Verkeerslicht N235 Pont Watergang Verbetering van de VRI op N235 bij Het Schouw

Transcriptie

1 Ministerie van Verkeer en Waterstaat Verkeerslicht N235 Pont Watergang Verbetering van de VRI op N235 bij Het Schouw 12 september 2008 Ministerie van Verkeer en Waterstaat Groene Golf Team Kluyverweg 4 Het Zuiderkruis HT Delft 5215 MV s Hertogenbosch

2 Colofon Uitgegeven door: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Groene Golf Team Opdrachtgever: Provincie Noord-Holland W. H. van der Heide Verantwoordelijke: Martin Muller Telefoon: Uitgevoerd door: Projectcode: Annemarie Brockmöller, adviseur Paul Bolt, adviseur Willem J. Mak, teambegeleider Provincie Noord-Holland_02_3 Datum: 12 september 2008 Status: Definitief Versienummer: Quickscan VRI Gorslaan-Jaagweg

3 Het Groene Golf Team helpt graag bij het realiseren van een snellere verkeersdoorstroming De doorstroming op de Nederlandse rijkswegen, belangrijke provinciale en stedelijke routes is niet overal optimaal. Oorzaken zijn onder meer de groei van het verkeer, tekortschietende capaciteit van de infrastructuur en niet goed afgestelde verkeersregelinstallaties (VRI s). VRI s kunnen vaak beter afgestemd worden op de actuele verkeerspatronen. Een betere afstemming van VRI s bevordert, met name op doorgaande wegen, de verkeersdoorstroming en is goed voor de luchtkwaliteit en/of verkeersveiligheid. Bij een verbeterde doorstroming daalt het aantal voertuigverliesuren voor het verkeer. Het Groene Golf Team (GGT) helpt gemeenten, provincies en het Rijk om de VRI s beter af te stellen. Dit gebeurt door een analyse van de huidige installaties en het blootleggen van inefficiënte situaties die in de loop van de tijd zijn ontstaan. Waar mogelijk worden aan de hand van quick scans direct eenvoudige en snelle verbeteringen uitgevoerd. Zo is in kort tijdsbestek met een kleine ingreep grote winst te behalen. Uiteraard vindt hierover vooraf overleg met de opdrachtgever plaats. De bevindingen worden altijd in een rapport vastgelegd. De adviezen van het team zijn kosteloos. De (eventuele) uitvoeringskosten van de aanbevelingen zijn voor rekening van de wegbeheerder. Het GGT bestaat uit ongeveer 20 HBO ers en academici met een verkeerskundige opleiding. Ze staan onder supervisie van ervaren verkeerskundigen en werken vanuit Delft en Den Bosch. Inmiddels heeft een groot aantal wegbeheerders advies gekregen van het GGT. Een deel van de adviezen is al gerealiseerd. Gemiddeld is per kruispunt een winst behaald van ruim voertuigverliesuren per jaar. De meeste aanpassingen kosten weinig of geen geld, zodat er in maatschappelijk opzicht sprake is van een aantrekkelijk rendement. Het GGT is onderdeel van het project FileProof (fileaanpak op de korte termijn) van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Bij dit project staan bereikbaarheid en doorstroming centraal. Meer informatie over FileProof vindt u op: onder het kopje filevermindering. 3 Quickscan VRI Gorslaan-Jaagweg

4 1. Inleiding Het Groene Golf Team (GGT) van het ministerie van Verkeer en Waterstaat is een team van specialisten op het gebied van verkeersregelinstallaties (VRI s). Het doel van het GGT is het verbeteren van de doorstroming van het verkeer door een betere afstelling van verkeerslichten Figuur 1 Overzichtskaart Locatie van de VRI Pont Watergang N235, met de verbindingswegen naar Amsterdam, Purmerend en Monnickendam. Op verzoek van de provincie Noord-Holland heeft het GGT een quickscan uitgevoerd naar het functioneren van de VRI op het kruispunt Pont Watergang N235. De observaties en adviesmaatregelen worden in dit rapport beschreven. Purmerend N N235 Monnickendam Amsterdam Situatieschets Tussen de provinciale weg N235 en het Noordhollandsch Kanaal ligt een dynamische busbaan die in de ochtendspits in zuidelijke richting wordt gebruikt. Op het kruispunt Pont Watergang N235 voegen lijnbussen op de gewone weg in. Tevens worden de zijweg Dollard en de oprit van de Pont Watergang over het Noordhollansch Kanaal geregeld. In figuur 2 is de vormgeving van het kruispunt weergegeven. In de verkeersregeling krijgen lijnbussen met prioriteit groen, waarvoor de drukke verkeersstroom in zuidelijke richting wordt onderbroken. Ongeveer iedere minuut rijdt er een lijnbus over de busbaan. Lange wachtrijen zijn het gevolg, met een extra vertraging van tien minuten per voertuig. Deze waarde is gebaseerd op waarnemingen. 4 Quickscan VRI Gorslaan-Jaagweg

