrs. Smith uit Cambridge, GB. Familie Smith heeft twee weken vakantie en verblijven in Renesse. Ze hebben een auto en besluiten op maandag een van de top 10-mustsee attracties uit hun Kosmos-reisgids (editie 2009) te bezoeken. Mr. Smith kiest op zijn navigatie bij Points of Interest Kinderdijk en rijdt via A29, A16 en A15 naar Alblasserdam om vervolgens bij de afrit een bord te zien Kinderdijk, Parking Visitors Hij wordt in verwarring gebracht door zijn navigatie die hem verteld door te rijden via de dijk. Deze is afgesloten voor doorgaand verkeer. Hij besluit na het lezen van het bord Kinderdijk not Kansen voor een transferium Haven-Zuid 12

13 accessible for cars, Parking &Transit Haven-Zuid gebruik te maken van het transferium. Op het informatiebord ziet hij een plattegrond en krijgt een overzicht van de bezoekmogelijkheden. Hij koopt hij bij de ticket office, een combikaartje voor de Molenbus heen en terug plus een uitrijkaart. Over eventueel extra museumbezoek besluit hij later. Op de terugweg rijden ze direct weer weg, omdat ook Dordrecht nog op het programma staat. (Inter)nationale Campertoeristen Doelgroep: Campers, op rondreis door Nederland of West-Europa. Persona: Familie DiSiena uit Milaan (IT). Familie DiSiena reist vier weken met een camper door Noordwest-Europa. Ze hebben een camper gehuurd met alle voorzieningen en hebben hun reis en reisdoelen zorgvuldig uitgestippeld Vandaag staat na een bezoek aan de Vlaamse kunststeden, Kinderdijk en Rotterdam op het programma. Ze zijn van plan om na hun bezoek aan Kinderdijk met de waterbus op en neer naar Rotterdam te gaan. Na een overnachting gaan ze morgen door naar de Keukenhof. Ze hebben op de website gezien dat er een overnachtingsmogelijkheid voor campers is op het transferium en een aansluiting voor de waterbus. Via de navigatie rijden ze vanaf de A15 Alblasserdam binnen. Hoewel ook bij de entree een waterbussteiger is, is het op de website duidelijk dat campers daar niet welkom zijn. Bij het transferium ziet DiSiena een bord dat het verwijst naar de specifieke camperparkeerplaatsen. Op het informatiebord ziet hij een plattegrond en krijgt een overzicht van de bezoekmogelijkheden. Hij koopt hij bij de ticket office, een combikaartje voor de Molenbus heen en terug plus een uitrijkaart. Na terugkomst om half één nemen ze direct de waterbus en zijn om half 8 terug uit Rotterdam. Omdat er een stroom- en wateraansluiting is kunnen ze zelf hun diner klaarmaken en overnachten in de camper. Serviceconcepten Uit de beschrijving van de typische vertegenwoordigers van de doelgroep volgen de eisen en wensen die zij hebben. De doelgroep is echter zeer divers en niet alle eisen en wensen gelden voor iedereen in even sterke mate. Een aantal zaken is echter cruciaal. 1. Informatie. Zonder informatie kom je niet bij het Werelderfgoed. Informatie wordt in toenemende mate van internet gehaald: hetzij via de site van SWEK, hetzij via regionale en lokale toeristenorganisaties (VVV, regio) hetzij via operators en reisorganisaties. Van belang is dat informatie niet alleen over het werelderfgoed wordt geboden, maar ook over de toegankelijkheid. Ook dient er voor gewaakt te worden dat de informatie consistent is: iedere site, folder en verwijzing dient dezelfde boodschap uit te dragen 2. Tijd en geld. De doelgroep is divers. Sommigen zullen specifiek voor de molens komen en anderen juist om te wandelen of om een leuke dag te hebben. Voor beiden dient een voorziening geboden te worden die voldoet aan hun wensen. Als in de toekomst niet meer direct bij het werelderfgoed kan worden geparkeerd, moet een vorm van natransport worden geboden. Deze moet voor de eerste groep, de molenbezoekers juist snel en betrouwbaar zijn. Voor de wandelaars kan juist iets extra s worden geboden in de vorm van een boottocht, of huifkartocht. 3. Comfort en gemak. Mensen worden graag ontzorgd en begeleid. Ontzorgen begint met goede en consistente informatie, en bestaat verder uit zaken als combikaartverkoop voor parkeren, vervoer van en naar de molens en toegang, toilet- en horecafaciliteiten, een beschutte wachtgelegenheid en eventueel extra attracties en vermaak op het overstappunt. Een goede lokale bewegwijzering onderstyeunt en bevestigt de gemaakte keuze voor het Kansen voor een transferium Haven-Zuid 13

