Seminar Vermogensoverheveling

Transcriptie

1 Seminar Vermogensoverheveling 12 juni 2013 Sprekers: Jolanda van Nunen belastingadviseur bij Inventive Control Accountants & Belastingadviseurs Kees Goeman belastingadviseur / partner bij Inventive Control Accountants & Belastingadviseurs 1

2 Onderwerpen 1. Inleiding. 2. De bedrijfsopvolgingsfaciliteit: a) Algemeen. b) Casussen. c) Onderneming? 3. Estate-planning in de praktijk. 4. Vrijgestelde beleggingsinstelling. 5. Testament en huwelijksgoederenregime. 6. Eigen bijdrage AWBZ. 7. Actualiteiten. 1 Bedrijfsopvolgingsfaciliteiten Twee regelingen: één voor de inkomstenbelasting en één voor de schenk- en erfbelasting. Per 1 januari 2010 zijn beide regelingen vernieuwd en meer in overeenstemming met elkaar gebracht. Korte beschrijving oude faciliteiten. 2

3 Faciliteiten schenk- en erfbelasting 100% vrijstelling tot (bedrag 2013). Voor het meerdere: vrijstelling van 83%. Rentedragend uitstel voor 10 jaar voor het deel waarover belasting is verschuldigd. Indien en voor zover sprake is van ondernemingsvermogen. Vrijstelling geldt per objectieve onderneming en dus niet per ondernemer/aandeelhouder en ook niet per verkrijger! 3 Het begrip objectieve onderneming Aansluiten bij ondernemingsbegrip inkomstenbelasting. Consolidatie (op niveau holding). 5% beleggingsmarge. Onder voorwaarden: TBS-pand. Uitspraak Rechtbank Breda 13 juli

4 Voorwaarden Bezitseis erflater/schenker: 1 jaar bij vererving. 5 jaar bij schenking. Voortzettingseis verkrijgers: 5 jaar. Uitzonderingen bij reorganisatie. Verzoek indienen bij aangifte schenk- of erfbelasting. 5 Voorbeeld toepassing faciliteit erfbelasting (1) Casus: De heer X houdt 50% van de aandelen in BV Y. De andere 50% wordt gehouden door mevrouw Z. De BV heeft ondernemingsvermogen en beleggingsvermogen. Als de heer X komt te overlijden heeft hij drie erfgenamen: zijn kinderen A, B en C. 6

5 Voorbeeld toepassing faciliteit erfbelasting (2) Uitwerking: Voor de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten kwalificeert: (zuiver ondernemingsvermogen) (5% beleggingsmarge) = als ondernemingsvermogen. De heer X is voor 50% aandeelhouder van de BV, dus de helft van de aandelen van de BV vererft naar A, B en C. Deze aandelen hebben een waarde van hiervan kwalificeert als ondernemingsvermogen. 7 Voorbeeld toepassing faciliteit erfbelasting (3) A B C Totaal ondernemingsvermogen: beleggingsvermogen: verkrijging: af: 100% vrijstelling: af: 83% vrijstelling: af: reguliere vrijstelling: belaste verkrijging: verschuldigde erfbelasting:

6 Faciliteiten inkomstenbelasting Doorschuifregeling: geen vrijstelling. Indien en voor zover sprake is van ondernemingsvermogen. Geen bezitseis en/of voortzettingseis. Eis bij schenking: tenminste 36 maanden medeondernemer of werknemer. Faciliteit op verzoek. Regeling belastingvrij uitkeren dividend. 9 Voorbeeld toepassing faciliteit inkomstenbelasting (1) Casus: De heer X houdt 50% van de aandelen in BV Y. De andere 50% wordt gehouden door mevrouw Z. De BV heeft ondernemingsvermogen en beleggingsvermogen. Als de heer X komt te overlijden heeft hij drie erfgenamen: zijn kinderen A, B en C. De verkrijgingsprijs van de aandelen van de heer X is

