Rottepolderplein. Onderzoek naar de doorstroming en veiligheid op het Rottepolderplein te Haarlemmerliede. Datum 8 december 2010 Status Definitief

Transcriptie

1 3 Rottepolderplein Onderzoek naar de doorstroming en veiligheid op het Rottepolderplein te Haarlemmerliede Datum 8 december 2010 Status Definitief

2 Colofon Uitgegeven door In opdracht van Contactpersoon Ministerie van Verkeer en Waterstaat RWS Dienst Verkeer en Scheepvaart Groene Golf Team Schoemakerstraat VK Delft Rijkswaterstaat Directie Noord Holland L.E. van Dam Informatie rapport J. Crooijmans Telefoon Uitgevoerd door J. Crooijmans, adviseur R. de Wit, teambegeleider Informatie GGT Erna Schol, afdelingshoofd Telefoon Projectcode RWS_NH_04 Datum 8 december 2010 Status Definitief Versienummer 1.0

3 Het Groene Golf Team geeft adviezen die er toe doen! Het Groene Golf Team biedt wegbeheerders ondersteuning op maat bij de zorg voor goed afgestelde verkeersmanagementsystemen (VMsystemen). Optimale doorstroming, verkeersveiligheid en milieu krijgen op die manier voortdurend aandacht. Voor wegbeheerders zou verkeerskundig functioneel onderhoud aan VM-systemen een automatisme moeten zijn, zo vindt het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Onderhoud van de VM-systemen is niet overal op orde. Vaak heeft dit te maken met instellingen die niet meer aansluiten op de huidige verkeerssituatie of met nieuw verkeersbeleid bij wegbeheerders. In de loop der tijd verandert de vraag naar mobiliteit en wijzigen verkeerspatronen. Maar ook liggen de prioriteiten van een wegbeheerder soms ergens anders: er zijn urgentere zaken of menskracht en middelen zijn niet of onvoldoende beschikbaar. De juiste afstelling van VM-systemen levert op veel manieren winst op: minder fijnstof, grotere verkeersveiligheid en minder wachttijden. In maatschappelijk opzicht is dit een aantrekkelijk rendement. Het Groene Golf Team helpt wegbeheerders met ondersteuning op maat, om ervoor te zorgen dat geactualiseerde VM-systemen een vanzelfsprekendheid zijn. Dit kan bijvoorbeeld door te adviseren over doorstroming en veiligheid. Ook adviseert het team wegbeheerders over de beleidsmatige aanpak van het onderhoud aan VM-systemen. De adviezen van het Groene Golf Team zijn niet gratis: ze worden gefinancierd door het ministerie van Verkeer en Waterstaat, Rijkswaterstaat en decentrale wegbeheerders. Het Groene Golf Team is een afdeling van de dienst Verkeer en Scheepvaart (DVS) van Rijkswaterstaat. Het team is één van de zestig projecten uit het programma FileProof van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. FileProof is inmiddels afgerond, maar wegens succes is het voortbestaan van het Groene Golf Team verlengd tot Lag in de eerste jaren de focus op verkeersdoorstroming, vanaf 2010 ligt de aandacht op ondersteuning op maat aan wegbeheerders bij het functioneel onderhoud aan VM-systemen. Het Groene Golf Team bestaat uit ongeveer 20 afgestudeerde hbo ers en academici, die speciaal voor deze werkzaamheden zijn opgeleid. Zij worden vakkundig begeleid door professionals uit de markt. Het team werkt vanuit Delft en Den Bosch. Zie voor meer informatie over het Groene Golf Team: Pagina 3 van 24

4

5 Inhoud Managementsamenvatting 7 1 Inleiding 9 2 Observatie Inleiding Functioneren verkeersregelinstallatie Ontruimingstijden Nalooptijden Hiaattijden en detectieveld Rijstrookindeling Fileingreep Belijning 12 3 Analyse en maatregelen Ontruimingstijden Nalooptijden Hiaattijden en detectieveld Rijstrookindeling Fileingreep Belijning Kosten 15 4 Samenvatting en conclusie 17 Bijlage A Ongevallen 19 A.1 Rottepolderplein zuidoost 19 A.2 Rottepolderplein zuidwest 20 A.3 Rottepolderplein noordwest 21 A.4 Rottepolderplein noordoost 22 Bijlage B Rijlijnen 23