5 Figuur 2: Luchtfoto Op de luchtfoto is het kruispunt Pont Watergang N235 te zien, met de busbaan die in de ochtendspits in zuidelijke richting geopend is. Richting 02 en 08 zijn de doorgaande richtingen op de N235 in respectievelijk noordelijke en zuidelijke richting. Verkeer vanaf de zijweg Dollard maakt gebruik van richting 11. N Busbaan Richting 08 Richting 11 Pont Richting 2 Opdracht Het GGT onderzoekt door middel van observaties of de verkeersregeling Pont Watergang N235 optimaal functioneert in de ochtendspits, waarbij met name de overgangen tussen busbaan en verkeer in zuidelijke richting van belang zijn. Het GGT komt eventueel met voorstellen om de regeling te verbeteren. 2. Resultaten quickscan Het GGT heeft op twee woensdag 21 mei 2008 in de ochtendspits een quickscan uitgevoerd. Over het algemeen werkt de verkeersregeling erg soepel. De lijnbussen met prioriteit worden goed afgewikkeld en autoverkeer kan hierna snel weer doorrijden. Richting 08 is oververzadigd, maar dit is een onvermijdbaar gevolg van de prioriteit. Er zijn twee dingen opgevallen: 1. Een aantal malen is waargenomen dat richting 08 (richting Amsterdam) werd afgebroken ten gunste van de zijrichting, richting 11. Op richting 02 (richting Purmerend) werd het groen echter verlengd voor een lijnbus, wat de zijrichting uitstelde. De oververzadigde richting 08 kon hier potentieel vijf seconden langer groen blijven, maar dit gebeurde niet. Wellicht wordt dit veroorzaakt door een dilemmazonemeting. 2. Driemaal in het uur kregen alle richtingen circa tien seconden rood en kreeg geen enkele richting groen: dode tijd in de regeling. De richtingen 02 en 08 werden voor niets afgebroken, om na tien seconden weer terug te mogen komen. 5 Quickscan VRI Gorslaan-Jaagweg

6 Naast 10 seconden groen verlies voor onder andere de oververzadigde richting 08 had ook de busbaan hier last van. Wanneer de afgebroken richting 08 zijn groenfase namelijk hervat, wordt minstens 30 seconden groen gegeven voordat een nieuwe realisatie met prioriteit wordt toegestaan. De oorzaak van dit probleem heeft het GGT niet kunnen achterhalen. De VRI is helaas ook niet aangesloten op de Kwaliteitscentrale, wat verder onderzoek moeilijk maakt. Tijdens de observaties is op de volgende zaken gelet, maar deze vormden geen knelpunten in de regeling. De ontruimingstijden tussen de verschillende richtingen zijn niet te krap en onveilig, maar ook niet te lang en negatief voor de doorstroming. De groenfases van richting 08 worden niet zo lang, dat de afrijcapaciteit negatief werd beïnvloed. Hiernaast wordt een serie van korte opeenvolgende realisaties voorkomen door een minimale groentijd na een prioriteitsrealisatie van 30 seconden. De ov-ingrepen op de regelingen verlopen soepel. Aankomende bussen worden vroeg ingemeld en krijgen op tijd groen. Lijnbussen die dicht op elkaar volgen kunnen in dezelfde groenfase doorrijden. De groenfase voor verkeer vanaf de pont, die door de schipper wordt aangevraagd, is scherp ingesteld en zorgt niet voor onnodige vertraging van de regeling. Het GGT is tijdens een busstaking ook op het kruispunt aanwezig geweest. De regeling functioneerde zonder bussen goed. Het kruispunt is zonder busprioriteit niet verzadigd Tabel 1 De groentijd van richting 08 is in de ochtendspits gedurende tien minuten bijgehouden. Duur (sec) Cumulatief Actie Opm 0 0:00 Rood 2 bussen 24 0:24 Groen 65 1:29 Rood 1 bus, daarna zijrichting 23 1:52 Groen 27 2:19 Rood 2 bussen 43 3:02 Groen 13 3:15 Rood Voetganger (was a overgestoken) 10 3:25 Groen 53 4:18 Rood 2 bussen 41 4:59 Groen 12 5:11 Rood Alles rood zonder duidelijke reden 64 6:15 Groen 23 6:38 Rood 2 bussen 16 6:54 Groen 14 7:08 Rood 1 bus 29 7:37 Groen 18 7:55 Rood 1 bus (moest wachten) 41 8:36 Groen 39 9:15 Rood Fiets van pont, 1 bus 17 9:32 Groen 10 9:42 Rood 1 bus 45 10:27 Groen 6 Quickscan VRI Gorslaan-Jaagweg