7 Voorbeeld toepassing faciliteit inkomstenbelasting (2) Uitwerking: Voor de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten kwalificeert: (zuiver ondernemingsvermogen) (5% beleggingsmarge) = als ondernemingsvermogen. De heer X is voor 50% aandeelhouder van de BV, dus de helft van de aandelen van de BV vererft naar A, B en C. Deze aandelen hebben een waarde van hiervan kwalificeert als ondernemingsvermogen Voorbeeld toepassing faciliteit inkomstenbelasting (3) Ondernemingsvermogen Beleggingsvermogen Totaal waarde aandelen: verkrijgingsprijs aandelen: waardestijging: verschuldigde inkomstenbelasting

8 Exploitatie van vastgoed onderneming? (1) Wanneer wordt de exploitatie van vastgoed fiscaal aangemerkt als een onderneming? Het financieel belang is groot: belastingdruk is 40% bij vererving door kinderen. Als sprake is van een onderneming kan bij overlijden: in de sfeer van de inkomstenbelasting de fiscale claim worden doorgeschoven, zodat een afrekening wordt voorkomen. de bedrijfsopvolgingsfaciliteit (onder voorwaarden) worden toegepast voor de erfbelasting Exploitatie van vastgoed onderneming? (2) Sinds is het begrip onderneming voor de schenk- en erfbelasting identiek aan dat in de inkomstenbelasting. Algemene definitie: Een organisatie van kapitaal en arbeid die door deelname aan het economisch verkeer winst beoogt. Nadere invulling geschiedt door rechtspraak. 14

9 Exploitatie van vastgoed onderneming? (3) Er is geen sprake van normaal vermogensbeheer indien: Het rendabel maken van de onroerende goederen geschiedt door middel van arbeid welke de eigenaar van de onroerende goederen verricht of door werknemers laat verrichten en deze arbeid naar aard of relatieve omvang dat wil zeggen: in verhouding tot de grootte van het in onroerende goederen belegde vermogen onmiskenbaar ten doel heeft het behalen van voordelen naast het uit de onroerende goederen genoten rendement dan wel van voordelen uit de onroerende goederen welke het aan een belegger in zodanige goederen normaliter opkomende rendement te boven gaan Exploitatie van vastgoed onderneming? (4) Attentiepunten: Onderhoudswerkzaamheden in eigen beheer dwingen niet tot conclusie dat sprake is van een onderneming. Wijze van financieren lijkt van ondergeschikt belang. Van een onderneming is al gauw sprake bij regelmatige aan- en verkoop van vastgoed. Tijdspanne tussen aan- en verkoop is een relevante factor. 16

10 Exploitatie van vastgoed onderneming? (5) Hoge Raad 3 november 1982, nr : Belastingadviseur gaat met een vastgoedmakelaar en een registeraccountant een VOF aan met als doel de exploitatie van vastgoed in de ruimste zin. Met geleend geld werden drie winkelpanden aangekocht en vervolgens verhuurd. De vennoten kochten zelf de panden, gingen de geldleningen aan, zochten huurders, inden de huren en hielden de administratie bij. Hoge Raad: geen (winst uit) onderneming maar normaal vermogensbeheer Exploitatie van vastgoed onderneming? (6) Hoge Raad 17 augustus 1994, nr : Verhuur van 18 kamers in twee panden. De gemeenschappelijke ruimten van de panden werden door belanghebbende zelf schoon gehouden. Hij verrichtte ook zelf alle voorkomende onderhoudswerkzaamheden, inde de huren en verzorgde de administratie. Daarnaast verrichte hij ook administratieve werkzaamheden ten behoeve van derden en stelde hij - incidenteel - tegen vergoeding gereedschappen ter beschikking aan derden. Hij besteedde circa uur op jaarbasis aan de kamerverhuur; het bruto rendement bedroeg 20%. Na verwijzing beslist Hof s-gravenhage: onderneming. 18

