AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo bachelor Croho: Variant: voltijd

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo bachelor Croho: Variant: voltijd"

Transcriptie

1 AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo bachelor Croho: Variant: voltijd Visitatiedatum: 21 maart 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juni 2007

2 Inhoud 2/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per onderwerp Schematisch overzicht oordelen Totaaloordeel 12 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 19 Onderwerp 3 Inzet van Personeel 30 Onderwerp 4 Voorzieningen 33 Onderwerp 5 Interne kwaliteitzorg 35 Onderwerp 6 Resultaten 38 Deel C: Bijlagen 41 Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 42 Bijlage 2: Deskundigheden panelleden 47 Bijlage 3: Bezoekprogramma 51 Bijlage 4: Opleidingskwalificaties: 'De Bossche Vier' en 'Negen Bossche kwalficaties voor de brede bachelor Social Work 52 Bijlage 5: Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 3/53

4 4/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 5/53

6 6/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van het NQA-panel dat de opleiding Maatschappelijk werk en dienstverlening s-hertogenbosch (MWD) van Avans Hogeschool heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Dit onderzoek vond plaats in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek begon in februari 2007 toen de opleiding haar zelfevaluatierapport bij NQA aanleverde. Als onderdeel van het onderzoek heeft het panel de opleiding op 21 maart 2007 gevisiteerd. Het panel bestond uit: Mevrouw mr. K.E. van Dam ( voorzitter en domeinpanellid) Mevrouw C.M. Pollmann (domeinpanellid) Mevrouw K. Dirks (studentpanellid) Mevrouw drs. R. van Empel (NQA-auditor) Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (22 augustus 2005). Het panel beschikt over relevante werkvelddeskundigheid en over vakdeskundigheid. Onder vakdeskundigheid wordt verstaan het vertrouwd zijn met de meest recente ontwikkelingen en vertrouwd met lesgeven en beoordeling en toetsing minstens op het niveau/oriëntatie van de te beoordelen opleiding. Daarnaast beschikt het panel over onderwijsdeskundigheid, studentgebonden deskundigheid en visitatiedeskundigheid (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent), conform het voorschrift van de NVAO. Een uitzondering hierop is het oordeel bij facet 2.6, studieduur, als gevolg van aanvullende instructies van de NVAO in het najaar van 2006: het oordeel is hier voldoet of voldoet niet. Het Facetrapport is de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding Avans Hogeschool is ontstaan in 2002 na een fusie van de Hogeschool s-hertogenbosch en Hogeschool Brabant, met als vestigingsplaatsen Tilburg, s-hertogenbosch en Breda. De instelling bestaat officieel onder deze naam sinds 1 januari 2004; eerder werd de gefuseerde instelling aangeduid als Stichting Brabantse Hogescholen (SBH). Ook vóór de fusie waren er diverse samenwerkingsverbanden tussen de oorspronkelijke instellingen. Avans Hogeschool had per 1 oktober 2006 ruim studenten en 661 docenten. In het vervolg van dit rapport wordt de instelling aangeduid als Avans. NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 7/53

8 Besturingsstructuur De bestuursstructuur van Avans heeft twee lagen: een hogeschoolbreed opererende Raad van Bestuur en negentien Academies, elk geleid door een academiedirecteur. Elke academie verzorgt een aantal bacheloropleidingen. De Raad van Bestuur wordt ondersteund door een aantal focusmanagers die zorg dragen voor contacten met en tussen academies over essentiële thema s. Naast de academies is er een afzonderlijk instituut, Avans+, voor contractactiviteiten en masteropleidingen. Tot begin april 2006 maakte de opleiding MWD Den Bosch deel uit van de Academie voor Sociale Studies (AvSS), met uit voltijd- en deeltijdonderwijs voor de bacheloropleidingen MWD, SPH en CMV. De AvSS had locaties in Breda en s-hertogenbosch. De AvSS was ingesteld per 1 september Naar aanleiding van een extern advies (maart 2006) over de toekomst van de AvSS heeft de Raad van Bestuur van Avans in maart 2006 besloten om de Academie voor Sociale Studies per 1 mei 2006 te splitsen. Vanaf het studiejaar zijn er dan ook bij Avans twee Academies voor Sociale Studies: één op elke locatie, waarbij het deeltijdonderwijs organisatorisch bij de academie in Breda is ondergebracht. De aanvankelijk afzonderlijke opleidingen hebben dus ongeveer anderhalf jaar formeel gezamenlijk gefunctioneerd. In het vervolg van dit rapport wordt de Academie voor Sociale Studies s-hertogenbosch aangeduid als ASH of als de Bossche Academie. MWD-Den Bosch is in 2001 eerder gevisiteerd. Een korte samenvatting van bevindingen van de vorige visitatie is opgenomen in het Zelfevaluatierapport. Het panel stelt vast dat de AvSS en de ASH actie hebben ondernomen voor alle aanbevelingen uit dat rapport. De ontwikkelingen rond de fusie tot Avans, het samengaan van de Bossche en de Bredase academie en de ontwikkeling van een nieuw curriculum binnen de brede bachelor hebben veel onrust teweeg gebracht. Met de ontvlechting van de AvSS is er in het studiejaar meer rust gekomen bij de Bossche opleiding. Onderwijsaanpak De twee academies blijven ook na de splitsing samenwerken voor wat betreft onderwijsinhoud. In was de AvSS begonnen met de uitvoering van een vernieuwd curriculum. Dit vernieuwde curriculum is nu gevorderd tot en met het derde jaar (MWD nieuwe stijl). Het vierde studiejaar is nog ingericht conform het oorspronkelijke curriculum en wordt aangeduid als de staande opleiding MWD. Het nieuwe curriculum in Den Bosch sluit aan op de landelijke ontwikkeling naar een brede bachelor Social Work. De aparte, crohogeregistreerde, opleidingen CMV, MWD en SPH in Den Bosch zijn zogeheten majors binnen de brede bacheloropleiding Social Work, met behoud van hun individuele herkenbaarheid. De Bossche Academie wil hiermee aansluiten aan landelijke en internationale ontwikkelingen in dit domein. Het sluit ook aan op vragen vanuit het regionale werkveld (zie bij de facetten 1.1, 1.2 en 1.3). Afgestudeerden van de opleiding MWD van de brede bachelor Social Work werken in een sector die hulp- en dienstverlening centraal stelt. Het doel van de beroepen is steeds de bevordering van het persoonlijk en maatschappelijk welzijn van mensen. Bij het dagelijkse werk gaat het om adviezen en informatie bij materiële kwesties of bij psychische problemen; 8/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

9 om coördinatie van hulpverlening en dienstverlening bij incidentele en bij structurele problemen en om belangenbehartiging. Gegevens over MWD binnen ASH Totaal aantal studenten Instroom 2006 Uitstroom afgestudeerden eind studiejaar Docenten ASH MWD Werkwijze De beoordeling van de opleiding door het panel verliep volgens de werkwijze die is vastgelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. De visitatie vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleiding geldt (zie facet 1.1). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecontroleerd op kwaliteit en volledigheid (de informatieanalyse) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. De panelleden hebben zich inhoudelijk voorbereid op het bezoek van 21 maart 2007 in de periode februari-maart 2007, nadat het zelfevaluatierapport met de bijlagen in orde was bevonden. De panelleden bestudeerden daartoe het zelfevaluatierapport en de bijlagen, formuleerden hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en hun vraagpunten. De panelleden hebben hun bevindingen doorgegeven aan de NQA-auditor, die op basis van een overzicht van voorlopige oordelen de kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken heeft geïnventariseerd. Enkele dagen vóór het bezoek aan de opleiding was er een voorbereidende bijeenkomst van het panel. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel onderzocht of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat er nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig waren. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de indeling van het bezoek aan de opleiding. Dit programma is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (bijlage 3). Er waren gesprekken met het opleidingsmanagement, docenten, studenten, afgestudeerden en met werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek heeft het panel het ter inzage gelegde materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door hadden de leden van het panel gelegenheid hun bevindingen uit te wisselen, waardoor zij konden komen tot gezamenlijke en meer definitieve oordelen. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 9/53

