EEN KLARE KIJK OP ZORG!

Transcriptie

1 EEN KLARE KIJK OP ZORG! Basisschool De Piramide schooljaar Kernteam : Noortje Mussche (directeur) An De Vos (brugfiguur) Fien Trybou (zorgcoördinator) Annemie Van Den Brempt (zorgcoördinator) Dit document werpt een licht op de wijze waarop de school via haar zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid werkt aan de optimale leer- en ontwikkelingskansen van al haar leeringen. Het werd opgemaakt in samenspraak met het kernteam door Fien Trybou in januari 2011 en aangepast aan het nieuwe pedagogische project in september VISIE OP ZORG We willen hand in hand bouwen aan een krachtige schoolomgeving waarin ieder kind uit de startblokken van hun talent de nodige vaardigheden kan ontwikkelen om de uitdagingen van de hedendaagse maatschappij met een glimlach tegemoet te gaan. We streven ernaar een school te zijn waarin we de totale opvoeding van het kind niet uit het oog verliezen. We proberen alle kinderen in hun geestelijke, intellectuele, emotionele en sociale groei voor te bereiden op weg naar volwassenheid. We houden hierbij rekening met de interesses en de verschillen tussen de kinderen. Zo bouwen we aan een school waar ieder kind zich geborgen weet en zich thuis mag voelen, waar kinderen opgroeien in positieve omgang met elkaar. Op een handelingsgerichte wijze volgen we daarom de leerlingen op tijdens hun volledige schoolloopbaan. ZORG IN HET PEDAGOGISCH PROJECT Op De Piramide zijn diversiteit en interculturaliteit een dagelijkse uitdaging. In onze kleurrijk gevulde klassen zitten kinderen met verschillende talenten, vaardigheden en motivatie. Hun uiteenlopende culturele, linguïstische, religieuze en financiële achtergronden zorgen voor een rijk aanbod om van elkaar te leren maar brengen ook een hoop valkuilen met zich mee. Daarom bouwen we elke dag aan een krachtige leeromgeving vanuit de verschillende bouwstenen van ons pedagogisch project: waardebesef en

2 oordeelsvermogen, eigen betrokkenheid, concrete leefsituaties, leren door doen, werkvormen en materialen en verschillen tussen leerlingen. Het is dan ook van ontzettend groot belang dat alle leden van ons team zich elke dag met een open blik en een respectvolle houding inzetten om samen met de leerlingen op stap te gaan, los van oordeel over afkomst of thuissituatie. We accepteren dat leerlingen verschillen en zijn bereid om met deze verschillen om te gaan. THUISTAAL Verder steunt de volledige opbouw van onze basiszorg op twee ontzettend belangrijke pijlers: taalvaardigheid en sociaal-emotionele groei. Binnen de dagelijkse klas- en schoolwerking krijgen deze pijlers hun plaats in het thuistaalproject. Een goede kennis van de thuistaal draagt namelijk bij tot het beter begrijpen en spreken van het Nederlands en tot het leren in het algemeen. Het is dus logisch dat de thuistaal ook op school een plaats krijgt. In onze school respecteren we de thuistaal van elk kind. Doordat alle talen in De Piramide evenveel erkenning en waardering krijgen, mag elk kind fier zijn op de bagage die het van thuis meekrijgt. Door het respect voor de thuistaal voelen kinderen zich veilig en gewaardeerd en hebben meer durf om Nederlands te spreken. Deze aanpak zorgt er voor dat leerlingen vanuit hun eigen kracht en met veel zelfvertrouwen kunnen leren. Zo kennen ze aan het einde van de lagere school minstens twee talen, wat hen zowel thuis als in de maatschappij extra kansen biedt. DE ZORGWERKING Onze zorgwerking steunt op het kader van Handelingsgericht Werken dat Noëlle Pameijer en Tanja van Beukering uitwerkten in Daarin zijn 7 uitgangspunten van belang: - De onderwijsbehoeften van de leerlingen staan centraal; Wat heeft deze leerling, van deze ouders, in deze klas, bij deze leerkracht, op deze school de komende periode nodig om onderwijsdoelen te bereiken? - Ons handelen is doelgericht; We werken steeds doelgericht: waar willen we naartoe en wat hebben we daarvoor nodig? Doelen zijn de eerste stap bij het formuleren van onderwijsbehoeften zowel voor groepen als voor individuen. We formuleren onze doelen zo SMARTI mogelijk en evalueren regelmatig. (Specifiek, meetbaar, acceptable, realistisch, tijdgebonden en inspirerend). - De leerkracht doet ertoe; Leerkrachten bieden kwaliteitsvol onderwijs aan en leveren daarmee een cruciale bijdragen aan een positeive ontwikkeling van leerlingen. Zij maken onderwijs op maat en hebben ontzettend veel mogelijkheden tot handelen. Differentiatie door