11 Arbeid+ (1) HR 29 mei 1996, nr : Belanghebbende heeft in de jaren 1983 tot en met 1986 een aantal panden gekocht en verbouwd. Na verbouwing verhuur van kamers, appartementen en winkels. Verrichtte werkzaamheden in kader van verhuur: Innen van de huren. Oplossen van problemen met de huurders. Schoonhouden van de hal, het trappenhuis en de keuken van een van de panden Arbeid+ (2) Hof: Mede gelet op de aan de panden door de verbouwingen aangebrachte veranderingen van aard en inrichting en op de omstandigheid dat de aankoop van de panden werd gefinancierd met een hypothecaire geldlening, belanghebbende met de door haar ter zake van de verbouwing verrichte, omvangrijke arbeid beoogde voordelen uit de panden te behalen, welke het aan een belegger in zodanige zaken normaliter opkomende rendement te boven gaan en dat daaruit volgt dat de huuropbrengst van de panden niet kan worden gerekend tot de inkomsten uit vermogen. Hoge Raad: Onjuiste toets voor jaar

12 Arbeid+ (3) Hoge Raad: Voor de beantwoording van de vraag of in het onderhavige jaar de huuropbrengst van de panden voor belanghebbende inkomsten uit vermogen vormde, slechts van belang of aard en omvang van de door haar ter zake van de verhuur verrichte werkzaamheden, nadat de verbouwing was voltooid, al dan niet meer hebben omvat dan bij normaal vermogensbeheer gebruikelijk is Arbeid+ (4) Het ging om kwalificatie van de activiteiten in het procedurejaar 1988: nadat het werk was verricht. Na arbeid van box 1 naar box 3? Na arbeid van onderneming naar normaal vermogensbeheer? Verwijzing en toetsen aan activiteiten in verhuurjaar. Na verwijzing beslist Hof Arnhem dat activiteiten bij verhuur geen onderneming vormen. 22

13 Arbeid+ (5) Hof Den Haag , BK-07/00455: Architect/stedenbouwkundige koopt grond voor de bouw van twee kantoorpanden. Intentie: één voor verhuur aan eigen bv, de andere voor verhuur aan een derde; uiteindelijk beide verhuurd aan derden. Bemoeit zich in alle fasen, van aankoop grond t/m bouw en oplevering, intensief met het bouwproject. Hof Den Haag: werkzaamheid, na realisatie over naar box 3. Afrekenen van box 1 naar box 3. Ontwikkelen = box 1 = r.o.w. of onderneming Conclusie Extra arbeid met doel extra rendement lijkt bepalend. Rechtspraak erg feitelijk en divers. Open norm veroorzaakt rechtsonzekerheid in de praktijk. 24

14 Toepassing BOF? (1) A A Vastgoed BV verhuur o/g Werk-BV In deze structuur kunnen de erfgenamen van A bij zijn overlijden voor het vastgoed geen aanspraak maken op de BOF, aldus de staatssecretaris van Financiën (Kamerstukken II, , 31930, nr. 9, p. 95) Toepassing BOF? (2) BOF is wel van toepassing op het vastgoed in onderstaande structuur: A Vastgoed BV verhuur o/g Werk-BV 26

15 TBS-pand Vastgoed wordt TBS-pand, zodat BOF kan worden toegepast. 100% gewone aandelen Derden X BV A uitgifte van één (soort)aandeel zonder winstrecht en beperkt stemrecht 27 Praktijkcasus Twee broers participeren elk voor 50% in een vastgoedmaatschap. Zij hebben ieder drie kinderen. Waarde o/g: 10 mio. Financiering met vreemd vermogen: 1,0 mio. Vastgoed vormt box 3-vermogen. 28

