Klimaten VS vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 21 November 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Klimaten VS Vooraf Kennisbank Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Klimaten VS Vooraf Leerdoelen Aan het eind van deze opdracht: Kun je minimaal vier van de zeven klimaten die voorkomen in de VS benoemen en kun je op de kaart van de VS aangeven waar die klimaten voorkomen. Kun je een aantal oorzaken van het voorkomen van verschillende klimaten in de VS noemen. Eindproduct Als eindproduct van deze opdracht maak je een matching-opdracht waarbij je bij tien plaatsen in de Verenigde Staten nagaat welk klimaat er heerst en in welk deel van het land de plaats ligt. Zo laat je zien dat je de klimaten in de Verenigde Staten kent en weet waar ze te vinden zijn. Beoordeling Jij beoordeelt de oplossing van een klasgenoot en laat jouw oplossing door diezelfde klasgenoot beoordelen. Werkwijze Groepsgrootte Deze opdracht maak je alleen. Benodigdheden Geen bijzonderheden. Tijd Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig. Kennisbank Pagina 2

4 De Kennisbankitems 'Weer en klimaat' en 'Klimaatverschillen' heb je al eerder bestudeerd. Blader de items nogmaals door. KB: Weer en klimaat KB: Klimaatverschillen Kijk of je antwoord kunt geven op de volgende twee vragen: 1. Wat zijn de namen van de vier klimaatzones op. 2. Schrijf vijf factoren op die zorgen voor klimaatverschillen. Bespreek de antwoorden met een klasgenoot. Stap 1 Pagina 3

5 De klimaten van de Verenigde Staten Het klimaat is het gemiddelde weer op een bepaalde plaats over een lange periode (meestal dertig jaar). Het klimaat wordt weergegeven in een klimaatdiagram. In dat diagram zie je hoeveel neerslag er gemiddeld valt gedurende het jaar en hoe warm of koud het is gedurende het jaar. De Russische wetenschapper Vladimir Köppen ( ) is de man achter de klimaatindeling. Köppen heeft elk klimaat beschreven en gecodeerd. Kort samengevat is de indeling als volgt: A. tropische klimaten 1. Af: Tropisch regenwoudklimaat (f -> geen droge periode) 2. As en Aw: Savanneklimaat met droge periode in de zomer of in de winter (s -> droge zomer, w -> droge winter) B. droge klimaten 3. BS Steppeklimaat, jaarlijkse neerslag tussen 200 en 300 millimeter (S -> steppe) 4. BW Woestijnklimaat, jaarlijkse neerslag minder dan 200 millimeter (W -> Woestijn) C. zeeklimaten 5. Cs: Mediterraan klimaat met droge zomer (s -> droge zomer) 6. Cw: Chinaklimaat met droge winter (w -> droge winter) 7. Cf: Zeeklimaat met neerslag in alle jaargetijden (f -> geen droge periode) D. landklimaten 8. Df: Continentaal klimaat met neerslag in alle jaargetijden (f -> geen droge periode) 9. Dw: Continentaal klimaat met droge winter (w -> droge winter) E. poolklimaten 10. ET: Toendraklimaat met in de warmste maand van het jaar een temperatuur tussen 0 en 10 C (T -> Toendra) 11. EF en EH: Sneeuw- of hooggebergteklimaat met een temperatuur die het hele jaar door beneden 0 C ligt (F -> IJskap, H -> Hooggebergte) Van al deze klimaten komen de volgende in de Verenigde Staten voor: Zeeklimaat met neerslag in alle jaargetijden Mediterraan klimaat met droge zomer Woestijnklimaat met jaarlijkse neerslag minder dan 200 millimeter Steppeklimaat met jaarlijkse neerslag tussen 200 en 300 millimeter Pagina 4