3 extra aandacht, inzetten van aangepast leermateriaal en betekenisvolle taken kan een positief effect hebben op zowel de leerprestaties als het sociaalemotioneel functioneren van leerlingen. Het volledige team werkt samen om zorg te dragen, zowel binnen als buiten de klas. - Positieve aspecten zijn van groot belang; Positieve aspecten van kinderen, leerkrachten, school en ouders bieden perspectieven: dat wat goed gaat, willen we verder uitbouwen in ons plan van aanpak. We betrekken positieve kenmerken in het formuleren van doelen. Ook in de dagelijkse klaspraktijk zetten we steeds de talenten van kinderen en leerkrachten in. - We werken constructief samen; Samenwerking tussen kind, ouders, leerkrachten en school is noodzakelijk. Ouders zijn ervaringsdeskundigen, leerkrachten zijn onderwijs-professionals en leerlingen zijn mederegisseur van hun eigen leerproces. De brugfiguur is een cruciale partner bij het betrekken en versterken van ouders en de samenwerking met de buurt als 'brede school'. - Het gaat om afstemming en wisselwerking; Kinderen ontwikkelen zich steeds in interactie met hun omgeving. Vanuit de context is er steeds sprake van wederzijdse beïnvloeding. Elke partner in het zorgtraject stelt zich daarom de volgende vraag: Welk effect heeft mijn aanpak op deze leerling en hoe kan ik mijn aanpak beter afstemmen op wat deze leerling nodig heeft? - De werkwijze is systematisch en transparant. Om het voor iedereen duidelijk te maken hoe we binnen HGW werken en waarom we zo werken, wordt er jaarlijks een infosessie geörganiseerd voor de ouders en heeft zorg steeds een vaste stek op de personeelsvergaderingen. De systematiek van onze werkwijze bewaken we met formulieren en checklists. We willen in de eerste plaats proberen, door het creëren van een inspirerende leeromgeving en een goede vakdidactische aanpak, te voorkomen dat leerlingen veel extra zorg en begeleiding zullen nodig hebben. Dit doen we door leerkrachten sterker te maken via overleg binnen de school, pedagogische studiedagen, ondersteuning van de pedagogische begeleidingsdienst Ten tweede willen we bij leerlingen die het wat moeilijk hebben op zoek gaan naar een passende aanpak. Dit kan door ander materiaal aan te bieden, extra instructie te geven, te differentiëren naar tempo en niveau Soms is extra zorg echter noodzakelijk. Dan werken we samen met het kind, de ouders, het schoolteam en het CLB om de passende zorg te realiseren. Een goede zorg situeert zich dus op verschillende niveaus binnen het schoolgebeuren en vereist een gedreven samenwerking in vertrouwen tussen leerlingen, school, ouders en eventuele externe diensten. De opbouw van de niveaus noemen we het zorgcontinuüm en wordt hieronder schematisch weergegeven als een omgekeerde piramide. De niveaus staan niet los van elkaar en kunnen elkaar overlappen.

4 Hoe we deze zorg concreet organiseren en realiseren, wordt gedetailleerd beschreven in ons schooleigen zorgcontinuüm (bijlage 1 en 2).