6

7 Managementsamenvatting Rijkswaterstaat Directie Noord Holland (RWS DNH) heeft het Groene Golf Team (GGT) gevraagd het functioneren van de verkeersregelinstallatie (VRI) te onderzoeken op het Rottepolderplein. Dit naar aanleiding van klachten over de rijstrookindeling op één tak en naar aanleiding van sluipverkeer van de A9. Het Rottepolderplein is een knooppunt dat de A9 en de A200 met elkaar verbindt. Het verkeersplein wordt voertuigafhankelijk geregeld door een VRI. Tijdens twee ochtend- en avondspitsobservaties is het functioneren van de VRI door het GGT onderzocht. Het aandeel sluipverkeer was gering en leverde geen problemen op. Wel zijn er een aantal problemen geconstateerd rond de rijstrookindeling en de belijning. Daarnaast bleek dat een aantal parameters niet op de huidige situatie afgestemd zijn en dat op een aantal richtingen verweg detectie ontbreekt. Op het kruispunt gebeuren veel flankongevallen. Dit wordt mede veroorzaakt door het ontbreken van belijning dat verkeer geleidt. Om het verkeer op het verkeersplein beter te geleiden moet de belijning op het kruispunt worden aangepast. Naast het aanpassen van de belijning moet ook de bewegwijzering worden aangepast, zodat het verkeer naar de juiste strook wordt gewezen. Omdat het licht van de richting op de A9 vanuit het noorden snel naar geel gaat (waardoor verkeer onnodig moet stoppen) adviseert het GGT de instellingen van de lange lussen van deze richting aan te passen. Daarnaast adviseert het GGT op de richtingen vanaf de snelweg verweg detectie aan te brengen. Het verkeer dat rechtdoor wil vanuit het oosten maakt gebruik van de linker rijstrook van een rechtsaf slaande richting. Het GGT adviseert het kruispunt zo her in te delen dat deze rijstrook een rijstrook voor rechtdoor wordt.

8

9 1 Inleiding Het Rottepolderplein is een knooppunt dat de A9 en de A200 met elkaar verbindt. Het verkeersplein wordt voertuigafhankelijk geregeld door een verkeersregelinstallatie (VRI). Een overzichtsfoto van het kruispunt is te zien op figuur 1, figuur 2 is een kruispunttekening van het Rottepolderplein met richtingnummers. Op de toeritten van de A9 staan toeritdoseerinstallaties (TDI s), welke werkzaam zijn tijdens file op de A9. De TDI s zijn gekoppeld met de VRI van het Rottepolderplein. Figuur 1 Overzichtsfoto Rottepolderplein A9 HRR A200 HRR ri Haarlem A200 HRL ri Amsterdam A9 HRL N HRL= HoofdRijbaan Links HRR= HoofdRijbaan Rechts

10 Figuur 2 Kruispunttekening Rottepolderplein met richtingnummers N Rijkswaterstaat Directie Noord Holland (RWS DNH) heeft klachten ontvangen over het Rottepolderplein. Deze klachten betroffen de rijstrookindeling van richting 10 en 11. Het verkeer vanuit Amsterdam dat rechtdoor rijdt mag tegelijkertijd rijden met het verkeer dat rechtsaf gaat. Daarnaast staat op richting 11 vaak een lange wachtrij. Het gevolg hiervan is dat verkeer dat rechtdoor of linksaf wil ook gebruik maakt van de opstelstroken voor rechtsaf om de wachtrij op richting 11 rechts in te halen. Ook gaf RWS DNH aan dat er bij file op de A9 veel sluipverkeer via het verkeersplein reed, voordat de TDI s zijn geplaatst. RWS DNH heeft het GGT gevraagd het functioneren van de VRI op het Rottepolderplein te onderzoeken en speciaal aandacht te besteden aan de rijstrookindeling van richting 10. Het GGT voert voor dit onderzoek uit door op het kruispunt te observeren en de beschikbare data te analyseren. Hieruit volgen maatregelen/adviezen ter verbetering van de veiligheid en doorstroming op het Rottepolderplein.

