Christelijke Hogeschool Windesheim

Transcriptie

1 Christelijke Hogeschool Windesheim Opleiding: Verkeerskunde, hbo-bachelor Locatie: Zwolle Croho: Varianten: voltijd Visitatiedatum: 20 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2008

2 2/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

3 Inhoud Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per facet en onderwerp 11 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 18 Onderwerp 3 Inzet van personeel 30 Onderwerp 4 Voorzieningen 34 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 38 Onderwerp 6 Resultaten 41 Deel C: Bijlagen 45 Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 46 Bijlage 2: Deskundigheden panelleden 51 Bijlage 3: Bezoekprogramma 55 Bijlage 4: Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 56 Bijlage 5: Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 57 Bijlage 6: Koppeling Dublin descriptoren aan Domeinspecifieke competenties Bachelor of Built Environment 58 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 3/59

4 4/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 5/59

6 6/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van het panel dat in opdracht van NQA de hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde van Christelijke Hogeschool Windesheim heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is begonnen in maart 2008, toen het zelfevaluatierapport bij NQA is aangeleverd. Als onderdeel van het onderzoek heeft het panel de opleiding gevisiteerd op 20 mei Het panel bestond uit: de heer prof. dr. P.M.J. De Groote (voorzitter, domeinpanellid); de heer ing. G.J. Benschop (domeinpanellid); de heer V. Evers (studentpanellid); Mevrouw ir. M. Dekker-Joziasse (NQA-auditor). Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (oktober 2007). Het panel beschikt over relevante werkvelddeskundigheid en over vakdeskundigheid. Onder vakdeskundigheid wordt verstaan het vertrouwd zijn met de meest recente ontwikkelingen en vertrouwd met lesgeven en beoordeling en toetsing minstens op het niveau/oriëntatie van de te beoordelen opleiding. Daarnaast beschikt het panel over onderwijsdeskundigheid, studentgebonden deskundigheid en visitatiedeskundigheid (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) conform het voorschrift van de NVAO. Uitzondering hierop is facet 2.6, als gevolg van aanvullende instructies van de NVAO wordt hier het oordeel voldaan of niet voldaan gegeven. Dit Facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De opleiding Verkeerskunde is onderdeel van de School of Built Environment & Transport (SBE&T) van de hogeschool Windesheim. De opleiding is in 2003 gestart nadat toestemming was verkregen van het ministerie van OC&W. In september 2003 is de opleiding operationeel van start gegaan met een eerste groep studenten. NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 7/59

8 De cohorten van voor 2006 volgen het programma waarmee in 2003 is gestart. De cohorten van na 2006 volgen het nieuwe bachelorprogramma, waarbij het onderwijsmodel met leerlijnen en competenties is ingepast in het bachelor-mastersysteem met majors en minoren. De opleiding Verkeerskunde presenteert zichzelf als een opleiding die dicht bij de praktijk staat en veel aandacht geeft aan verkeerstechniek en mobiliteit. Centrale aandachtspunten daarbij zijn gedragsbeïnvloeding, multidisciplinair werken en onderzoek. De docenten die de opleiding verzorgen, hebben zelf ervaring opgedaan in het werkveld en onderhouden daarmee contacten. Voor de komende jaren ligt de eerste prioriteit bij het voltooien van de invoering van het bachelorprogramma, daarnaast zal de aandacht vooral gericht zijn op het verdiepen van het onderzoek, de internationale contacten en het up-to-date houden van de inhoud. Ongeveer de helft van de studenten volgt het programma gebaseerd op het onderwijsmodel uit Op dit moment is het eerste jaar van de major van de opleiding Verkeerskunde operationeel samen met de basisminor Verkeerstechniek. De opleiding werkt aan de ontwikkeling van de verdiepende minor Mobiliteit. In 2008/2009 zal de verdiepende minor Stedelijk Interieur worden ontwikkeld. Daarnaast is door de opleiding medewerking gegeven aan de verbredende keuzeminoren Area Development, Management voor Bouw en Infraprojecten en Zelfstandig Ondernemerschap. Aan de opleiding studeren in voltijd studenten. De opleiding wordt verzorgd door 5 verkeerskundige docenten met een gezamenlijke aanstellingsomvang van 3,2 fte s. Daarnaast wordt door andere docenten onderwijs verzorgd voor circa 0,5 fte. De docent/studentratio bedraagt circa 1:25. De hogeschool in zijn geheel telt medio 2008 circa studenten en circa 1700 medewerkers met een aanstellingsomvang van circa 1400 fte s. 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleiding door het panel verliep volgens de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. Het onderzoek vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleiding geldt (zie facet 1.1). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecontroleerd op kwaliteit en compleetheid (de validatie) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Vervolgens bereidden de panelleden zich in de periode maart - mei 2008 inhoudelijk voor op het bezoek op 20 mei Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. 8/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

9 Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het bezoek door het panel voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met het opleidingsmanagement, docenten, studenten, afgestudeerden en met werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek heeft het panel ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel ruimte ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport kan de opleiding accreditatie aanvragen bij de NVAO. De opleiding heeft in juni 2008 een conceptrapportage voor een controle op feitelijke onjuistheden ontvangen. Het betrof een concept totaalrapportage (deel A Onderwerprapport en deel B Facetrapport). Naar aanleiding van de reactie van de opleiding zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het Onderwerprapport (deel A) wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Het tweede conceptrapport is in oktober 2008 voor een controle op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in oktober Het visitatierapport is uiteindelijk in oktober 2008 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 9/59

10 vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het facetrapport. 10/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