16 Praktijkcasus Mogelijke estate-planning: Verdeling maatschapsvermogen in participaties. Ieder kind koopt 7% van de uitstaande participaties: geen overdrachtsbelasting. Omzetting koopsom in geldlening. Aflossing via jaarlijks winstaandeel. Effect: Waardeaangroei vermogen komt gedeeltelijk ten goede aan kinderen Vrijgestelde beleggingsinstelling en estate-planning Vergelijking beleggingsvormen 8% rendement jaar 1 jaar 5 jaar 10 jaar 15 jaar 20 Beleggen in de B.V. Beleggen in privé Beleggen in de VBI Netto vermogen Jaar 0 jaar 1 jaar 10 jaar 20 Beleggen in de B.V Beleggen in privé Beleggen in de VBI

17 Planningsmogelijkheden testamenten (Quasi-)wettelijke verdeling. Vruchtgebruik testament. Tweetrapsmaking Casus 1 De heer X en mevrouw Y zijn gehuwd in gemeenschap van goederen en hebben twee kinderen (A en B). De heer X komt te overlijden op het moment dat mevrouw Y 75 jaar is. Het gemeenschappelijke vermogen bedraagt op dat moment Mevrouw Y komt vijf jaar later te overlijden. Haar vermogen is op dat moment gelijk aan het gemeenschappelijk vermogen ten tijde van het overlijden van haar echtgenoot. Vier situaties: 1. Wettelijke verdeling, 0% rente op de vorderingen van de kinderen. 2. Wettelijke verdeling, 6% rente op de vorderingen van de kinderen. 3. Tweetrapsmaking. 4. Vruchtgebruiktestament. 32

18 Rekenvoorbeeld 1: wettelijke verdeling 0% rente overlijden heer X mevrouw Y kind A kind B verkrijging: vordering kinderen: fictief vruchtgebruik: fiscale verkrijging: af: vrijstelling: belaste verkrijging: belasting: overlijden mevrouw Y kind A kind B verkrijging: vordering moeder: rente vorderingen: - - fiscale verkrijging: af: vrijstelling: belaste verkrijging: belasting: Totaal verschuldigde erfbelasting: Rekenvoorbeeld 2: wettelijke verdeling 6% rente overlijden heer X mevrouw Y kind A kind B verkrijging: vordering kinderen: fictief vruchtgebruik: fiscale verkrijging: af: vrijstelling: belaste verkrijging: belasting: overlijden mevrouw Y kind A kind B verkrijging: vordering moeder: rente vorderingen: fiscale verkrijging: af: vrijstelling: belaste verkrijging: belasting: Totaal verschuldigde erfbelasting:

19 Rekenvoorbeeld 3: tweetrapsmaking overlijden heer X mevrouw Y kind A kind B verkrijging: vordering kinderen: fictief vruchtgebruik: fiscale verkrijging: af: vrijstelling: belaste verkrijging: belasting: overlijden mevrouw Y kind A kind B verkrijging vader: verkrijging moeder: fiscale verkrijging: af: vrijstelling: belaste verkrijging: belasting: Totaal verschuldigde erfbelasting: Rekenvoorbeeld 4: vruchtgebruiktestament overlijden heer X mevrouw Y kind A kind B verkrijging: bloot eigendom kinderen: fiscale verkrijging: af: vrijstelling: belaste verkrijging: belasting: overlijden mevrouw Y kind A kind B verkrijging: fiscale verkrijging: af: vrijstelling: belaste verkrijging: belasting: Totaal verschuldigde erfbelasting:

20 Overzicht uitwerking casus Verschuldigde erfbelasting 13,1% 11,8% 10,8% 10,0% Bij het eerste overlijden Bij het tweede overlijden 36 Casus 2 De heer X en mevrouw Y zijn gehuwd in gemeenschap van goederen en hebben twee kinderen (A en B). De heer X komt te overlijden op het moment dat mevrouw Y 65 jaar is. Het gemeenschappelijke vermogen bedraagt op dat moment Mevrouw Y komt tien jaar later te overlijden. Haar vermogen is op dat moment gelijk aan het gemeenschappelijk vermogen ten tijde van het overlijden van haar echtgenoot. Vier situaties: 1. Wettelijke verdeling, 0% rente op de vorderingen van de kinderen. 2. Wettelijke verdeling, 6% rente op de vorderingen van de kinderen. 3. Tweetrapsmaking. 4. Vruchtgebruiktestament. 37