11 2 Observatie 2.1 Inleiding Het GGT heeft het verkeersbeeld op het Rottepolderplein geobserveerd tijdens een ochtend- en een avondspits op donderdag 1 juli Het waren redelijk rustige spitsen. In de ochtendspits stond er af en toe file op de A9 hoofdrijbaan links, maar dit leidde niet tot veel sluipverkeer. Bij een hoge intensiteit op de hoofdrijbaan gaat de TDI in werking. In zowel de ochtend- als de avondspits stonden beide TDI s aan. Het GGT heeft niet gelet op de juistheid van de werking van de TDI s. Om ook een beeld te krijgen van de afwikkeling van het verkeer tijdens een drukkere spits, is het GGT nogmaals gaan observeren op dinsdag 21 september Het verkeersbeeld van 1 juli en 21 september verschilde niet veel. In de ochtendspits was het druk op de A9 richting zuiden en in de avondspits op de A9 richting noorden. Ook tijdens deze spitsen reed er niet veel sluipverkeer over het Rottepolderplein. In de ochtendspits stond de TDI niet aan, maar stond er wel een wachtrij de snelweg op. In de avondspits stond de TDI af en toe aan. 2.2 Functioneren verkeersregelinstallatie Het verkeer wordt over het algemeen goed verwerkt. Tijdens de ochtendspits moest verkeer meerdere malen stoppen op richting 4. Dit komt door filevorming op de A9 en op de toerit naar de A9. De cyclustijd is in de ochtendspits gemiddeld 65 seconden en in de avondspits 75 seconden. Het Rottepolderplein wordt met twee fasen geregeld, waarbij in de eerste fase verkeer vanaf de A9 groen krijgt en vervolgens verkeer vanaf de A Ontruimingstijden De ontruimingstijd tussen het afrijden van richting 8 en het oprijden van richting 71 lijkt te kort, de tijd tussen het afrijden van richting 65 naar richting 2 juist te lang. 2.4 Nalooptijden Nadat richting 5 en 11 groen hebben gehad, blijft 65 nog lang groen. Daardoor duurt het onnodig lang voor richting 2 en 8 groen kunnen krijgen. Andersom krijgen de richtingen 5 en 11 wel snel groen nadat 2 en 8 groen hebben gehad. Af en toe moeten vrachtwagens op het verkeersplein stoppen voor de volglichten. 2.5 Hiaattijden en detectieveld Het licht van richting 8 gaat te snel naar geel. Het verlengen tijdens het afrijden van de wachtrij verloopt goed, alleen verkeer dat tijdens groen aankomt krijgt te vroeg geel. Dit kan worden veroorzaakt door te korte hiaattijden of het missen van verweg detectie. Tijdens de observatie is een aantal keer gezien dat het hiaat op richting 11 viel en de richting naar rood ging, terwijl de wachtrij nog niet was afgewikkeld. Dit kwam onder andere door een vrachtwagen die langzaam optrok door de helling en door motorrijders die niet door de lange lus werden geregistreerd.

12 Op bijna alle richtingen wordt regelmatig met hoge snelheid door rood gereden. 2.6 Rijstrookindeling Bijna 80% van het verkeer op de linker rijstrook van richting 10 (een richting exclusief voor rechtsaf) rijdt rechtdoor het verkeersplein op. Dit om de wachtrij op richting 11 met relatief veel vrachtverkeer te omzeilen. 2.7 Fileingreep Op de toerit A9 HRL staat regelmatig een wachtrij tot aan het kruispunt Rottepolderplein door file op de A9. Deze wachtrij activeert de fileingreep in de VRI, waardoor richtingen 4 en 11 gedoseerd worden. Daarnaast kan richting 4 niet goed afrijden door de wachtrij voor de toerit. De consequentie hiervan is dat op richting 4 een lange wachtrij ontstaat die de hele afrit A200 HRL vol zet. De filelus 10.8 staat continu op. Dit is een detectiefout, want de lus detecteert ook file op momenten dat deze er niet staat. Tevens is lus 65.6 defect. 2.8 Belijning De belijning op het verkeersplein is zeer beperkt. Elke volgrichting heeft drie rijstroken, met alleen de binnenste strook exclusief voor verkeer dat op het verkeersplein blijft. Hierdoor gebeurt het regelmatig dat verkeer op de rechter rijstrook op het verkeersplein wil blijven, terwijl verkeer op de middelste rijstrook af wil slaan. In figuur 3 is dit schematisch weergegeven. Tijdens de observatie van de avondspits gebeurde zo n flankongeval. Figuur 3 Schematische weergave conflict

