Handboek fiscale aspecten van vennootschapsherstructureringen

Transcriptie

1 Handboek fiscale aspecten van vennootschapsherstructureringen Wim Vandenberghe (editor) Ivo Vande Velde Inge Van De Woesteyne Jozef Verstraelen (1) Kenneth Vyncke tkluwer a Wolters Kluwer business Ragheno Business Park Motstraat 30, B-2800 Mechelen tel fax info@kluwer.be

2 INHOUD VOORWOORD 3 TITEL 1 FUSIES EN SPLITSINGEN (NATIONAAL) Inleiding Vennootschapsrechtelijk Beknopt historisch overzicht Fusie en splitsing als constitutieve rechtshandelingen 19 A. Interne en grensoverschrijdende fusie 19 B. Interne en grensoverschrijdende splitsing 22 C. Tegenstelbaarheid Fiscaal Toepassing van het fiscaal vereffeningsregime Geen toepassing of gedeeltelijke toepassing van het fiscaal vereffeningsregime (vóór de fusiewet van 11 december 2008) Uitbreiding van belastingneutraliteit 27 A. Uitbreiding van belastingneutraliteit tot grensoverschrijdende fusies en splitsingen 27 B. Volledige belastingvrijstelling bij moederdochterverrichtingen Btw-registratierechten Boekhoudkundig In hoofde van de bij de fusie of splitsing betrokken vennootschappen In hoofde van de aandeelhouders 31 Het fiscaal vereffeningsregime Toepassing van het fiscaal vereffeningsregime bij fusies en splitsingen Basisprincipes van het fiscaal vereffeningsregime In hoofde van de vennootschap in vereffening 34 Kluwer 5

3 Handboek fiscale aspecten van vennootschapsherstructureringen 2.2. In hoofde van de aandeelhouders Enkele eenvoudige voorbeelden 40 HOOFDSTUK 3. Belastingneutrale fusies en splitsingen Algemeen Voorwaarden voor het belastingneutraal fusie- of splitsingsregime De overnemende of verkrijgende vennootschap moet een binnenlandse of intra-europese vennootschap zijn De verrichting moet worden verwezenlijkt overeenkomstig de bepalingen van het Wetboek van Vennootschappen en, desgevallend, conform vennootschapsrechtelijke bepalingen van gelijke aard Antimisbruikbepaling Fusie of splitsing tussen binnenlandse vennootschappen Fusie met volledige vergoeding in aandelen 50 A. Gevolgen voor de overgenomen vennootschap(pen) 50 B. Gevolgen voor de overnemende vennootschap 51 C. Gevolgen voor een aandeelhouder-vennootschap van de overgenomen vennootschap 54 D. Voorbeelden Splitsing met volledige vergoeding in aandelen 55 A. Gevolgen voor de gesplitste vennootschap 55 B. Gevolgen voor de verkrijgende vennootschappen 56 C. Gevolgen voor een aandeelhouder-vennootschap van de gesplitste vennootschap 61 D. Voorbeelden Fusie of splitsing met niet-volledige vergoeding in aandelen omdat de overnemende (of een verkrijgende) vennootschap aandelen bezit in de overgenomen (of gesplitste) vennootschap 74 A. Moeder-dochterfusie 74 B. Splitsing waarbij een verkrijgende vennootschap aandelen bezit in de gesplitste vennootschap Geen volledige vergoeding in nieuwe aandelen omwille van een geldopleg 106 A. Fusie met geldopleg 106 B. Splitsing met geldopleg 111 Kluwer

4 Inhoud Geen volledige vergoeding in nieuwe aandelen omwille van het bezit van eigen aandelen door de overgenomen vennootschap of gesplitste vennootschap A. Fusie B. Splitsing Belastingneutrale omgekeerde moeder-dochterfusie A. Algemeen B. Fiscaal C. Voorbeeld Boekhoudkundige retroactiviteitsclausule bij fusies en splitsingen Fiscaal overdraagbare verliezen A. Kort historisch overzicht B. Verliesverrekening na een belastingneutrale fusie of splitsing vanaf 1 oktober 1993 Belaste juridische fusie of splitsing A. Probleemstelling B. Fiscaaltechnische oplossing C. In hoofde van de aandeelhouder-vennootschap D. Voorbeeld HOOFDSTUK 4. Bibliografie 139 TITEL 2 PARTIËLE SPLITSING (NATIONAAL) Inleiding Invoering van het fiscaal neutraliteitsregime Vennootschapsrechtelijk Boekhoudkundig 145 Belastingneutrale interne partiële splitsing Inleiding Voorwaarden voor belastingneutraliteit 148 Kluwer