11 1.5 Oordelen per facet en onderwerp Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Onderwerp/Facet Voltijd Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Voldoende 1.2 Niveau bachelor Goed 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen HBO Voldoende 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voldoende 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed 2.4 Studielast Goed 2.5 Instroom Goed 2.6 Duur Voldaan 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Totaaloordeel Positief Onderwerp 3 Inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Goed 3.2 Kwantiteit personeel Goed 3.3 Kwaliteit personeel Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen Voldoende 4.2 Studiebegeleiding Voldoende Totaaloordeel Positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten Goed 5.2 Maatregelen tot verbetering Voldoende 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerd niveau Voldoende 6.2 Onderwijsrendement Voldoende Totaaloordeel Positief NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 11/59

12 Doelstellingen opleiding De facetten Niveau bachelor en Oriëntatie HBO bachelor ontvangen het oordeel goed. Het facet Domeinspecifieke eisen ontvangt het oordeel voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Programma De facetten Samenhang in opleidingsprogramma, Studielast, Instroom en Afstemming tussen vormgeving en inhoud ontvangen het oordeel goed. De facetten Eisen HBO, Relatie doelstellingen en inhoud programma en Beoordeling en toetsing ontvangen het oordeel voldoende. Het facet Duur ontvangt het oordeel voldaan. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Inzet van personeel Alle drie de facetten ontvangen het oordeel goed. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Voorzieningen Beide facetten ontvangen het oordeel voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Interne kwaliteitszorg De facetten Evaluatie resultaten en Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld ontvangen het oordeel goed. Het facet Maatregelen tot verbetering ontvangt het oordeel voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Resultaten Beide facetten ontvangen het oordeel voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan blijkt dat de opleiding op de zes onderwerpen positief scoort. De conclusie is dat het totaaloordeel over de opleiding positief is. 12/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

13 Deel B: Facetten NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 13/59

14 14/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

15 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Voldoende Criterium: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Conform de visie van de hogeschool, hanteert de opleiding Verkeerskunde acht specifieke schoolcompetenties van SBE&T. Deze zijn gebaseerd op de negen beroepscompetenties voor de hbo-opleiding Verkeerskunde, vastgesteld in 2003 door de Hoger onderwijsgroep Bouw & Ruimte. Daarnaast zijn ze gebaseerd op de vijf competenties Bachelor of Built Environment, die de HBO-raad in 2005 heeft vastgesteld voor het domein Bouw en Ruimte (Bachelor of Built Environment, Een toekomstige Profielbeschrijving, 2006). De acht Schoolcompetenties zijn leidend voor de inrichting van de major. De negen opleidingsspecifieke competenties Verkeerskunde zijn leidend voor de verdieping en verbreding die plaatsvindt in de minoren. De landelijke beroepsprofielen en competenties zijn vastgesteld in het landelijk overleg van de betreffende opleidingen, afgestemd met vertegenwoordigers uit het werkveld en waar mogelijk geijkt aan internationale context en standaarden. Daartoe onderhoudt men op verschillende niveaus directe contacten met het werkveld: internationaal, nationaal (Sector Adviesraden) en regionaal (werkveldcommissies). De opleiding onderhoudt diverse contacten met het werkveld voor de afstemming van het beroepsprofiel en de gehanteerde competenties. De directeur van de School is bestuurslid van de hoger onderwijs Groep Bouw & Ruimte en maakt deel uit van het Sector Advies College Techniek. De School heeft een onafhankelijke Raad van Advies met vertegenwoordigers uit het domein/werkveld. Deze raad informeert en adviseert de Schooldirecteur. Daarnaast is er op opleidingsniveau een Externe Kennisgroep Verkeerskunde met externe werkveldvertegenwoordigers die de opleiding adviseert over het curriculum. Dit wordt bevestigd in de notulen van de Raad van Advies en de Externe Werkgroep. In het gesprek met werkveldvertegenwoordigers wordt de aandacht die in de opleiding wordt gegeven aan de menskant van verkeerskunde (overtuigen en gedragsbeïnvloeding van verkeersdeelnemers en beleidsmakers) gezien als specifieke profilering ten opzicht van andere meer technische verkeerskunde opleidingen. Dit wordt in het gesprek met management, docenten en studenten bevestigd. In een werkveldbijeenkomst en in een specifieke validatievergadering heeft het werkveld zich uitgesproken over de inhouden en de aanpak van het onderwijs in de major en minoren van de opleiding. De beroepscompetenties zijn geoperationaliseerd in beroepstaken. Studenten kunnen zich in de loop van de studie specialiseren via de minoren naar specifieke beroepstaken en -rollen. NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 15/59