21 Overzicht uitwerking casus Verschuldigde erfbelasting 17,1% ,7% 10,6% 11,0% Bij het eerste overlijden Bij het tweede overlijden 38 Conclusie planningsmogelijkheden testamenten Tweetrapsmaking niet de voordeligste testamentvorm. Voordeligste testamentvorm is afhankelijk van uw persoonlijke situatie en de omvang van uw vermogen bij uw overlijden. Advies: Formuleer uw testament zo ruim mogelijk, zodat uw erfgenamen bij uw overlijden de meest voordelige verdeling kunnen maken. 39

22 Planningsmogelijkheden huwelijksgoederenregime Aangaan algehele gemeenschap van goederen. Echtscheiding. Het voordeligste huwelijksgoederenregime is afhankelijk van de omvang en de samenstelling van het vermogen Gemeenschap van goederen (1) Casus: De heer X en mevrouw Y zijn gehuwd buiten gemeenschap van goederen. De heer X heeft een vermogen van Mevrouw Y heeft geen privévermogen. De heer X is ongeneeslijk ziek en zal binnen een jaar komen te overlijden. De heer X en mevrouw Y hebben geen kinderen. 41

23 Gemeenschap van goederen (2) Uitwerking: geen gemeenschap van goederen gemeenschap van goederen erfrechtelijke verkrijging: af: vrijstelling: belaste verkrijging: verschuldigde belasting: Echtscheiding (1) Casus: De heer X en mevrouw Y zijn in gemeenschap van goederen gehuwd. Zij hebben geen kinderen. Tot het gemeenschappelijk vermogen behoort een onderneming met een waarde van en privévermogen van De heer X is ongeneeslijk ziek en zal binnen een jaar komen te overlijden. 43

24 Echtscheiding (2) Uitwerking: gemeenschap van goederen na echtscheiding ondernemingsvermogen: af: vrijstelling 100%: af: vrijstelling 83%: belast ondernemingsvermogen: belast privévermogen: af: vrijstelling: belaste verkrijging: verschuldigde erfbelasting: Eigen bijdrage AWBZ (1) (hoge) Eigen bijdrage 2013 maximaal per maand. M.i.v. 1 januari 2013 bijdrageplichtig inkomen: Peiljaar: jaar -/- 2 Verzamelinkomen (box 1, 2 en 3) + 8% van het box 3 vermogen (vermogensinkomensbijtelling). Voorbeeld: plusser met pensioen en vermogen: eigen bijdrage plusser met pensioen en vermogen: eigen bijdrage 886. verschil: per maand, per jaar. 45

25 Eigen bijdrage AWBZ (2) Mogelijkheden om het bijdrageplichtig inkomen te verlagen: 1. Verlagen box 3 inkomen: Vermogensoverheveling: schenken al dan niet op papier. Aflossen overbedelingsschulden. boxhoppen : box 3 vermogen overhevelen naar box 2 (de eigen B.V.). 2. Peiljaarwijziging (naar inkomen van het jaar zelf) Actualiteiten Hoge vrijstelling mantelzorgers 2010 en 2011 niet langer afhankelijk van mantelzorgcompliment. Bedrijfsopvolgingsfaciliteit discriminatoir? Aanvaarding erfenis in de toekomst versoepeld? 47

26 Voor meer informatie kunt u terecht bij: Mr. J.J.G.M. (Jolanda) van Nunen vnunen@inventivecontrol.com Mr. C. (Kees) Goeman goeman@inventivecontrol.com Accountants Belastingadviseurs Postbus AC Vught Vughterweg 47 m 5211 CK s-hertogenbosch Tel aankomende seminars: 25 september 2013 : vastgoed 27 november 2013 : belastingplan 2014 Noteer deze data alvast in uw agenda. Wij hopen u tijdens (een van) deze seminars te mogen verwelkomen. Bezoek ook onze website