14 overstappunt en tenslotte moeten er voldoende parkeerplaatsen zijn: je moet niet hoeven te zoeken! Uit deze drie hoofgroepen kunnen we het serviceconcept voor een transferium afleiden. Dit serviceconcept bestaat uit enerzijds eisen en randvoorwaarden en anderzijds wensen. Het transferium zal niet functioneren als niet wordt voldaan aan de eisen en randvoorwaarden. Het transferium zal juist beter functioneren en aantrekkelijker worden naarmate het wensenpakket beter wordt ingevuld. De eisen en randvoorwaarden zijn zogenaamde dissatisfiers en de wensen zijn satisfiers. In figuur 5 zijn de satisfiers en dissatisfiers weergegeven. Daarbij zijn deze piramidegewijs gerangschikt: de belangrijkste randvoorwaarden staan onderaan en het belang loopt naar boven toe af. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 14

15 Dissatisfiers satisfiers Engelse Bewegwijzering Bewegwijzering Op de A15/A16). Extra slow travel-mogelijkheden naar het werelderfgoed of startpunt van combi-arrangementen. Souvenirverkoop. Bewegwijzering transferium. Horeca/ terras/toilet/wachtruimte. Ticketverkoop via internet diverse kanalen (Alblasserdam, VVV, Operators, gekoppeld aan SWEK). Compacte overstapmogelijkheid op transitboot en -bus. Informatiepunt/ticketshop/ combitickets en arrangementen. Informatie op internet over toegankelijkheid. Snelle transitmogelijkheid naar het Werelderfgoed Informatie: P werelderfgoed niet mogelijk: P Haven-Zuid. Kaartverkoop (Parkeren + natransport+ toegang). Parkeerplaatsen: minimaal 180 plaatsen op zondagen beschikbaar. Transitmogelijkheden naar het Werelderfgoed: langzame verbinding (boot, paardentram). Figuur 5: Satisfiers en dissatisfiers in het serviceconcept van het transferium Van serviceconcepten naar uitwerking voor Haven-Zuid Het transferium Haven-Zuid bestaat momenteel uit een bewegwijzerde parkeerplaats. Vanaf 2017 vaart de rondvaartboot en vertrekt de paardentram vanaf Haven-zuid. Als alleen deze langzame vorm van natransport wordt aangeboden is het transferium slechts interessant voor een kleine groep: de bezoekers die een hele dag willen uittrekken en bovendien heen en terug met boot en of paardentram willen. Ter indicatie: het aantal verkochte kaartjes voor de twee bestaande rondvaartboten is slechts 15% van het totaal van alle bezoekers. als van de groep autobezoekers 15% een combiticket voor boot en molens zou kopen betekent dit maximaal 50 auto s op de drukste dagen, waarvoor dan 30 parkeerplaatsen nodig zijn. Voor de veel grotere groep die alleen naar de molens wil zijn twee dingen belangrijk: de prijs en het natransport. De prijs van de reis (parkeren plus natransport) mag niet hoger zijn dan die van parkeren in de entreezone zolang daar parkeren mogelijk is. Als daar geen parkeren meer mogelijk is, is er iets meer speling maar blijft de huidige 4,50 een richtbedrag: er zijn namelijk alternatieven zoals de Schans in Ridderkerk of een andere waterbushalte. De grootste satisfier is echter de snelle vorm van natransport. Als deze er niet is dan zal het transferium niet interessant zijn voor grote groepen. Voor deze groep is het in feite een dissatisfier. De bezoekers komen voor de molens en hebben een beperkt Kansen voor een transferium Haven-Zuid 15

16 tijdsbudget. Als daarvan veel opgaat aan voor- en natransport zal dat voor een beperkte groep interessant zijn. Ook gezien vanuit de doelstelling om het Alblasserdamse centrum aantrekkelijker te maken voor bezoek is het van belang om het grootste deel van de groep autobezoekers te verleiden van het transferium Haven-zuid gebruik te maken. Dat lukt alleen door de snelle natransportvorm te bieden. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 16