6 5. Hooggebergteklimaat 6. Continentaal klimaat met neerslag in alle jaargetijden 7. Toendraklimaat met in de warmste maand van het jaar een temperatuur tussen 0 en 10 C Vraag Köppen s indeling kent vijf groepen. Welke van de groepen komt niet voor in de Verenigde Staten? Stap 2 Klimaatfactoren De Verenigde Staten komen niet toevallig aan zoveel verschillende klimaten. Vier zaken spelen daarbij een belangrijke rol, de klimaatfactoren: Breedteligging Reliëf Nabijheid grote wateroppervlakten Zeestromen en wind Breedteligging In het algemeen is het kouder naarmate je verder van de evenaar af bent en dichter bij de Noord- of Zuidpool. Men onderscheidt op het noordelijk en het zuidelijk halfrond vier klimaatzones: tropische zone, droge zone (rond 30 graden Noorder- en Zuiderbreedte), gematigde zone en gebieden rond de polen en in hoge gebergtes met een koud klimaat. Kijk naar kaart 170 Noord-Amerika van de Bosatlas 53e editie of naar Kaart 186 Noord-Amerika van de 54e editie van de Bosatlas. Pagina 5

7 Vragen 1. Tussen welke breedtegraden liggen de Verenigde Staten (zonder Hawaii maar met Alaska)? 2. Over welke klimaatzones op het noordelijk halfrond strekken de Verenigde Staten zich dus uit? Reliëf Reliëf is de verdeling van hoog- en laaggelegen gebieden in een land of streek. Het heeft op twee manieren invloed op het klimaat: 1. Hoe hoger je komt, hoe kouder het wordt. In de Rocky Mountains reiken de hoogste toppen tot boven de meter en in Alaska zijn er bergtoppen tot boven de meter. Op die plekken heerst een hooggebergteklimaat. 2. Als de wind bijna altijd uit één richting over een gebergte waait, valt er aan de loefzijde ervan veel regen, omdat de lucht tegen de berghellingen opbotst en opstijgt (zie afbeelding) en aan de lijzijde valt er weinig regen. Dit is te zien boven en aan weerszijden van de Cascade Range in het noordwesten van de Verenigde Staten. De wind waait er bijna altijd uit het westen. Aan de westkant van dit gebergte is het nat, aan de andere kant een stuk droger. Het Great Basin ligt aan de lijzijde van de Sierra Nevada. Daardoor kan wind van de Stille Oceaan geen vochtige lucht naar dit gebied voeren. Daardoor heeft het Great Basin een woestijnklimaat. Nabijheid van grote wateroppervlakken Aan de westkust vanaf de Canadese grens tot Californië en in het zuiden van Alaska zorgt de nabijheid van de Stille Oceaan ervoor dat de winters niet al te koud zijn en de zomers niet al te heet. Zeestromen en wind In het noordoosten van de Verenigde Staten zorgt een wind die vaak aflandig is ervoor dat de nabijheid van de Atlantische Oceaan weinig invloed heeft op de temperatuur in winter en zomer. Daardoor kan het s winters erg koud zijn en s zomers erg warm. Bovendien loopt er langs de kust van dit deel van de VS een koude zeestroom. In het zuidoosten voert de wind vanaf de Golf van Mexico vochtige lucht aan en in het noordwesten en aan de zuidkust van Alaska voert wind vanaf de Stille Oceaan eveneens vochtige lucht aan. Daardoor hebben deze drie gebieden een nat klimaat. Door die vier factoren zijn de zeven klimaten als volgt verdeeld over de Verenigde Staten (we laten Hawaii hierbij buiten beschouwing): 1. Zeeklimaat in het noordwesten en het zuidoosten van de Verenigde Staten en langs de zuidkust van Alaska. 2. Mediterraan klimaat met droge zomers in het zuidwesten van de Verenigde Staten 3. Woestijnklimaat in de Great Basin dat tussen de Rocky Mountains en de Sierra Nevada in ligt en ook bij de Mexicaanse grens. Pagina 6

8 4. Steppeklimaat in de Great Plains, een gebied ten oosten van de Rocky Mountains en ook ten westen van de Rocky Mountains. 5. Hooggebergteklimaat op de hoogste toppen van de Rocky Mountains en in Alaska 6. Continentaal klimaat met neerslag in alle jaargetijden in het noordoosten van de Verenigde Staten en in het midden van Alaska. 7. Toendraklimaat in het noorden van Alaska Vraag 3. Kun je nu verklaren waarom het noordelijke deel van Alaska een toendraklimaat heeft? Stap 3 Extra opgaven Weer en klimaat VS Voor je aan de afsluiting van deze opdracht begint, maak je eerst de volgende toets. Vergelijk, na het beantwoorden van de vragen, jouw antwoorden met de goede antwoorden. Heb je vragen fout, zorg dan dat je begrijpt waarom je antwoord niet goed is. Klimaten VS kn.nu/xfs85 1 van 6 Op de afbeelding zie je de kustvlakte langs de Atlantische kust aangegeven. Pagina 7