10 een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport kan door de opleiding accreditatie aanvragen bij de NVAO. Deel B, het Facetrapport, is in april 2007 in concept aan de opleiding voorgelegd voor een controle op feitelijke onjuistheden. Naar aanleiding daarvan zijn er enkele wijzigingen aangebracht. Daarna heeft het panel het Onderwerprapport in concept vastgesteld Ook dit concept is aan de opleiding voorgelegd voor een controle op feitelijke onjuistheden (juni 2007). Het definitieve visitatierapport is door het panel vastgesteld in juni Het visitatierapport is uiteindelijk in juni 2007 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk spreekt het panel per onderwerp een oordeel uit op basis van weging van de haar oordelen over de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging hebben de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Bij de beoordeling is rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. 1.5 Oordelen per facet en onderwerp Doelstellingen van de opleiding Twee van de facetten van dit onderwerp zijn als goed beoordeeld; het derde facet is als voldoende beoordeeld. Het oordeel over het onderwerp is daarom positief Programma Vier facetten van dit onderwerp zijn door het panel als goed beoordeeld; de andere facetten zijn als voldoende beoordeeld; de studieduur voldoet aan de eisen. Het oordeel over het onderwerp is daarom positief Inzet van personeel Een van de facetten van dit onderwerp is als goed beoordeeld; de twee andere facetten zijn als voldoende beoordeeld. Het oordeel over het onderwerp is daarom positief. 10/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

11 1.5.4 Voorzieningen Beide facetten van dit onderwerp zijn als goed beoordeeld door het panel. Het oordeel over het onderwerp is daarom positief Interne kwaliteitszorg Twee facetten van dit onderwerp zijn als goed beoordeeld door het panel; het derde facet is als voldoende beoordeeld. Het oordeel over het onderwerp is daarom positief Resultaten Eén facet van dit onderwerp is als voldoende beoordeeld; het andere is als goed beoordeeld. Het oordeel over het onderwerp is daarom positief. NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 11/53

12 1.6 Schematisch overzicht oordelen Onderwerp/Facet MWD s-hertogenbosch Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen voldoende 1.2 Niveau bachelor goed 1.3 Oriëntatie HBO bachelor goed Totaaloordeel onderwerp 1 positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen HBO goed 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma goed 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma goed 2.4 Studielast voldoende 2.5 Instroom voldoende 2.6 Duur voldoet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud goed 2.8 Beoordeling en toetsing voldoende Totaaloordeel onderwerp 2 Positief Onderwerp 3 Inzet van Personeel 3.1 Eisen HBO goed 3.2 Kwantiteit personeel voldoende 3.3 Kwaliteit personeel voldoende Totaaloordeel onderwerp 3 Positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen goed 4.2 Studiebegeleiding goed Totaaloordeel onderwerp 4 Positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitzorg 5.1 Evaluatie resultaten goed 5.2 Maatregelen tot verbetering voldoende 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld goed Totaaloordeel onderwerp 5 Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerde niveau voldoende 6.2 Onderwijsrendement goed Totaaloordeel onderwerp 6 Positief 1.7 Totaaloordeel Op grond van het overzicht en van de inhoudelijke onderbouwing daarvan blijkt dat de opleiding op de zes de onderwerpen positief scoort. De conclusie is dat het totaaloordeel over de opleiding positief is. 12/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

13 Deel B Facetten NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 13/53

14 14/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

15 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Voldoende Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Zoals is vastgelegd in het Opleidingskader MWD (Den Bosch, juni 2001, bijgesteld in juni 2006) en in de nota s Opleidingsprofiel Brede Bachelor Social Work en Opleidingsprofiel Brede Bachelor Social Work , volgen de opleidingskwalificaties MWD Den Bosch de landelijke MWD kwalificaties uit Deze landelijke kwalificaties zijn vastgelegd in het document Opleidingsprofiel MWD Herkenbaar en Toekomstgericht (Den Haag, 1998). Dit landelijke document wordt door de opleiding separaat meegezonden met dit beoordelingsrapport. De landelijke eindkwalificaties MWD zijn in Den Bosch aangevuld met vier Bossche competenties (Opleidingskader MWD) omdat de opleiding dit, in overleg met haar toenmalige werkveldcommissie, nodig achtte vanuit de regionale optiek. De aanvulling dateert van 2000, ter voorbereiding op curriculumherziening. Voor de Vier Bossche competenties: zie bijlage 4. In september 2004 is de toenmalige AvSS begonnen met MWD-nieuwe stijl als onderdeel van de opleiding Social Work. Voor de hiertoe behorende Croho geregistreerde uitstroomrichtingen SPH, CMV en MWD is een competentiematrix van de negen overstijgende competenties ontwikkeld, die als paraplu fungeert voor de per richting bestaande beroepskwalificaties. Voor MWD- nieuwe stijl betekent dit dat de negen overstijgende (SW)-competenties zowel de 38 oude als de vier Bossche kwalificaties bevatten en dat elk van de negen competenties meerdere specifieke beroepskwalificaties omvat. Evenals de landelijke MWD-opleidingskwalificaties zijn ook de 9 SW- competenties landelijk gevalideerd door een representatieve vertegenwoordiging van het werkveld. De negen Bossche SW-competenties zijn beschreven als competenties voor de beginnend professional (zie bijlage 4). De ASH beoogt met MWD-nieuwe stijl aan te sluiten bij landelijke en regionale ontwikkelingen naar verbreding van de opleidingen. Dit is in aansluiting op een, door het Landelijk Overleg Opleidingen MWD onderkende behoefte in het werkveld. ASH geeft deze ontwikkeling binnen haar academie vorm binnen de brede bachelor Social Work waarbij ook de, apart crohogeregistreerde, opleidingen SPH en CMV zijn betrokken. Alle drie de Bossche opleidingen blijven apart Croho-geregistreerd onder de paraplu van de 9 Social Work competenties die de verschillende beroepskwalificaties vertegenwoordigen. NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 15/53

