Gemeente Beek t.a.v. Dhr. W. Keularts Postbus AA BEEK

Transcriptie

1 Gemeente Beek t.a.v. Dhr. W. Keularts Postbus AA BEEK Quick Scan Beek Raadhuisstraat - Wolfeynde - Stationsstraat Schoemakerstraat 97c 2628 VK Delft Postbus GA Delft T (088) F (088) dvs Contactpersoon Robin Los T robin.los@rws.nl 1. Inleiding Het Groene Golf Team (GGT) doet in opdracht van de gemeente Beek onderzoek in de vorm van een quick scan naar de verkeersregelinstallatie (VRI) op het kruispunt van het Wolfeynde met de Stationsstraat en de Raadhuisstraat in Beek. Onder een quick scan verstaat het GGT een onderzoek dat snelle adviezen oplevert op parameter niveau, met eventueel een doorkijk naar andersoortige oplossingen (waarvoor uitgebreider onderzoek noodzakelijk is). Bijlage(n) - Doelstelling Het betreffende kruispunt is in november 2010 door Ziut voorzien van een nieuwe VRI inclusief een nieuwe regeling. Sindsdien heeft de gemeente een aantal klachten ontvangen over de VRI. Deze klachten kwamen van zowel automobilisten als voetgangers en hadden allen betrekking op het te lang moeten wachten voor het verkeerslicht. Doestelling van de quick scan is het uitvoeren van een evaluatie van de nieuwe VRI. Indien nodig wordt door het GGT advies uitgebracht over verbetering van de instellingen van de VRI, zodat de doorstroming en/of veiligheid verbeteren. Uitgangspunten en opmerkingen vooraf De gemeente heeft aangegeven dat de VRI motorvoertuigen (mvt) per etmaal te verwerken krijgt. Uit kentekenonderzoek is gebleken dat hiervan mvt het Wolfeynde gebruiken als sluiproute van het zuidelijk gelegen vliegveld, in de richting van het noordelijk gelegen Sittard-Geleen en de A2/A76. Door middel van een aantal maatregelen wil de gemeente de hoeveelheid sluipverkeer halveren. Voor het betreffende kruispunt betekent dit onder andere dat een doseerinstelling in de VRI geïntegreerd is. De doseerfunctie van de VRI gaat aan op bloktijden en beperkt de groentijd van zuid naar noord als er meer auto s rijden dan wenselijk is. Per uur rijden in totaal vier bussen over het kruispunt. Voor deze bussen is het detectiesysteem KAR aanwezig. Verder heeft de gemeente aangegeven geen specifiek verkeersbeleid te hebben dat de prioriteiten van de verschillende verkeersdeelnemers rangschikt op met verkeerslichten geregelde kruispunten. Het GGT adviseert de gemeente een beleidsnota te ontwikkelen waarin de prioriteiten van verschillende verkeersgroepen worden beschreven. Werkwijze Het GGT heeft tijdens zowel een dalperiode, een ochtend- als een avondspits geobserveerd op het kruispunt. Op basis van de gedane waarnemingen heeft het Pagina 1 van 8

2 GGT een analyse gemaakt en adviseert het over eventuele verbeteringen voor de VRI. In deze memo zijn de resultaten van de observatie en analyse beschreven. 2. Situatieschets Het kruispunt van het Wolfeynde met de Stationsstraat en de Raadhuisstraat ligt in het centrum van Beek. Het kruispunt kenmerkt zich door een zogeheten bajonetvorm: om het Wolfeynde te kruisen dient een rechts-links beweging gemaakt te worden (zie figuur 2). Dit heeft tot gevolg dat de afstanden van de stopstrepen tot elkaar relatief groot zijn (maximaal 130m). Om het verkeer op dit kruispunt goed te regelen wordt gebruik gemaakt van volgrichtingen midden op het kruispunt. Dit resulteert in twee deelkruispunten. Figuur 1: Overzicht regio Pagina 2 van 8