7 In tabel 1 is weergegeven hoe het groen op richting 08 gedurende tien minuten verloopt. Samengevat is richting 08 elfmaal groen geworden, totaal 60% van de tien minuten. De busbaan is negenmaal gerealiseerd voor 14 bussen. Naast de hoofdrichtingen is richting 11, tweemaal gerealiseerd en heeft de pont eenmaal groen gekregen. In de tien minuten zijn zowel het niet meeverlengen van richting 08 (1) als de tien seconden dode tijd in de regeling (2) waargenomen. 3. Advies, doorstromingswinst en kosten Het GGT adviseert de Provincie Noord-Holland om twee wijzigingen in de verkeersregeling om de doorstroming te verhogen. Maatregelen Het GGT constateert dat de verkeersafwikkeling nagenoeg optimaal is, bij de gegeven de prioriteit voor openbaar vervoer. Om de regeling in de ochtendspits verder te verbeteren adviseert het GGT de volgende wijzigingen in de regeling door te voeren: 1. meeverlengen van richting 08 met richting 02 mogelijk maken, wanneer richting 02 door ov-prioriteit groen wordt gehouden. 2. voorkomen van dode tijd in de regeling, waarbij moet worden onderzocht waardoor dit wordt veroorzaakt. Doorstromingswinst De GGT verwacht een reductie van 2100 voertuigverliesuren per jaar, met een jaarlijkse maatschappelijke winst van ,-. De maatregelen hebben een licht positief effect op milieu en veiligheid door een kortere wachtrij. Kosten Het GGT verwacht dat de aanpassingen aan de regeling zo n 7500,- kost. Het GGT heeft zelf niet de mogelijkheid om de regeling op de genoemde aspecten te onderzoeken en aan te passen. Berekening Tijdens de observaties was afrijcapaciteit circa 2000 pae per uur op richting 08. Van zeven tot negen uur s ochtends wordt deze capaciteit volledig benut, wat een verkeersdruk van 2400 pae over twee uur betekent. (60% x 2000 pae/uur x 2 uur = 2400 pae) Na uitvoering van de maatregelen verwacht het GGT zesmaal per uur het groen van richting 08 te verlengen. Driemaal met vijf seconden door mee te verlengen met richting 02 (maatregel 1) en drie maal tien seconden door de dode tijd te voorkomen(maatregel 2). Van zeven tot negen uur s ochtends levert dit anderhalve minuut extra groen op, een verhoging van 2,1%. Op basis van een intensiteit van 2400 pae en een geschatte vertraging van tien minuten verwacht het GGT een reductie van 2100 voertuigverliesuren op jaarbasis. Omgerekend naar maatschappelijke winst levert dit ,- op. Bij de berekening is de betere doorstroming op andere, onverzadigde, richtingen buiten beschouwing gelaten. 7 Quickscan VRI Gorslaan-Jaagweg