16 Doelstelling is studenten af te leveren die competenties bezitten om als beginnend beroepsbeoefenaar in de wereld van verkeer en vervoer, zelfstandig dan wel in teamverband, te kunnen functioneren en die zich in dat beroepsveld verder kunnen ontwikkelen. Het panel constateert tijdens het bezoek, uit gesprekken en documentatie dat er nog weinig aandacht wordt gegeven aan internationale componenten. In het Schooldossier zijn een aantal uitgangspunten voor internationalisering genoemd. De School en opleiding zijn bezig met de ontwikkeling van een verbeterplan. Concrete uitgangspunten/doelstellingen op opleidingsniveau heeft het panel niet aangetroffen. Het opleidingsmanagement meldt dat dit nog geen prioriteit heeft gekregen en dat zij bezig is de plannen hiervoor op te stellen. Het panel acht dit wenselijk aangezien diverse concepten in de Verkeerskunde uit de internationale ervaring voortkomen en studenten kennis moeten hebben van dit internationale referentiekader. Op basis hiervan komt het panel tot het oordeel voldoende. Facet 1.2 Niveau bachelor Goed Criterium: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het niveau wordt getoetst aan de Dublin descriptoren; deze zijn vertaald in de generieke HBO-kwalificaties (Commissie Accreditatie hoger onderwijs). Ze worden gehanteerd bij het opleidingsprogramma en de toetsing. Windesheim hanteert een elfde HBOkwalificatie. Studenten moeten zelf sturing kunnen geven aan eigen opleiding en loopbaan. Voor de cohorten van voor 2006 wordt het niveau geborgd in het vierdejaars onderzoekproject en het afstudeerproject. Voor de cohorten na 2006 is het bachelorniveau aanwezig in de minors en het majorsemester in het vierde jaar. De startbekwaamheidseisen zijn vastgelegd in het Uitstroomprofiel Verkeerskunde. Daarin zijn beschreven de onderlinge relaties tussen beroepstaken, competenties, HBO-kwalificaties, beroepsproducten en -specificaties, plaats in het leerplan, onderwijseenheden, indicatoren en criteria op bachelorniveau. In aansluiting op het werkveld wordt specifieke aandacht gegeven aan: - multidisciplinaire integratie in beroepssituaties en afstudeerwerk; - wetenschappelijke kennis en toepassing in literatuurgebruik, onderzoeksmethodiek en onderzoeksprojecten; - oordeelsvorming als onderdeel van onderzoek, projecten en zelfreflectie; - communicatie wordt in verschillende vormen in onderlinge en in werkveldsituaties geoefend; - basiskwalificaties voor managementfuncties komen aan de orde in leidinggevende rollen in projecten; 16/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

17 - brede professionalisering komt aan de orde in de projecten, verscheidenheid in beroepssituaties en het afstuderen. Uit de bestudering van de landelijke en opleidingsspecifieke competenties constateert het panel dat in het Uitstroomprofiel schematisch goed is weergegeven hoe de gehanteerde competenties met uitwerking in beroepstaken beroepsproducten aansluiten bij de algemene HBO-kwalificaties en daarmee indirect bij de Dublin descriptoren. Voor de domeinspecifieke competenties BBE is de relatie met Dublin descriptoren opgenomen in het landelijke document (bijlage 6). Facet 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Criteria: - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Zoals bij facet 1.1 bleek zijn de landelijke competenties en de opleidingsspecifieke competenties gevalideerd door het werkveld. Uit commentaren van werkveldvertegenwoordigers (notulen Expertisegroep en gesprek met het panel) blijkt dat de eindkwalificaties de HBO-oriëntatie goed weergeven. Dit is verduidelijkt met de beschrijving van de beroepstaken, rollen en prestatie-indicatoren voor de opleiding Verkeerskunde in het beroepsprofiel van de opleiding. De opleiding leidt generalisten op voor het werkveld van de Verkeerskunde en biedt daartoe een breed opgezet programma. In de minoren kunnen studenten zich meer specialiseren. De opleiding leidt verkeerskundige ingenieurs op die werk vinden bij verkeerskundig adviesbureaus, bij verschillende overheden zoals de ministeries van Verkeer en Waterstaat en VROM, de Dienst Verkeer en Scheepvaart (DVS), Rijkswaterstaat, provincies, regio s, waterschappen en gemeenten. Ook zijn verkeerskundigen werkzaam bij grote aannemersbedrijven, openbaar vervoerbedrijven en belangenorganisaties, zoals ANWB en ROVER. Voorbeeldfuncties zijn: verkeerstechnisch ontwerper bij een ingenieursbureau, verkeerscoördinator bij een infrabeheerder/politie, beleidsmedewerker bij wegbeheerder, bedrijf voor personenvervoer of politiedienst of bij belangenorganisaties als 3VO, Roover, of een verkeersontwikkelaar, vervoersontwikkelaar in het openbaar vervoer. Uitgroeimogelijkheden zijn: projectleider of een managementfunctie Docenten Verkeerskunde hebben jarenlang ervaring opgedaan in het werkveld en/of zijn daar deels nog werkzaam. Daarmee is er veel contact met het werkveld aanwezig en is er goed zicht op het gewenste niveau van pasafgestudeerde hbo-bachelors Verkeerskunde. Het uitstroomprofiel beantwoordt aan de actuele marktsituatie en garandeert het bachelorniveau. NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 17/59