17 4. Kansen voor een Transferium Haven-Zuid In hoofdstuk 3 is specifiek ingegaan op de groep individuele autobezoekers. Maar die kan in principe gebruik maken van meerdere poorten. In dit hoofdstuk bekijken we de positie van het transferium Haven-Zuid ten opzichte van de andere mogelijk locaties die interessant zijn voor de groep individuele autobezoekers. Daaruit leiden we de kansen af voor het Transferium Haven- Zuid. Naarmate er een groter deel van deze groep reist via het transferium worden de doelstellingen van het project beter bereikt: het verbeteren van de bereikbaarheid van het Werelderfgoed en het verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid op het dijklint. Beoordeling potentiële Gele poorten De doelgroep bestaat uit maximaal 340 auto s die op een drukke zondag in de zomer op het transferium parkeren. De belasting van het dijklint kan dan dus met ongeveer auto s per dag afnemen (auto s rijden immers zowel heen als terug). Op werkdagen zal dit de helft minder zijn. Gezien de grootte van de doelgroep (350 auto s op circa 10 piekdagen, 50 tot 200 op overige dagen) lijkt het juist aantrekkelijk om één locatie als autotransferium te ontwikkelen, om daarmee voldoende draagvlak te creëren voor de transitbus, de informatie-, verkoop- en horecapunten. Spreiding hiervan over meerdere locaties is inefficiënt. Veerstoep Krimpen Veerweg Nw Lekkerland P&R De Schans Waterbus Autoveer Driehoeksveer Bootpendel poorten Haven-zuid Grote Beer Figuur 6: De locaties van mogelijke Gele poorten. Hierna vergelijken we de kwaliteiten van de verschillende poorten, aan de hand van de in het vorige hoofdstuk beschreven satsifiers en dissatisfiers. Het serviceconcept dat wordt gerealiseerd zal bepalend zijn voor het succes en de aantrekkelijkheid voor de doelgroep (de individuele autobezoekers). Belangrijk voor deze doelgroep zijn de volgende satisfiers: Aanwezigheid van voldoende parkeerplaatsen. Combi-ticketverkoop molenbezoek en boottocht. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 17

18 Mogelijkheid voor snelle vorm van natransport of transit. Daarbij is de totale reistijd van herkomst tot bestemming bepalend. Deze bestaat uit de rijtijd per auto vanaf de herkomst tot de parkeermogelijkheid, de wachttijd op de transitbus (gemiddeld de helft van de intervaltijd tussen vertrek van twee bussen) en de transittijd naar de molens. Als belangrijkste herkomstpunt is de Van Brienenoordbrug gekozen. Aanwezigheid horeca. Goede informatie en bewegwijzering. Haven-Zuid Haven-Zuid is gelegen op enkele minuten rijden vanaf de aansluiting Alblasserdam op de A15 en goed bereikbaar (11 minuten vanaf de Van Brienenoordbrug). Momenteel zijn er 44 camperplaatsen aanwezig, maar daarvoor dient na 2018 een andere locatie te worden gevonden. Er is vanaf 2017 een bootverbinding gepland met het Werelderfgoed. Daarnaast is er tourist-info aanwezig en worden al combiarrangementen aangeboden (kaasboerderij, boottocht, molens). Er is geen horeca, maar die is er wel op circa 5 minuten lopen in het centrum van Alblasserdam. Een snelle busverbinding naar het Werelderfgoed doet daar 10 minuten over. De waterbushalte bevindt zich op 400 meter lopen van Haven-Zuid. De zijde van het transferium is momenteel nog matig ontwikkeld, maar heeft potentie omdat deze direct grenst aan het dorp. Satisfier Kwaliteit Score Parkeerplaatsen Meer dan 250, momenteel 44 camperplaatsen ++ Combitickets, info, verkoop Ja via tourist-info ++ Boot en molens Ja ++ Snelle transitmogelijkheid Ja, 10 minuten, moet nog worden + georganiseerd, reistijd tot de molens : 29 minuten Horeca In het centrum, wel mogelijkheid + Informatie en bewegwijzering Beperkt 0 De Schans Deze locatie is een bestaand P&R-terrein bij de waterbushalte naar Dordrecht en Rotterdam. Er is al veel parkeerruimte en ook een korte transfer naar het Werelderfgoed met de het Diehoeksveer. Nadeel is de lage frequentie: 2 x per uur. Ook wordt er binnenkort een kwalitatief hoogwaardige horeca-faciliteit geopend, wat het eventuele wachten aantrekkelijker maakt. Ook de Schans is vanaf de Van Brienenoordbrug bereikbaar in 11 minuten. De sfeer is matig: een open parkeerplaats in een bedrijventerrein Satisfier Kwaliteit Score Parkeerplaatsen Circa 150, geen camperplaatsen + Combitickets, info, verkoop Nee, geen verkooppunt aanwezig, mogelijk in 0 combinatie met horeca Boot en molens Nee, wel vanaf het Werelderfgoed 0 Snelle transitmogelijkheid Ja, Driehoeksveer, reistijd tot de molens : 31 + minuten (15 minuten wachten) Horeca Binnenkort geopend ++ Informatie en bewegwijzering Als P&R goed aangegeven, informatie beperkt 0 Kansen voor een transferium Haven-Zuid 18