3 Figuur 2: Luchtfoto kruispunt Regeling Het verkeer wordt voertuigafhankelijk geregeld. Het groen worden en de duur van de groentijden worden dus afgestemd op het actuele verkeersaanbod (tot een bepaald maximum is bereikt). De regeling bevat geen deelconflicten. Alle richtingen zijn voorzien van een uitgebreid detectieveld bestaande uit in ieder geval een koplus, een lange lus en een verweglus. Voor de detectie van bussen wordt gebruik gemaakt van het draadloze communicatiesysteem KAR. Fietsers hebben geen drukknoppen: fietsers rijden met het autoverkeer mee. Wel is voor de fietsers overal een voorsorteervak en een fietspad (niet vrijliggend). Pagina 3 van 8

4 Figuur 3: Schematische weergave kruispunt 3. Observatie en aanbevelingen De observaties hebben plaatsgevonden op woensdag 8 juni (dal periode en avondspits) van 15.30u tot 18.00u en op donderdag 9 juni (ochtendspits) van 7.00u tot 9.00u. Tijdens de observaties waren er geen omstandigheden die zorgden voor een ander dan het gebruikelijke verkeersaanbod. Algemeen Het eerste dat bij de observatie opvalt, is de goede staat van de nieuwe VRI. Ook esthetisch ziet het kruispunt er goed uit. Ook de doorstroming is goed te noemen. Met een gemiddelde cyclustijd van 80 seconden in de ochtendspits en 90 seconden in de avondspits kan het verkeer goed doorstromen. Dubbele stops zijn nauwelijks waargenomen (met uitzondering soms bij het ingrijpen van de doseerfunctie). De regeling maakt gebruik van de volgende fasevolgorden: A: 08, 62, 68 en 69 B: 02, 62 en 63 C: 04, 10, 62 en 63 D: 01 en 12 E: 06 en 07 Defecten en Storingen Tijdens de observatie zijn geen defecten geconstateerd. Wel is herhaaldelijk gezien dat richting 31/32 groen krijgen zonder dat er voetgangers waren. Het onnodig groen worden van deze richting zorgt voor onnodig oponthoud voor het Pagina 4 van 8

5 andere verkeer. Tijdens de observatie heeft het GGT de oorzaak hiervan niet kunnen achterhalen. Geadviseerd wordt om ZIUT dit te laten nakijken. Langzaam verkeer Voetgangers bij richting 35/36 moeten soms lang wachten. Dit wordt veroorzaakt doordat richting 62 (de volgrichting van richting 02 en 10) het grootste deel van de cyclus groen is. Doordat de realisatie van richting 35 en 36 niet in delen plaatsvindt (richting 35 en 36 moeten gelijktijdig groen worden), zijn er geen alternatieve momenten om richting 35/36 groen te geven. Dit kan opgelost worden door het oversteken in delen toe te staan. Mensen kunnen dan vaak alvast een stukje lopen. Het gaat echter wel ten koste van het comfort, omdat men niet meer in één keer over kan steken. Een alternatieve oplossing is om richting 10 niet langer te koppelen aan richting 62. Van richting 10 gaat bijna al het verkeer naar richting 63. Het is dus goed mogelijk om richting 62 op dat moment rood te houden. Bij richting 62 is voldoende opstelruimte mochten er toch één of twee auto s van richting 10 naar 62 willen. Dit alles geeft richting 35/36 extra ruimte voor een realisatie. Dit resulteert in veel lagere wachttijden voor voetgangers. Het GGT adviseert om nader te onderzoeken of het beeld dat bijna al het verkeer van richting 10 naar richting 63 gaat, klopt. Als dit inderdaad klopt wordt geadviseerd de als tweede genoemde oplossing in te voeren. Hiermee kunnen voetgangers nog steeds in één keer oversteken, maar krijgen ze hier vaker gelegenheid voor, zonder dat dit ten koste gaat van de doorstroming van het autoverkeer. Openbaar vervoer Op alle richtingen waar bussen rijden is KAR werkend waargenomen. Echter is regelmatig voorgekomen dat bussen niet worden waargenomen. Gezien het feit dat KAR op alle richtingen wel functioneert, is de meest logische verklaring dat er iets mis is bij de bussen zelf. Blijkbaar rijdt een redelijk percentage bussen met een onjuist werkende KAR. Geadviseerd wordt om de busmaatschappij hierop attent te maken. Zij hebben immers baat bij een goed werkende detectie van bussen zodat zij prioriteit op het andere verkeer kunnen krijgen. Hiaattijden Op richting 01, 08 en 10 blijft het licht vaak nog enige tijd groen na het passeren van het laatste voertuig. Dit wordt veroorzaakt door te hoge hiaattijden. Het GGT heeft de hiaattijden voor deze richtingen herberekend en komt tot de volgende adviesinstellingen: Lus Huidige instelling Advies hiaattijd 1_1 0,5 0 1_2 1,0 0 8_1 0,5 0 8_2 1,0 0 10_1 0,5 0 10_2 (10 meter lang) 2,0 1,0 Tabel 1: Geadviseerde aanpassing hiaattijden Het GGT heeft geen hiaattijden uitgerekend voor de verweglussen van richting 08, omdat deze lussen niet op de revisietekening staan. Gebruikelijk is dat verweglussen op respectievelijk 60 en 90 meter van de stopstreep liggen. De Pagina 5 van 8