5 Handboek fiscale aspecten van vennootschapsherstructureringen 3. Gevolgen van een belastingneutrale partiële splitsing Btw - registratierechten Voorbeelden 150 HOOFDSTUK 3. Belaste partiële splitsing Inleiding In hoofde van de partieel gesplitste vennootschap In hoofde van de verkrijgende vennootschap 158 HOOFDSTUK 4. Bibliografie 159 TITEL 3 (BELASTINGNEUTRALE) GRENSOVERSCHRIJDENDE FUSIES EN PARTIËLE SPLITSINGEN Beoogde grensoverschrijdende verrichtingen 163 Belgische inrichting van een buitenlandse vennootschap: enkele technische vernieuwingen Begrip «eigen vermogen» van een Belgische inrichting Belastbare bestanddelen van een Belgische inrichting Onttrekking van bestanddelen door de maatschappelijke zetel Afname of vermindering van vrijgestelde reserves 170 HOOFDSTUK 3. Buitenwaartse («outbound») fusies en (partiële) splitsingen Voorwaarden voor belastingneutraliteit Intra-Europese vennootschap Verwezenlijking in overeenstemming met het vennootschapsrecht Antimisbruikbepaling Kluwer

6 Inhoud 2. Gehele of gedeeltelijke belastingneutraliteit Verkregen bestanddelen Vrijgestelde reserves Werking van de belastingneutraliteit Fusiemeerwaarden Fiscale vermogensovername c.q. -uitkering 180 A. Verrichtingen met volledige vermogensovername binnen een Belgische inrichting en met integrale vergoeding in aandelen 180 B. Verrichtingen met onvolledige vermogensovername binnen een Belgische inrichting 184 C. Verrichtingen met onvolledige vergoeding in aandelen Overdracht van secundaire belastingkenmerken Belgische fiscale verliezen «Recapture» van buitenlandse inrichtingsverliezen Belaste buitenwaartse fusie en (partiële) splitsing 197 HOOFDSTUK 4. Binnenwaartse («inbound») fusies en (partiële) splitsingen Intra-Europese (of andere buitenlandse) vennootschap zonder Belgische inrichting Fiscale vermogensovername en-samenstelling Fiscale waarde van de overgenomen (verkregen) activa 200 A. Meer- en minderwaarden 200 B. Afschrijvingen Moeder-dochterfusie: intrekking van de onderlinge deelneming 202 A. Positief fusieresultaat 202 B. Negatief fusieresultaat Fiscale verliezen Intra-Europese vennootschap met Belgische inrichting Voorwaarden voor belastingneutraliteit Werking van de belastingneutraliteit 207 A. Fiscale vermogensovername en -samenstelling 207 B. Overdracht van secundaire belastingkenmerken 208 Kluwer

7 Handboek fiscale aspecten van vennootschapsherstructureringen C. Moeder-dochterfusie: intrekking van de onderlinge deelneming 208 D. Fiscale verliezen Belaste fusie en (partiële) splitsing 211 HOOFDSTUK 5. «Triangulaire» fusies en (partiële) splitsingen tussen intra-europese vennootschappen met een Belgische inrichting Voorwaarden voor belastingneutraliteit Werking van de belastingneutraliteit Fiscale vermogensovername en-samenstelling Overdracht van secundaire belastingkenmerken Fiscale verliezen Belaste fusie en (partiële) splitsing 215 TITEL 4 REGISTRATIERECHTEN Fusie - splitsing 219 Partiële splitsing 221 TITEL 5 BTW Inleiding - algemene heffingsregels 225 Het niet-leveringsbeginsel (art. 11 en 18, 3 WBTW) Toepassingsgebied Operaties met toepassing van het niet-leveringsbeginsel Algemene beschouwingen 229 A. Type transacties 229 B. Combinatie van verschillende transacties Kluwer

8 Inhoud C. Stapsgewijze transacties Specifieke operaties 230 A. Fusie door overneming of oprichting 230 B. Splitsing 230 C. Partiële splitsing of «scission a la francaise» Toepassingsvoorwaarden Hoedanigheid van de partijen 232 A. Btw-statuut van de overdrager 232 B. Btw-statuut van de overnemer Gevolgen Geen btw op de overdracht Persoonsvoortzetting in hoofde van de overnemer Foutieve toepassing van de btw-regels Specifieke probleemgebieden Retroactiviteit van de verrichtingen Overdrachten tussen gemengde belastingplichtigen Onroerend goed 243 A. Gebouwen in eigendom van de overdrager 243 B. Gebouwen in huur van de overdrager Btw-eenheid Enig doel: overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling 247 HOOFDSTUK 3. Formele btw-aspecten bij reorganisaties Rapportering van de niet-belaste overdracht Btw-registratie van de bij de overdracht betrokken partijen Btw-aangifte In hoofde van de overdrager In hoofde van de overnemer Inkomende en uitgaande facturering 251 Kluwer 11

9 Handboek fiscale aspecten van vennootschapsherstructureringen 5. Specifieke vergunningen 253 HOOFDSTUK 4. Btw-behandeling van kosten in verband met kapitaalverrichtingen In hoofde van de overdrager In hoofde van de overnemer Kluwer