19 Veerstoep Krimpen Gedefinieerd als paarse poort (voetgangers en fietsers), maar in potentie ook een gele poort vanwege de directe en korte verbinding naar het Werelderfgoed. Het (auto)veer vaart elke 10 minuten, het Driehoeksveer 2 x per uur. Er is echter in de directe omgeving van de beide veerstoepen geen parkeergelegenheid beschikbaar. De bereikbaarheid vanaf de snelwegen is slecht. Automobilisten zullen geneigd zijn om het autoveer naar de overkant te nemen en geen gebruik te maken van de faciliteiten in Krimpen. Omdat het veer direct aanlandt in het dorp is er in potentie wel een prettige kleinschalige uitstraling. Satisfier Kwaliteit Score Parkeerplaatsen Geen of weinig -- Combitickets, info, verkoop Nee -- Boot en molens Nee, via oversteek naar Werelderfgoed 0 Snelle transitmogelijkheid Ja, reistijd tot de molens: 23 minuten ++ Horeca In de nabijheid en bij Werelderfgoed + Informatie en bewegwijzering Autoveer is bewegwijzerd, parkeren niet - Veerweg Lekkerkerk De gemeente Molenwaard wil op de veerweg in Nieuw Lekkerland een parkeergelegenheid realiseren plus waterbushalte waar eventueel een transitmogelijkheid naar het Werelderfgoed kan komen. Als deze transitmogelijkheid er komt is de locatie ook een potentiële gele poort. Deze locatie is vanaf de Van Brienenoordbrug in 21 minuten bereikbaar en een transitbus naar het Werelderfgoed doet daar ongeveer 10 minuten over. Het is nog onbekend of er extra faciliteiten worden gerealiseerd. Afhankelijk daarvan kan de sfeer en uitstraling sterk verbeteren: momenteel is het een bedrijventerrein op korte afstand van het dorp. Satisfier Kwaliteit Score Parkeerplaatsen Onbekend, mogelijk Combitickets, info, verkoop Onbekend, is mogelijk + Boot en molens Nee - Snelle transitmogelijkheid Mogelijk, met 4 x per uur is de totale reistijd - tot de molens : 39 minuten Horeca In het centrum, beperkt - Informatie en bewegwijzering Beperkt 0 HOV-knooppunt bij de Grote Beer Er zijn plannen om bij het toekomstige knooppunt van HOV-lijnen op de Grote Beer ook een transferium in te richten. Dit zou een dubbelfunctie kunnen krijgen door daar ook de transitmogelijkheid naar het Werelderfgoed aan te bieden. De locatie is iets beter bereikbaar dan Haven-Zuid, maar dat wordt weer gecompenseerd door de evenveel langere transittijd naar de molens die wordt gecompenseerd door de betere bereikbaarheid vanaf de A15. De bereikbaarheid met het openbaar vervoer (HOV-bus) van deze locatie is zeer goed, waardoor mogelijk meer gebruikers worden aangetrokken. Het is onwaarschijnlijk dat veel reizigers overstappen van de auto op het openbaar vervoer, gezien de motieven om juist de auto te gebruiken (zie hoofdstuk 3.2). Dit zullen waarschijnlijk eerder reizigers zijn die nu met de waterbus reizen of met de fiets. Deze zullen daardoor wel de transitbussen extra belasten, maar niet bijdragen aan de doelstellingen (minder belasting op het dijklint en betere bereikbaarheid Werelderfgoed). Ook de bereikbaarheid van Alblasserdam zelf is slecht. Een nadeel is weer het Kansen voor een transferium Haven-Zuid 19