6 huidige hiaattijden van deze lussen zijn 3 seconden voor 8_3 en 4 seconden voor 8_4. Als de lussen inderdaad op 60 en 90 meter van de stopstreep liggen, dan kunnen deze tijden verlaagd worden naar 2 seconden voor 8_3 en 3 seconden voor 8_4. Ontruimingstijden Alle ontruimingstijden lijken goed te zijn ingesteld. Inrijden In de huidige regeling worden voedende richtingen altijd gelijktijdig groen met de volgrichting, of zelfs later dan de volgrichting. Inrijden is dus niet toegestaan. Door inrijden toe te staan kunnen auto s alvast groen krijgen bij de voedende richting en oprijden naar de volgrichting, die binnen enkele seconden groen gaat worden. Dit levert tijdswinst op voor al het verkeer. Het GGT adviseert om inrijden toe te staan in de regeling. Doseerfunctie Zoals eerder vermeld, is op dit kruispunt een doseerfunctie aanwezig die onderdeel uitmaakt van de VRI. De doseerfunctie is actief op richting 08. Tijdens de observaties bleek dat de doseerfunctie alleen in de ochtendspits actief is. Navraag bij Ziut heeft uitgewezen dat hiervoor gekozen is zodat de effecten van de doseerfunctie beoordeeld kunnen worden en de parameters van de dosering naar wens afgesteld kunnen worden. Voor zover het GGT heeft na kunnen gaan werkt de doseerfunctie op dit moment op basis van een ingestelde maximum intensiteit. De huidige ingestelde waarde hiervan is 400 (waarom 400 als waarde is gekozen, is voor het GGT onduidelijk en kon de opdrachtgever ook niet verduidelijken). Dit betekent dat de installatie doseert op basis van een maximum van 400 voertuigen per uur. In de praktijk komt dit neer op ongeveer 20 seconden groen per cyclus, hetgeen er toe leidt dat ongeveer 12 auto s kunnen afrijden per cyclus. Kijkend naar het verkeersbeeld is dan nauwelijks sprake van doseren (er zijn vaak minder dan 12 voertuigen), waardoor de groentijd langer kan zijn dan nodig is. De 20 seconden is immers een berekende fluctuerende maximum tijd op basis van de doseerinstelling. Als de gemeente echt het gebruik van deze route door sluipverkeer wil ontmoedigen, dan draagt de doseerfunctie daar momenteel weinig aan bij. Het GGT adviseert derhalve om de instellingen van de doseerfunctie aan te passen en vervolgens de effecten te monitoren. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het verlagen van de maximum intensiteit, zodat de installatie sneller ingrijpt. Omdat dit best een ingewikkeld proces is, wordt geadviseerd om Ziut hierbij te betrekken. Overig Richting 06 heeft ruimte om alternatief te realiseren gelijktijdig met richting 01 en 12. In de huidige regeling gebeurt dit niet. Het wordt geadviseerd om richting 06 alternatief of primair vooruit te laten realiseren zodat tijdwinst geboekt kan worden. De verkeerslichten zijn niet uitgerust met achtergrondschilden. Wettelijk mogen achtergrondschilden uitsluitend achterwege gelaten worden indien de beschikbare ruimte zo gering is dat het schild zich te dicht naast de rijbaan zou bevinden (artikel 1.11 Regeling verkeerslichten). Deze uitzondering is bij de onderzochte VRI in Beek niet van toepassing. Het GGT adviseert het plaatsen Pagina 6 van 8