18 De opleiding organiseert themabijeenkomsten met het werkveld over actuele ontwikkelingen en de inhoudelijke afstemming van het onderwijs op deze ontwikkelingen. De Externe Kennisgroep Verkeerskunde heeft regelmatige ontmoetingen met het werkveld. Ook ontvangt de opleiding signalen over ontwikkelingen in het werkveld via de extern gecommitteerden die worden betrokken bij de beoordeling van de afstudeerprojecten. De opleiding gaat starten met enquêtering van stage- en afstudeerbegeleiders bij overheden en bedrijven en met onderzoek onder afgestudeerden naar hun tevredenheid over het eindniveau van de opleiding in relatie tot hun werkkring. Het panel constateert dat de opleiding in breedte en diepte goed contact heeft met het werkveld teneinde zicht te houden op het gewenste eindniveau van de hbo-bachelor. Onderwerp 2 Programma Algemeen: major-minor model Het onderwijs binnen de school of BE&T wordt vormgegeven door middel van het majorminor model: de major (120 EC inclusief SLB) en de verdiepende minor (60 EC inclusief SLB) leiden op tot het beroepsprofiel. Door de keuze van een verdiepende of verbredende minor kan de student naar eigen keuze meer verbreding en/of verdieping geven aan dat profiel. Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar 4 Semester 1 Semester 2 Semester 1 Semester 2 Semester 1 Semester 2 Semester 1 Semester 2 Major 1 Major 2 Minor 1 Major 3 Minor 2 Minor 3 Minor 4 Major 4 Propedeuse 60 EC Verdiepende basisminor 30 EC Stage 30 EC Verdiepende vervolgminor (vastgesteld) 30 EC Stage / verdiepende vervolgminor (keuze) 30 EC Verbredende vervolgminor (keuze) 30 EC Afstudeerproject Verplichte volgorde In eigen gekozen volgorde (POP) Afronding opleiding Start SLB, nulmeting Opstellen POP, PAP Vervolg SLB, uitvoering, bijstellen POP, PAP Schoolcompetenties beginniveau Schoolcompetenties gevorderd/bachelorniveau Schoolcompetenties bachelorniveau 30 EC 18/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

19 Facet 2.1 Eisen HBO Voldoende Criteria: - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: In het onderwijsmodel staan centraal de beroeptaken en beroepsproducten waaraan de student werkt binnen de kenmerkende beroepssituaties. Ondersteunend zijn er onderwijseenheden gericht op kennis en vaardigheden. Een deel van het programma wordt in samenwerking met het beroepenveld uitgevoerd. De opleiding streeft naar beroepsgericht leren door competenties te verwerven in beroeps- of praktijkgerichte context (studenten leren van vraagstukken uit of in de praktijk). Ruim een derde van de studietijd bestaat uit een intensieve relatie met de beroepspraktijk: stage, afstuderen, projecten, opdrachten worden bij bedrijven uitgevoerd en gastcolleges worden verzorgd door vertegenwoordigers uit de beroepspraktijk. Uit bestudering van het studiemateriaal constateert het panel dat het merendeel van de literatuur actueel is en afgestemd op de beroepspraktijk. Studenten werken met en aan concrete verkeerskundige projecten uit de praktijk. Verder organiseren docenten regelmatig excursies en gastcolleges, bijvoorbeeld met specialisten uit het openbaar vervoer, de advieswereld, fietsersbond en gemeentelijke instanties. Tijdens de stageterugkomdagen worden themadagen georganiseerd, met excursies: bijvoorbeeld de verkeerscentrale te Utrecht. Docenten hebben binding met de beroepspraktijk via hun eigen werkervaring en werkkring en betrekken actuele ontwikkelingen in de ontwikkeling van het studiemateriaal. Tevens leveren docenten een bijdrage aan de ontwikkeling van nieuwe vakliteratuur door middel van publicaties. De kennisontwikkeling door studenten via vakliteratuur vindt plaats in de conceptuele leerlijn (50% binnenschoolse curriculum, vergelijk facet 2.7). Actuele ontwikkelingen zijn verwerkt in de vakliteratuur. De literatuurlijsten zijn opgenomen in Blackboard en de elektronische leeromgeving en worden regelmatig vernieuwd. De opleiding zorgt er op verschillende manieren voor dat de gebruikte literatuur en andere kennisbronnen steeds actueel zijn. De wet- en regelgeving verandert voortdurend. De opvattingen over de afwikkeling van verkeer en vervoer veranderen voortdurend, evenals de technologische ontwikkelingen op verkeerskundig gebied. Ook de kwaliteitseisen die de klanten aan dienstverleners stellen zijn tijdsgevoelig. Actuele ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld de problematiek rond de ontwikkeling van de kilometerheffing, worden vertaald in nieuw projectonderwerpen. Op basis van evaluaties NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 19/59

20 onder huidige studenten en oud-studenten wordt het curriculum zo nodig aangepast. Ook wordt er in de Externe Kennisgroep gediscussieerd over actuele ontwikkelingen in het beroepenveld en worden er suggesties gedaan met betrekking tot actualisering van onderwijseenheden. Afstemming en besluitvorming over actualisering en invoering van projecten vinden plaats in de Interne Kennisgroep Verkeerskunde. Toetsing vindt plaats aan de Externe Kennisgroep Verkeerskunde met werkveldvertegenwoordigers. In iedere onderwijsperiode werken studenten aan een project (integrale leerlijn) dat erop gericht is een beroepsproduct te realiseren dat is ontleend aan de actualiteit en gesitueerd in een kenmerkende beroepssituatie. Kennis en vaardigheden worden in ondersteunende onderwijseenheden aangeboden. De projecten kenmerken zich, naarmate het niveau richting bachelor gaat, door een grotere mate van multidisciplinariteit, ze zijn complexer van aard en doen naarmate de studie vordert een steeds groter beroep op het zelfsturend vermogen van studenten. De ontwikkeling en borging van algemene en beroepsvaardigheden gebeurt voornamelijk in de integrale en vaardighedenleerlijn. Naast de ontwikkeling van vaardigheden door beroepstaken uit te voeren, krijgen studenten ook vaardigheidstrainingen aangeboden. Zo krijgen alle studenten in het eerste jaar een training professionele communicatie. In de vaardighedenlijn na het eerste jaar worden verkeerskundige computertoepassingen en methoden en technieken van toegepast onderzoek getraind. Studenten komen in aanraking met verschillende onderzoeksmethoden in verschillende onderwijseenheden, in binnenschoolse en buitenschoolse projecten. Bij nagenoeg ieder stage- en afstudeerproject is sprake van (bedrijfsgericht) toegepast onderzoek. De samenwerking met de lectoraten zal worden uitgebreid om toegepast onderzoek en maatschappelijke dienstverlening te verbreden. De School heeft toestemming voor een lectoraat Area Development. Het panel constateert dat de opleiding gebruik maakt van actuele literatuur en studiemateriaal dat aan de beroepspraktijk is ontleend of samen met het beroepenveld is opgesteld. Literatuur en studiemateriaal zijn actueel en bevatten voldoende diepgang. Studenten komen gericht in aanraking met praktijkgericht onderzoek in de projecten, stage en het afstuderen. Door de binding met de beroepspraktijk is er voldoende aandacht voor de ontwikkelingen in het vakgebied en werken studenten met actuele technieken. Door het projectmatig werken zijn er voldoende mogelijkheden tot het ontwikkelen van de benodigde beroepsvaardigheden in en met de praktijk. Het panel mist in dit geheel de aandacht voor internationale ontwikkelingen en het gebruik van internationale literatuur. Ook de contacten/relaties met het beroepenveld kan de opleiding breder uitbouwen, binnen en buiten de landsgrenzen. Op basis van bovenstaande komt het panel tot het oordeel voldoende. 20/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