20 ontbreken van faciliteiten en de boot naar het Werelderfgoed. Nog onbekend is of en waar mogelijk parkeergelegenheid kan worden gerealiseerd. Afhankelijk van de transitmogelijkheden en de parkeerplaatsontwikkeling kan de Grote Beer als poort voor het Werelderfgoed een alternatief zijn voor Haven-Zuid. Nadeel is dat er geen relatie is met het dorp en dat daardoor uitstraling en beleving duidelijk minder zijn. Satisfier Kwaliteit Score Parkeerplaatsen Onbekend? Combitickets, info, verkoop Nee, wel een mogelijk via OV-verkooppunt + Boot en molens Nee - Snelle transitmogelijkheid Ja, moet nog worden georganiseerd, reistijd + tot de molens : 29 minuten Horeca Nee - Informatie en bewegwijzering Goed ++ Conclusie: Haven-Zuid heeft een goede uitgangspositie Concluderend kan worden gesteld dat Haven-Zuid de beste uitgangspositie heeft: De locatie is snel en gemakkelijk toegankelijk van de A15 Haven-zuid ligt aan de toegangsroute naar het Werelderfgoed. Er is een verkooppunt voor combitickets aanwezig. Er zijn (voorlopig) voldoende parkeerplaatsen. Er is al een (langzame) vorm van natransport aanwezig. Haven-Zuid functioneert pas als volwaardig transferium als wordt voldaan aan de volgende voorwaarden: Er is een frequente snelle transitmogelijkheid tussen transferium en de molens. De tourist-info verkoopt combitickets en arrangementen en geeft informatie. De prijs voor parkeren plus transit plus toegang tot het Werelderfgoed is lager of gelijk aan de prijs die vanaf andere locaties wordt berekend. Er komen uiteindelijk 180 parkeerplaatsen beschikbaar voor de Werelderfgoedbezoekers (er is eventueel een overloopmogelijkheid naar het terrein bij de waterbushalte). Verder zijn er een aantal zaken die de aantrekkelijkheid verder kunnen verbeteren: De prijs voor alleen parkeren en transit is lager dan elders (zodat ook de niet betalende bezoekers van het transferium gebruik gaan maken). Een absoluut parkeerverbod bij het Werelderfgoed. De bewegwijzering naar het transferium op orde. De ingang en uitstraling zijn zodanig dat het transferium wordt herkend als entree en toegangspoort van het Werelderfgoed, in samenhang met de ontwikkeling van de zuidzijde van de haven. De omgeving en uitstraling van Haven-zuid verandert van industrie- en haventerrein naar historische binnenhaven met een kleinschaligere uitstrraling Er wordt een horeca/terrasgelegenheid ontwikkeld in de directe nabijheid. Er zijn extra attracties, musea, of activiteiten op Haven-Zuid. De mate waarin de doelgroepen gebruik zal maken van het transferium Haven-Zuid is sterk afhankelijk van de service/productcombinatie die wordt aangeboden. Het gaat daarbij niet alleen om het aantal parkeerplaatsen en de prijs, maar ook over zaken als natransport, gemak (of moeite Kansen voor een transferium Haven-Zuid 20