16 Samenvattend: tijdens de visitatie waren er twee opleidingsprogramma s, voor een belangrijk deel gebaseerd op dezelfde eindkwalificaties: - Er was het uitfaserende opleidingsprogramma van de zogenoemde staande opleiding, op basis van de 38 landelijke MWD-kwalificaties uit 1998, aangevuld met vier specifieke Bossche kwalificaties; er waren nog 4 e jaars studenten van dit uitfaserende programma. - Er was het programma van MWD-nieuwe stijl, met studenten in hun 1, 2 e en 3 e studiejaar; dit curriculum is eveneens opgebouwd volgens de landelijke 38 MWDkwalificaties onder de paraplu van de negen Bossche Social Work kwalificaties. MWD Den Bosch wil haar studenten opleiden tot MWD-professionals conform het vastgelegd landelijke opleidingsprofiel MWD (1998) Door de positionering van MWD binnen de zogenoemde brede bachelor Social Work, legt MWD-nieuwe stijl daarbij een extra accent op het vermogen van deze professionals om over de grenzen van het eigen beroep te kijken en om overeenkomstig te handelen. In het landelijk gevalideerde beroepsbeeld (1998) zijn de MWD-beroepstaken omschreven in drie segmenten. Elk segment is beschreven in subsegmenten met een aantal van de kwalificaties. In haar nota s Opleidingsprofiel Staande Opleiding en Opleidingsprofiel MWD-nieuwe stijl heeft de opleiding dit beroepsprofiel uitgewerkt en geactualiseerd. De negen algemene competenties van de brede bachelor SW beogen een versterkte aansluiting bij de huidige behoeften van het beroepenveld, door een versterkt vermogen van de afgestudeerden tot kijken over de schotten van het eigen beroep, zoals is vastgelegd in het opleidingsplan. Bij de aanvang van de propedeuse in september 1998 heeft de toenmalige Bossche Academie, in de tijd vóór de fusie tot Avans, de opleidingskwalificaties verwoord in opleidingscompetenties en in fasedoelen, ofwel het beoogde niveau per studiefase. Deze opzet is door de toenmalige AvSS grotendeels eveneens gevolgd bij de vormgeving van MWD-nieuwe stijl, in (start propedeuse in september 2004). MWD-Den Bosch werkt sinds met een breed samengestelde werkveldadviesraad (WAR), met vertegenwoordigers van de werkvelden MWD, CMV en SPH. Met deze brede WAR heeft de opleiding overlegd over het opleidingsprofiel SW, de negen SW-competenties en de positionering van MWD binnen de brede bachelor opleiding SW. De opleiding borgt de relevantie van haar beroepsvisie en haar competenties via het landelijk overleg (zie hierboven), via de WAR, via conferenties met vertegenwoordigers van het regionale werkveld en intern door het overleg tussen docenten en studenten in de Opleidingscommissie en de Academieraad. De opleiding bezint zich verder op de beroepen in het brede van Social Work en op het onderwijs daarvoor in de internationale context. Dat gebeurt door literatuurstudie over ontwikkelingen in beroep en opleiding in het buitenland en op de betekenis daarvan voor het onderwijs in Den Bosch. Het panel heeft moeite gehad met het ontwarren van de informatie over de ontwikkelingen in de opleidingsdoelstellingen. Het panel heeft tot na de visitatie de indruk gehad dat het formeel ging om de oude 38 doelstellingen, aangevuld met de 4 Bossche competenties en de 9 SW-competenties. 16/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

17 Het was het panel duidelijk dat er binnen de opleiding en ook in landelijk verband intensief overlegd is - en nog steeds wordt - over de meest heldere formulering van de opleidigsdoelstellingen. Ondanks de aanvankelijke verwarring over welke doelstellingen nog actueel zijn, komt het panel tot het oordeel voldoende, vooral gezien de wijze waarop de opleiding haar curriculum relateert aan de formele eindkwalificaties. Facet 1.2 Niveau bachelor Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: MWD Den Bosch sluit aan bij de Dublin-descriptoren voor de beschrijving van het beoogde bachelorniveau. Het beoogde niveau is beschreven in termen van kennis en inzicht, toepassing, oordeelsvermogen, communicatie en leervermogen (Opleidingskader MWD, februari 2004, bijgesteld februari 2006). MWD nieuwe stijl heeft een concentrische opbouw, met als doel dat de studenten hun competenties ontwikkelen naar een steeds dieper ontwikkelingsniveau. Hiertoe zijn de Dublin-descriptoren geoperationaliseerd in drie niveaubeelden (oriënteren, beheersen, verdiepen). Aan elke onderwijseenheid zijn competenties en kwalificaties ten grondslag gelegd en voor elke onderwijseenheid is het beoogde niveau beschreven in een niveautaxonomie (Project Studiemateriaal, 2006). De wijze waarop de opleidingscompetenties hiermee in verband staan is voor het panel inzichtelijk gemaakt. Het panel is van oordeel dat dit verband is aangetoond. De staande opleiding MWD sluit wat betreft het beoogde bachelorniveau aan bij de termen van het landelijke opleidingsprofiel (1998). Zoals blijkt uit de documenten van het project studiemateriaal, sluiten de beoordelingscriteria van de stage en van het afstudeerproject en eindwerkstuk ( en ) aan bij de terminologie van de niveautaxonomie, zoals gebruikt bij MWD-nieuwe stijl (zie ook 6.1). Het niveau van de opleiding is onderwerp van overleg met de WAR, met de stagebiedende instellingen (via zogeheten werkveldcontactdagen) en met docenten en studenten in de Opleidingscommissie en de Academieraad. Facet 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Criteria - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBO-opleiding vereist is of dienstig is. NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 17/53

18 Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het panel heeft vastgesteld dat de discussie over opleidingsdoelstellingen en over verbreding van de context van de opleiding in samenspraak met het werkveld plaatsvindt. In haar Opleidingskader MWD heeft de opleiding een heldere visie uiteengezet over het werkveld MWD en de beroepen waarvoor zij haar studenten opleidt. Elementen in de visie op het werkveld zijn onder meer: - De dynamiek in relatie tot veranderingen in de samenleving, - Een overzicht van functies van MWD ers (bedrijven en overheidsinstanties, instellingen voor ondersteuning bij lichamelijke, (psycho)sociale, psychische en materiële problemen), - De aard van het werk en enkele functies/werkgevers: in teamverband met beroepsgenoten in zelfstandige beroepsgerichte instellingen en in multidisciplinaire teams de (geestelijke) gezondheidszorg, het onderwijs, de reclassering, de jeugdzorg, de maatschappelijke opvang, Arbo-diensten, residentiële instellingen, verpleeghuizen, het schoolmaatschappelijk werk, het bedrijfsmaatschappelijk werk, het maatschappelijk werk voor vluchtelingen, asielzoekers en migranten en de verslavingszorg. De opleiding MWD overlegt met de WAR. De samenstelling van de WAR is in 2004 aangepast, gelijktijdig met de aanpassing van de opleidingskwalificaties. Thema s die in de WAR worden besproken, zijn onder meer: beroepsbeeld, concretisering in het curriculum, specialisaties. In 2007 staan er bijeenkomsten op de agenda over verdere verdieping van de beroepsvisie, over de beroepenstructuur en over het nieuwe NVMWberoepsprofielvoor doelstellingen van het onderwijs. De opleiding heeft een aantal structurele contacten met het werkveld, naast het overleg met de WAR: - De opleiding belegt jaarlijks een aantal zogenoemde werkveldcontactdagen: ze spreekt dan met vertegenwoordigers van het werkveld MWD over actuele ontwikkelingen in het beroep en het onderwijs. - De jaarlijkse training voor stagebegeleiders in het werkveld, die goed wordt bezocht door het stageveld: uit deze contacten met het stageveld verkrijgt de opleiding onder meer informatie over problemen tijdens de stage, voorbereiding op de stage, veranderingen in de dagelijkse beroepspraktijk, stageopdrachten, de aard van werkveldgerelateerde opdrachten van het binnenschools curriculum. - Ook is er de jaarlijkse instellingenmarkt, primair bedoeld voor voorlichting aan studenten, met de mogelijkheid voor oriëntatie op stagemogelijkheden en beroepsmogelijkheden, maar met daarbij tevens de mogelijkheid tot structureel contact zowel binnen vertegenwoordigers van het werkveld onderling als tussen docenten/opleiding en werkveld. De opleiding neemt actief deel aan het landelijke opleidingoverleg opleidingen MWD. De opleiding is bekend met het recente NIZW-rapport Klaar voor de toekomst; een nieuwe beroepenstructuur, dat in samenwerking met de NVMW is opgesteld. Het NIZW karakteriseert het werk van MWD ers volgens drie segmenten, bestaande uit groepen van kerntaken. Deze karakterisering van het beroep komt in grote lijnen overeen met de opleiding MWD-Den Bosch, al wijkt deze indeling in segmenten/kerntaken op 18/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