21 Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voldoende Criteria: - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het ontwerp van het onderwijs heeft in 2006 expliciet vanuit een blauwdruk (uitstroomprofiel) plaats gevonden. In het uitstroomprofiel zijn de schoolcompetenties, gekoppeld aan de HBO-kwalificaties vertaald in beroepstaken. Een beroepstaak omvat een integraal deel van de taken die een verkeerskundige in de beroepspraktijk uitvoert. De beroepstaken zijn in het uitstroomprofiel vertaald in beroepsproducten. Per beroepsproduct zijn specificaties benoemd waar het product aan moet voldoen en daarmee zijn de leerdoelen per onderwijseenheid bepaald. Per beroepstaak zijn indicatoren genoemd die vertaald zijn in beoordelingscriteria op bachelorniveau. In het uitstroomprofiel is ook aangegeven welke plek de beroepstaak heeft in het leerplan en welke onderwijseenheden aan de beroepstaak zijn gekoppeld. De uiteindelijke onderwijseenheden zijn met leerdoelen en toetsvormen beschreven in Educator, de digitale onderwijscatalogus van Windesheim. Dit is gebeurd volgens standaard formats en conform beleidskaders (bijvoorbeeld voor toetsing). In de studiehandleidingen is de informatie te vinden over de kenmerkende beroepssituatie, de bijbehorende beroepstaken en beroepsproducten, de plaats van modulen in het leerplan, de onderwijselementen, de toetsing en de te hanteren literatuur. Het programma is zodanig opgebouwd dat de geboden leerroutes steeds invulling geven aan gelijkmatige stijging van basisniveau (major) via gevorderd niveau naar bachelorniveau, in gelijke tred met toename in complexiteit. Dit biedt studenten goede mogelijkheden de eindkwalificaties te bereiken. Het panel constateert uit het uitstroomprofiel, de studiehandleidingen en het studiemateriaal dat de vertaling van de competenties naar de leerdoelen, opzet en inhoud van het programma consequent is aangepakt. De leerdoelen zijn in de studiehandleidingen duidelijk vermeld en zij vormen in Educator een duidelijk houvast voor de studenten. Dit wordt bevestigd in het gesprek met de studenten. De competenties kennen een opbouw in moeilijkheidsgraad en complexiteit toewerkend naar het gewenste bachelorniveau. De tussenniveaus zijn gedefinieerd in hbo-kenmerken als bijvoorbeeld zelfstandigheid, complexiteit en toepassinggerichtheid. Het uitstroomprofiel is een centraal document voor docenten bij de bespreking van de opzet van het programma en de mogelijkheden tot verdere verbetering en aanpassing van opzet en inhoud. Het panel heeft het studiemateriaal van alle studiejaren bestudeerd en concludeert daaruit dat dit materiaal past bij de geschetste opbouw in het uitstroomprofiel. Het NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 21/59

