Zorg in de (kleuter)school: van visie naar praktijk. 27 maart 2009 met dank aan Monique De Prez

Transcriptie

1 Zorg in de (kleuter)school: van visie naar praktijk 27 maart 2009 met dank aan Monique De Prez

2 Paradoxen

3

4

5 1. Visie ontwikkelen vanuit OKB/EOP 2. Koppelen aan het OWP 3. Via doelen en acties planmatig de visie concretiseren 4.regelmatig evalueren en bijsturen,opnemen in SWP.

6 1. Visie vanuit EOP. Elk kind komt met zijn mogelijkheden en beperkingen naar school. Alle kinderen zijn verschillend en hebben een unieke waarde. De ontplooiing van elk kind tot een rijke persoon is de hoofdbekommernis van goed onderwijs. Om dat doel te realiseren, kunnen we de begeleiding en de aanpak niet afstemmen op een gemiddelde kleuter, maar werken we vanuit een brede zorg voor het unieke kind (uit OWP blz.63)

7

8 Teamgericht werkmoment met het zorgcontinuüm Wat is herkenbaar in je zorgbeleid op school wanneer je het zorgcontinuüm ziet? Plaats je zorgbeleid in een webschema, gebruik hierbij de ankers van het zorgcontinuüm

9

10 Zorgbeleid. Wat en hoe? Kleuterschool: Algemeen en extra Zorgbreed werken Zorgverbredend werken

11 2. Visie zorg koppelen aan OWP

12 De drie Biggetjes Drie huizen: eentje van stro,eentje van hout, eentje van steen. Hoe stevig is ons zorghuis? Wie schrijft ons zorgplan? Welke doelstellingen zetten we voorop en wie voert uit en wanneer?

13 PROFESSIONALISERING Gezamenlijke visie : de ontplooiing van elk kind tot een rijke persoon, we werken vanuit een brede zorg voor het unieke kind. We werken met belangstellingscentra * Rijk klasmilieu werken met vier Observeren van de totale persoon van het kind (de positieve ingesteldheid, de basiskwaliteiten, specifieke kennis en vaardigheden) reflecteren over kleuters We werken met belangstellingscentra * Rijk activiteitenaanbod ontwikkelings- ervaringsaspecten * Rijk klasmilieu werken met vier * Rijk activiteitenaanbod ontwikkelings- ervaringsaspecten situaties situaties Werken aan een school als gemeenschap : Communicatie, overleg en samenwerking School maken is niet alleen een zaak van individuele leerkrachten Overleg tussen leerkrachten: verscheidenheid en gradatie tussen de verschillende leeftijdsgroepen Overleg tussen collega s klastitularissen: werkgroepen Overleg met directie Overleg met de zorgbegeleider Overleg met pedagogische begeleider Op het MDO Overleg met ouders Overleg met GON-begeleiders of andere externe hulpverleners PROFESSIONALISERING en didactische middelen : Pedagogische studiedagen, personeelsvergaderingen, uitbouw van schoolbib, nascholingen,

14 3. Via doelen en acties planmatig de visie concretiseren Uitgangspunten: klastitularis blijft spilfiguur zorgbegeleider ondersteunt Zorg op drie niveaus: school/klas/leerkracht Prioriteiten binnen het zorgbeleid Concrete actiepunten: KVS, rijk klasmilieu,differentiatie

15 Voorbeeld structurele en additionele werking/kvs De structurele werking 1. OBSERVEREN SIGNALEREN 1. kindvolgsysteem - we proberen onze observatielijst zo om te bouwen tot een bruikbaar werkinstrument - we willen het ontwikkelingsproces van het kind alle kansen geven. Daarom vertrekken we vanuit de screening van welbevinden en betrokkenheid. We vullen deze screening aan met observatiegegevens naar de verschillende ontwikkelingsdomeinen. Een kleutervolgsysteem is een geheel van maatregelen die de bedoeling hebben de kleuters zo goed mogelijk te leren kennen op het vlak van de totale persoon om een antwoord te kunnen bieden op hun (gewone en specifieke) zorgvragen. Citaat opvoedingsproject: De school als leergemeenschap Het kind in het midden: bijzondere zorg voor de kleinen : -kansarmen -zwakkeren, leerbedreigden, -respect voor en aanvaarding van elk kind -elk kind heeft recht op vorming aangepast aan zijn mogelijkheden -maximale ontplooiingskansen voor elk kind: het totale kind (hoofd, hart, handen) elk kind is anders de school als geloofsgemeenschap met zijn allen dragen we de verantwoordelijk voor wat zich op onze school afspeelt. We bouwen aan een school waarin iedereen zich geborgen weet en thuis voelt. We willen van onze school een plaats maken waar samen geleefd wordt, waar kinderen groeien in relatiebekwaamheid tegenover zichzelf de anderen, de wereld en God. De additionele werking De zorgbegeleider biedt hulp bij het opstellen en gebruiken van de nieuwe kindvolgfiches (uitproberen reflecteren bijsturen) Dynamische school met opdracht voor deskundigheid: -streven naar verdere uitbouw en verbetering -openstaan voor vernieuwing