21 die moet worden gedaan), aantrekkelijkheid, informatie en flexibiliteit. Met name de transfermogelijkheden dienen in tijd concurrerend te zijn met die via De Schans. De reistijd is alleen concurrerend als de transitbus ééns per kwartier rijdt. In tabel 3 is aangegeven hoeveel aankomsten, vertrekken en bezette parkeerplaatsen er op elk uur zijn op een zondag in het hoogseizoen (afgeleid uit de verdeling van aankomsten uit het rapport Visitormanagement).Omdat elke auto gemiddeld 2,5 passgier heeft kan ook worden afgeleid hoeveel passagiers per uur van de transitbus gebruik willen maken. Als de bus 4 x per uur rijdt kan de bezetting per bus worden berekend. Tabel 3: Aankomsten, vertrekken en bezetting van de parkeerplaatsen en passagiers voor de transitbus (zondag hoogseizoen) verdeling over de dag augustus zondag bezoekers verblijfsduur: 3 uur aank vertr bezettng passgiers transitbus bij 4x/uur aankomsten % auto's auto's parkeerp. heen per bus terug per bus % % % % % % % % % % % % Aantrekkelijkheid van Haven-Zuid voor andere doelgroepen Mogelijke extra doelgroepen die gebruik kunnen maken van het transferium in Alblasserdam zijn: De campers, die al dan niet of in combinatie het Werelderfgoed bezoeken. De recreatieve fietsers die met de auto naar de Alblasserwaard komen. En mogelijk een deel van de bezoekers van het Werelderfgoed dat nu juist naar P&R De Schans gaat of op een andere locatie op de waterbus stapt. De eerste groep de campers kan momenteel op Haven-Zuid parkeren, maar deze locatie zal worden bebouwd. Campers zijn op zich een interessante doelgroep omdat zij ook in de rustige uren voor levendigheid en sociale controle kunnen zorgen. Voor hen wordt echter een andere locatie gezocht. Campers zullen vooral gebaat zijn bij aanvullende faciliteiten, zoals een watervulpunt, vuilwaterafvoer, stroomaansluiting en overnachtingsmogelijkheid en horeca. De tweede groep is de groep recreatieve fietsers. Die komt bewust naar de Alblasserwaard toe om daar te fietsen. Horeca en toiletmogelijkheden zijn samen met een voordelig parkeertarief satisfiers. De derde groep is een grote doelgroep. Zij kiezen bewust voor een trip vanuit Dordrecht of Rotterdam met de waterbus. Omdat zij al kiezen voor openbaar vervoer zullen ze niet bijdragen aan de doelstelling van het kanaliseren van de bezoekstromen. Deze groep zal niet gemakkelijk te verleiden zijn om de waterbus in te ruilen voor de auto met natransport. Des te meer omdat er in het seizoen ook een rechtstreekse dienst naar Kinderdijk is. Slechts de mensen die kiezen voor Kansen voor een transferium Haven-Zuid 21

22 parkeren op De Schans zijn mogelijk te bewegen om naar Alblasserdam te komen. Voor hen is snelle natransportwijze eerder noodzakelijk (een dissatisfier). Te denken valt ook nog aan een snelle veerdienst per boot over de Noord. Mogelijk dat voor een klein deel de combinatie met transit per boot via de Alblas aantrekkelijk is, echter een combinatie met vaartocht wordt ook nu al aangeboden en is dus al beschikbaar. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 22

23 5. Kansen voor Alblasserdam Meerwaarde voor Alblasserdam In het rapport Doelgroepenanalyse signaleert het Bureau Vrijetijdszaken dat als Alblasserdam circa 500 bezoekers aan het dorp te binden, er een evenwichtige balans is tussen bezoekers en eigen bewoners. Extra bezoek kan onder meer komen van de bezoekers van het Werelderfgoed, die via het transferium Haven-zuid Alblasserdam aandoen. Alblasserdam heeft een cluster van speciaalzaken, dat een regionale aantrekkingskracht heeft. Daarnaast is er een bioscoop met een regionale functie en is er de grootste camperplaats van de regio. De groene poorten van het Werelderfgoed zijn juist ingericht om de combinatie met leisure te bieden. Deze zullen op hun beurt weer concurreren met Haven-Zuid. Zo zal de mogelijke nieuwe camperplaats Bij Souburgh/Vinkenwaard mogelijk de groep camperaars eerder weghouden van het dorpscentrum en zal het aangeboden leisureprogramma ook concurreren. Faciliteiten die het verblijf in Alblasserdam kunnen verlengen en bezoek aan het centrum van Alblasserdam kunnen vergroten zijn: Een logische en duidelijke indeling van het transferium: korte en duidelijke looproutes naar centrum, transitbus, bootopstapplaats, wacht- en horecagelegenheid en tourist-info. Het goed aangeven en geleiden van de route naar het centrum via de ophaalbrug (de rode loper uitleggen ). In combinatie met het voorgaande: stedenbouwkundig verbinden van de zuidzijde met de noordzijde van de haven (ter voorkoming van de barrièrewerking). Gratis of voordelig parkeren. Indien betaald parkeren: achteraf betalen in plaats van vooraf. Horeca / terras / toiletmogelijkheid (in combinatie met de transferiumfunctie). Combi-arrangementen van (erfgoedbezoek en) betaald parkeren met diner of borrel in het dorp. Openstelling van de winkels op de piekdagen in het toeristenseizoen. Fietsverhuur. Een extra attractie in de vorm van thema- of streekmuseum ( de Ark van Noach is al eens genoemd). De faciliteiten helpen mee om de verblijfsduur in Alblasserdam te verlengen, maar het is op voorhand niet in te schatten hoeveel extra bezoekers deze zullen genereren. Het mag duidelijk zijn dat een extra attractie daar een relatief grote bijdrage aan kan leveren. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 23