19 onderdelen enigszins af van de indeling die de opleiding hanteert bij haar onderwijs op basis van haar beroepsbeeld. Onderwerp 2 Programma Facet 2.1 Eisen HBO Goed Criteria - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Bij alle onderwijseenheden van MWD-nieuwe stijl is er zowel theorieonderwijs als vaardighedenonderwijs, gerelateerd aan het thema van de onderwijseenheid. Deze onderwijseenheden (6 EC) zijn integratief, al is er sprake van onderscheiden vakken. Bij de vaardigheden betreft het onder meer methodisch handelen, communicatieve vaardigheden (zoals intake, gesprekstechnieken, interventie), persoonlijke vaardigheden bij het hanteren van de sociale problematiek. Het onderwijs en de onderwijsaanpak zijn inzichtelijk beschreven in de eerdergenoemde nota Opleidingskader. Gedurende het gehele curriculum is er een leerlijn beroepspraktijkvorming, met studieonderdelen ter voorbereiding op de praktijk, onder meer in de vorm van communicatietrainingen, gastcolleges, casussen, concrete stagevoorbereiding en, ten slotte, de derdejaarsstage. In de staande opleiding waren er aparte onderwijseenheden, met flankerend theorie- en vaardighedenonderwijs (werkplaatsen). Vanaf studiejaar twee vonden kennisontwikkeling en vaardighedenontwikkeling overwegend plaats in integraal taakgestuurd verband (werkplaatsen, projecten, stage). De literatuurlijsten die het panel heeft ingezien bevatten ruimschoots voldoende basisliteratuur en actuele informatie. Tijdens het bezoek aan de opleiding, heeft het panel kennisgemaakt met Xplora, de vernieuwde mediatheek annex studielandschap. Het panel heeft kunnen vaststellen dat de studenten toegang hebben tot de noodzakelijke basisliteratuur en dat er afdoende en relevante literatuur/tijdschriften beschikbaar is (zie ook 4.1). De ASH heeft, in samenwerking met de collega-opleiding in Breda, een format ontwikkeld voor studiemateriaal. Projectleiders van studieonderdelen worden ondersteund bij de ontwikkeling van studiemateriaal volgens dit format (Project Studiemateriaal). NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 19/53

20 Aspecten bij die centrale ondersteuning zijn: leerdoelen, toepassing niveauaanwijzingen, didactisch concept, toetsen. In alle studiemateriaal is onder meer een overzicht opgenomen van verplichte en aanbevolen literatuur, evenals de leerdoelen, onderwijs-, werk- en toetsvormen. Het panel heeft tijdens de visitatie het studiemateriaal en de gebruikte literatuur ingezien. Op basis daarvan stelt het panel vast dat de studiehandleidingen van goede kwaliteit zijn en dat zij een goede leidraad bieden voor de studie. Het lesmateriaal sluit aan bij de gestelde doelen en is relevant en actueel. De literatuurlijst is actueel en van een passend niveau. Studenten doen onderzoek voor hun afstudeerwerkstuk. Het panel stelt vast dat dit toegepast onderzoek betreft en dat dit goed wordt aangepakt. Voorafgaande aan het afstudeeronderzoek is er een studieonderdeel met aandacht voor methoden en technieken van onderzoek. Daarbij wordt gebruik gemaakt van goede en recente literatuur. Ook in de staande opleiding (jaar 4) is er verbinding met de beroepspraktijk. Onder meer in studieonderdelen zoals het Afstudeerproject, Casemanagement, Onderzoeksvaardigheden, Kernthema s MWD en Keuzeprogramma s komen actuele ontwikkelingen aan de orde. In het afstudeerproject verdiepen studenten zich in een actuele vraag of een probleem bij een instelling of organisatie. In het gehele oude curriculum, sinds 1998, kwamen actuele ontwikkelingen aan de orde in de leercontext en in casussen. Dit is inzichtelijk beschreven in het Opleidingskader. De onderwijscommissie bespreekt jaarlijks het actualiseren van alle onderwijseenheden, op basis van de informatie van de projectleiders van de diverse studieonderdelen. Ook de actualisering van de literatuurlijsten wordt dan aan de orde gesteld. Tijdens studiedagen in januari 2006 is studenten gevraagd naar literatuur. De propedeusestudenten waren van mening dat zij erg veel moesten lezen en leren; zij vroegen om meer specifieke begeleiding en sturing op dit punt. Via het verbeterbeleid propedeuse en tweede studiejaar dat in is opgesteld t.b.v is op dit punt ingegaan met als doelstelling meer eenduidigheid over de body of knowledge en betere gerichtheid van het programma op theorie. Docenten concludeerden tijdens het eerder genoemde overleg van januari 2006 dat het opstellen van een apart beleid voor theorie wenselijk is. In was hiervoor verbeterbeleid voor de propedeuse en het tweede jaar. Doelstellingen zijn de versterking van de regie op het theorieaanbod en de versterking van de afstemming tussen vaardigheden en theorie. Ook is er, mede in verband hiermee, in de propedeuse meer praktijk(bezoek) en oefenen van praktische vaardigheden. Het periodieke zogenoemde evaluatiegesprek (zie ook 5.1) gaven vierdejaars studenten (staande opleiding) aan dat zij tevreden zijn over de manier waarop de theorieverwerving is georganiseerd. In de beide eerste jaren van hun opleiding hebben zij kennis en inzicht verworven op een breed gebied waarbij praktijkgerichte theorie centraal stond. In hun vierde studiejaar zijn zij in staat zelf om sturing te geven en om theoretische verdieping te bereiken. De ASH kent, in vervolg op het beleid bij de AvSS, enkele kennisteams. De ontwikkelingen van het laatste jaar hebben er toe geleid dat er momenteel nog één kennisteam daadwerkelijk functioneert. Dit is het PSH team (Psycho Sociale 20/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

21 hulpverlening), dat zich richt op de oorspronkelijke MWD-inhoud. Er zijn binnen de academie nog twee andere kennisteams, gericht op SPH en CMV. Uit het Studenttevredenheidsonderzoek 2006 (zie ook 5.1) blijkt dat de MWD-studenten tevreden zijn over de praktijkgerichtheid van hun opleiding, over het beeld dat zij in het eerste jaar krijgen van het werkveld, over de inhoud van het programma, over de kwaliteit van de opdrachten, over de actualiteit van het programma. In het gesprek met de studenten, tijdens het visitatiebezoek, werd dit beeld bevestigd. Het panel vernam van de studenten dat zij tevreden zijn over de manier waarop de praktijk in het programma aan de orde komt. Zij waarderen het leren aan de hand van thema s en projecten. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed Criteria - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Bij de aanvang van MWD-nieuwe stijl in september 2004 werd de studenten een keuze geboden uit acht majors, waarvan de inhoud mede was gebaseerd op onderzoek in het werkveld. Deze opzet bleek al snel te ambitieus, zodat werd besloten de keuzeruimte te beperken. Per september 2007 bestaat het aanbod uit drie majors met daarbij aanvullende minors/specialisaties. Van die oorspronkelijke acht majors behoorden er twee exclusief tot het MWD-domein en een tot zowel het domein van MWD als SPH. De overige vijf majors sluiten aan bij het domein van CMV en/of SPH. Voor elk van de drie opleidingsdomeinen (MWD, CMV, SPH) was in het studiejaar één van de majors van het betreffende domein voor alle studenten verplicht, als basis voor de studie. Deze ondergrond van kennis, vaardigheden en competenties wordt in de opleiding gecombineerd met één van de overige tot het domein behorende majors. De oorspronkelijke acht naast elkaar bestaande majors van de brede bacheloropleiding Social Work zijn daarmee geworden tot drie naast elkaar lopende majorstromen, met differentiatiemogelijkheden (zie hieronder). De inhoud van MWD-nieuwe stijl per september 2006: - 75 EC Gemeenschappelijk Programma: Dit gemeenschappelijke programma betreft studieonderdelen met een totaal van 36 EC in de propedeuse, 12 EC in jaar 2,6 EC in jaar 3 en ten slotte 6 EC in jaar 4. Voor een lintactiviteit als Studieloopbaanbegeleiding is er in totaal 11 EC over de verschillende jaren gepland (zie 4.2). De afronding van jaar 1 en jaar 2 gebeurt via een Proeve van Bekwaamheid, in totaal voor 4 EC. In het gemeenschappelijke programma worden NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 21/53