5 Bijlage 1 Het zorgcontinuüm Niveau 0: Dagelijkse klaswerking (Preventie en basiszorg) Basiszorg op school en in de klas Klasleerkracht Aandacht voor het positieve in elk kind, talenten. Aangepast materiaal gebruiken. Zorgen dat iedereen aan bod komt tijdens de les of activiteit. Bevorderen van zelfstandigheid. Klasorganisatie; zorgen voor structuur. Aanmoedigen en bevestigen. Creëren van een goede sfeer (d.m.v klasschikking / didactisch materiaal / thuistaalproject ) Permanent evalueren via toetsen, dagelijkse taken, observaties en een portfolio. Kindgesprekken. Informele contacten met de ouders. Aanvullen van leerlingendossiers op regelmatige tijdstippen (mn. 3 X per jaar na elk rapport) Uitgebreide klassenraad in oktober en april, beknopte klassenraad in januari en juni i.f.v. opvolging en informatieoverdracht. Overgangsgesprekken op einde/ begin schooljaar met leerkracht vorige + volgende klas. Thuistaalproject Inzetten op de bouwstenen uit het pedagogisch project om een krachtige leeromgeving uit te bouwen. Zorgcoördinator 3.3. Afnemen van LVS/KVS Hanteren van evaluatie en leerlingvolgsystemen (LVS + KVS / Talk / Sibo / VLOT / DMT / AVI) Organiseren van zorgoverleg Informeren i.v.m. nascholingen Samen met leerkrachten nadenken over didactische methodieken Effectiviteit van leermethodes opvolgen Zoeken, introduceren van (aangepaste) materialen en handleidingen Op vraag van de klasleerkrachten extra materiaal zoeken Coachen van nieuwe leerkrachten en ondersteuners Zorgbeleid ontwikkelen vanuit een door het schoolteam gedragen visie en de kwaliteit ervan bewaken Bijhouden van de leerlingdossiers op telraam Overleg met directie en brugfiguur op het kernteam Stimuleren en bewaken van het handelingsgericht werken. Brugfiguur Faciliteren en stimuleren van contact, info-uitwisseling en overleg tussen ouders en lkr.

6 (aanspreekpunt tijdens breng- en afhaalmomenten, openklasdagen, oudercontacten, (voor)leesouders, nieuwsbrief...) Nemen van initiatieven om drempels voor ouders te verlagen Overleg met directie en zorgcoördinator op het kernteam Ouders informeren over de zorgwerking van de school via een brochure, op de openklasdagen en het infomoment. Leerplichtbegeleiding (school-clb) Brugfiguur Ouders aanspreken bij afwezigheid van kinderen. Problematische afwezigheden opvolgen en bijhouden van het dossier. Directeur Organisatie telraam. Overleg met zoco en brugfiguur tijdens het kernteam. Bijwonen van klassenraden. Een luisterend oor zijn voor alle partijen. Ouders Preventieve gezondheidszorg cfr. gezondheidsplan Dagelijks meermaals verluchten van de klaslokalen. Voldoende aanbod van water tijdens de lessen en op de speelplaats. Regelmatig uitvoeren van luizencontrole.

7 EERSTELIJNSZORG Niveau 1: Extra zorg op klasniveau Klasleerkracht Binnenklasdifferentiatie met aandacht voor tempo en niveau. Materiaal aanpassen (lager of hoger niveau). Extra stimuleren van leerlingen met moeilijkheden. Hoekenwerk & contractwerk. Takenbord Individueel begeleiden Goede samenwerking met het kernteam, samen oplossingen zoeken. Analyseren gegevens LVS en KVS + interventies. Werken met persoonlijke doelen ( om bepaalde werkpunten even in de kijker te zetten). Moeilijkheden bespreken met ouders tijdens dagelijkse informele contacten. Preteaching Zorgcoördinator Aanspreekpunt zijn voor zorgvragen van leerlingen en leerkrachten. Extra materiaal aanreiken aangepast aan de noden van kinderen in overleg met klasleerkracht / CLB. Goede samenwerking met leerkrachten. Coachen van leerkrachten. Zoeken en ontwikkelen van differentiatiematerialen. Schoolondersteunend samenwerken met CLB. Observaties in de klas of op de speelplaats i.f. v. de hulpvraag. Mogelijkheden zoeken om preventief te werken op klas- en schoolniveau. Kindgesprekken voeren i.v.m. Leermoeilijkheden (taal, rekenen, plannen...) Brugfiguur Gesprekken met ouders plannen. Ouders inlichten over de zorgen van de leerkracht/school. Voeren van ondersteunende gesprekken met ouders bij gesignaleerde problematische gezinssituaties. Voeren van ondersteunende gesprekken met kinderen rond specifieke noden (medisch, socio-emotioneel,materieel...) Meewerken aan en stimuleren van hulpverlening voor kansarme gezinnen in de buurt i.s.m. relevante partners (Boek op bezoek, Brede schoolinitiatieven...) Directeur Aankoopbeleid: welke materialen heeft het team nodig om te kunnen differentiëren. De haalbaarheid en draagkracht voor de school bewaken. Openstaan voor de inbreng van alle partijen: kind-ouder-leerkrachtzorgcoördinator, brugfiguur, Kindvrije uren inzetten voor overlegmomenten. Ouders CLB medewerker