24 figuur 7: beoogde doelgroep en faciliteiten van Haven-Zuid Kansen voor een transferium Haven-Zuid 24

25 6. Conclusies en aanbevelingen Kanaliseren van de bezoekersstroom van het Werelderfgoed Kinderdijk De gemeentes Molenwaard, Alblasserdam en de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk hebben gezamenlijk de handschoen opgepakt om de groeiende bezoekersstroom van het Werelderfgoed te kanaliseren. Het Werelderfgoed wordt beter bereikbaar en tegelijk neemt de verkeersveiligheid en de leefbaarheid op de bestaande toegangswegen toe. Autobezoekers van en naar het Werelderfgoed zal via Poorten gaan lopen: daar kan men parkeren en overstappen op een transitmogelijkheid naar het Werelderfgoed. De locatie Haven-Zuid in Alblasserdam is één van deze poorten. Als automobilisten daar parkeren en overstappen op collectief vervoer naar het Werelderfgoed rijden ze niet meer over het dijklint en verbetert de leefbaarheid en de verkeersveiligheid op de dijk. Haven-Zuid is de beste locatie voor een transferium Uit het bezoekersprofiel van het Werelderfgoed is afgeleid dat de groep individuele autobezoekers de belangrijkste groep gebruikers zullen zijn. Bij de (op korte termijn verwachte) groei van het aantal bezoekers is deze groep goed voor circa 350 auto s op de piekdagen in het hoogseizoen. Voor een succesvolle overstap zijn faciliteiten nodig. Het is daarom beter om deze te concentreren op één locatie en daardoor meer draagvlak te bieden voor faciliteiten. Haven-Zuid is aantrekkelijk als locatie. De locatie heeft al faciliteiten, ligt dicht bij het dorp en er is al een bootpendel via de Alblas en een paardentram-verbinding gepland. Er zij nu al 80 parkeerplaatsen beschikbaar. Daarmee is de locatie aantrekkelijk voor een beperkte groep bezoekers van het Werelderfgoed. Om de volledige groep individuele autobezoekers te accommoderen dienen er 180 parkeerplaatsen te worden gerealiseerd. Aantrekkelijkheid van Haven-Zuid kan worden vergroot door een aantrekkelijke vormgeving en goede bewegwijzering. Het transferium moet letterlijk herkenbaar zijn als poort (entree) van het Werelderfgoed. Snel natransport is nodig: de Molenbus Om voor het grootste deel van de doelgroep aantrekkelijk te worden dient er een in reistijd en prijs concurrerende snelle natransportmogelijkheid naar het Werelderfgoed te komen. Veel individuele autobezoekers komen immers specifiek voor de molens en zullen geen tijd willen of kunnen maken voor de boot- of paardentramtocht. Omdat deze snelle transitmogelijkheid wel aanwezig is vanaf de Schans in Ridderkerk (en mogelijk ook vanaf Veerweg in Lekkerkerk) zal deze grote groep autoreizigers naar deze poort uitwijken. Daar is echter minder parkeergelegenheid. De meest efficiënte vorm is een transitbus die elk kwartier rijdt. Deze transitbus, met als werktitel de Molenbus is een noodzakelijke voorwaarde om het merendeel van de autobezoekers aantrekkelijk te maken. Om aantrekkelijk te zijn dient de bus elk kwartier te rijden. Immers dan is de reistijd concurrerend met die via De Schans. Op piekdagen en piekuren zal er vaker (of met grotere bussen) moeten worden gereden. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 25