22 overeenkomende aspecten van de sociaal agogische beroepen gezamenlijk behandeld, steeds concreet bezien vanuit de drie beroepsmatige invalshoeken. - Een MWD-specifiek programma van minimaal 104 EC, verspreid over de vier jaren. Dit is de zogenoemde majorstroom die bestaat uit een basisdeel (Psychosociale Hulpverlening - PSH) en een differentiatiedeel (JFH of GGZ). De differentiaties zijn gericht op de ontwikkeling van dezelfde kwalificaties, maar per studie verschilt de leeromgeving (beroepsomgeving). Het MWD-specifieke deel is verder opgebouwd uit een onderwijsdeel, een deel beroepspraktijkvorming en het afstudeerproject. - Individuele Profilering, 60 EC: Uitgangspunt is dat de studenten - binnen gestelde mogelijkheden - zelf invulling geven aan dit deel van hun opleiding. De opleiding biedt daarbij begeleiding, zodat de studenten toegerust worden voor de MWD-kern en vervolgens breder en verdiepend worden toegerust voor hun werk in de praktijk. Individuele Profilering kan gericht zijn op de MWD kern: de betreffende student kiest dan voor een extra differentiatie. Maar studenten kunnen ook besluiten voor verbreding: zij kiezen dan een minor van een andere majorstroom. In de regel kiezen studenten een combinatie van beide mogelijkheden. MWD-nieuwe stijl is concentrisch opgebouwd. Voor alle onderwijseenheden zijn er concreet geformuleerde leerdoelen, die ook worden aangeduid als deelcompetenties of resultaten. Bij MWD-nieuwe stijl zijn de leerdoelen van de afzonderlijke onderwijseenheden gerelateerd aan competenties. Het panel heeft op grond van het onderwijsmateriaal en op grond van de gesprekken met docenten, studenten en werkveldvertegenwoordigers kunnen vaststellen dat de opleiding wat betreft inhoud, breedte en niveau voldoet aan de doelstellingen. De leerdoelen zijn herkenbaar afgeleid van de beoogde Social Work competenties en van de Bossche MWD-kwalificaties en zijn met de niveautaxonomie (zie 1.2) gerelateerd aan het beoogde niveau. In de themaboeken en studiehandleidingen van zowel de staande opleiding als van MWD-nieuwe stijl zijn de leerdoelen weergegeven, evenals de beoordelingscriteria. De opleiding geeft de Individuele Profilering vorm in minors. Daarnaast kunnen studenten, na toestemming van de examencommissie, een minor volgen buiten SW. Voorts zijn er mogelijkheden voor zogenoemde vrije studiepunten (bestuurlijk werk binnen Avans, vrijwilligerswerk et cetera). MWD nieuwe stijl is nog in opbouw. In is, en in wordt, binnen de diverse geledingen gesproken over: - Verfijning gemeenschappelijk programma qua inhoud en omvang - De inrichting van de 104 EC majorstroom voltijd die zijn ingericht als een combinatie van een basisdeel (PSH) en een deel differentiatie (gelijke competenties, context naar keuze, voor MWD: JFH en GGZ). De discussie binnen ASH over de verhouding tussen het kerndeel en het differentiatiedeel binnen de majorstroom in het studiejaar , heeft geleid tot het principebesluit dat de huidige drie majors van SW gaan corresponderen met de drie croho-geregistreerde opleidingen. Ook bij de staande opleiding is er ruimte voor profilering: de studenten hebben bij aanvang van hun vierde studie jaar in overleg met elkaar en met de opleiding een aantal keuzethema s bepaald voor het onderwijs. 22/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

23 Evaluaties van studenten en docenten leiden jaarlijks tot bijstellingen. Uit evaluaties heeft het panel kunnen lezen dat studenten positief oordelen over de inhoud en het niveau van het programma. De propedeuse nieuwe stijl is sinds de start in september 2004, twee keer bijgesteld Enkele resultaten uit het periodieke evaluatiegesprek: - De studenten van de staande opleiding en van de opleiding nieuwe stijl hebben aangegeven dat zij tevreden zijn over het programma en dat zij de inhoud en de aanpak relevant achten; - Studenten van de opleiding nieuwe stijl benadrukten de aantrekkelijkheid van de positionering van MWD binnen Social Work wat betreft oriëntatie en individuele profilering. Derdejaarsstudenten gaven aan dat de projecten (tweede helft studiejaar 2) hebben geleid tot nuttige en aantrekkelijke producten voor de opdrachtgevers. Ze gaven ook aan dat zij dankzij de mogelijkheden van de individuele proflering en de majorstromen op bepaalde deskundigheidsgebieden extra toegerust zijn voor hun stage; - Voor wat betreft het stageniveau zeggen derdejaarsstudenten dat zij dan wel niet alle theorie en methoden kennen en beheersen maar dat ze goed weten waar ze moeten zoeken en hoe ze zich in methoden moeten verdiepen om ze goed in te kunnen zetten. Ze merken daarbij op dat er voor een vaardigheid als uitvoerend methodisch handelen in het begin van hun opleiding meer aandacht had moeten zijn, te weten in de twee eerste jaren; - Tweedejaarsstudenten menen dat meer aandacht besteed mag worden aan methodisch handelen in jaar 2, zowel praktisch als theoretisch. Nu zijn verschillende invalshoeken wel in een erg hoog tempo behandeld. Zij waren enthousiast over de beroependag voorlichting die in november 2006 op de academie is verzorgd ter voorbereiding van de beroepspraktijkvorming; - Alle studenten onderschrijven de mogelijkheden tot individuele profilering of, bij de staande opleiding, de keuzethema s. Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed Criteria - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: MWD-Den Bosch heeft een heldere curriculumstructuur. In elke periode van 10 weken kunnen de studenten 15 EC behalen. De periodes zijn opgebouwd uit 2 integrale onderwijseenheden van 6 EC met daarbij 3 EC voor onder meer SLB. Het curriculum van MWD-nieuwe stijl is themagericht: - In het eerste studiejaar is het thema oriëntatie op het sociaal agogisch handelen. - In het tweede studiejaar zijn de thema s van de gemeenschappelijke programma s: zelfregulatie, omgevingsgerichtheid en voorbereiding op de beroepspraktijk. - In het derde studiejaar lopen de studenten stage, hierbij ondersteund door supervisie en onderwijs op terugkomdagen (kernthema s van het beroep, verantwoording van het methodisch handelen en individuele profilering). NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 23/53

24 De opleiding bereikt horizontale samenhang - samenhang van gelijktijdig verzorgde onderwijsonderdelen - met het themagerichte onderwijs, waarbij in elke periode één of enkele thema s centraal staan. De opleiding bereikt verticale samenhang door de vormgeving van het curriculum op basis van de competenties/kwalificaties, de niveautaxonomie en door de volgorde waarin de thema s worden aangeboden. Verticale samenhang wordt ook bewerkstelligd door de opbouw van de propedeuse vanuit een overkoepelende thematiek, door de studieopbouw van gemeenschappelijk naar majorspecifiek, en door centrale sturing op de inhoud van de studieonderdelen. Ook door de studieloopbaanbegeleiding, waarbij studenten worden ondersteund bij hun Individuele Profilering (zie ook 4.2) is in dit verband van belang. Bij de opbouw van MWD-nieuwe stijl is voor elk onderdeel het beoogde niveau aangegeven. De niveaubepaling van de opleiding als geheel is vastgelegd. De afrondende Proeve van Bekwaamheid aan het einde van het eerste en tweede studiejaar (zie ook bij 2.4 en bij 2.8) heeft onder meer tot doel om de studenten een beeld te geven van hun voortgang, omdat hun bekwaamheid over het geheel van ontwikkelde competenties wordt beoordeeld. Deze beide proeven van bekwaamheid moeten met goed gevolg zijn afgelegd voordat studenten aan hun stage kunnen beginnen in jaar 3. Uit het periodieke evaluatiegesprek, en ook uit de gesprekken tijdens de visitatie, blijkt dat propedeusestudenten en tweedejaarsstudenten van de opleiding nieuwe stijl de getrapte opbouw van hun opleiding herkennen, met de gestaag toenemende zelfsturing. Facet 2.4 Studielast Voldoende Criteria - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het panel besluit tot het oordeel voldoende, en niet tot goed omdat een aantal onderdelen voor de studievoortgang nog extra verbetering behoeft. Zo bleek in het gesprek met de studenten dat er nog steeds sprake is van piekbelasting en ook van onderbelasting, met name in het tweede studiejaar. De opleiding hanteert een scala aan instrumenten voor het bevorderen van de studeerbaarheid: - Er is een duidelijke structuur van het studiejaar door de indeling in 4 perioden van elk 10 weken, met een studieomvang van 15 EC; samenhangende studieonderdelen per periode. - Er is Spreiding van de werkdruk: piekbelasting wordt vermeden. Uitgangspunt is een wekelijkse studiebelasting van 42 uur, gespreid over 40 werkweken. 24/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