8 Niveau 2: Schoolinterne zorg (alarmfase!) Klasleerkracht Kijkwijzer/checklist als voorbereiding op het kernteam. Intakeformulier invullen na grondige observatie. Aanpassingen in de klas n.a.v. de analyse. Werken met een afsprakenkalender rond de noden van het kind. Overleg met leerkrachten, zorgcoördinator, brugfiguur, ouders en CLB. Kind bespreken op het kernteam (met het intakeformulier als leidraad). Handelingsplan opstellen. Zorgcoördinator Kind bespreken op het kernteam vanuit de HGW-visie. Onderzoek organiseren in functie van handelen. Plannen, organiseren en deelnemen aan overleg met externe hulpverleners. Begeleiden van het opstellen en uitvoeren van een handelingsplan. Observaties in de klas of op de speelplaats. Gerichte aanpak en individuele begeleiding van het kind met moeilijkheden. Leerkrachten coachen door vanuit collegiaal overleg te zoeken naar aanpakmogelijkheden voor leerlingen met specifieke zorgvragen. Transparante communicatie tussen verschillende partijen bewaken. Brugfiguur Voeren van ondersteunende gesprekken met ouders en kinderen (cfr. Niveau 1). Ouders bevragen over hun bezorgdheden en de ontwikkeling van hun kind om samen het intakeformulier in te vullen. Ouders doorleiden naar de zorgcoördinator voor de verdere samenwerking en opvolging van het traject. Directeur Beslissingen nemen met het kernteam over wat nodig is en wat haalbaar is. Procesbewaker en indien nodig bijsturen van het proces. Een luisterend oor voor alle partijen. Ouders CLB medewerker

9 TWEEDELIJNSZORG Niveau 3: Zorg met CLB en via externe partners (GON-revalidatie ) Klasleerkracht Aanmeldingsformulier van CLB-tussenkomst invullen. Opzoeken van informatie over specifieke leerstoornissen. Kind bespreken op het zorgteam. Gesprekken met de ouders samen met brugfiguur. Samenwerking met het kernteam. Verder opstellen van individueel handelingsplan. Eventueel STICORDI maatregelen toepassen. Zorgcoördinator Een netwerk uitbouwen waarmee samengewerkt kan worden en/of waar ondersteuning kan gevonden worden. Info geven aan leerkracht/ouders en aanmeldingsformulier invullen voor het inschakelen van het iclb. Laten testen door CLB of extern team + stellen diagnose. Samen met diagnostisch team en ouders verdere handelingen bespreken en bepalen. Eventueel opstarten externe therapie. Overlegmomenten met externe begeleiders plannen. ( 3x per jaar) Communicatie binnen het zorgteam steeds via mail voeren. Brugfiguur Ouders ondersteunen bij het opstarten van externe therapie/revalidatie. Communicatie binnen het zorgteam steeds via mail voeren. Directeur De visie van de school bewaken. De visies van de diverse externe partijen bewaken. De haalbaarheid voor de school en de noden van de leerlingen in kaart brengen. Een luisterend oor voor de diverse partijen. Procesbewaking Ouders CLB medewerker

10 Niveau 4: Zorg met CLB en via BuO Klasleerkracht 3. Heen en weerschrift voor buitenschoolse hulp. 4. Nauw samenwerken met externe begeleiders en GON-begeleiders. Zorgcoördinator 5. Aanvraagformulier buitenschoolse hulp invullen met ouders. 6. Het inschakelen van buitenschoolse hulp en GON. 7. Doorverwijzen naar het buitengewoon onderwijs in samenspraak met school, ouders en CLB. 8. Nauw samenwerken met externe begeleiders. 9. Plannen van opstart-, opvolg- en slotvergaderingen. Brugfiguur 10. Ondersteunen van de ouders. 11. Nauw samenwerken met externe begeleiders. Directeur 12. De haalbaarheid voor de school bewaken en hierin beslissingen nemen. 13. Een luisterend oor voor alle partijen. 14. Algemeen belang primeert. Ouders CLB medewerker

11

12