16 Domein actiepunt Motivering Uiteindelijk doel coördinator Een goed KVS kiest voor de volgende stappen:observeren, signaleren, analyseren, handelen, evalueren. Stap 1: gericht leren observeren, signaleren, Stap 2: de zorgvraag gericht leren formuleren Stap 3: analyseren van de zorgvraag, gebruik maken van de interventiekaft(handelen) Stap 4: implementatie van interventiekaft. Interventie per ontwikkelingsdomein + evalueren en aanvullen van interventiekaft. Stap 5: interventie op maat van het kind Een kleutervolgsysteem is een geheel van maatregelen die de bedoeling hebben de kleuters zo goed mogelijk te leren kennen op het vlak van de totale persoon om een antwoord te kunnen bieden op hun (gewone en specifieke )zorgvragen Schoolniveau:de school bouwt de nodige externe relaties uit (met CLB, gon-begeleiding, ) met het oog op het vergroten van de deskundigheid m.b.t. de kinderen en preventie en remediëring. Via communicatie met de ouders wordt informatie over het preventie- en remediëringsbeleid en de kinderen uitgewisseld. Werken op een doelgerichte wijze en binnen een gedeelde visie op zorg voor kinderen. Hierdoor ontstaat een meer duurzame manier van werken die gaat behoren tot de cultuur van de school. Leerkrachtenniveau: D.m.v.gerichte observatie kunnen leerkrachten een zorgvraag signaleren en gericht formuleren zodat na analyse al dan niet bijgestaan van deskundigen deze zorg remediërend preventief kan aangepakt worden. Tijdens en na de lopende interventie evalueren we deze en sturen we ze eventueel bij Instrumenten hanteren (KVS) om op een systematische wijze de ontwikkeling van kinderen op te volgen. In functie van de leerlingengroep gericht differentiëren in het curriculum (differentiëren in doelen, inhouden, materialen, tempo, werkvormen, aanpak, evaluatie) Leerlingniveau: door op maat van de kleuter te werken (groeikansen), zullen meer kinderen succes ervaren in wat ze leren. Verhogen van de motivatie en het welbevinden. De kleuter zal zich beter in zijn vel voelen en kan verder groeien en ontplooien volgens zijn eigen mogelijkheden; hierdoor zal de kleuter beter functioneren in de klasgroep De ontwikkeling bij elke kleuter verhogen Timing Activiteit - niveau middelen verantwoordelijke Opvolging en evaluatie

17 Kindvolgsysteem: kenmerken Een goed KVS heeft altijd de bedoeling passend te kunnen inspelen op kleuters, op korte en lange termijn. Het moet dus een instrument zijn dat het kind in zijn ontwikkeling volgt doorheen de kleuterschool.

18 Definitie KVS Een goed kindvolgsysteem kiest voor de volgende stappen: observeren, signaleren (wie extra zorg behoeft), analyseren (wat zijn de zorgvragen), handelen, evalueren.

19 Definitie KVS (vervolg) Deze stappen worden gezet op niveau van het kind, van de klas en van de school. In dat proces wordt vertrokken van alle kinderen. Daarna spitst het kindvolgsysteem zich verder toe op kleuters met specifieke zorgvragen.

20 Definitie KVS (vervolg) Een goed KVS doet leerkrachten ook kijken naar zichzelf. Een goed KVS zet aan tot het werken aan een krachtige leeromgeving: rijk klasmilieu. Een goed KVS brengt kleuters naar een volgend stapje van hun naaste ontwikkeling.

21 OWP en KVS OWP: Werken aan de ontplooiing van elk kind vanuit een brede zorg: Zorgen voor elk kind Kinderen kennen

22 OWP en KVS Zorgen voor elk uniek kind: Zorgbreedte Zorgverbreding Kinderen kennen: Belangrijk om een duidelijk beeld te krijgen van elk kind. Observeren!

23 OWP en KVS KVS: doel = de kleuters zo goed mogelijk te leren kennen op het vlak van de totale persoon om een antwoord te kunnen bieden op hun (gewone en specifieke) zorgvragen. Link: pedagogisch project van de school.

24 Voor een school Eerst kijken naar structurele werking: wat behouden we? Additionele werking: - klasscreening - verminderen planlast - kijkwijzers 1O domeinen - schema werking KVS - handleiding bijsturen

25 K.V.S. IN DE KLEUTERSCHOOL KLASSCREENING okt.- nov.!!!!!!!!! IN HET OOG HOUDEN O.K. SIGNALERINGSBLAD HULPPLANBLAD MDO GROEP SCREENING EVALUATIE KLASSCREENING maa.- apr..

26

27 Nieuwe prioriteit binnen zorg Rijk klasmilieu Hoekenverrijking Rijk activiteitenaanbod Rijke begeleiding

28 Opdracht Bekijk jullie eigen KVS : waar zitten hiaten? Wat kan nog beter? Wat zit er structureel wel al juist?