7 van achtergrondschilden bij de verkeerslichten, omdat dit een wettelijke eis is en de zichtbaarheid van de lichten vergroot. Kosten en baten De geadviseerde parameteraanpassingen (hiaattijden, alternatief of vooruit realiseren richting 06 en doseerfunctie instellingen) in het verkeersregelprogramma en het onderzoek naar de onverwachte realisatie van voetganger 31/32 kan ZIUT als nazorg (of vanuit de onderhoudsovereenkomst) voor de gemeente uitvoeren. Het herprogrammeren van enkele delen, zoals de groenmogelijkheden van richting 35/36 en het toestaan van inrijden zijn niet kosteloos. Hiervoor kan de gemeente een offerte aanvragen bij een marktpartij. Daarna kan de gemeente besluiten of de meerwaarde van de kortere wachttijd opweegt tegen de investeringskosten. Het GGT adviseert de gemeente de wettelijk verplichte achtergrondschilden aan te brengen. Het is aan de gemeente en haar uitvoeringspartner ZIUT om na te gaan wie daarvan de kosten draagt. De maatschappelijke baten zijn bij dit onderzoek niet uitgerekend. Wel kan worden aangegeven dat zowel de doorstroming als de veiligheid verbeteren, waardoor de maatschappelijke baten positief zullen zijn. 4. Conclusie Het GGT heeft in opdracht van de gemeente Beek een quick scan van de VRI op het kruispunt van het Wolfeynde met de Stationsstraat en de Raadhuisstraat in Beek uitgevoerd. Doelstelling van de quick scan was het uitvoeren van een evaluatie van de nieuwe VRI. Waar nodig, is door het GGT advies uitgebracht over verbetering van de instellingen van de VRI, zodat de doorstroming en/of veiligheid verbeteren. Tijdens de observaties bleek dat het een goed uitgeruste nieuwe VRI betreft. De doorstroming op het kruispunt is in het algemeen goed te noemen. De VRI heeft een uitgebreid detectieveld en er zijn geen defecten aan de VRI waargenomen. Het GGT heeft de volgende verbeterpunten geconstateerd: richting 31/32 zijn herhaaldelijk groen geworden zonder dat er een voetganger op de knop drukte; voetgangers bij richting 35/36 moeten vaak lang wachten; lang niet alle bussen melden zich goed in en uit met KAR; richting 01, 08 en 10 blijven nog een periode groen na het passeren van de laatste auto; inrijden is niet toegestaan, terwijl hier wel winst mee te behalen valt; de doseerfunctie werkt momenteel alleen in de ochtendspits, maar doseert daarbij nauwelijks; richting 06 kan alternatief realiseren gelijktijdig met richting 01 en 12, maar dit gebeurt niet; de verkeerslichten zijn niet uitgerust met achtergrondschilden, terwijl dit wel wettelijk verplicht is. Het GGT geeft de volgende adviezen ter verbetering van de VRI: nakijken richting 31/32 zodat deze niet onnodig groen worden; Pagina 7 van 8

8 richting 62 niet koppelen aan richting 10, zodat meer ruimte ontstaat in de regeling om richting 35/36 te realiseren; Veolia inlichten dat niet alle bussen goed in en uit melden; de hiaattijden aanpassen zoals geadviseerd in Tabel 1; inrijden toestaan zodat de doorstroming verbetert en de wachttijden afnemen; de doseerfunctie een lagere maximum intensiteit toekennen; het alternatief realiseren van richting 06 toe staan zodat tijdswinst geboekt kan worden; het plaatsen van achtergrondschilden zodat de VRI conform de wet is vormgegeven. De aanbevolen parameterwijzigingen zijn gratis in te voeren. Het herprogrammeren van delen van de regeling brengt wel kosten met zich mee. Deze kosten worden geschat op een paar duizend euro. De maatschappelijke baten zijn bij dit onderzoek niet uitgerekend. Wel kan worden aangegeven dat zowel de doorstroming als de veiligheid verbeteren, waardoor de maatschappelijke baten positief zullen zijn. Pagina 8 van 8