25 - In alle studiejaren zijn er 10 contacturen per week; in de eerste studiejaren zijn er studiegroepen van 12 studenten en zogeheten basisgroepen van 24 studenten (zie ook 2.7); in de latere studiejaren zijn er meer studenten per groep. - De begeleiding, onder meer bij de SLB-uren (zie ook 2.7 en 4.2), werkt toe naar toenemende zelfsturing in het verloop van de opleiding (zie ook bij 2.3). - Er wordt zorg gedragen voor volledige informatie over de onderwijseenheden, onder meer in de studiehandleidingen waarin o.a. de positie van de onderwijseenheid, de inhoudelijke betekenis, de leerdoelen, de werkvormen, de planning, de toetswijze en de herkansing zijn beschreven. - Er wordt zorg gedragen voor tijdige informatie aan de studenten over hun studieresultaten; via het intranet kunnen de studenten hun voortgang opvragen, beschikbaar via ProGRESS. In het studiejaar wordt er door AVANS nog een programma ingevoerd: OSIRIS.Via Blackboard (zie ook 2.7) is er onder meer tijdige informatie over roosters. De opleiding heeft de norm voor het bindend afwijzend studieadvies in het propedeusejaar verhoogd van 30 tot 42 EC, met als doel in een vroeg stadium te kunnen vaststellen of de studenten succesvol zullen zijn in de opleiding. In het periodieke evaluatiegesprek zeiden de studenten over de werkdruk tijdens de opleiding het volgende: - Studenten van alle studiejaren van de opleiding nieuwe stijl vinden de werkdruk acceptabel (ruim voldoende) tot hoog. Vierdejaarsstudenten hebben steeds ervaren dat zij met regelmaat moesten werken om voldoende studievoortgang te boeken; - Met name tweede- en derdejaarsstudenten geven aan dat de werkdruk in de beginperioden van hun eerste en tweede studiejaar aan de lage kant was. De begeleiding tot meer zelfstandig studeren was zeker bij de start van MWD-nieuwe stijl niet optimaal. Ook de indeling van de studie was nog niet optimaal, met name omdat op het einde van het studiejaar de studieonderdelen voor de individuele profilering aan het eind van het studiejaar was gepland; daarin is nu verandering gebracht (zie ook 5.3). Het panel hoorde ook van de studenten over piekbelasting: in de ene periode te druk, in de volgende periode voldoende tijd. Daarin is nu verbetering gekomen, zo bleek uit de gesprekken met de studenten, tijdens de visitatie. - Propedeusestudenten en tweedejaarsstudenten vragen aandacht voor goede wekelijkse spreiding van contacttijden en een goede roostering. - De verhouding contacttijden en zelfstudietijden vinden de studenten adequaat. Wel geven derdejaarsstudenten MWD-nieuwe stijl aan dat zij in het eerste jaar van de studie en in perioden van het tweede studiejaar te weinig contacttijden ervoeren in combinatie met de lage werkdruk. Propedeusestudenten geven aan dat zij goede begeleiding van de opleiding ontvangen om zelfstandig te leren studeren. NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt) 25/53

26 Facet 2.5 Instroom Voldoende Criteria - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Uitgangspunten van het instroombeleid van MWD-Den Bosch: - Het onderwijs sluit qua inhoud en vorm van het onderwijs expliciet aan bij de instroomkwalificaties van studenten met een havo-diploma. De opleiding hanteert daarmee de wettelijk vastgestelde instroomeisen: toelaatbaar zijn aspirant-studenten met een diploma havo of vwo, een diploma van een middenkaderopleiding, een specialistenopleiding of een vakopleiding zoals beschreven in de Wet Educatie en Beroepsonderwijs. - Studenten met een MBO Sociaal Agogisch Werk, niveau 4, kunnen een aansluitend traject volgen van drie jaar: studiejaar 1 en 2 van het vierjarige traject zijn daarin gecomprimeerd. Instrumenten voor uitvoering van het instroombeleid zijn: - De website van de hogeschool, open dagen, stand op Studiebeurs, meeloopdagen, proefstuderen en specifieke mbo-dagen; - voorlichting in zogenoemde pre-examenklassen op de toeleveringsscholen; informatiefolders. Studenten zijn actief betrokken bij het geven van voorlichting over de opleiding, door ondersteuning bij de voorlichtingsprogramma s en meeloopdagen. Uit enquêtes in 2006 bleek er weinig tevredenheid onder de instromers over de informatieverstrekking over hun nieuwe opleiding, mede in verband met veranderingen die per september 2006 zijn doorgevoerd, te weten de overstap van 8 majors naar 3. Er is een deficiëntiebeleid op het gebied van rapportage en ICT vaardigheden. Facet 2.6 Duur Voldoet Criteria - De opleiding voldoet aan formele eisen m.b.t. de omvang van het curriculum: hbobachelor: 240 studiepunten. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding verzorgt een standaard curriculum van 240 EC. De opleiding verzorgt, aanvullend op een generieke vrijstelling van 60 EC, een standaard curriculum van 180 EC voor studenten met een verwante mbo-vooropleiding. Het panel stelt vast dat de studielast goed verantwoord is in het programma. 26/53 NQA - visitatie Avans Hogeschool, s-hertogenbosch - opleiding MWD, hbo bachelor (vt)

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Varianten: Culturele en Maatschappelijke Vorming, hbo bachelor; voltijd Visitatiedatum: 19 september 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Avans Hogeschool, locatie Breda Opleiding: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening hbo bachelor Croho: 34616 Varianten: Voltijd

Avans Hogeschool, locatie Breda Opleiding: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening hbo bachelor Croho: 34616 Varianten: Voltijd Avans Hogeschool, locatie Breda Opleiding: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening hbo bachelor Croho: 34616 Varianten: Voltijd Visitatiedatum: 29 maart 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleiding: Varianten: Culturele en Maatschappelijke Vorming, hbo bachelor; voltijd Visitatiedatum: 20 september 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2006 2 NQA

Nadere informatie

Avans Hogeschool. Opleiding: Sociaal Pedagogische Hulpverlening hbo-bachelor Varianten: voltijd Breda deeltijd Breda en s-hertogenbosch

Avans Hogeschool. Opleiding: Sociaal Pedagogische Hulpverlening hbo-bachelor Varianten: voltijd Breda deeltijd Breda en s-hertogenbosch Avans Hogeschool Opleiding: Sociaal Pedagogische Hulpverlening hbo-bachelor Varianten: voltijd Breda deeltijd Breda en s-hertogenbosch Visitatie: 22 juni 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Tilburg

AVANS Hogeschool, Tilburg AVANS Hogeschool, Tilburg Opleiding: Technische Bedrijfskunde; hbo-bachelor Croho: 34421 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 9 oktober 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2008

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleidingen: Accountancy & Bedrijfseconomie HBO Bachelor; Croho: 34406 & 34401 Varianten: voltijd en duaal Visitatiedatum: 29 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen

Hogeschool Zuyd, Heerlen Hogeschool Zuyd, Heerlen Opleiding: Biometrie, hbo bachelor; Croho: 39217 Variant: Voltijd Visitatiedatum: 13 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2007 2/51 NQA - visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende.