13 3 Analyse en maatregelen 3.1 Ontruimingstijden Omdat de tijd tussen het afrijden van de ene richting en het oprijden van de volgende richting in een aantal gevallen te kort en in andere gevallen te lang lijkt, heeft het GGT de ontruimingstijden opnieuw berekend volgens CROW richtlijnen. (Daarbij is rekening gehouden met een oprijsnelheid van 20 m/s en een afrijsnelheid van 15 m/s, ook voor afslaande richtingen.) Volgens deze berekeningen blijven alle ontruimingstijden op 0 staan. De observatie dat ontruimingstijden niet juist leken wordt dus veroorzaakt door negeren van rood licht bij de afrijdende richting en door onbenut groen/ geel. Hierdoor kunnen ontruimingstijden korter of langer lijken. 3.2 Nalooptijden Af en toe moeten vrachtwagens op het verkeersplein stoppen voor de volglichten. Verhogen van de nalooptijden van de volgrichtingen kan dit voorkomen, maar betekent ook meer verliestijd op het moment dat er geen vrachtwagen rijdt. Het GGT adviseert de huidige de nalooptijden niet aan te passen. 3.3 Hiaattijden en detectieveld Het licht van richting 8 gaat te snel naar geel (waardoor verkeer onnodig moet stoppen). Dit kan wijzen op een te korte hiaattijd of het ontbreken van een goed detectieveld. Het GGT heeft daarom gekeken naar de hiaattijden op het kruispunt en het detectieveld. De hiaattijden op de lange lussen zijn al relatief lang. Op richting 8 gaat het licht echter snel naar geel. Daarom adviseert het GGT de hiaattijden op de lange lussen van richting 8 (8.3 en 8.4) te verhogen (van 2.0 naar 2.5 seconden). Op geen van de afritten vanaf de snelweg ligt verweg detectie. Hierdoor moet verkeer op rustige momenten al afremmen voor een rood licht voordat zij een aanvraag doen. Daarnaast moeten de hiaattijden op de lange lus relatief hoog staan om voldoende grote hiaten te meten ten behoeve van het beëindigen van het groen. Hierdoor blijft elke richting onnodig lang groen nadat de wachtrij is afgewikkeld. Daarom adviseert het GGT op de richtingen vanaf de snelweg (richting 2, 4, 5, 8, 10 en 11) verweg detectie aan te brengen, na het aanbrengen van verweg detectie kan de hiaattijd op de lange lussen lager. 3.4 Rijstrookindeling Bijna 80% van het verkeer op de linker rijstrook van richting 10 (een richting exclusief voor rechtsaf) rijdt rechtdoor het verkeersplein op. Dit om de wachtrij op richting 11 met relatief veel vrachtverkeer te omzeilen. Richting 10 heeft met twee rijstroken voldoende capaciteit om deze extra stroom op te vangen. Daarnaast zijn weggebruikers inmiddels bekend met deze situatie, waardoor het geen onveilige situaties oplevert. Verkeer op richting 11 rijdt niet de rechter strook van richting 71 op, waardoor verkeer dat rechtdoor gaat op richting 10 voldoende ruimte heeft.

14 Om verkeer dat rechtdoor wil te faciliteren moet de rijstrookindeling aangepast worden. Één van de mogelijkheden is van de linker rijstrook van richting 10 een gecombineerde richting te maken. Nadeel hiervan is dat het rechtdoor gaande verkeer niet meer onafhankelijk van het afslaande verkeer geregeld kan worden. Bij file richting de rechter rijbaan van de A9 wordt richting 11 dan onnodig tegengehouden. Het GGT adviseert het kruispunt zo her in te delen dat de linker rijstrook van richting 10 een rijstrook voor richting 11 wordt. Het meeste verkeer op deze richting rijdt nu al rechtdoor het verkeersplein op en deze maatregel sluit goed aan bij het huidige verkeersgedrag. Door deze aanpassing moet wel al het verkeer rechtsaf over één rijstrook, maar deze rijstrook kan de extra intensiteit wel aan (in de huidige situatie rijdt slechts 15%van de 624 PAE/uur op de linker rijstrook en is de benuttingsgraad van richting 10 redelijk laag door meeverlengen). De wachtrij op richting 11 wordt hierdoor sneller afgewikkeld. In figuur 4 is dit schematisch weergegeven, waarbij de groene pijl de oude situatie weergeeft en de blauwe pijl de nieuwe situatie. Figuur 4 Schematische weergave rijstrookindeling richting 10 en Fileingreep De TDI op de toerit A9 hoofdrijbaan links veroorzaakt een wachtrij tot aan het kruispunt Rottepolderplein. Deze wachtrij activeert de fileingreep, waardoor richtingen 4 en 11 gedoseerd worden. Daarnaast kan richting 4 niet goed afrijden door de wachtrij voor de TDI. De consequentie hiervan is dat op richting 4 een lange wachtrij ontstaat die de hele afrit A200 HRL vol zet. De oorzaak hiervan ligt in de file op de A9, waardoor met de VRI instellingen niets aan de wachtrij op richting 4 te doen is.