22 studieprogramma biedt voldoende basiskennis (wiskunde, statistiek, algemene mechanica, natuurkunde) en voldoende aandacht voor toepassing (projecten, onderzoeksvaardigheden, ontwerpvaardigheden en literatuurstudie) en ondersteunende vakken (bijvoorbeeld communicatie, schriftelijke verslaglegging en presentatie). Verbredings- en verdiepingsmogelijkheden zijn voldoende aanwezig via de keuze van minoren en de diepere uitwerking van een toegepast onderzoek in stage en afstudeerfase. Het panel is van mening dat het programma de juiste vakgebieden tot op het juiste niveau dekt en studenten voldoende gelegenheid biedt om de eindkwalificaties te behalen. Het panel constateert dat de opleiding een aanzet geeft voor de vaardigheid om een verkeerskundig advies te verkopen. Volgens het panel mag dit nog sterker worden aangezet. Vroeger vertrouwde de burger op het gezag en deskundigheid van de adviezen/ontwerpen. Tegenwoordig wordt elk advies met een kritische grondhouding beoordeeld en besproken. Het advies moet als het ware aan de man worden gebracht. Hiervoor moeten vaardigheden worden ontwikkeld in de geest van debatteren, marketing/verkopen, presenteren et cetera. Desalniettemin constateert het panel dat de economische vakken, nodig voor financiële onderbouwing van beroepsproducten en keuzeprocessen, wat zwaarder kunnen worden aangezet. Verder is het onderwijsprogramma sterk gericht op de Nederlandse beroepscontext, terwijl veel verkeerskundige theorieën hun oorsprong buiten Nederland hebben. De studenten kunnen volgens het panel daar meer achtergrondkennis over meekrijgen. Met deze aandachtspunten komt het panel tot het oordeel voldoende. Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed Criterium: - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De verticale samenhang in het opleidingsprogramma wordt geborgd via de leerlijnen van De Bie en De Kleijn (vergelijk facet 2.7). Deze leerlijnen worden doorgetrokken in het gehele programma. Met name de integrale leerlijn vormt de rode draad en neemt in omvang toe (van 10% in eerste jaar via 48% in minoren/stages, naar 94% bij afstudeerproject). Studenten geven in het gesprek aan dat er in het eerste jaar nog veel aandacht wordt gegeven aan kennisvakken en dat in het tweede en derde studiejaar meer wordt gefocust op het toepassen van kennis en de onderbouwing van aanpak Studenten maken een ontwikkeling door van zelfstandig leren naar zelfverantwoordelijk leren: studenten leren leren waardoor zij zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen leerproces. Van basisniveau (major) via gevorderd (o.a. minoren) naar bachelorniveau (eindcompetenties). Er wordt concentrisch toegewerkt naar een stijgend niveau, toenemende complexiteit en toenemende diversiteit en integratie. De horizontale samenhang komt tot uiting in de thematische opbouw die een duidelijke structuur biedt voor alle actoren: studenten, docenten, coaches, relatiebeheerders en studieloopbaanbegeleiders. De kenmerkende beroepssituaties staan centraal in iedere 22/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

23 onderwijsperiode en hebben betrekking op een bepaald beroepsproduct dat studenten moeten opleveren, bijvoorbeeld een beleidsplan of onderzoeksvoorstel, een verkeerskundig ontwerp of het uitvoeren van een gericht onderzoek. Binnen het onderwijsblok worden ondersteunende kennisvakken en gerichte trainingen aangeboden. De inhoudelijke samenhang wordt geborgd doordat alle blokken, leerlijnen en inhouden zijn terug te voeren op het competentieprofiel met de Schoolcompetenties, die zijn gebaseerd op de landelijke beroepscompetenties Verkeerskunde en de competenties Bachelor of Built Environment (HBO-raad, 2005). De student laat zijn Persoonlijk Ontwikkelings Plan regelmatig toetsen door de Onderwijsexamencommissie om te borgen dat hij/zij een voldoende samenhangend curriculum volgt. In de vaste minorenroute zijn inhoudelijke en volgtijdelijke verbanden aangebracht tussen de verschillende onderdelen van het programma. Studenten die binnen de vastgestelde minorenroute blijven, behoeven derhalve geen specifieke goedkeuring van de examencommissie. Studenten met afwijkende leerroutes of keuzes buiten de minor om moeten hun studieplan wel laten toetsen om te borgen dat zij kunnen voldoen aan de competenties van de opleiding. De samenhang tussen theorie en praktijk komt in toenemende mate in de onderwijsblokken aan de orde in de integrale leerlijn (met name de projecten) en in de opbouw naar de stage en het afstuderen. Er is regelmatig contact en interactie met de beroepspraktijk. Om studenten op een goede manier voor te bereiden op de stage, volgen zij een voorlichting over de stage, ze oriënteren zich op mogelijke stageopdrachten/ stagebedrijven, ze proberen zelf een stageplaats te verwerven (zogenoemde zelfzoekprocedure), ze leggen contact met potentiële stagebedrijven (leren solliciteren) en rapporteren de resultaten hiervan aan het praktijkbureau van de School. Uit documentatie en gesprekken met de docenten en met de studenten blijkt dat de samenhang in het programma goed is doordacht. Docenten hebben hier goed inhoudelijk overleg over en stellen hun vakgebieden ten dienste aan de thematieken die in de perioden worden behandeld. Voor studenten is de opbouw van het programma helder en zij melden geen onnodige overlap of hiaten. De opbouw van major (120 EC inclusief SLB) en minoren (30 of 60 EC, inclusief SLB) is voor alle betrokkenen helder en biedt studenten voldoende mogelijkheden tot profilering. Facet 2.4 Studielast Goed Criterium: - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het onderwijsprogramma heeft een evenwichtige verdeling van de studielast over de onderwijsperioden van ieder 15 EC. De kaders voor de verdeling van studiebelastingsuren is vermeld in het studentenstatuut. Iedere periode wordt afgesloten NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 23/59