26 Een aantrekkelijk transferium bindt toeristen aan Alblasserdam Als de verwachte groei van het bezoek aan het Werelderfgoed doorzet ( bezoekers in 2025) is er een potentiële doelgroep van circa 350 auto s, met in totaal bijna inzittenden op de piekdagen in het hoogseizoen. Daar kan ook het centrum van Alblasserdam van groeien. Het is dan wel noodzakelijk om deze groep in zijn geheel naar Alblasserdam te halen en ervoor te zorgen dat andere locaties zoals De Schans geen concurrent zijn. Zaken die ervoor kunnen zorgen dat zowel het transferium aantrekkelijker wordt en de combinatie met een bezoek aan het dorpscentrum wordt gemaakt zijn: Een logische en aantrekkelijke indeling, met goed vormgegeven looproutes naar het centrum via de ophaalbrug. Een aantrekkelijke en sfeervolle inrichting met horeca/terras en infopunt. Goede en duidelijke informatie via internet over Alblasserdam, gekoppeld aan de websites van het Werelderfgoed en bewegwijzering. Duidelijkheid voor de bezoekers vraagt om snelle en complete omschakeling Het transferium als zodanig zonder snelle busverbinding kan voor de groep boot+molenbezoek wel functioneren naast de bestaande parkeermogelijkheden, maar zal echter weinig bezoekers trekken. Uit oogpunt van duidelijkheid en communicatie is het wenselijk om ineens over te schakelen van het huidige parkeerregime bij de entree van het Werelderfgoed naar het parkeren op het transferium. Geleidelijk overschakelen schept onduidelijkheid en verwarring, het handhaven van de aanvullende parkeermogelijkheden met beperkte capaciteit bij het Werelderfgoed zal leiden tot zoekverkeer en chaos. De omschakeling zal moeten plaatsvinden op het moment dat het parkeren bij het Werelderfgoed niet meer mogelijk is, maar hangt ook af van het beschikbaar zijn van voldoende parkeerplaatsen op Haven-Zuid. Uiteindelijk zijn daar voor de piekdagen 180 parkeerplaatsen nodig maar de groei van het bezoekersaantal naar zal geleidelijk tot stand komen. Als het huidige aantal bezoekers ( ) als uitgangspunt wordt genomen is 100 parkeerplaatsen in eerste instantie voldoende. Eventuele overloop kan tijdelijk uitwijken naar het parkeerterrein bij de waterbushalte. Na 2018 zijn de 44 camperplaatsen verdwenen. Advies: het stappenplan voor ingroei Onderstaand zijn de aanbevelingen voor de inrichting van het transferium Haven-Zuid weergegeven in de vorm van een stappenplan. Cruciale randvoorwaarde hierin is het opheffen van het parkeren bij het Werelderfgoed. Dit gebeurt op zijn laatst in 2025, maar het streven is om dit eerder, mogelijk binnen twee jaar af te bouwen. Een snelle shuttleservice gaat pas functioneren als het parkeren bij het werelderfgoed niet meer mogelijk is. Wel kan een aanloopen gewenningsperiode gelden, die maximaal 2 jaar mag duren. Momenteel zijn er concrete plannen om de bestaande portiersloge (horeca) te verbouwen en daar een terras te realiseren en zal ook een nieuwe tourist-info worden gerealiseerd. 2017/2018 Inrichten Tourist-info en ticketverkoop. Verbouwen Portiersloge en inrichten terras. Inrichten overstapmogelijkheid op de bootpendel en paardentram naar het Werelderfgoed. Start boot/paardentram arrangement. Bewegwijzering naar Haven-Zuid op orde brengen (P transferium Haven-Zuid). Aanleg halteplaats Molenbus (buspendel) in combinatie met wachtgelegenheid. Organiseren informatie en kaartverkoop (combi parkeren + boot + toegang) op internet. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 26

27 Aankleding van het transferium verbeteren eerste fase (Raadhuisplein en Dam), markante poort/entree en kunstwerk. Organiseren buspendel vanaf maart 2018 (of later, twee jaar voor het afbouwen van parkeren bij het werelderfgoed) Bewegwijzering naar P Transferium/Molens in gebruik nemen. Organisatie van extra parkeerplaatsen bij Oceanco (ruimte vrij maken ten behoeve van transferiumbezoek) Afbouw parkeren op het werelderfgoed (of later, uiterlijk 2025). Herinrichten Haven-Zuid volgens model Aanvullende faciliteiten: extra parkeerplaatsen, eventuele extra attractie, extra horeca/terras, tweede fase ontwikkeling Haven-Zuid.. Kansen voor een transferium Haven-Zuid 27

28 Colofon XTNT EXPERTS IN TRAFFIC AND TRANSPORT Utrecht 2017 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, scan, fotokopie of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van XTNT. Titel Kansen voor een transferium Haven-Zuid Gemeente Alblasserdam Samengesteld door Joep Lax Michelle Dalmulder Projectnaam Alblasserdam Haven Zuid en Transferium Projectnummer 369A Datum 25 april 2017 Bestandsnaam onderzoeksrapport.alblasserdam_def.doc Contactadres voor deze publicatie XTNT Experts in Traffic and Transport St. Jacobsstraat 16 Postbus AB UTRECHT Kansen voor een transferium Haven-Zuid 28