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE Besluit datum 10 februari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde van de Christelijke

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Small Business & Retail Management HBO bachelor; Croho: 34422 Variant: voltijd Visitatiedatum: 25 april 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2007

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo-bachelor; Visitatiedatum: 10 oktober 2006

Hogeschool Rotterdam. Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo-bachelor; Visitatiedatum: 10 oktober 2006 Hogeschool Rotterdam Opleiding: Varianten: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo-bachelor; voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 10 oktober 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2006

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Visitatiedatum: 25 juni 2007 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen

Hogeschool Zuyd, Heerlen Hogeschool Zuyd, Heerlen Opleiding: Elektrotechniek; hbo-bachelor Croho: 34267 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 3 juni 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008 2/53 NQA - visitatie

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd

Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 19 en 20 september 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: HBO-Rechten, bachelor Locaties: Arnhem en Nijmegen Croho: 39205 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 8 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Elektrotechniek, hbo-bachelor; Croho: 34267 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 27 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus 5375 6802 EJ ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 5 februari 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, mei 2007

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Tilburg

AVANS Hogeschool, Tilburg AVANS Hogeschool, Tilburg Toets Nieuwe Opleiding: Bouwmanagement & Vastgoed, hbo-bachelor Croho: 39232 Variant: voltijd Visitatiedatum: 26 augustus 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Varianten: Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA visitatie Avans Hogeschool vestiging

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor , nvao v nederlands - viaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Pedagogisch Management Kinderopvang van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool College van bestuur Haagse Hogeschool Postbus 13336 2501 EH DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van

Nadere informatie

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Den Bosch

AVANS Hogeschool, Den Bosch AVANS Hogeschool, Den Bosch Opleiding: International Business and Languages; hbo-bachelor Croho: 34407 Varianten: voltijd en duaal Visitatiedatum: 4 juni 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen

Hogeschool Zuyd, Heerlen Hogeschool Zuyd, Heerlen Opleiding: Technische Bedrijfskunde; hbo-bachelor Croho: 34421 Varianten: voltijd en duaal Visitatiedatum: 5 juni 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008

Nadere informatie

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING MARIANNE KOK/HERBERT WOLDBERG/HVA Toelichting bij opt opstelellen van eindkwalificaties van een opleiding bij de HvA 1 Het opleidingsprofiel: De beroepspraktijk draagt

Nadere informatie

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Integrale veiligheid, hbo bachelor Croho: 39201 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 12 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober

Nadere informatie

Hogeschool Arnhem en Nijmegen

Hogeschool Arnhem en Nijmegen Hogeschool Arnhem en Nijmegen Opleiding: Management in Zorg, hbo-bachelor Locatie: Nijmegen Croho: 34538 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009 Bi Bijlage 2 Protocol toetsing Associatedegreeprogramma door de NVAO 15 december 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toets Associate-degreeprogramma in de hbo-bachelor 4 2.1 2.2 Criteria De status van de bacheloropleiding

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool ,nvao r nederlands-vlaam se accreditatie organisatie S uif Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool datum

Nadere informatie

Chr. Hogeschool Windesheim, Zwolle Opleiding: Docent Beeldende Kunst en Vormgeving HBO-Bachelor; Croho: Varianten: voltijd/deeltijd

Chr. Hogeschool Windesheim, Zwolle Opleiding: Docent Beeldende Kunst en Vormgeving HBO-Bachelor; Croho: Varianten: voltijd/deeltijd Chr. Hogeschool Windesheim, Zwolle Opleiding: Docent Beeldende Kunst en Vormgeving HBO-Bachelor; Croho: 39100 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 19 april 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE Raad van bestuur Saxion Hogescholen Postbus 70000 7500 KB ENSCHEDE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Informatiedienstverlening

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Tilburg

Avans Hogeschool, Tilburg Avans Hogeschool, Tilburg Toets Nieuwe Opleiding: Gezondheidszorgtechnologie, hbo bachelor; Croho: 39219 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 29 augustus 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo-bachelor; Croho: 34616 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 19 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

BASISGGEVENS. Naam Functie

BASISGGEVENS. Naam Functie 1 BASISGGEVENS Soort aanvraag:: Nieuwe opleiding De startdatum van de Ad opleiding is gepland per 1 september 2018. Hiermee is te verwachten dat deze nieuwe opleiding valt onder de nieuwe wetgeving rond

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleiding: Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) Visitatiedata: 22 en 23 juni 2004 2 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen 5 1.1 Voorwoord 7 1.2 Inleiding 7 1.3 Werkwijze 8

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Delft

Hogeschool INHOLLAND, Delft Hogeschool INHOLLAND, Delft Opleiding: Food & Business, hbo bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 20 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, augustus 2006 2 NQA - visitatie Hogeschool INHOLLAND,

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Eindhoven

Fontys Hogescholen, Eindhoven Fontys Hogescholen, Eindhoven Opleiding: Culturele Maatschappelijke Vorming, hbo-bachelor Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 24 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2006

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleiding: Management in de Zorg; hbo-bachelor Varianten: deeltijd Croho: 34538 Visitatiedatum: 26 september 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007 2/55 NQA

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Zeeland. Postbus AJ VLISSINGEN

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Zeeland. Postbus AJ VLISSINGEN College van Bestuur Hogeschool Zeeland Postbus 364 4380 AJ LISSINEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de

Nadere informatie

Hogeschool Avans, Breda / Tilburg Academie voor Technologie en Management

Hogeschool Avans, Breda / Tilburg Academie voor Technologie en Management Hogeschool Avans, Breda / Tilburg Academie voor Technologie en Management Opleiding: Werktuigbouwkunde, hbo-bachelor Varianten: voltijd, deeltijd en duaal Opleiding: Milieugerichte Materiaaltechnologie,

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Opleiding: Luchtvaarttechnologie, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 5 en 6 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, augustus

Nadere informatie

AVANS Hogeschool. Commerciële Economie, hbo bachelor. Deeltijd (crohonummer: 34402/B) Visitatiedatum: 22 mei 2007

AVANS Hogeschool. Commerciële Economie, hbo bachelor. Deeltijd (crohonummer: 34402/B) Visitatiedatum: 22 mei 2007 AVANS Hogeschool Opleiding: Locaties: Variant: Commerciële Economie, hbo bachelor Breda en Den Bosch Deeltijd (crohonummer: 34402/B) Visitatiedatum: 22 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool Leiden. Postbus 382 2300 AJ LEIDEN

Besluit. College van bestuur. Hogeschool Leiden. Postbus 382 2300 AJ LEIDEN College van bestuur Hogeschool Leiden Postbus 382 2300 AJ LEIDEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Personeel en Arbeid

Nadere informatie

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Pedagogiek hbo-bachelor Locatie: Leeuwarden en Zwolle Croho: 35158 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 9 juni 2009 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van bestuur Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen VDO

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen VDO Hogeschool van Arnhem en Nijmegen VDO Opleiding: Leraar Gezondheidszorg en Welzijn, hbo-bachelor Variant: deeltijd Visitatiedatum: 23 mei 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2006 2

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). m ao * nederiands-viaam se accreditatie organisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Varianten: Personeel en Arbeid voltijd en deeltijd Visitatiedata: 18 en 19 mei 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleidingen: Accountancy en Bedrijfseconomie, hbo-bachelor; Varianten: Accountancy voltijd/deeltijd/duaal Bedrijfseconomie voltijd Visitatiedatum: 27 juni 2006 Netherlands

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND. Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal. Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005