15 3.6 Belijning De belijning op het verkeersplein is zeer beperkt. Elke volgrichting heeft drie rijstroken, met alleen de binnenste strook exclusief voor verkeer dat op het verkeersplein blijft. Hierdoor gebeurt het regelmatig dat verkeer op de rechter rijstrook op het verkeersplein wil blijven, terwijl verkeer op de middelste rijstrook af wil slaan. Dit is terug te zien in de geregistreerde ongevallen van 2006 tot en met 2009 (zie bijlage A). In deze periode zijn in totaal 74 (geregistreerde) ongevallen gebeurd op het Rottepolderplein. 34 hiervan waren flankongevallen. Om het verkeer op het verkeersplein beter te geleiden moet de belijning op het kruispunt worden aangepast. Met behulp van rijlijnen kan het verkeer op de linkerrijstroken van de volgrichtingen naar de middelste rijstrook van de opvolgende richting worden geleid. Verkeer op de middelste rijstrook van de volgrichtingen kan kiezen op het verkeersplein te blijven of af te slaan en verkeer op de rechter rijstrook wordt verplicht af te slaan. Op deze manier worden flankongevallen voorkomen. In bijalge B wordt een voorbeeld van deze belijning in een figuur weergegeven. Naast het aanpassen van de belijning moet ook de bewegwijzering worden aangepast, waardoor het verkeer de juiste strook wordt gewezen. 3.7 Kosten Het GGT adviseert de hiaattijden in te stellen zoals deze eerder genoemd zijn. De kosten hiervoor bedragen maximaal Het aanbrengen van belijning en het aanpassen van de bewegwijzering is afhankelijk van het gekozen materiaal en de manier van aanbrengen. Het aanleggen van de detectielussen volgens de IVER configuratie kost ongeveer

16

17 4 Samenvatting en conclusie Rijkswaterstaat Directie Noord Holland (RWS DNH) heeft het Groene Golf Team (GGT) gevraagd het functioneren van de VRI op het Rottepolderplein te onderzoeken. Dit naar aanleiding van klachten over de rijstrookindeling op één tak. Het Rottepolderplein is een knooppunt dat de A9 en de A200 met elkaar verbindt. Het verkeersplein wordt voertuigafhankelijk geregeld door een verkeersregelinstallatie (VRI). Tijdens twee ochtend- en avondsiptsobservaties is het functioneren van de VRI door het GGT onderzocht. Het aandeel sluipverkeer was gering en leverde geen problemen op. Wel zijn er een aantal problemen geconstateerd rond de rijstrookindeling en de belijning. Daarnaast bleek dat een aantal parameters niet op de huidige situatie afgestemd zijn en dat op een aantal richtingen verweg detectie ontbreekt. Op het kruispunt gebeuren veel flankongevallen. Dit wordt mede veroorzaakt door het ontbreken van belijning dat verkeer geleidt. Om het verkeer op het verkeersplein beter te geleiden moet de belijning op het kruispunt worden aangepast. In bijlage B staat een voorbeeld van deze rijlijnen weergegeven als figuur. Naast het aanpassen van de belijning moet ook de bewegwijzering worden aangepast, zodat het verkeer naar de juiste rijstrook wordt verwezen. Omdat het licht van richting 8 snel naar geel gaat (waardoor verkeer onnodig moet stoppen) adviseert het GGT de hiaattijden op de lange lussen van richting 8 (8.3 en 8.4) te verhogen van 2.0 naar 2.5 seconden (zie tabel 1). Daarnaast adviseert het GGT op de richtingen vanaf de snelweg (richting 2, 4, 5, 8, 10 en 11) verweg detectie aan te brengen (na het aanbrengen van verweg detectie kan de hiaattijd op de lange lussen lager). Tabel 1 Huidige en geadviseerde hiaattijden Lus 8.3 Huidige hiaattijd 2.0 Geadviseerde hiaattijd Het verkeer dat rechtdoor wil vanuit het oosten (richting 11) maakt gebruik van de linker rijstrook van richting 10. Het GGT adviseert het kruispunt zo her in te delen dat deze rijstrook een rijstrook voor richting 11 wordt. Het GGT adviseert de hiaattijden in te stellen zoals deze eerder genoemd zijn. De kosten hiervoor bedragen maximaal Het aanbrengen van belijning en het aanpassen van de bewegwijzering is afhankelijk van het gekozen materiaal en de manier van aanbrengen. Het aanleggen van de detectielussen volgens de IVER configuratie kost ongeveer