24 met een tentamenweek. Herkansingen vinden twee keer per jaar plaats. Projecten, trainingen en dergelijke worden herkanst door aanvullende opdrachten. Op basis van EVC (eerder verworven competenties) kunnen studenten individuele afspraken omtrent hun studieprogramma aanvragen. Met studenten die studieroutes op maat volgen (vanwege vrijstellingen, specifieke studiekeuzes of studievertraging) worden zoveel mogelijk individuele afspraken gemaakt over de planning van de studieroutes en bijbehorende studielast. Per lesweek zijn er gemiddeld 15 contact/lesuren. Daarnaast werken studenten aan projectopdrachten, practica en SLB-activiteiten, die ook worden begeleid. De opleiding voldoet hiermee aan de norm die het college van bestuur van Hogeschool Windesheim wil gaan stellen voor het gemiddelde aantal contacturen: 16 uur per week, exclusief stage en afstudeerperioden. De opleiding wil de logistieke en informeringsprocessen (de kleine kwaliteit ) zo goed mogelijk regelen, onder andere door: - publicatie van lesroosters twee weken voor aanvang op Portaal (intranet Windesheim) en continue wijzigingen; - bekendmaking van cijfers op Portaal drie weken na toetsing en tentameninzage in dezelfde week; - publicatie van onderwijseenheden op Blackboard en Educator (digitale onderwijscatalogus); - mededelingen, wijzigingen, uitval docenten, lokalenwijzigingen via Portaal; - kaders voor examinering en beroepsmogelijkheden staan in het Studentenstatuut en de OER, te raadplegen via Portaal. - beschrijving van de belangrijkste procedures in een Procedurebundel. Ter voorkoming van studievertraging en ter stimulering van de student hanteert de opleiding instroomnormen bij de stage, het programma na de stage en bij het afstuderen. De criteria zijn beschreven in het Statuut. Daarnaast hanteert de opleiding een Bindend Negatief Studieadvies (norm 45 EC na 1 jaar en 60 EC na 2 jaar) in de propedeuse. Studenten zijn op de hoogte van deze studiedrempels. Waarnodig worden individuele begeleidingstrajecten afgesproken met studenten. De SLB-docent bewaakt de studievoortgang van de student. In het SLB-traject wordt de student intensief gecoacht door de SLB-docent (vergelijk facet 4.2). Eventuele bijzondere omstandigheden kunnen worden voorgelegd aan de examencommissie. Met persoonlijke problemen kunnen studenten terecht bij een decaan of een van de schoolpsychologen. Voor studenten met een functiebeperking, voor topsporters en voor anderstalige studenten zijn er op hogeschoolniveau voorzieningen mogelijk. Na iedere onderwijsperiode ontvangt de student zijn cijferlijst. In de propedeuse wordt deze doorgesproken met de SLB-docent en bekeken of het Persoonlijk Ontwikkelings Plan van de student bijstelling behoeft. Het docententeam bespreekt de studievoortgang van studenten in algemene zin per klas en cohort. Bij gesignaleerde knelpunten wordt met SLB-coach bepaald of gerichte actie nodig is. De opleiding borgt de studiekosten van voorgeschreven leermiddelen (verplichte literatuur en studieboeken) om te hoge financiële studiedrempels te voorkomen. 24/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

25 De opleiding evalueert per periode factoren die de studeerbaarheid belemmeren (bijvoorbeeld problemen met roostering, toetsing, docenten). Dit gebeurt via reguliere onderwijsevaluaties en via panelgesprekken met de groepsvertegenwoordigers van de klassen (vergelijk facet 5.1). Uitkomsten hiervan worden teruggekoppeld met de betrokkenen (coördinatoren, docenten, Bedrijfsbureau). Uit Studententevredenheidsonderzoek blijkt dat studenten in het algemeen meer tijd aan de studie besteden dan er gemiddeld voor staat. In de gesprekken die het panel voerde, zijn geen onoverkomelijke problemen gemeld ten aanzien van studielast en roostering. Cijfers zijn op tijd bekend en docenten zijn goed bereikbaar bij eventuele vraagpunten. Studenten melden dat zij via of in lessen snel respons krijgen op eventuele vragen. Studenten melden dat tijdens de onderwijsuitvoering docenten oog hebben voor noodzakelijke kleine aanpassingen. Grotere wijzigingen worden in het docententeam opgepakt en leiden tot aanpassing van het curriculum voor volgende uitvoering. Facet 2.5 Instroom Goed Criterium: - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft een vrij constante instroom van studenten, voornamelijk afkomstig van de havo, jaarlijks stromen circa 24 studenten in. Er is maatwerk mogelijk op basis van vastgestelde competenties en kwaliteiten (EVC en EVK). EVC en EVK (eerder verworven competenties en kwaliteiten) worden beoordeeld door het projectteam EVC en de Examencommissie. Zij-instromers komen sporadisch voor. De meeste studenten volgen het volledige vierjarige programma. Belangstellende studenten worden geïnformeerd via: de website en brochures, Open Dagen, een meeloopdag binnen de opleiding, contact met toeleverende scholen en decanen en een introductieweek van de School. Bij deze activiteiten worden docenten en studenten betrokken. Tijdens deze introductieweek worden per opleiding informatieve startcolleges gegeven. Voor het aantrekken van vrouwelijke studenten wordt een specifieke meidendag binnen de School georganiseerd. Binnen de School is de Werkgroep Instroom en Uitstroom verantwoordelijk voor de organisatie en de uitvoering van activiteiten. Bij de Open Dagen op Windesheim zijn medewerkers van de opleiding aanwezig om nieuwe studenten te ontvangen en te informeren. De introductieweek voor nieuwe studenten werd in evaluaties negatief beoordeeld en wordt in een verbeteringslag heringericht, met minder maar meer gerichte activiteiten voor de opleiding Verkeerskunde. De opleiding sluit aan bij landelijke instroomeisen: HAVO profielen NT, NG en EM, CM met Wiskunde b1 en Natuurkunde 1, Vwo profielen NT, NG en EM, Vwo CM met Wiskunde a 1+2 en Natuurkunde 1. Studenten ouder dan 21 jaar en zonder vereist NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 25/59