9 Welke twee soorten neerslag komen in dit gebied vooral voor? a. frontale neerslag en stijgingsneerslag b. frontale neerslag en stuwingsneerslag c. stijgingsneerslag en stuwingsneerslag 2 van 6 Bekijk de weerkaart van de VS van 3 januari Je ziet een groot verschil in temperatuur tussen plaatsen aan de oostkust en de westkust van de VS. Geef met behulp van de kaart de oorzaak van het verschil in temperatuur tussen de oostkust en de westkust bij plaatsen op dezelfde breedte. Pagina 8

10 3 van 6 In de Verenigde Staten komen verschillende klimaten voor. Welk klimaat van de volgende klimaten heeft het grootste verschil tussen zomertemperatuur en wintertemperatuur? a. het hooggebergteklimaat b. het landklimaat c. het mediterraan klimaat d. het toendraklimaat 4 van 6 Op de kaart van Amerika zijn de gebieden Q, R en S aangegeven. Bekijk ook de foto. Bij welk gebied past de foto. a. gebied Q b. gebied R c. gebied S 5 van 6 Op de kaart van Amerika zijn de gebieden Q, R en S aangegeven. Bekijk ook de foto. Bij welk gebied past de foto. Pagina 9

11 a. gebied Q b. gebied R c. gebied S 6 van 6 In Alaska is het gemiddeld kouder dan in de rest van de Verenigde Staten. Welke klimaatfactor is hiervan de belangrijkste oorzaak? a. de afstand tot de zee b. de breedteligging c. de hoogteligging Stap 4 Pagina 10

12 Het juiste klimaat bij de juiste plaats Je weet inmiddels een heleboel over de klimaten in de Verenigde Staten. Ook kun je aangeven welk deel van de Verenigde Staten welk klimaat heeft en hoe dat komt. Met al die kennis in huis gaan jullie een matching-opdracht doen. Hieronder staan tien plaatsen in de Verenigde Staten. Tussen haakjes de staat waarin de plaats ligt. Aspen (Colorado) Barrow (Alaska) Chicago (Illinois) Juneau (Alaska) Las Vegas (Nevada) Los Angeles (Californië) New Orleans (Louisiana) Salt Lake City (Utah) Seattle (Washington) Tucson (Arizona) Kijk op deze website. Daar vind je direct drie van de tien plaatsen. Om de andere zeven te vinden, klik je op de naam van de betreffende staat. Lees de beschrijving van het klimaat bij deze plaatsen en zoek er het klimaat bij (zie Stap 1) dat het beste bij deze beschrijving past. Koppel vervolgens de plaats en het bijpassende klimaat aan een gebied in de Verenigde Staten. Zie Stap 2. (De eerste regel is ingevuld als voorbeeld.) Weet je niet precies waar een staat ligt? Kijk dan op kaart 172 Verenigde Staten en Mexico van de 53e editie van de Bosatlas. Neem de tabel hieronder over en vul het verder in. Plaats Klimaat Gebied Aspen Hooggebergteklimaat Rocky Mountains Barrow Pagina 11

13 Chicago Juneau Las Vegas Los Angeles New Orleans Salt Lake City Seattle Tucson Klaar? Laat de oplossing door een klasgenoot beoordelen. Leerlingen voor leerlingen Op de website vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder een video die goed past bij deze opdracht. Bekijk de video. Luchtstreken Pagina 12

14 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 21 November 2016 om 11:27 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Systeem aarde; Aardrijkskunde; Klimaat; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Gebruikte Wikiwijs Arrangementen content, VO. (z.d.). Extra opgaven vmbo-kgt34. content, VO. (2016). Nederland en Spanje vmbo-kgt34. Pagina 13