18

19 Bijlage A Ongevallen A.1 Rottepolderplein zuidoost Tabel A.1 Jaar Tijdsperiode Botspartners Hoofdtoedracht Manoeuvre Ernst Ongevallen Rottepolderplein 2005 Ochtend / Geen doorgang Rechter flank met deelkruispunt zuidoost verlenen afslaan naar rechts 2005 Avond / Bestelauto Geen doorgang verlenen flankongevallen 2006 Nacht / Bestelauto Onvoldoende afstand 2006 Middagspits / Fout inhalen/snijden 2006 Avondspits / Geen doorgang verlenen 2006 Avond / Foutieve rijbaan/weghelft 2006 Avond / Fout Bestelauto inhalen/snijden 2007 Ochtendspits / Fout inhalen/snijden 2007 Avondspits Bestelauto / Geen doorgang Bestelauto verlenen 2007 Avond / Niet ingevuld Vrachtauto 2008 Ochtendspits / Foutieve Vrachtauto rijbaan/weghelft 2008 Ochtend / Onvoldoende afstand 2008 Middag / Foutieve rijbaan/weghelft 2008 Middag / Fout Bestelauto inhalen/snijden 2008 Avondspits / Onvoldoende afstand 2008 Avondspits / Onwel worden/ziekte 2009 Middagspits / Fout inhalen/snijden 2009 Middag / Fout door bocht Overig wegmeubilair 2009 Avondspits / Geen doorgang Motor verlenen Kopstaart met stilstaand voertuig Frontaal met veranderen van rijstrook van beide voertuigen Rechter flank met afslaan naar rechts Kopstaart met foutief inhalen Niet van de weg Kopstaart met afslaan naar rechts Kopstaart met Slachtoffer stilstaand voertuig ziekenh. flankongevallen Kopstaart zonder afslaan flankongevallen Schampen Kopstaart zonder afslaan Kopstaart met stilstaand voertuig Op kruising flank botsing met rijstrook verandering Botsing met overig wegmeubilair Rechter flank met afslaan naar rechts Totaal 19

20 A.2 Rottepolderplein zuidwest Tabel A.2 Jaar Tijdsperiode Botspartners Hoofdtoedracht Manoeuvre Ernst Ongevallen Rottepolderplein 2006 Ochtendspits / Fout door bocht Twee rechts deelkruispunt zuidwest Vrachtauto afslaande voertuigen 2006 Middag / Slippen Kopstaart met stilstaand voertuig 2006 Avond / Niet ingevuld Kopstaart zonder afslaan 2007 Nacht / 2007 Ochtendspits / 2007 Ochtendspits / 2007 Ochtend Vrachtauto / Vrachtauto 2007 Middagspits / Bestelauto 2007 Middagspits / Trekker 2007 Avondspits / Bestelauto 2007 Avond / 2008 Ochtendspits / 2008 Ochtend Trekker / Trekker met oplegger 2008 Middagspits / 2008 Middag / 2008 Avondspits / 2008 Avondspits / Bus 2008 Avond / 2009 Avondspits / 2009 Avond / Motor Onvoldoende afstand Kopstaart zonder afslaan Fout Frontaal met inhalen/snijden veranderen van rijstrook Onvoldoende Kopstaart met afstand stilstaand voertuig Fout Op kruising flank inhalen/snijden botsing met rijstrook verandering Onvoldoende Kopstaart zonder afstand afslaan Fout Op kruising flank inhalen/snijden botsing Niet ingevuld Fout inhalen/snijden Fout inhalen/snijden Geen doorgang verlenen Negeren rood licht Geen doorgang verlenen Geen doorgang verlenen Onvoldoende afstand Geen doorgang verlenen Foutieve rijbaan/weghelft Fout door bocht Op kruising flank botsing met rijstrook verandering flankongevallen Niet van de weg Kopstaart met veranderen van rijstrook rechts flankongevallen Schampen Linker flank met Slachtoffer afslaan naar rechts Totaal 20