26 instroomdiploma kunnen de 21+ toets volgen en op basis van hun kwalificaties worden toegelaten (OER). Vanuit het mbo is de instroom zeer divers doordat Verkeerskunde geen direct verwante mbo-opleiding kent. Daarom volgen alle studenten het volledige programma en zijn er geen automatische vrijstellingen op basis van vooropleiding mogelijk. In het eerste jaar sturen SLB docenten aan op een juiste studiehouding en kennismaking met het beroep. In 2005 is men gestart met de zogenoemde nulmeting waarbij alle nieuwe studenten een entree-assessment maken. Het panel heeft deze ter inzage bekeken en constateert dat deze van een goed niveau en inhoud is om de potentie van studenten voor deze studie te toetsen. Resultaten worden doorgesproken met SLBdocent en waarnodig wordt extra begeleiding aan studenten geboden. Basiskennis wiskunde, statistiek en mechanica wordt geborgd in de conceptuele leerlijn. Eventuele achterstanden kunnen met een gerichte aanpak worden verholpen in het eerste jaar. Studiestakers hebben een exitgesprek met de decaan van de School. Uit een verslag blijkt dat studenten stoppen vanwege verkeerde studiekeuze of de moeilijkheid van de studie. In zake de instroom en begeleiding van buiten-eu studenten heeft Hogeschool Windesheim de Code of Conduct ondertekend. De opleiding Verkeerskunde kent vooralsnog geen studenten van buiten de EU. Eerstejaarsstudenten geven het cijfer 6,0 voor de overstap van de vooropleiding naar het hbo (Eerstejaarsonderzoek ). Uit de Propedeuse-enquête 2007 blijkt dat de meerderheid van de studenten Verkeerskunde tevreden is over de informatie voorafgaand aan de studie. Het panel constateert uit de documentatie en gesprekken dat de opleiding gericht actief is met activiteiten om de instroom te vergroten en studenten een goede begeleiding biedt bij de overgang naar het hbo. Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van instromende studenten. Studenten ervaren geen grote problemen qua aansluiting op hun vooropleiding. De opleiding benadrukt de zachte kant van de techniek en probeert via de menselijke processen (gedragsbeïnvloeding) binnen de Verkeerskunde ook meer vrouwelijke studenten te trekken. Waar nodig krijgen studenten extra begeleiding bij de exacte vakken in het eerste studiejaar. Dit voldoet aan de behoefte van studenten. Facet 2.6 Duur Voldaan Criterium: - De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: hbo-bachelor: 240 ECTS. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het programma bestaat uit een major van 120 EC (propedeuse van 60 EC + buitenschools/praktijkleren van 30 EC (stage) en buitenschools/praktijkleren van 30 EC (afstuderen). Daarnaast een verplichte verdiepende minor Verkeerstechniek (30 EC), de 26/59 NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt)

27 keuze uit de verdiepende minors Mobiliteit (30 EC) of Stedelijk Interieur (30 EC), een stageminor (30 EC) en een minor naar keuze (30 EC). Deze programma-opzet is met vermelding van de studiebelasting in meerdere opleidingsdocumenten helder weergegeven, bijvoorbeeld Schooldossier, programma Verkeerskunde en Uitstroomprofiel. Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Criteria: - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding hanteert het Windesheim Onderwijsmodel dat is gebaseerd op de leerlijnen van De Bie en De Kleijn (2001). Dit model omvat vier leerlijnen: de integrale leerlijn, de conceptuele leerlijn, de vaardighedenleerlijn en de studieloopbaanbegeleidingsleerlijn. De integrale lijn vormt de rode draad door de opleiding. Daarbij voeren studenten in een praktijk- of beroepsgerichte context beroepstaken uit. Zij leren van problemen en vraagstukken uit de beroepspraktijk. Deze problemen worden complexer naarmate de studie vordert. In de integrale leerlijn reflecteren studenten tevens op hun (werk)ervaringen. Door beroepstaken uit te voeren, ontwikkelen studenten duurzame handelingsvermogens die worden gevolgd en getraind in de vaardigheden leerlijn. Om problemen en vraagstukken uit de beroepspraktijk te kunnen analyseren en oplossen, is multidisciplinaire kennis nodig. Studenten ontwikkelen de benodigde kennis in de conceptuele leerlijn. In de studieloopbaanbegeleiding leren studenten te reflecteren op hun persoonlijke ontwikkeling en feedback te geven en te ontvangen. In de loop van de studie neemt de integrale leerlijn toe en nemen de conceptuele en vaardighedenleerlijnen af. Vanaf jaar twee staat de vraag van de student meer centraal en krijgt deze uitwerking in de verdiepende minor en de keuzeminoren en keuze van specifieke kenmerkende beroepssituaties tijdens stages en afstuderen. Het onderwijsmodel gaat uit van competentiegericht leren, beroepsgericht leren, multidisciplinair gericht leren, ondersteuning van beroepstaken door kennis en vaardigheden en toenemende vraagsturing. Opleiding stelt dat het didactisch concept in lijn is met de doelstellingen omdat: - de competenties en de thematisch opbouw een duidelijke structuur bieden voor alle actoren; - de leerlijnen de voorwaarden scheppen voor geleidelijke ontwikkeling van competenties; - beroepsgerichtheid wordt bereikt door de integrale leerlijn centraal te stellen; - projectmatig werken de multidisciplinariteit mogelijk maakt; - de toename van de integrale leerlijn de zelfverantwoordelijkheid van de student stimuleert; - SLB ruimte biedt voor eigen leervragen van de student, flexibele leerroutes en de gewenste ontwikkelingsgang. NQA - visitatie Chr. Hogeschool Windesheim, hbo-bacheloropleiding Verkeerskunde (vt) 27/59