Hogeschool INHOLLAND. Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal. Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005 Hogeschool INHOLLAND Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2005 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleiding: Communication & Multimedia Design, hbo-bachelor Croho: 34092 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 27 september 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleiding: Management, Economie en Recht; hbo-bachelor, croho: 34435 Locatie: Zwolle Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 april 2009 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Culturele en Maatschappelijke Vorming, hbo-bachelor Varianten: voltijd, duaal

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Culturele en Maatschappelijke Vorming, hbo-bachelor Varianten: voltijd, duaal Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Culturele en Maatschappelijke Vorming, hbo-bachelor Varianten: voltijd, duaal Visitatiedatum: 24 mei 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen, Leeuwarden

Hanzehogeschool Groningen, Leeuwarden Hanzehogeschool Groningen, Leeuwarden Opleiding: HBO-bachelor Vormgeving (Academie voor Popcultuur), Croho: 39111 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 10 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor nuao nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Logistics Engineering van de NHTV internationale hogeschool Breda datum

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Sport, Gezondheid en Management, HBO bachelor, locatie Nijmegen; Croho: 34057 Varianten: Voltijd Visitatiedatum: 22 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties

Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties 1 Inleiding In haar procedure van de accreditatie van bestaande opleidingen heeft de NAO een belangrijke plaats ingeruimd

Nadere informatie

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport College van bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Trade Management

Nadere informatie

Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE

Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE Fontys Hogescholen Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) RAPPORTAGE 28-03-2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Betreft: Fontys Hogescholen, Tilburg Opleiding: Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

Nadere informatie

Conceptkaders HBO5 3 november 2009

Conceptkaders HBO5 3 november 2009 Conceptkaders HBO5 3 november 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toetsing van tot HBO 5 om te vormen opleidingen 5 2.1 Opzet 5 2.2 Beoordelingskader voor tot HBO 5 om te vormen opleidingen 6 2.2.1 Basisgegevens

Nadere informatie

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering

Nadere informatie

Toetsingskader Nieuwe om te vormen en nieuwe HBO5-opleidingen

Toetsingskader Nieuwe om te vormen en nieuwe HBO5-opleidingen Toetsingskader Nieuwe om te vormen en nieuwe HBO5-opleidingen 20 september 2013 Inhoud 1 Opzet 3 2 Toetsingskader 4 2.1 Onderwerp 1: Programma/opleidingsprofiel 4 2.2 Onderwerp 2: Inzet van personeel 4

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Opleiding: Communicatie, hbo bachelor Croho: 34405 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 10 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2007 2/63

Nadere informatie

Opleiding: Bedrijfskunde & Agribusiness, bachelor

Opleiding: Bedrijfskunde & Agribusiness, bachelor Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Bedrijfskunde & Agribusiness, bachelor Locaties: School of Agriculture and Technology, Delft (voltijd / duaal) School of Technology, Alkmaar (voltijd) Visitatiedata: 10

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Breda

AVANS Hogeschool, Breda AVANS Hogeschool, Breda Opleiding: Management, Economie en Recht; hbo-bachelor Croho: 34435 Varianten: voltijd/duaal Visitatiedatum: 24 september 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM. 1. Inleiding

College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM. 1. Inleiding College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van de aanvraag om accreditatie van de hbo-bachelor Oefentherapie Mensendieck

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit datum 19 januari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde ons kenmerk NVAO/20050113/CT

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Eindhoven

Fontys Hogescholen, Eindhoven Fontys Hogescholen, Eindhoven Opleiding: Management Economie en Recht; hbo-bachelor Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 april 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli

Nadere informatie

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V.

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. {nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. datum 29

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Delft

Hogeschool INHOLLAND, Delft Hogeschool INHOLLAND, Delft Opleiding: Plattelandsvernieuwing, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 20 en 21 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, augustus 2005 2 NQA - visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Hogeschool HBO Nederland

Hogeschool HBO Nederland Hogeschool HBO Nederland Opleiding: Variant: Locaties: Management, Economie & Recht; voltijd hbo-bachelor; Amsterdam, Arnhem, Breda, Groningen, Rotterdam, Utrecht, Weert en Zwolle Visitatiedatum: 2 november

Nadere informatie

AVANS Hogeschool. Sociaal Pedagogische Hulpverlening. HBO-Bachelor Voltijdse opleiding (Breda) Deeltijdse opleiding (Breda en s-hertogenbosch)

AVANS Hogeschool. Sociaal Pedagogische Hulpverlening. HBO-Bachelor Voltijdse opleiding (Breda) Deeltijdse opleiding (Breda en s-hertogenbosch) AVANS Hogeschool Sociaal Pedagogische Hulpverlening HBO-Bachelor Voltijdse opleiding (Breda) Deeltijdse opleiding (Breda en s-hertogenbosch) Beperkte opleidingsbeoordeling Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleidingen: HBO-bachelor; Integrale Veiligheid (voltijd en deeltijd), croho 39201 Hogere Europese Beroepen Opleiding (vt), croho 34419 Visitatiedatum: 26 en 27 september

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Breda

AVANS Hogeschool, Breda AVANS Hogeschool, Breda Opleiding: Management, Economie & Recht HBO-bachelor Croho: 34435 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 maart 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2009 2/55

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht

Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht Hogeschool Utrecht, locatie Utrecht Opleiding: hbo-master Dovenstudies/ Leraar Nederlandse Gebarentaal Croho: 44104 Variant: deeltijd Visitatiedatum: 18 december 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg

Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg 5 Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg Master Special Educational Needs, bestaande uit 4 opleidingen: - de opleiding leraar speciaal onderwijs algemeen (LSO dt); - de opleiding leraar speciaal

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Financial Services Management van de Hogeschool NCOI

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Financial Services Management van de Hogeschool NCOI nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Financial Services Management van de Hogeschool NCOI datum 31 oktober

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs OCW Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs 22 mei 2003/Nr. WO/BS-2003/24136-I Nederlandse Accreditatie Organisatie 1 Opbouw toetsingskader Het toetsingskader voor nieuwe opleidingen in het hoger

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleidingen: Informatica en Technische Informatica; hbo-bachelor Locaties: Arnhem en Nijmegen Croho: 34479 (I) en 34476 (TI) Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum:

Nadere informatie

AVANS Hogeschool. HBO-Bachelor Civiele Techniek

AVANS Hogeschool. HBO-Bachelor Civiele Techniek AVANS Hogeschool HBO-Bachelor Civiele Techniek Netherlands Quality Agency (NQA) December 2010 2/57 NQA - Avans Hogeschool: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen Civiele Techniek Managementsamenvatting

Nadere informatie

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie voltijd en deeltijd

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie voltijd en deeltijd Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie voltijd en deeltijd Saxion Hogeschool IJselland Instituut Ruimtelijke Ordening en Milieu Rapport ten behoeve

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht. Huidtherapie, hbo-bachelor. Farmakunde, hbo-bachelor. Visitatiedatum: 16 maart 2006

Hogeschool Utrecht. Huidtherapie, hbo-bachelor. Farmakunde, hbo-bachelor. Visitatiedatum: 16 maart 2006 Hogeschool Utrecht Opleiding: Variant: Opleiding: Varianten: Huidtherapie, hbobachelor voltijd Farmakunde, hbobachelor voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 16 maart 2006 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

: 29 april 2016 : 17 mei 2016

: 29 april 2016 : 17 mei 2016 m a o w nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel positief onder voorwaarden van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Bachelor of Nursing

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Sitard

Hogeschool Zuyd, Sitard Hogeschool Zuyd, Sitard Opleiding: MZD bachelor; deeltijd Croho: 34538 Opleiding: PBM, bachelor; voltijd Croho: 34125 Visitatiedatum: 14 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2007

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Academie voor Marketing, s-hertogenbosch

AVANS Hogeschool, Academie voor Marketing, s-hertogenbosch AVANS Hogeschool, Academie voor Marketing, s-hertogenbosch Opleiding: Varianten: Small Business and Retail Management hbo-bachelor voltijd/duaal Visitatiedatum: 11 mei 2006 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap

Nadere informatie