21 A.3 Rottepolderplein noordwest Tabel A.3 Jaar Tijdsperiode Botspartners Hoofdtoedracht Manoeuvre Ernst Ongevallen Rottepolderplein 2006 Ochtend / Negeren rood Niet van de weg deelkruispunt noordwest licht 2006 Middag / Onvoldoende afstand Kopstaart zonder afslaan 2006 Middag / Motor Fout inhalen/snijden 2006 Avondspits / Niet ingevuld Bestelauto 2007 Ochtendspits / Fout Vrachtauto inhalen/snijden 2007 Ochtend / Onvoldoende Bestelauto afstand 2007 Ochtend / Geen richting Bestelauto aangeven 2007 Ochtend / Fout Bus inhalen/snijden 2007 Avond / Fout inhalen/snijden 2008 Ochtend / Foutieve Bestelauto rijbaan/weghelft 2008 Middagspits / Fout inhalen/snijden 2008 Middagspits Bestelauto / Geen doorgang Vrachtauto verlenen 2008 Middag / Geen doorgang Bestelauto verlenen 2009 Ochtendspits / Geen voorrang Bestelauto verlenen 2009 Ochtend / Fout door bocht 2009 Middag Vrachtauto / Onvoldoende Vrachtauto afstand 2009 Avond / Fout inhalen/snijden 2009 Avond / Niet ingevuld Motor Op kruising flank botsing met rijstrook verandering Op kruising flank botsing Kopstaart met foutief inhalen Kopstaart met stilstaand voertuig Niet van de weg Op kruising flank botsing met rijstrook verandering Kopstaart met foutief inhalen flankongevallen Niet van de weg Rechter flank met afslaan naar rechts Slachtoffer flankongevallen ziekenh. Twee rechts afslaande voertuigen Kopstaart zonder afslaan Op kruising flank botsing met rijstrook verandering Linker flank met Slachtoffer afslaan naar rechts ziekenh. Totaal 18

22 A.4 Rottepolderplein noordoost Tabel A.4 Jaar Tijdsperiode Botspartners Hoofdtoedracht Manoeuvre Ernst Ongevallen Rottepolderplein 2006 Ochtendspits / Geen doorgang Rechter flank met deelkruispunt noordoost Bestelauto verlenen afslaan naar rechts 2006 Middagspits / Trekker Fout inhalen/snijden Schampen 2006 Avondspits / 2006 Avondspits / Bestelauto 2006 Avond / Overig wegmeubilair 2007 Ochtendspits / Bestelauto 2007 Ochtend / Onbekend voertuig i.g.v. doorrijder 2007 Middag / Trekker 2007 Avond / Bestelauto 2008 Ochtend / 2008 Middagspits / 2008 Middag / 2008 Avond / 2008 Avond / Bestelauto Onvoldoende afstand Kopstaart zonder afslaan Fout Op kruising flank inhalen/snijden botsing met rijstrook verandering Macht over stuur Botsing met overig verliezen wegmeubilair Onvoldoende Kopstaart zonder afstand afslaan Niet ingevuld Niet van de weg Fout inhalen/snijden Fout inhalen/snijden Geen doorgang verlenen Onvoldoende afstand Geen doorgang verlenen Geen doorgang verlenen Fout inhalen/snijden 2009 Nacht Macht over stuur verliezen 2009 Middagspits / Onvoldoende afstand 2009 Avondspits / Geen doorgang verlenen Kopstaart met foutief inhalen flankongevallen Rechter flank met afslaan naar rechts Kopstaart zonder Slachtoffer afslaan Kopstaart met foutief inhalen Te water Kopstaart met afslaan naar rechts Botsing met overig wegmeubilair Totaal 17

23 Bijlage B Rijlijnen In figuur B.1 wordt een voorbeeld gegeven van het GGT advies over de belijning. In figuur B.2 is de belijning op een deelkruispunt uitvergroot. Figuur B.1 Advies rijlijnen Rottepolderplein

24 Figuur B.2 Vergroting advies rijlijnen Rottepolderplein